Ayurvedische behandeling van oedeem

N I E UW S B R I E F V O O R A RT S E N E N T H E R A P E UT E N

Ayurvedische behandeling van oedeem Oedeem of zwelling is een conditie die in Ayurveda wordt aangeduid met de term Shotha. Oedeem is het vasthouden van water of de ophoping van serum in weefselcellen of lichaamsholten. Oedeem is in de regel geen ziekte op zichzelf, maar een gevolg van andere dysfuncties in het lichaam, die zowel acuut als chronisch kunnen zijn en veroorzaakt worden door een simpele of ernstige aandoening. In alle gevallen leidt dit tot een lekken van vloeistoffen vanuit de haarvaatjes de weefsels in. Dit kan dan weer nieuwe complicaties en pathologieën veroorzaken. VEELVOORKOMENDE AANDOENING Oedeem is een zeer veel voorkomende aandoening in de westerse wereld: we hebben het dan over miljoenen mensen die ieder jaar met deze aandoening te maken krijgen – kortdurend en langdurend. Juist omdat het gewoonlijk geen op zichzelfstaande aandoening is, maar zoals gezegd een gevolg van andere dysfuncties, wordt er vaak in eerste instantie niet veel aandacht aan besteed totdat het zich in een ernstige vorm manifesteert. Maar in feite zou het goed zijn om direct bij de eerste symptomen van zwelling of oedeem over te gaan tot behandeling ervan, om uitbreiding ervan te voorkomen. Wanneer oedeem zich langer en dieper in het lichaam manifesteert, kan dit schade aan de weefsels toebrengen, en dit dan weer een eigen pathologische dynamiek veroorzaken. Een dergelijke dynamiek

l Therapie met voeding en kruiden l kan tot allerlei ongewenste complicaties leiden. Ayurveda kent meerdere markers om bijtijds een evaluatie met betrekking tot zwelling te doen. Ayurveda beschikt tevens over effectieve remedies op het gebied van voeding, leefstijl en kruiden(remedies) om meteen al in een beginstadium van zwelling een behandeling in te zetten. DEFINITIE VAN OEDEEM Oedeem ofwel Shotha wordt simpelweg omschreven als een exces ophoping van vloeistoffen In de ruimtes tussen de weefsels en de huid, de zogenaamde interstitiële ruimtes. Dit veroorzaakt zwelling of ‘opgezwollen’ zijn van het lichaam of van lichaamsdelen. Een dergelijke zwelling kan overal optreden maar komt vaker voor in handen en voeten. Naar dit fenomeen werd vroeger ook wel verwezen met de term ‘waterzucht’. Zwelling kan zich ook voordoen in de meer interne weefsels en organen in het lichaam, een aandoening die verder wordt onderverdeeld naar de overheersende dosha verantwoordelijk voor de situatie die de zwelling veroorzaakt. TWEE VORMEN Er zijn twee vormen van oedeem, namelijk pitting en non-pitting oedeem: ‘Pitting’ oedeem is de vorm waarbij er vloeistoffen worden vastgehouden in de interstitiële ruimtes tussen de weefsels en de huid. Dit kan uitwendig worden vastgesteld door wat druk op de weefsels (huid) uit te oefenen, en nadat de druk wordt verminderd blijft er toch een kuiltje in de huid over de weefsels achter. Deze vorm van oedeem is vooral het gevolg van dysfuncties van de vitale organen in het lichaam. Daaronder kunnen ook hart, SPECTRUM 31 - 1

VERDER IN DEZE UITGAVE q Productnieuws: Tripura......................................... blz. 4 q Borreliose en de Wilde Kaardebol................................... blz. 5 q Productnieuws: Kardiamos tinctuur...................... blz. 5 q De Ayurvedische aanpak van ongewenste haargroei.............. blz. 6 q Holisan Agenda – Ons actuele aanbod van lezingen, workshops en seminars................................ blz. 7

lever en nieren vallen. Dysfunctie van dergelijke vitale organen kan leiden tot het vasthouden van vocht in het lichaam, en daardoor treedt er zwelling op. Vanuit ayurvedisch oogpunt dient dus vooral de primaire dysfunctie te worden aangepakt, maar kan er ook direct aan de zwelling worden gewerkt. Het hoofdbestanddeel van wat wordt vastgehouden is sodium chloride, ofwel zout. Aanpassing van dieet en leefstijl zijn op dit gebied van groot belang voor een sucesvolle en effectieve behandeling van de zwelling. ‘Non-pitting’ oedeem is een meer gevaarlijk vorm van zwelling. Bij deze vorm is er sprake van accumulatie van solide substanties in plaats van vocht. Deze vorm komt minder vaak voor en is in de meeste gevallen een secundaire complicatie bij patiënten die lijden aan serieuze medische aandoeningen. Ook hier kan uitwendig onderzoek worden ingezet voor evaluatie en analyse. In dit geval blijft er bij verminderen van de druk op de huid geen putje of kuiltje achter. De in deze nieuwsbrief opgenomen informatie is uitsluitend bestemd voor beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg.

AYURVEDISCHE CLASSIFICATIE VAN OEDEEM Er zijn opvallende overeenkomsten tussen de regulier medische en ayurvedische vormen van oedeem. De drie basisvormen van oedeem in Ayurveda zijn – naar de drie Doshas: 1) Vata type oedeem Een verstoring van Vata Dosha leidt in veel gevallen tot het klassieke beeld van zwelling, namelijk de pitting oedeem. Deze vorm is meestal het gevolg van veneuze condities, waaronder spataderen. Pijn is een belangrijk symptoom bij Vata-gerelateerde oedeem, en Vata-management kan op meerdere manieren bijdragen aan de behandeling van zowel zwelling als pijn. 2) Pitta-type oedeem Een verstoring van Pitta Dosha kan – ook erg lokaal – leiden tot een ontsteking van een bepaald gebied van weefsels. Accumulatie van (verkoelend) vocht is een normale (tegen)reactie van het lichaam in dat geval. Dat leidt echter op zich weer tot zwelling en vaak een zwelling die gepaard gaat met warmte en roodheid. 3) Kapha-type oedeem Een verstoring van Kapha Dosha kan leiden tot de vorm van oedeem die het moeilijkst te behandelen is, namelijk de eerder genoemde non-pitting oedeem. Dit is zeker het geval bij de meer gecompliceerde vormen van Kapha-gerelateerde zwelling. In het laatste geval is er sprake van depositie van andere substanties dan alleen vloeistof in de ruimtes tussen de weefsels, waardoor ernstige obstructie ontstaat. OORZAKEN VAN OEDEEM Oedeem kan – zoals gezegd – het gevolg zijn van vele factoren, vooral wanneer er andere pathologieën zijn, die de oorzaak vormen van de zwelling. Ieder van deze pathologieën kan zijn eigen set van oorzaken kennen. Hieronder volgen een aantal oorzaken die direct kunnen bijdragen aan oedeem: • een overmaat aan zout in het dieet • tekort aan vitamine B-12 • overmatig gebruik van steroiden • obstructie van kanalen in het lichaam; in ayurvedisch opzicht vooral het gevolg van een verstoorde Vata Dosha, of van de aanwezigheid van Ama in de weefsels

• dysfunctie van hart, lever of nieren • tekort aan beweging (vaak het geheel ontbreken van beweging), met name van extremiteiten • overgewicht • hoge bloeddruk • zwangerschap • diabetes • dehydratatie (bijvoorbeeld in het vliegtuig) • bepaalde specifieke aandoeningen, zoals: thromboflebitis, myxedema, filariasis • menstruatie en menopauze • trauma en (insecten)beten DIEET BIJ OEDEEM Voeding vormt een belangrijke factor bij het behandelen van oedeem. In Ayurveda bestaan bepaalde voedingsvoorschriften die voor iedereen gelden, en die worden vervolgens aangevuld met voedingsvoorschriften die afhankelijk zijn van de betrokkenheid van bepaalde Doshas. Deze Dosha-voorschriften zijn bedoeld om de Doshas niet verder uit balans te laten raken, of om ze weer in balans te brengen. In Ayurveda wordt er verwezen naar een aantal soorten voeding die ondersteunend kunnen zijn bij oedeem, en een aantal die men beter kan vermijden: Een aantal voedingsmiddelen hebben volgens Ayurveda een ondersteunend effect bij oedeem: • Ghee (geklaarde boter) • Honing • Soep van ricinus communis olie • Bittere groenten, met name radijsvormen • Droge granen (spelt, beter geen tarwe) • Specerijen in verschillende vormen De volgende voedingsmiddelen kunnen daarentegen beter worden vermeden: • Zout • Rijst • Jaggery (palmsuiker) • Yoghurt • Droge groentes • Sesamolie • Verder vermijden: kwark, zure voedingsmiddelen, kaas, gefermenteerde levensmiddelen en dranken, voedingsmiddelen met conserveermiddelen

SPECTRUM 31 - 2

AYURVEDISCHE KRUIDEN Hieronder volgt een overzicht van een aantal kruiden die in Ayurveda regelmatig bij de behandeling van oedeem worden ingezet: Alfalfa (Medicago satina) – Alfalfa is een uiterst werkzame remedie bij oedeem in de nieren. Het heeft diuretische eigenschappen, en helpt op een milde wijze bij het verwijderen van een teveel aan vloeistoffen uit het lichaam. Paardebloemblad (Taraxum officinalis) – Paardebloem is een werkzame remedie bij het verminderen van zwelling; het is een bitterremedie die bijdraagt aan het osmoseproces in de glomeruli. Ook werkt deze plant positief op het plasmapH door waterstofionen af te scheiden en bicarbonaationen te reabsorberen. Muli/Rammenas (Raphanus sativus) – Rammenas is een van de radijssoorten met diuretische en antiseptische effecten. Bibhitaki (Terminalia belerica) – Bibhitaki is van de drie vruchten in Trifala. De vrucht is het meest geschikt is om Kapha Dosha in balans te brengen. De vrucht helpt bij het verminderen van oneigenlijke vochtretentie in het lichaam. Apamarga (Achyranthes aspera) – Apamarga staat bekend om de diuretische werking ervan. Het werkt met name goed op de nieren en daaraan gerelateerde vormen van zwelling of oedeem. Het is een remedie die in verschillende complexpreparaten tegen oedeem is terug te vinden. Gokulakanta (Hygrophila spinosa) – Gokulakanta, en met name de as ervan, is zeer werkzaam bij het verwijderen van een teveel aan vloeistoffen uit het lichaam. Kantakari (Solanum xanthocarpum) – Kantakari is een krachtige plant wat betreft het verwijderen van vloeistoffen die in het lichaam worden vastgehouden. Het heeft een diuretische werking, en stimuleert de nieren tot het afscheiden van urine. Shilajit – Shilajit is een minerale remedie die een anti-Kapha werking heeft en een teveel aan water en vet uit de weefsels verwijdert. Gokshura (Tribulus terrestris) – Gokshura is een sterk revitaliserende remedie voor de urinewegen en het waterverwijderingssysteem (Mutra Vaha Srotas) volgens Ayurveda. Punarnava (Boerhaavia diffusa) – Punarnava staat in Ayurveda bekend als dé Kapha-regulator bij uitstek. De naam van deze revitaliserende plant betekent r

‘altijd nieuw water’, hetgeen aangeeft dat het bijdraagt aan een goede doorstroming en afvoer en de vermindering van stagnatie. SHOTHA – DE BEHANDELING VAN OEDEEM VOLGENS AYURVEDA Kapha-type oedeem Vanuit ayurvedisch perspectief wordt bij een langdurige situatie van Shotha die is verbonden met een verstoring in de Rasa Dhatu (dus van lymfatische oorsprong) geadviseerd om Vamana – therapeutisch braken – toe te passen. Dit kan alleen onder toezicht van een in Pancha Karma gespecialiseerde arts uitgevoerd worden. Tot de kruiden die worden geadviseerd behoren: • Punarnava (Boerhaavia diffusa) • Gokshura (Tribulus terrestris) • Sunthi (Zingiber officinale) • Apamarga (Achyranthes aspera) • Trifala (Haritaki, Amalaki, Bibhitaki) • Shilajit • Westerse diuretica zoals: peterselie, alfalfa, radijs, paardebloemblad, jeneverbes Verder zijn aan te bevelen: droge massage, sauna, verminderen van de suiker- en zoutinname, vermijden van alle zuivelproducten en vlees, vermijden van slapen overdag. Pitta-type oedeem Pitta-type oedeem is vaak gerelateerd aan een allergische of inflammatoire aandoening. Om een dergelijke aandoening te behandelen kan van de volgende kruiden gebruik worden gemaakt: • Trivit (Ipomoea turpethum) • Amalaki (Emblica officinalis) • Aragvadha (Cassia fistula) • Guduchi (Tinospora cordifolia) • Durva (Cyndon dactylon) • Haldi/Haridra (Curcuma longa) • Daruharidra (Berberis aristata) • Westerse verkoelende diuretica zoals: asperges, koriander, paardebloem, venkel Verder zijn aan te bevelen: externe toepassingen met rode sandelhout of geelwortel, het consumeren van voldoende groene groenten, bij voorkeur bittere groenten. Rood vlees en gefrituurde voeding dient te worden vermeden. Vata-type oedeem Bij Vata-type oedeem is het goed om complexe koolhydraten te vermijden. Kruiden zoals (zeer kleine doses) cayennepeper en Trikatu kunnen effectief

zijn om het interne metabolisme te stimuleren en de kanalen te deblokkeren. Lichte (olie-) massage met warmtebehandeling met stoom is aan te bevelen. Een eenvoudige en effectieve remedie die in Ayurveda wel wordt aangeraden is rietsuiker met verse gember. Kruiden die vanuit ayurvedisch perspectief kunnen helpen: • Punarnava (Boerhaavia diffusa) • Gokshura (Tribulus terrestris) • Westerse verwarmende diuretica die effectief kunnen zijn: kaneel, peterselie NEFROTISCH SYNDROOM EN SHOTHA Nefrotisch syndroom is een ernstige nieraandoening die levensbedreigend kan zijn als deze niet in een vroegtijdig stadium onderkend wordt. Het wordt gekenmerkt door ernstig eiwitverlies via de urine (proteïnurie), hypoalbuminemie (minder albumine concentratie in het bloed) en algemene oedeem, met name in het gezicht (periorbitaal), en genitale oedeem. Oorzaken van nefrotisch syndroom zijn 1) glomerulonefritis, 2) diabetes mellitus 3) drug-toxiciteit 4) blootstelling aan zware metalen zoals lood of kwik. 5) allergische reacties. In Ayurveda wordt dit syndroom wel geassocieerd met ‘shotha’ of ‘sarvanga shotha’. De behandeling richt zich op: • Agni deepana - het verbeteren en stimuleren van de metabole activiteit. Dit kan worden gedaan door Langhana: licht dieet, zoals dunne rijstpap (peya), of Agni deepana remedies zoals Chitrak Vati. • Vatanulomana door middel van remedies zoals Haritaki • Onder begeleiding van een ayurvedische specialist: een dieet van alleen melk (koemelk) • Vamana of Virechana kunnen worden toegepast afhankelijk van

de sterkte van de patiënt en van de Dosha dominantie • Specifieke ayurvedische complexpreparaten kunnen nuttig zijn, maar dienen alleen op advies van een ayurvedisch specialist gebruikt en ingenomen te worden OEDEEM BIJ DIABETISCHE VOET In principe zijn veel amputaties als gevolg van diabetische voet te voorkomen. In India zijn er enkele ayurvedische klinieken waar men gespecialiseerd is in het behandelen van diabetische voet, en met name ernstige vormen daarvan waarbij er ‘regulier gezien’ eigenlijk geamputeerd zou moeten worden. Verschillende soorten medicinale olie kunnen ingezet worden, afhankelijk van de specifieke klachten. Ayurveda kent ook medicinale oliën die de botten versterken, en dit kan belangrijk zijn als door neuropathie ook binnenin de voet de botweefsels verzwakt zijn, hetgeen bij neuropathie vaker voorkomt. Perifere neuropathie leidt vaak tot zwelling van de voeten, met name tegen of in de avond. Ayurveda kent verschillende complexpreparaten die helpen bij het verminderen van dergelijke en andere zwellingen (zogenaamde Shothahara). Kruiden die daarbij effectief zijn, zijn bijvoorbeeld: • • • •

Apamarga (Achyranthes aspera) Muli/Rammenas (Raphanus sativus) Paardebloem (Taraxum officinalis) Punarnava (Boerhaavia diffusa)

PUNARNAVA - BOERHAAVIA DIFFUSA Punarnava helpt bij het reguleren van de vocht- en waterhuishouding in het lichaam. Vocht en water kunnen zich in het lichaam ook opslaan als vetweefsel. Punarnava helpt in die gevallen door te voorzien in een betere vochtafvoer, kalmering van

PUNARNAVA - BOERHAAVIA DIFFUSA Familie Sanskriet Gebruikte plantendelen Werking op de Dosha’s Andere werkingen

Rasa (smaak) Guna (kenmerkende eigenschappen) Vipaka (eigenschap na vertering) Virya (potentiële energie) SPECTRUM 31 - 3

Nyctaginaceae Punarnava Wortel, zaden, blad Tridoshahara (vermindert alle drie Dosha’s) Vayasthapana - ondersteunt een lang leven Svedopaga - werkt zweetdrijvend Ashmarighana - helpt bij de eliminatie van nierstenen Shothagna - vermindert zwelling en oedeem Madhura (zoet), tikta (bitter), kashaya (wrang) Laghu (licht), ruksha (droog) Madhura (zoet) Ushna (verwarmend)

de urinewegen en reiniging. Punarnava is de Sanskriet-benaming van Boerhaavia diffusa, dat in Ayurveda al eeuwenlang bekend staat om zijn gunstige effecten op de vochtbalans en zijn verzachtende en bloedzuiverende effecten. De plant vermenigvuldigt zich in het regenseizoen door middel van snelgroeiende scheuten en de werking wordt voornamelijk verkregen uit de vlezige witte wortelstok. Deze wortel wordt in Ayurveda al sinds onheugelijke tijden gebruikt ter verbetering van de vochthuishouding. Punarnava bevat kalium en compenseert zodoende kaliumverlies tijdens herstel van een ontregelde vochtbalans. Het kruid beschermt zo de nieren, vooral bij langdurig gebruik. De Sanskriet-naam ‘Punarnava’ refereert aan het vermogen van dit kruid om het lichaam steeds weer te reinigen en te vernieuwen; punar betekent ‘telkens weer’ en nava betekent ‘nieuw’ en verwijst

hiermee volgens Ayurveda-deskundigen naar het waterelement in het lichaam. Punarnava is met name revitaliserend voor de nieren en urinewegen, alsmede voor de waterhuishouding in het lichaam. Het werkt ook op de bijnieren en op de longen. Bij oedeem is het goed om water af te voeren. Dat geldt ook voor teveel vocht in Tarpak Kapha in de hersenen. Ook bij glaucoom is het effectief. APAMARGA – ACHYRANTHES ASPERA Achyranthes aspera ofwel Apamarga wordt traditioneel gebruikt bij overgeven, verlies van eetlust, maag- en buikpijn, indigestie, winderigheid en wormen. Apamarga wordt ook ingezet bij melaatsheid. Het heeft astringerende werkingen en de zouten van de plant zijn op grond van hun alkalische aard zeer werkzaam als zuurblokker. Apamarga werkt bovendien bij het afvoeren van overtollig vocht en bij oedeem.

Productnieuws Tripura

Evenwicht in de vochtbalans W NIEU S N O IN MA RAM G O PR

APAMARGA - ACHYRANTHES ASPERA Familie Sanskriet Gebruikte plantendelen Werking op de Dosha’s Andere werkingen

Amaranthaceae Apamarga Bladeren Tridoshahara (vermindert alle drie Dosha’s) Krimighna (antiparasitair) Pachana (verbrandt gifstoffen) Rakta vardhaka (bloedproductie)

Rasa (smaak) Guna (kenmerkende eigenschappen) Vipaka (eigenschap na vertering) Virya (potentiële energie)

Katu (scherp), tikta (bitter) Laghu (licht), ruksha (droog), tikshna (scherp/snel) Katu (scherp) Ushna (verwarmend)

Granaatappel-Wierook-Crème

Om goed te kunnen functioneren probeert ons lichaam de samenstelling van de lichaamsvloeistoffen (de zogenaamde ‘vochtbalans’) onder alle omstandigheden constant te houden. Dit is geen eenvoudige opgave en soms kunnen de nieren dan ook best wat hulp gebruiken bij het uitscheiden van afvalproducten en water. Dankzij krachtige kruiden zoals Achyranthes aspera, Raphanus sativus en Boerhaavia diffusa heeft Tripura een positieve invloed op de uitscheiding van afvalproducten en water. Tripura ondersteunt zo de vochthuishouding van het lichaam en draagt bij aan het behoud van slanke ledematen.

• Ondersteunt de vochtbalans • Voor een goede nierfunctie • Voor slanke ledematen Algemene gebruiksaanwijzing: 2 maal daags 1 capsule innemen na de maaltijd.

Uniek: anti-aging formule met granaatappel! Een natuurlijke, hoogwaardige crème voor overdag en ‘s nachts. Ideaal voor de gevoelige, zongeïrriteerde, droge of rijpere huid. Rustgevende en verzachtende crème met sterke anti-aging eigenschappen.

Een verpakking Tripura bevat 60 plant­ aardige capsules.

• Zeer effectief tegen vroegtijdige veroudering en vrije radicalen • Bevat geen parabenen of aardolieproducten zoals paraffine

Een testbuisje van Tripura is op aanvraag beschikbaar.

Granaatappel-Wierook-Crème: € 8,45 (excl. btw)/50 ml

Tripura: € 12,50 (excl. btw)/60 vcaps.

www.holisanshop.nl SPECTRUM 31 - 4

Borreliose en de Wilde Kaardebol Borreliose, beter bekend als de ziekte van Lyme, komt steeds vaker voor. De ziekte wordt veroorzaakt door de spirocheet Borrelia burgdorferi, meestal op de mens overgebracht door een tekenbeet. Borreliose staat bekend als een aandoening die moeilijk te behandelen is. Ten eerste is het moeilijk om de juiste diagnose te stellen; de aandoening kan de meest uiteenlopende symptomen veroorzaken en dit resulteert vaak in het stellen van de verkeerde diagnose en een onjuist behandelplan. Wanneer de diagnose wel wordt gesteld, wordt door de reguliere geneeskunde veelal antibiotica voor geschreven, met bijwerkingen die de symptomen kunnen verergeren en in veel gevallen treedt er geen genezing op. Naast de reguliere geneeskunde, wordt in de alternatieve geneeskunde ook veel onderzoek gedaan naar genezingsmethoden en sinds enige jaren experimenteert men met de plant Dipsacus sativus ofwel de Wilde Kaardebol. In Duitsland wordt de plant al veel gebruikt in de alternatieve sector en ook in Nederland groeit de belangstelling. ERVARINGEN EN ONDERZOEK Gebruik van de Kaardeplant is op zich geen nieuw fenomeen. Van oudsher wordt de plant ingezet bij aandoeningen als jicht, artritis, reuma, oedeem, galaandoeningen zoals geelzucht en verschillende huidaandoeningen. De Chinese genees­ kunde beschreef de geneeskrachtige werking van de plant al eeuwen geleden, vooral bij botaandoeningen en zwakte van lever en nieren, maar ook in Europa wordt de plant al eeuwen als medicijn gebruikt. De Griek Dioscorides gebruikte de plant al in tinctuurvorm bij huidaandoeningen en ook Hildegard von Bingen beschreef hoe Kaarde kan worden gebruikt, onder andere bij vergiftiging. De Amerikaanse natuurgeneeskundige Matthew Wood is waarschijnlijk één van de eersten in het westen die Borreliose met de Kaardeplant behandelden. Geïnspireerd door de Chinese geneeskunde, die de Kaardeplant in combinatie met andere planten al langer inzet bij Lyme, ontwikkelde Wood een monopreparaat waarmee hij in zijn praktijk Borreliose-patiënten is

gaan behandelen. Zijn ervaring was dat bij het gebruik van de plant bij de meeste patiënten eerst huiduitslag ontstond, die binnen enkele weken verdween, gevolgd door opmerkelijke verbetering van de symptomen. De Duitser Wolf-Dieter Storl, een etnobotanist die zelf jaren lang aan Lyme geleden heeft, is met een groep medepatiënten gaan experimenteren met de plant. Zij verkeerden in meditatieve staat en konden als het ware voelen hoe de plant op energetische wijze de ziekte ‘van binnenuit naar buiten drukte’. Dit zou de huiduitslag die in het begin van de behandeling ontstaat kunnen verklaren. Vervolgens is hij anderen gaan behandelen met de Kaardeplant met zeer positieve resultaten. Inmiddels wordt de Kaardebol op grote schaal gebruikt in Duitsland en Amerika. In de praktijk blijkt dat vrijwel alle patiënten aanzienlijke verbetering van de symptomen ervaren. 50% van hen kan zelfs totaal genezen verklaard worden. EIGENSCHAPPEN De Kaardeplant is een stekelige plant die van oorsprong voorkomt in Europa, Afrika en Azië. De plant heeft een eivormige bloemtop, waaruit kleine lila, rode bloemen groeien. Deze bloemetjes groeien in een ringvorm ter hoogte van het midden van de bloemtop. Dit doet sterk denken aan Erythema migrans, de ringvormige uitslag die ontstaat nadat de teek de patiënt heeft geïnfecteerd. Zo laat de natuur ons zien dat de plant affiniteit met de ziekte heeft. De wortel van de Kaardeplant is licht verwarmend, bitter, zoet, scherp en droog. De werkzame stof van de plant is Iridoïde, dat een sterk reinigende en ontstekingsremmende werking heeft en verantwoordelijk is voor de bittere smaak. De Kaardewortel werkt vooral op de lever en de nieren en heeft een bacteriedodende, ontgiftende, ontstekingsremmende, diuretische en galdrijvende werking. De wortel stimuleert de spijsvertering en is reinigend voor het lichaam. De werkzame stoffen hebben een dodende werking op de Bb-spirocheet die Borreliose veroorzaakt.

Productnieuws Kardiamos tinctuur Sterk reinigend W NIEU S N O IN MMA A R G PRO

Om het immuunsysteem optimaal te ondersteunen is er Wilde Kaardebol (Dipsacus sativus). De wortel van deze op een distel lijkende plant is daarnaast een bijzonder effectieve “schoonmaker”. De plant is rijk aan krachtige bioactieve stoffen zoals iridoïden, saponinen, koffiezuurderivaten, kalizouten, inuline, bitterstoffen en het glycoside scabioside. Kardiamos tinctuur bevat vers geoogste en gemalen Kaardebolwortel, zorgvuldig en ambachtelijk bereid volgens traditioneel recept. Een betere dienst kunt u het afweersysteem niet bewijzen!

• Traditionele, beproefde kruidentinctuur

• Ondersteunt het immuunsysteem Algemene gebruiksaanwijzing: In aanvang 3 maal daags 5 druppels water verdunnen in een glas water. Dosering dagelijks met 1 druppel verhogen tot een maximum van 30 druppels, 3 maal per dag. Een kuur gedurende 3 maanden wordt aanbevolen. Een verpakking Kardiamos tinctuur bevat 50 ml. Bevat 36,5% alcohol. Een testbuisje van Kardiamos tinctuur is op aanvraag beschikbaar. Kardiamos tinctuur: € 22,95 excl. btw)/50 ml.

SPECTRUM 31 - 5

De Ayurvedische aanpak van ongewenste haargroei We besteden vaak meer tijd aan ons haar dan aan enig ander deel van ons lichaam. We doen van alles om ons haar er mooi en gezond uit te laten zien. Velen van ons hebben te weinig haar, anderen hebben te veel haar, op de verkeerde plaatsen. Een veelvoorkomend extra probleem zijn ingegroeide haren aan de boven- en binnenkant van het dijbeen. Overmatige haargroei op het gezicht is met name een probleem voor sommige vrouwen. Deze haargroei kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van bepaalde hormonale stoornissen, maar in de meeste gevallen is er geen specifieke oorzaak voor overmatige haargroei aan te wijzen. Haargroei is direct gerelateerd aan de hormoonspiegel en overerfde eigenschappen. Sommige mensen proberen om ongewenst haar te verwijderen uit het gezicht met behulp van een laser ontharingsmachine, een scheerapparaat, het gebruik van ontharingswas, elektrolyse, haarverwijderingsoliën, of crèmes voor het verwijderen van ongewenste haargroei. Vaak boeken behandelaars in een eerste fase succes bij de behandeling en voelen mensen zich weer gelukkig, ontspannen en zelfverzekerd. Maar na een paar maanden beginnen de haren vaak weer te groeien en in veel gevallen sterker dan voorheen. VEILIGE AANVULLING HAIRNIL is een welkome aanvulling op traditionele ontharingsmethodes zoals waxen of scheren. Bij consequent gebruik verzwakt HAIRNIL de haren en vertraagt het de hergroei, waardoor tevens de dichtheid vermindert en de kleur vervaagt. Het is aan te bevelen HAIRNIL na een conventionele ontharingsbehandeling toe te passen. HAIRNIL olie kan op alle huidtypes gebruikt worden. Ontharing op basis van een kruidenolie als HAIRNIL is een van de veiligste methoden voor ontharing. DE GEVOELIGE HUID HAIRNIL haarolie is bijzonder geschikt voor de gevoelige huid. De samenstelling hydrateert de huid en houdt de huid zacht en satijnachtig glad. Het ingrediënt Cassia fistula verzacht en kalmeert de huid tegen irritatie, veroorzaakt door het verwijderen

van haren door waxen of scheren. Ook voedt het de huid, en ondersteunt het de weerstand van de huid. Acharanthus aspera gaat eventuele huidinfecties tegen. Het kruid Butea frondosa tenslotte moduleert en remt de haargroei.

Productnieuws HAIRNIL

Stop ongewenste haargroei

W NIEU

CASSIA FISTULA De wortels van HAIRNIL liggen in de regio Bastar in de Indiase staat Chhattisgarh. De traditionele kruidenkenners in dit district waren meesters in het bereiden van een kruidenolie met de wortels van Cassia fistula als belangrijkste ingrediënt. Traditioneel werd de olie uitwendig toegepast om ongewenste haartjes te verwijderen. De olie maakte als snel naam als bijzonder effectieve ‘haarverwijderaar’. Bij de gebruikelijke ontharingsmethoden wordt meestal alleen het haar dat we zien, weggehaald. HAIRNIL ontharingsolie opent de poriën, en daarmee worden de haarfollikels blootgelegd. Bij blootstelling aan de ingrediënten van HAIRNIL worden deze vervolgens uitgeschakeld, mede door bepaalde samentrekkende eigenschappen van sommige ingrediënten (tanninen). TOEPASSING Het haar dat we niet zien, is in verschillende stadia van groei onder het huidoppervlak aanwezig, en kan vaak niet door gebruikelijke ontharingsmethoden verwijderd worden. Een deel van de follikels wordt reeds door de eerste toepassing van HAIRNIL uitgeschakeld. Hoewel individueel verschillend, zullen er niettemin meerdere applicaties nodig zijn. Vaak is reeds na enkele toepassingen al een eerste vertraging van de hergroei merkbaar. Het is aan te bevelen langdurig door te gaan met toepassingen op een dagelijkse basis, om een haarvrije huid te behouden. Duidelijk zichtbare resultaten zullen in de regel worden bereikt na consequent gebruik gedurende een periode van 4 tot 6 maanden.

HAIRNIL is een natuurlijke, onschadelijke en milieuvriendelijke kruidenolie die ongewenste haargroei permanent remt en ook de huid verjongt. HAIRNIL kan worden toegepast op handen, benen, borst, bovenlip, schaamstreek of andere lichaamsdelen. Dit 100% plantaardige product is samengesteld op basis van principes uit de Ayurveda: er zijn uitsluitend natuurlijke kruiden gebruikt, zonder kunstmatige kleur-, geur- of conserveringsmiddelen. HAIRNIL is vrij van bijwerkingen. Sterker nog, HAIRNIL is goed voor de huid. Een mooie, gladde huid binnen handbereik!

• Stopt de haargroei voor permanent ontharen

• Zonder chemische toevoegingen • 60% tot 89% minder haargroei na 4-6 maanden

• Voor mannen en vrouwen

HAIRNIL: € 15,05 (excl. btw)/50 ml.

SPECTRUM 31 - 6

Holisan agenda

Aanmelden

Informatieve bijeenkomsten

Regelmatig organiseren wij cursussen, lezingen en presentaties over gezondheid. Deze informele maar zeer informatieve bijeenkomsten zijn bedoeld voor artsen, therapeuten, diëtisten, medisch en paramedisch personeel en voedingsdeskundigen. Prima gelegen­ heden om ervaringen uit te wisselen en uw kennis te vergroten. Onze lezingen worden geaccrediteerd door de VBAG, de LVNG (beide 2 studiepunten) en de NWP (1,5 studiepunt, met uitzondering van de introductielezingen).

Aanmelding* voor onze lezingen en workshops verloopt on-line via:

www.holisan.nl/lezingen

Voor het bijwonen de meeste lezingen wordt basiskennis van Ayurveda verondersteld. Op

U vindt hier tevens een overzicht van onze

www.holisan.nl/lezingen leest u hier meer over.

­AyurWellness-workshops.

Tenzij anders aangegeven, zijn de lezingen gratis toegankelijk. Aanmelding vooraf is echter noodzakelijk. U ontvangt dan van ons een bevestigingsbrief, die tevens dient

als uw toegangsbewijs. U kunt zich aanmelden via www.holisan.nl/lezingen

*Alleen als u niet beschikt over een internetverbinding, kunt u gebruik maken van onderstaande aanmeldcoupon.

Tijden: Ontvangst: 9.30-10.00 uur met koffie en thee. Ochtendprogramma: 10.00-12.30 uur. Lunch: 12.30-14.00 uur. Middagprogramma: 14.00-17.00 uur.

 Zaterdag 26 november 2011 – Basiskennis Ayurveda II

Er wordt verwacht dat u beide dagdelen van een lezing volgt. Volgt u zowel het ochtend- als het middagprogramma, dan wordt u een lunch aangeboden.

 Zaterdag 3 december 2011 - The Importance of Digestion in Ayurveda

Locatie: Holisan BV - Merwede 30 - 8226 NA Lelystad (een routebeschrijving vindt u op de website).

 Zaterdag 17 december 2011 - Ayurveda en Pre-, Peri& Postnatale Zorg

Zaterdag 26 november 2011 - Basiskennis Ayurveda II

In de lezing ‘Basiskennis Ayurveda I’ zijn onderwerpen zoals geschiedenis en filosofie, de drie Dosha’s en de zeven Dhatu’s behandeld. In deze vervolglezing zullen deze zaken worden uitgediept aan de hand van de 16 lichaamssystemen (Srotamsi). Speciale aandacht zal daarbij uitgaan naar de specifieke ziektebeelden die aan ieder van deze lichaamssystemen gerelateerd zijn. Voor de behandeling zijn tal van kruidenremedies beschikbaar die van nut kunnen zijn voor de dagelijkse praktijk van therapeut en behandelaar. Zaterdag 3 december 2011 - The Importance of Digestion in Ayurveda

In Ayurveda, the digestive power is of central importance to our health. The entire range of digestive and metabolic activity of the body takes place with the help of the biological fire of the body called Agni. Ayurveda places great emphasis on strong, efficient digestion not only because of its vital importance for physical well-being, but also because healthy digestion is vital for connecting the parts of life to their basis in wholeness. The act of eating is life-giving. The process of eating, according to Ayurveda, is important for the development of consciousness as well as our physical health. In this lecture the importance of Vedic and Satvic food and various home remedies for maintaining and improving digestion and metabolism, and prescription of Ayurvedic preparations which suit the climatic conditions of Europe, some lifestyle techniques like breathing techniques, the application of specific oil according to Prakriti (bio-type) and Vikriti (state of imbalance) and the role of specific Marma points and Panchakarma therapy will be discussed.

 Zaterdag 14 januari 2012 – Ayurveda versus ADHD & Parkinson  Zaterdag 21 januari 2012 – Ayurvedic Treatments for Thyroid & Prostate Disorders  Zaterdag 4 februari 2012 – Ayurveda voor Lichaam, Ziel en Geest  Zaterdag 18 februari 2012 – Basiskennis Ayurveda I  Zaterdag 10 maart 2012 – Candida! Hoe pakt Ayurveda dit aan?

Klantnummer:________________________________________ Bedrijfsnaam:_________________________________________ Naam:______________________________________________ Adres:______________________________________________

Zaterdag 17 december 2011 - Ayurveda en Pre-, Peri- & Postnatale Zorg

Op deze studiedag wil Robert Swami Persaud uiteenzetten dat het embryo reeds de volledige mens is; de Ayurveda gaat er vanuit dat de mens niet het product is van celdeling, maar van cellenvervolmaking. Het mysterie van wat er in de baarmoeder plaatsvindt, is nog erg onderbelicht. De wetenschappelijke embryologie gaat uit van biologische groei- en stofwisselingsprocessen, maar dat is voor de Ayurveda ruim onvoldoende. Er is meer aan de hand, er is een geest en een volmaaktheid die zichzelf uitbreidt. Kortom: wie waren wij en wie zijn wij nu?

Postcode, Woonplaats:_________________________________ Tel. nr.______________________________________________

Opsturen in een gefrankeerde envelop naar:



SPECTRUM 31 - 7

Holisan BV Postbus 242 8200 AE Lelystad

Holisan agenda Zaterdag 14 januari 2012 - Ayurveda versus ADHD & Parkinson

ADHD lijkt een moderne ziekte te zijn, waar jaar na jaar meer kinderen en jong volwassenen mee te maken krijgen. Tijdens deze dag kijken we hoe Ayurveda dit moderne probleem aanpakt vanuit haar eeuwenoude traditie. De ziekte van Parkinson wordt belicht vanuit het Ayurvedisch perspectief en hiervoor worden aangepaste kruidentherapieën voorgesteld. Zaterdag 21 januari 2012 - Ayurvedic Treatments for Thyroid & Prostate Disorders

The role of Ayurvedic Nutrition & herbs in the treatment of thyroid disorders & prostate problems. A detailed explanation of the various Ayurvedic treatments. Zaterdag 4 februari 2012 - Ayurveda voor Lichaam, Ziel en Geest

Omdat de Ayurveda een holistische geneeskunde is ziet zij een relatie tussen lichaam, ziel en geest. Zij beïnvloeden elkaar voortdurend. De geest wordt gezien als een beginsel buiten de gevangenschap van tijd en stof, de ziel als een subtiel geweten en het lichaam als het voertuig. Om een ziekte te behandelen is kennis van en inzicht in al deze drie beginselen noodzakelijk.

Nieuwsbrief voor artsen en therapeuten. Holisan Spectrum is een uitgave van Holisan BV., Lelystad. De in deze nieuwbrief opgenomen informatie is uitsluitend bedoeld voor beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg. Deze nieuwsbrief is met grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Niettemin stelt Holisan BV zich niet aansprakelijk voor eventuele schade, voortvloeiend uit eventuele onjuistheden of onvolledigheden.

Een meer uitgebreide beschrijving van deze lezing vindt u binnenkort op www.holisan.nl/lezingen Zaterdag 18 februari 2012 - Basiskennis Ayurveda I

Een algemene kennismaking met Ayurveda met aandacht voor alle belangrijke thema’s. Een populaire lezing die wij op speciaal verzoek jaarlijks herhalen. Aan de orde komen de overeenkomsten en verschillen met andere therapeutische systemen. Ook is er ruim aandacht voor de 6000 jaar oude ontstaansgeschiedenis van deze boeiende totaalgeneeskunde. Een deel van de lezing is gereserveerd voor een beschrijving van de voornaamste middelen uit de Ayurvedische kruidenfarmacologie. Een aanrader! Goede boeken waarmee u zich eventueel op deze lezing kunt voorbereiden vindt u op www.holisanshop.nl Zaterdag 10 maart 2012 - Candida! Hoe pakt Ayurveda dit aan?

Een interessante lezing waarin het Candida probleem uitgebreid wordt behandeld. Waar komt het vandaan en hoe kan je het behandelen met voeding en kruidensupplementen? Ayurveda benadert Candida vanuit een heel ander standpunt als de klassieke therapieën en boekt daardoor ook goede resultaten bij de behandeling ervan.

Gezond haar met de Neem kam Een kam van aromatisch Neemhout is rijk aan actieve stoffen met een verzorgende en verjongende invloed op haren en hoofdhuid. Regelmatig gebruik houdt de hoofdhuid gezond en zorgt voor steviger en elastischer haar.

• Voor stevig en elastisch haar • Tegen voortijdig grijs worden

• Tegen haaruitval • Tegen roos

Deze fraaie, met de hand vervaardigde kam is verkrijgbaar in 5 verschillende modellen.

Art.nr. 9001744

Art.nr. 9001742 Art.nr. 9001730 Art.nr. 9001741

Art.nr. 9001743

Neemhouten kam: € 6,28 (excl. btw)/stuk. www.holisanshop.nl. SPECTRUM 31 - 8

Holisan Health Products Postbus 242 8200 AE Lelystad Nederland Tel: 0320-251313 Fax: 0320-255805 e-mail: [email protected] www.holisan.nl www.holisanshop.nl www.devicosmetics.nl www.ayurwellness.nl Copyright © 2011

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.