AARDRIJKSKUNDE EUROPA VIJFDE KLAS MEI-JUNI 2003

AARDRIJKSKUNDE EUROPA VIJFDE KLAS MEI-JUNI 2003

Dictees 1. KALMTHOUT Kalmthout is een landelijk woondorp. Het ligt in de Antwerpse Noorderkempen aan de Nederlandse grens. Het landschap is licht golvend. Op de Kalmthoutse Heide vind je verschillende duinruggen tot 27 meter hoog. In het oosten van de gemeente ligt het natuurreservaat “de Maatjes”. Wijken van Kalmthout zijn: Dorp, Heide, Dennendaal, Achterbroek, Nieuwmoer, Kalmthoutse Hoek. Er zijn twee bekende musea: Het Suske en Wiskemuseum en het Natuureducatief Centrum met het bijenteeltmuseum. 2. KAPELLEN Kapellen ligt ten zuiden van Kalmthout. Het is een typische randgemeente van de Antwerpse agglomeratie. Het is een regionaal handels- en marktcentrum. Vele mensen kennen Kapellen als een gemeente met chique villawijken. Het Antitankkanaal en de forten zijn bij vele kinderen, wandelaars en natuurliefhebbers bekend. Twee mooie oude gebouwen in Kapellen zijn de kerk en de pastorie. Wijken van Kapellen zijn: Hoogboom, Zilverenhoek, Putte, Kapellenbos. 3. WUUSTWEZEL Wuustwezel ligt ten oosten van Kalmthout in de Antwerpse Noorderkempen aan de grens met Nederland. Het is nog een echt landbouwdorp met talrijke varkenskwekerijen. De jongste jaren worden er vele nieuwe woonwijken gebouwd. Het landschap is licht golvend en daalt van 25 m hoogte in het zuidwesten tot 15 m in het noorden. Mooie oude gebouwen zijn: de Nuytemanshoeve, de Vloeikenshoeve en de SintWillibrorduskapel. Deelgemeenten en wijken: Loenhout en Gooreind. 4. ESSEN Essen ligt ten noorden van Kalmthout in de Antwerpse Noorderkempen aan de Nederlandse grens. Het landschap is tamelijk vlak en ligt tussen 10 en 17m hoogte. Je treft er heide aan, dennenbossen, velden en beemden. Essen was vroeger een belangrijke grensgemeente met een groot douanekantoor. Er zijn een drietal zeer bekende musea in Essen: Het Karrenmuseum bij de Kiekenhoeve, het Molen- en Bakkerijmuseum bij de Bakkersmolen en het bosmuseum “De Wildertse Duintjes”. Deelgemeenten en wijken: Kalmthoutse Hoek, Wildert, Horendonk. 5. BRASSCHAAT Brasschaat ligt ten zuiden van Kalmthout, maar grenst er niet aan. Toch loopt het militair domein van Brasschaat door tot in Kalmthout. Brasschaat is een parkgemeente met vele oude herenhuizen en kastelen. Brede lanen met talloze grote en rijke villa’s bepalen het uitzicht van de gemeente. Het Peerdsbos, De Uitlegger, De Inslag en De Mik zijn groene wandelgebieden. Het vliegveld van Brasschaat wordt gebruikt om helikopterpiloten op te leiden. In de weekends wordt het vooral door sport- en zweefvliegers gebruikt. Het centrum van Brasschaat wordt meer en meer een winkelcentrum. Wijken: Polygoon, Maria-ter-Heide, Mariaburg, Rustoord, Donk 2 - AARDRIJKSKUNDE 5E KLAS 2001 - 2

6. STABROEK De poldergemeente Stabroek ligt ten zuidwesten van Kalmthout, maar grenst er niet aan. Het landschap daalt van 12 m hoogte in het oosten, waar de grond zanderig is, tot 3 m in het westen, waar de vruchtbare natte poldergrond ligt. Door de gestage uitbreiding van de Antwerpse haven worden deze polders bedreigd. Stabroek is een echt straatdorp. Mooie, oude herenhoeven en kasteeltjes liggen aan weerszijden van de belangrijkste straat van het dorp. Het Ravenhof, met muziekschool en wagenspelen, en een prachtige bosrijke wandelomgeving (Het Moretusbos) is het meest toeristische oord van de gemeente. Deelgemeenten en wijken: Hoevenen, Putte. 7. PUTTE (Nederland) Kalmthout grenst in het westen aan de Nederlandse gemeente Putte. De woonkern strekt zich uit over Nederlands en Belgisch grondgebied (Kapellen en Stabroek). De bewoning is, in tegenstelling tot de Belgische gemeenten, geconcentreerd in het centrum. Daarbuiten zijn er uitgestrekte velden, bossen en heidelandschappen met duinen. Een groot deel van deze gemeente maakt met de Kalmthoutse Heide deel uit van het grensoverschrijdend natuurgebied “De Zoom”. Voor vele inwoners van Kalmthout is de wekelijkse markt van Putte op woensdagochtend een begrip. Op zondagen is Putte een druk bezocht winkelcentrum. Sinds 1 januari 1997 is Putte een deelgemeente van Woensdrecht. Andere deelgemeenten zijn: Hoogerheide, Huijbergen en Ossendrecht. 8. ZUNDERT (Nederland) Kalmthout grenst in het noordoosten, bij de wijk Nieuwmoer, aan de Nederlandse gemeente Zundert. Zundert ligt aan de rivier de Aa, die ook Weerijs genoemd wordt, ten zuidwesten van de stad Breda. Het is een landen tuinbouwgemeente. Opvallend zijn de boomkwekerijen. Zundert is de geboorteplaats van de 19e-eeuwse kunstschilder Vincent van Gogh. Deelgemeenten: Achtmaal, Wernhout en Rijsbergen. 9. ANTWERPEN Antwerpen is het belangrijkste administratieve, economische en toeristische centrum van de regio waartoe ook Kalmthout behoort. Vele inwoners van Kalmthout werken in Antwerpen, vooral in de haven. In de voorbije eeuw breidde de haven - de vierde grootste ter wereld - zich geweldig uit. De stad slorpte de polderdorpen aan de Schelde op, waardoor Antwerpen in oppervlakte de grootste gemeente van België werd. Verdwenen polderdorpen zijn: Oorderen, Oosterweel, Wilmarsdonk. Deelgemeenten van Antwerpen van zuid naar noord: Hoboken, Wilrijk, Berchem, Antwerpen, Borgerhout, Deurne, Merksem, Ekeren, Lillo, Berendrecht, Zandvliet.

3 - AARDRIJKSKUNDE 5E KLAS 2001 - 3

10. ANTWERPEN Antwerpen ontstond in de vroege Middeleeuwen bij een burcht op een hoger gelegen landtong aan de Schelde. Uit de burcht ontwikkelde zich een ommuurde stad, die geleidelijk aan groeide. De verschillende groeifasen van de stad zijn nu nog in het straatbeeld terug te vinden. Eerst was er de Burchtgracht. Dan kwamen de Ruien. Daarna de Leien. In de 19e eeuw werden de vestingen afgebroken en vervangen door brede boulevards. De stad breidde zich dan snel uit over de omliggende gemeenten. De stad bezit vele musea en kerken met talloze waardevolle kunstwerken. Het is een van de meest bezochte toeristische centra van het land. Antwerpen is de belangrijkste stad ter wereld voor diamant. De Antwerpenaren noemen hun stad dan ook: “De stad van het steentje”. De bijnaam van de Antwerpenaren is: Sinjoren. 11. BRECHT Brecht ligt ten zuidoosten van Kalmthout, voorbij Wuustwezel. Het is een landbouwgemeente met veel varkenskwekerijen. Een groot deel van Brecht wordt ingenomen door het Groot Schietveld, een militair oefenterrein van de kazerne van Brasschaat. Brecht heeft een oude dorpskerk uit de 15e eeuw. Er is ook een Kempisch Museum, waar het vroegere leven in de Antwerpse Kempen getoond wordt. Naast het kanaal is er veel industrie. Electrabel heeft er grote terreinen. Er zijn veel weekendverblijven en enkele campings. Stadsmensen brengen hier graag hun weekends en vakanties door. Deelgemeenten zijn: Sint-Lenaarts en Sint-Job-in-’t-Goor. 12. HOOGSTRATEN Als je op de kaart van België kijkt, dan zie je in de middelste bult van de provincie Antwerpen de gemeente Hoogstraten liggen. Het is de meest noordelijk gelegen gemeente van het land. Hoogstraten is een uitgestrekte landbouwgemeente. De belangrijkste producten zijn: varkens en aardbeien. Het centrum van Hoogstraten is een oud stadscentrum met een 16e eeuwse kerk en een begijnhof met museum. De toren van de kerk is 100 m hoog. Men noemt de kerk ook wel “De Kathedraal van de Kempen”. De rivier de Mark, die in Breda samenvloeit met de Aa, stroomt door Hoogstraten. Deelgemeenten: Meer, Meerhout, Minderhout, Wortel. 13. TURNHOUT Turnhout is de belangrijkste stad in de Antwerpse kempen. De stad is ontstaan rond een slot dat in de 12e eeuw werd gebouwd. De stad ligt aan het riviertje de Aa, dat verder naar het zuiden in de Kleine Nete uitmondt. Turnhout is wereldberoemd om zijn speelkaarten. Er is ook een speelkaartenmuseum. De speelkaartendrukkerij is ook bekend om het drukken van stripalbums. Turnhout heeft een echt stadscentrum. Van overal uit de omgeving komen leerlingen naar de scholen die dichtbij het centrum gelegen zijn.


14. BAARLE-HERTOG Samen met Baarle-Nassau vormt Baarle-Hertog, dat een Belgische enclave in Nederland is, één woonkern. Baarle-Nassau is Nederlands en Baarle-Hertog is Belgisch. De grens loopt er kriskras door straten en huizen. Om die reden is deze gemeente een curiosum. Vele mensen komen op zondag naar hier. Daardoor is deze gemeente een toeristisch winkelcentrum geworden. 15. GEEL In de Antwerpse Zuiderkempen, aan de rivieren Kleine Nete en Grote Nete, ligt de gemeente Geel. De Boudewijnsnelweg en het Albertkanaal doorsnijden de gemeente. Daardoor is Geel een industrieel centrum geworden, want vele bedrijven hebben er zich gevestigd. Al sinds de Middeleeuwen is Geel een gemeente waar geesteszieken verpleegd worden. De legende van de heilige Dimfna (of Dimpna) ligt hieraan ten grondslag. 16. HERENTALS Herentals ligt in de Antwerpse Zuiderkempen aan de rivier de Kleine Nete, aan het Albertkanaal en de Boudewijnsnelweg. Door deze ligging is deze oude stad (Herentals werd stad in de 13e eeuw) uitgegroeid tot een industrieel centrum. Bekend zijn de koekjesfabrieken (General Biscuits). In de omgeving van Herentals ligt het pretpark “Bobbejaanland”. De buurgemeente Olen is bekend om zijn boeren, Keizer Karel en de “Pot van Olen”. 17. HEIST-OP-DEN-BERG Heist-op-den-Berg ligt op een getuigenheuvel van 48 m hoog aan de rivier de Grote Nete in de Antwerpse Zuiderkempen, op de grens met het Hageland en de provincie Brabant. Bovenop de heuvel ligt het stadscentrum met oude gebouwen. Men heeft er een prachtig uitzicht over de Netevallei, de vlakke Kempen en het heuvelachtige Hageland. In Heist-op-den-Berg wordt er ‘s zondags in de straten markt gehouden. Van heinde en ver komen de mensen daar naar toe. 18. MECHELEN Op de grens met Brabant ligt de tweede grootste stad van de provincie Antwerpen: Mechelen. Het is een oude, vroeg-middeleeuwse stad aan de samenvloeiing van de rivieren Dijle en Zenne. In Mechelen woont de kardinaal, het hoofd van de katholieke kerk in België. De gotische Sint-Romboutskathedraal steekt hoog boven de stad uit en bevat de grootste beiaard ter wereld. Tussen Brussel en Mechelen reed de allereerste trein op het Europese vasteland. Dat gebeurde in 1835. Dat is nu .......... jaar geleden.


België (zie vierde klas) Brabançonne Belgische vlag Belgische Nationale Spreuk Belgische munt Belgisch internationaal telefoonnummer Producten waarvoor België bekend is:

Toerisme

chocolade frieten bier diamant beiaard spraaktechnologie

Brugge Atomium (Brussel) Manneke Pis (Brussel) Grote Markt van Brussel en van Antwerpen Rubens (Antwerpen) Het Lam Gods (Gent)


Opgave 1 België en de buurlanden - gebruik de atlas, de jeugdencyclopedie en de kaart van België aan de muur. Zet de volgende gegevens op de kaart :

Zeeën

Noordzee

Rivieren

Schelde Maas IJzer Leie Hene Dender Zenne Dijle Gete Demer Rupel Samber Semois Lesse Ourthe Jeker

Steden

Brugge Gent Antwerpen Hasselt Leuven Luik Aarlen Namen Bergen Waver Kortrijk Oostende Eeklo Sint-Niklaas Lokeren Aalst Turnhout Lier

Mechelen Tongeren Genk Diest Tienen Eupen Verviers Bastogne Bouillon Dinant Charleroi Buurlanden

Nederland Duitsland Luxemburg Frankrijk

Steden in de buurlanden Bergen-Op-Zoom Breda Eindhoven Maastricht Aken Trier Givet Charleville-Mezieres Rijsel Duinkerken Wegen


Oostende-Brussel-Luik Antwerpen-Gent-Kortrijk Antwerpen-Hasselt-Luik Brussel-Leuven-Keulen Bergen-Namen-Luik Brussel-Namen-Luxemburg Brussel-Luik-Keulen

Opgave 2 : Kaart van EUROPA

Teken de kaart van Europa met alle landen en hoofdsteden

IJsland Groot-Brittannië Ierland Portugal Spanje Frankrijk België Luxemburg Nederland Denemarken Noorwegen Zweden Duitsland Zwitserland Liechtenstein Italië

Reykjavik Londen Dublin Lissabon Madrid Parijs Brussel Luxemburg Amsterdam Kopenhagen Oslo Stockholm Berlijn Bern Vaduz Rome

Malta Oostenrijk Tsjechië Polen Slowakije Hongarije Slovenië Kroatië Bosnië-Herzegovina Joegoslavië Albanië Macedonië Griekenland Cyprus Turkije Bulgarije Roemenië Moldavië Oekraïne Wit-Rusland Litouwen Letland Estland Finland Rusland Kazachstan Georgië Azerbeidjan Armenië

Valletta Wenen Praag Warschau Bratislava Boedapest Ljubljana Zagreb Sarajevo Belgrado Tirana Skopje Athene Nicosia Ankara Sofia Boekarest Chisinau Kiev Minsk Vilnius Riga Tallinn Helsinki Moskou Almaty Tbilisi Bakoe Jerevan

Andorra Monaco

Andorra la Vella Monaco

San Marino Vaticaanstad

San Marino Vaticaanstad


Opgave 3 : fantasiekaart van Nederland

Opgave 4 : kaart van Nederland met provincies, hoofdsteden en andere grote steden FRIESLAND : LEEUWARDEN Terpen en boerderijen op de terpen afwateringskanalen, meren, plassen, skutje silen wadden elfstedentocht GRONINGEN : GRONINGEN aardgas (Slochteren) DRENTHE : ASSEN boerenleven OVERIJSSEL : ZWOLLE zout bij Hengelo Giethoorn : kanalen, toerisme, stenen Staphorst : godsdienst GELDERLAND : ARNHEM Hoge Veluwe : duinen, heide, bossen, wild, natuurpark, kunst Betuwe : fruit UTRECHT : UTRECHT Dom : kerk en toren los van elkaar Hilversum : radio, tv Zeist, Driebergen : bossen FLEVOLAND : LELYSTAD polders op vroegere zeebodem NOORD-HOLLAND : HAARLEM polders onder zeeniveau tot -5 m hoge duinen tot 50 en 60 meter kaas (Alkmaar) bloembollen Amsterdam Schiphol Zandvoort (autoraces) Windmolens voor waterbemaling ZUID-HOLLAND : DEN HAAG Rotterdam : grootste haven ter wereld Dordrecht : samenvloeiing Maas en Rijn, Moerdijk, Biesbosch Delft : porselein


Leiden : universiteit Polders : laagst gelegen van Nederland (tot -6 m) Bloembollen, kaas W indmolens (waterbemaling)

ZEELAND : MIDDELBURG eilanden Walcheren, Schouwen, Tholen Roompot : subtropisch zwembad mosselen en oesters in Oosterschelde graanvelden, papavers (maanzaad), aardappelen, kool windmolenparken voor elektriciteit NOORD-BRABANT : DEN BOSCH steden : Bergen-op-Zoom, Roosendaal (Betterfood, Roos-vicee), Breda , Tilburg (Efteling), Eindhoven (Philips). Kempen zoals in België LIMBURG : MAASTRICHT Industrie, kempen heuvelland in het zuiden Valkenburg en Maastricht : mergelgrotten Hoogste punt van Nederland : Vaals : 321 m

Opgave 6 : kaart van Nederland met rivieren en streken


Opgave 7 : NEDERLAND Koninkrijk of republiek ? vlag :(zie jeugdencyclopedie) (teken de vlag) : nationale hymne : (zie afzonderlijk blad) : titel : nationale spreuk : afkorting op auto’s : nummer internationale telefoon : (zoek op in telefoonboek - witte gids) munt Waar en wat ? Deltawerken in de provincie : Afsluitdijk tussen de provincies ................................... en ................................ Madurodam in de provincie : Bij de stad .... Friese Meren in de provincie : Elfstedentocht in de provincie : Valkenburg (mergelgrotten) in de provincie : Giethoorn in de provincie : Amsterdam in de provincie : Grootste vlieghaven van Nederland : naam : ........................... , provincie : ....... In welke stad vergaderen regering en parlement ? ............................. gekend voor windmolens : waarvoor dienen ze ? .................................................................... klompen : uit welk materiaal worden de klompen gemaakt ? ............................. Grootste haven ter wereld ............................ in de provincie : ........................... fietsen : wat is het verschil met Belgische fietsen ? ............................................ kunstenaars

Rembrandt (zoek op in de Encarta-encyclopedie op de computer) Escher (zie boeken over Escher). In welke periode hebben we een voorwerp gemaakt dat door Escher werd ontworpen ? Hoe heet dat voorwerp ? Vincent Van Gogh (zoek op in de Encarta-encyclopedie op de computer) Anton Pieck : Welk sprookjespark ontwierp hij ?

producten

aardgas in de provincie : maatjes mosselen in de provincie : oesters in de provincie : haring zout in de provincie : bloembollen (tulpen, krokussen, hyacinten, gladiolen) in de provincie : Philips (lampen, huishoudtoestellen) in de provincie : Hollandse kaas vooral in de provincie : In welke stad wordt de meest bekende kaasmarkt gehouden ? ................

inwoners aantal (zie jeugdencyclopedie) .............. (hoeveel verschil met België ?) ............ Hoe noemen we de inwoners van Nederland ? ......................................................................... oppervlakte (zie jeugdencyclopedie) ............... (is dat > of < dan België ?) .................. talen ................... en ............... hoofdstad (zie jeugdencyclopedie) : .............. Wat zeggen Nederlanders tegen frieten : ............... Wat is de Nederlandse afkorting voor alstublieft : ............... Geef de namen van de 7 Waddeneilanden van zuid naar noord (opzoeken in jeugdencyclopedie ) : ... 11 - AARDRIJKSKUNDE 5E KLAS 2001 - 11

Opgave 8 : De Nederlandse nationale hymne : HET WILHELMUS


Opgave 9 : Fantasiekaart van Duitsland

Opgave10 : kaart van Duitsland met Länder, hoofdsteden en grote steden Teken de grenzen van de bondsstaten op de kaart. Zet een punt waar de hoofdstad is. Zet de naam van het land in elke deelstaat. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.

Sleeswijk-Holstein Nedersaksen Noordrijn-Westfalen Rijnland - Palts Hessen Baden-Württemberg Beieren Mecklenburg-Voorpommeren Brandenburg Saksen Saksen-Anhalt Saarland Hansestad Hamburg Bremen en Bremerhaven Thüringen Berlijn

hoofdstad: Kiel hoofdstad: Hannover hoofdstad: Düsseldorf hoofdstad: Mainz hoofdstad: Wiesbaden hoofdstad: Stuttgart hoofdstad: Munchen hoofdstad: Schwerin hoofdstad: Potsdam hoofdstad: Dresden hoofdstad: Magdeburg (Maagdenburg) hoofdstad: Saarbrücken hoofdstad: Hamburg hoofdstad: Bremen hoofdstad: Erfurt hoofdstad: Berlijn

Zet de namen van de rivieren (in het blauw aangeduid) erbij. Zet de namen van de zeeën erbij



Opgave 11 KAART VAN DUITSLAND met rivieren, gebergten, streken, steden Gebruik de Encyclopedie voor de Jeugd en Wolters’ Kleine Wereldatlas. Je mag ook de Xenos-Deutschland Atlas gebruiken of andere atlassen Kleur de Länder eerst zacht in en zorg ervoor dat aangrenzende Länder verschillen van kleur. Duid op de kaart aan: Vul hier op dit blad de hoofdstad in:

Buurlanden

België Nederland Denemarken Polen Tsjechië Oostenrijk Zwitserland Frankrijk Groot-Hertogdom Luxemburg

hoofdstad: hoofdstad: hoofdstad: hoofdstad: hoofdstad: hoofdstad: hoofdstad: hoofdstad: hoofdstad:

Teken de rivieren op de kaart en vul op dit blad in, in welk land de rivier ontspringt en in welke zee (of rivier) de rivier uitmondt.

Rivieren

Rijn Eems Weser (Werra) Elbe Oder Neisse Neckar Donau Inn Moesel

ontspringt in: ontspringt in: ontspringt in: ontspringt in: ontspringt in: ontspringt in: ontspringt in: ontspringt in: ontspringt in: ontspringt in:

mondt uit in: mondt uit in: mondt uit in: mondt uit in: mondt uit in: mondt uit in: mondt uit in: mondt uit in: mondt uit in: mondt uit in:

Steden

Zet de steden op de kaart (met een nummer of de eerste letters van de naam) Als erbij staat rivier: zet dan de naam van de rivier erbij waaraan de stad ligt.

Aken (Aachen) (Karel de Grote) Keulen (Köln) ligt aan de rivier: Dusseldorf (Düsseldorf) ligt aan de rivier: Bremen (Bremer stadsmuzikanten) ligt aan de rivier: Hamburg ligt aan de rivier: Kiel Lubeck (Lübeck) (Brugge) Berlijn (Berlin) ligt aan de rivier: Dresden (Oorlog) ligt aan de rivier: Leipzig (Johann Sebastian Bach) Weimar (Johann Wolfgang von Goethe) Bayreuth (Richard Wagner) Nuremberg (Nürnberg)(Speelgoed) Munchen (München) (bier) ligt aan de rivier: Stuttgart (Mercedes, Steinerschool) ligt aan de rivier: Frankfurt (Bank) ligt aan de rivier: Trier (Romeinen) ligt aan de rivier: Bonn (Ludwig van Beethoven) ligt aan de rivier: Kassel (Moderne kunst) ligt aan de rivier: Hannover ligt aan de rivier: Wolfsburg (VW) ligt aan de rivier: 15 - AARDRIJKSKUNDE 5E KLAS 2001 - 15

Zeën

Noordzee Oostzee

Meren

Bodenmeer (Bodensee of Meer van Konstanz) Chiemmeer (Chiemsee)

Bergen

Beierse Alpen Zugspitze Eifel Ertsgebergte Klinovec Beierse Woud Arber Zwarte Woud Feldberg

Streken

hoe hoog ?

............. meter

hoe hoog ?

............. meter

hoe hoog ?

............. meter

hoe hoog ?

............. meter

Lüneburger Heide Ruhrgebied


Opgave 12: DUITSLAND 1.

VLAG ZW A R T

R OO D

GEEL

2.

Nationale feestdag

3.

munt

4.

volkeren

Duitsers, Denen, Slaven (veel inwijking van Turken)

5.

talen

Duits, Deens, Slavisch (veel Turks) Hoog-Duits en Neder-Duits

6.

afkorting op auto’s :

7.

internationaal telefoonnummer :

8. 9.

oppervlakte:357.022 km aantal inwoners:81,87 miljoen 229 inwoners per km²

10.

3 oktober (herinnert aan de hereniging op 3.10.1990)

2

bekend voor: (kunst, producten, toerisme, enz.) muziek Johann Sebastian Bach Ludwig van Beethoven Richard Wagner letterkunde Johann Wolfgang von Goethe godsdienst Maarten Luther producten auto’s: Volkswagen Audi Porsche Mercedes BMW chemie: Bayer BASF koekoeksklokken violen (Mittelwald) tv’s en elektrische huishoudapparaten (Miele, Bauknecht) Kerstman kerstboom schilderkunst Dürer Ludwig Richter Tekenen : Wilhelm Busch


Opgave 13 : Ars Musica I (Singbuch) blz 69 onderaan

Einigkeit und Recht und Freiheit für das deutsche Vaterland ! Danach lasst uns alle streben, brüderlich mit Herz und Hand ! Einigkeit und Recht und Freiheit sind des Glükkes Unterpfand. Blüh im Glanze dieses Glükkes, Blühe, deutsches Vaterland ! 18 - AARDRIJKSKUNDE 5E KLAS 2001 - 18

Opgave 14 : Fantasiekaart van Luxemburg

Opgave 15 : HET GROOT-HERTOGDOM LUXEMBURG Duid op de kaart aan: 1.

buurlanden

België Duitsland Frankrijk

2.

rivieren

Moezel Sûre (Sauer) Our

3.

steden

Luxemburg Esch-sur-Alzette Ettelbrück Echternach Vianden Diekirch Clervaux

4.

streken

Oesling Gutland

ontspringt in ................., mondt uit in de ......... ontspringt in ................., mondt uit in de ......... ontspringt in ................., mondt uit in de .........

Opgave 16 LUXEMBURG 1.

VLAG

rood wit blauw

2.

nationale feestdag

23 juni

3.

munt

Euro

4.

volkeren

Luxemburgers

5.

talen

Letzeburges (officiële taal), Frans, Duits

6.

afkorting op auto’s

L

7.

internationaal telefoonnummer: 352

8.

oppervlakte

2.586 km²

9 10.

aantal inwoners bekend om :

410.000 (159:km²) banken Echternach processie

11.

Nationale Hymne:

zie volgend blad 19 - AARDRIJKSKUNDE 5E KLAS 2001 - 19

Wo

d’Uel - --- zecht durch d’Wi- sen ze’t

Dûrch d’Fiel-zen - d’Sau- er

brêcht, Wo d’Ref lânscht d’Mu -- sel dof - teg ble’t ,

mecht : Dat ass

onst Land, fir

dat

mer ge’f

Den Him - mel Wein

uns

Hei- nid-den al-les won,

Ons

Ons

He- mechts-land dat

mir

so de’f an

on

- sen Hier- zer

He -mechts-land dat

mir

so de’f an

on

- sen Hier - zer

Tekst:

Wo d’Uelzecht durch d’Wisen ze’t Dûrch d’Fielzen d’Sauer brêcht, Wo d’Ref lânscht d’Musel dofteg ble’t, Den Himmel Wein ons mecht: Dat ass onst Land, fir dat mer ge’f Heinidden alles won, Ons Hemechtsland dat mir so de’f An onsen Hierzer dron ....

vertaling:

Waar de Sauer ruisend langs eeuwenoude rotsen vloeit. waar de Moezel de bergen vol wijn begroet, daar ligt ons land waar wij alles voor over hebben, Ons vaderland waarvoor wij God oneindig dankbaar zijn.


dron,

dron.

Opgave 17 : FRANKRIJK FANTASIE

Opgave 18 : FRANKRIJK KAART Duid aan op de kaart :

Vul in op dit blad :

Buurlanden: België Luxemburg Duitsland Zwitserland Italië Monaco Spanje Andorra

hoofdstad : hoofdstad : hoofdstad : hoofdstad : hoofdstad : hoofdstad : hoofdstad : hoofdstad :

Zeeën

Het Kanaal Nauw van Calais Atlantische Oceaan Golf van Biskaje Golf van Lion Middellandse Zee

ten ten ten ten ten ten

Rivieren

Seine Loire Saône Rhône Garonne Gironde

................... van Frankrijk ................... van Frankrijk ................... van Frankrijk ................... van Frankrijk ................... van Frankrijk ................... van Frankrijk

mondt uit in ... mondt uit in ... mondt uit in ... mondt uit in ... mondt uit in ... mondt uit in ...


Streken

Vlaanderen Artois (Artesië) Picardië Normandië Bretagne Vendée Médoc Landes Aquitanië Gascogne Limousin Languedoc Auvergne Cévennes Bourgogne Provence Savoie Franche-Comté Vogezen Elzas Jura Lotharingen Ardennen Champagne Brie

gekend om :

gekend om : gekend om : gekend om : gekend om : gekend om : gekend om :

gekend om : gekend om : gekend om : gekend om : gekend om :

gekend om : gekend om :

gekend om : gekend om :

Bergen

Alpen Mont Blanc hoogte: Mont Ventoux hoogte: Centraal Massief Puy de Sancy Pyreneeën Pico de Aneto hoogte:

Steden

Parijs (Paris) Lyon Lille (Rijsel) Marseille Bordeaux Reims Toulouse Nice Monaco Straatsburg Orléans Tours Amiens Grenoble Cannes

(Eiffeltoren, autofabrieken) (restaurants) ( TGV-station, La Redoute) (haven, zeep) (wijn) (Champagne) (vliegtuigen : Concorde, Airbus) (palmbomen, promenade des Anglais, salade Niçoise) Monte Carlo (Formule I, casino) (Europees Parlement) (Jeanne d’Arc) (St Maarten) (St. Maarten) (Walnoten) (Filmfestival)


Opgave 19 : FRANKRIJK - NATIONALE HYMNE


Opgave 20: FRANKRIJK GEGEVENS 1.

vlag Blauw - wit - rood (verticaal) nationale spreuk :

2.

nationale feestdag

3.

munt:

4.

Volkeren en talen :

5.

talen zie nr 4

6.

Afkorting op auto’s

7.

Internationaal telefoonnummer

8.

oppervlakte: 551.500 km²

9.

inwoners: 58.000.000 of 106 inw per km²

14 juli 1789: bestorming van de Bastille

Fransen Elzassers Bretoenen Basken Catalanen Italianen

Frans Duits Bretoens Baskisch Catalaans Italiaans

10.

Het land is verdeeld in departementen. Elk departement heeft een nummer. Dat nummer zie je als de laatste twee cijfers op de autonummerplaten en als de eerste 2 cijfers in de postnummers van de gemeenten.

11.

bekend voor: muziek: letterkunde: producten:

schilderkunst: politiek: bouwkunst:

Victor Hugo auto: Renault Citroën Peugeot automodel: limousine voeding: mosterd van Dijon wijn Bordeaux wijn Champagne wijn Beaujolais Brie (kaas) Camembert (kaas) Roquefort (schimmelkaas) Vincent Van Gogh, Monet president: Jacques Chirac Napoléon Bonaparte Le Corbusier (Jeanneret)



Opgave 21: FRANKRIJK : Tour de France Stel zelf een Ronde van Frankrijk samen. De ronde duurt 3weken ( = ..... dagen) Maar er is 1 rustdag. Er zijn dus .... ritten. De ronde vertrekt in een stad naar keuze, maar eindigt in PARIJS Zet bij elke rit de afstand in km in vogelvlucht. Gebruik een lat en reken om (met rekentoestel) volgens de schaal. (de schaal op kaart 38 in Wolters Kleine Wereldatlas is 4.500.000). Vermenigvuldig de cm met 4.500.000 en reken dan om in km (100.000 cm = 1 km , of de komma 5 plaatsen naar links opschuiven). Volgens de schaal van de atlas is 1 cm gelijk aan 45 km. Voorbeeld :

Parijs - Rijsel = 4,5 cm 4,5 cm x 4.500.000 = 20.250.000 Zet de komma nu 5 plaatsen naar links : 202,5 km. Andere werkwijze : Parijs - Rijsel = 4,5 cm 1 cm = 45 km 4,5 cm => 4,5 x 45 = 202,5 km

Opgave 22 : GROOT-BRITTANNIË en IERLAND : fantasiekaart

Opgave 23 : GROOT-BRITTANNIË en IERLAND : kaart Duid op de kaart aan:

Vul in op dit blad :

Buurlanden GB: Ierland Buurlanden Ierland: Groot-Brittannië

hoofdstad: ....................... hoofdstad: .......................

Landen van GB:

Engeland Wales Schotland Noord-Ierland

hoofdstad: ....................... hoofdstad: ....................... hoofdstad: ....................... hoofdstad: .......................

Zeeën:

Atlantische Oceaan Noordzee Het Kanaal Straat van Dover Ierse Zee St.-George’s Kanaal Kanaal van Bristol Liverpool Baai

Eilanden

andere naam: ................................

Hebriden Orkney Shetland Man Wight Guernsey 26 - AARDRIJKSKUNDE 5E KLAS 2001 - 26

Jersey Alderney Anglesey Rivieren

Thames Severn Tweed Trent Shannon

Kanaal

Caledonisch Kanaal

Meren

Lough Neagh Loch Ness

Steden

London Southampton Bristol Oxford Cardiff Dover Folkestone Birmingham Sheffield Liverpool Leeds Glasgow Edinburgh Belfast Dublin Galway Cork Stonehenge

Bergen

Cambrian Mounts Snowdon Penninisch Gebergte Hoogste punt bij Windermere Highlands Ben Nevis Kerry Mounts Dartmoor

Streken

mondt uit in de ................................. mondt uit in de ................................. mondt uit in de ................................. mondt uit in de ................................. mondt uit in de .................................

ligt in .................... ligt in ....................

hoogte: hoogte: hoogte: hoogte: hoogte:

Cornwall Kent Connaugt


Opgave 24: Groot-Brittannië: gegevens

1. vlag = combinatie van 3 kruisen: kruis van

St Andreas Schotland St Patrick Ierland St Joris Engeland

Naam van de vlag is: UNION JACK 2. Hoofdstad: London, Londen, Londres, Londinium 3. Officiële benaming: United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland 4. Spreuk: Dieu et mon Droit 5. Aantal inwoners: 58.000.000 6. oppervlakte: 244.000 km² 7. Munt: Pond Sterling afkorting: £. 8. Nationale feestdag: verjaardag van de koningin 9. bestuur: koninkrijk: koningin Elisabeth 10. Nummerplaten van de auto’s: 11. Bussen: dubbeldekkers 12. taxi’s: altijd zwarte taxi’s 13. wat is er bijzonder aan het verkeer? Links 14. Afstandsmaat: mijl 15. Hoe noemen ze de politie op straat ? Bobbies 16. Tijd: Greenwichtijd: 12 uur als het bij ons 1 uur is. 17. telefoneren vanuit België: 00 44 18. Britse telefooncellen 19. Talen: Engels en Welsh 20. Engels over de hele wereld verspreid: hoe komt dat? 21. 4 landen van het Verenigd Koninkrijk zijn: Engeland Londen Wales Cardif Schotland Edinburgh Noord-Ierland Belfast 22. Bekend voor: Rolls Royce schapenvlees Dolle koeienziekte Sherlock Holmes Bolhoeden Chunnel (Verbinding met Frankrijk) krijtrotsen Wimbledon tennis Uitvinders van het voetbal, tennis, hockey, ..... Padvinders (Scouts)


Opgave 25 : Groot-Brittannië: Nationale hymne


Opgave 26 : SCANDINAVIË, IJsland en Finland : fantasie

Opgave 27 : SCANDINAVIË, IJsland en Finland : teken een kaart met daarop: NOORD-EUROPA Landen

¬sland Finland Zweden Noorwegen Denemarken

Zeeën

Atlantische Oceaan Noordelijke ¬szee Botnische Golf Kattegat Skagerrak Grote Belt Oostzee Finse Golf Barentszzee

Fjorden

Hardangerfjord Oslofjord Sognefjord Limfjord

Meren

Vänermeer

Eilanden

Bornholm Fyn Sjaelland Oland Gotland Lofoten

(Dk ( ( ( ( (

Arhus ( Frederikshavn( Malmö ( Oslo ( Stockholm ( Göteborg ( Bergen ( Narvik ( Kiruna ( Helsinki ( Reykjavik (

) ) ) ) ) )

Bergen

Scandinavisch Hoogland Vatnajökull Hekla

Streken

Jutland Götaland Svealand Norrland Finnmark Karelië Lapland

Steden

Kopenhagen( Odense (

( ( ( ( ( ( (

) ) ) ) ) ) )

Buurlanden

Rusland Duitsland

Afkorting

Noorwegen Zweden ¬sland Finland Denemarken

Telefoon

Noorwegen Zweden ¬sland Finland Denemarken

) ) ) ) ) ) ) ) ) ) )

vul aan in welk land : Bekend om : Volvo : Saab : Ikea : Nokia : Sprookjes Andersen : Lego : Tripp-Trapp : Niels Holgersson : Astrid Lindgren : Edward Grieg : Wodka : Voornamen : (schrijf hier enkele bekende voornamen)

) ) 30 - AARDRIJKSKUNDE 5E KLAS 2001 - 30

Opgave 28 : IBERISCH SCHIEREILAND : fantasiekaart

Opgave 29 : IBERISCH SCHIEREILAND: KAART Zet de volgende gegevens op de kaart:

Zeeën:

Atlantische Oceaan Middellandse Zee Straat van Gibraltar

Gebergten:

Pyreneeën - Pico de Aneto Sierra Nevada - Mulhacen Sierra de Guadarrama Cantabrisch Gebergte

Landstreken

Algarve La Mancha Baskenland Galicië Catalonië Costa del Sol Costa Blanca Costa del Sol Gibraltar

Eilanden

Balearen Canarische eilanden Madeira Azoren

Rivieren

Ebro Duero (Douro) Taag Guadiana Guadalquivir

Steden

Oporto (Porto) Santiago (de Compostella) Barcelona Valencia Alicante Granada Sevilla Cadiz Salamanca Burgos Ceuta Melilla

Buurlanden

Frankrijk 31 - AARDRIJKSKUNDE 5E KLAS 2001 - 31

Opgave 30 IBERISCH SCHIEREILAND Vul in : Zoek op in atlas, in jeugdencyclopedie en Encarta. SPANJE vlag

staatsvorm (monarchie of republiek) talen godsdienst aantal inwoners volkeren

oppervlakte groter of kleiner dan België ? Hoeveel x ? hoogste berg en hoogte ervan munt producten

bekende mensen

Toeristische plaatsen


PORTUGAL

Opgave 31 : Italië : fantasiekaart

Opgave 32 : Italië : kaart Duid aan op de kaart : Zeeën

Middellandse Zee Tyrrheense Zee Adriatische Zee Golf van Lion Golf van Tarente Golf van Venetië

Gebergten

Alpen Mont Blanc Matterhorn Monte Rosa Dolomieten Apennijnen Abruzzen Vesuvius Etna Stromboli

hoogte : ... hoogte : ... hoogte : ...

hoogte : ... hoogte : ... hoogte : ...

Landstreken

Piemonte Lombardije Veneto Zuid-Tirol Toscane Romagna Umbrië Campania Calabrië

steden : steden : steden : steden : steden : steden : steden : steden : steden :

Eilanden

Sicilië Sardinië Elba Capri

in welke zee : in welke zee : in welke zee : in welke zee :

Rivieren

Po Adige (Etsch) Arno Tevere (Tiber) Volturno

mondt uit in ... mondt uit in ... mondt uit in ... mondt uit in ... mondt uit in ...


Meren

Lago di Como Lago di Garda Lago Maggiore Lago Trasimeno Lago di Bolsena

Steden

Roma (Rome) Torino (Turijn) Milano (Milaan) Bolzano (Bozen) Venezia (Venetië) Ravenna Bologna Genova (Genua) Carrara Firenze (Florence) Pisa Siena Napoli (Napels) Palermo Bari

bekend om : bekend om : bekend om : bekend om : bekend om : bekend om : bekend om : bekend om : bekend om : bekend om : bekend om : bekend om : bekend om : bekend om : bekend om :

Buurlanden

Frankrijk Zwitserland Oostenrijk Slovenië

noord-oost-zuid-west noord-oost-zuid-west noord-oost-zuid-west noord-oost-zuid-west


Opgave 33: DE ALPENLANDEN : ZWITSERLAND - OOSTENRIJK - LIECHTENSTEIN Teken de kaart en duid aan : Landen:

Zwitserland Liechtenstein Oostenrijk

Meren

Meer van Genève Meer van Neuchâtel Bodensee

ligt in welk land : ligt in welk land : ligt in welk land :

Bergen

Alpen Mont Blanc

in welke landen : in welk land :

Rivieren

Donau Rhône Rijn

ontspringt in welk land : ontspringt in welk land : ontspringt in welk land :

Steden

Basel Bern Zürich Vaduz Innsbruck Wenen Salzburg

in welk land : in welk land : in welk land : in welk land : in welk land : in welk land : in welk land :

Buurlanden

Schrijf hier het lijstje van alle buurlanden die rond Zwitserland, Liechtenstein en Oostenrijk liggen en vul de hoofdstad in : Land : Land : Land : Land : Land : Land : Land : Land : Land : Land : Land : Land : Land : Land :

Mondt uit in : Mondt uit in : Mondt uit in :

Hoofdstad : Hoofdstad : Hoofdstad : Hoofdstad : Hoofdstad : Hoofdstad : Hoofdstad : Hoofdstad : Hoofdstad : Hoofdstad : Hoofdstad : Hoofdstad : Hoofdstad : Hoofdstad :


Opgave 34 : Zwitserland - Oostenrijk - Liechtenstein ZWITSERLAND

OOSTENRIJK

vlag

staatsvorm hoofdstad talen godsdiensten aantal inwoners volkeren oppervlakte groter of kleiner dan België ? Hoeveel x hoogste berg rivier(en) munt producten

bekende mensen

toeristische plaatsen en monumenten naam in het Frans naam in het Engels


LIECHTENSTEIN

Opgave 35 : Zuid-Europa : kaart teken een kaart van de Middellandse Zee met daarop GRIEKENLAND, CYPRUS en MALTA. Gebruik kaart op blad 48-49. Gebruik ook de Atlas van alle landen blz 105 en 130-131en blad 145. In de Jeugdencyclopedie vind je ook informatie. Gebruik ook Encarta. Duid op de kaart aan : Zeeën : Middellandse Zee Egeïsche Zee Ionische Zee Dardanellen Golf van Korinthe Eilanden : Malta Cyprus Kreta Cyprus Rodos Samos Chios Lesbos Cycladen Euboea

hoort bij welk land : hoort bij welk land : hoort bij welk land : hoort bij welk land : hoort bij welk land : hoort bij welk land : horen bij welk land : hoort bij welk land :

Steden : Valetta Athene Sparti Thebe Kortinthe Thessaloniki Iraklion Lefkosia (Nicosia) Rivieren : Vardar Stroema Maritsa

in welk land : in welk land : in welk land : in welk land : in welk land : in welk land : in welk land : in welk land :

mondt uit in : mondt uit in : mondt uit in :

Bergen : Pindus Epiros Peloponnesos Olympus Athos

in welk land : in welk land : in welk land : in welk land : in welk land :


Hoogte : Hoogte :

Opgave 35 (deel 2) : Zuid-Europa : MALTA, GRIEKENLAND, CYPRUS GRIEKENLAND

CYPRUS

vlag


bekende mensen



MALTA

Opgave 36 : DE BALKAN deel 1 SLOVENIË

KROATIË

vlag


bekende mensen



BOSNIËHERZEGOVINA

OPGAVE 36 : BALKAN deel 2 JOEGOSLAVIË

ROEMENIË

vlag


bekende mensen



BULGARIJE

OPGAVE 36 : BALKAN deel 3 ALBANIË vlag


bekende mensen



MACEDONIË

Opgave 37 : POLEN en het BALTICUM deel 1 POLEN vlag


bekende mensen



Opgave 37 : POLEN en het BALTICUM deel 2 LITOUWEN

LETLAND

vlag


bekende mensen

toeristische plaatsen en monumenten naam in het Frans naam in het Engels 43 - AARDRIJKSKUNDE 5E KLAS 2001 - 43

ESTLAND

Opgave 38 : TJECHIË, SLOWAKIJE en HONGARIJE (Centraal-Europa) TSJECHIË

SLOVENIË

vlag


bekende mensen


HONGARIJE

Opgave 39 : RUSLAND kaart teken de kaart (zie blad 62 in de atlas) en duid daarop aan : Zeeën : Noordelijke ¬szee Witte Zee Barentszzee Laptewzee Oost-Siberische Zee Beringstraat (Str. Bering) Beringzee Zee van Ochotsk Grote Oceaan (Stille Oceaan) Japanse Zee Kaspische Zee Zwarte Zee Zee van Azow Finse Golf Meren : Ladogameer Bajkalmeer Eilanden :

Nova Zembla Koerillen Sachalin

Gebergten :

Oeralgebergte Kaukasusgebergte Werchojanskgebergte Tsjorskigebergte Anadyrgebergte Kolymagebergte Stanowoygebergte Jablonovygebergte Sajanisch Gebergte

Rivieren :

Noordelijke Dwina : Ob Jenisej Lena Kolyma Amoer Oeral Wolga Don

Steden :

Sint-Petersburg Moskou Niznji Novgorod Nowosibirsk Astrachan

hoogste berg : Elbroes : hoogte :

hoogste berg : Altaj : hoogte : mondt uit in : mondt uit in : mondt uit in : mondt uit in : mondt uit in : mondt uit in : mondt uit in : mondt uit in : mondt uit in : Irkoetsk Wladiwostok Omsk Jekaterinenboerg Rostow


Opgave 40 : RUSLAND ( Russische Federatie) : gegevens RUSLAND (RUSSISCHE FEDERATIE) vlag staatsvorm hoofdstad talen godsdiensten aantal inwoners volkeren oppervlakte groter of kleiner dan België ? Hoeveel x hoogste berg (van Europa) rivier(en) munt producten bekende mensen

toeristische plaatsen en monumenten Hoe heet de patroonheilige van Rusland

naam in het Frans naam in het Engels naam in het Russisch Wie is de stichter van Rusland ? Een typisch volksinstrument : (naam en tekening) Hoe heet de bekendste landstreek ? Schrijf de naam van Sint-Petersburg in cyrillisch schrift (encyclop 424) : LENINGRAD 46 - AARDRIJKSKUNDE 5E KLAS 2001 - 46

Opgave 41 (deel 1) : WIT-RUSLAND, OEKRAÏNE en MOLDAVIË Wit-Rusland vlag


bekende mensen



Oekraïne

Opgave 41 (deel 2) : KAZACHSTAN , GEORGIË, ARMENIË en AZERBEIDJAN

vlag


bekende mensen


Opgave 42 : TURKIJE

vlag


bekende mensen



AARDRIJKSKUNDE EUROPA VIJFDE KLAS MEI-JUNI 2003

Recommend Documents