ADCO ARB B.V. Keijsers Scheepvaart BV. AZ Cleaning. MCM Foods B.V. Avezaat Staal B.V. Speelautomaten Rotterdam. Shipping & Forwarding B.V

Keijsers Scheepvaart BV Maaskade 107b 3071 NH Rotterdam Tel.: 06 - 537 198 34 Uit sympathie gesteund door:

Avezaat Staal B.V. Schiedamsedijk 70 3134 KK Vlaardingen Tel.: 010 - 435 49 44 www.avezaatstaal.nl Uit sympathie gesteund door:

McKinnon & Clarke bv ‘s Gravenweg 25-31 2901 LA Capelle a/d IJssel Postbus 8126 3009 AC Rotterdam Tel: 0031 (0)10 206 9999 Fax: 0031 (0)10 206 9900 [email protected] www.mckinnon-clarke.nl

AZ Cleaning Rotterdamsedijk 8A 3112 BA Schiedam Tel.: 06 - 44 19 92 42 www.azcleaning.nl

Mede mogelijk gemaakt door:

ADCO

Shipping & Forwarding B.V. Albert Plesmanweg 121 - 141, 3088 GC Rotterdam Tel.: 010 - 28 33 333 • www.adco.nl

Panalpina World Transport B.V. Albert Plesmanweg 61C, Haven Nummer 2250, 3088 GB Rotterdam Tel.: 010 - 48 77 200, Fax: 010 - 48 77 210 • www.panalpina.com

ARB B.V.

Speelautomaten Rotterdam Verkopen, importeren en exporteren van amusement- en kansspelautomaten Schuttevaerweg 9, 3044 BA Rotterdam Tel.: 010 - 422 04 89 • www.slotmachines4u.nl

MCM Foods B.V.

P.O. Box 23375, 3001 KJ Rotterdam Phone: 00 31 (0) 10 213 04 88, Fax: 00 31 (0) 10 411 65 45 [email protected] • www.mcmfoods.com

COLOFON De MEGAFOON is een Nieuwsbrief van de Stichting Milieu Dichterbij en de Vereniging Tegen Milieubederf Stichting Milieu Dichterbij, K.v.K. nr.: 24379846, opgericht 28-06-05 Statutaire naam VTM: Vereniging Tegen Milieubederf In en Om het Nieuwe- Waterweggebied K.v.K. nr.: 40385009, opgericht 14-11-63 Bezoek adres: Postadres: Telefoon: E-mail: Website: Bestuur SMD:

Bestuur VTM:

Coolsingel 57 3012 AB Rotterdam Postbus 21690 3001 AR Rotterdam 010- 4771874 [email protected] [email protected] www.milieudichterbij.nl www.vtm-milieu.nl / Lilian van der Horst voorzitter / secretaris Ton Kurvers penningmeester Lilian van der Horst voorzitter / secretaris 010 415 11 88 Fred van der Drift alg. bestuurslid 010 473 74 93 Karin Zimmerman-Duvaloois alg. bestuurslid 010 429 36 21 Ton Kurvers, bestuurslid R.O., penningmeester 010 415 23 24

Bijdragen van:

L. van der Horst, L. Venema, R. van der Drift, T. Kurvers

Eindredactie:

R. van der Drift & L. van der Horst

Verschijnt 4 keer per jaar in een oplage van 500 stuks en wordt verspreid onder relaties, overheden en leden. Rotterdam, Nr. 3 – 2007

Foto’s op de kaft: Klimaat want(?) SMD op de Coolsingel Sarah’s wereld in uitvoering Hoe groen was mijn Delfland Afval, mag het ietsje minder

MEGAFOON

INHOUD Van de voorzitter Bericht van de “Groene kant” van de Coolsingel Titel stuk latrelatie SMD/VTM

2

Stichting Milieu Dichterbij Algemeen Hoe duurzaam is NME? Uitbreidingen op de website Activiteiten Producten- en activiteitenoverzicht van SMD Afvaltentoonstelling Krimpen a/d IJssel Verslag Reine Lucht in Overschie 20-09-2007 Duurzame markt 23 september 2007

6 11 13 13

Vereniging Tegen Milieubederf Verenigingsactiviteiten Inspraak en rechtspraak Lopende procedures Cursus GSM / UMTS straling Uitbreiding op de website

14 14 16 17

Wetenswaardig

18

De VTM steunt u bij inspraak en actie

20

Aanmeldings-bon

20

3 6

Doelstelling SMD Stichting Milieu Dichterbij (SMD) is een voortzetting van het projectbureau Milieucommunicatie Rijnmond, destijds onderdeel van de Vereniging Tegen Milieubederf (VTM). De SMD wil een gezonde en duurzame samenleving bereiken door middel van een milieu-educatie en –communicatie aanbod aan de diverse doelgroepen in de samenleving. Het doel is via kennisoverdracht het milieubewustzijn te bevorderen. De SMD is een non-profit organisatie en werkt volgens de richtlijnen van het CBF-keur voor kleine organisaties. Doelstelling VTM De Vereniging Tegen Milieubederf (VTM) is in 1963 te Vlaardingen opgericht bij Koninklijk Besluit als Vereniging Tegen Luchtverontreiniging. De VTM behartigt statutair de belangen van de bewoners van Rijnmond en omgeving ten behoeve van een gezond leefmilieu. Zij zet zich in voor het behoud van natuur en het open landschap en tegen lucht-, water- en bodemverontreiniging en geluidshinder.

1

VAN DE VOORZITTER

BERICHT VAN DE ‘GROENE KANT’ VAN DE COOLSINGEL.

Bericht van de Coolsingel

Bericht van de ‘groene kant’ van de CO2-singel Sinds het klimaatpact tussen Opstelten, Lubbers en Clinton wordt de term ‘ecologie’ in de hoogste echelons gebezigd. In minder dan één jaar tijd is de Coolsingel, zowel aan de bestuurlijke kant als aan de maatschappelijke kant, groengekleurd. Sceptici zullen opmerken dat vooral reductie van de CO2 productie de bestuurlijke aandacht heeft vanwege de dreiging van een klimaatobstakel voor de economie. Afrekening op resultaten is een zorg van de bestuurders over 20 jaar. Luchtvervuiling scoort minder in de politieke aandacht vanwege het negatieve beeld van astma en voortijdige sterfte in de wijken langs de autowegen. Om niet op korte termijn doelen te worden afgerekend, brandt de politiek zich niet aan targets voor schonere lucht. Voor een CO-O2 -singel, een zuurstofrijke Coolsingel, is de politieke tijd niet rijp. Drie jaar geleden was het ondenkbaar het woord ‘ecologie’ uit de mond van gezagshebbers te horen. Ecologie was aaibaar en vooral een kwestie van natuureducatie, van kinderboerderijen. Milieucommunicatie Rijnmond, de projectorganisatie van de Vereniging tegen Milieubederf werkte in die tijd met marginale subsidies van gemeenten en provincie aan het aanleren van milieubewustzijn bij de schooljeugd. Milieuzorg op scholen, het opfleuren en opruimen van schoolpleinen aan de ene kant en het faciliteren van de organisatie van kritische burgers aan de andere kant. De politieke ontkenning van hun recht op een gezonde en beschermde leefomgeving, is sinds 1963 voor de VTM leden aanleiding tegen dit milieubederf en aantasting van het bestaande groen en landschap te ageren. Logisch dat bestuurders niet stonden te juichen en zich afvroegen waaraan de subsidies besteed werden: aan inspraak of milieu onderwijs? Twee jaar geleden kwam aan deze spagaat een einde. Milieucommunicatie Rijnmond werd Stichting Milieu Dichterbij met afgebakende doelen vastgelegd in de statuten, een onafhankelijk bestuur, eigen financiering, huisstijl en expertise. Niet gehinderd door subsidieverplichtingen is de VTM sinds 2005 vrij om op eigen wijze aan de weg te timmeren als belangenbehartiger van kritische burgers. Ook het project bureau heeft een snelle ontwikkeling doorgemaakt. Door de onafhankelijke opstelling ten opzichte van natuur en milieu-lobby instellingen, inclusief provinciale subsidie, werd een meer

2

bedrijfsmatige werkwijze mogelijk. Als non-profit organisatie opdrachten voor gemeenten uitvoeren op basis van projectsubsidies, betekent maximaal inzetten op aantoonbare resultaten. Gaat die stand-by vaker om en de geluidknop lager? Laten volwassenen vaker hun auto staan? Ligt er minder afval op het schoolplein? Beseffen ook kinderen van groep zeven dat zij als wereldburger mede-verantwoordelijk zijn voor hun leeftijdgenootjes elders? De positie van de SMD is helder: Gezondheid & Milieu als specialisme, milieu onderwijs gegeven door een medewerker met lesbevoegdheid en - ervaring. Een ‘mean and lean’ kantoor door minimale overhead en papierproductie. Flexibel door effectieve interne communicatie. De SMD is een bedrijf met ideële doelstellingen. De volgende stap is uitbouw door samenwerking met bedrijven die zich met maatschappelijk verantwoord ondernemen in hun corporate identity willen afficheren. Grote campagnes vragen om grote acties. Milieu educatie heeft een toegevoegde morele waarde. ME hoort niet bij de sector milieu, maar bij onderwijs en gezondheidszorg, waarvoor ook overheden verantwoordelijkheid dragen. Voorlopig hebben VTM en SMD een L.A.T.- relatie. Zij delen de voordeur en het voordeel van een gezamenlijk post- en bezoekadres en de Megafoon. De SMD wint aan maatschappelijk draagvlak en de VTM aan structuur. De visie van de VTM houdt al 44 jaar stand: op de bres voor schone lucht en waardering van het Hollandse landschap. In 2030, het targetjaar van het Clintonclimate Initiative, bestaat de SMD 25 jaar. Zolang in de aanpak van milieu-issues, zoals luchtkwaliteit, minder geïnvesteerd wordt dan in het compenseren van de klimaatverandering, blijft werken aan de missie van de SMD elke vorm van participatie waard. L. van der Horst, voorzitter SMD en VTM

MEGAFOON

ALGEMEEN HOE DUURZAAM IS NME? Hoe duurzaam is NME? Een explorerend kwantitatief onderzoek naar langetermijneffecten van Natuur- en Milieueducatie op basisscholen. Apeldoorn, Veldwerk Nederland / Utrecht, Universiteit Utrecht W. Smit, P. Jansen, C.S.A. van Koppen, M. Bulten, M.L.C. Damen & C. Custers, 2006. Samenvatting van het onderzoeksrapport Inleiding In Nederland worden tal van activiteiten ondernomen op het gebied van Natuur- en Milieueducatie (NME). Veel van deze activiteiten zijn gericht op kinderen en hebben doelen op de langere termijn. De veronderstelling is dan dat Natuur- en Milieueducatie met kinderen positief bijdraagt aan hun kennis,houding en gedrag ten aanzien van natuur en milieu op latere leeftijd. Op basis van bestaande ervaringen en wetenschappelijke inzichten is het zeer aannemelijk dat Natuur en Milieueducatie deze positieve bijdrage ook inderdaad levert. Diverse evaluaties laten zien dat kinderen, door deelname aan Natuur- en Milieueducatieve activiteiten, een grotere waardering voor natuur krijgen en/of meer kennis opdoen over de wijze waarop milieukwaliteit samenhangt met menselijk handelen. Het bestaande onderzoek naar de effecten van Natuur- en Milieueducatie is vooral gericht op specifieke activiteiten en evalueert met name de korte termijneffecten daarvan, vaak met kwalitatieve methoden. Veel lastiger is het om effecten op langere termijn en met kwantitatieve gegevens aan te tonen. Een dergelijk onderzoek vraagt een veel grotere inspanning. Bovendien is het op langere termijn veel moeilijker onderscheid te maken tussen de effecten van Natuur- en Milieueducatie en de vele andere invloeden, zoals ouders, media, vrienden en vrijetijdsbesteding. Kwantitatieve gegevens over de effecten van Natuuren Milieueducatie op langere termijn zijn daarom zeer schaars, in binnen- en buitenland. De laatste jaren wordt wel steeds vaker gevraagd naar kwantitatieve gegevens die de verwachte effecten van Natuur- en Milieueducatie bevestigen, zowel door

MEGAFOON

het onderwijs als door de landelijke-,provinciale- en lokale overheid. Om aan deze vraag tegemoet te komen startte Veldwerk Nederland samen met de universiteiten van Wageningen en Utrecht in 2004 het ‘proefproject meten van langetermijneffecten van Natuur- en Milieueducatie’. Doel hiervan is het kwantitatief onderzoeken van langetermijneffecten van Natuur- en Milieueducatie in het basisonderwijs. Omdat het gaat om een nog weinig ontgonnen terrein, beoogt het project tevens een bijdrage te leveren aan het opbouwen van kennis om vervolgonderzoek op dit gebied uit te voeren. De onderzoeksvraag voor het kwantitatieve onderzoek luidde: Hebben leerlingen die op de basisschool aan veel Natuur- en Milieueducatieve activiteiten hebben deelgenomen op langere termijn een significant andere kennis, houding of gedrag ten aanzien van natuur en milieu dan leerlingen die geen of minder Natuur- en Milieueducatieve activiteiten hebben gevolgd? Onderzoeksmethode Er zijn 25 basisscholen geselecteerd afkomstig uit de provincies Noord-Brabant en Zeeland en uit de regio’s Apeldoorn, Den Helder en Rotterdam. Van deze scholen zijn leerkrachten of directeuren geïnterviewd over diverse aspecten van Natuur- en Milieueducatie op hun school, zowel recent als in het verleden. Van de scholen zijn vervolgens de leerlingen, die respectievelijk een, zeven en vijftien jaar geleden van school zijn gegaan, benaderd voor een telefonische enquête. Hierin zijn zij bevraagd over hun kennis, houding en gedrag ten aanzien van natuur en milieu en over hun perceptie van Natuur- en Milieueducatie op hun school. In totaal hebben 725 leerlingen, afkomstig van 22 scholen, deelgenomen aan de enquête. Dit is een respons van 50% ten opzichte van de 1.449 adressen die correct bevonden zijn na controle van de door de school aangeleverde adressen. V oor alle geïnterviewde oud-leerlingen - verdeeld over de drie groepen vijftien, zeven en een jaar na de basisschool - is onderzocht hoe hun kennis, houding en gedrag ten aanzien van natuur en milieu zijn gerelateerd aan

3

Scheepvaartbedrijf

Stukadoorsbedrijf

Rona

VUYK ENGINEERING ROTTERDAM B.V.

Postbus 5683 3008 AR Rotterdam Mob.:06 - 514 39 722 Tel.: 0049 - 1725992752

Postbus 1 2900 AA Capelle aan den IJssel Tel.: 010 4502500 Fax: 010 4587245 [email protected] www.vuykrotterdam.com

van Staal Willem Barentsstraat 43 3151 WG Hoek v Holland Tel.: 06 - 53 92 77 12

Schoonmakers die vooruitdenken

Mozartlaan 3 3144 NA Maassluis Tel.: +31(0)10 2950342 Fax: +31(0)10 2950345 E-mail: [email protected] Mobiele: +31(0) 653229225

Dura Vermeer Milieu BV

’s-Gravelandseweg 256, 3125 BK Schiedam, tel. 010 - 204 32 00, fax 010 - 204 32 22, www.gom.nl, [email protected]

Bezoekadres: Kruisweg 835 - Hoofddorp T +31 (0)23 - 569 25 00 F +31 (0)23 - 569 25 01

www.jotankers.com De juiste mensen op de juiste plek

-EDEMOGELIJKGEMAAKTDOOR

3ERROMAH 3HIPPING"6 3CHEEPSBEVRACHTING 0RINSENLAAN 4:2OTTERDAM TEL

Wij staan voor u klaar. 24 uur per dag, 365 dagen per jaar, waar ook ter wereld. Mariflex Pump Services is dé specialist in het assisteren bij de overslag van ladingen. Te land of ter zee, waar ook ter wereld. Onze pompspecialisten en supervisors zijn op afroep beschikbaar voor alle denkbare logistieke handelingen. Of het nu gaat om een scheepslading of om de inhoud van industriële of petrochemische installaties aan wal. Zij analyseren de situatie, komen met oplossingen en lossen eventuele problemen snel en effectief op. Dit alles met zo min mogelijk financiële en milieutechnische gevolgen. Wilt u meer informatie over onze overslagservices? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.

MariFlex

Pump Services B.V.

Office/workshop: Kon.Wilhelminahaven zz.22, Rotterdam Port no 650. 3134 KG Vlaardingen. The Netherlands. Telefoon. (24hrs.) +31(0)10-434 44 45 Internet: www.mariflex.net Fax. +31(0)10-23 29 500 E-mail : [email protected]

La Grand E.V.O Fabrikant van elektrische verwarmingselementen en apparaten voor scheepvaart en industrieel gebruik. Opzoomerstraat 21 b 3023 SE Rotterdam tel. 010-2449966

www.barwil.com

www.lagrand-evo.nl

Met dank aan:

Mede mogelijk gemaakt door:

Viking Life Saving Equipment B.V.

Mediterranean Shipping Company

Mandenmakerstraat 86 3194 DG Hoogvliet Tel.: 010 - 472 33 88

Westblaak 216 - 218 3012 KP Rotterdam Tel.: 010 - 217 86 00 Fax: 010 - 433 46 31

Perez Kathalisator Industrie Duivenvoordestraat 73 3021 PE Rotterdam Tel.: 06 - 555 07 187

de mate van Natuur- en Milieueducatie die ze op hun school hebben gekregen. Daarnaast is gekeken naar andere variabelen die invloed kunnen hebben op kennis, houding en gedrag, zoals stedelijkheidsgraad, herkomst en de invloed van hun ouders. Resultaten Voor alle oud-leerlingen gezamenlijk blijkt er een significant positief verband te zijn tussen Natuur- en Milieueducatie op school en kennis, houding en gedrag ten aanzien van natuur en milieu. Dit wil zeggen dat oud-leerlingen die vroeger op school meer Natuuren Milieueducatie hebben gehad op latere leeftijd significant meer kennis hebben en een significant positievere houding en gedrag vertonen ten aanzien van natuur en milieu dan oud-leerlingen die vroeger minder Natuur- en Milieueducatie op school hebben gehad. Het positieve verband tussen Natuur- en Milieueducatie op school en kennis is kleiner en minder significant dan het verband tussen Natuur- en Milieueducatie op school en houding en gedrag. De gevonden effecten zijn gecorrigeerd voor opleidingsniveau, niet-westerse allochtone afkomst, stedelijkheidsgraad en percentage achterstandsleerlingen op de school. Verder geldt zowel voor kennis als voor houding en gedrag dat de effecten van Natuur- en Milieueducatie voor de verschillende schoolverlatersjaren afzonderlijk positief en ongeveer even groot zijn maar niet significant. Waarschijnlijk zijn de aantallen leerlingen per schoolverlatersjaar te klein om dit effect significant aan te tonen. Voor houding en gedrag geven de analyses een sterke indicatie dat het effect van Natuur- en Milieueducatie op school voor alle schoolverlatersjaren, dus tot en met vijftien jaar na het verlaten van school, terug te vinden is. De resultaten geven geen aanleiding om aan te nemen dat het effect van Natuur- en Milieueducatie op houding en gedrag minder wordt naarmate de leerlingen ouder worden. Voor kennis ten aanzien van natuur en milieu geldt dat hoe langer geleden de oud-leerlingen van school zijn gegaan en hoe ouder ze dus zijn, hoe meer ze weten. Voor houding en gedrag geldt dat de middelste jaargroep, met een leeftijd van ongeveer negentien jaar, gemiddeld lager scoort zonder dat daarbij het positieve effect van Natuur- en Milieueducatie verdwijnt. Wellicht gaat het hier om een leeftijdgebonden dip in de waardering voor natuur en milieu. Uit de analyses blijkt verder dat ouders een significante en iets grotere invloed hebben op houding en gedrag dan Natuur- en Milieueducatie op school. Ook het geslacht van de respondenten speelt een rol. Vrouwen hebben gemiddeld een positievere houding en gedrag dan mannen. Mannen hebben daarentegen meer kennis over natuur en milieu dan vrouwen. Verder is

MEGAFOON

stedelijkheidsgraad van invloed. Oud-leerlingen die op het platteland op school zaten weten minder over natuur en milieu en hebben een minder positieve houding en gedrag dan oud-leerlingen van stadsscholen. Uit een open vraag over herinneringen op het gebied van Natuur- en Milieueducatie op school blijkt dat veruit de meeste herinneringen positief zijn. Wat de oudleerlingen zich met name herinneren zijn activiteiten buiten de school, zowel eendaagse als meerdaagse. De meest genoemde herinneringen zijn werkweken (20%) en excursies (20%) gevolgd door buitenwerk en veldwerk (10%) en milieuzorgactiviteiten, zoals een excursie naar een afvalverwerking of zwerfvuil ruimen (10%). Conclusie Dit onderzoek had de ambitie om een cijfermatige onderbouwing van de effectiviteit van Natuur- en Milieueducatie te realiseren. Ondanks de genoemde moeilijkheden van kwantitatieve aantoonbaarheid,laten de cijfers zien dat Natuur- en Milieueducatie op basisscholen een significant positief effect heeft op latere houding en gedrag en -in mindere mate- op kennis. Dat wil zeggen dat oud-leerlingen die op de basisschool meer Natuur- en Milieueducatie hebben gehad meer kennis en een positievere houding en gedrag hebben ten aanzien van natuur en milieu dan oud-leerlingen die vroeger minder Natuur- en Milieueducatie hebben gehad. Dit onderzoek vormt daarmee een belangrijke extra ondersteuning van het belang van Natuur- en Milieueducatie op basisscholen. Wat betreft de methoden voor vervolgonderzoek, laten de resultaten zien dat bij de huidige onderzoeksopzet een grote steekproefomvang vereist is. Om ook per afzonderlijke jaargroep significantie aan te tonen zijn naar schatting 500 respondenten of meer per jaargroep nodig. Verfijning van de onderzoeksopzet is mogelijk door verschillende groepen in de tijd te volgen, zodat nauwkeuriger informatie bestaat over de hoeveelheid en aard van de Natuur- en Milieueducatieve activiteiten. Bovendien, en misschien wel vooral, is beter inzicht gewenst in de processen van Natuur- en Milieueducatie en hun invloed op persoonlijke motivaties, zodat het mogelijk wordt om meer betrouwbare en beter gefundeerde indicatoren op te stellen voor de aard en omvang van Natuur- en Milieueducatie en voor kennis, houding en gedrag ten aanzien van natuur en milieu. Bestellen Het volledige rapport is te bestellen voor 25 euro bij Veldwerk Nederland RvdD

5

UITBREIDINGEN OP DE WEBSITE SMD De website van Milieu Dichterbij heeft een paar veranderingen ondergaan. Het menu is uitgebreid met de kopjes ‘Megafoon’ en ‘Publicaties’. Onder het kopje ‘Megafoon’ is in het vervolg de digitale versie van de Megafoon beschikbaar. Deze zal iets eerder beschikbaar zijn dan de papieren versie. Indien u geattendeerd wil worden op de plaatsing van de nieuwe Megafoon op de website, dan kunt u hierover een mail sturen naar info@ milieudichterbij.nl Zodra de digitale versie dan geplaatst is, krijgt u hierover een mail. Onder de kop ‘publicaties’ vind u algemene digitale rapporten en publicaties over het NME -werkveld of rapporten en publicaties die raakvlakken hebben met dit werkveld. Onderwerpspecifieke digitale publicaties zijn te vinden onder de verschillende menu items (dus afvalrapporten onder afval, luchtrapporten onder lucht enz.). Wij hopen met deze uitbreiding een nieuwe service te bieden. RvdD

ACTIVITEITEN PRODUCTEN- EN ACTIVITEITENOVERZICHT VAN SMD Ten behoeve van onze vele contacten en relaties willen wij een update geven van producten en activiteiten die Milieu Dichterbij levert / verzorgt of kan leveren / verzorgen. Alvorens dit overzicht te presenteren is het goed om nog eens de focus van de Stichting te beschrijven. Wat doet de SMD? De SMD ontwikkelt projecten op het gebied van milieucommunicatie (MC) en milieu-educatie (ME) en voert deze ook zelf uit. Daarnaast worden ook bestaande projecten op het gebied van milieu-communicatie en -educatie aangeboden en uitgevoerd. De projecten worden ingezet in gemeenten en zijn gericht op burgers en leerlingen binnen het basis- en voortgezet onderwijs. We werken voornamelijk in de regio Rijnmond, maar onze projecten zijn natuurlijk ook buiten deze regio in te zetten. SMD is geen NME centrum. Daar waar het accent bij de NME -centra ligt op natuur, richt SMD zich voornamelijk op milieu. Daarnaast worden de projecten van SMD op locatie binnen de gemeenten uitgevoerd. SMD werkt vaak voor gemeenten die geen of een beperkte NME dienst hebben en voor gemeenten die (meer) aan MC/ ME voor jongeren en volwassenen willen doen.

6

Aanbod voor het basisonderwijs

Klaar om afval op te gaan ruimen

‘Opgeruimd staat netjes’ Opgeruimd staat netjes is een afvalles en is geschikt voor de groepen 3 t/m 8. Uiteraard wordt de les aangepast aan het niveau van de kinderen. Tijdens de les wordt allereerst ingegaan op afval en de afvalstromen waarna geleidelijk het accent wordt gelegd op het probleem van zwerfafval. Hoogtepunt van de les is de opruimactie waarbij de kinderen gewapend met grijpstok, handschoenen en veiligheidshesjes de straat opgaan om zwerfafval op te ruimen. Tijdens de les wordt gebruik gemaakt van materialen van de Stichting Nederland Schoon en zelfgemaakte opdrachten.

MEGAFOON

‘Sarah’s Wereld’ Sarah’s Wereld is een project over duurzaam leven en is geschikt voor groep 7 en 8. In het project worden leerlingen door de belevenissen van het denkbeeldige meisje Sarah geprikkeld na te denken over hun eigen handelen in relatie tot duurzaamheid en de leefomgeving. De doelstelling van Sarah’s Wereld is om leerlingen op een speelse manier de begrippen ‘duurzaamheid’, ‘consumptief gedrag’ en ‘ecologische rugzak’ te leren.

Uiteindelijk doet de klas aanbevelingen aan de directie van de school hoe de school haar ecologische rugzak kleiner zou kunnen maken (aanbevelingen op het gebied van bijvoorbeeld water- en energiebesparing. Het project is ontwikkeld door het Duitse Wuppertal Instituut.

In het ochtenddeel van het project wordt gekeken naar de ecologische rugzak van een blikje cola, met andere woorden: hoeveel natuur wordt er gebruikt voor het maken van een blikje cola. In het middagdeel wordt de school als ‘product’ onder de loep genomen. Wat is de ecologische rugzak van de school? Duurzaam winkelen

‘Sarah en de gemeente’ Sarah en de gemeente is een nieuwe module als vervolg op Sarah’s Wereld. Het is bedoeld voor kinderen van groep 7 en 8 die al eerder hebben meegedaan aan het project Sarah’s Wereld. In “Sarah en de Gemeente” onderzoeken kinderen hoe duurzaam hun gemeente is en formuleren ze duurzaamheidswensen voor de gemeente. Het project wordt afgesloten met een kinderraadsvergadering met burgemeester en/of wethouder(s). Na afloop maken kinderen en gemeente afspraken over de duurzaamheidswensen die de gemeente kan vervullen. Dat wordt in een contract vastgelegd. Afspraak met de gemeente

‘Energie anders’ Energie anders is een nieuw project over energie en geschikt voor de groepen 3 t/m 8. Doel is om kinderen kennis te laten maken met verschillende aspecten en vormen van energie en specifiek duurzame energie. Die kennismaking vindt plaats op een positieve en stimulerende manier, zodat de kinderen op hun eigen niveau tot keuzes op energiegebied worden uitgedaagd. Voor zowel boven-, midden- als onderbouw van het basisonderwijs is een eigen onderdeel ontwikkeld.

Rode draad in het project is Volty Power. Dit is de mascotte van het NUONpakket ‘Natuurlijk energie’ De SMD heeft ervoor gekozen om delen van dit pakket te gebruiken in haar eigen project over (duurzame) energie. Volty power

MEGAFOON

7

‘Wat hangt er in de lucht’ De SMD gaat naar alle waarschijnlijk dit project ontwikkelen in opdracht van de Stadsregio Rotterdam. De Stadsregio Rotterdam heeft een probleem met haar luchtkwaliteit en wil hier iets aan gaan doen. De

‘Warme truiendag’ Op die dag wordt de verwarming op scholen enkele graden lager gezet om het klimaat te sparen en wordt de leerlingen gevraagd die dag een warme trui aan te trekken. De SMD kan de Warme Truiendag op scholen verzorgen / organiseren. Deze dag vindt plaats omstreeks de datum van de oprichting van het Kyotoprotocol. 16 februari 2005 is de Kyoto-overeenkomst in werking getreden. Het voorziet in de wereldwijde aanpak van vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. De Warme Truiendag is een initiatief van Het Klimaatverbond (Vereniging Klimaatverbond Nederland) en wordt jaarlijks gehouden. De verwarming 1 graad lager bekent 7% minder brandstof en dus 7% minder CO2. ‘Groene voetstappen’

Symbolische reis om de aarde

contouren van het project zijn duidelijk, de invulling nog niet helemaal. Het project zal in ieder geval bestemd zijn voor groep 7 en 8. In 2008 hopen we vijf pilots te draaien op verschillende basisscholen.

Warme trui

Met ‘Groene voetstappen’ worden kinderen op een leuke manier betrokken bij de klimaatproblematiek en leveren tegelijkertijd een bijdrage aan de bescherming van een schone en veilige omgeving. Elke deelnemende leerling krijgt aan het begin van de Week van de Vooruitgang een stickerboekje en een stickervel. Voor elke heen- en terugreis plakt de leerling een sticker die weergeeft hoe de reis naar en van school is afgelegd. Het doel is om zoveel mogelijk te voet, per fiets of met de step te reizen en daarmee zoveel mogelijk groene stickers te kunnen plakken. Eén sticker staat voor één groene voetstap, één groene voetstap staat voor één kilometer van een symbolische reis om de aarde. Aan het eind van de week tellen alle leerlingen de voetstappen en deze aantallen worden doorgegeven aan het Klimaatverbond Nederland. De SMD kan de organisatie van dit evenement op zich nemen.

‘Leerlandschappen’ Dit project is gericht op het omvormen van (onderdelen) van schoolpleinen. Met name voor scholen in gemeenten waar geen NME centrum is, is dit project een goede gelegenheid om in de schoolomgeving aan NME te doen. Bij het project wordt, indien mogelijk, ook ouders/verzorgers een actieve rol toebedeeld. Aanbod voor voortgezet onderwijs Ontdekkingen in de schoolomgeving

8

MEGAFOON

‘Geluid’ Het project Geluid is een vakoverstijgend project voor VO scholen. Het is inmiddels 10 maal maal uitgevoerd en heeft zijn succes bewezen. Tijdens het project gaan leerlingen in groepjes bij verschillende vakken aan de slag met dit thema. Het project wordt afgesloten met een gezamenlijk werkstuk. Niet alleen de theorie, maar ook de praktijk komt binnen dit project aan bod: leerlingen gaan o.a. zelf buiten geluid meten. SMD kan de lesstof digitaal via haar eigen website (achter een password) aanleveren. Hoeveel geluid maken kippen?

‘Reine Lucht’ Het project Reine Lucht is in 2005-2006 met subsidie van de Stadsregio Rotterdam ontwikkeld en pilots zijn uitgevoerd in de gemeenten Maassluis (burgers) en

Presentatie van een oplossing

‘Green Goal’ In aanloop naar het WK voetbal van 2006 in Duitsland heeft SMD een WK Voetbal Milieuproject ontwikkeld. Green goal

‘Kies de toekomst’ In samenwerking met het JMA en het COS biedt SMD het project Kies de Toekomst aan. Het is een project voor de bovenbouw HAVO en VWO. Door Kies de Toekomst willen wij dat jongeren zich

Vlaardingen (VO). Doel van het project is het informeren van burgers en jongeren in het voortgezet onderwijs over de stand van zaken rond de luchtkwaliteit en het door henzelf aandragen van oplossingen voor slechte luchtkwaliteit. “Reine Lucht” voor VO scholen bestaat uit een activiteit van een dag. Leerlingen krijgen een korte, interactieve presentatie over het onderwerp. Door daarna zelf op creatieve wijze met het thema aan de slag te gaan, zal het onderwerp nog meer aanspreken. Leerlingen gaan in een team een product maken waarmee zij oplossingen voor de slechte luchtkwaliteit uitbeelden. Aan het eind van de dag presenteren de teams elkaar en genodigden hun resultaten. Het project kan uitgebreid worden met het meten van enkele aspecten van de luchtkwaliteit.

De inspiratie hiervoor was het het Green Goal programma dat het WK milieuvriendelijk moest maken. De SMD kan voor andere evenementen ook projecten ontwikkelen. Het gaat dan om het organiseren van zoveel mogelijk klimaatneutrale activiteiten.

bewust worden van het klimaatprobleem en dat hun maatschappelijke betrokkenheid wordt vergroot. Er is een korte versie van twee lesuren. Dit is een kennismaking met klimaatproblemen en wordt door de docent zelf uitgevoerd. De lange versie duurt 2 dagdelen en wordt gedeeltelijk begeleid. Hierbij stellen jongeren vragen aan gemeenteraadsleden en deskundigen. De werving van raadsleden en deskundigen wordt door SMD gedaan.

Kies de toekomst

MEGAFOON

9

‘Scholen voor Duurzaamheid’

In samenwerking met het IVN biedt SMD verschillende modules van Scholen voor Duurzaamheid aan. Enkele

‘Reine Lucht’

modules gaan over klimaatverandering, maar ook over het (duurzaam) inrichten van je eigen wijk. Docenten kunnen deelnemen aan een trainingsdag ‘verhalend ontwerpen’ en kunnen de modulen aan de hand van een draaiboek uitvoeren. Er wordt gewerkt aan een opdracht van een echt bedrijf. SMD ondersteund in de werving van bedrijven en deskundigen. Ieder jaar wordt scholen voor duurzaamheid afgesloten met een grote Provinciale manifestatie waarin de beste groepjes leerlingen hun presentaties kunnen geven. Aanbod voor burgers / gemeenten

Het project Reine Lucht is in 2005-2006 met subsidie van de Stadsregio Rotterdam ontwikkeld en pilots zijn uitgevoerd in de gemeenten Maassluis (burgers) en Vlaardingen (VO). Doel van het project is het informeren van burgers en jongeren in het voortgezet onderwijs over de stand van zaken rond de luchtkwaliteit en het door henzelf aandragen van oplossingen voor slechte luchtkwaliteit. SMD organiseert informatie bijeenkomsten voor groepen burgers. Een bijeenkomst beslaat een dagdeel en bestaat uit een informatief deel, begeleid door SMD en creatief gedeelte dat wordt begeleid door een kunstenaar. Aan het eind van de bijeenkomst zijn er één of meerdere kunstwerken ontstaan die, voorzien van een verklaring van de voorstelling, worden aangeboden aan het gemeentebestuur als inspiratie voor beleid rondom luchtkwaliteit.

‘Week van de vooruitgang’ Luchtverontreiniging, geluidsoverlast, files, verkeersslachtoffers en ruimtegebrek. Het zijn allemaal gevolgen van de automobiliteit. Het terugdringen van autogebruik is een lastige zaak. Toch is het van groot belang hier aandacht voor te blijven vragen. Dat kan onder meer tijdens de Week van de Vooruitgang. Deze landelijke themaweek wordt ieder jaar eind september georganiseerd. Milieudefensie, 3VO, Reizigersvereniging Rover en de Fietsersbond coördineren de Week van de Vooruitgang op landelijk niveau. De SMD ondersteunt bewoners en gemeenten bij het organiseren van activiteiten in het kader van de Week van de Vooruitgang. De themaweek kan op diverse wijzen ingevuld worden. Bijvoorbeeld door burgers op te roepen de auto een dagje te laten staan, reductie op openbaar vervoer, een fietstestparcours uitzetten of acties rond scholen.

10

MEGAFOON

‘Duurzame Markt’

De SMD kan een Duurzame Markt organiseren. Op deze markt maken bezoekers kennis met duurzame producten. Verschillende ondernemers informeren de bezoekers over hun producten en deze zijn uiteraard ook te koop. De markt kan op zichzelf worden georganiseerd of als aansluiting op een bestaand evenement zoals een braderie of seizoensmarkt. Producten die op de Duurzame Markt te koop zijn: biologische producten, diervriendelijke producten, Fair Trade producten, streekproducten, recycling/ hergebruik producten.

‘Afval, mag het ietsje minder?’ De tentoonstelling “AFVAL, mag het ietsje minder?” van de SMD geeft informatie over wat er na het scheiden met verschillende afvalsoorten gebeurt. Ook is er aandacht voor het voorkomen van afval. Op één van de panelen is ruimte voor lokale informatie van de gemeente waar de tentoonstelling te zien is. Andere onderwerpen die aan bod komen: Afval vroeger en nu, Problemen en oplossingen, Hergebruik en Recycling, Zwerfafval, Wat gebeurt er met kurk, blik, textiel en glas?, Afval in de natuur, 12 tips om afval te voorkomen, Recycling van kaarsen

AFVALTENTOONSTELLING IN KRIMPEN A/D IJSSEL Op zaterdag 22 september is de afvaltentoonstelling ‘AFVAL, mag het ietsje minder? tentoongesteld op het terrein van AVR-van Gansewinkel in Krimpen aan den IJssel. Voor dit doel werd de tentoonstelling aangepast aan de Krimpense situatie en wensen. AVR-van Gansewinkel hield open huis in het kader van de landelijke afvaldag. Aanleiding van deze landelijke afvaldag is het honderdjarig bestaan van de branchevereniging NVRD, de Nederlandse Vereniging voor afval- en reinigingsmanagement. Deze vereniging behartigt de belangen van (overheidsgedomineerde)

bedrijven, organisaties en gemeenten, die zich professioneel bezighouden met afvalbeheerstaken. De tentoonstelling staat ook gepland in Capelle a/d IJssel op een nader te bepalen tijdstip.

toen

heden

MEGAFOON

RvdD

Jubileumlogo NVRD

11

Mede mogelijk gemaakt door:

LBH Group of Companie’s Rijsdijk 13 3161 HK Rhoon Tel.: 010 - 506 51 00 Mede mogelijk gemaakt door:

Scheepvaart Agentschap Cross Ocean bv Conradstraat 38 3013 AP Rotterdam Tel.: 010 - 224 83 00

ACE Telecom Westplein 5b 3016 BM Rotterdam Tel.: 06-53725726 Fax: 0180-618841 [email protected] Uit sympathie gesteund door:

Scheepsreparatie, Machinefabriek & Handelsonderneming

D. v/d Wetering B.V.

connect with quality

Bunschotenweg 134 3089 KC Rotterdam

Nikkelstraat 2-4 3067 GR Rotterdam Tel.: 010 - 455 75 55 www.klinger.nl

Tel.: 010 - 4943940 06 - 51863073 4 www.weteringrotterdam.com [email protected]

-EDEMOGELIJKGEMAAKTDOOR

3CHIEDAMSEW EG

Tel.: 010 - 434 04 55 Fax: 010 - 435 47 41

++6LAARDINGEN 4ELEFOON Uit sympathie gesteund door:

Technische Handelsmaatschappij

R. van Amen

Regoort B.V.

Timmerbedrijf

Bergstraat 8 - 12 3055 TD Rotterdam Tel.: 010 - 465 81 55

Postbus 75 3140 AB Maassluis Tel.: 010 - 591 78 23

Breunis & James Verspaning B.V.

Dorpsstraat 81 3209 AE Hekelingen Tel.: 06 - 55 82 89 37

Met dank aan:

Westland Beton B.V.

Uit sympathie gesteund door:

Uit sympathie gesteund door:

Portland Schildersbedrijf

Weverskade 60 3147 PA Maassluis Tel.: 010 - 592 60 90 Fax: 010 - 590 06 45

Saffierhoven 10 3162 PC Rhoon Tel.: 06 - 21 11 76 91 Fax: 010 - 48 15 324

0HGHPRJHOLMNJHPDDNWGRRU

Uit sympathie gesteund door:

0DULQFR6XUYH\EY Maaspoort Verpakkingen

Fluvia is een jonge internationale logistieke onderneming die zich specialiseert in het ontwikkelen en aanbieden van transport over water, opslag van goederen in bulk en logistieke dienstverlening in havens. Het producten palet wat wij behandelen bestaat onder andere uit Minerale Oliën, Eetbare Oliën en Vetten, Oleo-chemicals, Biodiesel grondstoffen, Biodiesel methyl esters en Chemicaliën.

Brielselaan 85 - 3081 AB Rotterdam

:DDOKDYHQ== ++5RWWHUGDP 7HO

Heersdijk 28 3194 KA Hoogvliet Tel.: 06 - 24 50 55 21

VERSLAG REINE LUCHT IN OVERSCHIE OP 20 SEPTEMBER Overschie ligt ingeklemd in de oksel van de A13 en de A20. De bevolking van Overschie heeft veel last van de luchtvervuiling. Vooral mensen die dicht bij de snelwegen wonen ondervinden de gevolgen van die vervuiling. Luchtwegklachten, nachthoesten en verkoudheid zijn veel voorkomende klachten. Ook mensen die last hebben van astma en jonge kinderen zijn de dupe. Op 18 juni 2007 is in een uitzending van Netwerk aandacht besteed aan gezondheidsgevolgen van de slechte luchtkwaliteit in Overschie. Daarop inhakend heeft SMD samen met de Stichting Gezond Overschie een workshop georganiseerd waarin alle zaken die te maken hebben met luchtkwaliteit op een rijtje werden gezet; de vervuilende stoffen, de bronnen, de gevolgen voor de gezondheid en de maatregelen die de overheid en de burgers zelf kunnen nemen om luchtvervuiling te verminderen. Deze avond werd mogelijk gemaakt door subsidie van Rotterdam in het kader van de Rotterdamse Aanpak Luchtkwaliteit (RAL). Helaas kregen wij een week voor 20 september pas groen licht van het RAL om de uitnodigingen te

versturen. Door de korte tijd tussen de publiciteit en de uitvoeringsavond viel de opkomst tegen. Toch waren alle deelnemers het na afloop unaniem eens over de waarde van deze informatieve avond.

schilderij ‘gezondheid’

DUURZAME MARKT OP 23 SEPTEMBER BIJ DE TENELLAPLAS Een mooiere locatie voor een duurzame markt kun je je niet voorstellen. Op 23 september 2007 organiseerde het Zuid-Hollands Landschap tijdens het Duinweekend, samen met de Stichting Milieu Dichterbij (SMD) een duurzame markt in en om het bezoekerscentrum Tenellaplas in Rockanje. Op deze markt maakten bezoekers op een vrijblijvende manier kennis met duurzame producten. Er was ruimte voor lokale natuur- en milieuorganisaties om zich te presenteren en ook de lokale kunstkring stelde haar werk ter bezichtiging. Het Zuid-Hollands

Landschap had allerlei wandelingen rondom het bezoekerscentrum uitgezet. Zo was er op 23 september van alles te doen in en om het bezoekerscentrum. Vorig jaar had het natuurbezoekerscentrum een kleine markt georganiseerd. Dit jaar wilde het ZuidHollands Landschap het wat groter aanpakken en heeft samenwerking gezocht met Stichting Milieu Dichterbij. De SMD organiseert vaker milieumarkten met duurzame producten. De volgende organisaties waren aanwezig op de duurzame markt: De Vlierstee (natuurvoeding), De Doornhof (biologische boerderij), Het Tweede Lichtje (kaarsenrecycling), Amnesty International Brielle, Ligfietscentrum Brielle, Atelier Papeterie (werken met natuurlijke materialen), Joepie’s Fair Fashion (biologische en fair trade kleding), Manuka huidverzorgingsproducten, Imkerij de Bijzaak uit Schipluiden, BSM (Brain Stimulating Method) de Jong therapie uit Rockanje, de Vereniging tegen Milieubederf (VTM) en de Stichting Milieu Dichterbij (SMD). Verschillende organisaties boden op die dag ook (kinder) activiteiten / workshops aan. De markt is bezocht door een zeer geïnteresseerd publiek van rond de 1500 mensen. Het was een prachtige zonnige dag en alle vrijwilligers en deelnemers gingen ’s avonds dik tevreden inpakken. LV

MEGAFOON

13

VERENIGINGSACTIVITEITEN

Na aandacht van de pers keert de rust weer in de polder.

INSPRAAK EN RECHTSPRAAK De VTM is statutair belanghebbende in Rijnmond en omgeving met als brede doelstelling behoud van het agrarische open landschap en Vrouwe Justitia de daarbij behorende cultuurhistorische, landschaps- en natuurwaarden. Ruimtelijke en infrastructurele plannen worden getoetst aan de aspecten water-, bodem- en luchtkwaliteit, gezonde leefomgeving en een goede afweging van nut en noodzaak van extra bedrijfsterreinen en waterbergingsopgaven.

14

De VTM voert de volgende (inspraak) procedures: Landschap ƒ Noord-Kethelpolder: Ontwerp Bestemmingsplan, Doel: behoud weidevogel polderlandschap Dit najaar hoorzitting gemeenteraad Rotterdam ƒ Inrichting Poldervaartgebied : bewonersoverleg ƒ Bestemmingsplan Groenzone PijnackerBerkel, aandachtsgebied Bergboezem Berkel. Bodemprocedure op 1 oktober. Pleidooi voor behoud van polderlandschap, agrarisch recreatief natuurbeheer in combinatie met waterbergingsopgaven. In samenwerking met de St. Natuur-en Milieuwacht Berkel&Rodenrijs, agrariërs en omwonenden.

MEGAFOON

ƒ Woudweg en omgeving: campagne tegen destructie van het veenweidegebied. Actie: Grutto zoekt weiland. Contacten met bewoners en agrariërs. Aandachtsgebied Natura 2000, bescherming leefgebied van de Lepelaar. ƒ Polder Schieveen. Na de absolute vernietiging van het bestemmingsplan Natuur- en Businesspark door de Raad van State, vervolgprocedures tegen het voorbelasten, keurvergunningen t.b.v. het bouwen op de Oude Bovendijk en aanpassing van deze veendijk voor de functie van verkeersontsluitingsweg. Procedures tegen de verleende ontheffingen flora- en fauna wetgeving. Voorbereiding contra-expertise. I.s.m. Bewoners, bedrijven en lokale NM organisaties. ƒ Polder Zestienhoven: bezwaren tegen de kap van het Park Zestienhoven. Toezicht op juiste interpretatie uitspraak Raad van State na vernietiging goedkeuringsbesluit van de provincie. I.s.m. de Bomenridders en lokale NM- organisaties. ƒ Zienswijzen/bezwaren tegen de aanleg van 750 ha natte natuur, gekoppeld aan de aanleg van Maasvlakte II. i.s.m. diverse lokale groepen. ƒ Startnotitie m.e.r. Buytenland Rhoon. Voor behoud van het agrarische buitengebied. I.s.m. Platform Behoud Polders Albrandswaard, bewoners en bedrijven. ƒ Bochtafsnijding van de Delftse Schie nabij Overschie. Tegen plan Kethelmeer, Ketheleiland en komst woonboten. ƒ Golbaan NOAP: reactie op startnotitie projectmer Golfbaan. Infra ƒ A4 Midden Delfland: bij twijfels aan nut en noodzaak onderzoek naar juiste verkeersprognoses. Pleidooi voor een goede inpassing en behoud van het polderlandschap. ƒ Verbreding Doenkade (N209). Reactie op Startnotitie mer: geen verslechtering luchtkwaliteit, slechts deeloplossing fileprobleem. Verbreding niet t..b.v. ontsluiting geplande bedrijfsterrein in Schieveen. Zo ja dan financiering ten laste van dat terrein. ƒ Aanleg A16/13. Inspraakreactie startnotitie mer: aanleg is geen oplossing wegens verkeersaantrekkende werking op termijn. Achtergrondconcentratie luchtvervuiling blijft te hoog. Barrièrewerking, aantasting leefomgeving en biedt geen oplossing voor knelpunten in Overschie en Prins Clausplein. Aantasting van Polder Schieveen. ƒ A4 Zuid: indien noodzakelijk niet horen, zien of ruiken, geen aantasting leefomgevingskwaliteit.

MEGAFOON

In samenwerking met de St. Behoud Polderlandschap Hoekse Waard. ƒ Rotterdam Airport: bijdragen aan beheersing overlast. Bedrijfsterreinen ƒ Aanvechten nut en noodzaak aanleg bovenregionaal bedrijfsterrein in de Hoekse Waard, in samenwerking met de St. BHWP en Milieu defensie. ƒ Aanvechten nut en noodzaak bedrijfsterrein in Polder Schieveen, is.m. (Weide)vogel - en landschapsbescherming Weidevogelbescherming door behoud open polder landschap en aangepast beheer Zienswijze Natura 2000: inbreng SOVON inventarisatie met gegevens over de vogelsoorten, waarvan 1% van de wereldpopulatie in Delfland voorkomt. Klacht aan het Europese Hof tegen Nederland vanwege het niet-aanwijzen van Delfland als weide/watervogelhabitatgebied. Klacht wordt verder uitgewerkt in samenwerking met weidevogelgroepen. • Vermelding Grutto op de Bijlage I Europese Vogelrichlijn. Contacten met Eur. Cie. • Lobby om de teloorgang van agrarische landschappen aan de kaak te stellen. Deelname aan fora en discussiepanels, zoals het Plattelandsparlement. • De gevolgen van de klimaatsverandering voor flora, fauna, bodem en water monitoren. Communicatie over toename en verspreiding ongewenste insecten, ziektedragers en mens en vee onvriendelijke kruiden en ruigten. Gezondheid en Milieu. • Plantoetsing aan Besluit Luchtkwaliteit 2005 en het Verdrag van Arhus i.s.m. het Rotterdams Milieucentrum, Platform Gezondheid en Milieu, St. Gezond Overschie. • Vervolg op dioxide – dossier. • Deelname aan het Platform Gezondheid & Milieu en overige netwerken, i.s.m. SMD. • Straling. Communicatie over gevoeligheid voor straling. Duurzaam bouwen Realisatie van een klimaat-neutraal gebouw uit rest- en natuurlijke materialen. I.s.m. St. OAZE.

15

CURSUS GSM / UMTS STRALING Op 5 juni hebben bestuurslid Ton Kurvers en projectleider Lily Venema van de SMD deelgenomen aan een cursus over GSM / UMTS straling. De cursus was georganiseerd door de Stichting Pato en was gesubsidieerd door de ministeries van VROM en EZ. De sprekers waren mensen van Philips, KPN mobile, agentschap Telecom, en de gezondheidsraad. Het was dus een ‘geruststellend’ gezelschap. In de zaal zaten vooral ambtenaren die met plaatsingsbeleid enz te maken hadden. Ton, ikzelf, een mevrouw van GroenLinks en Mieke Weeterings van de GGD waren de kritische deelnemers. Er zaten 2 KPN medewerkers in de zaal die tot taak hadden de kritische geluiden in de pauzes te smoren maar dat bleek pas later. Aanvankelijk leek het dat deze heren deelnemers aan de cursus waren. De dag was prima verzorgd, met een heerlijke lunch. Onderwerpen waren: ‰ gevolgen voor de gezondheid en een overzicht en uitleg wetenschappelijke onderzoeken naar EM velden. ‰ plaatsing van zenders: wat voorschriften, gebiedsdekking,

is

gsm/

umts,

‰ hoe communiceert u in uw gemeente over bovengenoemde zaken. ‰ hoe ga je als gemeente om met ongeruste burgers en actiegroepen

De rest van de praatjes was vooral technisch en geruststellend: "waar praten we eigenlijk over, 1 Volt/ meter niet ioniserende straling, dat is toch niks !". Men begrijpt ook niet waar de onrust over UMTS vandaan komt omdat dit toch veel minder schadelijk is dan GSM of televisie/ radar zenders. Toen een communicatie mevrouw van het Agentschap Telecom haar praatje hield werd het echt erg. De brave ambtenaren kregen allerlei adviezen hoe om te gaan met lastige burgers en als de burgers echt te kritisch werden toch vooral het agentschap in te huren om de varkentjes te wassen tijdens informatie avonden. Het was een leerzame dag waarbij ik vooral ongerust geworden ben. Op 23 juni stond er een berichtje in het Algemeen Dagblad waarin minister Cramer van VROM aankondigde dat er 16,6 miljoen euro uitgetrokken wordt voor uitgebreid onderzoek naar de gezondheidsrisico’s van electromagnetische straling. Zij wil daarmee de ongerustheid over de risico’s van straling van mobiele telefoons en hoogspanningsleidingen wegnemen. Ze zei ervan overtuigd te zijn dat elektromagnetische straling onschuldig is. Ik denk dat de uitslag van deze onderzoeken bij voorbaat al bekend is, gezien de onderzoeksopdracht van VROM. Bent u nu ook zo gerustgesteld? LV

Wetenschappelijk onderzoek waaruit blijkt dat mensen slechter slapen, hoofdpijn enz hebben na het plaatsen van een zender worden als ‘niet goed uitgevoerd' afgeschreven. Het TNO onderzoek idem. De welzijnsklachten werden in het Zwitsers onderzoek niet gevonden, dus het zit tussen de oren. Er werd niet bij gezegd dat de proefpersonen in het Zwitserse onderzoek allen gezonde volwassen mensen waren en zij niet langer dan 45 minuten aan een lage dosering straling blootgesteld werden. Wel gevonden is dat er mogelijke veranderingen zijn op celniveau, waarbij gedacht wordt aan eiwitkanalen door de celwand die minder goed functioneren of het calcium evenwicht wat verstoord kan zijn. Maar dit is peanuts en niet verder onderzocht. De thermische opwarming is van 0,1 tot 0,5 °C en is niet schadelijk. Voor al deze ongemakken heeft het lichaam compensatie mechanismen. DNA verandering, dus kanker is niet aangetoond.

16

MEGAFOON

UITBREIDINGEN OP DE WEBSITE VTM

Schermafdruk website VTM

De website van de VTM heeft een verandering ondergaan. Het menu is uitgebreid met het kopje ‘Megafoon’ Onder het kopje ‘Megafoon’ is in het vervolg de digitale versie van de Megafoon beschikbaar. Deze zal iets eerder beschikbaar zijn dan de papieren versie. Indien u geattendeerd wil worden op de plaatsing van de nieuwe Megafoon op de website, dan kunt u hierover een mail sturen naar [email protected] Zodra de digitale versie dan geplaatst is, krijgt u hierover een mail. Wij hopen met deze uitbreiding een nieuwe service te bieden. RvdD

MEGAFOON

17

Provinciale milieufederaties Eén van de HIER-projecten voor een beter klimaat, is het ontwikkelen van klimaatneutrale producten en diensten. ‘Klimaatneutraal’ betekent dat er geen negatief effect is op het klimaat. De Provinciale Milieufederaties stimuleren zoveel

mogelijk bedrijven om mee te doen. Zij onderzoeken samen met hen de mogelijkheden, adviseren, stellen een stappenplan op en controleren. Producten en diensten die aan de eisen voldoen, verdienen het HIER-logo. Een product met het HIER-logo is een goede keuze voor de consument die wil bijdragen aan het oplossen van het klimaatprobleem. Voor meer info, kijk op www.hierisklimaatneutraal.nl

Alles duurzaam

Allesduurzaam.nl is een wegwijzer in de wereld van duurzaamheid. Het is een portaal voor Nederland waar bewuste consumenten en duurzame bedrijven elkaar kunnen vinden. De website biedt informatie over duurzame producten en diensten en adressen waar u ze vinden kunt. Voor meer info, kijk op www.allesduurzaam.nl

‘Klimaatverandering? Niet met mijn geld’ Nederlandse banken veroorzaken met hun investeringen drie keer zoveel CO2 uitstoot als heel Nederland in een jaar. De banken investeren 20 keer meer in klimaatschadelijke projecten zoals oliewinning en kolencentrales, dan in klimaatvriendelijke, duurzame energie. Onder het motto “Klimaatverandering? Niet met mijn geld!” is Milieudefensie een campagne gestart, waarbij consumenten worden opgeroepen naar een klimaatvriendelijke bank over te stappen. Voor meer info, kijk op www.nietmetmijngeld.nl

18

MEGAFOON

Klimaat Actie Peil Ranglijst Het Klimaat Actie Peil (K.A.P.) is een benchmark die Milieudefensie heeft ontwikkeld om de klimaatbeleidsprestaties van gemeenten te vergelijken. Gemeentes kunnen een score tussen de 0-24 behalen. Hoe hoger de score, hoe beter het klimaatbeleid. Kijk of uw gemeente er bij zit en mail eventueel uw gemeente over haar klimaatbeleidprestaties. Bezoek hiervoor de website www.klimaatkaart.nl

Coolclimate

Laat de ijsbeer in de kou staan. Laat de malariamug Europa niet veroveren. Zorg dat de Rivièra in ZuidEuropa blijft. Laten we onszelf en onze kinderen een cool klimaat gunnen! Het kan! Het moet! Onderteken het manifest www.coolclimate.nl

van

Coolclimate

op

Klimaatquiz Speel nu mee met de KlimaatQuiz en win sowieso €2000 euro (aan besparingstips).

klimaatvraag met een speciaal ontwikkelde cartoon. Voor iedere vraag die goed wordt beantwoord ontvang je een lotnummer waarmee je kans maakt op prijzen.

Als je meedoet ontvang je iedere dag per e-mail een

Kijk op www.klimaatquiz.nl

MEGAFOON

19

MILIEUCONTACT DE VTM STEUNT U BIJ INSPRAAK EN ACTIE

OPROEP

Gebeurt er in uw omgeving iets waarmee u het niet eens bent? Wilt u dat laten weten aan de politiek en de beleidsmakers, maar weet u niet precies hoe u dat aan moet pakken of zoekt u medestanders?

Heeft u interessante (milieu)informatie of mededelingen die u wilt verspreiden via de Megafoon?

Via dit project kan de Vereniging Tegen Milieubederf u steunen bij inspraak over onderwerpen op het gebied van milieu, ruimtelijke ordening en leefomgevingskwaliteit.

Neem dan contact op met: Vereniging Tegen Milieubederf Postbus 21690 3001 AR Rotterdam Telefoon:

Wij kunnen u het volgende bieden: milieu-inhoudelijke en administratieve ondersteuning doorverwijzing naar rechtshulp.

e-mail:

010 - 4771874 (bij afwezigheid: antwoordapparaat) [email protected]

AANMELD-BON

Naam: Adres: Postcode en woonplaats: Telefoonnummer: E- mailadres:

‰

JA! Ik word lid van de VTM voor €15,- per jaar. Hiervoor ontvang ik 4 x per jaar de Megafoon. Ik wacht met betalen op de acceptgiro die mij wordt toegezonden.

DEZE BON OPSTUREN IN EEN GEFRANKEERDE ENVELOP NAAR: Vereniging Tegen Milieubederf Postbus 21690 3001 AR Rotterdam Reageren op artikelen in dit nummer? Telefoon: 010-4771874 email: [email protected] / [email protected]

20

MEGAFOON

Uit sympathie gesteund door:

Max Montage 2e van Leijden Gaelstraat 16 3134 LL Vlaardingen Tel.: 010 - 43 48 275 Mede mogelijk gemaakt door:

BMI Trading BV Dienstenstraat 12, Poortugaal 010 - 506 14 20, email: [email protected] • www.classbv.com

Mede mogelijk gemaakt door:

a

Aannemingsbedrijf Hollandsch Diep 61 2904 EP Capelle aan den IJssel Tel.: 010 - 451 22 00

KLEUR VOOR K(L)EUR Adviesbureau Kleur voor K(l)eur verstrekt in opdracht, met motivatie omklede kleuradviezen inzake verantwoord kleurgebruik in openbare ruimtes en op gevelvlakken

Hoogstraat 109b, 3011 PL Rotterdam Mob.: 06 - 29 25 03 42 Fax: 010 - 413 79 18 www.kleurvoorkleur.nl

Uit sympathie gesteund door:

Schoonmaakbedrijf Delfshaven

Van Holst

Voor bedrijven en partikulieren

Glas & Renovatie Service

Jan Luykenstraat 10 3027 EC Rotterdam Tel.: 06 - 12 45 56 06 Tel.: 06 - 12 16 71 40

Ozingastraat 54 3195 SL Rotterdam Tel.: 06 - 24 66 29 72

Mede mogelijk gemaakt door:

Sheffieldstraat 89 • 3047 AN Rotterdam • Tel.: 010 - 428 02 47

Stukadoorsbedrijf

8LWV\PSDWKLHJHVWHXQGGRRU

J. Hoffman

$0/0(8%(/(1 9ODDUGLQJZHJ‡5RWWHUGDP WHO

Weteringstraat 13 3131 VZ Vlaardingen Mob.: 06 - 54 64 89 13

Sea Serve Rotterdam BV Willemskade 18 3016 DL Rotterdam Tel.: 010 - 2066344

Mede mogelijk gemaakt door:

Fata Morgana

GN Rubbertracks Grondwerken

Essenlaan 54 2935 SN Ouderkerk aan den IJssel Tel.: 0180 68 26 57

Hoofdweg Noord 37 2913 LB Niewerkerk a/d IJssel Tel.: 0180-322747