Vlaamse Stichting Verkeerskunde
Basiscursus B Voetgangerstraining Vormingsaanbod Verkeer op School Voorjaar 2013
Dagprogramma • Voorstelling VSV • VME in het basisonderwijs • Kleuterbox Horen, zien en rijden
• Stappersbrevetten • Materialen • Verkeersborden • In groep op straat • De markt in beeld
Vlaamse Stichting Verkeerskunde • °1990, decreet Vlaams Parlement: vorming organiseren wetenschappelijk onderzoek en universitair onderwijs stimuleren Vlaams Parlement en Vlaamse regering adviseren
• Netwerkorganisatie: ‘samenwerking’ en ‘teach the teacher’ • Mensen slimmer maken op gebied van verkeer en mobiliteit: iedereen!
Vlaamse Stichting Verkeerskunde
Mobiliteit en verkeersveiligheid Professionals •
Congressen en studiedagen • Vlaams Congres Verkeersveiligheid • Fietscongres • Politiecongres • Ontmoetingsdag • ...
•
Mobiliteitsmanagement • Recreatieve verplaatsingen • Begeleidingen bedrijven • Verkeersveiligheid / truckveilig charter • Nieuwsflash • …
•
Verkiezing fietsgemeente / fietsstad
•
Advies • bv. Vlaams Forum Verkeersveiligheid • …
Verkeers- en mobiliteitseducatie Verkeers- en mobiliteitseducatie
– Kleuter- en lager onderwijs / secundair onderwijs • Verkeer op School nascholingsaanbod • Nieuwsbrief Veilig naar School • Brochures en brevetten • Verkeersouders • De Grote Verkeerstoets (5de leerjaar) • Het Grote Fietsexamen (6de leerjaar) • Moving Forward • SMS-webshop • Slimme Mobiele Scholen • Lesfiches • Mobibus (2de graad secundair) • Rijbewijs op School (vanaf 17 jaar)
– Van 18 tot 90 jaar • On the road: 18- tot 24-jarigen • De grote verkeersquiz • Mobi+: senioren 55+ • Moduleaanbod • …
VME in het basisonderwijs
Doel: Verkeersvaardig worden, zich op een veilige manier in het verkeer begeven.
• • • •
al Stappend al Trappend met het Openbaar vervoer met Privévervoer
VME in het basisonderwijs Betekenis: Stapsgewijs en op een praktische manier de nodige voetganger- en fietsvaardigheden bijbrengen. • Op het niveau van de kinderen • Aangepast aan de leefwereld van de kinderen
VME in het basisonderwijs Hoe:
• Spelenderwijs leren stappen • Training van verkeersvaardigheid: o in een beschermde omgeving o in het echte verkeer
Veilige omgeving - op straat
Kleuterschool Ontwikkelingsdoelen
• 6.10 De kleuters herkennen in hun omgeving waar ze veilig kunnen spelen en waar niet. • 6.11 De kleuters beseffen dat het verkeer risico’s inhoudt. • 6.12 De kleuters kunnen onder begeleiding elementaire verkeersregels toepassen.
Lager onderwijs
eindtermen
Verkeerseducatie • 6.12 De leerlingen kunnen de gevaarlijke verkeerssituaties in de ruimere schoolomgeving lokaliseren. • 6.13 De leerlingen beschikken over voldoende reactiesnelheid, evenwichtsbehoud en gevoel voor coördinatie en ze kennen de verkeersregels voor fietsers en voetgangers, om zich zelfstandig en veilig te kunnen verplaatsen langs een voor hen vertrouwde route. • 6.14 De leerlingen tonen zich in hun gedrag bereid rekening te houden met andere weggebruikers Mobiliteitseducatie •
6.15. “De leerlingen kennen de belangrijkste gevolgen van het groeiende autogebruik en kunnen de voor- en nadelen van mogelijke alternatieven vergelijken.”
•
6.16. “De leerlingen kunnen een eenvoudige route uitstippelen met het openbaar vervoer.”
Horen, zien en rijden
© Vlaamse Stichting Verkeerskunde
Horen, zien en rijden Voorbereidende spelen • Algemene brochure • Spelfiches: – Evenwicht en zintuiglijke ontwikkeling – Motorische ontwikkeling – Loopfietsen en rollend materiaal
• Cd-rom met afbeeldingen en foto’s
© Vlaamse Stichting Verkeerskunde
Algemene brochure – Theoretische achtergrond – Testjes
© Vlaamse Stichting Verkeerskunde
Het jonge kind in ontwikkeling – Neurologische ontwikkeling • Primitieve reflexen • Blijvende reflexen – Zintuiglijke ontwikkeling • Evenwicht, horen, zien – Motorische ontwikkeling • Enkelvoudig naar samengesteld bewegen • Geïntegreerd bewegen • Remvermogen • Reactievermogen • Begrip van afstand snelheid en richting
Spelfiches Knappe Koppen
Geluidenspel
Spelfiches Loopfiets Waar moet je op letten? Soorten loopfietsen.
Bijhorende Cdrom:
Foto’s
Tekeningen
© Vlaamse Stichting Verkeerskunde
Horen, zien en rijden En nu proeven!
©De Sprong Basisschool Waardamme
Van meestapper tot superstapper • Waar spelen? Waar niet?
• Stoep als begrensde stapzone = doelstelling nr. 1 in de kleuterschool en de eerste graad. • Stoeprand = stoprand. • Leren oversteken, ook nog in de 2de graad.
• Hindernissen op de stoep. • Training spreiden over alle jaren. • Herhaling! • Geen enkele verkeerssituatie is hetzelfde.
Oversteken • Haaks oversteken: • T-kruispunt: • -kruispunt:
kleuters t.e.m. 2de leerjaar 3de leerjaar 4de, 5de en 6de leerjaar
Oversteken bij een zebrapad • De verplichte zone: 30 meter! • Merktekens op de boordstenen.
• Leer het de kinderen, zij leren het aan de ouders!
Meestapper
Startstapper
Vaardige stapper
Superstapper
Het Grote Voetgangersexamen Vierde leerjaar • Individueel in het verkeer • Vooraf psychomotorische beperkingen
Vijf basisvaardigheden 1. 2. 3. 4. 5.
rond een hindernis stappen die de stoep helemaal verspert oversteken op een zebrapad oversteken op een kruispunt met een agent oversteken op een kruispunt zonder voorzieningen oversteken tussen geparkeerde auto’s
Het Grote Voetgangersexamen
Ondersteuning voor de school: doepakket • • • • •
handleiding oefenfiches flyers affiche website met controlefiches, informatie, extra oefenfiches, Voetgangersbrevet Goud
Materiaal Op de beschermde oefenruimte / speelplaats: • stoeprandstroken, zebrapaden,… • kegels, schoteltjes,… • Materialen eigen aan de leefwereld • verkeersvaardigheidsmateriaal (borden) Op de straat: • beveiligingsborden • fluorescerende kledij
Verkeersborden
Kleuters
1ste graad
2de en 3de graad
Voetgangers alleen of in groep Waar stappen ? •
Wandel op het trottoir, de berm of het fietspad.
•
Indien niet aanwezig: • Alleen: linkerkant van de weg • Ben je met ten minste 5 personen, dan moet je aan de rechterkant van de rijbaan wandelen. • • Met minstens 5 personen mag je ook aan de linkerkant van de rijbaan wandelen, op voorwaarde dat je achter elkaar wandelt. • In het donker of wanneer de zichtbaarheid onvoldoende is moeten groepen die de rijbaan volgen verlicht zijn. De lichten worden geplaatst volgens de plaats op de weg van de groep. (zie P. 55 Van Meestapper tot superstapper)
Voetgangers alleen of in groep • • • •
Groep = vanaf 6 personen Rechts van de weg stappen! Links van de weg, achter elkaar! Verlichting!
Voetgangers alleen of in groep • 2 of meerdere begeleiders: - vooraan - achteraan
• Begeleider alleen: - achteraan stappen - vooraan goede stappers
Gemachtigde personen 41.3.1. De weggebruikers moeten de aanwijzingen opvolgen die gegeven worden : 1° ter vergemakkelijking van de beweging der legerkolonnes…;
2° om de veiligheid te verzekeren : a) van culturele, sportieve en toeristische evenementen, van wielerwedstrijden en van niet-gemotoriseerde sportwedstrijden of -competities, door daartoe gemachtigde signaalgevers; b) van de groepen fietsers en groepen motorfietsers, door wegkapiteins;
c) van de groepen voetgangers en groepen ruiters, door groepsleiders; d) van het personeel van de werken op de openbare weg door de werfopzichters;
41.3.2. Om het verkeer stil te leggen, moeten die militairen, signaalgevers, wegkapiteins, groepsleiders en werfopzichters gebruik maken van een schijf waarop het verkeersbord C3 afgebeeld is en waarvan de karakteristieken bepaald worden door de Minister van Verkeerswezen;
Gemachtigde personen Gemachtigde opzichters • • • • • •
18 jaar oud zijn Opleiding door lokale politie Machtiging door burgemeester Tricolore band + schijf met fig. C3 Mogen aanwijzingen geven om de veiligheid van de de groep te verzekeren. Op kruispunten zonder verkeerslichten mogen zij het verkeer stilleggen met behulp van een schijf met C3.
Groepsleiders – Voetgangers • •
geen leeftijdsvoorwaarden / geen opleiding / geen uitrusting. Mogen aanwijzigingen geven om de veiligheid van de groep te verzekeren.
De markt in beeld
Lesmethoden VME in de basisschool • Knipperlicht (Wolters-Plantijn) • Wegwijzers (Van In) • Veilig op weg / Zebrapad (Die Keure) • Curieuzeneuzen (Uitgeverij De Boeck)
De markt in beeld • www.mobiel21.be • www.kijkuitopdefiets.be • www.octopusplan.be • www.schoolsport.be • www.10op10.be
• …
De markt in beeld • Informatie: Nieuwsbrief Veilig naar School Webshop
• Sensibilisatie: Posters Spandoek: Veilig Stappen, veilig trappen!
Vlaamse Stichting Verkeerskunde Donderdag 23 mei 2013 • Inschrijven vanaf februari 2013 op www.verkeerstoets.be • Digitale verkeerstoets voor leerlingen vijfde leerjaar • Zien waar de moeilijkheden zitten, werkpunten voor zesde leerjaar
Verkeersouders www.verkeersouders.be • • • •
Assistentie Ondersteuning Logistiek Coördinatie
Vlaamse Stichting Verkeerskunde
Uw opleidingscentrum voor verkeer en mobiliteit Louizastraat 40 2800 Mechelen Tel. 015 44 65 50 E-mail:
[email protected] www.verkeerskunde.be
[email protected] 015 44 61 30
[email protected] 015 44 61 37