9194

ILVARIA tweemaandelijks infoblad van ILVA

ILvA stopt inzameling wegwerpluiers Afvalcijfers 2008 Deponie tijdelijk op halve kracht Afgiftekantoor 9320 Erembodegem 1 - P409171 Jaargang 3 - Nr. 1/2 - Juli/Augustus 2009

België - Belgique P.B. 9320 Erembodegem 1 3/9194

1/2- 2009

ILvA stopt inzameling wegwerpluiers ILvA heeft beslist de wegwerpluiers niet langer afzonderlijk in te zamelen in de witte zakken. Nadat de recyclagefirma failliet ging, bleek een nieuw recyclageproject niet mogelijk.

2009. Wie nog witte zakken heeft en in het project is ingeschreven, kan die nog verder gebruiken tot 31 december 2009. Ze moeten vanaf 1 juni 2009 samen met de gele restfractiezakken buiten worden gezet.

De Raad van Bestuur van ILvA heeft op 12 mei beslist dat het niet langer haalbaar is de witte zakken met wegwerpluiers afzonderlijk in te zamelen. Nadat in 2007 het recyclagebedrijf dat de wegwerpluiers verwerkte, failliet ging, kon geen alternatief worden gevonden voor de recyclage. Dat betekent dat de luiers ook verbrand moeten worden en dat een afzonderlijke inzameling dus geen enkele zin meer heeft.

Eens de voorraad witte zakken opgebruikt, moeten de wegwerpluiers opnieuw in de gele restfractiezak.

De witte zakken waren goedkoper dan de gele zakken voor restfractie. De witte zakken werden afzonderlijk ingezameld en tot eind 2007 naar Knowaste gebracht, een bedrijf in Nederland dat de luiers recycleerde. Eind 2007 ging dat bedrijf echter failliet en was een andere oplossing nodig voor de luiers. Met OVAM werd afgesproken dan SITA een recyclageproject zou opstarten. Vandaag blijkt echter dat de nieuwe initiatieven betreffende de recyclage van de wegwerpluiers geen gunstig resultaat bieden. Meer nog, SITA heeft de afgelopen maanden alle wegwerpluiers verbrand in cementovens. Deze waarheid kwam pas in maart 2009 aan het licht, toen de recyclageattesten voor de OVAMenquête werden opgevraagd. Deze afzonderlijke dienstverlening is gestopt op 29 mei

Land van aalst wordt Ilvaria en solvaria Vanaf nu wordt de nieuwsbrief van ILvA en SOLVA, de vroegere Land van Aalst, omgedoopt tot 2 nieuwe nieuwsbrieven: ILVARIA en SOLVARIA. Door de uitbreiding van SOLVA met het arrondissement Oudenaarde, drong een gescheiden nieuwsbrief zich op.

Vanaf 1 januari 2010 worden geen witte zakken meer meegenomen, vermits de normale voorraad witte zakken dan zal opgebruikt zijn. Alle betrokken gezinnen hebben hieromtrent een persoonlijk schrijven ontvangen. In 2004 is ILvA gestart met het afzonderlijk inzamelen van wegwerpluiers. Eerst werd een proefproject opgestart in een beperkt aantal gemeenten, maar al snel bood ILvA deze dienst in alle gemeenten aan. De witte zak, die wekelijks werd opgehaald, werd een groot succes. In 2008 zijn 1.522 ton wegwerpluiers huisaan-huis ingezameld bij (gemiddeld) 9.336 geregistreerde ophaaladressen (ca. 8,5 % van het totaal aantal gezinnen). Niet enkel gezinnen met jonge kinderen, maar ook mensen met incontinentieproblemen, kinderdagverblijven en anderen konden gebruik maken van deze zakken. De inzameling gebeurde wel enkel bij de inwoners die zich voor deze dienst ingeschreven hadden.

Afvalcijfers 2008 De afvalcijfers van 2008 bewijzen opnieuw het succes van de gevoerde preventieacties en de invoering van diftar. Met 404 kg afval per inwoner doet ILvA het alweer goed in Vlaanderen. In 2008 is Liedekerke toegetreden. Toch heeft dat de cijfers amper beïnvloed. Integendeel, als nieuwkomer laat Liedekerke zich opmerken, want in deze gemeente is de afvalberg het kleinst met 362 kg per inwoner. Aalst (385 kg/inw.), Ninove (387 kg/ inw.) en Kluisbergen (392 kg/inw.) volgen zelfs op duidelijke afstand. Oosterzele is de gemeente die het meest afval produceert (462 kg/inw.).

Restafval De Vlaamse Regering stelt 150 kg restafval per inwoner als maximum. ILvA haalde dit streefcijfer reeds in 2001. In 2008 is er in het ILvA-werkingsgebied nog slechts 112 kg restafval per inwoner meer, ver onder het maximum dus. Wel moet gezegd dat de luiers (5kg/inwoner) in 2008, ondanks andersluidende informatie van verwerker SITA, niet langer gerecycleerd werden, op een beperkte hoeveelheid in een proefproject na. Liedekerke valt opnieuw op, door meteen ver onder de 150 kg/inwoner-limiet te duiken naar 117 kg/inw., komend van meer dan 200 kg/inwoner. Enkel Oosterzele (152 kg/inw.) schijnt de Vlaamse limiet moeilijk te kunnen halen. Dit heeft te maken met het minder strenge diftarsysteem huis-aan-huis, vermits restafval er wordt opgehaald in 240 liter-containers tegen een relatief lage retributie. Het restafval is samengesteld uit: • Restfractie (gele zak): 95 kg/inwoner • Grof vuil op containerparken: 11 kg/inwoner (toename met 13%) • Grof vuil huis-aan-huis: 1,1kg/inwoner (daling van 10%) • Gemeentevuil: 4,2kg/inwoner (daling van 6%)

Het organisch afval (GFT en tuinafval) In 2008 is 29.110 ton GFT (97 kg/inwoner, - 4 %) ingezameld, het laagste gemiddelde ooit. De diverse inspanningen rond thuiscomposteren missen dus hun doel niet. Het meest GFT wordt nog steeds ingezameld in Oosterzele (123 kg/inw.). Buitenbeetje is uiteraard Liedekerke, waar in 2007 nog een inzameling van GFT in zakken werd georganiseerd. De komst van de GFT-containers werd

Afvalberg incl. bouwafval (kg/inw.)

2004

2007

2008

20082007

20082004

AALST

542

378

385

2%

-29%

DENDERLEEUW

660

426

434

2%

-34%

ERPE-MERE

485

430

400

-7%

-17%

GERAARDSBERGEN

631

407

409

1%

-35%

HAALTERT

649

408

418

2%

-36%

HERZELE

564

404

406

1%

-28%

KLUISBERGEN

671

375

392

4%

-42%

LEDE

671

405

410

1%

-39%

NINOVE

499

376

387

3%

-22%

OOSTERZELE

654

458

462

1%

-29%

LIEDEKERKE

362

SINT-LIEVENS-HOUTEM

664

422

433

3%

-35%

ZOTTEGEM

674

414

422

2%

-37%

ILVA TOTAAL

589

400

404

1%

-31%

Restafval (kg/inw.)

2004

2007

2008

20082007

20082004

AALST

122,4

118,8

119,8

1%

-2%

DENDERLEEUW

117,7

116,4

118,0

1%

0%

ERPE-MERE

100,5

100,3

93,9

-7%

-7%

GERAARDSBERGEN

149,8

125,6

126,0

0%

-16%

HAALTERT

107,3

92,3

97,9

6%

-9%

HERZELE

100,2

93,1

92,3

-1%

-8%

KLUISBERGEN

106,1

92,2

101,3

9%

-4%

LEDE

109,3

97,0

98,7

2%

-10%

LIEDEKERKE

194,6*

201,1*

117,2

- 42 %

- 40 %

NINOVE

114,8

105,7

104,2

-1%

-9%

OOSTERZELE

151,3

152,5

151,5

-1%

0%

SINT-LIEVENS-HOUTEM

107,9

95,5

98,8

3%

-8%

ZOTTEGEM

120,7

111,6

114,0

2%

-6%

ILVA TOTAAL

120,1

111,7

112,5

1%

-6%

* Cijfers Liedekerke 2004-2007 nog zonder correctie residu uit het ingezamelde PMD (te ramen op 1,5 tot 2 kg/inwoner extra).

dankbaar onthaald, met een stijging van 35 naar 63 kg/ inw..

Papier en karton Het aanbod van papier en karton is in 2008 in vergelijking met 2007 nog lichtjes toegenomen, van 77 tot 77,9 kg./inw.. In totaal is 22.576 ton papier ingezameld waarvan nog slechts 880 ton op de containerparken.

Glas In 2008 is 7.958 ton glas opgehaald of 26,4 kg/inw. (waarvan slechts 0,5 kg/inw. op het containerpark). Het meest glas wordt ingezameld te Zottegem (29,5 kg/ inw.). De vervanging van de glasbollen door een huis-aanhuisinzameling en de mogelijkheid tot inzamelen op het containerpark, laat zich sterk voelen in Liedekerke: het aanbod duikt van 33,8 kg/inw. naar 21,3 kg/inw.

KGA De doorsnee inwoner van de ILvA-regio heeft in 2008 1,7 kg KGA naar het containerpark gebracht, goed voor een totale productie van 505 ton. Het aanbod per inwoner steeg daarmee met 14 %.

PMD In totaal is in 2008 4.495 ton PMD (14,9 kg/inw., + 5 %) ingezameld. Dat is 14,9 kg per inwoner, of een stijging van 5% in vergelijking met 2007.

Wegwerpluiers In 2008 zijn in de gemeenten (niet Kluisbergen) die voor dit project aangesloten zijn 1.522 ton wegwerpluiers huis-aan-huis ingezameld op (gemiddeld) 9.336 geregistreerde ophaaladressen (ca. 8,5 % van het totaal aantal gezinnen). Wel bleek dat verwerker SITA het recyclageproject niet opgestart kreeg, en de luiers “energetisch valoriseert”, hetgeen betekent dat ze werden verbrand in cementovens. Deze waarheid kwam pas in maart 2009 aan het licht, toen de recyclageattesten voor de OVAM-enquête werden opgevraagd.

Containerparken Met 25.925 ton (+ 9 %) lijkt de aanvoer naar de containerparken weer op gang te komen. Per inwoner is in 2008 87 kg/inwoner naar het ILvA-containerpark gebracht, 7 kg meer dan in 2007 maar nog steeds 285 kg minder dan vóór de diftarinvoering (2004). De toegenomen aanvoer in vergelijking met 2007 is vooral te wijten de terugkeer van enkele zwaardere materialen: hout (+ 6 %), grofvuil (+ 13 %) en AEEA (+ 8 %).

Raad van State willigt beroep omwonenden deponie Voorde in Op 14 mei heeft de Raad van State het verzoek ingewilligd van de omwonenden van de deponie tot nietigverklaring van de beslissing van de minister dat het door hen ingestelde beroep tegen de milieuvergunning voor de uitbreiding van de activiteiten op de deponie niet inwilligt. De milieuvergunning betreffende de uitbreiding, verleend door de Bestendige Deputatie dd. 10 februari 2005 blijft van kracht, tot de minister in beroep opnieuw uitspraak zal hebben gedaan. Uiteraard zal de minister hierbij rekening houden met het arrest van de Raad van State, zodat ILvA voor de open overslag van glas, beton- en steenpuin en snoeihout op termijn wellicht een andere oplossing moet zoeken. Tijdens een persconferentie zijn de gevolgen van deze beslissing van de Raad van State besproken en is een bezoek gebracht aan COPLAC, de nieuwe ILvA-site op het industrieterrein Erembodegem Zuid III. De verbouwings- en aanpassingswerken zijn daar in volle gang en het samenbrengen van de activiteiten verloopt volgens plan. Aldus zullen eind 2009 het magazijn, de herstelwerkplaats voor de voertuigen, het overslagstation De Dijcker, de op- en overslag van bijna de totaliteit van de op de containerparken ingezamelde afvalfracties de vrachtwagenstelplaats, de burelen en de nodige ruimtes voor het personeel in de COPLAC-site zijn samengebracht. De activiteiten van Voorde zullen zo kort mogelijk daarna in

de COPLAC-site worden geïntegreerd. Daartoe zullen, eens de plannen definitief, eveneens de nodige vergunningen worden aangevraagd, zodat mag verwacht worden dat nog in de eerste helft van 2010 alle activiteiten van ILvA binnen de COPLAC-site een onderkomen zullen hebben gevonden. Van dan af zullen de activiteiten zich in Voorde bij wijze van nazorg beperken tot het opvangen en afvoeren van het percolaat, het opvangen en verbranden van het stortgas en het kort houden van het gras door schapen. De omwonenden zijn uitgenodigd voor een informatievergadering op 27 juni, om hen in te lichten over de beslissing van de Raad van State en de verhuis naar COPLAC.

compostmeesters in de bloemetjes gezet Op 25 juni heeft ILvA een receptie georganiseerd voor alle compostmeesters van het werkingsgebied, om hen te danken voor de belangeloze inzet waarmee ze hun medeburgers het composteren bijbrengen. Sinds 1997 zijn in het ILvA-werkingsgebied meer dan 200 compostmeesters opgeleid en volgden 180 mensen een compostcursus. Vandaag zijn er in de regio een 140-tal actieve compostmeesters. Het thuiscomposteren wordt zo alleen maar populairder. Bouw- en sloopafval (+ 18 %) is nieuw in dit lijstje “heroplevers”, evenals plastic folie (+ 36 %) en KGA (+ 14 %). Zowel voor AEEA als voor KGA is dit goed nieuws, omdat onze regio na het invoeren van diftar wat achter scheen te blijven op deze toch wel risicovolle afvalstoffen. Binnen het KGA is het ook positief vast te stellen dat frituurolie-aanvoer eveneens met 14 % is toegenomen. Afvalsoorten die minder en minder op de ILvA-containerparken worden aangeboden zijn autoaccu’s, rubberbanden, vlak glas en verpakkingsglas. In totaal werden 265.586 bezoeken geregistreerd op de 12 containerparken. Vorig jaar waren er dat slechts 238.689. In vergelijking tot het totaal aantal inwoners betekent dit een stijging met 5 %.

Precieze cijfers over hoeveel mensen composteren kunnen niet worden gegeven, maar een aantal cijfers geven wel een indicatie. In het ILvA-werkingsgebied zijn via de gemeenten ondertussen meer dan 5.000 compostvaten verkocht. Uiteraard zijn er ook mensen die op andere manieren composteren: via een bak, een hoop of een compostvat aangeschaft in de particuliere handel. De GFT-afvalberg die via containerparken en huis-aan-huis ophaling wordt ingezameld slonk van 139 kilogram per inwoner in 2000 tot 97 kilogram per inwoner in 2008. Tijdens de receptie is ook een nieuwe lichting compostmeesters in de bloemetjes gezet. Dit voorjaar volgden 7 mensen die eerder de compostcursus volgden en zich binnen hun gemeente reeds actief inzetten bij de compostmeesterwerking de opleiding. Zij kregen hun attest.

ILvA – Intergemeentelijk vaatwassen? Het heeft enige tijd geduurd vooraleer het varkentje gewassen raakte, maar het project rond de intergemeentelijke vaatwasmachine als logistieke steun voor het gebruik van herbruikbare ILvA-bekers kan deze zomer van start gaan. Eind 2005 zijn 40.000 herbruikbare bekers met een aangepast ILvA-logo aangekocht bij de firma Wilford Industry uit Tielt. Deze zijn aangeschaft voor de Stad Aalst (25.000 stuks), de Gemeente Oosterzele (7.000), de Stad Geraardsbergen (3.250), de Gemeente Kluisbergen (2.500), de Stad Ninove (2.000) en de Gemeente Haaltert (250). De andere gemeenten bleken niet geïnteresseerd en lieten de beker aan zich voorbijgaan Korte tijd later is ook een speciale vaatwasmachine met droogtunnel aangeschaft bij de firma MAGEC uit Sint-Pieters-Leeuw. Het bestuur van ILvA besliste dat deze gratis zou worden ingezet voor het afwassen en het drogen van de op evenementen ingezette herbruikbare ILvA-bekers. Beide projecten konden rekenen op een subsidiebudget van OVAM. De weg naar de ingebruikname van de vaatwascombinatie kende heel wat hindernissen, waarvan de definitieve loca-

tie voor installatie, een inbraak met metaaldiefstal (stalen en koperen onderdelen) en problemen om de beloofde droogresultaten te verkrijgen de voornaamste waren. Uiteindelijk is het dan toch zo ver. De gemeentebesturen kunnen vanaf 1 juni hun gebruikte ILvA-bekers laten afwassen en drogen na aflevering in het ILvA-magazijn, Industrielaan 18, 9320 Aalst (Erembodegem). Enkele dagen later zijn de bekers weer pico bello en perfect inzetbaar voor een nieuw evenement. ILvA zal geen rechtstreekse dienstverlening aan verenigingen organiseren. Het zijn de steden of gemeenten die eventueel een uitleenprocedure van de herbruikbare bekers kunnen uitbouwen. Het brengen en afhalen van de bekers naar en van de afwasdienst in Aalst kan dan ook enkel door de steden of gemeenten. Een afspraak voor een reservatie van een afwasdienst door ILvA-personeel verloopt via de Afdeling Milieu Algemeen (Valérie Willequet, 053/85.85.71). Daar niet alle gemeenten in het project zijn ingestapt, overweegt ILvA om bij de gelegenheid van de lancering van de afwasdienst een nieuwe oproep te doen met het oog op een tweede subsidieproject voor herbruikbare ILvA-bekers.

Ook de ILvA-deponie voelt de economische crisis Op de deponie in Vlierzele wordt bedrijfsafval dat overeenstemt met huishoudelijk afval gestort. Hoewel er een stortverbod bestaat, krijgt ILvA jaarlijks een afwijking toegestaan, zodat een vooraf vastgelegd tonnage bedrijfsafval, recyclageresidu en verbrandingsassen kan gestort worden. Op 18 december 2008 kreeg ILvA voor 2009 een afwijking op het stortverbod voor 85.000 ton brandbare bedrijfsafvalstoffen, 8.000 ton recyclageresidu’s uit papierrecyclage en 1.000 ton recyclageresidu’s uit textielafval. Verder is een specifieke afwijking toegestaan als noodstort voor de huisvuilverbrandingsinstallaties uit Gent (IVAGO), Eeklo (IVM) en Brugge (IVBO) voor het geval dat deze stil vallen en het aldaar verwerkte afval niet in andere verbrandingsinstallaties terecht kan. Anderzijds zijn er nog een aantal afvalstoffen niet aan het stortverbod onderworpen: de roosterassen van de verbrandingsovens, niet-brandbare niet-recycleerbare afvalstoffen, cementgebonden asbestmaterialen en inerte materialen. De restanten van de verbranding van het huisvuil van het ILvA-werkingsgebied in de ovens van IVBO en IVM worden naar de deponie van Vlierzele teruggebracht voor zover ze niet kunnen worden gerecycleerd. Door de economische crisis moeten we echter vaststellen dat er 15% minder bedrijfsafvalstoffen wordt geproduceerd. Dit betekent dat het bestaande afval naar de afvalverbrandingsovens wordt gebracht in plaats van naar de deponie. Voor de crisis was er meer afval dan de

capaciteit van de verbrandingsovens aankon. Het teveel is dan via de toegestane afwijkingen op het stortverbod gestort op de verschillende storten in ons land. Met de afname van het bedrijfsafval kunnen de verbrandingsovens het meeste bedrijfsafval aan en wordt er drastisch minder gestort. De gevolgen van de crisis lieten zich daarom snel voelen op de deponie van Vlierzele. Door de beperkte activiteit zag ILvA zich verplicht om de deponie slecht 3 dagen per week open te stellen voor de aanvoer van afval. Dat betekende helaas dat 4 van de 7 personeelsleden niet langer op de deponie konden blijven. Hen werd aangeboden een andere functie binnen ILvA op te nemen. Twee van hen zijn op dat aanbod ingegaan. Ook de diensten van de valkenier, die sinds 2008 in dienst is om de meeuwen op afstand te houden, zijn tijdelijk opgeschort. De beperkte afvalaanvoer naar de deponie heeft ook gevolgen voor de verdere ontwikkeling van de stortplaats. Zonder crisis zou de deponie zijn volgestort tegen eind 2012. Door de mindere aanvoer schuift de timing dus op. Omdat het niet te voorspellen is welke evolutie de aanvoer zal kennen in de nabije toekomst, kan er geen termijn op het einde van de stortactiviteit worden geplaatst. Deze boodschap is meegedeeld aan de buurtbewoners van de deponie. Op zaterdag 9 mei werden ze uitgenodigd op de stortplaats voor een laatste stand van zaken.

ILvA neemt deel aan actie taxusinzameling ILvA heeft beslist deel te nemen aan de actie Vergroot de Hoop, waarbij taxus wordt ingezameld op de containerparken en de vzw Kom op tegen Kanker wordt gesteund. Het snoeisel van de taxushaag (Taxus baccata) bevat de kostbare stof baccatine die gebruikt wordt voor de aanmaak van geneesmiddelen tegen verschillende soorten kanker. Voor 1 kilo baccatine is meer dan 12 ton snoeisel nodig. Tussen 15 juni en 15 september kan iedereen taxussnoeisel naar het containerpark dragen en apart leggen. Hiermee wordt grondstof aangereikt die effectief verwerkt wordt tot medicijnen.

colofon ILVARIA is een nieuwsbrief van ILvA, Intergemeentelijk samenwerkingsverband voor milieu, Verspreiding Stedelijke en gemeentelijke administraties, gemeente- en provincieraadsleden, geïnteresseerden Directie Voorzitter: Leonce Nachtergaele Algemeen Directeur: Henk Geeroms Redactie Industrielaan 2, 9320 Aalst Tel. 053 83 88 48 fax 053 83 44 22 E-mail [email protected] Website www.ilva.be Verantwoordelijke uitgever Henk Geeroms Industrielaan 2, 9320 Aalst Deze nieuwsbrief wordt gedrukt op gerecycleerd papier. Niets in deze uitgave mag overgenomen of verveelvoudigd worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Wie taxussnoeisel naar het ILvAcontainerpark brengt, betaalt het gewone tarief. Het kan dus niet gratis geleverd worden, omwille van het systeem met de weegbruggen. Hetzelfde tarief dient dus betaald als voor ander afval. ILvA stort het bedrag dat voor taxus wordt betaald integraal door aan Kom op ten Kanker. Daarbovenop schenkt het bedrijf dat het taxussnoeisel ophaalt per kilogram taxussnoeisel 0,45 euro aan Kom op tegen Kanker. Zo wordt de persoonlijke inspanning om taxussnoeisel naar het containerpark te brengen een steun van 0,50 euro per kilogram aan deze vzw.

Het taxussnoeisel moet voldoen aan de volgende voorwaarden : Op 8 juni kregen alle containerparkwachters een opleiding van de firma B&C Van Hulle, die de actie Vergroot de Hoop coördineert.

Jong snoeisel Enkel het éénjarig snoeisel (takken tot 30 cm) van de Taxus baccata bevat de waardevolle stof baccatine. Het is dan ook belangrijk dat het verzamelde snoeigroen afkomstig is van hagen die jaarlijks gesnoeid worden.

Vers snoeisel Het taxussnoeisel moet binnen de 24 uur naar het containerpark worden gebracht. Het snoeisel mag niet verhitten. Het snoeigroen moet zo snel mogelijk door een gespecialiseerd bedrijf gedroogd worden, anders wordt het waardeloos. Zuiver snoeisel Hoe zuiverder het snoeisel, hoe hoger het rendement. Een zeil of doek om het snoeigroen op te vangen en een zo zuiver mogelijk product aan te leveren, wordt daarom aangeraden. Taxussnoeisel vermengd met aarde, gras of ander groen, is waardeloos. Droog snoeisel Het taxussnoeisel moet droog zijn. De taxushaag mag alleen bij droog weer worden gesnoeid.