In deze uitgave o.a. . . . . . Van de redactie
2
Boordevol verhalen (en foto’s) Van de voorzitter
Agenda
3
Op eigen initiatief werken
28 oktober 2006 - Najaarsbijeenkomst VFB Sectie NL in Simpelveld (L)
1000-er CLUB
4
Bijdrage betaald? maart 2007 - Alg. ledenvergadering Arnhem(?)
Foto-CD Werkweken 2006 Op de najaarsbijeenkomst in Simpelveld is de Foto-CD te koop met foto’s van deelnemers aan de werkweken. Wilt u zeker zijn van een exemplaar geef dan even een berichtje aan KEES zodat er voldoende aanwezig zijn. Nabestellen kan natuurlijk ook! Meeneemprijs € 3,= Verzendprijs € 4,=
Kopij inleveren voor de komende Tandstaaf tot 9 december 2006
Verslag werkweek 26 Goed gevulde werkweek Verslag werkweek 30
In week 33 was er een proefrit met loc FO 4.
7
Gebrek aan gereedschap Verslag werkweek 34
11
Verkeer regelen en ”Schrott” uitzoeken Verslag werkweek 35
Foto op de voorpagina:
5
18
Vier grote klussen en slecht weer
Foto: KEES 2006
1
Van de redactie
Boordevol verhalen (en foto’s) Hier is dan weer de werkweek-special. Ook deze keer weer boordevol verhalen en foto’s van de afgelopen werkweken. Als je de verslagen leest kom je tot de ontdekking dat er, ondanks een pro-
bleem(pje) in week 34, met veel enthouiasme is gewerkt. Om nu voor de derde keer te schrijven hoe leuk het was in de kiosk en barwagen gaat me wat ver, maar onderstaande foto van mijn werkplek als souvenirverkoper wilde ik u toch niet onthouden. Hopenlijk worden er van hieruit, maar ook elders, veel van “onze” binnenkort uitkomende DVD verkocht. Als u dit leest is de beurs in Den Bosch (Rail 2006) alweer voorbij. Misschien heb ik u daar gezien(?), anders komen we elkaar beslist tegen in Simpelveld tijdens onze najaarsbijeenkomst. Tot ziens. KEES
De kaartverkoop en souvenirshop in het nieuwe stationsgebouw
2
foto’s: KEES 2006
Van de voorzitter
Op eigen initiatief werken Op het moment dat u dit leest is al het rijdend materiaal in Zwitserland weer opgeborgen en valt langzaam de winter in. Ik denk dat we kunnen terugkijken op een succesvol seizoen voor de DFB en onze Froni's (verslagen in dit blad), iedereen is weer gezond van lijf en leden terug naar Nederland gekomen, hoewel een enkele Zwitser de nodige moeite deed dit te voorkomen. Er is veel op eigen initiatief gewerkt, helaas door afwezigheid van Toni om gezondheidsredenen, maar eigen initiatief is natuurlijk wel aan ons besteed. Verheugend is om te zien dat er ook flink gewerkt wordt aan optimalisatie van het verblijf in Gletsch, zodat er de Met vereende krachten werd een afvoergoot aangelegd
komende jaren in volle hevigheid gewerkt kan worden aan GletschOberwald. Hopelijk kunnen wij ook hier ons steentje bijdragen. Rest mij om u een laatste maal te attenderen op onze jaarvergadering in Simpelveld op komende 28 oktober. Maak er een gezellige dag van en kom naar Simpelveld voor een ritje door het Limburgse land, rondleiding door de werkplaats van de ZLSM en natuurlijk een stukje bijeenkomst met een laag officieel gehalte. Tot in Simpelveld,
Hans Croes foto: PWi 2006
3
1000-er CLUB
Bijdrage betaald? Nu stoomloc FO 4 de werkplaats in Chur heeft verlaten, kan aan de locs HG 4/4 meer tijd besteed worden. Zoals uit de statuten van de 1000-er CLUB blijkt, zal het bedrijfsvaardig maken van één van de twee locs financieel gesteund worden. Vanuit onze sectie is al veel bijgedragen. De jaarlijkse contributie zal kort na de jaarwisseling overgemaakt worden. Heeft u deze al overgemaakt voor 2006, of wilt u misschien nog een extra donatie doen?? Ik wil alle lezers oproepen ook deel te nemen aan de financiering, mochten ze dat nog niet doen. Er zal uiteindelijk een unieke stoomloc op het meterspoor terugkeren. Neem geheel vrijblijvend contact op met ondergetekende, en sluit u aan bij degenen die de restauratie een warm (financieel) hart toedragen. Peter Westmijze, Public Relations
Verslagen in het Nederlands! Van alle vergaderingen in Zwitserland worden verslagen gemaakt. Deze worden door Gerard Geist vertaald en zijn op internet onder
http://www.v-f-b.info/download.htm te lezen (en uit te printen). Voor degene die geen computer bezitten en toch deze verslagen willen lezen is er de mogelijkheid om een afdruk van deze verslagen te verkrijgen door even te bellen naar K EE S (redactie De Tandstaaf) 073-5184433. 4
Verslag werkweek 26
door Jan Rümke
Goed gevulde werkweek Eerste spade Week 26 stond dit jaar in het teken van een grote sprong voorwaarts, dat wil zeggen de versnelde restauratie van het traject Gletsch-Oberwald. Voor dit doel ging op dinsdag de symbolische eerste spade de grond in, uiteraard vergezeld van toespraken. Onze eerste taak was dan ook het voorbereiden van de locatie waar deze Spatenstich zou plaatsvinden, zijnde het laagst bereikbare punt van de lijn in Oberwald. Er moesten drie vlaggenmasten worden
Jan Rümke, al jaren lid van de VFB Sectie Nederland, voelt zich helemaal thuis bij de Section Ostschweiz voor zijn jaarlijkse Fronarbeit. /spreekgestoelte fungeren. Aan het woord kwamen Regierungräte van VS en UR, alsmede Verwaltungsräte VFB, DFB en SFB, verder nog Bauchef Walter Willi en bazen van VVV Goms en Andermatt/Gotthard. Ik meen de burgemeester van Oberwald ook nog te hebben gehoord. Na een kort muzikaal intermezzo kwam de chef MGB, Moser, nog met een cadeautje. De Stiftung Furka Bergstrecke kreeg het traject Oberwald-Gletsch aangeboden. Daar hadden wij nl. alleen het Baurecht op. Rest van de dinsdag het feestterrein weer afgebroken en opgeruimd.
Brede tanden
Walter Willi kwam ook aan het woord opgericht, een aantal planken daartegen voor het ophangen van de plannen : “sporenplannen”, Primeur! En het plaatsen van twee tandstaven die door twee hoogwaardigheidsbekleders zouden worden bevestigd. Hier hebben we ons maandag mee beziggehouden. Dinsdag was de officiële plechtigheid, nadat men elders het glas had geheven kwam loc 51 aangereden en kon mooi als bordes-
De mannen van Vanoli hadden inmiddels de gedeelten tandstaaf-aanvang tot de dam en vanaf de dam tot de tunnelingang opgebroken. In de loop van de week werden deze gedeelten weer opnieuw foto: JR 2006 gelegd. Verder hebben we de uit de opgebroken gedeelten vrijkomende goede tandstaven vrijgeprepareerd en naar het gedeelte vanaf Gletsch - tandbegin - naar boven gebracht alwaar 300 meter recht spoor van nieuwe tanden - smal type - moest worden voorzien. Het stuk van Gletsch naar beneden krijgt brede tanden. Dit zal er mee te maken hebben dat in de toekomst de nadruk gaat liggen op Oberwald-Gletsch voor korte ritten (de touringcar rijdt dan even leeg) aldus het nieuwe bedrijfsconcept.
5
Fijnstof In het kader van het interne milieu van de Scheiteltunnel en het belang dat tegenwoordig wordt gehecht aan het terugdringen van fijnstof leek het verstandig in deze tunnel de perslucht voor het betonspuiten/gunitieren niet meer ter plaatse, maar buiten de tunnel aan te maken. Er moet dan wel een persluchtleiding in de tunnel komen met aftapkranen. Wij hebben hiervan in twee dagen 900 meter gelegd en gekoppeld. Buizen van 6,5 meter lang. Als u door de tunnel rijdt ligt de leiding vis-a-vis de kabelgoot. Dit heeft onze week mooi gevuld.
We sliepen in het Blaue Haus, dat ook steeds mooier wordt en aten in de kantine van de remise. Om het gemakkelijk te maken had de DFB ons keukentrio geannexeerd in Realp i.v.m. vakantie van de normale bezetting. Onze maaltijden kwamen derhalve per auto over de pas. Ach, dat houdt die mensen ook weer van de straat. De beloning bestond ook dit jaar weer uit een dagkaart stoom. Gaan we lekker verbrassen! Traditiegetrouw eindig ik met: nog 51 weken dan mogen we weer. Tot dan, Jan Rümke
De vrijgekomen tandstaven werden geprepareerd.
foto: JR 2006
www.HENKHUISMAN-BOOGIEBLUES.nl (Piano)Blues, Boogie Woogie, Rock & Roll, R & B, Jazzfunk Voor de muzikale opluistering van uw bedrijfsfeest, sportevenement of familiefeestje Diverse bandsamenstellingen mogelijk, beluister de muziekfragmenten op de website en maak je keuze. Voor info: 06 - 46087040, e-mail:
[email protected]
6
Verslag werkweek 30
door Paul Olijslagers
Gebrek aan gereedschap Zaterdag kwamen Sven, Erik, Bart, Madelon, Peter, Paul en Annemieke via een tussenstop in Belalp via Brig naar Gletsch, waar we net op tijd waren om de stoomtrein richting Realp uit te zwaaien Paul reed via de Furkapas en Bart via de treintunnel en rond 16.00 uur betrokken we de woon- en slaapruimte in Realp. Jos, Robbie en Joost waren net aangekomen uit Nederland en Bas en Astrid kwamen enige tijd later uit Luzern. We kregen de 10-persoonskamer en twee Allemaal(?) Limburgers 2-persoons kamers. In de keuken werden we begroet door Helmut, de altijd fluitende assistent kok, die ons met alles hielp. In de locloods stond sinds twee dagen de FO4 te blinken. Federico Rossi en Martin Fischer begroetten ons later op de avond. Zoals gewoonlijk werd er 's avonds weer een vuur gestookt op het terras.
Werkzaamheden Op zondag maakten de meesten van ons gebruik van de vrijkaartjes van vorig jaar om met de trein naar Gletsch te stomen. Paul, Annemieke en Erik gingen met de auto de pas over en volgden de stoomtrein vanaf de pasweg. In Gletsch werd gezamenlijk gegeten op het terras van Hotel Glacier du Rhône, waar we enkele oude bekenden ontmoetten. Erik, Sven en Annemieke maakten
foto: groep ZLSM 2006
op de terugweg nog een wandeling naar de Furka-gletscher. Om 20.00 uur werden we door Federico op de hoogte gebracht van de werkzaamheden voor de komende week. Tevens werden we voorgesteld aan drie Zwitserse Fronarbeiter, Wouter (met Nederlandse ouders en dus ook Nederlands sprekend) en Richard met zoon Ulli. De werkzaamheden waren: * Bij km 58.100 (net voor de Wilerbrücke) met steenkorven de bestaande muur verhogen. * Bij km 57.300 een bestaande muur ontdoen van vegetatie. * In Tiefenbach schroot opladen en railsecties demonteren. * In Realp goede tandstaaflamellen uitsorteren en afslijpen. * twee goederenwagens leegruimen die
7
worden afgedankt omdat ze geen tandstaafrem hebben. * twee platte wagens met rommel uit Tiefenbach opruimen en de toiletgebouwtjes demonteren en opruimen. Wij hadden begrepen dat Federico deze week onze werkgroepleider was, echter later bleek dat Martin dit was. Zondagavond werd Paul ziek, meest waarschijnlijk voedselvergiftiging. In de nacht van maandag op
ook in Realp en hielpen mee met opruimen en het slijpen van tandstaven. Ook had Martin onze vuurplaats inmiddels weggehaald - want wat moesten de reizigers er wel niet van denken als de trein zo langs ons terras reed - zodat we de rest van de week in de BBQvuurplaats stookten. Omdat er elke dag een trein de pas omhoog ging en later weer omlaag kwam moesten we met de Fahrdienstleiter goede afspraken maken. Erik zorgde even voor wat consternatie door met de heftruck vast te komen zitten langs het spoor, een half uur voordat de trein in Realp aankwam, maar gelukkig was hij ook vlug weer los. Paul bracht de dag in bed door en Erik, Jos en Robbie werden die nacht zoals eerder beschreven ziek.
Weinig gereedschap
Werkzaamheden bij Tiefenbach
dinsdag werden Erik, Jos en Robbie en een dag later Annemieke het slachtoffer. Ook Madelon en Joost voelden zich niet 100% maar hoefden niet in bed te blijven. Helmut, onze assistent kok, bestreed de ziekte met nootmuskaat en Coca-Cola.
Teruggefloten Op maandag werd het werk door Paul verdeeld: de drie Zwitsers gingen aan het werk met de korven; Peter, Joost en Erik met de tandstaaflamellen, Bas en Sven wilden met de Vanoli-bus naar Tiefenbach voor de spoorsecties en de rest ging de vier wagens opruimen waarbij Jos en Robbie de toiletgebouwtjes demonteerden. Martin Fischer was het niet altijd helemaal met ons eens en floot ons regelmatig terug met opmerkingen zoals: 'die Höllander denken dass sie alles machen können.' Dus bleven Bas en Sven
8
Dinsdag gingen Paul, Bas, Astrid en Sven met Martin in de Vanoli-bus naar Tiefenbach. Na het afsnijden van een Zwitser foto: groep ZLSM 2006 in een grote Mercedes (die hem wilde inhalen) werd dit een ware race met veel gevloek van Martin over de Furkapas. In Tiefenbach werd de kraan (Lifty), die de avond daarvoor in Gletsch was opgehaald, afgeladen en werden 20 ton stalen dwarsliggers op wagens gestapeld. Ondertussen kwam de stoomloc twee keer voorbij en moesten we de kabel van Lifty repareren. Met weinig gereedschap: een vijl in plaats van een ijzerzaag, een combinatietang, een oude bahco en wat schildersplakband, kregen we de klus geklaard en Martin kreeg weer respect voor ons. Ook hebben we getracht de railsecties te demonteren, echter met de hand was dit onbegonnen werk. Er was geen machine beschikbaar om dit uit te voeren. Peter en Joost waren de drie Zwitsers gaan helpen met de steenkorven, zodat de eerste korf snel op zijn plaats stond. De drie Zwitsers hadden op maandag voorbereidin-
Wagons wassen (binnen en buiten)
gen getroffen, zoals het water uit de berg omleiden en de berg fixeren. Ook zij hadden allerlei goede ideeën, die helaas door gebrek aan gereedschap, het bezet zijn van het spoor en gebrek aan dieselmachinisten niet uitgevoerd konden worden. Joost ging met de persluchthamer aan de slag om enkele grote stenen tot kleintjes te reduceren (om ruimte te maken en korfvulling te genereren), maar na een halfuurtje rammelen liep dat ding helemaal vast. De reservepersluchthamer die we al uit voorzorg hadden meegenomen deed het ook niet. Peter heeft vervolgens beide apparaten in de werkplaats grondig gereviseerd en voorzien van de nodige smeerolie, zodat ze het de rest van de week wel hebben volgehouden. Op woensdag werd het werk in Tiefenbach afgemaakt en Martin was zeer tevreden. Bas hielp mee met het vervangen van de remblokken van de DFB1 en de rest ging stenen verzamelen met de Volkswagen LT35 (een klein vrachtwagentje) en een kieper. De dames begonnen met het onkruidvrij maken van de bestaande muur. Onze vijf zieken deden kalm aan en waren na twee dagen weer volledig aangesterkt om mee te helpen. Donderdagmorgen werden alle rijtuigen door ons van binnen en van buiten gewas-
sen en werden nog een drietal steenkorven geplaatst. Paul en Annemieke gingen 's middags met Federico mee om de stoomtrein met een dieseltractor door de tunnel te duwen, de zogenaamde Schiebedienst. Jos en Robbie gingen bij km 57.300 kijken om een bestaande muur te ontdoen van vegetatie. Dat laatste was echter onbegonnen werk bij het ontbreken van goede werktuigen en om de simpele reden dat de vegetatie vanaf het spoorbed niet foto: groep ZLSM 2006 goed te bereiken was zonder ladders of steigers. Frederico gaf later aan dat dit inderdaad een grotere klus was dan aanvankelijk gedacht en liet het werk over aan de eerstvolgende werkgroep. Vrijdag werden de laatste stenen verzameld voor de steenkorven, zodat er uiteindelijk maar liefst zeven korven bijgeplaatst waren. Peter, Bas en Astrid verzorgden de scheiding van de resten van de door Jos en Robbie in hapklare brokken gedemonteerde toiletgebouwtjes verder in hout, oud-ijzer en isolatiemateriaal. Vervol- Assistent-treindienstleider gens werd een foto: groep ZLSM 2006 gesloten wagen,die 's avonds door een dieplader zou worden opgehaald, transportgereed gemaakt door sluitplaten en remwerk te demonteren. De wagen was verkocht aan een smalspoor-
9
baan in het Zwarte Woud omdat er geen tandrad onder zat. Joost mocht 's middags assistent treindienstleider zijn samen met Martin. Inmiddels konden we niets meer fout doen bij Martin. Rond 18.00 uur kwam de dieplader en werd na het avondeten de wagen met behulp van eenieder op de auto gesjord, waarbij Martin zich opnieuw als een echte duizendpoot ontpopte. Tijdens het opladen van de goederenwagen werd door een van de Zwitsers de aandacht getrokken door een oude gemotoriseerde brandweer motorpomp uit de jaren dertig die ergens tussen de machines op het depotterrein was De motorpomp werkt! foto: groep ZLSM 2006 gezet. Onder het genot van een pilsje werd geprobeerd of er een mogelijk- die door de pomp gegenereerd werd was zo heid was om het ding aan het lopen te krij- krachtig dat we met minstens twee man de gen. Federico maakte het geheel nog extra slang in bedwang moesten houden. interessant door er een kratje bier onder te Experiment geslaagd. verwedden dat men hem niet aan het lopen De laatste avond op de vuurplaats met de kreeg, omdat hij er zelf ook al een middag Zwitsers was gezellig, het werk was voor het mee had gestoeid zonder resultaat. Maar hij grootste gedeelte klaar en Martin en had het nog niet gezegd of de oude Federico waren tevreden. Volkswagen- motor kwam tot leven. Zaterdagmorgen waren Walter en Manfred Uiteraard moest toen ook geprobeerd wor- Willi aanwezig en bedankten ons voor het den of het apparaat werkelijk in staat was werk. De meesten vertrokken weer richting om water uit de beek op te pompen. Dus Nederland en waren om 17.30 uur in werd de hele handel naar de beek ver- Simpelveld. Jos en Robbie vertrokken richplaatst en werden de slangen uitgerold en ting Chur om nog enkele dagen vakantie te de motor opnieuw gestart. De waterstraal vieren en de Rhätische Bahn te verkennen.
St. Annabrinkstraat 10 7491 XK Delden Tel. 074-2566544 Fax 074-2566588 E-mail:
[email protected]
www.lgbstudio225.nl
AAN G EFB PRO NALOO A R AL VOO DIGITA EN
INKOOP GEBRUIKT (ook verzamelingen en grote partijen)
DE LGB-SPECIAALZAAK MET VERSTAND VAN ZAKEN 10
Openingstijden: ma/di/wo/do/ : gesloten vrijdag : 13.00 - 17.00 uur zaterdag : 10.00 - 17.00 uur iedere 1e zondag v/d mnd. : 13.00 - 17.00 uur Elke andere dag van de week bent u ook welkom, alleen dan na een telefonische afspraak. Eigen LGB-reparatie-atelier Eigen digital-inbouwatelier altijd koopjes en occasions
Verslag werkweek 34
door Peter Witkop en Hans Croes
Verkeer regelen en ”Schrott” uitzoeken Zaterdag 23 augustus Diederik van Nimwegen arriveert rond de middag als eerste in Realp. Hans Croes volgt niet veel later. Hans en Diederik leggen de slaapkamers vast. Ook Yvonne en Peter Witkop komen in Realp aan. Op het station zijn KeeS Scholtes en zijn vrouw Neeltje al een week in functie als beheerders van de kiosk en barwagen. Het stationsgebouw is zeer fraai geworden. De kiosk is er ook in gevestigd en het is een mooie ruimte geworden. Rob Louis en de broers Joost en Leo Verspaget zijn ook in Realp aangekomen. Besloten wordt de avondmaaltijd te gaan gebruiken in Hotel des Alpes in Realp.
weer zal worden afgesloten met een gemeenschappelijk etentje, maar dat dit geen Raclette zal zijn. Die traditie zal alleen worden gehouden in het bijzijn van Toni. Deze waardeert dit zeer en zegt dat hij raclette-kaas zal meenemen naar Nederland, om alsnog te kunnen racletten.
Zondag 24 augustus De Limburgers Ger Vroemen en Bèr Steyns zijn er ook weer. Nieuweling Martijn van Kerkhof voegt zich eveneens bij de groep. Ook Rembrandt Happel is dit jaar weer van de partij, foto: PWi 2006 en hij heeft zijn vriendin Caecille Kolen op het vuur voor een volgende rit meegenomen. Om 19.00 uur begint Walter Willi met zijn Yannick van Doorn, een neef van Hans, arri- gebruikelijke werkbespreking van de veert eveneens en ook Heinz Berens sluit geplande werkzaamheden voor week 34: zich weer aan. 1. De MGB (Matterhorn Gotthard Bahn) Holland Eins is nu compleet en bestaat uit heeft een flinke hoeveelheid bouten en moeveertien Nederlandse Fronarbeiters, aange- ren als "Schrott" betiteld en de DFG mag vuld met de Zwitserse bekenden Werner en alles hebben. Walter Willi zegt dat de totaMargrit. Hoewel compleet ? Toni Stamm en le waarde zo'n SFR 10.000,- betreft, er echtgenote Beatrix ontbreken in verband onder meer gloednieuw materiaal bijzit waar met ziekte van Toni. Dat mag een aderlating de MGB geen weet van heeft, dus hoe eerworden genoemd. In de loop van de week der we het weghalen, hoe beter. Alles moet hebben zowel Peter als Hans telefonisch worden uitgesorteerd en in "Bielen", de contact met Toni. Er is bij hem longkanker voormalige legeropslagplaats in de berg, geconstateerd als gevolg van het werken worden opgeslagen. met asbest, dik 40 jaar geleden. Toni zelf is 2. Voor de te maken brug bij km 43.900 optimistisch en wil graag eind oktober naar moeten er de nodige ijzerboor- en -zaagNederland komen om het in 2005 geplande werkzaamheden worden uitgevoerd. Langs diner in te halen. Dat is een mooi streven. elke spoorbrug moet tegenwoordig ook een Peter zegt hem dat de werkweek weliswaar looppad worden gemaakt, dus ook de
11
bestaande brugconstructies van het traject Voorts geeft Walter Willi een overzicht van Gletsch - Oberwald moeten worden aange- de overige werkzaamheden die deze week past. Walter Willi vraagt of er iemand in onze nog gepland zijn: groep is die wat meer ervaring heeft met 8. In Gletsch zal een groep van vijf Duitse metaalbewerking. Martijn heeft een oplei- handwerklieden het interieur van het "Blaue ding instrumentmaker genoten en voelt wel Haus" gaan aanpakken. Ook wordt de keuwat voor deze job. ken uit het depot dan verhuisd naar het 3. Ten behoeve van het vullen van stalen "Blaue Haus". steenkorven moeten brokken steen worden 9. Bij het portaal van aan de bergzijde van geladen op een platte wagen. De stenen lig- de inrit van de keertunnel dienen nog gen vlakbij het begin van de tandstaafinrit natuurstenen te worden gemetseld. Ook dit net achter Realp. zal worden uitgevoerd door de Duitsers. 4. Naast spoor 3 in Realp loopt een helling 10. Na gereedkomen van de vervanging van richting het spoorcomplex van de MGB. De de spoorwegovergang moet de minikraan trekker van de boer die langs moet om te met de diesel vanuit Gletsch naar het viamaaien zakt weg doordat het water van duct ter hoogte van km 43.900 worden twee hemelwaterafvoerpijpen gewoon het gebracht. Voorts staat de groene VW-bus weiland oploopt. Graag met kabelgoten voor nog in Gletsch. Walter Willi gaat morgeneen betere waterafvoer zorgen. Dit lijkt bij ochtend vroeg daarheen om zijn eigen ploeg uitstek een klusje voor de Nederlanders. mensen te instrueren, dus dan kan er 5. Op het depotterrein van Realp moeten we zoeken naar Laschenbolzen Typ B. Deze uitsorteren als gangbaar en niet gangbaar, en vervolgens met de juiste toevoeging in de vroegere legerbunker "Bielen" opslaan, zodat duidelijk is welke klaar zijn voor gebruik, en welke nog moeten worden "aufgearbeitet" (de Duitse taal kent vaak zulke fraaie benamingen, dat vertaling dan niet kan tippen aan de juiste bedoeling) 6. Het regelen van het verkeer bij de vervanging van de spoorkruising Eerst slopen daarna nieuw maken foto: PWi 2006 "Rotten" bij Gletsch, net onder het depot van Gletsch. C. Vanoli AG, iemand meerijden om de bus mee terug te het bedrijf waar Walter Willi zelf ook werk- nemen. Het belooft dus een gevarieerde zaam is, gaat de spoorkruising vervangen, week te worden. Walter Willi vertelt verder en Walter Willi zal zelf ook aanwezig zijn nog dat er zich wat personeelswijzigingen voor de begeleiding van dit project. hebben voorgedaan. "General" Hansruedi 7. Diverse materiaaltransporten, onder an- Schneider, voormalig depotchef in Realp, is dere het ophalen van afzettingmateriaal in niet meer werkzaam voor de DFB. De toon Immensee voor de werkzaamheden aan de waarop Walter Willi dit meedeelt spreekt overgang. boekdelen. In zijn plaats is de Zwitser Joost
12
de nieuwe depotchef van Realp. Ook de Zwitsers Paul en Peter zijn niet meer actief voor de DFB. Voor vragen kunnen we terecht bij Zwitser Joost en bij Steffan, die bij de meeste Nederlanders wel bekend is gezien de kromme sigaar die hij bijna altijd in een mondhoek heeft geklemd. Walter Willi brengt het item veiligheid ook nog weer onder de aandacht en spreekt de wens uit dat we aan het eind van de week allemaal weer gezond huiswaarts kunnen keren. Let op elkaar, op wat je zelf doet en houd je kop erbij. Als Walter Willi zijn verhaal heeft afgerond en huiswaarts is gekeerd besluiten we een kijkje te gaan nemen in "Bielen". Het is het handigst om in Andermatt meteen te gaan uitsorteren, zodat de verschillende types bouten en moeren niet vaker dan nodig door je handen gaan. Na terugkomst in de kantine stort Diederik zich samen met Peter op het maken van een rooster voor de verkeersregelaars. Maandag 25 augustus Walter Willi is voor half zeven al in Realp, doet nog snel een bakkie en vertrekt dan naar Gletsch. Peter rijdt met hem mee om de groene VW-bus op te halen. De rit over de pas is weer van ouderwetse kwaliteit. Walter Willi heeft flink de gang erin gezet omdat het busje met de ploeg van Vanoli al vooruit is, en combineert de verhoogde snelheid ook nog met binnenkomende telefoontjes. Inderdaad, mobiel bellen zonder handsfreeset. Na ritten in het verleden in de grijze VW LT met Martin Fischer aan het stuur is Peter wel wat gewend. Ergens onderweg komt de bumper van het Vanolibusje in beeld en zal niet meer uit het zicht verdwijnen. Na aankomst in Gletsch geeft Walter Willi uitleg aan de mannen van Vanoli. Voorman Emir luistert en stelt de nodige vragen. Peter gaat met de groene VW op weg naar Realp. Martijn heeft van Zwitserse Joost de nodige uitleg gekregen over de metaalbewerking ten behoeve van de loopbrug. L-profielen moeten op lengte worden gezaagd. Diverse gaten zijn nodig voor montage en moeten worden geboord. Natuurlijk is het gereedschap niet compleet. Na enkele boorsessies ergert Martijn zich aan het feit dat hij telkens een slangetje
moet vasthouden om de boor te koelen, en gaat dat eerst eens veranderen. Hans, Yvonne, Leo, Rembandt en Caecille zijn inmiddels naar Andermatt vertrokken. Ger en Bèr zijn ook mee en zullen met de grijze LT het transport naar Realp verzorgen. Bij de "Autoverladung" in Andermatt staan de 5 oliedrums vol met bouten en moeren en er wordt begonnen met uitsorteren. Joost en Yannick struinen het depotterrein van Realp af en gaan op zoek uit naar de Laschenbolzen, en zoeken tegelijkertijd naar lege palletbakken of andere boxen voor de opslag van de bouten en moeren die straks uit Andermatt zullen worden aangevoerd. Er wordt voor wat betreft opslagmiddelen zowaar het nodige gevonden en dit alles wordt geplaatst op de losplaats naast het spoor net voorbij het laatste wissel van Realp. De bakken kunnen dan, nadat ze zijn volgestort met bouten en/of moeren, met een palletwagen de bunker in worden gereden. Inzake de Laschenbolzen is de zoektocht minder succesvol. Welgeteld vier gezochte bouten komen er tevoorschijn bij het doorzoeken van de diverse bakken met bouten en moeren die in Realp her en der verspreid staan over het terrein. Steffan en Zwitserse Joost weten het ook niet. Morgen dus maar even met Walter Willi bespreken. Margrit en Werner zijn aan het begin van de ochtend meteen met de gele VW LT richting Immensee onderweg, waar verkeersafzetmateriaal moet worden opgehaald en naar Gletsch moet worden gebracht ten behoeve van de werkzaamheden aan de overgang. Zwitserse Joost heeft nog een klus die Walter Willi niet vermeld had op zijn overzicht. Een van de bokken van de lieren van de Steffenbachbrücke moet geschuurd en geschilderd worden. Heinz en Rob storten zich vol overgave op deze klus. Inmiddels is Peter met de groene VW-bus in Realp teruggekeerd. Omdat de tank zo goed als leeg is gaat hij op verzoek van Zwitserse Joost even tanken in Andermatt, en wipt vervolgens even aan bij de bouten- en moerensorteerders. Daar is de grijze LT bijna gereed voor transport. Peter stelt voor dat er iemand van de sorteerders meegaat naar Realp, om aan te geven welke typen bouten en moeren er allemaal zijn, zodat duidelijk is
13
wat bij wat moet worden verzameld en gestort. Rembrandt gaat mee. In Realp aangekomen helpen Yannick en Joost ook bij het lossen van de LT. De lege munitiebakjes gaan terug met de LT naar Andermatt. Na vier keer rijden zullen alle moeren en bouten uiteindelijk in Realp zijn. Inmiddels is het langzamerhand etenstijd. In de loop van de ochtend blijkt ook nog dat er dagelijks iemand de pas over moet om warm eten te brengen in Gletsch. Bèr is rond 11.00 uur vertrokken. Na het eten zorgen Rembrandt, Hans en Peter er voor dat alle bakken met bouten en moeren in Bielen terechtkomen. 's Avonds is Diederik nog druk in de weer met het schema voor de verkeersregelaars. In overleg met Hans gaat het schema nog eens helemaal over de kop. Dinsdag 26 augustus Werner en Margrit hebben 's ochtends weer een nieuwe transportklus. Deze keer moeten diverse stopmachines naar een werkplaats worden gebracht ver voorbij Göschenen. Joost en Peter helpen met het laden van de machines die in Realp bij spoor 3 in de openlucht liggen. Aangekomen bij het bedrijf is Werner al lang blij dat Joost en Peter mee zijn, dan kunnen die ook mooi meteen het regelwerk doen. Nadat Joost en Peter het verhaal aan de eerste de beste persoon op kantoor hebben verteld komt drie personen later de uiteindelijke contactpersoon tevoorschijn, en neemt de werktuigen graag in ontvangst. Als alles is afgeladen gaan we terug richting Göschenen. Op het spoorwegterrein van het leger aldaar moeten diverse stalen roosters worden opgehaald, en ook de nodige bielzen worden geladen. Er ligt ook nog een loopbrug, maar Walter Willi zal later in de week besluiten om die toch niet mee te nemen. Heinz en Rob zijn na zwaar schuurwerk inmiddels begonnen met het schilderen van de bok met een eerste verflaag. Hoewel Martijn de boor van 40 mm nog niet heeft gekregen, kan hij nog even voort met ander boorwerk. Tevens begint hij vast met het op maat maken van de L-profielen. Hans heeft gekeken naar de locatie bij spoor 3 in Realp waar sprake is van de wateroverlast. Er moeten enkele betonnen bakken heen om de
14
afvoergoot te kunnen realiseren. Yannick en Rembrandt beginnen vast met graafwerk. 's Middags om 13.00 uur hebben Hans en Peter een afspraak met Paul Güdel inzake de dvd. Paul Güdel had al per mail kenbaar gemaakt dat hij erg tevreden is over de hoes van de dvd en de reclameposter, en bevestigt dit nog eens tijdens het gesprek. Verder is hij enorm te spreken over het feit dat de Nederlandse sectie geen enkele marge voor zichzelf heeft zitten op de verkoopprijs van de dvd. Hoewel wij als sectie dit de normaalste zaak van de wereld vinden is het inmiddels wel duidelijk dat andere secties hier anders over zouden denken. Verder wordt nog besproken hoe de distributie zal plaatsvinden, en of de inkomsten van de dvd wellicht aan een speciaal project kunnen worden gekoppeld. Paul Güdel gaat dat laatste zaterdag 30 augustus binnen de DFB verder bespreken. Na het gesprek met Paul Güdel nemen Hans en Peter een kijkje bij de afvoergoot. Dat schiet al lekker op. Na nog het nodige graafwerk, passen en meten met de betonnen goten ligt er uiteindelijk een prima afvoergoot. Nu kijken of hij het doet in de praktijk. Dat betekent wachten tot de golfclub flink wat water heeft gebruikt, of de eerste de beste regenbui.
TM 2/2 voor remise Realp
foto: PWi 2006
Ten behoeve van het vullen van stalen steenkorven moeten brokken steen worden geladen op een platte wagen. De stenen liggen vlakbij het begin van de tandstaafinrit net achter Realp. Zwitserse Joost is ook dieselmachinist en rijdt met de nieuwe gele tractor TM 2/2, afkomstig van de Rhätische
Bahn, een platte wagen naar de plaats van bestemming. Als we daar een half uurtje de losse stenen die de goede afmeting hebben, hebben verwijderd, constateren we dat het eigenlijk levensgevaarlijk is om verder te gaan. Hans en Peter hebben geïnventariseerd wie er wil meedoen met het regelen van het verkeer en wie er wel en niet nachtdienst willen draaien. Besloten wordt dat de ploeg die vanmiddag (=dinsdagmiddag) om 18.00 uur begint, ook de nachtdienst voor zijn rekening neemt. Woensdagochtend zal de dagploeg na het ontbijt direct uit Gletsch vertrekken naar Realp om de nachtploeg af te lossen. De nachtploeg bestaat uit Hans, Diederik, Yannick, Leo, Joost, Rembrandt, Caecille, Yvonne en Peter. Martijn, Rob, Ger, Bèr en Heinz zullen morgenochtend het roer overnemen. Rond half vijf vertrekt de nachtploeg richting Gletsch. Er worden verder nog 2 portofoons en twee reserveaccu's meegenomen. De vervanging van de overgang mocht van het kanton Wallis niet eerder gebeuren dan deze week. Voor de werkzaamheden zal de straat af en toe langer of korter geheel moeten worden afgesloten, en gezien het eind van de vakantie achtte het kanton dit niet eerder verantwoord. In Gletsch aangekomen werpt de voltallige ploeg eerst een blik op de overgang. Helaas blijkt dat Martin Fischer de mannen van Vanoli assisteert. Dat zal nog wat onprettige confrontaties geven met Holland 1, maar meer aandacht voor deze kwal is in dit verslag niet op zijn plaats. Omdat de verkeersploeg er nu is kan worden begonnen met het vervangen van de overgang. Voor het verkeersregelen zijn er 2 borden op een paal met een rond vlak dat aan de ene kant rood is en aan de andere kant groen. Aan beide zijden komt een verkeersregelaar te staan met zo'n bord, en een portofoon. Omdat de weg met een bocht loopt en beide regelaars elkaar dan niet meer goed kunnen zien staat er ook nog iemand in het midden en die heeft de leiding, ook omdat op verzoek van de mensen van Vanoli de weg soms geheel moet worden afgesloten. De middenman geeft met armsignalen aan van welke kant het verkeer mag komen. Na enige tijd verloopt dit soepel. Met veel geweld worden de oude rails
met hulp van de bandenkraan en de minigraver uit het asfalt gesloopt. Er wordt een baan gegraven waar nieuw grind in wordt gestort, en vervolgens komen hier de rails weer op. Dit is een kant en klaar stuk, dus het leggen kan redelijk snel. Tussendoor moet het verkeer langs de werkers worden geleid, door de gegraven baan over het nieuwe grind, en uiteindelijk ook over de rails. Met bielzen en ander hout worden open afritjes gemaakt om de spoorstaven per auto te kunnen passeren. Hoewel er 's nachts weinig verkeer is staan er toch gauw wat auto's bij een complete afsluiting. De meeste mensen hebben wel begrip voor de werkzaamheden. De Nederlandse auto's zijn verbaasd dat ze in het Nederlands worden aangesproken, maar laten zich graag informeren. Rond twee uur 's nachts gaan Rembrandt, Caecille, Yvonne en Peter een paar uur slapen in het "Blaue Haus" om de laatste periode voor de aflossing van de dagploeg te kunnen doen. Woensdag 27 augustus Om zes uur zijn Caecille, Rembrandt en Peter weer paraat en de anderen gaan dankbaar naar Realp. De eerste lagen asfalt zijn al aangebracht en vanaf 8 uur wordt begonnen met de deklaag. Dat betekent weer dat de weg enkele malen geheel is afgesloten. Rond half negen arriveren de lassers. De verbindingen van het spoorstuk in de weg met het nieuwe spoor dat er al lag worden allemaal gelast. Even later verschijnen ook Martijn, Rob, Ger, Bèr en Heinz. Na de nodige uitleg over het verkeersregelen vertrekken Rembrandt, Caecille, Yvonne en Peter naar Realp. Van de ploeg die rond zes uur is vertrokken worden de eersten aan het eind van de ochtend al weer wakker. Rond half vier vertrekt nog een kleine groep enthousiastelingen weer richting Gletsch. Zo kan de dagploeg ook even iets meer rust nemen. Er wordt dan al de laatste hand gelegd aan het asfalteren. Vervolgens worden de rubberen opvullingen tussen de rails aangebracht om veilig kruisen van tweewielers te garanderen. Op verzoek van Emir zal donderdag overdag nog een ploeg verkeersregelaars terugkeren. Bij de resterende werkzaamhe-
15
den is het prettig als er nog verkeerstoezicht plaatsvindt. 's Avonds toont Bèr een aantal films van eerdere werkweken. Bèr is lid van een filmclub en laat zien dat een combinatie van goed camerawerk en professionele montage kan leiden tot nog meer hilarische situaties dan zich toch al voordoen tijdens een werkweek. Tijdens het vertonen van de films klinken dan ook de nodige lachsalvo's. foto: DvN 2006 Moe maar voldaan De eerste stoomloc op de overgang zoekt iedereen uiteindelijk zijn slaapplaats op. Vrijdag 29 augustus Bij de overgang in Gletsch is één van de Donderdag 28 augustus binnenrails te kort, zodat het asfalt over Wat vliegt de tijd toch tijdens zo'n werkweek. ongeveer een meter nog moet worden verWe zijn alweer over de helft. In Gletsch wijderd. Allereerst zaagt Emir met de slijptol wordt naast het verkeersregelen verder een snede in het asfalt, waarna Diederik en geholpen met schotteren. Het blijkt dat de Peter behoedzaam het asfalt weghakken. lassers ten behoeve van één van de lassen Verder wordt er nog de laatste hand gelegd aan de "onderkant" van de overgang de rails aan het schotteren. Kees heeft 's ochtend in omhoog hebben gehaald, waardoor de Realp gefilmd, want er is vandaag weer geplande hoogte op die plek niet is gerealitreinverkeer, en hij is nu ook in Gletsch. We seerd. Er zit een behoorlijk knik in één van kunnen de dieselmachinist overhalen om de rails. Desalniettemin vordert het schotteeen proefrit te maken over de overgang. Dat ren gestaag. Emir zou vrijdag graag weer zijn mooie plaatjes voor onze dvd, dus Kees een ploegje van ons willen hebben om de stelt zich met camera strategisch op. Met werkzaamheden af te ronden en te helpen rode vlaggen regelen wij dat het verkeer met opruimen. Zo gezegd, zo gedaan. wacht. Trots zien we de eerste lok over de In Realp heeft Martijn zijn boorwerk weer nieuwe overgang rijden. Weer een mooie opgepakt. Het schilderwerk nadert ook zijn mijlpaal! Rond het middaguur zijn we klaar voltooiing. Joost, Hans en Ger maken nog met alle werkzaamheden en na de lunch een aantal transportritten met Werner en proosten we met de mannen van Vanoli op Margrit. In de loop van de dag arriveert Kees de goed verlopen samenwerking, waarna van den Burg. Het was de bedoeling dat die naar huis vertrekken. Peter, de Duitse Kees aanwezig zou zijn bij de bespreking kraanmachinist, blijft nog achter want 's midmet Paul Güdel afgelopen dinsdag, maar de dags moet de minigraver met de trein nog geopereerde schouder van Kees heeft dat naar een viaduct richting Oberwald worden verhinderd. Maar nu is hij er dan toch en zulgebracht. De eerste stoomtrein is inmiddels len nog wat beelden voor de dvd worden in Gletsch aangekomen. Peter trekt de stougeschoten. Het ver gevorderde station van te schoenen aan en vraagt aan de Zwitsers Realp en lok 4 kunnen de dvd nog meer op de stoomlok of ze te porren zijn voor een glans geven.
16
proefrit over de overgang. Die hebben daar er een kraan (kiepwagen met kraan) die niet wel oren naar. Als ze horen dat we opnames op deze klus berekend was, dus dit kostte maken voor onze dvd stellen ze voor de weer de nodige moeite. De kiepwagen reed stoomlok eerst nog even te draaien op de door naar Realp om Schotter te laden, dat draaischijf. Dat geeft mooiere beelden als de naar Gletsch gebracht en gestort werd en lok vanuit de richting Oberwald de overgang daarna werd door eerder genoemde persoweer kruist met de ketel naar voren. Kees nen het nodige oud-ijzer opgeladen. Tevens brengt zijn filmcamera weer in stelling en de werd al het verkeersregelmateriaal op de andere aanwezige Froni's leggen de gele LT geladen om naar Realp vervoerd te gebeurtenis met fotocamera's vast. Het blijkt worden. Onze nieuweling Martijn kon vandan dat de profielvrije ruimte aan de dalkant wege zijn harde werk eerder in de week een bij de brugleuning ontoereikend is waardoor dagje vrij nemen en een retourtje Realpde stoomlok bijna de leuning raakt. Verder is Gletsch nemen. ook deze proefrit prima gelukt. Hier doe je het nu tenslotte allemaal voor ! Als we nu toch bezig zijn met filmen kunnen we ook wellicht een zogenaamde schijnstart uitvoeren vanuit het depot van Gletsch. De Zwitsers vinden het prima en offeren een deel van hun lunchpauze op. Snel worden de nodige wissels gelegd en kruipt de lok de loods in. Deuren dicht, camera's klaar, en kom er maar weer uit. Ook dit tafereel wordt vastgelegd door Kees. Eten in het kleinste dorp van Als 's middags de stoomtrein weer Zwitserland foto: KEES 2006 is vertrokken naar Realp gaan we met de diesellok de minigraver op een plat- Zoals reeds gememoreerd wordt de avond te wagen richting Oberwald brengen. Leo en niet met Raclette afgesloten. Er is gekozen Peter kunnen er geen genoeg van krijgen en voor een wildavond in "Zum Dörfli", een vlaggen weer enthousiast bij de overgang. restaurant langs de weg naar Andermatt, Met een slakkengangetje gaat het richting nog voor Hospental, net voorbij de overgang keertunnel. De lampen op de lok zijn hard met de MGB. Dat blijkt een gouden keus. nodig in de tunnel om te kunnen zien of er Het eten is perfect, en de wijn mag er ook geen rotsblokken op de rails liggen. We zijn. Een mooie en gezellige afsluiting van komen veilig aan de andere kant van de tun- de week. nel. Leo en Peter schieten onderweg nog wat mooie plaatjes. Dik 25 minuten na het Zaterdag 30 augustus kruisen van de overgang komen we bij km Zoals gebruikelijk is iedereen al vroeg bezig 43.900, de plaats waar de minigraver moet met inpakken. Yvonne en Peter gaan nog worden afgeladen. Dan blijkt de handigheid vakantie houden, maar de anderen gaan van de kraan machinist. Ogenschijnlijk zon- naar huis. Er is nog even tijd voor een der veel moeite zet hij de minigraver naast groepsfoto op de draaischijf van Realp. de wagon, en even later veilig tussen de Walter Willi is er ook en houdt nog even een rails. We gaan terug naar Gletsch en range- kort praatje waarin hij iedereen bedankt voor ren de trein weer naar het zijspoor. Hans, de inzet. Als het verhaal van de proefritten Joost, Werner en Margrit waren al vroeg in ter sprake komt houdt hij zijn handen voor Göschenen om te zorgen dat de wissels die zijn oren, hij wil het niet weten. Daarna valt daar "neergesmeten" lagen netjes langs de Holland Eins uit elkaar. Weer tot volgend weg kwamen te liggen. Zoals zo vaak kwam jaar !?!
17
Verslag werkweek 35
door Gerard Geist
Vier grote klussen en slecht weer Strategisch overleg We hebben er weer een jaar naar uit gekeken maar eindelijk is het dan weer zo ver, werkweek 35 van 2006. Na een jaar rust mogen we weer werken. Werken in het fantastisch landschap van de Furka-omgeving met voor een ieder afwisselend werk naar kennis, kunde en mogelijkheden. De werkweek werd deze keer bemand door Arnold, Peter, Coenraad, Jaap, Kees, Marcel, Herman, Ute, René en ikzelf, Gerard. Janny en Huig hebben helaas wegens verhuisperikelen op het laatste moment moeten afhaken. Ik was zaterdag gearriveerd in Realp om alvast kwartier te maken voor de anderen die zondag zouden arriveren. Vaste prik is dat er zondagavond strategisch overleg is over de taken tijdens de werkweek. Dit keer gegeven door Manfred Willi (ja, de broer van Walter). Er waren vier grote klussen; aanbrengen laatste, Het “Blaue Haus” grote deel, van de vluchtwegverlichting in de Scheiteltunnel, verbouwingsactiviteiten in het Blaue Haus en werkzaamheden aan een spoorbrug en trap richting Oberwald. En onze uitvalsbasis voor deze week was het Blaue Haus in Gletsch. Dat had ik natuurlijk kunnen bevroeden want ik had alles in Realp al uitgepakt. Aldus alles maar weer ingepakt en met z'n allen naar Gletsch toe. Enkele jaren geleden hebben we deze verhuizing ook meegemaakt maar dan van Gletsch naar Realp. Maandags vingen we toevallig op dat
18
de broer van Manfred ons eigenlijk in Realp had willen hebben maar helaas voor hem, hij was te laat.
Koude nachten Normaal wordt de Nederlandse ploeg gedurende de werkweek begeleid door Toni Stamm, maar door een ernstige ziekte moest hij afhaken. We moesten dus zelf initiatieven nemen, maar daar hebben we als
foto: GG 2006
Nederlandse groep geen problemen mee. Zondagsavond gearriveerd bij het Blaue Haus te Gletsch werden we opgewacht door Maria Fisscher. Maria is een Fronarbeiter die al vele jaren vele weken per jaar als vrijwilliger bij de Dampfbahn werkt. Waren we gewend om in Realp te slapen op een grote slaapzaal, dan is het Blaue Haus een verademing. Een ieder mocht een eigen kamer kiezen, er waren er meer dan voldoende (14 per verdieping). Deze luxe had een klein nadeel en wel de afwezigheid van verwar-
ming. Er waren een aantal koude nachten (-5 °C ), maar met extra dekens was het goed vertoeven. Maria Fisscher is trots op haar land en onze Dampfbahn want elke keer als de trein in Gletsch arriveerde of vertrok zwaaide zij met de Zwitserse vlag. Op elke foto van een binnenkomende of vertrekkende trein staat de Zwitserse vlag. Er was geen ontkomen aan. Ons idee is om volgend jaar een grote Nederlandse vlag te spannen op de hoek van het Blaue Haus. Dit zal natuurlijk stuiten om heftig Zwitsers verzet maar dat zien we dan wel weer.
Sneeuw Het vervoer van de Froni's was deze keer goed geregeld. De gehele week hadden we de beschikking over een Volkswagen Transporter. Maandagmorgen vier man (Peter, Arnold, Jaap, Gerard) naar Muttbach om, daarbij geassisteerd door enkele Zwitserse elektriciens, de Scheiteltunnel in te duiken voor het aanbrengen van het laatste grote stuk van 600 meter tunnelvluchtwegverlichting. Het werk bestond uit het leggen van de elektriciteitskabel en een staalkabel. Zwaar was het weer afdekken van de kabelgoot met de betonplaten. Van maandag op dinsdag had het gesneeuwd en de Furka-Pass was gesloten. Toch kregen wij toestemming om in het besneeuwde landschap naar
Als VFB-lid krijgt u op al het door Van den Burg Beeldproducties vervaardigde Zwitserse beeldmateriaal:
10% korting >>Bij de bestelling wel even vermelden dat u lid bent.<<
Muttbach te gaan om de werkzaamheden af te ronden. Eerst werd de staalkabel gespannen en een lintkabel gelegd (lintkabel wordt ook vaak gebruik voor tuinverlichting). De lintkabel moest om de 25 cm met een kabelbandje aan de staalkabel worden vastgezet en dan is 60.000 centimeter een heel eind. Ondertussen werden ook de lampen gemonteerd. Dinsdagavond was het werk grotendeels gereed en de tunnel mooi verlicht (weer een plan in de helft van de tijd gerealiseerd). In de loop van de dinsdag begonnen de Zwitsers steeds vaker, zenuwachtig, met elkaar te bellen over de weersverwachting voor de dag en volgende dag. En dat beloofde niet veel goeds. Dinsdag is het nog goed gebleven maar in de loop van de avond en nacht begon het zo heftig te sneeuwen dat woensdag de FurkaPass gesloten was en Muttbach voor ons onbereikbaar. Maar het grote werk was geschied!
Blaue Haus Een andere grote klus is het verbouwen van het Blaue Haus. De DFB heeft voor weinig geld het gebouw van het kanton gekocht. Het is een prachtig nostalgisch gebouw met aan de ene zijde uitzicht op het stationsemplacement van de DFB en aan de andere zijde zicht richting de Rhônegletscher. Wat is er nu mooier om,, als je onder de douche
Kijk eens op onze internet-pagina voor uw favoriete spoorweg-programma’s en abonneer u kosteloos op de digitale nieuwsbrief.
Van den Burg Beeldproducties Rietschans 72a, NL - 2352 BB Leiderdorp Tel. 071-5818181 - Fax 071-5818180 e-mail:
[email protected]
www.mixmediastore.com 19
staat, uitzicht te hebben over het Rhônedal, beide zijden een en achteraan de Rhônegletscher en de tweetal draden Furkapass te zien. Elke kamer heeft één van (230 volt) waardeze prachtige uitzichten. De bovenste, 3e op voor elke verdieping. mag niet worden betreden i.v.m. kamer een aftak slechte vloerdelen. Voor je het weet lig je in wordt gemaakt. een bed op de 2e verdieping. Maar verder is Het lijkt wel een het een mooi, groot en degelijk gebouw inpandig bovenwaarin vele tientallen Fronarbeiders kunnen worden gehuisvest. Gedurende de week hebben Marcel, Herman, Kees, en Gerard één of meerdere dagen aldaar werkzaamheden gronds hoogspanverricht. Er wordt geningsnet. Geassiwerkt aan een nieuwe steerd door enkele keuken. Twee ruimtes Zwitsers is Marcel worden hiervoor verbegonnen met het bouwd. Eerst moesten monteren (met de de wanden worden voonder spanning foto: GG 2006 rzien van spaanplaat Het ombouwen van de lattenbodem staande draden er die weer betimmerd werden met gipsplaten vlak boven) van kabelgoten door de gang. i.v.m. brandwerendheid. Een keuken moet Later zal hier de nieuwe bekabeling in wornatuurlijk worden voorzien van een afzui- den gelegd. ging. Je boort dan Aan geld heeft de DFB altijd een groot een gaatje in de gebrek. In het Blaue Haus staan nog de muur en drukt er oude bedden van destijds zonder lattenboeen pijpje door- dems. Ook stonden er een aantal geschonheen. Normaal ken (niet beschonken) Auping lattenbodems een eenvoudige van enkele honderden euro's per stuk. Helaas het paste niet. En wat doe je dan als vindingrijke Nederlander? Natuurlijk de zaag in de Auping zetten en er maatwerk van maken want die mooie oude bedden ga je niet verbouwen. Resultaat zijn vijf bedden klus ware het niet met een prima lattenbodem en Maria dat we het hier Fisscher weer helemaal blij. hebben over buitenmuren van 65 Brug ingestort cm dik. Een speNatuurlijk is er ook gewerkt aan het traject ciale boorstellage Gletsch - Oberwald. De gehele week hebwerd hiervoor ben René en Coenraad, aangevuld met een gebruikt. Aan het steeds wisselend gezelschap van de rest einde van de van de groep, hun tijd besteed aan viaduct week waren de Stroomvoorziening in het werkzaamheden. Het viaduct na de keertunfoto: GG 2006 wanden van bei- Blaue Haus nel moest opgeknapt worden omdat er de ruimtes volledig afgetimmerd en konden jarenlang geen onderhoud aan is uitgevoerd de vloeren worden gelegd. De elektrische en dat is nu duidelijk zichtbaar. installatie in het gebouw dateert nog van de Voor deze klus heeft de DFB een kraanmaperiode ± 1910. Door de gang lopen aan chinist (Peter), een vriendelijke Duitser, van
20
de firma Gombau ingehuurd en een echte "Bagger" vakman is. (Coenraad en René hebben geen blijvend letsel aan deze werkweek over gehouden ;-). In de weken voor week 35 was een deel van
De “Bagger” aan het werk bij de brug
de brug ingestort tijdens werkzaamheden. De brug zou in de week na ons voorzien worden van een betonnen bovenkant, natuurlijk met natuursteen omzoomd. Aan weerszijden wordt de brug voorzien van een voetpad. Geen voetpad dan geen vergunning voor het rijden met de trein. Gedurende week 35 moest de bovenzijde van de brug worden ontdaan van loszittend puin en
beton zodat er een nieuwe betonlaag op kan worden gestort. Ook moesten de naar beneden gestorte natuurstenen terug worden gebracht. Hiermee kon men dan de zijkanten van de brug weer opmetselen als een soort bekisting voor het te storten beton. Hoe het beton zou worden aangevoerd is de hele week onduidelijk gebleven, de meningen waren en bleven verdeeld. De door Coenraad en René bedachte variant om 500 meter spoor opwaarts het beton met slangen vanaf de weg naar het spoor te transporteren en het in een klein dumptruckje, "dumper" genaamd, te storten en het hiermee naar de brug te rijden maakt een grote kans van slagen. Omdat de "dumper" net zo breed is als de bielzen zou dit een tamelijk schokkend ritje worden, voor zowel bestuurder als ook het beton. Mocht je al niet eerder van het spoor zijn gestuiterd, dan is er na 500 meter hobbelen toch enige twijfel over de kwaliteit van het beton in de bak. Vaste massa beneden in de bak en het water bovenop eruit geklotst. Ook hier was een oplossing voor bedacht. Geheel tegen foto: CK 2006 beter weten in is de ruimte tussen de bielzen met zand, steen, planten en bloemen voor zover aanwezig opgevuld. Helaas waren er ook plekken waar niets te halen was, dus het uiteindelijke resultaat bleef hobbelig. Dinsdag heeft Coenraad dit zelf gemerkt toen hij een paar honderd meter met de "dumper" moest rijden, achter de "bagger" aan naar het viaduct. Hij had nog nooit op een dergelijk vehikel gereden, laat staan een voertuig dat in
21
straks ook door toeristen gebruikt. Hopelijk kunnen zij dus nog tot in lengte der jaren over de trap lopen! Voor allen die geschokt zijn van de vervuiling van het ballastbed. Dit wordt komend jaar inclusief de rails compleet vernieuwd! Samen met een zo goed als nieuw viaduct ligt er dan na jaren weer een perfect stuk spoor naar Oberwald!.
Raclette Puinruimen
het midden knikt. Het was een bijzondere ervaring. Vooral de eerste meters lieten een blijvende indruk achter. Onder een stuk rail was het ballastbed weggespoeld, en dus zweefden er enkele bielzen. Om hier veilig (ahum) over heen te rijden waren er planken op de bielzen naast de rails neer gelegd. Precies op dit punt ontdekte hij dat de "dumper" best wel direct stuurt, want opeens reed hij aan een kant op de rail ipv op het hout. Peter keek zo nu en dan eens om uit zijn "bagger", waar Coenraad bleef, en volgens Coenraad vond hij het wel een slim idee om zo op de rails over het gat te rijden, wist hij veel. De enige toegang tot de spoorbrug was een soort van "trap" van de weg naar het spoor op 500 meter afstand. Daarom was de volgende klus het maken van een echte trap vanaf de gewone weg naar de spoorbrug toe. Peter (die van de bagger) is door zijn werkzaamheden aan zijn eigen tuin een expert in het stapelen van natuursteen, en deze kennis heeft hij goed gebruikt bij het maken van het steilste deel van de trap. Het bovenste deel, dat vlakker was en meer zand had, hebben Jaap, Arnold, Herman en Peter (die van de Daffen) later in de week met betonplaten van treden voorzien. Naast het hebben van een toegang tot de brug voor onderhoudswerkzaamheden wordt de trap
22
Ter afsluiting zijn vrijdagmiddag in de keertunnel foto: CK 2006 vlak onder Gletsch enkele slechte stukken tunnelwand verwijderd, waarbij spontaan het nodige aan zand, modder en water mee kwam. De Froni's zagen er niet meer uit. Naast bovengenoemde werkzaamheden zijn er ook ondersteunende werkzaamheden verricht, zoals o.a. het afvoeren van spaan- en gipsplaatsrestanten en het verladen van houten bielzen en een wedstrijd zakken met bouten en moeren zeulen. In het begin van de week kwam er nog eten uit Realp, maar gezien de weersomstandigheden waren we de rest van de week op ons zelf aangewezen. En dat is gelukt door hoofdzakelijk de inzet van Ute en Maria. Donderdagavond was een traditionele avond. Herman en Kees hebben ons allemaal uitgenodigd voor een Raclette-avond in de Rhônequelle.
Geslaagde werkweek Al met al vond ik het weer een geslaagde werkweek, waarbij de Zwitserse organisatie dit jaar helemaal niet slecht was. Helaas heeft het weer niet altijd goed meegewerkt maar dat is zo weer vergeten met al het moois. Helaas voor Janny en Huig dit jaar geen Zwitserland maar hopelijk zijn ze er volgend jaar wel weer bij. Hetzelfde geldt voor Remco, Tom en Cor die hebben laten doorschemeren toch weer kriebels te hebben naar een werkweek. Dus wie weet volgend jaar weer met een groep van 15 man
naar Zwitserland. Zaterdag was het voor de meesten weer terug naar huis. Kees is hierbij op de terugweg nog even langs Toni Stamm gegaan. Zelf heb ik zaterdag nog inkopen gedaan en een bergwandeling gemaakt langs de Grimselsee om zondags ook via Toni Stamm weer terug te gaan naar Nederland. Toni doet eenieder de hartelijke groeten en zal, mits de gezondheid het toelaat, eind Op de Grimselpas oktober onze najarsbijeenkomst bezoeken. Rest mij verder niets anders meer dan een jaar lang te
foto: GG 2006
genieten van de foto's en het vooruitzicht dat het vanzelf weer week 35 wordt.
23
Informatie over VFB Sectie Nederland Bestuur VFB Sectie Nederland Voorzitter: Hans Croes, Rietgors 21, 3271 XC Mijnsheerenland ℡ 0186 602819
[email protected] Secretaris: René van Vliet, Veenendaalkade 594, 2547 BE Den Haag ℡ 070 3214627
[email protected] Penningmeester/ledenadm.: Henk Huisman, Munnikhofsestraat 29, 6653 AB Deest ℡ 06 46087040
[email protected] Public Relations: Cor Leenders, Korfwater 46, 2715 AC Zoetermeer ℡ 079 3512933
[email protected] Huig van der Marel, Utrechtsestraat 55-28, 6811 LV Arnhem ℡ 026 3119287
[email protected] Peter Westmijze, Keizershof 112, 6834 DK Arnhem ℡ 026 3215699
[email protected]
VFB / Internet www.furkabahn.nl www.furka-bergstrecke.ch www.v-f-b.info www.dieselcrew.ch 24
Oprichting De vereniging is opgericht op 12 mei 1990, onder auspiciën van de Zwitserse Verein Furka-Bergstrecke VFB.
Onze visie De Verein Furka Bergstrecke Sectie Nederland zet zich in voor de wederopbouw en het onderhoud van het stoomtreintraject Dampfbahn Furka-Bergstrecke in Zwitserland.
De vereniging De VFB Sectie Nederland is onderdeel van de internationale vereniging VFB. De VFB biedt haar leden op allerlei manieren de gelegenheid om zich actief in te zetten binnen de vereniging en informeert hen via het Nederlandse blad “De Tandstaaf”, en het Zwitserse blad “Dampf an der Furka” en via het internet.
Giften en FGW Giften voor de Sectie Nederland en voor het Fonds Grote Werken zijn altijd welkom op gironummer 6240212 ten name van Verein FurkaBergstrecke Sectie Nederland te Deest.
FGW Het geld dat door u overgemaakt wordt voor het FGW, wordt jaarlijks aan de vereniging in Zwitserland afgedragen en bestemd voor het doel dat in de ledenvergadering bepaald wordt.
De Tandstaaf wordt 4 x per jaar (febr./mei/okt./dec.) uitgegeven door de Verein Furka-Bergstrecke Sectie Nederland.
Redactie Redactie, opmaak en verzending: Kees Scholtes, Brederostraat 71, 5251 LL Vlijmen. Tel. 073 5184433 e-mail:
[email protected]
Eindredactie: het bestuur.