Afstudeeronderzoek. Effectiviteit van gezondheidsvoorlichting over malaria. Joyce van Dullemen 37925

Afstudeeronderzoek Effectiviteit van gezondheidsvoorlichting over malaria

Joyce van Dullemen 37925

Bolgatanga, 5 mei 2009

Afstudeeronderzoek: Stichting Nurses on Tour “Stop Malaria, Save a Child” 20 mei 2009

Scriptie

Het praktijkgericht afstudeeronderzoek Upper East Region Ghana

Naam: Student nr. Docent: Afstudeerbegeleidster Course: Opdrachtgever: Opleiding:

Joyce van Dullemen 37925 J.M. de Rijke C.H. van Tilburg-Ringelberg CU06006 Stichting Nurses on Tour & Hogeschool Zeeland HBO-Verpleegkunde

Bolgatanga, 5 mei 2009

2


Voorwoord Vier jaar lang wordt er naar toe geleefd, het afstudeeronderzoek. Voor je het weet zit je er midden in en komt de inlever datum steeds dichterbij. Zomer 2007 vertrokken we richting Ghana om daar onze derde jaars stage te lopen. Vier HBO-V verpleegkundigen. We wisten niet wat we zagen. Dagelijks werden we geconfronteerd met malaria. Tijdens ons werk in het Regional Hospital of Bolgatanga, in het noorden van Ghana overleed er dagelijks een kind aan de gevolgen van deze parasitaire infectie ziekte We maakten ons zelf hard hiervoor en zetten ons eigen project op, wat nu uitgegroeid is tot Stichting “Nurses on Tour”. Ons doel is om mensen te helpen die het moeilijkst te bereiken zijn. Deze mensen willen we informeren over de gevaren en de gevolgen van malaria, maar vooral ook op het hart drukken dat het gebruik van een muskietennet heel erg belangrijk is. Tijdens ons project geven we een gezondheidsvoorlichting en verzorgen we de distributie van muskietennetten. We richten ons dan op de zwangere vrouwen en de moeders van kinderen van nul tot vijf jaar. Zo’n veertig dorpen van gemiddeld honderd vrouwen en kinderen zijn ondertussen voorzien van een voorlichting en van netten. Een kleine druppel op een gloeiende plaat, maar het begin is gemaakt. De grote vraag was nu, hoe effectief is de door ons gegeven voorlichting. Hoeveel pikken de mensen op van wat we ze vertellen en vooral wat doen ze met de informatie. Wordt het uitgedeelde muskietennet ook daadwerkelijk gebruikt waarvoor het bedoeld is. Veel vragen die na ons vertrek uit Ghana door onze hoofden spoken. De enige manier om antwoord te vinden op deze vragen is het verrichten van onderzoek. Het onderzoek is gericht op de effectiviteit van de gegeven gezondheidsvoorlichting. De vragen die tijdens het onderzoek gesteld worden zijn afgestemd op de door ons gegeven informatie. Op het moment dat je onderzoek gaat doen in een ander land brengt dat wat extra moeilijkheden met zich mee en zijn er struikelblokken op bijvoorbeeld het gebied van de cultuur, de manier van denken en de taal. Maar ondanks dit alles is het een extra uitdaging om een goed onderzoek te produceren. Bij deze wil ik alle mensen bedanken die het mogelijk gemaakt hebben om dit onderzoek in het Noorden van Ghana uit te voeren. In het bijzonder wil ik Adisa Akaribo, Fred Azaree en Mirjam Koning bedanken, dankzij deze mensen is het me gelukt om 120 Ghanese vrouwen een vragenlijst in te laten vullen. Daarnaast de mensen van Meet Africa, Ibrahim Salifu en Mariam Morrow die er altijd zijn om onduidelijkheden op allerlei vlakken uit de weg te nemen, alle vrijwilligers die op dat moment in Bolgatanga waren en een steentje bijgedragen hebben aan Nurses on Tour en tot slot het team van de HBO-V die het vertrouwen in me had om me voor een tweede keer naar het buitenland te laten gaan. Bolgatanga,mei 2009 Joyce van Dullemen

3


Samenvatting De Upper East Region in Ghana, de regio waar het onderzoek plaats gevonden heeft. Negen verschillende dorpen zijn bezocht, in totaal zijn er 120 verschillende vrouwen ondervraagd. Het onderzoek is in februari en maart van 2009 uitgevoerd. De hoofdvraag van het onderzoek was wat de effectiviteit van het geven van een gezondheidsvoorlichting is. Uit het onderzoek is gebleken dat de effectiviteit groot is. Veel van de ondervraagden wisten op de gestelde vragen het juiste antwoord te geven. Alle huizen zijn bezocht en er is gecheckt of het muskietennet ook daadwerkelijk aanwezig is. Van de 120 bezochten huizen waren er slecht negen waar geen net ophing. Op de belangrijkste vragen als hoe krijg je malaria, wat zijn de symptomen van malaria en waarom is het dan zo belangrijk om dat muskietennet ook daadwerkelijk te gebruiken, wisten haast alle respondenten het correcte antwoord te geven. Opvallend was dat vele vrouwen hun eigen leeftijd niet weten en bijna niet naar school geweest zijn. Tien van 120 vrouwen heeft een klein beetje onderwijs gevolgd maar ze zijn allemaal niet verder gekomen dan de eerste klas van de middelbare school. Het effect van de voorlichting is groot. De dorpen die door Nurses on Tour bezocht worden zijn moeilijk te bereiken en worden vaak tijdens campangnes van bijvoorbeeld Unicef of het Rode Kruis overgeslagen. Het is belangrijk om juist deze mensen te bereiken.

4


Inhoudsopgave

Inleiding

6

Literatuurstudie

7

Feiten over malaria De kennis in combinatie met het gebruik van een net in het Noorden van Ghana. Gezondheidskundige analyse

7 8 9

Probleemstelling, vraagstelling en doelstelling

11

Methode van onderzoek

12

Resultaten

13

Uitkomst vragenlijsten

14

Discussie

23

Aanbevelingen

24

Conclusie

25

Literatuurlijst

26

5


Inleiding Malaria, voor ons een vaag begrip maar voor de mensen in Ghana de normaalste zaak van de wereld. Dagelijks overlijden er vele mensen aan de gevolgen van malaria. Een ziekte waar nog geen inenting tegen gevonden is, een ziekte die onschuldige mensen het leven eist, een ingewikkelde ziekte waar je jezelf wel kan tegen beschermen maar helaas nooit voor 100% Stichting Nurses on Tour startte op 1 september 2007 haar eerste malaria project in het noorden van Ghana en is tot de dag van vandaag nog steeds actief. Een jaar lang werd er actief fondsen geworven en zijn er verschillende vrijwilligers richting Ghana vertrokken om het project van Nurses on Tour voort te zetten. Het motto van het project is “Stop Malaria, Save a Child”. Rond de veertig dorpen zijn bezocht en zijn voorzien van een gezondheidsvoorlichting over malaria waarna de distributie van muskietennetten georganiseerd werd. Per dorp werden er gemiddeld honderd netten uitgedeeld, ondertussen zijn er dus ongeveer 4000 netten uitgedeeld in de Upper East Region. 4000 netten, maar de grote vraag is wat wordt er met de netten gedaan? Worden ze op de manier gebruik waarvoor ze bedoeld zijn, hebben de mensen begrepen hoe de netten gebruikt moeten worden en hebben ze iets van de gezondheidsvoorlichting opgestoken, weten ze nu dat de mug degene is die malaria veroorzaakt? Vele vragen, vragen die om antwoorden roepen om te weten of het zinvol is om het project van Nurses on Tour voort te zetten. De doelstelling van het onderzoek is om erachter te komen, door middel van een evaluatie onderzoek, wat de effectiviteit is van de gezondheidsvoorlichting over malaria die door Stichting Nurses on Tour in het noorden van Ghana gegeven wordt. In dit rapport wordt beschreven hoe er te werk is gegaan tijden het onderzoek. De resultaten worden getoond en besproken. Aan de hand van de resultaten vindt er een discussie plaats, deze wordt gevolgd door de aanbevelingen.

6


Literatuurstudie Het onderwerp malaria is een breed en veel besproken onderwerp. Er is dan ook veel informatie over te vinden. Dit onderzoek is gericht op de effectiviteit van de gegeven voorlichting. Om hier goede en gerichte informatie over te vinden was niet eenvoudig. Vele artikelen zijn gericht op de medicatie tegen malaria.

Feiten over malaria Gekeken naar de millennium doelen zijn daar twee doelen die sterfte door de gevolgen van malaria aangaan. Millenniumdoel 4: in 2015 is kindersterfte sterk afgenomen Millenniumdoel 6: in 2015 is de verspreiding van ziektes als Aids en malaria gestopt. “Behalve de verspreiding van hiv/aids moet ook malaria en andere grote ziekten zoals tbc een halt worden toegeroepen in 2015. Malaria wordt veroorzaakt door muggenbeten. De ziekte kan onder meer worden tegengegaan door kinderen onder met insecticide bewerkte netten (klamboes) te laten slapen.” (www.miliniumdoelen.nl) “De voortgang in het terugdringen van malaria is moeilijk vast te stellen, omdat er in weinig ontwikkelingslanden betrouwbare gegevens over bestaan. In 2006 stierven naar schatting zo n 900.000 mensen aan malaria, merendeels kinderen onder de vijf jaar oud. Het risico op malaria lijkt het hoogst te blijven in sub-Sahara Afrika: hier komt zo'n 90 procent van alle malariagevallen voor.” (www.millenniumdoelen.nl) Gezien het feit dat deze doelen in de milleniumdoelen zijn opgenomen geeft aan de dat sterfte aan malaria een groot probleem is. De World Health Organisation heeft in maart 2009 de volgende zeven feiten over malaria gepresenteerd Ongeveer 3.3 biljoen mensen lopen het risico malaria te krijgen Per jaar leidt dat tot ongeveer 250 miljoen gevallen van malaria waarvan er rond de 1 miljoen van overleid. Mensen in armen landen zijn het meest kwetsbaar In Afrika is malaria het grootste probleem Een kind in Afrika krijgt gemiddeld 1.6 tot 5.4 keer per jaar malaria Iedere dertig seconde overlijd er een kind aan de gevolgen van malaria (www.who.int)

7


De kennis in combinatie met het gebruik van een net in het Noorden van Ghana. Het artikel “How local community knowledge about malaria affects insecticide-treated netuse in northern Ghana” geeft aan dat er over de jaren heen veel en vaak geprobeerd is om de malaria gevallen te verminderen. Maar dit mislukte vaak omdat het project niet stabiel genoeg was en daardoor vaak niet lang bestond. Uit het onderzoek uit bovengenoemd artikel blijkt dat gebieden waar veel onderzoek naar malaria gedaan wordt en waar aandacht besteed wordt aan malaria de mensen meer weten over malaria, ze zijn beter op de hoogte dan de mensen uit de gebieden waar weinig aandacht besteed wordt aan malaria. Er is onderzoek gedaan naar wat mensen weten van de symptomen van malaria, 97% (145/150) van de respondenten gaven koorts aan als een symptoom van malaria. Koorts is een belangrijk symptoom van malaria. Dit wordt gevolgd door overgeven (58%), slechts (8%) van de ondervraagden noemt het geen trek hebben in eten als een van de symptomen. Het moeilijkste blijkt nog om te voorkomen dat mensen niet overlijden aan malaria op het moment dat er complicaties als convultions en aneamia optreden. Zodra een van deze complicaties optreedt is het vaak te laat. Mensen hebben te lang gewacht, ze hebben geen bezoek gebracht aan een dokter of een ziekenhuis.

De voorlichting Bij gezondheidsvoorlichting gaat het om: ‘Mensen proberen te motiveren zich gezonder te gedragen zodat gezondheidsproblemen kunnen worden voorkomen en zo vroeg mogelijk kunnen worden opgespoord. Mensen associëren gezondheidsproblemen snel met iets dat hen niet overkomt of dat pas later komt. Ze denken dat ze geen risicogedrag vertonen, ze zijn niet overtuigd van de voordelen van het gezonde gedrag en ze ervaren geen steun van anderen. Mochten mensen wel willen veranderen, dan weten zij vaak niet hoe zij moeten omgaan met problemen die ze (kunnen) tegenkomen. Dit alles zorgt ervoor dat mensen in zo’n geval niet gemotiveerd zijn om te veranderen’(De Vries 1999). De voorlichting die door Nurses on Tour gegeven wordt is gebaseerd op het voorlichtingsmateriaal van Unicef. De voorlichting van Unicef vertelt een verhaal van twee families, een eenvoudig verhaal dat gemakkelijke te verhalen is op de werkelijkheid. Het verhaal gaat over de familie van Musa en die van Issaka. Het verhaal van Musa gaat over een ongelukkige familie, een zieke familie, een familie zonder muskietennet, een familie zoals we die liever niet zien. Na dit verhaal komt de familie van Issaka aan bod. Deze zijn gelukkig, slapen onder een net, worden daardoor niet ziek en houden zo geld over om uit te geven aan school of op de markt. De kinderen zijn gezond, kunnen leren en hebben genoeg tijd om te spelen. De voorlichting is gericht op interactie met de doelgroep. Om het verhaal te verduidelijken wordt er gebruik gemaakt van pamfletten (zie bijlage). Deze zijn voorzien van platen waarop het verhaal van

8

Afstudeeronderzoek: Stichting Nurses on Tour “Stop Malaria, Save a Child” 20 mei 2009 Musa en Issaka verteld word. Op de pamfletten aan de doelgroep worden getoond staan op de achterkant eventuele opmerkingen of vragen die aan de groep verteld of gesteld kunnen worden. Het verhaal is er op gericht om de doelgroep bij het verhaal te betrekken. Omdat de platen groot zijn kan iedereen het zien. Zo laten we ze zelf vertellen wat er te zien is op de platen en geven hier eventueel aanvulling bij.

Gezondheidskundige analyse De gezondheidskundige analyse is een eerste stap om de behoefte aan gezondheidsvoorlichting te verkennen. Voordat de aandacht wordt gericht op het oplossen van het probleem, wordt gekeken naar de belangrijkheid van het probleem en de rol van gedrag. Ook is het belangrijk om te kijken naar de relatie tussen het gezondheidsprobleem en de factor gedrag. Hierna moet blijken of een gezondheidskundige interventie, waarbij de aandacht zich richt op de relatie tussen het gezondheidsprobleem en gedrag, kans van slagen heeft. Analyse van het gezondheidsprobleem Het gezondheidsprobleem betreft malaria maar het doel van het onderzoek is gericht op de effectiviteit van het gegeven van een gezondheidsvoorlichting over malaria. In hoeverre pikken de mensen hier wat van op want wat wordt er gedaan met de gegeven informatie? Sociale diagnose Het grootste probleem is de kennis van de populatie. De gezondheidsvoorlichting wordt gegeven in afgelegen dorpen, dorpen die geen gezondheidsvoorzieningen hebben en moeilijk te bereiken zijn. De mensen die daar woonachtig zijn, zijn vaak niet of heel weinig geschoold. Er is dus op vele gebieden weinig kennis zo ook op het gebied van malaria. De oorzaak hiervan is dat deze mensen niet de mogelijkheid hebben om geschoold te worden, vaak is er of geen school aanwezig of geen geld voor onderwijs. De mensen blijven vaak in het zelfde dorp wonen waardoor er weinig tot geen invloeden van buiten het dorp kunnen bereiken. Omdat er zo weinig kennis is over malaria, kan er ook niet op de juiste manier gehandeld wordt in het geval van ziekte. Er zijn veel mensen die niet weten dat je malaria kan krijgen door de prik van een mug. Bij gebrek aan deze kennis lijkt het ook niet nodig een muskietennet te gebruiken. Epidemiologische diagnose Epidemiologie houdt zich bezig met de wijze waarop ziekten sterftepatronen verdeeld zijn over de bevolking. De verdeling van ziekte en sterfte over de bevolking is niet gelijk: sommige groepen uit de bevolking hebben een grotere kans ziek te worden, een ongeval te krijgen of te overlijden dan andere West Afrika is het grootste risico gebied van Afrika. Ghana wordt getroffen door de malaria problematiek. In het regenseizoen is de kan op malaria het grootst. De muggen komen af op het water. Tijdens dit seizoen sterft er iedere vier uur een kind aan de gevolgen van malaria.

9

Afstudeeronderzoek: Stichting Nurses on Tour “Stop Malaria, Save a Child” 20 mei 2009 Zwangere vrouwen en kinderen van nul tot vijf zijn een risicogroep. Deze groep is het meest vatbaar voor het krijgen van malaria.

Gedrags- en omgevingsanalyse Het doel van de gedrags- en omgevingsanalyse is vaststellen waar de oorzaak ligt van het gezondheidsprobleem. De eerste vraag betreft de gedragsanalyse: welke gezondheidsgedragingen hangen samen met het betreffende gezondheidsprobleem? In de gedragsanalyse gaat het er vooral om: ‘Dat wordt nagegaan of, en in hoeverre, bepaalde gedragingen van mensen die risico lopen op een gezondheidsprobleem, een aanknopingspunt bieden voor een voorlichtingsinterventie. Wanneer blijkt dat gedragsfactoren in het ontstaan van het gezondheidsprobleem relatief onbelangrijk zijn, behoort van voorlichting aan de direct betrokkenen te worden afgezien en dient men meestal andersoortige maatregelen te overwegen’. Tijdens het onderzoek wordt er gekeken naar de effectiviteit van de gegeven gezondheidsvoorlichting. Het probleem ligt namelijk bij de doelgroep. Vele mensen die woonachtig zijn in de bezochte dorpen hebben jarenlang niet geweten dat malaria afkomstig is van een mug. Vele hebben het traditionele geloof dat het afkomstig is van afgoden, slecht eten of een vieze omgeving e.d. Mensen die dit jaren lang gehoord hebben zijn na een gezondheidsvoorlichting misschien niet overtuigd. Daarnaast moet er een groepsverandering plaats vinden. Zodra een iemand uit het dorp begrepen heeft wat de consequenties zijn van te laat of helemaal niet naar het ziekenhuis gaan is, moet de rest van het dorp meekomen.

10


Probleemstelling, vraagstelling en doelstelling Omschrijving en afbakening van het probleem en de hieruit voortvloeiende probleem/vraagstelling met evt. deelvragen Er sterven jaarlijks nog veel te veel mensen aan de gevolgen van malaria. Vele organisaties zetten zich in om malaria te voorkomen door het verstrekken van muskietennetten. Desondanks slapen nog maar 16% van alle kinderen onder zo’n net. Komt dit door gebrek aan de netten of komt het misschien door gebrek aan voorlichting. Weten mensen wel wat ze moeten doen op het moment dat ze een net uitgedeeld krijgen. Stichting Nurses on Tour zet zich in om de kennis van de mensen te vergroten door het geven van gezondheidsvoorlichting over het gebruik van het net, de oorzaak en symptomen van malaria. Het is moeilijk om te peilen wat mensen hiervan opsteken. Je ziet de doelgroep maar kort waardoor het moeilijk in te schatten is wat ze ervan begrijpen en geloven. Vele mensen die woonachtig zijn in de afgelegen dorpen in het noorden van Ghana geloven nog in hekserij e.d. Hierdoor kunnen ze veel verklaren, zo ook het overlijden aan malaria. Niet wetende dat deze ziekte veroorzaakt wordt door een mug en dus te voorkomen is. Belangrijk is het te weten dat er tijdens het onderzoek vooral gekeken word naar de effectiviteit van de voorlichting. Er zal verder niet inhoudelijk ingegaan worden op de voorlichting zelf. Probleemstelling Wat is het effect van het geven van een gezondheidsvoorlichting over malaria, aan zwangere vrouwen en moeders van kinderen in de leeftijd van 0 t/m 5 jaar, die woonachtig zijn in afgelegen dorpen rondom de stad Bolgatanga in het noorden van Ghana, waar geen gezondheidsfaciliteiten aanwezig zijn? Deelvragen • • • • • • •

Wat is er blijven hangen van de gegeven gezondheidsvoorlichting? Worden de netten intensief gebruikt? Worden de netten op de juiste manier gebruikt? Weten de mensen waar malaria door veroorzaakt wordt? Weten de mensen wat de symptomen van malaria zijn? Weten de mensen wat ze moeten doen op het moment de eerste symptomen van malaria zichtbaar zijn? Wat zijn redenen om de netten niet te gebruiken?

Doelstelling van het onderzoek De doelstelling van het onderzoek is om erachter te komen, door middel van een evaluatie onderzoek, wat de effectiviteit is van de gezondheidsvoorlichting over malaria die door Stichting Nurses on Tour in het noorden van Ghana gegeven wordt.

11


Methode van onderzoek Er is gebruik gemaakt van een evaluatieonderzoek, een evaluatie naar de effectiviteit van het geven van voorlichting over malaria. Groepen: Het onderzoek zal afgenomen worden bij verschillende groepen. De groepen bestaan wel uit de zelfde soort mensen namelijk moeders van kinderen onder de 5 jaar en zwangere vrouwen. Ze zijn ook allemaal woonachtig in verschillende dorpen die niet beschikken over gezondheidsfaciliteiten. Dus de groep kan als volgt omschreven worden: •

Moeders van kinderen uit de leeftijd 0 t/m 5 jaar en zwangere vrouwen woonachtig in een dorp rondom Bolgatanga waar geen gezondheidsfaciliteiten aanwezig zijn.

Meetmomenten: Het onderzoek vindt plaats nadat de gezondheidsvoorlichting gegeven is. De meetmomenten zullen uitgevoerd worden in de laatste weken van februari 2009 en de gehele maand maart 2009. Type onderzoek: evaluatie onderzoek Evaluatie onderzoek wordt getypeerd met de vraagstelling “Is er een verschil als gevolg van…” Het gaat erom dat er geëvalueerd wordt of de nieuwe situatie beter is dan de oude. Men kan ten eerste de oude situatie met de nieuwe situatie vergelijken. Ten tweede kan het zijn dat de onderzoeker niet over gegevens beschikt die voorafgaand aan de gebeurtenis verzameld zijn. Daarom wordt meestal de nieuwe situatie vergeleken met een vergelijkbare situatie elders. Daarbij wordt verondersteld dat de kenmerken in de oude situatie voor beide groepen gelijk zijn geweest maar dat door een gebeurtenis de kenmerken in de nieuwe situatie zijn veranderd. Methode Tijdens het afnemen van de vragen is er wel gebruik gemaakt van een vragenlijst maar deze lijst was niet zichtbaar voor de respondent. Dit om te voorkomen dat mensen wensbare antwoorden geven. Een gegeven is dat de Ghanesen altijd wel gewilde antwoorden geven. Op de vraag hoe gaat het wordt dan ook standaard het antwoord goed gegeven. Zelfs op het moment dat iemand doodziek in het ziekenhuis ligt. Op het moment dat je hier iemand iets vraagt zal er altijd een antwoord gegeven worden om je gerust te stellen, of het nu wel of niet waar is. Om deze gewenste antwoorden eruit te kunnen filteren zitten er een aantal ‘dubbele’ vragen in de vragenlijst. Om de taalbarrière te overwinnen is er gebruik gemaakt van twee tolken. Deze mensen hebben zich van te voren ingelezen in de vragenlijst. De vragen werden gesteld en vervolgens vertaalt door de tolk. Dit omdat haast niemand in een dorp Engels kan spreken of verstaan.

12


Resultaten Voor dit onderzoek er negen verschillende dorpen bezocht waar bij gemiddeld twintig vrouwen de vragen afgenomen werden. De dorpen zijn in de periode februari en maart 2009 herbezocht, nadat een aantal dorpen rond september 2007 en een aantal dorpen rond september 2008 voor de eerste keer bezocht werden. De dorpen, Karimenga, Pusunamongo, Balungo, Deega en Meegogo zijn rond september 2007 bezocht. Tijdens de distributie van de netten werd er in deze periode nog gebruik gemaakt van niet geïmpregneerde netten. Hierdoor waren we genoodzaakt de netten zelf te impregneren. Deze impregnatie was maar geldig voor een half jaar. De dorpen Dorongo, Tangabisi, Koko Lalsa zijn rond september 2008 bezocht. Deze dorpen hebben we voorzien van long lasting muskietennetten, wat betekend dat ze minimaal vijf jaar beschermd zijn. Om de resultaten te bespreken kijken we opnieuw weer even naar de hoofdvraag van het onderzoek. De hoofdvraag luid: ‘Wat is het effect van het geven van een gezondheidsvoorlichting over malaria, aan zwangere vrouwen en moeders van kinderen in de leeftijd van 0 t/m 5 jaar, die woonachtig zijn in afgelegen dorpen rond om de stad Bolgatanga in het noorden van Ghana, waar geen gezondheidsfaciliteiten aanwezig zijn?’ Daarbij moet opgemerkt worden dat er echt gekeken is naar de effectiviteit van de voorlichting, dus wat er is bij de mensen blijven hangen van wat er tijdens de voorlichting verteld is. Er wordt niet ingegaan op de inhoud van de voorlichting.

13


Uitkomst vragenlijsten Tijdens het afnemen van de vragenlijsten is er gebruik gemaakt van een tolk. De vraag werd in het Engels gesteld, vertaald naar de lokale taal en weer terug vertaald naar het Engels. In dit proces zit dus een lichte ruis. Daarnaast zit de Ghanese cultuur zo in elkaar dat mensen altijd gewenste antwoorden geven. Hierdoor was het niet altijd makkelijk om achter het juiste antwoord te komen. Nu was het gebruik van de tolk een voordeel. De persoon die voor de vertaling zorgde was een Ghanees, kent z’n eigen cultuur door en door en wist hierdoor de vragen zo te stellen dat het geven van gewenste antwoorden haast niet meer mogelijk was. Niet van alle vragen is een grafiek gemaakt, dit omdat sommige vragen haast allemaal dezelfde antwoorden hadden, waardoor het niet nodig is om dit in een grafiek te verwerken. Het begin van de vragenlijst bestaat uit een persoonlijke analyse. Dit om voor eventueel vervolg onderzoek te weten waar we geweest zijn en welke vrouwen er geïnterviewd zijn. De eerste interessante vraag uit de vragenlijst is of de mensen geschoold zijn.

Een schrikbarend feit is dat van de 120 ondervraagde vrouwen slecht tien vrouwen naar school geweest zijn. Deze vrouwen zijn ook nooit verder gekomen dan de eerste klas van de middelbare school. De dorpen die we bezocht hebben beschikken of helemaal niet over een school of de school is vaak niet ouder dan vijf tot tien jaar. Hierdoor zijn de vrouwen en daardoor ook gelijk het dorp erg onderontwikkeld. Vele vrouwen komen niet verder dan hun eigen dorp of het dorp een paar kilometer verder op. Heel af en toe bezoeken ze de stad om naar de markt te gaan maar daar houdt het dan ook echt mee op. Vraag 6: Is het muskietennet aanwezig? Deze vraag is niet verwerkt in een grafiek, dit omdat de antwoorden haast allemaal het zelfde waren. Dit gelukkig in positieve zin. Van de 120 huizen die bezocht zijn waren er slecht negen waar het net niet present was. Bij alle andere 111 huizen hingen de netten netjes op de juiste plek. Hierbij moet

14

Afstudeeronderzoek: Stichting Nurses on Tour “Stop Malaria, Save a Child” 20 mei 2009 wel gezegd worden dat in het hitte seizoen niet iedereen onder het net slaapt, dit vanwege de hitte. In dit seizoen kan de temperatuur oplopen tot vijftig graden, in de nacht koelt het vaak niet meer af dan tot een graad of vijfendertig. Het is duidelijk dat de mug in het regenseizoen veel actiever is. De respondenten wisten te overtuigen met het feit dat in het regenseizoen intensief gebruikt gemaakt wordt van de netten kortweg omdat het haast niet mogelijk is om te slapen zonder. Alleen het gezoem rond je oren houdt jezelf al een hele nacht wakker. Daarnaast was duidelijk te zien aan de netten dat ze gebruik worden. De bezochte dorpen zijn van de voren niet ingelicht over het bezoek. Er was dus geen mogelijkheid om de netten snel op hangen terwijl ze nooit gebruikt worden. 10. Is het net beschadigd?

Er is duidelijk een groot verschil aanwezig tussen de dorpen die in 2007 bezocht zijn en werden voorzien van zelf geïmpregneerde muskietennetten en de dorpen die in 2008 bezocht werden en voorzien werden van minimaal vijf jaar lang beschermde muskietennetten. Haast alle netten die in 2007 uitgedeeld werden zijn kapot of heel erg dun geworden. 11. Hoe kan je malaria krijgen?

Gekeken naar de hierboven gegeven tabel kan gezegd worden dat vele van de ondervraagden op de hoogte zijn van de oorzaak van malaria, de muggenprik. Een klein gedeelte van de ondervraagden gaf een ander antwoorden dan de prik van de mug. Slechts acht van 120 had geen idee waar malaria vandaan komt. Gezien het educatie niveau van de vrouwen is dit een gering aantal.

15


12. Waarom is het gebruik van een muskietennet zo belangrijk?

De grafiek geeft aan dat vele ondervraagden inzien waarom het zo belangrijk is om het net te gebruiken. De hoofdreden om een net te gebruiken is natuurlijk om jezelf te beschermen tegen de muggen. Er is maar een klein gedeelte dat niet weet waarom je een net gebruikt. 13. Wat zijn de symptomen van malaria?

Opvallend hier is dat de meeste ondervraagden wel een aantal symptomen van malaria op weten te noemen maar niet alles weten. Zo wordt het punt van absoluut geen trek in eten hebben vaak overgeslagen. Vooral de symptomen koorts en hoofdpijn worden vaak als eerste genoemd. Daarnaast wordt er ook vaak gesproken over gele urine en gele ogen. Dit kan ook een symptoom zijn omdat de parasiten je lever tijdelijk aantasten. Er waren maar twee ondervraagden die geen idee hadden wat de symptomen van malaria waren.

16

Afstudeeronderzoek: Stichting Nurses on Tour “Stop Malaria, Save a Child” 20 mei 2009 14. Wat te doen in een geval van malaria?

Op de vraag wat te doen in het geval van malaria gaven haast alle ondervraagden het antwoord direct naar het ziekenhuis te gaan. Dit is een zeer moeilijk te controleren vraag. Wel werd er vaak als opmerking aan toegevoegd dat ze alleen naar het ziekenhuis gaan als er geld is. In het geval dat er geen geld is wordt er gebruik gemaakt van de bladeren van nymtree. 15. Wie heeft er een gezondheidsvoorlichting gegeven? Uit deze vraag kwam duidelijk naar voren dat de mensen niet meer precies weten wie de voorlichting gegeven heeft maar wel dat er mensen kwamen om over malaria te vertellen. Opvallend was dat velen vooral het toneelstukje dat iedere voorlichting opgevoerd wordt konden herinneren. Dit heeft blijkbaar een grote indruk achtergelaten op de groep. 16. Was er afgelopen jaar een geval van malaria in de familie?

De gevallen van wel of geen malaria het afgelopen jaar lopen een beetje gelijk op. Helaas is er voor dit onderzoek geen nul meeting gedaan waardoor er geen vergelijkingsmateriaal is. Dus of de gevallen toe- of afgenomen zijn kan niet gezegd worden. Wanneer er op vraag zestien ja geantwoord werd, werden hier nog twee vragen aan toegevoegd. De vragen, wie werd er ziek en wat werd er gedaan met deze persoon. Het lastige bij deze vragen was dat mensen vaak niet meer precies wisten

17

Afstudeeronderzoek: Stichting Nurses on Tour “Stop Malaria, Save a Child” 20 mei 2009 wie er malaria gehad had. Waardoor het moeilijk te peilen was wie precies ziek geworden was. Maar meestal waren het toch de kinderen, de precieze leeftijd van de kinderen wisten ze vaak niet. Op de vraag wat te doen met de zieke persoon antwoorden ze haast allemaal we gingen naar het ziekenhuis, vaak niet voor een opnamen maar voor medicijnen. Een opname was vaak alleen in een ernstig geval. 19/20 Ben je geïnformeerd over malaria door iemand anders dan door Nurses on Tour, zo ja door wie dan?

De hierboven weergegeven grafiek geeft aan hoeveel mensen er buiten Nurses on Tour om ingelicht zijn over malaria. In de meeste dorpen is Nurses on Tour de enige geweest met het geven van een gezondheidsvoorlichting. Achtenveertig van de ondervragen zegt geïnformeerd te zijn bij anderen. In de tabel hieronder wordt duidelijk door welke mensen deze groep geïnformeerd is. Het rode kruis, het consultatiebureau en de cummunitie verpleegkundige (in Nederland te vergelijken met wijkverpleegkundigen) spelen hierin een grote rol.

18

Afstudeeronderzoek: Stichting Nurses on Tour “Stop Malaria, Save a Child” 20 mei 2009 Een van de dorpen is wel bezocht maar niet meegenomen in de boven genoemde resultaten. Het dorp heet Tongo en er is destijds een voorlichting gegeven op de dovenschool daar. Het was niet mogelijk om kinderen een vragenlijst af te laten nemen. Dit simpelweg omdat er geen doventolk beschikbaar was. Wel zijn de slaapzalen waar de kinderen verblijven bekeken. Alle netten waren keurig op de juiste manier opgehangen. De netten zagen er nog goed uit. Wel werden er door een aantal kinderen verschillende opmerkingen gemaakt over het toneelstukje wat altijd opgevoerd word. Hieruit kan opgemaakt worden dat ze het zich nog wel herinneren dat er anderhalf jaar geleden een gezondheidsvoorlichting over malaria gegeven werd.

19


Hoofdvraag en deelvragen Aan het begin van dit onderzoek is een hoofdvraag opgesteld. Het hele onderzoek draaide erom antwoord te krijgen op de hoofdvraag. Er is opzoek gegaan naar het antwoord door het opstellen en beantwoorden van deelvragen. Vanuit deze deelvragen en de gevonden literatuur is er een vragenlijst opgesteld om achter de antwoorden te komen. Beantwoorden van de deelvragen De volgende deelvragen zijn van te voren opgesteld om antwoord te kunnen krijgen op de hoofdvraag. Wat is er blijven hangen van de gegeven gezondheidsvoorlichting? Uit het verrichtte onderzoek is gebleken dat vrijwel alle ondervraagden weten waardoor malaria veroorzaakt wordt. Wat een belangrijk gegeven is, op het moment dat je weet waardoor iets veroorzaakt wordt, is het gemakkelijker om hiernaar te handelen. Daarnaast weten ze waarom het belangrijk is om een muskietennet te gebruiken. Worden de netten intensief gebruikt? Er is bij 120 verschillende huizen binnen gekeken of het net op de juiste manier bevestigd was, zo dat het gebruikt kon worden. Er waren maar negen huizen waar het net niet present was. Ook is er gekeken naar de staat van de netten, of ze er gebruikt uitzagen of dat ze daar alleen maar hangen voor de sier. Alle netten die hingen worden zeker gebruikt. Dus er kan gezegd worden dat de netten intensief gebruikt worden. Worden de netten op de juiste manier gebruikt? Of ze op de juiste manier gebruikt worden kan nooit met 100% zekerheid gezegd worden omdat de nacht niet met de vrouwen doorgebracht wordt. Maar gezien de manier waarop de netten hingen en de staat waarin ze verkeerden kan er vanuit gegaan worden dat de netten op de juiste manier gebruikt worden. Het enige punt is het droogseizoen. In dit seizoen worden de netten minder gebruikt. Hierbij moet opgemerkt worden dat er in het droogseizoen ook duidelijk minder muggen en minder gevallen van malaria voorkomen.

20

Afstudeeronderzoek: Stichting Nurses on Tour “Stop Malaria, Save a Child” 20 mei 2009 Weten de mensen waar malaria door veroorzaakt wordt? Op de vraag waardoor wordt malaria veroorzaakt waren er slecht acht van de 120 ondervraagden die daarop antwoorden dat ze het niet wisten. De meesten zijn er dus van op de hoogte dat malaria veroorzaakt wordt door een mug. Dit is ook te zien aan het groot aantal mensen die weten waarom het zo belangrijk is om een muskietennet te gebruiken. Op het moment dat je niet weet dat de beet van een mug malaria kan veroorzaken, waarom zou je dan gebruik maken van een muskietennet? Weten de mensen wat de symptomen van malaria zijn. Slechts twee van de 120 ondervraagden gaf als antwoord op de vraag wat zijn de symptomen, als antwoord het niet te weten. Wat inhoudt dat alle anderen het wel wisten. Vaak wisten ze niet alle symptomen te noemen. De meest gegeven antwoorden zijn koorts en hoofdpijn. Koorts is een belangrijk symptoom van malaria. Weten de mensen wat ze moeten doen op het moment de eerste symptomen van malaria zichtbaar zijn? Haast alle mensen hebben op deze vraag geantwoord dat ze naar het ziekenhuis of een dokter gaan. In hoeverre dit de echte waarheid is, is niet te checken. Maar het feit dat ze het allemaal noemen geeft aan dat ze wel weten wat te doen. Dus op het moment dat iemand echt een dokter nodig heeft zal deze persoon zeker naar het ziekenhuis gebracht worden. Een probleem dat hier bij optreedt is geld. Velen gaven als kanttekening dat ze alleen een ziekenhuis kunnen bezoeken op het moment dat er geld is. Wat zijn redenen om de netten niet te gebruiken. De enige reden waarom een aantal van de ondervraagden geen gebruik maakt van het net is de hitte. Tijdens het hitteseizoen is de temperatuur ’s nachts nog rond de dertig graden. De mensen die niet over elektriciteit beschikken kunnen niet binnen slapen dat is veel te heet. Op dat moment brengt niet iedereen het net naar buiten. Beantwoorden hoofdvraag Na het beantwoorden van de deelvragen kan er nu gekeken worden naar het antwoord op de hoofdvraag. ‘Wat is het effect van het geven van een gezondheidsvoorlichting over malaria, aan zwangere vrouwen en moeders van kinderen in de leeftijd van 0 t/m 5 jaar, die woonachtig zijn in afgelegen dorpen rondom de stad Bolgatanga in het noorden van Ghana, waar geen gezondheidsfaciliteiten aanwezig zijn?’ Gezien het resultaat van de vragenlijsten kan geconcludeerd worden dat het effect van de voorlichting groot is. Haast alle muskietennetten hingen op de plek waar ze horen te hangen en ze worden gebruik waar ze voor bedoeld zijn. Dit is het doel van de gezondheidsvoorlichting en het doel van de distributie van netten. Het feit dat de netten ophangen en op de juiste manier gebruikt worden geeft aan de dat mensen begrepen hebben waarom we gekomen zijn. Het ophangen van een

21

Afstudeeronderzoek: Stichting Nurses on Tour “Stop Malaria, Save a Child” 20 mei 2009 net kost tijd, het in een bed stappen waar een net boven hangt kost tijd en is niet altijd even prettig. Dit doe je niet als er geen reden achter zit. Uit het onderzoek is dus ook gebleken dat de mensen op de hoogte zijn van het feit dat de mug de boosdoener is van malaria. Ze weten zelfs de belangrijkste symptomen van malaria op te noemen. Ook een belangrijk geven is dat haast alle mensen aangaven naar een ziekenhuis te gaan op het moment dat ze vermoeden dat iemand malaria heeft. Het is niet te peilen of ze hier de waarheid spreken maar het feit dat ze weten wat te doen, stelt gerust. Voor Nederlandse begrippen klinkt dit allemaal heel erg logisch maar als er naar het educatie niveau van de vrouwen in de bezochten dorpen gekeken wordt, is dit voor deze vrouwen allemaal niet zo vanzelf sprekend. Op het moment dat je of helemaal nooit naar school geweest bent of nooit verder bent gekomen dat de eerste klas van middelbare school, zijn er heel veel dingen waar je niks van af weet of zelfs nog nooit van gehoord hebt en dan te bedenken dat het niveau van de basisschool in Nederland en die van Ghana niet met elkaar te vergelijken zijn.

22


Discussie Uit het onderzoek is gebleken dat ook de community nurses en de anternatal clinic ook vaak informatie verschaffen over malaria. Nurses on Tour zou samen kunnen gaan werken met deze partijen. Een punt van discussie hierin is, hoe kunnen deze partijen hierbij betrokken worden zonder dat het Nurses on Tour te veel gaat kosten. De verpleegkundigen worden natuurlijk gewoon betaald voor het werk wat ze doen. Maar op het moment dat ze Nurses on Tour gaan helpen zal dit op basis van vrijwilligerswerk gedaan moeten worden. Of tegen een geringe vergoeding. Zijn ze in staat om dat te doen? En op het moment dat je deze mensen inschakelt om te helpen moet het ziekenhuis en de gezondheids kliniek hier ook mee akkoord gaan. Wat in een land als Ghana altijd lastig is. Vele mensen hebben mooie verhalen er iedereen wil altijd helpen, totdat je uiteindelijk aan de slag wilt gaan. Dan is daar de vraag, wie is er verantwoordelijk voor het vervolg van het werk van Nurses on Tour? Wat gebeurt er met de bezochte dorpen waar bijvoorbeeld netten stuk zijn? Nurses on Tour heeft een stap in de goede richting gezet maar zullen ze altijd door moeten blijven gaan of hebben ze de mensen van bijvoorbeeld het Rode Kruis en Unicef wakker geschud dat er werk te doen is in het noorden van Ghana? Het feit ligt er nu dat als Nurses on Tour de dorpen niet bezoekt niemand de dorpen bezoekt. Maar door goed samen te werken met het Rode Kruis, wat op het moment goed gebeurd, zou het Rode Kruis in combinatie met de communitie nurses en het team van Nurses on Tour in Ghana het project van Nurses on Tour volledig over kunnen nemen. Een ander punt van discussie is dat voorlichting nu steeds gedaan wordt door de vrijwilligers van Nurses on Tour. Op het moment dat deze er zijn is dit natuurlijk prima. Maar wat als het moment daar is dat er geen vrijwilliger voor Nurses on Tour is. Het beste zou zijn dat de voorlichting gewoon door gaat maar gegeven wordt door de Ghanese vrijwilligers van Nurses on Tour. Alleen heeft het dan even veel effect? Het is naar om te zeggen maar de mensen hier kijken nog steeds met enorm veel respect naar blanken. Zouden ze daarom ook sneller iets van een blanke aannemen of niet?

23


Aanbevelingen Uit het onderzoek is gebleken dat veel netten die in het begin van de operaties van Nurses on Tour zijn uitgedeeld kapot zijn. Het is belangrijk om deze netten te vervangen, dit in combinatie met een opfris gezondheidsvoorlichting. Het gaat hierbij om de dorpen, Karimenga, Pusunamongo, Balungu, Deega en Meegogo. Ook de dovenschool in Tongo moet voorzien worden van extra netten, in anderhalf jaar is de school erg uitgebreid en slapen er veel kinderen niet onder een net. Vele mensen wisten de vragen die ingingen op wat malaria precies inhoud correct te beantwoorden. Hieruit kan opgemaakt worden dat de mensen goed op de hoogte zijn, velen hebben op de vraag ‘ben je door andere mensen dan Nurses on Tour geïnformeerd over malaria’ nee geantwoord. Hierdoor kan gezegd worden dat de gezondheidsvoorlichting aangeslagen is. Omdat er geen nul meeting gedaan is, kan het niet met zekerheid gezegd worden. Een aanbeveling is om het onderzoek te herhalen binnen een jaar en dan deze zomer een nulmeting af te nemen. Deze zomer komen er drie verschillende studenten voor Nurses on Tour in het noorden van Ghana werken. Het is een prima gelegenheid om deze studenten de nulmeting op te laten zetten zodat het onderzoek volgend jaar herhaald kan worden. Uit het artiekel “How local community knowledge about malaria affects insecticide-treated netuse in northern Ghana” blijkt dat de mensen die woonachtig zijn dorpen die vaak als onderzoeksplaats voor malaria gebruikt worden meer weten te vertellen over malaria dan de dorpen die haast nooit bezocht worden. Hier kan uit opgemaakt worden dat het goed is om dingen te herhalen. Hoe vaker ze van iets horen hoe beter het blijft hangen en hoe eerder mensen gaan handelen op de juiste manier. Voor Stichting Nurses on Tour zou het goed zijn om in contact te blijven met de bezochte dorpen. Dit zou kunnen door zelf bijvoorbeeld na een half jaar terug te gaan en de voorlichting te herhalen. Ook kan er gebruik gemaakt worden van de communitie nurses. Het werk van de communitie nurses in Ghana is om de dorpen te bezoeken en het geven van gezondheidsvoorlichting. Helaas wordt dit werk niet op de juiste manier uitgevoerd. Nurses on Tour zou hierin een ondersteunende factor kunnen zijn om de communitie nurses de bezochte dorpen te laten herbezoeken. Ook kan er gedacht worden aan andere activiteiten dan het geven van gezondheidvoorlichting. In het regenseizoen is het bijvoorbeeld belangrijk dat al het water afgesloten wordt. Water trekt namelijk muggen aan. Ook moet het muskietennet regelmatig gewassen worden. Dit zijn dingen waar een groepsactiviteit van gemaakt kan worden, op deze manier kan er spelenderwijs aandacht besteed worden aan het onderwerp malaria. Verder is het belangrijk om door het gaan met het programma “Stop Malaria, Save a Child”. Zeker de afgelegen dorpen worden anders weinig tot helemaal niet geïnformeerd over de gevaren en de gevolgen van malaria. Daarnaast hebben de mensen daar vaak geen geld voor een net, en op het moment dat men ergens het nut niet van inziet en volgens er ook eigenlijk geen geld voor heeft worden de netten dus niet aangeschaft.

24


Conclusie Het onderzoek startte met de vraag het werk wat Nurses on Tour verricht in het noorden van Ghana in hoeverre is dat zinvol en dus effectief. De volgende hoofdvraag kwam daaruit rollen ‘Wat is het effect van het geven van een gezondheidsvoorlichting over malaria, aan zwangere vrouwen en moeders van kinderen in de leeftijd van 0 t/m 5 jaar, die woonachtig zijn in afgelegen dorpen rondom de stad Bolgatanga in het noorden van Ghana, waar geen gezondheidsfaciliteiten aanwezig zijn?’ Aan het einde van dit onderzoek kan geconcludeerd worden dat het effect van de voorlichting groot is. De uitkomst van het onderzoek is positief. Alleen het feit al dat van de 120 bezochten huizen, slechts negen geen muskietennet hadden hangen laat zien dat de mensen gebruik maken van het uitgedeelde net. Een nadeel van het onderzoek is dat er voorafgaande aan dit onderzoek geen nul meeting gedaan is. Er is dus voordat de voorlichting door Nurses on Tour gegeven werd niet gecheckt wat de mensen in het dorp al weten over malara. Hierdoor kan niet met 100% zekerheid gezegd worden dat de kennis die de mensen nu hebben komt van de gegeven voorlichting of dat er ook nog andere mensen informatie verschaft hebben. Tijdens het afnemen van de vragenlijsten is wel steeds de vraag gesteld ‘Are you informed by somebody else than the people from Nurses on Tour?’Op deze vraag hebben achtendveertig van de 120 ondervraagde ja geantwoord. Ze gaven daarbij aan dat de mensen niet naar het dorp gekomen zijn maar dat ze vaak geïnformeerd worden door het ziekenhuis of het consultatie bureau op het moment dat ze daar komen. Haast alle muskietennetten hingen op de plek waar ze horen te hangen en ze worden gebruik waar ze voor bedoeld zijn. Dit is het doel van de gezondheidsvoorlichting en het doel van de distributie van netten. Het feit dat de netten ophangen en op de juiste manier gebruikt worden geeft aan de dat mensen begrepen hebben waarom we gekomen zijn. Het ophangen van een net kost tijd, het in een bed stappen waar een net boven hangt kost tijd en is niet altijd even prettig. Dit doe je niet als er geen reden achter zit. Uit het onderzoek is dus ook gebleken dat de mensen op de hoogte zijn van het feit dat de mug de boosdoener is van malaria. Ze weten zelfs de belangrijkste symptomen van malaria op te noemen. Tijdens het afnemen van de vragenlijsten was het duidelijk dat de respondenten wisten waar ze over praten. Er is voor de bezoeken aan de dorpen geen aankondiging geweest dat we kwamen, hierdoor kan met zekerheid gezegd worden dat ze op geen een mogelijk manier zichzelf hebben kunnen voorbereiden op de gestelde vragen. Hierdoor kan geconcludeerd worden dat de het doel, het informeren van de mensen over malaria door middel van een gezondheidsvoorlichting gehaald is.

25


Literatuurlijst Adongo Philib, B, Krikwood Betty, Kendall Carl. (2005). How local community knowledge about malaria affects insecticide-treated net use in northern Ghana: Tropical Medicine and national health. Barbera Sassen. (2004). Gezonedheidsvoorlichting en preventie. Leidraad voor verpleegkundigen. Maarsen, elsevier gezonheidszorg. Marine Maurel. (2006). Malaria a traveller’s guide.Cape town, Struik publishers. Foeke van der Zee. (2006). Basiskennis voor onderzoek in de gezondheidszorg. Groningen, MBOO Rosemary MCMahon, Elizabeth Barton, Maurice Piot. (1992). On being in charge, A guide to management in primary heath care. Geneva, World Health Organization

26


Bijlagen

Bijlage I: Vragenlijst Bijlage II: Artikel

27


Bijlage I: Vragenlijst

28


Questionnaire Personal analyse 1. Name of the village -------------------------------------------------------------

2. Namen of the woman --------------------------------------------------------------

3. Date collected a net --------------------------------------------------------------

4. Age --------------------------------------------------------------

5. Educated

Yes

No

Questions 6. Is the mosquitonet still there? (check in the house) • Yes (go to question 7) • No (go to question 8) 7. Are they using the net? • Yes • No 8. Is there a reason why they didn’t hang up the nets? • Dry season • The net is broken • The didn’t know what to do with the nets

29

Afstudeeronderzoek: Stichting Nurses on Tour “Stop Malaria, Save a Child” 20 mei 2009 • •

No reason -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

9. Is there it possible to hang up a mosquito net in the room? • Yes it’s possible • No it’s not possible 10. Is the net damaged? • Yes • No 11. How do you get malaria? • Bitten by a mosquito • Bitten by other insects • Other reasons like, the spirit of a ghost or God or something like that • No idea • Different answers are possible • ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------12. Why is it important to use a mosquito net? • To protect yourself • To protect yourself against malaria/ mosquito • You can sleep beter • I don’t know • Something else, like ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------13. What are the symptoms of malaria? • Fever, headache, loose of apatite, vomiting • They only know some of the sympoms • I don’t know • Something else, like ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------14. What do you have to do when you think somebody is sick of malaria • Straight to the hospital/ clinic following treatment • No problem in a few days it will solve • Traditional healer following treatment • I don’t know • ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------15. Do you remember who gave you a health education? • Foundation Nurses on Tour

30

Afstudeeronderzoek: Stichting Nurses on Tour “Stop Malaria, Save a Child” 20 mei 2009 The Red Cross Meet Africa White people I don’t remember Something else like, ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------16. Was there a case of malaria in the family last year? • Yes • No (go to question 19) • • • • •

17. Who felt sick of malaria? • A child below 5 • A child between 5 and 18 • A adult • A pregnant woman 18. What did they do? • They went to a hospital for admission • They went to a doctor for medication (no admission) • They went to a local healer • No treatment, the person died • Something……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………… 19. Have you been informed about malaria by others? • Yes • No 20. Yes, by who? • Red cross • Antenatal clinic • Community nurse • Hospital/ clinic/ doctor • Unicef • Something else ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------THE END

31


Bijlage II: Artikel

32

Afstudeeronderzoek. Effectiviteit van gezondheidsvoorlichting over malaria. Joyce van Dullemen 37925

Recommend Documents