90 PERSKOPPELINGEN RM = *

s ani l ec . pmg. be

KL I MATI SATI E DEELI I p.12

VAKBLAD VOOR DE I NSTALLATEUR

ROBERTDEMUELENAERE Ged.best .Conf eder at i eBouw

P2A9160–nr .152,edi t i ej uni2013–10EUR( excl .bt w) Ver schi j ntmaandel i j ks,ni eti nf eb,j ul ienaug

p.9

"Trendommekeervoor werkgel egenhei di ndebouw"

PI ETDEPAEPE Commerci aldi r .Ambr ava p.12

"2014bel oof tt opj aart eworden voorwarmt epomp"

90 PERSKOPPELINGEN RM = * 1 OPBERGKAST Geldig van 1 juni tot 31 juli 2013

10 x RM102Y003 10 x RM107Y033 10 x RM107Y047 10 x RM109Y033 10 x RM122Y003 10 x RM127Y033 10 x RM129Y033 10 x RM139Y033 10 x RM150Y003

Ons perskoppelingen RM gamma is een uitstekende keuze voor de meerlagen buizen !

275 €

excl. BTW

ur Nettoprijs installate

Promocode : OVP000225

Beschikbaar bij uw groothandelaar

> Voor kunststof meerlagenbuis/ kunststofbuis > Vervaardigd uit messing > Pershuls uit RVS

Giacomini, de keuze van de vakman! * Aanbod niet cumuleerbaar met andere promoties. Geldig van 1/06/2013 of tot 31/07/2013 tot uitputting van de voorraad. Vergissing of weglating voorbehouden.

PI ERRERI CHELLE ZaakvoerderGeer omsnv p.15

"I kwi lzel fdeverkoopende proj ect l ei di ngi nhandenhouden"

Giacomini Benelux n.v. • Rue Provinciale, 273/279 • B-1301 Bierges (Wavre) Tel. : 0032 (0)10 42 06 50 • Fax : 0032 (0)10 42 06 99 • [email protected] • www.giacomini.be

Ret ouradres:Prof essi onalMedi aGroup,Torhout sest eenweg226,bus2-8210Zedel gem

Af gi f t ekant oor9099GentX

het innovatieve ventilatiesysteem

adem gerust

▶ Stille, energiezuinige ventilatoren ▶ Antistatisch en antibacterieel ▶ Compleet gamma aan montagestukken ▶ Eenvoudige reiniging ▶ Eigen studiedienst

BEGETUBE N.V. Kontichsesteenweg 53 - 55 B-2630 Aartselaar t + 32 3 870 71 40 f + 32 3 877 55 75

www.begetube.com

member of

SANILEC NR. 152 • JUNI 2013

IN DIT NUMMER Eén zwaluw maakt nog geen zomer … Toen ik het voorwoord schreef voor 'Klimatisatie Deel I' leek het alsof er een einde was gekomen aan het ellendige weer. Bleek dat ik net iets te vroeg victorie kraaide. Nu, eind mei, spreekt men van de koudste lente in veertig jaar tijd. Samen met u hopen we alsnog op een inhaalbeweging van de weergoden. Waar we in de vorige editie de problematiek rond koelmiddellekkage schetsten, kijken we nu hoe u dergelijke lekken kunt traceren. Veel plezier met deze 'Klimatisatie Deel II'. Philip Viane

SECTORNIEUWS................................................................. 5 Nieuwtjes en feiten uit de sector RESULTATEN STUDIE ARBEIDSMARKT........................9 HVAC 2013 KIJKT MET VERTROUWEN NAAR DE TOEKOMST...........11 “WARMTEPOMP IS VERWARMINGSKETEL VAN MORGEN”.................12 Hoe de klimatisatiesector verder beweegt, welke mogelijkheden er zijn om als installateur in te spelen op een veranderende markt en welke uitdagingen er op de loer liggen, dat leest u in een samenvatting van een gesprek met Piet De Paepe, commercial director van Ambrava “IK WIL ZELF DE VERKOOP EN DE PROJECTLEIDING IN HANDEN HOUDEN”............15 Pierre Richelle opteert er bewust voor om het aantal technici in zijn bedrijf te beperken tot een viertal, zodat hij zelf het unieke aanspreekpunt van zijn klanten kan zijn en blijven FREECOOLING OP BASIS VAN VENTILATIESYSTEEM D PERFECT MOGELIJK.........18 Door de toenemende populariteit van isoleren en luchtdicht bouwen, kiest de bouwheer steeds vaker voor een ventilatiesysteem D, waarbij zowel de afvoer als de toevoer van de lucht mechanisch verloopt VAKBLAD SANILEC is een uitgave van Professional Media Group Torhoutsesteenweg 226/2-6, 8210 Zedelgem Tel.: 050/24.04.04 - Fax: 050/24.04.45 PERIODICITEIT Sanilec verschijnt 9x per jaar ABONNEMENTEN Tel.: 050/24.04.04 - Fax: 050/24.04.45 Jaarabonnement: 90 EUR (excl. btw) = 9 nummers Intekenen via sanilec.pmg.be of mail naar [email protected]

sanilec.pmg.be

GOEDE WERKING LEKDETECTOR HANGT AF VAN MEERDERE FACTOREN................21 Door de scherp toegenomen aandacht voor de milieuproblematiek met betrekking tot het lekken van koudemiddelen is er een evenredig toegenomen aandacht voor de detectie van lekken van deze koudemiddelen “SATELLIETEN VEREISEN MINDER LEIDINGWERK DAN KLASSIEKE INSTALLATIES”. 24 Sanilec trok naar Antwerpen, waar het Zorgbedrijf 126 nieuwe serviceflats bouwt die elk voorzien zijn van een satelliet van Giacomini, die is aangesloten op een centrale stookplaats VOORKOMEN CORROSIE SANITAIRE INSTALLATIES......................27 Naast het correct aanleggen van sanitaire installaties is waterbehandeling een zeer belangrijk onderdeel in de bestrijding van corrosie. In dit artikel wordt dieper ingegaan op de waterbehandeling en de oplossingen bij verstopte en gecorrodeerde leidingen BEDRIJFSWAGENS..........................................................37 Mocht u op zoek zijn naar een nieuw voertuig, dan kan dit overzicht u een eind verder op weg helpen PRODUCTINFO.................................................................41 Nieuwigheden op de markt

REDACTIE Directeur-uitgever Andy Noyez Hoofdredacteur tech. magazines Bart Denys Bladmanager Philip Viane Hoofdredactie socio-econ. Tilly Baekelandt Kernredactie Valerie Verkain - Sofie Moentjens Rory Moerman - Elise Raucy - Zoé Philippart Eindredactie Magali De Cannière - Mike De Craene Tom Harteel - Nils Rauwoens Medewerkers Jan De Naeyer - Emiel Denies Peter De Puysselyer - Luc Ghijs - Donald Groosman Bert Verbeke - Philip Willaert Redactieraad K. Beenaerts - K. Brems R. Debruyne - D. Degros - K. De Souter

R. Onkelinx - C. Ottevaere - R. Praets J. Vanaken - F. Van De Vivere REALISATIE Grafische vormgeving Pascal Claeys Publicitair materiaal Axelle Vereecke - Eva Seurinck - Johan Teerlinck Commerciële redactie Marianne Bouckaert Drukkerij Moderna - Paal-Beringen PUBLICITEITSREGIE PM Regie nv Gregory De Laere P/A Torhoutsesteenweg 226/6, 8210 Zedelgem Tel.: 050/24.04.04 - Fax: 050/24.04.45

V E TA F S C H E I D E R S

VETAFSCHEIDERS KUNNEN VOOR HERNIEUWBARE ENERGIE ZORGEN.............31 Aan het herbruikbaar maken van water wordt terecht steeds meer belang gehecht. Om water zijn natuurlijke kwaliteiten terug te geven, moet men de manier en de graad van vervuiling duidelijk kennen en grondig overwegen welk systeem de meest efficiënte behandeling kan bieden. Diverse fabrikanten beantwoorden met hun uitgebreid gamma vetafscheiders de huidige en toekomstige behoeften van de markt en leveren systemen die afgeleverd worden op maat van elk project

BEURZEN

TECHNOLOGIE AAN ZEE 06/09/13 Syntra West Oostende HVAC 2013 26/09/13 – 27/09/13 Brussels Expo – Brussel CLIMATECHNO 10/10/13 – 11/10/13 Brabanthal – Leuven KITCHEN & BATHROOM TRENDOLOGY 06/11/13 – 07/11/13 Kortrijk Xpo – Kortrijk Verantwoordelijke uitgever Fernand Vanrie Zeeweg Zuid 5, 8211 Aartrijke Version française sur simple demande.

Dit vakblad is auteursrechtelijk beschermd. Wenst u artikels te scannen, digitaal op te slaan, te kopiëren, commercieel of didactisch te gebruiken? Informeer u eerst over wat toegelaten is bij dhr. Fernand Vanrie, Torhoutsesteenweg 226/2, 8210 Zedelgem, tel.: 050/24.04.04.

Meer informatie op “www.presscopyrights.be”

Sanilec 152 • Juni 2013

3

REFRIGERATION VENTILATION HEAT PUMPS THERMIC SOLAR

Climatechno BY COOL&COMFORT

1 3 & 1 4 O KT O B ER 20 11 • BRABANTHAL LEUVEN •

10+11 OKTOBER 2013 BRABANTHAL LEUVEN Gratis toegang tot de beurs en de workshops : Koeling & energie (UBF ACA) Ventilatie in schoolgebouwen (Ventibel) De warmtepomp in renovatieprojecten, tips & trics. (WPP)

uw registratiecode:

258369 registreer u nu als bezoeker op www.climatechno.be Organisatie: FCOmedia T +32 (0)56 77 13 10 In samenwerking met de beroepsfederaties:

wpac

wpp warmtepomp platform

ventibel ventibel

ACTUEEL

2,33% MINDER STARTERS

RALLYWEDSTRIJD WEDSTRIJD VIA DASSY

BELANGRIJKSTE REDEN DALING IS AANHOUDENDE ECONOMISCHE CRISIS

BEGETUBE VENTILATIE IN EPB-DATABASE EFFICIENT VOOR EPB-VERSLAGGEVER EN FABRIKANT/LEVERANCIER De twee ventilatie-units van Begetube, een bedrijf gespecialiseerd in de verkoop van installatiemateriaal voor centrale verwarming en sanitair, werden opgenomen in de EPB-database. De Begetube 350 en Profi-Air Smarttouch 450 zijn nu te vinden in de EPB-productgegevensdatabank. De erkenning van EPB-productgegevens is een dienst van de Gewesten om in het kader van de EPB-berekeningen officieel erkende gegevens ter beschikking te stellen.

Zo wordt vermeden dat de persoon die de EPB-berekeningen uitvoert (de EPB-verslaggever), voor ieder individueel productgegeven rechtstreeks bij de fabrikant of leverancier moet aankloppen voor een garantie. Deze erkenning houdt niet in dat de Gewesten een kwaliteitsoordeel uitspreken over het product. Enkel de kenmerken die beschouwd worden in de energieprestatieregelgevingen, komen aan bod.

SPHINX WEBSITES SITES IN EEN NIEUW JASJE

Bv De Sphinx Maastricht heeft haar websites volledig vernieuwd. Professionele gebruikers zoals

architecten, aannemers en installatiebedrijven vinden op de website www.sphinxpro.be onder meer een schat aan info over de projectserie Sphinx 300 en alle productsegmenten die hieronder vallen. Zoek- en filterfuncties maken het zoekproces eenvoudig. Daarnaast kunnen er per product lastenboeken gedownload worden op de desbetreffende productpagina. De website www.sphinx.be inspireert dan weer de consument tot het samenstellen van de gewenste badkamer, met behulp van een 'badkamercomposer' met moodboard.

RANDPROGRAMMA CLIMATECHNO DETAILS LEZINGEN BEKENDGEMAAKT Het randprogramma op de vakbeurs Climatechno van 10 & 11 oktober in de Brabanthal in Leuven - Haasrode werd verder uitgediept. De beroepsverenigingen Ventibel, UBF-ACA en WPP (Warmtepompplatform van ODE Vlaanderen) organiseren elk een lezing in het auditorium van Brabanthal. UBF-ACA zal het hebben over 'Koeling en energie'. In diverse sectoren is het van het grootste belang om voor de meest voordelige manier van koelen te kiezen. Dit is niet enkel belangrijk voor het milieu, maar ook voor het rendement van het bedrijf. Het doelpubliek is hier zowel de klimatisatie-installateur als de consultant of industriële eindklant. Ventibel organiseert een rondetafelgesprek over ventilatie in schoolgebouwen. Betrokkenen zijn mensen van de overheid,

sanilec.pmg.be

het onderwijs en de ventilatiemarkt. De bedoeling van het debat is om de slechte luchtkwaliteit in de meestal oude schoolgebouwen ter sprake te brengen en een aanzet te geven tot een fundamentele oplossing voor het probleem. Het is mogelijk om dit debat te volgen in het auditorium. WPP zal het hebben over het integreren van een warmtepomp in renovaties. De titel van de workshop is ‘warmtepomp in renovatie, tips & tricks’. Hier zal men diverse voorbeelden geven van renovatieprojecten waarbij de warmtepomp de ideale keuze is, dit zowel op het vlak van rendement als van het comfort voor de bouwheer. De workshop is bedoeld voor zowel de installateur als de consultancy. Inschrijven kan op www.climatechno.be. Voorregistratie vereist.

Uit de Startersatlas 2013 van Unizo in samenwerking met Graydon blijkt dat er vorig jaar 72.643 nieuwe kmo's bij kwamen in ons land. Dat zijn er 1.731, ofwel 2,33%, minder dan in het jaar voordien. Wel is de knik in het aantal starters kleiner in vergelijking met de daling in 2008 en 2009, toen het telkens ging over een achteruitgang van ruim 3%. Ten opzichte van 2005 nam het aantal starters toe met 27,5%. Vlaanderen heeft met 54,7% het grootste aandeel in het aantal ondernemingen. Wallonië en Brussel halen een aandeel van respectievelijk 28% en 13,9%. Unizo ziet de aanhoudende economische crisis als belangrijke reden voor de daling van het aantal starters. “Zelfs doorgewinterde ondernemers kunnen door de aanhoudende crisis het hoofd moeilijker boven water houden. De faillissementscijfers liegen er niet om. Als starter heb je het extra moeilijk. Zonder enige buffer moet je opboksen tegen slechtere economische tijden, een hoge belastingdruk, tal van nieuwe fiscale maatregelen, de rechtsonzekerheid over belangrijke dossiers als het statuut arbeiders-bedienden of de loonlastenverlaging”, zegt Unizotopman, Karel Van Eetvelt. “Een goede voorbereiding én begeleiding zijn dan ook onontbeerlijk.” Het overlevingspercentage in Vlaanderen ligt een gevoelig stuk hoger dan dat van België. Begin 2013 bestond in Vlaanderen nog 71,7% van de in 2008 opgestarte bedrijven. Dat is opvallend beter dan Brussel (67,2%) en Wallonië (65,7%).

Dit seizoen sponsort Dassy professional workwear rallypilote Melissa Debackere en haar serviceteam door middel van een volledige uitrusting werkkledij. Dankzij deze samenwerking werd een Facebook wedstrijd gelanceerd, waarin waaghalzen kunnen meedingen naar een codrive met Melissa tijdens de shakedown van de Geko Ypres Rally op 27 juni 2013. Verder vallen er ook viptickets en een luxueuze B&B-overnachting te winnen. Meer info op http://www.facebook.com/ DASSYprofessionalworkwear.

ZESTIENDE EDITIE AIR EXPO Op donderdag 23 april was de Air Expo, een organisatie van tien spelers binnen de HVACsector, toe aan haar zestiende editie. Door het succes van de voorbije jaren sloten dit jaar ook Viessmann, RF Technology en Wilo zich aan bij het rijtje exposanten. Grada, Munster, Camfil, Testo, Cooling Ways, Johnson Controls en Rucon waren als vanouds weer op post. De organisatie lag in handen van LDL Communication, dat erg tevreden was over het verloop van de expo. "In totaal ontvingen we 303 genodigden", vertelt Stijn De Ridder van LDL. "Samen met de 70 standhouders zelf kunnen we deze dag beschouwen als een succes."

FLIR TOOLS APPLICATIE TIJDELIJK SPECIALE AANBIEDING Via de FLIR Tools applicatie, die gratis gedownload kan worden via de Apple appstore of Android Market, kunnen gebruikers van FLIR T600 series camera's beelden en radiometrische gegevens verzenden naar een smartphone of een tablet-pc. Voor nieuwe eigenaren van de FLIR T640 en T620 warmtebeeldcamera's is deze functie nu gratis beschikbaar als onderdeel van een speciale aanbieding. Iedereen die zo'n camera tussen 1 januari en 30 juni 2013 registreert, maakt kans op een gratis 32GB-iPad 3.

Wie al een tablet-pc heeft, kan kiezen voor twee extra accu's voor

de warmtebeeldcamera, die tot vijf uur extra inspectietijd geven in het veld. Ook kan er gekozen worden voor een gratis FLIR i7, de kleinste en lichtste warmtebeeldcamera op de markt, als aanvulling op de high-end investering. Sanilec 152 • Juni 2013

5

ACTUEEL

HERVORMING SOCIALE BIJDRAGEN

UNIZO IS TEVREDEN, MAAR HEEFT ENKELE AANDACHTSPUNTEN Zelfstandigen betalen voortaan sociale bijdragen op het inkomen van het jaar zelf. Omdat ze zelf niet altijd kunnen inschatten hoeveel ze gaan verdienen, blijft het inkomen van drie jaar geleden als referentie gelden. Verdient de zelfstandige meer dan geschat, dan kan hij beslissen om meer te betalen. Verdient hij minder, dan kan hij een aanvraag doen om zijn bijdrage te verlagen. Unizo is tevreden dat

er na lange gesprekken in het monitoringcomité, waarin Unizo vertegenwoordigd is, eindelijk een compromis bereikt is. Wanneer het definitieve inkomen waarop bijdragen betaald zijn, bekend is, dan volgt er een afrekening of regularisatie. Voor de ondernemersorganisatie was het

AWARD VOOR VLAAMSE OVERHEID

CATALOGUS RIDGID

VOOR INSPANNINGEN WKK

Naar aanleiding van de Annual Conference van COGEN Europe, de Europese vereniging die het warmte-krachtkoppelingsgebeuren (wkk) in Europa bevordert, mocht de Vlaamse overheid een award in ontvangst nemen voor de recente bijsturing van haar subsidiebeleid voor wkk. Warmte-krachtkoppeling is het gelijktijdig opwekken van stroom en warmte, het inzetten van een eigen energiecentrale dus. Wkk is reeds decennia een beproefde energie-efficiënte technologie binnen de industrie en kent de laatste jaren ook steeds meer toepassing in de kleinere vermogens (kmo's, rust- en verzorgingstehuizen, hotels, enz.) de zogenaamde micro-wkk. Omdat de Vlaamse overheid vindt dat wkk een essentieel deel uitmaakt van het energielandschap van morgen, ontvangt een wkk-installatie vandaag gedurende tien jaar wkk-certificaten en is het daarmee zowel uit ecologisch als economisch oogpunt een interessante investering. Ook COGEN Vlaanderen, de Vlaamse tak van COGEN Europe, mocht een award in ontvangst nemen voor haar coördinerende rol bij het stakeholderoverleg dat aan het nieuwe subsidiebeleid voorafging.

vooral van belang dat de hervorming voor de vandaag zowat één miljoen zelfstandigen een stap vooruit zou betekenen. Ze mocht ook geen bijkomende budgettaire impact hebben voor het sociale statuut. Toch blijven er voor Unizo drie belangrijke aandachtspunten. Zo mogen in geen

NIEUWE WEBSITE FACQ

VOORSTELLING PRODUCTEN EN INSPELEN OP SOCIALE MEDIA Ridgid Europe heeft een nieuwe productcatalogus gelanceerd. Er worden meer dan 300 verschillende producten in voorgesteld, waaronder verbindingsstukken, onderhoudstools, diagnose- en lokaliseringsuitrusting, inspectiecamera's etc. Het werk is beschikbaar in 22 talen en kan gedownload

worden als pdf of kan als onlinebladeraar gelezen worden. Via de website www.ridgid.eu kunnen bezoekers tevens een geprint exemplaar bemachtigen. Daarnaast zet Ridgid ook steeds meer in op sociale media. Het bedrijf wil op die manier beter contact leggen met professionals over de hele wereld.

WINNAAR RACEFIETS

WEDSTRIJD NATHAN IMPORT/EXPORT I.S.M. UPONOR Tijdens Batibouw 2013 heeft Nathan Import/Export i.s.m. Uponor een wedstrijd georganiseerd waarmee als eerste prijs een Merckx racefiets gewonnen kon worden. De winnaar is

J. Heusschen geworden, zaakvoerder van nv Goessens in Chaineux. Foto: winnaar J. Heusschen (links) en William Verbiest van Nathan Import/Export (rechts).

VENTILATIEBEREKENINGSPROGRAMMA DUCO LANCEERT HANDIGE TOOL Duco Ventilation & Sun Control heeft een nieuw ventilatieberekeningsprogramma gecreëerd. Deze handige tool, die volledig vrij te gebruiken is, werd aangepast aan de huidige normen op het vlak van woningventilatie. Voor de ontwikkeling van het programma werd er door de interne studiedienst van Duco een samenwerking opgezet met een gespecia-

geval de meerkosten die met de hervorming gepaard gaan, aan de zelfstandigen doorgerekend worden. Daarnaast vreest Unizo voor problemen wanneer zelfstandigen onverwacht, bijvoorbeeld door ziekte of economische moeilijkheden, hun activiteiten moeten stopzetten. Ten slotte moeten zelfstandigen volgens de ondernemersorganisatie ook een vrijstelling van regularisatie kunnen aanvragen.

liseerd softwarebedrijf. Bij het ontwerp werd er vooral aandacht besteed aan gebruiksgemak en efficiëntie, met heldere aanwijzingen en toelichtingen. In slechts enkele stappen heeft de klant een complete en correcte ventilatieberekening bij de hand en bespaart hij heel wat tijd bij de uitwerking van een project. De tool is te vinden op www.ventilatieberekening.be.

Badkamer- en verwarmingsspecialist FACQ heeft een gloednieuwe website gelanceerd met een nieuw design, nieuwe functies, een hogere gebruiksvriendelijkheid en tal van inspirerende foto's. Het uitzicht van de website past zich automatisch aan aan de hardware waarmee hij bekeken wordt: pc, tablet, minitablet, dekstop ... De website richt zich in de eerste plaats op de particulier die naar sanitaire artikelen op zoek is. In de rubriek 'Badkamers' heeft de gebruiker de mogelijkheid per product te zoeken. De rubriek 'Collecties' stelt de particulier in staat een stijl te zoeken die hem/ haar het best past. Elk product wordt gepresenteerd in een fiche die alle nuttige info samenvat: afmetingen, prijs, kleur, afwerking, merk, referentie en een link naar de catalogus. De beste oplossingen op het vlak van verwarming en hernieuwbare energie zijn gegroepeerd onder 'Het Groene Huis FACQ', dat voortaan over een eigen website beschikt, namelijk www.hetgroenehuisfacq.be. Ook de professional wordt uiteraard niet uit het oog verloren. Via de knoppen 'E-commerce Pro' en 'Info Pro' verkrijgt hij toegang tot een gedeelte van de website dat aan de professionals uit de sanitaire en verwarmingswereld voorbehouden werd.

CO-ONDERNEMERSSTATUUT Een meewerkende echtgenoot is de wettelijke partner van een zelfstandige (huwelijk of samenlevingscontract). Zij/hij helpt mee in de zaak, maar heeft zelf geen inkomen uit een andere werkzaamheid. Van 2003 tot en met 2012 daalde het aantal meewerkende echtgenoten van 64.424 naar

6

Sanilec 152 • Juni 2013

34.426. Dat is een daling met 46,6%. “Logisch, het statuut van de meewerkende echtgenoot is voorbijgestreefd en is niet meer aangepast aan de noden van vandaag”, zegt Unizo-topman, Karel Van Eetvelt. De ondernemersorganisatie pleit dan ook voor het co-ondernemerscontract in plaats van het statuut

van meewerkende echtgenoot. Dit contract voorziet een fiscale stimulans om meewerkende echtgenotes te registreren als volwaardige zelfstandigen. “Op die manier zullen ondernemers en hun meewerkende partner dezelfde fiscale behandeling krijgen. Er komt dan meer ruimte voor beiden, ook om

aparte beroepskosten in te brengen en een bijkomende sociale bescherming te voorzien. Op fiscaal vlak moeten beide zelfstandige partners een gelijkwaardige behandeling krijgen, net als twee andere gehuwde of niet-gehuwde partners waarvan beiden een eigen inkomen verdienen."

sanilec.pmg.be

DUCO at HOME

Duco Comfort System ‘Plug & Play’ met Vraaggestuurde Ventilatie

De standaard voor woningventilatie Het Duco Comfort System garandeert een gezond en comfortabel binnenklimaat dankzij de CO2- en vochtmeting, direct bij de bron. De snelle en eenvoudige installatie zorgt mee voor een minimale investering, maar een maximaal rendement. De communicatie verloopt volledig draadloos, waardoor het systeem zich

freduc,vent

0,75 freduc,vent

0,46 VERKRIJGBAAR BIJ UW REXEL FILIAAL > www.rexel.be

We inspire at www.duco.eu

€ 799 excl. BTW

B-2880 Bornem Tel. +32 3 888 87 89 Fax +32 3 844 14 26 [email protected] www.db-storage.be

E-peil

-16

tot

VEA

GEKEURD!

punten

E-peil

-21

tot

punten

freduc,vent

1,00

[email protected] - Handelsstraat 19 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 33 - fax +32 58 33 00 44

€ 1.099 excl. BTW • enkelzijdig of dubbelzijdig draagarmrek • hoogte 2.494mm - ook verkrijgbaar in hoogte 1.934 en 3.054mm • armlengte 600mm - boutloos verstelbaar per 70mm • reklengte 4x1.400= 5.600mm • 185kg per arm= 925kg per niveau op 5 armen • identiek aan afbeelding • inclusief alle bevestigingsmaterialen en vloerankers • transportprijs afhankelijk van leveringszone

HOME OF OXYGEN

perfect integreert bij zowel nieuwbouw als renovatie.

ACTIE UBK

UNIVERSELE BOILER AANSLUITKIT De universele boileraansluitkit van Watts Industries bevat alle onderdelen om een kleine boiler aan te sluiten, inclusief de aansluiting met de keukenkraan. Inhoud: • • • • • •

Veiligheidsgroep GSE 3000 (8bar) Haakse buis in koper 3 flexibels 50 cm T-stuk met flexibele afvoerbuis Messing T-stuk Alle nodige dichtingen en koppelstukken

p van o o k n Bij aa UKS OENEN H 5 ST C S D AN 1 PAAR

EH

ISCH AGNET

S I T RA

M

G

NIEU

W

Vraa uw g g er naa r root hand bij el

4220 ref. 185

GUIDE 5005 M - uitstekende grip - nauw aansluitend - water en olie resistent - velcro sluiting - magnetische handrug: ideaal voor gebruik tijdens montage met schroeven, bouten, nagels etc.

Actie geldig tot 30/06/2013, of zolang de voorraad strekt.

Watts Industries BVBA Beernemsteenweg 65 8750 Wingene Tel: 051/658708 Fax: 051/658720 E-mail: [email protected] www.wattsindustries.be

SOCIO-ECONOMISCH

TRENDOMMEKEER VOOR WERKGELEGENHEID IN DE BOUW

Door Tilly Baekelandt

STIJGING MET 16,5% OVER PERIODE 2000-2012 Het aantal werknemers in de bouw nam vrijwel ononderbroken toe sinds het jaar 2000. Zo steeg het aantal arbeidsplaatsen met 16,5% in de periode 2000-2012, tot een totaal (begin 2012) van 217.000 banen. Robert de Mûelenaere (gedelegeerd bestuurder Confederatie Bouw): “De vier grote deelsectoren van de bouw zijn gegroeid, maar één maakte een duidelijk grotere groei door dan de gemiddelde, nl. die van de elektrische en elektrotechnische installatiebedrijven, sanitair en HVAC. De voltooiing of de traditionele afbouw is bijna gestagneerd.”

TRENDOMMEKEER VANAF VIERDE KWARTAAL 2011 De continue groei van de werkgelegenheid sinds het begin van het millennium kwam eind 2011 tot stilstand. Van het vierde kwartaal van 2011 tot het vierde kwartaal van 2012 daalde de tewerkstelling in loondienst in de bouw met 3.184 eenheden, van 217.494 naar 214.300 eenheden.

ARBEIDERS-BEDIENDEN Meer dan 80% van de werknemers in de bouw heeft het arbeidersstatuut. Dat is duidelijk meer dan in de andere takken van de sector (industrie), die samen 38% bedienden tellen. Toename aantal bedienden Het aantal bedienden die in loondienst tewerkgesteld zijn in de bouw, is sterk gestegen in de afgelopen tien jaar. Dit aandeel steeg immers van 14,6% in 2002

sanilec.pmg.be

214.300 2012 (K4)

216.652 2012 (K3)

216.227 2012 (K2)

217.280 2012 (K1)

217.494 2011 (K4)

217.931 2011 (K3)

2011 (K2)

216.323 2011 (K1)

De Confederatie Bouw waarschuwt voor de gevolgen van een sterke stijging van de bedrijfskosten ten gevolge van de harmonisatie van het arbeiders- en het bediendestatuut. Die deadline (8 juli 2013) nadert met rasse schreden en brengt zenuwachtigheid voor de arbeidsmarkt met zich mee. De Confederatie concludeert uit haar studie over de arbeidsmarkt (2000-2012) dat de bouw momenteel op een scharnierpunt staat.

216.005

Arbeidsplaatsen werknemers bouw

CONFEDERATIE BOUW BESTUDEERT ARBEIDSMARKT

Bron: RSZ De continue groei van de werkgelegenheid sinds het begin van het millennium kwam eind 2011 tot stilstand en vertoont sindsdien een dalende trend

naar 18,1% in 2012. Dit was een De combinatie van deze twee gestage groei, waarbij een analyse verschuivingen heeft tot gevolg dat het aandeel van de arbeiders in het over een lange periode bovendien aantoont dat er een duidelijke totaal van de arbeidsplaatsen daalde van 71% in 1985 naar trendbreuk was bij de millenniumwisseling. Robert de Mûelenaere: 67% in 2006 en 63% in 2012”, aldus Robert de Mûelenaere. “De toename van het aantal bedienden was een krachtige motor voor de groeiende werkgelegenUITZENDARBEID/BUITENheid in de bouw tijdens de LANDSE ARBEIDSKRACHTEN afgelopen tien jaar, in die mate dat In 2011 hebben 9.929 deze groei 40% van de jobcreatie uitzendkrachten minstens één tijdens deze periode gerealiseerd heeft. Bovendien is de groei van de opdracht in de bouw uitgevoerd als arbeider. Aangezien werkgelegenheid in de de uitzendkracht in de sector, sinds de bouw gemiddeld vijftig financiële crisis van "D E TOENAME dagen per jaar werkt, 2008, uitsluitend toe VAN HET AANTAL bedraagt het jaarte schrijven aan de BEDIENDEN WAS gemiddelde van bedienden, aangezien EEN KRACHTIGE het aantal in de bouw het aantal arbeiders MOTOR VOOR DE actieve uitzendkrachten zelfs met 0,5% gedaald GROEIENDE WERK in 2011 2.137 peris tussen het tweede kwartaal van 2008 en GELEGENHEID IN DE sonen. Tijdens de periode van 2003, het tweede kwartaal BOUW TIJDENS DE het jaar waarin van 2012.” AFGELOPEN TIEN uitzendarbeid in het JAAR " Toename aantal bouwbedrijf ingevoerd zelfstandigen werd, tot 2011, Het aantal zelfstandigen die een verachtvoudigde de uitzendarbeid bouwberoep uitoefenen, is met in het bouwbedrijf. Het verschijnsel circa 40% toegenomen in tien van de tijdelijke detachering van jaar tijd en bedraagt vandaag buitenlandse arbeidskrachten steeg 67.000 eenheden. snel: het wordt geraamd op 18.500 arbeidsplaatsen op basis Aandeel werknemers brokkelt af van de aangiften. De werkgelegenHet aandeel werknemers in de heid heeft over het algemeen een bouw brokkelt al meer dan dertig vrij gunstige ontwikkeling doorjaar gestaag af. Het verschijnsel gemaakt, zolang de conjunctuur begon structureel te versnellen vanaf goed was. Nu de activiteit terug2006. Het aandeel van de tewerkvalt, concurreren de buitenlandse stelling in loondienst daalde zo van arbeidskrachten met de lokale, ongeveer 80% in 1985 naar 79% die door hun scherpere prijzen het in 2006 en 76% in 2012. “Boven lokale marktaandeel afsnoepen. op de verschuiving van tewerkstelling in loondienst naar een WAT NA 8 JULI 2013? zelfstandige betrekking komt die van tewerkstelling van arbeiders 8 juli 2013 is de deadline die het naar tewerkstelling van bedienden. Grondwettelijk Hof vastlegde voor

de harmonisatie van het arbeidersen het bediendestatuut. De bouw staat volgens Robert de Mûelenaere voor een scharniermoment: “Slecht omgaan met het dossier van de harmonisering zou de bouw kunnen doen kantelen naar nieuwe tewerkstellingsvormen door een intensivering en versnelling van een beweging die nu al ingezet lijkt te zijn. De werkgelegenheid in de bouw bood relatief goed weerstand tegen wat we de 'eerste golf' zouden kunnen noemen: de concurrentie van buitenlandse arbeidskrachten. Na de 'tweede golf', de terugval van de activiteit ten gevolge van de conjunctuuromkering, stellen we vast dat de werkgelegenheid klappen krijgt. De terugloop is weliswaar nog beperkt, maar zou een grotere omvang kunnen aannemen als, zoals de vrees bestaat, de laagconjunctuur zou blijven duren en vooral als de buitenlandse concurrentie sterker zou worden. Eén zaak is zeker: de werkgelegenheid zou niet opgewassen zijn tegen de aanval van een 'derde golf' of een sterke stijging van de bedrijfskosten ten gevolge van de harmonisatie van het arbeidersen het bediendestatuut.” Verantwoordelijkheidszin De Confederatie doet een beroep op de verantwoordelijkheidszin van alle actoren in het kader van de statutenharmonisering. “De activiteit en de werkgelegenheid in de bouw zorgen voor circa 10% van de staatsinkomsten. Wij keuren de voorstellen voor de harmonisatie van het arbeiders- en het bediendestatuut door het Overleg van de Interprofessionele Werkgevers goed en nemen ze aan.”  Sanilec 152 • Juni 2013

9

setting the standard

we hebben opnieuw de lat voor vloerverwarming hoger gelegd

Mikko Iivonen Director Technical Environment and Standards Rettig ICC M.Sc. (Tech)

De nieuwe standaard in vloerverwarming Nieuwe normen in installatie, verhoogde flexibiliteit en duurzaamheid, al deze kenmerken zijn terug te vinden in een opmerkelijke vloerverwarmingsinnovatie PexPenta, de nieuwe buis van Radson. Nog nooit was comfort zo makkelijk te realiseren, en dat voor het hele huis. Naast het vertrouwde gamma radiatoren, biedt Radson ook een volledig assortiment hoogwaardige vloerverwarmingssystemen, buizen en verdelers.

Vogelsancklaan 250, B - 3520 Zonhoven

Tel. +32 (0)11 81 31 41

Radson High Performance Pipe PexPenta

[email protected]

www.radson.com

HVAC 2013 KIJKT MET VERTROUWEN NAAR DE TOEKOMST

HVAC

ZESDE EDITIE VAKBEURS OP 26 EN 27 SEPTEMBER In september vindt de volgende editie van de vakbeurs HVAC plaats. Het beursconcept maakt het voor bezoekers mogelijk in een minimum van tijd een maximumaantal stands te bezoeken. Daarnaast is er ook een goedgevuld beursprogramma met o.a. learnShops, de uitreiking van de HVAC Efficiency Awards, het uitgetekende SAVE parcours en ook de Innovation Plaza, waar de meest in het oog springende innovaties terug te vinden zijn. Dit evenement brengt met andere woorden een actueel overzicht van innovaties en is tevens een kennisplatform voor de leergierige installateur. Door Sammy Soetaert BEURSCONCEPT Het gegeven HVAC hoeft eigenlijk niet meer voorgesteld te worden. Na zes edities is deze vakbeurs uitgegroeid tot een vaste waarde in het Belgische beurslandschap. Dat bleek ook uit de vorige editie, wanneer meer dan 3.200 vakmannen en professionals uit de installatiewereld de weg vonden naar dit jaarlijkse event. Vooral het snel en efficiënt contact kunnen leggen met leveranciers wordt erg gesmaakt bij de bezoekers. De organisatoren doen er dan ook alles aan om dat te bewerkstelligen.

RANDPROGRAMMA learnShops In vrij toegankelijke sessies krijgen bezoekers direct bruikbare tips over nieuwe richtlijnen, wetgeving, praktische oplossingen en demon-

Op HVAC kan er snel en efficiënt contact gelegd worden met leveranciers

straties. Bij het ter perse gaan was het programma nog niet bekend, hou dus zeker de website en de volgende editie van uw vakblad in de gaten.

De geselecteerde innovaties zijn de genomineerden voor de HVAC Efficiency Awards, die tijdens de eerste beursdag uitgereikt worden.

SAVE parcours Producten of diensten die u tijd en/of geld kunnen besparen, worden op de beurs toebedeeld met een van de 'SAVE'-labels. 'SAVE energy' staat voor innovaties op het vlak van energie-efficiënte oplossingen, 'SAVE time' staat dan weer in het teken van een snelle en efficiënte verwerking.

2020 Challenge De 2020 Challenge is een innovatiewedstrijd voor Belgische advies- en studiebureaus waar projecten met de beste energieprestaties awards kunnen winnen. Verder worden er doorlopend netwerkdrinks georganiseerd waar exposanten, bezoekers en vakexperts ervaringen uitwisselen.

Innovation Plaza Een vakjury zal tien innovaties met een SAVE label selecteren. De tien nieuwigheden worden prominent opgesteld op de Innovation Plaza. Die bevindt zich centraal op de beursvloer en is de place to be voor alle bezoekers.

TOOLS

Meer dan 3.000 vakmannen vonden de weg naar de vorige editie

Er is opnieuw een uitgebreid randprogramma, met o.m. awarduitreikingen

In de Toolbox en Toolszone ligt het accent op livedemonstraties en nieuwe tools die bijdragen tot een efficiëntere uitvoering van onderhouds- en installatiewerkzaamheden. 

HVAC 2013 PRAKTISCH W AAR ? Brussels Expo Hal 4 W ANNEER ? Donderdag 26/09, 10 - 20 u. Vrijdag 27/09, 10 - 18 u. T OEGANG ? Gratis voor professionals na registratie. Studenten enkel op uitnodiging M EER

INFO ?

www.easyfairs.com/HVAC2013

sanilec.pmg.be

WAT IS ER TE VINDEN? V ERWARMING & WARMWATERSYSTEMEN

• Verwarmingssystemen • Radiatoren • Warmwatersystemen A IRCONDITIONING & KOELING V ENTILATIE • Ventilatiesystemen • Elementen voor ventilatiesystemen H ERNIEUWBARE ENERGIESYSTEMEN •Thermische zonnepanelen •Warmtepompen •Warmte-krachtkoppeling •Biomassa W ATERBEHANDELING T EST - EN MEETAPPARATUUR S ANITAIRE INSTALLATIES • Sanitaire toestellen • Kranen, fittings en buizen • Installatietechnieken & bevestigingsmaterialen T HERMOSTATEN & REGELAPPARATUUR • Thermostaten • HVAC-regelapparatuur • Energiemeting & sensoren T OOLS & PROFESSIONAL SAFETY • Handgereedschappen • Elektrische handgereedschappen & bouwmachines • Generatoren, batterijen en compressoren • Bevestigingsmaterialen, lijmen, tapes en afdichtingsproducten • Ladders, stellingen en hoogtewerkers • Werkkledij • Software voor bouw • Werfsignalisatie & -beveiliging • Inrichting van bedrijfsvoertuigen

Sanilec 152 • Juni 2013

11

KLIMATISATIE

“WARMTEPOMP IS VERWARMINGSKETEL VAN MORGEN” “2014 BELOOFT TOPJAAR TE WORDEN VOOR WARMTEPOMP” De warmtepomp werd vroeger voornamelijk geprezen om zijn multi-inzetbaarheid en zijn capaciteiten om zowel te koelen als te verwarmen. De koelcapaciteit is vandaag de dag echter ondergeschikt aan het antwoord dat de warmtepomp biedt op de algemene warmtevraag: een verschuiving van 'cooling & heating' naar 'heating only' dringt zich op. Hoe de klimatisatiesector verder beweegt, welke mogelijkheden er zijn om als installateur in te spelen op een veranderende markt en welke uitdagingen er op de loer liggen, leest u in een samenvatting van een gesprek met Piet De Paepe, commercial director van Ambrava. Door Philip Viane INSTALLATIE VRF Begin jaren 90 studeert Piet De Paepe af als industrieel ingenieur (optie chemie) aan de Katholieke Hogeschool Sint-Lieven in Gent. Daaropvolgend vervolmaakt hij een MBA aan de Universiteit van Antwerpen, later sleutelt hij nog aan zijn managementskills tijdens een aanvullende opleiding aan de Vlerick Leuven-Gent Management School. In 1996 neemt het bedrijf Conticlima nv (verdeler van Hitachi, n.v.d.r.) De Paepe aan in de hoedanigheid van accountmanager. Ondanks een gebrek aan ervaring van het reilen en zeilen binnen de wereld van de koeltechnieken, weet De Paepe zich snel in te werken. “Na het raadplegen van een aantal naslagwerken had ik al snel de basis beet”, vertelt hij. Maar het bleef niet bij het opdoen van theoretische kennis. “Mijn eerste 'hands-on' ervaring was de installatie van een VRF-systeem, net in de periode dat deze toestellen door Aziatische merken werden geïntroduceerd.”

SFEER VAN VERNIEUWING Een kleine twintig jaar later is De Paepe nog steeds actief in de sector, nu bij Ambrava, verdeler van Samsung. “Het innovatieve karakter van dit vakgebied blijft me intrigeren. In 1996 maakte ik voor het eerst kennis met deze wereld, net toen geschiedenis werd geschreven op het vlak van VRF-systemen. In die periode, waarin vooral de grote ijswatermachines de plak

12

Sanilec 152 • Juni 2013

Piet De Paepe, commercial director Ambrava

zwaaiden, kwamen bepaalde fabrikanten met capaciteitsregeling op de proppen. Toerentalregeling werd toen nog met enige argwaan bekeken, nu kunnen we ons de techniek niet meer voorstellen zonder. In datzelfde tijdskader kwam eveneens de beslissing om te starten met de uitfasering van R22. Maar niet enkel koelmiddelen en de komst van toerentalregeling hertekenden het landschap. Over de jaren heen zijn er heel wat ontwikkelingen geweest – o.a. op het vlak van compressoren en regelingen – die ervoor gezorgd hebben dat de koeltechniek staat waar ze vandaag de dag staat. Andere evoluties waren onder meer de overschakeling van aan-/uitsystemen naar inverters, van enkel koelen met aircosystemen naar koelen en verwarmen met warmtepompen tot finaal de nadruk verlegd werd naar de 'heating only' functie van de warmtepomp.”

KETEL VS. WARMTEPOMP E-peil 60 Een vijftal jaren geleden neemt de belangstelling voor luchtwaterwarmtepompen gevoelig toe. “Onder druk van diverse regelgevingen – in de eerste plaats de steeds strenger wordende EPB-eisen – kwam er heel wat extra aandacht voor alles wat energiebesparing aangaat. Isoleren, ventileren, energiezuinig verwarmen: het zijn factoren die van essentieel belang zijn geworden in het bouwvraagstuk.” Met het verder dalen van het E-peil (E 60 vanaf 2014, n.v.d.r.) verwacht De Paepe vanaf volgend jaar dan ook een regelrechte boom van de warmtepompmarkt. “Ketelfabrikanten zullen het niet graag horen, maar de warmtepomp is een blijver, meer nog: het wordt de ketel van morgen”, aldus De Paepe. De commercial

director wijst er ons op dat de ketelfabrikanten beseffen dat de aanbieders van warmtepompen hen op de hielen zitten. “Dat de grote verwarmingsproducenten investeren in de ontwikkeling van een eigen warmtepomp is het beste bewijs dat er toch enige bezorgdheid heerst over de toekomst van de verwarmingsketel. Begrijp me niet verkeerd: dit hangt los van het werken naar een volledige onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Dat streefdoel is in mijn ogen nog steeds een utopische gedachte.”

het niet nodeloos complex te maken.” Werd de term hybride dan als een soort tussenoplossing bedacht om de overgang of overstap van ketel naar warmtepomp minder drastisch te maken? “Dat neem ik aan. In de nieuwbouw is er alvast geen twijfel meer mogelijk. Heel wat klanten nemen zelf het initiatief en vragen naar een oplossing met warmtepomp. Ze zijn zich daarenboven heel erg bewust van de diverse mogelijkheden, vaak zelfs meer dan sommige professionals.”

Renovatiemarkt volgt traag “Wil de nieuwbouwmarkt de doelstellingen halen zoals beschreven in de 2020-strategie van Europa, dan moet de mogelijkheid tot het plaatsen van een warmtepomp grondig bestudeerd worden, zeker als men streeft naar lage-energiewoningen of gebouwen die energieneutraal zijn. Ook als men als particulier de waarde van zijn huis wil blijven behouden of zelfs wil opwaarderen, dan raad ik aan om zeker rekening te houden met de hierboven vernoemde doelstellingen”, drukt De Paepe ons op het hart. “De renovatiemarkt zal sowieso moeten volgen, maar dan wel aan een lager tempo.”

Finetunen van kleine onderdelen De Paepe: “De nadruk mag dan tegenwoordig misschien wel op de warmtepomp liggen, toch staat ook de markt van airconditioningssystemen allesbehalve stil. Fabrikanten leveren veel inspanningen op het vlak van het beperken van stilstandsverliezen en doen zowat alles om een zo energie-efficiënt mogelijk product te ontwikkelen. De grote onderdelen waaruit een aircosysteem is opgebouwd, staan op punt. Men concentreert zich vandaag vooral op het finetunen van kleinere verbruikers, zoals ventilatoren, circulatoren en voedingen.” Een voorbeeld: Samsung introduceert in de nieuwste VRF-systemen het koelen van de printplaten met koelmiddel in plaats van lucht.

Hybride als tussenoplossing Zoals u al herhaaldelijk kon lezen in dit vaktijdschrift, zetten heel wat fabrikanten in op hybride. Deze trend is volgens De Paepe echter van voorbijgaande aard. De oplossingen die geboden worden om in dit stadium verschillende systemen te kunnen koppelen, zijn volgens de commercial director zeker toereikend; toch heeft hij enkele vragen over de toekomst van hybride. “Op termijn zullen we niet langer kunnen verantwoorden dat particulieren tweemaal dienen te investeren wanneer één oplossing soelaas kan brengen. We hoeven

AIRCO VS. WARMTEPOMP

Vraag naar airco neemt af De warmtepomp en ketel zijn op dit ogenblik in een felle strijd verwikkeld. Oppassen geblazen dus, want de warmtepomp heeft al eerder een veldslag gewonnen. “Dat klopt. De vraag naar warmtepompen blijft stijgen, ten koste van airconditioningssystemen”, zegt De Paepe.“Koeling of airconditioning is op de projectmarkt een absolute must, een basisbehoefte. In de particuliere woningbouw is er nauwelijks nog vraag naar.“

sanilec.pmg.be

T E CHNOL OGI EONDE R AANDACHTBRE NGE N

Ver s c hi l l endepi s t es “ I neengoede,wel ov er wogenaanpaks chui l ts ucces .Speci al i s er enen Vol genss ommi gendoens ubs i di es zi chconcent r er enopeenbepaal d meerk waaddangoed.Zezouden v ak gebi ed,ofhetv er gar env an t ev eelav ont ur i er saant r ek k en. meer der es peci al i s t enr ondom j e, DePaepenuanceer t : datzi j nt weev er s chi l l endewegen “ Al sj ezi ethoedemar k tv anpv di emogel i j kt ots uccesk unnen panel eneer s tov er -endan l ei den.Maarmenk anerev engoed onder ges ubs i di eer dwer denwel k e v ooropt er enomal l i ant i esaant e degev ol genwar env oorbepaal de gaanmeteens gezi ndecol l ega' s . ” i ns t al l at eur s bedr i j v en,danl i gthet Erzi j ndusv er s chi l l endes cenar i o' s v oordehanddatdeov er hei d mogel i j k .“ W ati kwelmer k ,i sdat v oor zi cht i gmoetzi j nbi jhetui t del en s t eedsmeerk l ant enenar chi t ect en v ancadeaus .I kbenv anhet opzoekgaannaareenenk el s t andpu ntdat ,al seent echnol ogi e aans pr eek punt . ” ener gi eef f i ci ënti senzi ch Copypas t ev er haal t egel i j k er t i j dheef tbewezen, I ns t al l at eur sdi enui nhetber oeps al l er handes t eunmaat r egel en l ev ens t appen,zi j nov erhet ov er bodi gzi j n.Subs i di esof al gemeenopdehoogt ev ande pr emi esk unnenwel ,al sdaar mee ni euws t et endens enbi nnende eenv eel bel ov endet echnol ogi e ect or .Eenouder egener at i e onderdeaandachtwor dtgebr acht . s pr of es s i onal sheef theti et sl as t i ger . Voor waar dei sdanweldatmen “ Dei ns t al l at eurhoef tgeens chr i kt e eenev enwi cht i gact i epl anops t el t , hebbenv andewar mt epomp.Net zodani gdatmengeent i j del i j k zoal seen' gewone'v er war mi ngs s uccesi ndehandwer k t . ” i ns t al l at i emoeteenwar mt epomp metdenodi gezor ggeï ns t al l eer d MUL T I DI SCI PL I NAI RZI J N wor den.W aarmeni nhetv er l eden “ Ofal l i ant i esaangaan” ,pi k tDe nogalwatk et el s Paepei n.“ Heti ns t al l er env aneen ov er di mens i oneer de,i shet war mt epompi sgeenal l eenr echt bel angr i j kom di ef outni ett emak en meerv oordef r i gor i s t .Dek oms ten bi jhetbepal env anhetv er mogen depopul ar i t ei tv andet echnol ogi e v aneenwar mt epomp.De hebbengezor gdv ooreen ber ek eni ngenzi j neens t uk gr ens v er v agi ngt us s endeber oepen compl ex er ,maarmenmagni et v anf r i gor i s ten v er get endateencv i ns t al l at euri n v er war mi ngs i ns t al l at eur . ” pr i nci pebek endi smet3/4v ande

KL I MAT I SAT I E “ E CODE SI GN AL SBE L ANGRI J KE ' DRI VE R'VOORT E CHNOL OGI E” DePaepezi eti ndeEcodes i gnr i cht l i j neenbel angr i j k edr i v erv oor dev er der eont wi k k el i ngenbi nnendemar k tv andek oel t echni ek en. “ I kmer kdatheelwatf abr i k ant endenodi gei ns panni ngenl ev er enom 2014' pr oof 't ezi j n( A+wor dtmi ni mal eei sv oorv er war mi ng,k oel en moetef f i ci ënt i ek l as s eBhal en,n. v . d. r . ) ,endemees t ezi j nhetal .Vanaf v ol gendj aarv er wachti kdatdev er s chi l l endes pel er sdel atnoghoger zul l enl eggenenzul l ens t r ev ennaarhetont wi k k el env anzov eelmogel i j k pr oduct enmeteenA+++ener gi eef f i ci ënt i ek l as s e. ” “ Erv al tv eelt ezeggenov erdedi v er s er egel gev i ngenendewet gev erop zi ch,maarwemoet ener k ennendatEur opametdezer i cht l i j nhetgoede v oor beel dgeef t .W ezi j nopni euw eenv oor l opergewor denengev en metdeui t v aar di gi ngv andezer i cht l i j neenboos taandes ect or . ” MaardeEcodes i gnr i cht l i j ns t i mul eer tni etenk eli nnov at i ev e i ns panni ngen.“ Datk l opt .Dank zi jdezer i cht l i j ndui k enereen pakmi ndermi nder waar di gepr oduct enopdemar k top. ” om naeenzev endej aarmeteen cer t i f i caatopzakdes chool bank en t ev er l at en.Dev i s i ev andi es chol en i sdui del i j k :wi lj eeencer t i f i caat , s t udeerdaneenj aarex t r a.I ndat zev endej aarwor dteenoogv oor det ai lgek week tenweetde l eer l i ng,nas l agen,v eelbet erwat ST RE NGZI J NI SNODI G k oel i ngpr eci esi nhoudt .Ermagni et Eri salheelwatk r i t i ekges pui dov er l i chtgegaanwor denov erhet angv ancer t i f i cat en.J ek untop decer t i f i cer i ngv ank oel t echni cien bel datv l akni ets t r enggenoegzi j n.De k oel t echni s chebedr i j v en.Di e Paepepl ei twelv ooreenv ouden comment ar ens l aanv oor namel i j k zi ethetnutni eti nv aneenwi l dgr oei ophetgegev endateennet aancer t i f i cer i ngenenl abel s . af ges t udeer de' f r i gor i s t 'ei genl i j k “ L abel sencer t i f i cat enbewi j zenhun ni etmet eenaandes l agk an, nut ,maarov er dr i j v enhoef tni et . omdathi jni etbes chi k tov erde ni t i at i ev enal sdeEcodes i gnr i cht l i j n ' t oel at i ng'om metk oudemi ddel ent e I moedi gi kaan,maarhetk anni et wer k en. debedoel i ngzi j nom eenov er v l oed DePaepe:“ Erzi j neenaant al abel st epr omot en. ” s chol endi edemogel i j k hei dbi eden aanl

t echni ek endi enodi gzi j nom een war mt epompt ei ns t al l er en.Al shi j bes ef tdathetgaatom eenl aget emper at uur v er war mi ng,dani sde r es tv andei ns t al l at i eei genl i j keen s oor tcopy pas t ev er haal . ”

“

Unieke opleidingen over actuele thema’s 1

ZONEVENTIELEN

2

YOUR ticket to the

Ad_CaleffiAcademy_192x136.indd s a n i l e c . p mg . b e

FUTURE 1

3

SATELLIETUNITS EN ENERGIEMETING

BALANCEREN EN INREGELEN

”

• Theorie én praktijk, door ervaren lesgevers • Certificaat én kwaliteitslabel na deelname • Exclusieve promoties • Bovendien volledig gratis! Meld je aan via [email protected]

ACADEMY

www.caleffi.be 15/03/13 14:01 S a n i l e c 1 5 2•J u n i 2 0 1 31 3

www.bott.be

Samsung Electronics is wereldwijd marktleider op vele gebieden, variërend van monitoren en TV’s tot mobiele telefoons en geheugenchips. Via innovatieve en betrouwbare producten laat Samsung de wereld kennis maken met fantastisch nieuwe mogelijkheden. Zo ook op het gebied van klimaatbeheersing.

Ultiem gemak

Met smart wifi van Samsung

DE BASIS VAN UW EFFICIËNTIE

GRATIS DEMO

www.logicline.be

Deerlijksesteenweg 101 B-8530 Harelbeke www.abeco.be tel.056/70.56.08

QUALITY made in Belgium ISO 9001-2008 CERTIFIED

Bediening van uw warmtepomp vanuit uw luie stoel? Onderweg alvast zorgen voor een aangenaam klimaat bij thuiskomst? Samsung maakt dit mogelijk! Er is wifi beschikbaar

STOPKRANEN VOOR AARDGAS

op nagenoeg het volledige assortiment single en multisplit wandmodellen warmtepompen en airconditioners. Via de smart wifi app op uw telefoon of tablet kunt u uw unit van afstand bedienen en is optimaal gebruiksgemak dichtbij.

Let’s innovate! Download nu de app in de google play store.



Afmetingen: 1/2” tot 8/4”

 Aansluitingen: VV, MM, VM, V x knel, 2 x knel, V x kopp. V of M of slangset  Naast leverancier van kwalitatief hoogwaardige Samsung klimaatbeheersingssystemen is Ambrava een volwaardig partner, die continue toegevoegde waarde levert bij haar product. Zij ondersteunt u met haar kennis en kunde, producttrainingen en een ruime voorraad goederen. Vandaag besteld, morgen geleverd!

www.samsung-klimaat.be

Afwerking:

messing: standaard chroom: 1/2” - 3/4”

INOFER PRODUCTIONS bvba Guldendal 17  B - 2800 Mechelen tel.: + 32 15 40 91 11  Fax: + 32 15 42 21 49 [email protected]  www.inofer.be

KLIMATISATIE

“IK WIL ZELF DE VERKOOP EN DE PROJECTLEIDING IN HANDEN HOUDEN” GEEROMS KIEST BEWUST VOOR KLEINSCHALIGHEID Installatiebedrijf Geeroms uit Sint-Denijs-Westrem is gespecialiseerd in airco, warmtepompen en koelinstallaties. 25 jaar terug nam Pierre Richelle de onderneming over en specialiseerde hij zich in airconditioning, warmtepompen alsook in de ziekenhuisen labosector. Hij opteert er bewust voor om het aantal technici in zijn bedrijf te beperken tot een viertal, zodat hij zelf het unieke aanspreekpunt van zijn klanten kan zijn en blijven. Door Jan De Naeyer FOCUS OP MEDISCHE SECTOR De activiteiten van Geeroms zijn drieledig: airconditioning, warmtepompen en koelinstallaties. “Koelinstallaties plaatsen we vooral in de medische sector, zoals ziekenhuizen en laboratoria”, begint Pierre Richelle zijn verhaal. “Sporadisch vind je onze koelinstallaties ook terug in horecazaken of in de detailhandel. Met de warmtepompen boren we vooral de kantorenmarkt en de residentiële markt aan, terwijl airconditioninginstallaties, die enkel kunnen koelen, vandaag de dag grotendeels beperkt blijven tot serverruimtes van bedrijven. We merken wel dat we vooral bij particulieren nog altijd een voorlichtingsrol te spelen hebben. Gewone burgers denken immers maar al te vaak aan een louter geothermische warmtepomp die gebruikmaakt van boringen, terwijl er met de lucht-water- of lucht-luchtwarmtepompen toch ook andere systemen voorhanden zijn. Voor residentiële nieuwbouwtoepassingen hanteren we vooral het lucht-waterprincipe, meestal in combinatie met vloerverwarming. Je wordt er wel geconfronteerd met beperkte vermogens. Aangezien we ons met Geeroms vooral richten op het hogere klantensegment, dat vaak grote villa’s betrekt, gebruiken we in heel wat gevallen voor de gelijkvloerse verdieping een luchtwaterwarmtepomp en voor de bovenverdiepingen een lucht-luchtwarmtepomp.”

UITBREIDING ACTIVITEITEN De firma Geeroms op zich bestaat al sinds 1927. Vijfentwintig jaar terug nam Richelle de onderneming over. “Aangezien Geeroms in de streek rond Gent wel enige

sanilec.pmg.be

naamsbekendheid genoot, hebben we ervoor geopteerd om de naam van de stichter te behouden”, verklaart Richelle. “Ik heb nog een aantal jaren samengewerkt met de oprichter, die zich toen enkel nog bezighield met het herstellen van koelkasten. 25 jaar terug belden klanten nog naar een technicus om hun koelkast te laten herstellen. Vandaag gebeurt dat niet meer, toch niet bij particulieren. Is het toestel uit garantie en defect, dan koopt men gewoon een ander. Toen waren er bij Geeroms twee ervaren koeltechnici in dienst. Daarom vond ik het ook een verspilling van talent en ervaring om hen enkel aan koelkasten te laten werken. Geleidelijk aan zijn we dan ook overgestapt naar de meer professionele koelinstallaties voor ziekenhuizen en laboratoria. Na verloop van tijd hebben we ook airco en warmtepompen in ons gamma opgenomen.”

De activiteiten van Geeroms zijn drieledig: airconditioning, warmtepompen en koelinstallaties

GEEROMS NV RECHTSVORM

Naamloze vennootschap

GELEGEN IN

Sint-Denijs-Westrem

OPRICHTINGSJAAR

1927

ZAAKVOERDER

Pierre Richelle Warmtepompen - airconditioning - koeltechniek

ACTIVITEITEN PERSONEEL

7

WAGENPARK

3

KLANTEN Particulieren

ZAAKVOERDER

Overheid

ZIEKENHUIZEN EN LABORATORIA Ziekenhuizen en laboratoria zijn geen evidente doelgroep om een reputatie op te bouwen. Gelukkig kon Richelle op dat vlak een vliegende start nemen. “Toen ik de firma overnam, hadden we al enkele ziekenhuizen als klant”, zegt hij. “Daar zijn we gewoon op blijven inzetten. We zijn in die sector ook actief gaan prospecteren, net omdat we al mooie referenties konden voorleggen. Zo ging die bal steeds maar sneller rollen. Aangezien de labowereld nauw aansluit bij de ziekenhuismarkt, was dat een logische uitbreiding van onze portefeuille. Momenteel maakt de sector van labo’s en ziekenhuizen ongeveer 25% van onze omzet uit.

Bedrijven

OMZET (EVOLUTIE OVER MEERDERE JAREN) IN €

Sanilec 152 • Juni 2013

15

Puur drinkwater, opgevangen uit de natuur…

Valeco Water Quality Rue des Foudriers, 16 B-7822 Ghislenghien T +32(0)68572071

Pelletverwarming : de oplossing!

www.okofen.be

1500 mm

www.valeco.be

RainSafe maakt van regenwater, perfect drinkwater voor 100% gebruik RainSafe werkt met alle opvangsystemen RainSafe is eenvoudig te plaatsen en in gebruik RainSafe maakt het interessant om regenwater op te slaan in bestaande installaties RainSafe is onafhankelijk gecertificeerd door Kiwa, om het water te gebruiken voor alle huishoudelijke behoeften -> Autonomie RainSafe voegt geen chemicaliën toe aan het water RainSafe bespaart geld van uw water factuur RainSafe is zowel ecologisch als economisch zinvol

[email protected]

VALECO voor alle waterbehandelingen…

Ubiflux Greenvent warmteterugwinningsunit Stil, energiezuinig en comfortabel ventileren Ventilatie-unit op basis van vraagsturing met 1 vochtigheidssensor en 2 CO2 sensoren. In combinatie met Ubiflux 300+, 400+ en F300+.

Energiebesparing op uw ventilatie

18,6%

CO2 sensor

E-peil winst*

Certified by Butgb/ATG-E

Met de nieuwe Ubiflux Greenvent voldoet uw ventilatie aan de E60 norm.

Ubbink nv Jan Samijnstraat 9, 9050 Gentbrugge | Tel: 09 237 11 00 | www.ubbink.be

*Berekend op een standaard woning met E70 waarde

0,54

46%

LDL.BE

Reductiefactor voor EPB-aangifte

KLIMATISATIE Hen voorzien we van professionele koelinstallaties. Specifiek aan die markt is dat het om zeer bedrijfszekere toestellen moet gaan. Er moet constant een stabiele temperatuur gegarandeerd kunnen worden. Bijkomend vraagt men soms ook een loggingsysteem, waarbij de temperatuur constant gemonitord wordt en er een alarm afgaat wanneer de temperatuur bepaalde grenzen overschrijdt. Voor dergelijke koelinstallaties voorzien we uiteraard ook een onderhoud, ook al is dat niet al te vaak nodig.”

HOGER KLANTENSEGMENT Geeroms was oorspronkelijk gevestigd in Sint-Denijs-Westrem en trok daarna naar een industrieterrein in Eke om nog later terug te keren naar de oorspronkelijke vestiging in Sint-Denijs-Westrem. “Omdat we ons op een gegeven moment meer toelegden op koelinstallaties voor de professionele markt, dacht ik dat we meer thuishoorden op een industrieterrein, maar eigenlijk zitten we hier beter. Langs de Kortrijksesteenweg is er heel wat passage, vooral richting Sint-Martens-Latem, waar een groot deel van onze potentiële residentiële doelgroep woont. We mikken inderdaad op het hogere segment, zoals kaderpersoneel en vrije beroepen. Het grote voordeel van een dergelijke klantenportefeuille is de mond-aan-mondreclame. De meeste van onze klanten zitten wel in een of ander netwerk waar er ook al eens over verwarmingsinstallaties gesproken wordt. Vaak werken we eerst voor het bedrijf van een klant en volgen we daarna residentiële opdrachten of vice versa. Bovendien slaagt zo’n doelgroep er ook in om de initiële investering van een warmtepomp te betalen. Dat is niet voor alle doelgroepen het geval.”

BEWUST KLEINSCHALIG Bij Geeroms zijn er momenteel zeven personen aan de slag. Richelle verzorgt als zaakvoerder zelf de verkoop en de projectleiding, terwijl zijn vrouw en een bediende de administratie voor hun rekening nemen. Daarnaast zijn er nog vier technici aan de slag. “Een tiental jaar geleden stelde ik acht technici tewerk”, aldus Richelle. “Maar als je er zoveel hebt, dan heb je ook een werfleider nodig. Die kost veel geld, kosten die niet direct door te rekenen vallen aan je klanten. Daarom heb ik er bewust voor geopteerd om ietwat af te bouwen en nog vier technici over te houden. Zo blijft een en ander beheersbaar voor mezelf en heeft de eindklant met mezelf slechts één aanspreekpunt. Ik kom de opmetingen doen, maak en verstuur de offertes en zorg ook voor de werfopvolging. Het gevolg van die werkwijze is dat ik absoluut niet op zoek ben naar bijkomend personeel. We zitten nu met een klein, maar hecht team dat goed op elkaar ingespeeld is. Een klein team zorgt er ook voor dat iedereen zich verantwoordelijk voelt en dat er minder een paraplupolitiek gebruikt wordt. Het risico van die aanpak is natuurlijk wel een potentieel verloop van personeel. Maar daar hebben we de laatste zeven jaar weinig of niet over te klagen.”

WARMTEPOMPEN WORDEN DOMINANT Een van de belangrijkste evoluties in de sector die Richelle in zijn vijfentwintigjarige loopbaan als gedelegeerd bestuurder van een installatiebedrijf opmerkte, was de vervanging van de klassieke airconditioning door warmtepompen. “Van in de beginjaren van de warmtepomp heb ik altijd het potentieel ervan ingezien. Bovendien werd de sector een handje geholpen door de almaar

“We zitten nu met een klein, maar hecht team dat goed op elkaar ingespeeld is”

sanilec.pmg.be

“We mikken op het hogere segment, zoals kaderpersoneel en vrije beroepen. Het grote voordeel van een dergelijke klantenportefeuille is de mond-aan-mondreclame”

stijgende stookolie- en gasprijzen. “Net daarom willen we op de De mensen moeten niet 'groen' zijn ingeslagen weg doorgaan. om voor een warmtepomp te We zijn van in het begin op de opteren. boot van de warmtepompen In de toekomst zal het ook een gesprongen. Die boot haalt nu al van de weinige nog resterende een aantal knopen, maar moet nog systemen zijn. Vanaf volgend jaar veel sneller varen. De vigerende wordt het bijvoorbeeld in Denewetgeving fungeert daarbij als de marken al verboden om nog langer wind in de zeilen, waar wij als nieuwe verwarmingsinstallaties te installatiebedrijf alleen maar beter plaatsen die gevoed worden door kunnen van worden. Het draait stookolie of gas. De rest van Europa allemaal om vertrouwen van de zal volgen, zeker rekening houdend klant in de installateur. Een reden met de milieudoelstellingen die om dat vertrouwen tot stand te gehaald moeten brengen, is de ervaring worden.” “E EN KLEIN TEAM die je kunt voorleggen. En op dat vlak ZORGT ERVOOR komt Geeroms niet MOEILIJKE DAT IEDEREEN ZICH PROMOTORMARKT VERANTWOORDELIJK onbeslagen op het ijs. Ook tijdens de voorbije Naar de toekomst toe strenge en lange winter VOELT EN DAT wil Richelle de residenkunnen we zeer mooie ER MINDER EEN tiële markt nog meer resultaten voorleggen PARAPLUPOLITIEK overtuigen van de met onze warmteGEBRUIKT WORDT ” talrijke voordelen pompen.” van warmtepompen. “Warmtepompen kunnen RELATIE bijvoorbeeld perfect toegepast MET LEVERANCIER worden in appartementswoningen. Het grootste struikelblok is Een vaste leverancier van Geeroms evenwel het feit dat dergelijke is het Japanse Daikin. appartementen meestal opgetrokken “We zijn superdealer voor Daikin”, worden door een bouwpromotor aldus Richelle. “Ongeveer 95% van die ze verder wil verkopen. de installaties die we plaatsen, Als die opteert voor een duurder wordt geleverd door Daikin. De verwarmingssysteem, moet hij ook overige 5% wordt uitgemaakt door de appartementsprijzen optrekken, producten die Daikin niet in zijn gamma heeft, zoals warmtepompen waardoor hij minder concurrentieel voor zwembadverwarming. De wordt. Dat lijkt een vicieuze cirkel. Maar geleidelijk aan proberen we relatie tussen een installateur en die te doorbreken. zijn leverancier is van groot belang. Via de leverancier worden we Onlangs hebben we immers een immers op de hoogte gehouden project gerealiseerd in Sint-Martensvan allerhande nieuwigheden Latem waarbij de appartementen verhuurd werden. op de markt. Hij staat ook in voor de opleiding Hopelijk komen er dan ook steeds van onze technici. Dat is van meer klanten die appartementen doorslaggevend belang. Het kan kopen en tegelijkertijd aandacht hebben voor het milieu én hun immers niet dat onze technici op de werf steevast handleidingen moeten portemonnee.” raadplegen. Dat kost enerzijds veel tijd en VERTROUWEN IS CRUCIAAL anderzijds is dat niet bevorderlijk De steeds dalende E-peilen spelen voor het vertrouwen van onze optimaal in de kaart van de klanten in onze onderneming. leveranciers en installateurs Voor onze koelinstallaties doen we van warmtepompen. Dat beseft dan weer steevast een beroep ook Richelle. op Liebherr.”  Sanilec 152 • Juni 2013

17

KLIMATISATIE

FREECOOLING OP BASIS VAN VENTILATIESYSTEEM D PERFECT MOGELIJK 'GRATIS KOELING' Door de toenemende populariteit van isoleren en luchtdicht bouwen, kiest de bouwheer steeds vaker voor een ventilatiesysteem D waarbij zowel de afvoer als de toevoer van de lucht mechanisch verlopen. Dankzij een warmtewisselaar, waarbij de warmte van de afgevoerde lucht wordt overgedragen op de binnenkomende lucht, worden de warmteverliezen tijdens de wintermaanden tot een minimum herleid. Bijkomend voordeel van ventilatiesysteem D is echter dat men er in de zomer ook mee kan koelen. Dit lukt indien de warmtewisselaar voorzien is van een bypassklep én indien de temperatuur buiten lager ligt dan de temperatuur binnen, of indien de binnenkomende lucht eerst door een aardwarmtewisselaar geleid wordt. Omdat de koeling volledig geïntegreerd zit in het ventilatiesysteem en er eigenlijk geen bijkomend verbruik is, wordt dit systeem ook wel eens beschouwd als een vorm van 'free cooling' of 'gratis koeling'. Door Gauthier Geldhof & Bart Desanghere FREECOOLING Het begrip freecooling duidt op het vrije en in onbeperkte mate beschikbaar zijn van de koelbron, alsook op het vrijwel ontbreken van enige meerkosten om deze koelte via het bestaande ventilatiesysteem D in het gebouw te verspreiden. Aan deze ruime definitie kan men op velerlei manieren een invulling geven. In dit artikel richten we onze blik op de toepassing van het freecoolingprincipe in de woningbouw. Na het kort bespreken van enkele mogelijkheden, bekijken we als voorbeeld een concreet systeem van naderbij.

NIGHTCOOLING Het principe achter freecooling is vrijwel identiek aan dat van nightcooling, met dit verschil dat men bij nightcooling kan werken met iets hogere debieten. Men hoeft immers minder rekening te houden met de hinderlijke tocht of de geluidsoverlast afkomstig van de ventilatoren. Freecooling onder hoge debieten kan, zij het voor specifieke toepassingen. In fitnesszaken bijvoorbeeld, kan men de sportruimtes, tussen twee trainingssessies door, via freecooling gedurende korte tijd afkoelen onder heel hoge debieten.

18

Sanilec 152 • Juni 2013

Captatienet in de bodem Tijdens de zomermaanden kan men de koelte van de bodem opnemen via een captatienet en deze door middel van een warmtewisselaar overdragen op de ventilatielucht. In de winter fungeert dit systeem op de omgekeerde wijze, en wordt de ventilatielucht reeds lichtjes opgewarmd vooraleer het de woning binnenkomt. Dit afkoelend of opwarmend effect zal men doorgaans versterken door het inzetten van een water-/luchtwarmtepomp als schakel tussen het captatienet en de ventilatielucht. Aardwarmtewisselaar Het aanleggen van een captatienet is echter een grote en vrij prijzige onderneming. Ook de installatie en werkingskosten van de warmtepomp vormen financiële uitdagingen, met daaraan gekoppeld lange terugverdientijden. De term freecooling lijkt hier dan ook niet echt meer van toepassing. Uit kostenoverwegingen kan het daarom interessanter zijn om de ventilatielucht zelf doorheen de bodem te leiden. We denken dan bijvoorbeeld aan een Canadese put (horizontaal systeem) of een verticale aardwarmtewisselaar. Bypass op de warmtewisselaar Het meest eenvoudige systeem is echter om te gaan werken met de

De freecoolingmodule heeft een apart buitenrooster nodig van 60 x 30 cm

koelte van de buitenlucht. Het spreekt voor zich dat dit enkel lukt op het moment dat de temperatuur van de buitenlucht lager ligt dan de temperatuur van de binnenlucht. In de zomer zal dit doorgaans enkel 's morgens, 's avonds en 's nachts zijn. Om het in- en uitschakelen van het systeem automatisch te laten verlopen, heeft men nood aan een tijd- of temperatuurgestuurde bypass op de warmtewisselaar van het ventilatiesysteem. Zeker in passiefhuizen, waar een ventilatiesysteem D standaard is, en waar vooral tijdens warme zomerdagen de temperaturen 's nachts onaangenaam hoog kunnen liggen, is dit systeem een goede oplossing. Gematigde verfrissing Zeker bij deze laatste vorm van freecooling is het niet de bedoeling om zeer snel in te grijpen op een te hoge binnentemperatuur. Het systeem is dus geen volwaardig alternatief voor een airco. Bij freecooling spreken we dan ook eerder over een 'gematigde verfrissing' dan over echte 'koeling'.

CONCREET SYSTEEM Basisconcept Het schema op de volgende pagina werd ons als voorbeeld aangereikt door een installateur. Het betreft een ventilatiesysteem D,

waarbij er gekozen werd voor een intensieve ventilatie, een centrale luchtverwarming en een aparte freecoolingmodule. Intensieve ventilatie Hier wordt gekozen om de woning vrij intensief te gaan ventileren. Zo'n 90% van de benodigde circulatielucht komt uit de woning zelf en wordt afgezogen door middel van een centraal terugnamepunt in de leefruimte beneden en een tweede terugnamepunt in de gang boven. Deze luchtstroom wordt ook wel de 'retourlucht' genoemd. De overige 10% van de circulatielucht komt van buiten. Deze buitenlucht wordt uiteraard eerst gefilterd vooraleer deze de woning binnenkomt. Vooraleer gemengd te worden met de retourlucht, wordt deze luchtstroom bovendien in een warmtewisselaar over de afgevoerde lucht geleid. Met deze afgevoerde lucht bedoelen we de (door vocht of geur) vervuilde lucht die vanuit ruimtes als de badkamer, het toilet en de keuken naar buiten toe afgevoerd wordt. Het debiet van deze afgevoerde luchtstroom is gelijk aan het debiet van de toegevoerde buitenlucht (principe van balansventilatie). Luchtverwarming De circulatielucht (90% retourlucht

sanilec.pmg.be

KLIMATISATIE FREECOOLING 1. Recuperatie-unit: Deze module kan tot 95% van de warmte recupereren aan de hand van een tegenstroomwarmtewisselaar. 2. Toevoerkanalen: Deze kanalen zorgen voor de toevoer van verse buitenlucht, de aanvoer gaat naar de verwarmingseenheid alvorens de verdere verdeling kan gebeuren door middel van de verdeeldozen. 3. Afvoerkanalen: Deze kanalen voeren de verontreinigde lucht, afkomstig van de keuken, badkamer, wasplaats of wc, af naar buiten. 4. Afvoerschouw: De afvoer kan ofwel via het dak gebeuren, ofwel via een afvoerrooster in de gevel. 5. Toevoerschouw: Via een gelijkaardige afvoermond wordt de toevoer van buitenlucht voorzien. 6. Verwarmingsunit: Een gascondensatieketel, warmtepomp of stookolieketel met 95%-filter. 7. Terugnamekanalen: Toegevoerde lucht wordt gerecupereerd en gemengd met verse buitenlucht via het ventilatiesysteem. 8. Verdeeldozen: Met geïsoleerde kanalen gaat men van de verwarmingsunit naar de verdeeldozen. Van hier vertrekken de kanalen. 9. Roosters: Via de roosters wordt de lucht opnieuw in de kamers gebracht. 10. Elektrostatische filter. 11. Luchtbevochtiger. 12. Koeling zoals freecooling. plus 10% verse buitenlucht) wordt vervolgens centraal opgewarmd door bijvoorbeeld een gas- of stookoliecondensatieketel of door een warmtepomp. Tot slot wordt de opgewarmde lucht via de roosters in de vloer opnieuw verdeeld over de woning en in de betrokken ruimtes geblazen. Passiefhuizen De reden waarom hier voor een intensieve ventilatie gekozen wordt, is omdat men een voldoende verwarmingsvermogen dient te ontwikkelen. Uiteraard mag het debiet ook niet te hoog zijn opdat de bewoners geen last zouden hebben van hinderlijke luchtstromen. Het spreekt ook voor zich dat men het benodigde debiet zal verlagen naarmate de woning beter is geïsoleerd. Voor passiefwoningen is het gevraagde verwarmingsvermogen zelfs zo klein dat het niet meer nodig is om met een retourluchtstroom te werken. Het opwarmen van de aangezogen buitenlucht is reeds ruim voldoende. Let wel: uiteraard moet men steeds Outdoor

aan de wettelijke vereisten op het vlak van woningventilatie blijven voldoen. Bypassklep voor freecooling De aparte freecoolingmodule fungeert als bypass op de warmtewisselaar van het ventilatiesysteem. De frisse buitenlucht wordt met andere woorden rechtstreeks in de woning aangezogen zonder in de warmtewisselaar over de warmere afvoerlucht te gaan. De bypass kan automatisch worden ingeschakeld d.m.v. een temperatuursensor (indien het buiten frisser is dan binnen) en/of d.m.v. Een tijdsschakelaar (enkel in de zomer en enkel 's nachts). Het is ook mogelijk om de module manueel in te schakelen, maar dit vergt uiteraard een verhoogde betrokkenheid van de bewoners. Werking freecoolingklep Als de binnentemperatuur te hoog ligt, en het buiten minder warm is, zorgt een gemotoriseerd driewegkleppensysteem voor de toevoer van frissere buitenlucht. Het betreft Indoor

Element

een simpel, doch effectief systeem, waarbij de temperatuur binnen in een gebouw iedere dag opnieuw enkele graden wordt afgekoeld, zonder de lucht uit te drogen. Het algoritme waarvan de regelklep gebruik maakt, vergelijkt de temperatuur van de retourlucht met de gewenste inblaastemperatuur en de buitentemperatuur. Ligt de temperatuur buiten lager dan de retourtemperatuur, dan wordt de mengklep geopend. Men kan de module zodanig instellen dat, wanneer de binnentemperatuur hoger ligt dan bijvoorbeeld 22 °C of 24 °C, de freecoolingklep opengaat om zo de frissere buitenlucht de woning te laten binnenstromen. Indien 's morgens de buitentemperatuur gevoelig stijgt en hoger komt te liggen dan de gedurende de nacht verlaagde binnentemperatuur, wordt de bypass terug uitgeschakeld en wordt de warme buitenlucht terug door de warmtewisselaar over de koelere binnenlucht geleid. Op die manier wordt de binnenkomende buitenlucht wat afgekoeld en blijft de woning langer fris. Extra koeling? Moet er meer gekoeld worden, bijvoorbeeld in kantoorruimtes, dan kan de centrale ventilatiegroep voorzien worden van een airco, een koelbatterij of een ijswaterinstallatie. Uiteraard kan men het probleem ook bij de bron aanpakken en oververhitting vermijden d.m.v. extra isolatie of buitenzonnewering.

TECHNISCHE AANDACHTSPUNTEN

Cruciaal binnen een ventilatiesysteem D is de warmtewisselaar waarbij in de tekening hierboven de koele binnenkomende lucht over de warme afgevoerde lucht leidt. Indien de binnentemperatuur te hoog oploopt, is het echter eveneens mogelijk om de warmtewisselaar te bypassen en de koele lucht rechtstreeks binnen te brengen

sanilec.pmg.be

Dimensionering van kanalisatie Bij de kanalenstudie dient men wel in het achterhoofd te houden dat er een hoger debiet vereist is voor koeling dan voor verwarming. Wanneer koeling prioritair is,

12. Aparte freecoolingmodule, aan te sluiten op het ventilatiesysteem D

moeten de kanalen dus berekend zijn voor airco. De berekening van de kanalisatie is met andere woorden cruciaal. Te kleine kanalen resulteren in een te hoge druk, die zonder twijfel als hinderlijk zal worden ervaren. Bij te grote kanalen zal men nauwelijks iets kunnen merken van de goede werking van de installatie. Voor kantoorruimtes geldt de eis van 3.000 tot 10.000 m³ per uur, voor de woningbouw blijft het debiet beperkt tot 1.500 à 2.000 m³. Om dit debiet in de woningbouw te kunnen handhaven, is algauw een buitenrooster van 60 op 30 cm nodig. Het kanaal tussen deze buitenluchtklep en de luchtverwarmer meet minstens 65 op 25 cm (binnenkant 60 op 20 cm). Indien een gebouw al voorzien is van de nodige kanalisatie, kan men eventueel een verwarmings- of aircosysteem op de bestaande luchtleidingen implementeren. Plaatsing Freecooling (of nightcooling) wordt gerealiseerd met roosters die aansluiten op de geïsoleerde PIR-kanalen. Deze kanalen zijn ongeveer 25 cm hoog en 45 cm breed, en zowel de toevoer- als de terugnamekanalen worden in de kelder, kruipkelder of volle grond geïnstalleerd. Het alternatief is het chapekanaal van 5 cm hoog en 10 cm breed dat in de chape wordt geplaatst. Dit systeem leent zich, in tegenstelling tot de grotere kanalen, perfect tot grootschalige renovatieprojecten. Onderhoud Het periodiek onderhoud ‘om de drie of zes maanden’ van het hele luchtsysteem, is cruciaal voor een correcte werking. Dit onderhoud, waarbij de elektrostatische filters worden gereinigd, wordt gedaan door een gespecialiseerde firma, maar kunt u ook zelf uitvoeren.  Sanilec 152 • Juni 2013

19

ProControl mengkranen, motoren en regelingen De AFRISO ProControl serie omvat een volledig gamma hoogwaardige mengkranen, motoren en weersafhankelijke regelingen: • 3- en 4-weg mengkranen met een zeer lage torsie. • Thermostatische mengkranen met antiverbrandfunctie. • Motoren met indicatie van de draairichting d.m.v. LED’s. Deze geven ook aan wanneer het eindeloopcontact is ingeschakeld. • Weersafhankelijke regeling met aanraakgevoelig scherm en geprogrammeerde installatieschema’s voor een snelle opstart.

Ontdek het volledige ProControl gamma op www.euro-index.be

Luchtverdeelslangen in elk interieur

Luchtverdeling zonder tocht? KE Fibertec biedt u de oplossing!

Wij gaan elke uitdaging aan

KE Fibertec is dé specialist in het ontwerpen, adviseren, leveren, installeren en onderhouden van textiele luchtverdeelslangen. KE Fibertec beschikt over zeven vakkundige en gekwalificeerde montage teams.

Frisse lucht uit schone slangen

KE Fibertec heeft een eigen wasserij voor het reinigen van de textiele luchtverdeelslangen, waardoor schone lucht blijft gewaarborgd.

Meer weten over tochtvrije luchtverdeling? Kijk op www.ke-fibertec.be T. +32 (0)14 869 669

•

[email protected]

•

www.ke-fibertec.be

KLIMATISATIE

GOEDE WERKING LEKDETECTOR HANGT AF VAN MEERDERE FACTOREN SENSOREN ZIJN ECONOMISCH, ERG BETROUWBAAR EN VERTONEN EEN LANGE GEBRUIKSDUUR Door de scherp toegenomen aandacht voor de milieuproblematiek met betrekking tot het lekken van koudemiddelen is er een evenredig toegenomen aandacht voor de detectie van lekken van deze koudemiddelen. In dit artikel bespreken we het belang van lekdetectie van koudemiddelen, de diverse (elektronische) opsporingsmethodes, hun ijking en de F-gassenbepaling. Door Peter De Puysseleyr

BELANG VAN LEKDETECTIE De stijgende trend van uitstoot van F-gassen (fluorhoudende gassen) is een problematiek die door iedereen gekend is. De koelsector is hiervoor het meeste verantwoordelijk. In de vorige editie bespraken we al uitvoerig de verschillende oorzaken en oplossingen aangaande koelmiddellekkage, nu kijken we hoe lekken opgespoord kunnen worden. Global Warming Potential De aantasting van de ozonlaag gebeurt door HCFK’s en de opwarming van de aarde wordt o.a. veroorzaakt door de HFK’s. Voor het gebruik van HCFK’s is een uitdoofbeleid in voege (R22

Voor het begin van de werken moet elk toestel gecontroleerd worden met ijkgas (5 g/ jaar R134a), zodat men zeker is dat het toestel werkt op het moment van de lektest

en mengsels). Hierdoor zijn HFK’s nu de meest voorkomende F-gassen (fluorhoudende gassen). Alle Fgassen hebben een GWP (Global Warming Potential). Deze GWP is berekend als het (aard)opwarmingsvermogen over een periode van 100 jaar van 1 kg van een gas in verhouding tot 1 kg CO2. Bij wijze van voorbeeld staat de uitstoot van 10 kg R134a gelijk aan 13 ton CO2 en de uitstoot van 10 kg R410a aan 20 ton CO2! We hebben er dus alle belang bij om in de hele cyclus van F-gassen het gebruik en de uitstoot te beperken. Toekomst Om in de toekomst de lekkage van F-gassen verder te beperken dient

meer bekendheid gegeven te worden aan de beste praktijkregels, lektestmethodes en dergelijke meer. Flareverbindingen of dichtingen dienen waar mogelijk vermeden te worden. Meer F-gassen met een laag GWP-cijfer moeten gebruikt worden, de F-gasseninhoud van de installaties moet verminderen en het gebruik van natuurlijke, niet-fluorhoudende koudemiddelen moet nog meer gepromoot worden.

OPSPORINGSMETHODES Om koelmiddellekken op te sporen, zijn er een drietal efficiënte methodes die toegestaan worden onder de F-gasbepalingen (kaderstuk onderaan op deze pagina).

F-GASBEPALINGEN De huidige Europese en Vlarem II-wetgeving over lekdichtheid is een rechtstreeks gevolg van het Kyotoprotocol. De Europese F-gassenverordening (842/2006), in voege sinds 4 juli 2007, is een verordening (wet) die erkend is door de lidstaten. Ook Vlaanderen erkent deze verordening. F REQUENTIE VAN EEN LEKTEST De frequentie van een lektest is bepaald door de wetgeving (F-gas en ODS). De F-gasbepalingen bepalen dat systemen die tussen 3 en 30 kg HFK's of HCFK's bevatten (of tussen 6 en 30 kg voor hermetische systemen) om de twaalf maanden getest moeten worden. Systemen die meer dan 30 kg HFK's of HCFK's bevatten, moeten om de zes maanden worden gecontroleerd op lekken. Systemen die meer dan 300 kg HFK's bevatten, moeten een permanente vaste lekdetectie hebben. Systemen die meer dan 300 kg HCFK's bevatten, moeten om de drie maanden worden getest op lekken. R EPARATIETERMIJN Wanneer er een lek gevonden is, moet het zo snel mogelijk gerepareerd worden (binnen de veertien dagen voor systemen die HCFK’s bevatten) en het systeem moet opnieuw getest worden binnen een maand na de reparatie.

sanilec.pmg.be

Als na 1 januari 2007 bij lekdichtheidscontroles en/of uit de in het logboek genoteerde hoeveelheden bijgevuld koelmiddel blijkt dat na herstellingen het lekverlies niet kan worden teruggebracht tot 5% per jaar of minder, moet de installatie binnen de twaalf maanden uit gebruik worden genomen. Indien om redenen van technische complexiteit die vervanging binnen twaalf maanden niet mogelijk is, moet de termijn voor vervanging zo kort mogelijk worden gehouden en moet dat gemeld worden aan de afdeling die bevoegd is voor de milieuhandhaving. R APPORTERING Volgens de F-gasbepalingen moet er een rapportering (F-gaslogboek) bijgehouden worden zodat toekomstige lekken vermeden kunnen worden. Een koelmiddellogboek kan het bijvoorbeeld mogelijk maken om koelmiddelvullingen en koelmiddelrecuperaties, lektesten en herstellingen te rapporteren en het voorziet eveneens een samenvatting van het koelmiddelverbruik en zijn CO2-equivalent. M AXIMAAL TOEGESTANE LEKKAGE 5% van de totale inhoud van de koelinstallatie mag per jaar weglekken.

We overlopen deze methodes hierna kort. Spray en zeepoplossing De oudste methode van lekdetectie is een zeepachtige oplossing die aangebracht wordt op punten waar men een lek vermoedt. Het ontsnappende koelmiddel veroorzaakt belvorming. Hoewel dit een zeer rustieke benadering is, wordt deze methode nog steeds beschouwd als een zeer efficiënte manier om lekken met een zeker debiet op te sporen. Fluorescerend additief Bij deze lekdetectiemethode wordt fluorescerende verf toegevoegd aan het luchtconditionerings- of koelsysteem. De verf mengt zich met de olie en circuleert met het koelmiddel doorheen het systeem. Wanneer het koelmiddel lekt, zal ook de verf lekken. Het koelmiddel zal verdampen, maar de verf zal aanwezig blijven op elke plek waar zich een lek bevindt. Wanneer het systeem nu gescand wordt met een ultraviolette of uv-/blauwe lichtlamp, zal de verf oplichten met een geelgroen kleur, exact de locatie weergevend waar zich een lek bevindt. Het is bij deze techniek belangrijk om door de fabrikanten goedgekeurde verfstof te gebruiken die compatibel is met de olie in het systeem. Daarnaast is het aangeraden om gebruik te maken van een ultraviolette of uv-/blauwe lichtlamp met een grote intensiteit. Hoe groter de lichtintensiteit, hoe heviger de fluorescerende verf zal oplichten, wat het vinden van lekken vergemakkelijkt. Elektronische lekdetectie Dit zijn de zogenaamde ‘sniffers’. Dat zijn kleine draagbare Sanilec 152 • Juni 2013

21

KLIMATISATIE

Elektronische lekdetectoren worden ook wel eens 'sniffers' genoemd

elektronische toestellen, met een formaat vergelijkbaar met dat van een koffertje tot een grote zaklamp. Ze zijn voorzien van een soepele plooibare extensie, waarmee men ook op moeilijk bereikbare plaatsen metingen kan verrichten. Een variabel visueel-auditief signaal geeft de aanwezigheid en de concentratie van een lek weer.

Een flexibele sonde maakt lekdetectie mogelijk op moeilijk bereikbare plaatsen

halfgeleidermateriaal (CMOS), Na elektronische versterking zal dat voorzien van een reactief element, resulteren in het activeren van een op een hoge temperatuur gehouden audiovisueel alarm. door een ingebouwd verwarmingsEigenschappen Deze sensoren zijn element dat het koelmiddel verhit niet enkel economisch, maar boven(ioniseert), waardoor dit koelmiddel dien erg betrouwbaar en hebben een lange gebruiksduur (vijf tot ontbonden wordt in moleculen. zes jaar). Men kan er Hierdoor ontstaan Wettelijke minimale positief geladen chloor-, HFK’s, HCFK’s en NH3 V OLGENS DE gevoeligheid Volgens de mee detecteren. De broom- of fluoratomen F- GASBEPALINGEN nadelen zijn dan weer Nazicht en onderhoud F-gasbepalingen dient de (ionen), die worden Elektronische lekdetectors zijn testlekdetector een gevoeligheid te dat ze gevoelig zijn aangetrokken door DIENT DE hebben van vijf gram per jaar of voor andere gassen, instrumenten die nagekeken en een negatief geladen LEKDETECTOR EEN minder en moet die jaarlijks voor vochtigheid en onderhouden moeten centrale elektrode. GEVOELIGHEID TE worden om de accu- gecontroleerd worden. temperatuursDe stroom van broom-, HEBBEN VAN VIJF raatheid te garanveranderingen, en chloor- of fluorionen GRAM PER JAAR deren. naar de centrale dat ze speciale ELEKTRONISCHE OF MINDER zorg vereisen bij het Volgens elektrode veroorzaakt LEKDETECTIE vervangen van de de F-gaseen kleine elektrische bepalingen Verhitte diodedetectoren sensor. Ze kunnen ook beschadigd stroom. Als de concentratie van het zouden ze Werkingsprincipe Deze techniek raken bij blootstelling aan te hoge koelmiddel tussen de elektrodes gasconcentraties. De sensor is een eenmaal maakt gebruik van een sensor die toeneemt, zal de elektrische stroom per jaar verbruiksonderdeel dat na verloop bestaat uit een substraat van een eveneens toenemen. van tijd vervangen moet worden. Bij veel merken zal het circuit conE_MOSTM DETECTORENTECHNOLOGIE stant het verouderingsproces van de sensor compenseren om een W ERKINGSPRINCIPE constant presentatieniveau te waarDit is de nieuwste ontwikkeling op het gebied van lekzoekmethodes, waarbij E_MOS staat voor borgen, zodat de gevoeligheid en Enhanced_Metal Oxide Semiconductor. De sensor bestaat uit een balletje van metaaloxidemateriaal, prestaties gedurende de levensduur waarin een verwarmingselement zit, en een derde elektrode die dienstdoet als een sensorelektrode ten van de sensor gelijk blijven. opzichte van het verwarmingselement dat dienstdoet als neutrale elektrode. Het verwarmingselement zal Onderhoud, controle en de sensor op werkingstemperatuur brengen en de elektrische weerstand van het materiaal tussen de sensorafstelling Veel modellen zijn elektrode en het verwarmingselement wordt gemeten. Het metaaloxidemateriaal bestaat uit microscopische uitgerust met een automatisch kristallen, en geleiding van elektriciteit door het materiaal moet de korrelgrenzen overschrijden. Zuurstof uit kalibratiemechanisme. de omgeving wordt geabsorbeerd door de kristalstructuur van het materiaal en vormt een grens die de Nadat de unit aangeschakeld geleidbaarheid van het materiaal vermindert. In het bijzijn van koudemiddelen worden de negatief geladen wordt en volledig is opgewarmd, zuurstofionen geneutraliseerd, wat de mogelijke grenzen van de korrel verlaagt en de geleidbaarheid van het neemt de unit de eventuele hoeveelmateriaal verhoogt. Hieruit worden de lekzoeksignalen gevormd. heid koudemiddel aan als 0-punt. E IGENSCHAPPEN Alleen een niveau, of concentratie, Qua prestaties kan deze nieuwe technologie zich meten met de twee voorgaande methodes. Deze technologie hoger dan dit nulpunt zal een alarm is betrouwbaar en stabiel in werking. De sensor heeft een lange levensduur (meer dan 500 uur). Die wordt niet veroorzaken. Wees u er daarom verontreinigd door bijvoorbeeld R404a en wordt ook niet beschadigd door blootstelling aan te hoge dosissen van bewust dat deze eigenschap er koelmiddel. Deze detector is geschikt voor alle CFK's, HFK's, HCFK's en mengsels, alsook voor de nieuwe de oorzaak van is dat de unit elk HFO’s. De sensor is niet duur en kan eenvoudig worden vervangen. aanwezig koudemiddel negeert O NDERHOUD , CONTROLE EN AFSTELLING tijdens het aanschakelen en De automatische kalibratie bij opstart garandeert een goede werking en een hoge gevoeligheid gedurende opwarmen. de hele levensduur van de sensor. Dit systeem voldoet aan de nieuwste wetgeving EN 14624:2012 Tips voor gebruik Gebruik dit en detecteert lekken kleiner dan 3 gram/jaar. type lekzoeker niet in een explosieT IPS VOOR GEBRUIK gevaarlijke of brandbare omgeving. Sommige modellen zijn uitgerust met een volledig automatische werking. Slechts een druk op de knop om de De lucht wordt door de flexibele lekzoeker aan te zetten en het toestel gaat vervolgens volledig automatische gevoeligheid selecteren en regelen. slang en de sensor gezogen, en de

22

Sanilec 152 • Juni 2013

gecontroleerd moeten worden. Dat is echter een minimumvereiste; voor een optimale betrouwbaarheid moeten ze frequenter gecontroleerd worden, bijvoorbeeld telkens na een gebruiksduur van 25 uur (of volgens de handleiding van de fabrikant).

sanilec.pmg.be

KL I MAT I SAT I E

s ens orwer k tmeteenzeerhoge t emper at uurv anca.1. 000° C. Demengel i ngv anhet el uchten br andbaargask andusex pl oder en. W eesom dezel f der eden v oor zi cht i gal sude s ens orv er wi j der t ;het i saant ebev el en om deuni tv oor mi ni maalv i j f mi nut enui tt e zet t env oorude s ens orv er wi j der t . I nf r ar oodde t ec t or en

Wer ki ngspr i nci pe

Bi nneni nde i nf r ar odek oel mi ddel l ek det ect orbev i ndt zi cheeni nf r ar oodabs or pt i ef i l t omet er . Di ebes t aatui teen t es t celmeteen i nf r ar oodbr on aandeenek ant eneeni nf r ar odeener gi edet ect oraande ander ek ant ,meteen opt i s chef i l t erer t us s eni n. Demees t emat er i al enabs or ber en s peci f i ek eengek endegol f l engt en v ani nf r ar odeener gi e.Al l ek oel mi ddel enhebbengel i j k aar di ge abs or pt i es pect r ai neenber ei k v an7, 5t ot14nanomet er . Dei nf r ar oodbr onzendteen ener gi es t r oom meteenhogei nt ens i t ei tui t ,di eal l egol f l engt eni nhet i nf r ar oods pect r um bev at .Di es t r oom gaatdoordeopt i s chef i l t er ,di e al l egol f l engt ent egenhoudt , behal v edegenedi ek oel mi ddel enabs or ber en.De gef i l t er dei nf r ar odeener gi eber ei k t dedet ect or ,waar doorhi jopwar mt . Wanneerdei nt er ne pompk oel mi ddel naardet es t cel s t uwt ,wor dt bepaal de i nf r ar odeener gi e doorhet k oel mi ddel opgenomen. Datv er oor zaak teen v er mi nder i ng v ande hoev eel hei d i nf r ar ode ener gi e di ede det ect or ber ei k ten eenov er eenk oms t i ge dal i ngv andet emper at uuri nde det ect or ,waar doordi eeen al ar ms i gnaalui t zendt .Hethel e pr ocesneemts l echt seenf r act i e v aneens econdei nbes l ag. Ei genschappenDoorh etgebr ui k v aneenopt i s chef i l t ermet wel bepaal deei gens chappen,i s dedet ect orgev oel i gv ooral l e k oel mi ddel en,t er wi j lergeen gev aari sv oorv al sal ar m. Aangezi enerbov endi engeen

s a n i l e c . p mg . b e

r educt i ei sv anchemi cal i ënzoal s i ndet ect or enmeteenv er war mde s ens or ,k andes ens orni etwor den bes chadi gddoorhogedos i s s en k oel mi ddelenwor dthi jni et zwak k ernav er l oop v ant i j d. Ookher s t el tde det ect orzi ch onmi ddel l i j knadat hetk oel mi ddelde celheef tv er l at en. Dev oor del enzi j n eenhoges el ect i v i t ei t , eenl angel ev ens duur , eengr ootmeet ber ei k ennauwk eur i ge waar den.Di tt y pe s ens ork anookhoge concent r at i esgas v er dr agen.Hetgr oot s t e nadeeli sdepr i j s .

SoluCalc

®

Zacht water verzacht het harde leven

De oplossing tegen kalk • Efficiënt • • Economisch • • Milieuvriendelijk • • Welzijn • Gemakkelijk te installeren en bedrijfszeker

Onder houd,cont r ol e enaf st el l i ng

Demees t et oes t el l en k al i br er enzi chzel fi n eenmetk oudemi ddel v er v ui l deomgev i ngen r eager en( bi j na)ni etop k l ei neconcent r at i es ol i edampenofv ocht .

Ti psvoorgebr ui k

Di tt y pet oes t elr eageer top concent r at i ev er ander i ngeneni s ui t er s tnauwk eur i g,bet erdande 5ppmnor m.Demees t et oes t el l en v andi tt y pezi j nges chi k tv oor CF K' s ,HF K' s ,HCF K' senmengs el s . Res pect eerdeopwar mt i j d, di ebi j v oor beel d30s econden bedr aagt .Det y pi s cher es pons t i j d bedr aagt0, 5t ot1s econde.

I J KI NG Dei j k i ngmaak t deelui tv ande cont r ol ev an degoede wer k i ng v aneen el ek t r oni s che l ek t es t er . Voorhetbegi nv andewer k en moet enwei eder el ek t es t er cont r ol er enmeti j k gas( 5g/j aar R134a) ,zodatwezek erzi j ndat del ek det ect i eappar at uurwer k top hetmomentv andel ek t es t . Ref er ent i el ek Gebr ui khi er v oors t eedseen ‘ r ef er ent i el ek ’om dewer k i ng v andedet ect ort econt r ol er en. Heti shi er bi jni etaccur aatgenoeg om eengas ci l i nderofeenk oel s y s t eem t eopenenomdegoede wer k i ngv andedet ect ort e check en. Maakgebr ui kv aneeneenv oudi ge gek al i br eer der ef er ent i ek l epdi eop eenci l i nder k l epk anwor den aanges l ot en. W anneerder ef er ent i ek l ep geopendi s ,zalerongev eerv i j f gr am k oel mi ddelperj aarl ek k en. Al sdel ek det ect ordi tmi ni mal e debi etni etr egi s t r eer t ,moethet t oes t elonder houdenwor den.

Door CO2 Protadur van Westfalen aan het water toe te voegen, lost u de kalk in het water op. Hydro-Bio nv

Westfalen

Tel.: +32 (0)2/888.70.80 [email protected] www.solucalc.com

Tel.: +32 (0)53/64.10.70 [email protected] www.westfalen.be



uw leverancier van zonneboilers met vacuümbuizen hoog rendement, het hele jaar door        10 jaar garantie op collector               5 jaar garantie op boiler                        gemakkelijke montage                                 Duitse kwaliteit                                          scherpe prijzen

Zandvoordestraat 503 8400 Oostende 059 85 97 41 [email protected] www.vacusolar.eu

rechtstreekse verkoop aan installateurs

HET LAATSTE SECTORNIEUWS WEKELIJKS IN UW

MAILBOX MELD U NU AAN via http://sanilec.pmg.be

S a n i l e c 1 5 2•J u n i 2 0 1 32 3

CASESTUDY VERWARMING

“SATELLIETEN VEREISEN MINDER LEIDINGWERK DAN KLASSIEKE INSTALLATIES” ZORGBEDRIJF ANTWERPEN RUST SERVICEFLATS UIT MET SATELLIETEN Is het nog langer rendabel appartementen in grote blokken elk apart te gaan uitrusten met een eigen cv-installatie? Of zijn er alternatieven voorhanden? Sanilec trok naar Antwerpen waar het Zorgbedrijf 126 nieuwe serviceflats bouwt die elk voorzien zijn van een satelliet van Giacomini, die is aangesloten op een centrale stookplaats. De voornaamste voordelen zijn te vinden op het vlak van het rendement, de plaatsbesparing, de installatie, het meten van het energieverbruik, het onderhoud en ook de veiligheid (wegens geen gasleidingen in de flats). Door Jan De Naeyer

Het Zorgbedrijf bouwt een woon-zorgcentrum, een dienstencentrum en 126 serviceflats

EUROPARK Zorgbedrijf Antwerpen bouwt op Linkeroever mee aan de nieuwe wijk Europark. De stad investeert er in wonen, zorg, onderwijs en opvang, om de relatie tussen de verschillende generaties en culturen in de wijk te versterken. Het Zorgbedrijf bouwt er een woon-zorgcentrum, een dienstencentrum en 126 serviceflats (3 blokken van 16 flats in fase 1 – 2 blokken van 32 flats in fase 2 – fase 3 volgt nog) verspreid over verschillende gebouwen, elk met een eigen ingang. De flats zijn verspreid over zes gebouwen in drie straten. Alle 126 flats zijn toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Tussen de gebouwen komen er tuinen. Elke flat beschikt over een ingebouwde keuken, een badkamer G.

A.

met inloopdouche, stopcontacten op aangepaste hoogte, een oproepsysteem naar een alarmcentrale en een internetaansluiting. De flats zijn ruim en licht en zo gebouwd dat de energiefactuur zo laag mogelijk is.

CENTRALE STOOKPLAATS VOOR CV-WATER Elke woonunit werd immers voorzien van een zogenaamde ‘satelliet’ van leverancier Giacomini. In Antwerpen werd type GE556Y101 geïnstalleerd. Satellieten zijn de oplossing voor meten van het warmteverbruik in appartementsgebouwen met een centrale productie van het water voor de centrale verwarming en een lokale, individuele productie van sanitair warm water in elk appartement. De satellieten laten ook toe B.

driewegzoneventiel voorrangsschakeling thermostatisch mengventiel kogelkraan vul- en aftapkraan temperatuurvoeler flussostaat filter keerklep type EA

S. C.

H.

D.

warmtemeter

Werkingsschema: A. aanvoer verwarming (primair), B. retour verwarming (primair), C. aanvoer verwarming appartement (secundair), D. retour verwarming appartement (secundair), G. voeding SKW (primair), H. voeding SWW appartement (secundair), S. vul- en aflaatkraan

24

Sanilec 152 • Juni 2013

om elke verwarmingsinstallatie individueel te sturen door het koppelen van het motoriseerbaar driewegzoneventiel aan de ruimtethermostaat. Behalve meten van warmteverbruik laten de satellieten ook toe om het verbruik van sanitair koud water te registreren mits het toevoegen van een debietmeter. “Eigenlijk kan je een satelliet perfect vergelijken met een gaswandketel zonder dat het noodzakelijk is om gas te gaan aansluiten”, aldus Wim Wolfs, technical manager bij leverancier Giacomini. “Het technische lokaal van iedere flat, met daarin o.a. de satelliet, geeft direct uit op de centrale inkomhal van de Antwerpse serviceflats zodat de bewoners van de flats niet aanwezig moeten zijn of niet gestoord worden in geval van technisch onderhoud. Die satellieten worden gevoed vanuit de centrale stookplaats die voorzien is in elk van de zes appartementsblokken. In die centrale stookplaats wordt het warme water voor de verwarming geproduceerd. Op de satellieten wordt de aanvoer en de retour van het verwarmingswater aangesloten, net als die van het sanitair koud water. Via de thermostaat kunnen bewoners beslissen wanneer er moet verwarmd worden. Dankzij de sanitaire voorrangsschakeling wordt steevast voorrang gegeven aan de productie van sanitair warm water via de satelliet, die voorzien is van een warmtewisselaar.”

Eén aanvoerleiding en één retourleiding volstaan voor de verdeling van de energie die nodig is voor de verwarming van de appartementen en voor de individuele productie van het sanitair warm water zodat het volstaat om één voedingsleiding voor sanitair koud water toe te voegen. “Dankzij de satellieten wordt de warmwateropslag zo beperkt mogelijk gehouden”, zegt Wolfs. “Elke opslag genereert immers warmteverliezen, wat de energie-efficiëntie niet ten goede komt. Dankzij de warmtewisselaar in de satelliet wordt alleen sanitair warm water aangemaakt wanneer er een effectieve vraag naar is. Enkel de centrale stookplaats is uitgerust met een buffervat, dat warm cv-water bevat. In de winter vormt er zich evenwel geen probleem omdat de centrale ketel dan het grootste deel van de tijd aan het werk is. De overgangsseizoenen zijn een ander verhaal. Dan is er minder vermogen nodig en is het dus ook niet nodig dat de ketel aanslaat bij elke warmtevraag of bij elke vraag voor sanitair warm water. Daarom wordt daar toch een centraal buffervat gebruikt, dat werd berekend in functie van het aantal appartementen. De ketel bewaakt dan enkel de temperatuur van het water in het vat. Koelt dat te veel af, dan slaat hij alsnog aan. Door op die manier te werken, wordt het rendement van de volledige installatie verhoogd.”

Warmwateropslag Satellieten worden vooral toegepast in gebouwen met een centrale verwarmingsinstallatie met een beperkte ruimte voor de verdeelleidingen naar de individuele gebruikers via de technische schachten.

Eenvoudiger en goedkoper onderhoud Het alternatief voor de satellieten in Antwerpen was om per flat een boiler te gaan voorzien. Maar omwille van de energie-efficiëntie werd die piste al snel verlaten.

sanilec.pmg.be

GIACOMINI GE556Y101 “Elke boiler heeft immers te kampen met een warmteverlies”, verzekert Wolfs. “Per woonunit zou er dus een bepaalde energie nodig zijn om die verliezen te gaan opvangen en dat is niet efficiënt. Bovendien spreken we hier over flats van ongeveer 60 m². Een boiler neemt al snel heel wat plaats in, plaats die nu anders kan ingevuld worden. De bergruimte nu is quasi volledig benutbaar. Er staat enkel nog een elektriciteitskast en de unit voor de mechanische ventilatie. Een bijkomend voordeel van het werken met onze satellieten is dat er geen aparte gasleiding naar elk appartement getrokken moet worden. Ook de rookgasafvoer blijft beperkt tot de centrale stookplaats. De installatie wordt dus veiliger. Bovendien wordt het onderhoud stukken eenvoudiger en goedkoper door op deze manier te werken. De onderhoudskosten van de centrale stookplaats kunnen immers gedeeld worden door alle gebruikers samen.” Totaalpakket Een vergelijking maken qua energieefficiëntie tussen appartementen met allemaal aparte verwarmingsketels en een appartementsblok met één centrale stookplaats, is niet eenvoudig. Maar toch zijn er vrij objectieve parameters op basis waarvan het gezonde boerenverstand kan besluiten dat het werken met een centrale stookplaats de ideale manier is. De nieuwe serviceflats zijn immers gebouwd volgens de nieuwste richtlijnen van de Vlaamse overheid en hebben een K30-peil en een warmteverlies van 8 à 10 kW per flat. Wanneer de flats zouden uitgerust worden met een individuele verwarmingsketel dan zou echter, wegens de directe productie van het sanitair warm water, een ketel met een vermogen van 20 à 25 kW per flat moeten geselecteerd worden.

De Giacomini GE556Y101 satelliet

sanilec.pmg.be

AFMETINGEN (B X H X D)

540 x 390 x 155 mm Inbouwkast GE551Y056 /

INBOUWMOGELIJKHEDEN opbouwkast GE551Y054 HYDRAULISCHE AANSLUITINGEN

Uitgevoerd in 3/4” uitwendige schroefdraad. De satelliet is vooraf bedraad

ZONEVENTIEL

Motoriseerbaar driewegzoneventiel in kringverwarming

INREGELVENTIEL

In kringverwarming

SCHAKELING

Voorrangsschakeling voor productie van SWW

WARMTEWISSELAAR

Platenwarmtewisselaar in rvs, geïsoleerd, 44 kW

DEBIET SWW / ΔT BEVEILIGING SKW

18 l / min / 35 °C

BEVEILIGING SWW

Distributie met thermostatisch mengventiel

FILTER

Rvs-filterelement

Keerklep type EA met Belgaqua keuring

Vermogen productie SWW bij ingangstemperatuur 75 °C en debiet 1 m³/h (primair)

Vermenigvuldigd met de 16 flats per blok zou dit een totaal vermogen van 320 à 400 kW betekenen. Door gebruik te maken van de satellieten moest een dergelijk groot vermogen niet geïnstalleerd worden, maar kon dat gereduceerd worden tot 2 x 80 kW = 160 kW.” Eenduidige registratie verbruik Nog een reden om te werken met de satellieten is de eenduidige registratie van het energieverbruik en het verbruik van sanitair water. “Iedereen kent wel de caloriemetertjes die vroeger aan de radiatoren werden bevestigd om het verbruik ervan te meten”, blikt Wolfs terug. “Die metertjes werkten op basis van verdamping. Iedereen kende dan ook al snel de truc van de natte doek die over de metertjes gehangen werd zodat de registratie van de verbruikte calorieën werd vertraagd. Een tweede nadeel was dat vroeger met punten werd gewerkt. Elke radiator kreeg een bepaald puntenaantal toebedeeld, afhankelijk van de geregistreerde calorieën. Op basis van je puntenaantal werd je totale energiefactuur berekend.

Dat was dus allemaal verre van betrouwbaar. Vandaag de dag is dat niet langer het geval. De energiemeters waarmee onze satellieten uitgerust zijn, registreren daadwerkelijk het aantal kilowattuur, dit is de totale hoeveelheid energie die gebruikt werd zowel voor de verwarming als voor de productie van het sanitair warm water. Een en ander wordt ook nog eens voorzien van een debietmeter zodat het aantal kubieke meter verbruikt sanitair water ook wordt geregistreerd.”

VEEL MINDER LEIDINGEN De installatie van de satellieten in de appartementen van Zorgbedrijf Antwerpen was in handen van installatiebedrijf VKM. “De centrale stookplaats van iedere blok werd met twee grote verwarmingsketels uitgerust”, aldus installateur Willem Ruts van VKM. “Er is ook een collector met de aparte kringen omdat we hier hebben gewerkt via vier schachten. En daarnaast is er uiteraard ook nog een rookgasafvoer, een gastoevoer en het al vermelde buffervat voor cv-water.

CASESTUDY VERWARMING Een inschatting geven van de uitvoeringstermijn is niet zo evident omdat we aanwezig zijn in alle fasen van het bouwproces, gaande van de ruwbouw tot en met de afwerking. In de ruwbouwfase legden we alle leidingen en installeerden we de centrale stookplaats. Daarna hebben we alle satellieten geplaatst en in de afwerkingsfase kwamen daar ook de radiatoren bij. Na de metselaars zijn wij de eerste die beginnen en na de schilders zijn we de laatste die vertrekken. Bij de installatie hebben we geen noemenswaardige problemen ondervonden, mede dankzij een goede voorbereiding. Een satelliet is bovendien ook heel zichtbaar voor een installateur. Je ziet gewoon waar je welke leidingen moet aansluiten. En als klap op de vuurpijl gaat het veel sneller dan een klassieke installatie omdat je gewoonweg veel minder leidingen moet leggen. Op het vlak van gas volstaat bijvoorbeeld één centrale leiding naar de stookplaats.”

STADSVERWARMING Satellieten worden niet gebruikt in residentiële toepassingen, althans niet in de klassieke residentiële toepassingen die we allemaal kennen. Het gebruik ervan wordt wel weer relevant wanneer wordt gewerkt met zogenaamde stads- of districtsverwarming. Wolfs: “Vroeger liep er onder een gedeelte van Aalst een centraal stoomnetwerk waarvan ongeveer 1.250 gebruikers konden aftappen om zich te voorzien in verwarming. Dat systeem is al enkele jaren niet meer operationeel maar toch merken we hier en daar opnieuw een verhoogde interesse in stadsverwarming. Het idee is dat er per wijk een centrale stookplaats wordt voorzien, met leidingen die supergeïsoleerd zijn, à rato van een warmteverlies van 1 °C per kilometer. Iedere woning zou voorzien worden van een satelliet maar wel met een dubbele warmtewisselaar, niet enkel voor sanitair warm water, maar ook voor cv-water. Deze aanpak is volop in opmars. Iedereen heeft immers de mond vol van de Kyotodoelstellingen die we moeten halen en van de doelen die Europa heeft vooropgesteld voor 2020 en 2050 op het gebied van de verbetering van de energieefficiëntie, het aandeel van hernieuwbare energie in het totale energieaanbod en de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. We zullen dus veel meer moeten overschakelen op alternatieve energiebronnen. Het is veel gemakkelijker om dat te doen vanuit één centrale stookplaats die een hele wijk bedient, dan vanuit veel diverse aparte woningen.”  Sanilec 152 • Juni 2013

25

EXADOS EK6 - betrouwbare doseertechniek - eenvoudige installatie en gebruik - 8 doseerproducten volgens hardheid en leidingsmaterialen - 3 liter / 10 kg / 20 kg naar gelang waterverbruik

ACTIE !

Doseerpomp EXADOS EK6 + doseerproduct naar keuze (4 x 3l = goed voor 120 m³) SUPER-NETTO-prijs installateur tot 31-08-2013 ! E-mail “EXADOS ACTIE” naar [email protected]

Grünbeck Belgium Industrieweg 122 A1 www.gruenbeck.be

9032 WONDELGEM 09/22 737 22 [email protected]

Buderus App EasyControl

Regeling van de installatie op afstand met een smartphone Met de EasyControl-applicatie van Buderus kunnen de bewoners met hun smartphone hun verwarmingssysteem bedienen via internet, waar ze ook zijn.

Beschikbaar in de App Store

Warmte is ons element

Buderus, Ambachtenlaan 42a, 3001 Heverlee, www.buderus.be

PUB_App_162x136_2013.indd 1

11/03/2013 11:29:28

VOORKOMEN CORROSIE SANITAIRE INSTALLATIES

SANITAIR

WATERVERBRUIK EN AARD VAN VERVUILING BEPALEN SOORT FILTERTYPE Voor de preventie en bestrijding van corrosie in nieuwe en bestaande sanitaire installaties zijn er vandaag heel wat mogelijkheden voorhanden. Naast het correct aanleggen van sanitaire installaties is waterbehandeling een zeer belangrijk onderdeel in de bestrijding van corrosie. In dit artikel wordt er dieper ingegaan op de waterbehandeling en de oplossingen bij verstopte en gecorrodeerde leidingen.

In een oudere woning, gebeurt het vaak dat er rood- of groenkleurig water (bij gegalvaniseerde of koperen leidingen) uit de kranen vloeit

Door Luc Mouton

WATERBEHANDELING Filtratie Vanuit het waterdistributiesysteem wordt de eindverbruiker steeds voorzien van drinkwater van een optimale kwaliteit. Filtratie is bijgevolg geen noodzaak. Filteren garandeert echter wel dat zeer kleine onzuiverheden, veroorzaakt door een breuk in de distributieleiding of een plotselinge stroomversnelling van het water door afname van de brandweerdiensten, niet in de binneninstallatie

kunnen terechtkomen. Als het ijzer in vaste vorm voorkomt, kan dat makkelijk door filtratie verwijderd worden. Putwater, regenwater of proceswater zijn echter zelden zuiver en bevatten dikwijls partikels in suspensie, soms samen met colloïden. De eerste regel in het behandelingsproces is het filteren van het water. Deze filtratie gebeurt door het water via een poreus element te laten vloeien. De partikels die groter zijn dan de mazen, blijven achter, het water vloeit erdoorheen.

Er zijn verschillende filtertypes die daarvoor in aanmerking komen: • Zeeffilters zijn samengesteld uit verschillende filtrerende elementen van roestvrij staal of nylon. Ze filtreren van 50 tot 100 µ en worden over het algemeen gebruikt voor weinig troebel water. • Patronenfilters zijn uitgerust met vervangbare of afwasbare patronen en filtreren van 1 tot 100 µ. Ze worden over het algemeen gebruikt voor matig gebruik of voor matig troebel water. • Zand- en hydroantracietfilters hebben

Automatische ontluchtingsklep

Centrifugaalpomp

Terugslagklep

Terugslagklep

een tank die het filtermedium bevat en een bedieningsklep voor manuele of automatische reiniging. Ze worden gebruikt voor matig tot sterk troebel water en voor een belangrijk debiet. • Actieve koolfilters zijn in de twee vorige beschreven versies beschikbaar. Ze worden hoofdzakelijk gebruikt om nare geuren en smaken te verwijderen, alsook voor de verwijdering van chloor. • Magno-mediafilters

Oxidatieaansluiting Sanitair expansievat

Compressor

sanilec.pmg.be

Automatisch toestel voor filtratie en verwijdering van ijzer en mangaan

hebben een tank met het filtermedium en een bedieningsklep voor automatische reiniging.

• Ultra- of nanofilters

zijn zeer specifieke filters, toegepast in de farmaceutische, medische of agro-industrieën.

Het waterverbruik en de aard van de vervuiling bepalen het soort filtertype. Meer specifieke toepassingen, zoals vaak gezien in farmaceutische, medische of agro-industrieën, vragen om ultra- of nanofiltratie. Ontijzeringsinstallatie Ontijzeringsinstallaties worden geplaatst op sanitaire installaties die gebruikmaken van boorputwater (ijzer is aanwezig in opgeloste vorm). Het is van het grootste belang om een of meerdere wateranalyses uit te voeren om te achterhalen in welke vorm het ijzer aanwezig is (vaste of opgeloste vorm) en wat de maximumwaarde van het ijzergehalte bedraagt. Wij raden aan om een volledige scheikundige analyse te laten uitvoeren, aangezien bepaalde parameters de waterbehandelaar meer inzicht zullen geven om uiteindelijk de juiste keuze te kunnen maken. Neem zeker waterstalen ter hoogte van de boorputinstallatie, waterstalen op verschillende niveaus indien er een waterreservoir is voorzien waar het putwater gestockeerd is. Ten slotte raden wij ook aan een paar analyses van het water te nemen op de eindpunten van de installatie. Laat het water altijd enkele minuten stromen voor u het waterstaal neemt. Als het ijzer echter in opgeloste

De bovenstaande filter dient voor de filtratie van leidingwater. De filter beschermt de waterleidingen en de aangesloten toestellen tegen storingen en corrosie door roestdeeltjes, spaanders, zandkorrels enz.

Sanilec 152 • Juni 2013

27

HET LAATSTE VERHUUR – VERKOOP – SERVICE 24/7

Koeling & Verwarming

...maakt het verschil. • VERHUUR • VERKOOP • 24/24 SERVICE • • • • • • •

SECTORNIEUWS WEKELIJKS IN UW

MAILBOX De nieuwsbrief van Sanilec informeert u wekelijks kort en krachtig over het nieuws uit uw vakbranche, zowel productinformatie als sectornieuwtjes.

AIRCO/KOELING INDUSTRIE- & PROCESKOELING VERWARMING BOILERS / WARMWATERPRODUCTIE CHILLERS KLIMAATKASTEN ALLE TOEBEHOREN

MELD U NU AAN

CONTACTEER ONS... Geluidsarme

apparatuur

-

Zeer

snel

inzetbaar

Eigen transport met kraanwagens en diepladers Alle toebehoren beschikbaar - ...

Bel 09/362.74.87 of e-mail naar [email protected]

en ontvang gratis de nieuwsbrief van Sanilec per mail

NIEUWSBRIEF SANILEC ➧ Surf naar sanilec.pmg.be ➧ Stuur een mail naar [email protected] en vermeld uw naam en voornaam ➧ Fax onderstaande gegevens naar 050/24.04.45 naam: .................................................................................. voornaam:...........................................................................

Benelux - Duitsland - Frankrijk

e-mail: .................................................................................

WWW.DELTA-TEMP.COM

http://sanilec.pmg.be

✁

SANITAIR

Vuilafscheider

Compressor

Luchtverdeler

Stofzuiger

Zand- en epoxyharsverdeler Elektronische, volumetrische doseerder met modulaire aansluiting

Procedé reinigen en aanbrengen van epoxylaag

vorm voorkomt, zijn er drie verschillende behandelingen van toepassing:

consumptie' heeft de maximumwaarde voor ijzer vastgelegd op 200 mg/l. • Behandeling door ionenWater, geleverd via het openbare uitwisseling op een zeolietdistributienet, voldoet aan deze lading met een poreuze eisen ter hoogte van de watermeter, kristalstructuur van aluminiummaar op het eindpunt stellen silicaat. Deze behandeling heeft de waterleveranciers waarden het bijkomende voordeel dat ook vast die boven de maximumde hardheid waarden komen. aangepakt kan In de meeste gevallen worden. D E REGELGEVING is dat te wijten aan • De behandeling de sanitaire leidingen ' WATER BESTEMD door filtratie op die sterk gecorrodeerd VOOR MENSELIJKE een lading van zijn. CONSUMPTIE ' HEEFT kalkmateriaal is Oplossingen hiervoor DE MAXIMUMWAARDE zijn het inbrengen een veelgebruikte VOOR IJZER VAST methode en geeft van producten die een pas goede resultaten beschermlaag leggen GELEGD OP als er vooraf een op de buiswand of het 200 MG / L behandeling is inwendig behandelen uitgevoerd door van de buis en een middel van luchtinjectie of een beschermlaag van epoxyharsen ander oxiderend product aanbrengen. (bijvoorbeeld chloor of waterstofperoxide), waardoor het Het gebruik van polyfosfaten opgeloste ijzer in vaste vorm Het aanbrengen van een gebracht wordt. beschermlaag is een techniek • De behandeling door filtratie die zeer bekend is en op een lading katalysatorveel toegepast wordt. medium met speciale coating Polyfosfaten zorgen ervoor is een veelgebruikte methode die dat de hardheid van het het opgeloste ijzer omvormt in water geneutraliseerd wordt door vaste vorm en filtert. Het toestel zich te verbinden met de calciumregenereert periodiek. Dit is een en magnesiumionen volautomatisch proces. Hier is die verantwoordelijk geen extra compressor of zijn voor de hardheid doseersysteem meer nodig. van het water. Door deze beschermlaag aan te brengen, worden de wanden ook beveiligd BEHANDELEN VAN tegen corrosie. DE SANITAIRE LEIDINGEN Deze techniek wordt ook De aanwezigheid van ijzer in toegepast in bestaande het water kan in functie van de gecorrodeerde leidingen. hoeveelheid en van het gebruik Voor warmwaterinstallaties de drinkbaarheid aantasten of kan de ontbinding sneller problemen veroorzaken door gebeuren bij hogere bezinksels. De regelgeving temperaturen. Het is 'Water bestemd voor menselijke dan ook raadzaam om vooraf

sanilec.pmg.be

een goede screening te maken van de problemen. Het doseren van polyfosfaten kan op twee manieren gebeuren.

Door middel van een doseerpomp, aangestuurd door een waterteller

De sturing van de pomp gebeurt volledig automatisch en correct volgens een vooraf bepaalde instelwaarde van de pomp.

Een tweede systeem is gebruikmaken van een doseertoestel

Het oplosmiddel bevindt zich in een 'filterbokaal' in de vorm van kristallen. Het te behandelen water stroomt hierdoor, zodat het water ermee kan reageren. De dosering is echter niet altijd optimaal.

Reinigen van de bestaande sanitaire koud- en warmwaterleidingen Het aanbrengen van een epoxylaag is een nieuwe techniek die vandaag duidelijk in de lift zit, aangezien deze techniek toelaat om de bestaande sanitaire installatie te behouden en de hinder voor de bewoners van de woning tot een minimum te herleiden. De techniek bestaat eruit dat de sanitaire installatie wordt opgewarmd tot een temperatuur van 80 °C. Vervolgens wordt de buiswand gezandstraald om alle vaste elementen te verwijderen. De laatste stap van het proces is het inbrengen van een epoxylaag op de binnenwand. Een eventuele beschadiging van de buis door puntcorrosie wordt door deze techniek opgelost.

BESLUIT

Doseerder met elektronische bediening

Het voorkomen van corrosie in nieuwe sanitaire installaties is een must om de waterkwaliteit optimaal te houden. Bij het gebruik van meerdere metalen leidingen en onderdelen moet er voldoende aandacht geschonken worden aan de volgorde en de bescherming van de buitenwanden. De waterkwaliteit dient voldoende onderzocht te zijn bij het gebruik van boorput-, hemel- en proceswater. Een of meerdere wateranalyses zijn nodig om een overzicht te krijgen van de waterkwaliteit. Voor de corrosiebehandeling van bestaande installaties kan de sanitaire installatie geoptimaliseerd worden of kunnen er anderzijds producten geïnjecteerd worden. Belangrijk hierbij is dat de waterkwaliteit niet negatief beïnvloed mag worden.  Sanilec 152 • Juni 2013

29

Klimaatoffensief 2013 Indirecte adiabatische koeling by Menerga®

Adsolair® 58

Reeds 20 jaar heeft Menerga een concept en een systeemoplossing met indirecte adiabatische koeling op de markt. Hierbij worden een aantal synergie-effecten uitgespeeld: een lucht-luchtrecuperator uit PP, bevochtiging van de lucht over het gehele traject in de recuperator waardoor niet alleen een thermisch rendement van meer dan 90% gehaald wordt, maar bovendien de optioneel geïntegreerde DX-koeling met een EER van 6 kan werken. Gecombineerd met de adiabatische koeling bedraagt de totale EER 12 en zelfs meer. Zelfs zonder DX-koeling kan in de zomer koele en onbevochtigde lucht van ca. 21°C ingeblazen worden.

Menerga is de juiste partner als het om een goed klimaat en hoogste energie-efficiëntie gaat. Wij bieden unieke, intelligente klimatiseringsconcepten met de hoogste gecombineerde rendementen gedurende het hele jaar, en gebruiken daartoe hernieuwbare energiebronnen waardoor een minimum aan CO2 uitgestoten wordt. Door de

juiste keuze van constructiematerialen wordt ook de CO2 footprint van het toestel duidelijk gereduceerd. Wij creëren een goed klimaat. Wereldwijd. Sinds meer dan 30 jaar. Contacteer ons en ontdek onze knowhow.

Ê

T h e Ê e n e r g Êy Ê s a v e r s

www.menerga.be

Swimming pools • Ventilation and climate control • Chilled water systems • Service

Nieuwlandlaan 16A Pand B409 • B-3200 Aarschot • Tel: +32 (0) 16 31 42 00 • Fax: +32 (0) 16 31 42 01 • E-mail [email protected]

VETAFSCHEIDERS KUNNEN VOOR HERNIEUWBARE ENERGIE ZORGEN

SANITAIR

VOORKOMEN VAN OPSTOPPINGEN, GEURHINDER EN INSTALLATIEBREUKEN Aan het herbruikbaar maken van water wordt terecht steeds meer belang gehecht. Om water zijn natuurlijke kwaliteiten terug te geven, moet men de manier en de graad van vervuiling duidelijk kennen en grondig overwegen welk systeem de meest efficiënte behandeling kan bieden. Diverse fabrikanten beantwoorden met hun uitgebreid gamma vetafscheiders de huidige en toekomstige behoeften van de markt en leveren systemen die afgeleverd worden op maat van elk project. In dit artikel bespreken we het wanneer en waarom, het algemene werkingsprincipe, de diverse types afscheiders en een aantal belangrijke installatietips. Vetafscheiders hebben als taak de in het afvalwater voorkomende plantaardige en dierlijke vetten en oliën achter te houden, alsook de bezinkende stoffen

Door Peter De Puysseleyr VET AFSCHEIDEN Wanneer Volgens de norm EN12056 moeten er vetafscheidingsinstallaties geplaatst worden waar organische vetten en oliën voorkomen (vethoudend afvalwater), bijvoorbeeld in grootkeukens, restaurants en vleesverwerkende bedrijven. Waarom een vetafscheider? Vetafscheiders hebben als taak de in het afvalwater voorkomende plantaardige en dierlijke vetten en oliën, alsook de bezinkende stoffen, achter te houden. Zodoende worden problemen als verstoppingen van afvoerbuizen en bijkomende geurhinder voorkomen en worden tevens de gemeentelijke waterzuiveringsinstallaties ontlast. Cateringfaciliteiten waar organische vetten en oliën gebruikt of verwerkt

worden, mogen hun afvalwater niet zomaar in de riool lozen. Door afkoeling zouden de vetten immers gaan stollen in de rioleringsbuizen. Dat zou onvermijdelijk leiden tot opstoppingen, met geurhinder, overstromingen en zelfs een installatiebreuk tot gevolg. Om dat te voorkomen, worden deze faciliteiten verplicht om hun afvalwater zo veel mogelijk te ontdoen van vet en slib. De normen waaraan dergelijke installaties dienen te voldoen, zijn vastgelegd in een aantal regels die samen de Europese norm EN 1825 vormen. De installateur, die dergelijke systemen plaatst, dient zich daaraan te houden.

ALGEMEEN PRINCIPE Een vetafscheider functioneert op een volledig gravitaire wijze volgens het principe van de

zwaartekracht. Op basis van hun verschil in dichtheid met water en plantaardige en dierlijke vetten, zetten de zware bestanddelen zich af op de bodem van de afscheider (slibvangruimte). De lichte bestanddelen, zoals vetten en oliën, drijven op hun beurt aan het wateroppervlak (afscheidingsruimte). Het van vetten en slib ontdane afvalwater wordt afgeleid naar de riolering, al dan niet met behulp van een opvoerpomp. Diverse bestanddelen Met een vetafscheidingsinstallatie worden enkel vrij afscheidbare vetten en oliën en slib (bezinksel) opgevangen. Zwevende en opgeloste bestanddelen worden niet tegengehouden, daardoor kunnen de lokaal geldende grenswaarden voor afvalwater soms overschreden worden.

Volgens de norm EN12056 moeten er vetafscheidingsinstallaties geplaatst worden waar organische vetten en oliën voorkomen

sanilec.pmg.be

Hiervoor is er dan nog een nabehandeling nodig. Hevelinstallatie De meeste afscheiders bevinden zich op kelderniveau en de norm vraagt een hevelinstallatie als de rustwaterspiegel zich onder het terugstuwpeil bevindt. Dat is vastgelegd op 15 cm boven het straatpeil. Het is ook verplicht twee alternerend werkende pompen te plaatsen. Mocht er eentje stuk gaan, dan blijft de werking van de installatie gegarandeerd. Volledige lediging De vetlaag en de sliblaag gaan aandikken, daarom dient de vetafscheider op regelmatige tijdstippen geledigd te worden met een speciale ledigingswagen, die de totale inhoud van de vetafscheider afvoert. De meeste vetafscheidingsinstallaties werken volgens dit principe van ‘volledige lediging’. De afscheider moet eenmaal per maand, bij voorkeur om de twee weken, volledig worden geledigd en gereinigd. Vervolgens moet de afscheidingsinstallatie opnieuw worden gevuld met water (bv. drinkwater of proceswater) dat voldoet aan de plaatselijke lozingsnormen. Ook dient de afscheidingsinstallatie jaarlijks door een deskundige te worden gecontroleerd en onderhouden volgens de instructies van de fabrikant. Tonnen Naast een ophaaldienst die komt afzuigen, kunnen het slib en het vet bij sommige types installaties Sanilec 152 • Juni 2013

31

SANITAIR

Een vetafscheider functioneert volgens het principe van de zwaartekracht

Het slib en het vet kunnen bij sommige types installaties opgevangen worden in tonnen

opgevangen worden in tonnen, die vervolgens gebruikt kunnen worden voor de productie van hernieuwbare energie.

gebeuren. Geurhinder is hierbij echter onvermijdelijk. Daarom bieden de fabrikanten een variant met een vaste afzuigbuis als eerste uitrustingsniveau aan; die laat toe de inhoud af te zuigen zonder het openen van de toezichtdeksels. Toch blijft een binnenreiniging via de toezichtdeksels noodzakelijk, wat eveneens een beperkte geuroverlast kan teweegbrengen. Voor de periodieke lediging worden speciale ledigingswagens gebruikt die de totale inhoud van de vetafscheider opzuigen. Nadien moet de installatie opnieuw met helder water gevuld worden.

TYPES & KARAKTERISTIEKEN Vrijstaand mobiel Als basisuitvoering zijn er de compacte mobiele vetafscheiders van kunststof of roestvrij staal voor de plaatsing onder een spoelbak of naast een mobiele keuken. Die zijn ideaal voor kleine snackbars en frietkramen. De maximale capaciteit bedraagt 0,5 l/s. Mobiele keukens en cateringfaciliteiten met plaatsgebrek kunnen worden uitgerust met een mobiele vetafscheider om vetten uit hun afvalwater te halen. Het is immers bij wet verboden om die direct in de riolering te lozen. De systemen nemen weinig plaats in. De mobiele vetafscheider vangt het vervuilde water op en scheidt de vetten en vervuilende delen van het restwater dat daarna perfect en conform de milieuregelgeving kan worden geloosd. Dit type toestel dient men vrijstaand te plaatsen in een vorstvrije ruimte. Vrijstaande basisuitvoeringen De budgetvriendelijke, vrijstaande vetafscheiders van kunststof of roestvrij staal zijn leverbaar in hun geheel of in segmenten om in elke ruimte te kunnen binnenbrengen. Hun capaciteit gaat van 1 tot 20 l/s. Ze zijn licht hanteerbaar

dankzij hun gedeelde vorm, namelijk gescheiden slibvang- en afscheidingscompartimenten die ter plaatse te monteren zijn op een gemeenschappelijke bodem. Dankzij dit concept is deze gedeelde vetafscheider uitermate geschikt om binnen te brengen in nauwe toegangen met rechte hoeken (90°). Roestvrij staal Dit type vetafscheiders is vervaardigd van roestvrij staal van hoogwaardige kwaliteit AISI 316Ti. Ze zijn leverbaar met een capaciteit van 1 tot 10 l/s. Dankzij de gladde wanden is deze onbrandbare roestvrijstalen uitvoering zeer hygiënisch en aangewezen voor gebruik bij hoge werkings- en omgevingstemperaturen. Hun belangrijkste kenmerken zijn de ronde of ovalen vorm, de lichte hanteerbaarheid, hun onbrandbaarheid en bestandheid tegen hogere lozingstemperaturen. Ze zijn opgebouwd uit segmenten om eenvoudig in een ruimte binnen te brengen. De uitwendige breedte is kleiner dan de courante deurbreedten om de installatie eenvoudig in een ruimte binnen te brengen. Deze vrijstaande basisuitvoering is, dankzij het lichte gewicht en de beperkte afmetingen, uitermate geschikt voor plaatsing in ondergrondse technische ruimten. Vaste afzuigbuis De periodieke lediging van dit afscheidertype dient via de toezichtdeksels te

Met automatische reiniging Dit type vrijstaande, industriële vetafscheiders van kunststof of roestvrij staal zijn uitgerust met een automatische hogedrukbinnenreiniging, voor een volledig geurvrij gebruik. Ze zijn leverbaar in hun geheel of in segmenten om in elke ruimte te kunnen binnenbrengen en de capaciteit gaat van 1 tot 20 l/s. Ze zijn ook leverbaar met een extra ledigingspomp. Semiautomatische versie

Boven op het eerste basisuitrustingsniveau, de vaste afzuigbuis voor de periodieke lediging, hebben deze vetafscheiders als extra, tweede uitrustingsniveau een ingebouwde hogedrukreinigingskop. De roterende hydromechanische sproeikop zorgt voor de binnenreiniging

van de afscheider, gevoed door een hogedrukpomp met een waterdruk tot 175 bar. Voor en tijdens het afvoerproces wordt de inhoud door de hogedrukwaterstraal van de roterende HDorbitaalreinigingskop versnipperd, gemengd en pompklaar gehomogeniseerd. Na het wegpompen wordt de binnenruimte nogmaals gereinigd en de aanwezige hoeveelheid vuilwater afgepompt. De afscheider wordt dan opnieuw met water gevuld via de vuleenheid. Deze extra ingebouwde reinigingsunit vermijdt dus dat de toezichtdeksels bij de lediging nog geopend moeten worden, de installatie wordt volledig geurvrij geledigd en gereinigd. Een kijkglas om de dikte van de vetlaag te overzien en een vuleenheid voor vulling met helder water maken deel uit van de standaardlevering. Het volledige ledigingsproces is geurvrij en wordt manueel bediend. Volautomatische versie In het derde uitrustingsniveau wordt het volledige ledigingsproces volautomatisch bediend en kan er optioneel ook een afstandsbediening voorzien worden. Extra ledigingspomp Deze vetafscheiders zijn eveneens leverbaar met een extra ledigingspomp, met een standaardopvoerhoogte van circa 10 meter, voor situaties waarbij de aanzuighoogte van de ledigingswagen niet toereikend is.

VERWERKING VAN SLIB EN VET Afval wordt energie. Het droog verpulveren is een extreem milieuvriendelijk systeem. Uit het bekomen melkachtige mengsel wordt methaangas gegist en omgezet in groene energie. Het rendement van 55% is acht maal hoger dan steenkool. Van de stof die na de vergisting overblijft, wordt meststof gemaakt.

Compacte mobiele vetafscheider

32

Sanilec 152 • Juni 2013

Manueel met pomp

De lediging gebeurt hier met vaten

sanilec.pmg.be

Solar_94x276_NLB 14.05.13 14:20 Seite 1

Hoogefficiënte absorberlaag van een Weishaupt zonnecollector

Totaaloplossingen voor efficiënt waterbeheer

De kunst van de duurzaamheid

SLEUF- EN ROOSTERKANALEN UIT INOX

Weishaupt zonnecollectoren absorberen zelfs diffuus licht en zijn daardoor elementaire bestanddelen van een duurzame warmtewinning. De kunst bestaat erin, zowel in de zomer als in de winter warmte op te brengen. Dankzij hun hoge efficiëntie voldoen de Weishaupt zonnesystemen aan deze vereiste en bieden in combinatie met Weishaupt verwarmingssystemen een hoogrenderende en energiezuinige verwarmingstechniek. Weishaupt n.v., Paepsemlaan 7, B-1070 Brussel, tel: 02/343.09.00, fax: 02/343.95.14, www.weishaupt.be.

VETAFSCHEIDERS UIT INOX OF PE

Dat is betrouwbaarheid.

VETBESTENDIGE OPVOERPOMPEN

Branders

Condensatietechniek

Zonnesystemen

Warmtepompen

www.aco.be ACO Passavant n.v., Preenakker 8, 1785 Merchtem, Tel. 052 38 17 70, Fax. 052 38 17 71, [email protected]

AFSCHEIDERS IN BETON (INBOUW IN DE GROND)

Afscheider in beton Optionele uitrustingselementen

Deze vetafscheiders kunnen optioneel uitgerust worden met een verwarmingselement om de vetten vloeibaar te maken, met een grofvuilfilter op de toevoerbuis en met een bemonsteringsbuis op de afvoerbuis. Met gescheiden afvoer De vrijstaande, industriële vetafscheiders van roestvrij staal met gescheiden opvang van vet en slib in aparte verzamelvaten, worden geleverd in segmenten om in elke ruimte binnen te brengen. Hun capaciteit gaat van 2 tot 20 l/s en ze garanderen een volledig geurvrij gebruik. Door de gedeeltelijke ledigingen zijn ze kostenbesparend en garanderen ze lage ledigingskosten. Selectieve lediging De traditionele vetafscheidingsinstallaties werken volgens het principe van ‘volledige lediging’. De inhoud wordt volledig opgezogen in een ledigingswagen. Het kan echter nog op een andere manier. Met een innoverend type afscheider‚ en de geautomatiseerde versie hiervan‚ worden de zware bestanddelen en de vetten afgevoerd in gescheiden opvangvaten. Dat houdt in dat ledigingswagens overbodig zijn en dat er minder water verbruikt wordt. Het systeem vraagt wel een regelmatige lediging van de vaten. Hier spreken we van ‘selectieve lediging’. Met dit bijzondere type afscheider bieden de fabrikanten een vetafscheider aan waarbij de vetten

SANITAIR

Er bestaan ook afscheiders voor plantaardige en dierlijke oliën en vetten uitgevoerd in beton. Deze afscheiders zijn gefabriceerd overeenkomstig de Europese normering EN 1825 en voorzien van een CE-markering. De afscheiders zijn getest, beoordeeld en goedgekeurd op werking en functionaliteit door een erkend keuringsinstituut. De afscheiderbehuizing bestaat uit een hoogwaardig gewapend, monolithisch gestorte, waterdichte betonput voorzien van een afdekplaat. De waterdichte verbinding tussen de put en de afdekplaat wordt verzorgd d.m.v. een mof-spieverbinding met toepassing van een SBR-afdichttopring. Inwendig kan de put worden voorzien van een tweecomponentencoating of een HDPE-lining. Het binnenwerk van de afscheider is gefabriceerd van duurzaam PE. Sommige afscheiders worden standaard geleverd met een BEGU-afdekking verkeersklasse B 125 kN (tegen meerprijs leverbaar in verkeersklasse D 400 kN-uitvoering). B UITENOPSTELLING In tegenstelling tot de vetafscheiders uitgevoerd in HPDE en inox, die bedoeld zijn voor binnenopstelling in bestaande ruimtes, zijn de vetafscheiders in beton berekend op een buitenopstelling met belasting door verkeer. Er zijn ook vetafscheiders beschikbaar in HDPE die belastingsklasse D 400 kN aankunnen. O PTIES Naast de hierboven besproken opties leveren fabrikanten voor deze afscheiders in beton ook opties, zoals opzetstukken, flexibele aansluitstukken, een vetalarmsignalering en controleputten. C APACITEIT Deze afscheiders in beton zijn beschikbaar in een breed gamma van modellen. Bij de kleinste modellen heeft de afscheider een capaciteit van bijvoorbeeld 2 l/s, een slibvanginhoud van 300 liter, een vetopslag van 180 liter en een totaalgewicht van 2.250 kg. Bij het grootste model kan men gaan tot een capaciteit van 25 l/s, een slibvanginhoud van 7.000 liter, een vetopslag van 1.600 liter en een totaalgewicht van 12.500 kg. Grotere debieten zijn ook mogelijk, maar dan spreken we van maatwerk. en de zware bestanddelen continu uit de afscheidingsruimte worden afgeleid naar twee aparte opvangvaten van telkens 60 liter. Hierdoor is er qua volume minder afval te verwerken, want de afscheider dient niet volledig geledigd te worden. Een bijkomend voordeel is dat het verbruik van zuiver water drastisch beperkt wordt. Stelselmatig de vaten legen is wel de boodschap. Volautomatische afvoer Bij de volautomatische versie wordt de vetafvoer via een elektrisch gestuurde bolkraan gestuurd, terwijl bij de manuele versie de vetafvoer via een manuele bolkraan gebeurt. Voordelen Een belangrijk voordeel vormt de vermindering van de afvalhoeveelheden door een ecologische vetrecycling. 90% van de kuipinhoud wordt niet verwijderd, waardoor de kosten inzake afvalverwerking en waterverbruik duidelijk gereduceerd worden. Een bijkomend voordeel is dat de vetten en bezinkende stoffen afzonderlijk worden afgevoerd. Ook kan het vet zich niet afzetten in het bekken en is er een constante doorstroming. Lediging zonder onderbreking van de keukenactiviteiten is mogelijk en een ledigingswagen is niet nodig. Verder blijft de vetafscheider gesloten tijdens de lediging, en dus is er geen reukhinder. Dit type

afscheider is makkelijk binnen te brengen en te monteren dankzij de gesegmenteerde opbouw.

ALGEMENE INSTALLATIETIPS Bij de installatie van de diverse types vetafscheiders dient men een aantal algemene regels in acht te nemen, die gestipuleerd worden in een aantal Europese normen zoals EN 752-1 en EN 1825-2. De hierna opgesomde tips vormen slechts een inleiding tot deze normering en u dient de geldende normeringen steeds volledig te raadplegen. Vereisten installatieruimte De installatieruimte dient afsluitbaar, droog en vorstvrij te zijn en dient voorzien te zijn van een werkende beluchting en ontluchting. De vetafscheider moet op een vlakke ondergrond worden opgesteld en rondom de vetafscheider dient er een beweegruimte van 0,5 m te zijn om onderhoudswerkzaamheden uit te voeren. Tevens moeten in het lokaal een afvoerputje en een dienstkraantje voorzien worden. Aanleggen van toevoerleiding Toevoerleidingen vereisen een zorgvuldige uitvoering en aanleg, aangezien hier al het afscheidingsrendement positief of negatief beïnvloed kan worden. Zo dienen

verticale toevoerleidingen ter hoogte van de overgang naar de horizontale leiding als volgt worden aangelegd om ontoelaatbare wervelingen van het afvalwater en de vetbestanddelen te voorkomen. De verticale valleiding mag niet aangesloten worden op een bocht van 90°, maar moet via een bocht van 45°, een recht buisstuk van minstens 250 mm of meer en opnieuw een bocht van 45° aangesloten worden. De horizontale buisleiding aan de toevoer van de vetafscheider moet minstens tien maal de diameter lang zijn. De toevoerleiding moet onder een helling van minimaal 2% gelegd worden. Leidingisolatie Bij het aanleggen van de toevoerleiding door onverwarmde of vrij toegankelijke ruimten met vorstgevaar, moet dit leidinggedeelte van isolatie of zelfs van een extra buisverwarmingssysteem voorzien worden. Hierbij maakt men gebruik van tracing met een thermostaat of zelfregelende verwarmingsbanden en isolatie. Het beste afscheidingsrendement wordt behaald als het afvalwater in de afscheider een temperatuur heeft van ca. 40 °C. Monsternamevoorziening Achter de vetafscheider dient er een monsternamevoorziening te worden geplaatst, ter controle van de

AFSCHEIDERS VAN KUNSTSTOF (INBOUW IN DE GROND)

Afscheider van kunststof (rotatiegegoten)

34

Sanilec 152 • Juni 2013

Naast betonnen afscheiders zijn er ook vet- en olieafscheiders van kunststof voor inbouw in de grond. De nieuwste modellen uit rotatiegegoten polyethyleen hebben een moderne, zelfdragende vormgeving. De kuipen hebben een eivormige bodem en een wanddikte van 10 mm. Structurele stabiliteit is gewaarborgd en ze vragen qua inbouw geen extra dragende betonstructuur om te weerstaan aan opstuwend grondwater. Eenvoud qua inbouw leidt tot een prijsvriendelijk aanbod ... Afhankelijk van de gekozen topsectie, schachtopbouw met deksel, is de ingebouwde afscheider berijdbaar tot en met belastingsklasse D 400 kN.

Afscheider van kunststof

sanilec.pmg.be

SANI T AI R

TYPES VRIJSTAANDE VETAFSCHEIDERS MOBIELE AFSCHEIDER

BASISUITVOERINGEN

Compacte mobiele vetafscheiders van kunststof of roestvrij staal voor plaatsing onder een spoelbak of naast een mobiele keuken

Budgetvriendelijke, vrijstaande vetafscheiders van kunststof of roestvrij staal, leverbaar in hun geheel of in segmenten, om in elke ruimte binnen te brengen

0,5

1 tot 20

MET AUTOMATISCHE REINIGING

MET GESCHEIDEN AFVOER VET EN SLIB

ILLUSTRATIE

OMSCHRIJVING

MAX. CAPACITEIT (L/S) PERIODIEKE LEDIGING

Inhoud wordt volledig opgezogen in een ledigingswagen

LEDIGING

Via toezichtdeksels

gr ens waar denv anhetaf v al wat er , i ngebouwdv ol gensEN 18252. Bemons t er i ngs bui zenhebbeneen i nwendi gv er v alv anmi ns t ens 160mm.Enk elbi jdezeui t v oer i ng i seencor r ect eenv ei l i ge bemons t er i ngmogel i j k ,metde aanbev ol enwi j dmonds ef l es ,door deof f i ci ël ei ns t ant i e. Bel uc ht i ngs aans l ui t i ng Det oev oer -enaf v oer l ei di ngenv an v et af s chei di ngs i ns t al l at i esmoet en v ol doendewor denont l u cht .Daar om moetdet oev oer l ei di ngwor den v oor zi env aneenbel ucht i ngs l ei di ng

Vrijstaande, industriële Vrijstaande, industriële vetafscheiders van roestvrij staal vetafscheiders van kunststof of roestvrij staal, uitgerust met een met gescheiden opvang van vet en slib in aparte verzamelvaten, automatische hogedrukbinnenreiniging, voor een volledig geurvrij geleverd in segmenten om in elke ruimte binnen te brengen gebruik 1 tot 20

2 tot 20

(‘Volledige lediging’)

(‘Volledige lediging’)

Regelmatige lediging van de vaten ('selectieve lediging')

Via toezichtdeksels of variant met een vaste afzuigbuis

Wegpompen (na versnippering, menging en pompklare homogenisatie)

Via vaten

t otbov enhetdak .Ookal l eov er i ge hor i zont al eaans l ui t l ei di ngen( naar det oev oer l ei di ngt oe)l angerdan v i j fmet er ,moet env i ahetdak ont l uchtwor den. Res er v oi r bel uc ht i ng Wanneerdet oev oer l ei di ngl anger i sdant i enmet erenergeen ander ebi j k omendeont l u cht e aans l ui t l ei di ngenheef t ,moetde t oev oer l ei di ngi ndeonmi ddel l i j k e nabi j hei dv andet oev oerv ande af s chei derwor denv oor zi env an eenbi j k omendebel ucht i ngs l ei di ng v i ahetdak .I npl aat sv aneen

bi j k omendeaans l ui t i ngi nde t oev oer l ei di ngk anhi er v oorhet aans l ui t s t uki ndebov enpl aatv an deaf s chei der( bi jal l et y pes ) wor dengebr ui k t .Vet af s chei di ngs i ns t al l at i esmoet enaf zonder l i j kv i a hetdakwor denont l ucht . Hev el i ns t al l at i e Vet af s chei di ngs i ns t al l at i eswaar v an der us t wat er s pi egelonderhet t er ugs t uwni v eaul i gt( 15cm bov en s t r aat pei l )moet env i aeen nages chak el dehev el i ns t al l at i e wor denont wat er d.Bi jdek euze v andehev el i ns t al l at i edi entmen

er opt el et t endateendubbel e hev el i ns t al l at i ewor dti ngebouwd ( v er pl i chti ni ndus t r i ël eenbedr i j f s t oepas s i ngen) ,zodatbi jui t v alv an eenpompeenononder br ok en wer k i nggewaar bor gdi s . Per s l ei di ng Deper s l ei di ngdi entzodani g ui t gev oer dt ewor dendatde onder k antv andebui zenk r onk el bov enhett er ugs t uwpei l( 15cm bov ens t r aat pei l )gepl aat s ti s . Metdank aan:ACO P as s av ant , Aqu af i xBel gi u m,P i pel i f een T ECE

Innovatie & Design

TECElux: de spoeltechniek van de toekomst: alles geïntegreerd!

Met Sen-Touch

Optische of mechanische bediening voor het spoelen Design wandafwerking van duurzaam glas Hoogteverstelling van het toilet Geurafzuiging met koolstoffilter Eenvoud dankzij Click & Go montagetechniek Een geïntegreerd inbouwreservoir met waterbesparend spoelventiel Intelligente Haustechnik

WC terminal TECElux Of kijk op www.tece.de

s a n i l e c . p mg . b e

TECE Belgium T: +32 (0)2 401 61 37 E: [email protected] I: www.tece.be

S a n i l e c 1 5 2•J u n i 2 0 1 33 5

BUSINESS LINKS SANITAIR AQUA-CLARO DR.F. DE WACHTERLAAN 24 Tel: 03/860.77.77 Fax: 03/886.70.82 FRAICHE EAU CHAUSSEE DE WAVRE 151 -Tel: 010/84.25.50 Fax: 081/84.25.51

--

BE-2870 PUURS

BE-1390 GREZ-DOICEAU

GRUNDFOS BELLUX BOOMSESTEENWEG 81 -Tel: 03/870.73.00 Fax: 03/870.73.01 KERAMAG MECHELSESTEENWEG 588A -Tel: 02/725.55.20 Fax: 02/251.30.21

BE-2630 AARTSELAAR

BE-1800 VILVOORDE

OERTLI DISTRIBUTION BELGIQUE DELLINGSTRAAT 34 -BE-2800 MECHELEN Tel: 015/45.18.30 Fax: 015/45.18.34 TEC7 INDUSTRIELAAN 5B -Tel: 014/85.97.37 Fax: 014/85.97.38

BE-2250 OLEN

VIEGA TOLLAAN 101 -BE-1932 SINT-STEVENS-WOLUWE Tel: 02/551.55.10 Fax: 02/503.14.33 WAVIN LEON BEKAERTLAAN 30 -Tel: 09/325.95.11 Fax: 09/374.06.06

BE-9880 AALTER

BRANDERS & KETELS BAXI BELGIUM CHAUSSEE DE TUBIZE 487 -- BE-1420 BRAINE-L'ALLEUD Tel: 02/366.04.00 Fax: 02/366.06.85 BUDERUS VERWARMING AMBACHTENLAAN 42 -Tel: 016/40.30.20 Fax: 016/40.04.06

BE-3001 HEVERLEE

ELCO Z.1 RESEARCHPARK 60 -Tel: 02/463.19.05 Fax: 02/463.17.05

BE-1731 ZELLIK

OERTLI DISTRIBUTION BELGIQUE DELLINGSTRAAT 34 -BE-2800 MECHELEN Tel: 015/45.18.30 Fax: 015/45.18.34 SAINT-ROCH COUVIN RUE DE LA GARE 36 -Tel: 060/34.56.51 Fax: 060/34.56.58 WEISHAUPT BOULEVARD PAEPSEM 7 -Tel: 02/343.09.00 Fax: 02/343.95.14

BE-5660 COUVIN

BE-1070 BRUXELLES

BUDERUS VERWARMING AMBACHTENLAAN 42 -Tel: 016/40.30.20 Fax: 016/40.04.06

BE-3001 HEVERLEE

DE MEYER STEENWEG 253 -Tel: 055/42.31.94 Fax: 055/42.67.94

BE-9572 LIERDE

GASCOMPONENTEN PASTOOR LEGRANDSTRAAT 27 Tel: 016/35.94.94 Fax: 016/35.94.95

--

HENCO TOEKOMSTLAAN 27 -Tel: 014/28.56.60 Fax: 014/21.87.12

BE-3012 WILSELE

BE-2200 HERENTALS

INOFER GULDENDAL 17 -Tel: 015/40.91.11 Fax: 015/42.21.49

ROFIX I.Z. TEUTELBERG / BOSLAAN 63 STOKKEM Tel: 089/79.03.30 Fax: 089/79.03.55

SCHWANK TITIAANSTRAAT 49 -Tel: 02/732.79.25 Fax: 02/732.67.83 SPIROTECH ESSENSCHOTSTRAAT 1 -Tel: 013/35.37.80 Fax: 013/67.42.47 TA HYDRONICS BOOMSE STEENWEG 28 -Tel: 03/640.33.80 Fax: 03/640.33.83

BE-9041 OOSTAKKER

DEHON SERVICE BELGIUM CARTON DE WIARTLAAN 79 -BE-1090 BRUSSEL Tel: 02/421.01.70 Fax: 02/426.96.62 DUCO HANDELSSTRAAT 19 -Tel: 058/33.00.33 Fax: 058/33.00.44 Email: [email protected] Web: www.duco.eu

BE-8630 VEURNE

--

BE-3650 DILSEN-

GIACOMINI RUE PROVINCIALE 273 -- BE-1301 BIERGES (WAVRE) Tel: 010/42.06.50 Fax: 010/42.06.99 M-M-T SZAMOTULYSTRAAT 5 -Tel: 051/72.42.88 Fax: 051/72.56.03

--

BE-3060 BERTEM

BE-1000 BRUSSEL

BE-3980 TESSENDERLO

BE-2627 SCHELLE

THERMAD-BRINK LUCHTVERWARMING VAN LOENOUTSTRAAT 38 -BE-2100 DEURNE Tel: 03/326.24.84 Fax: 03/326.27.23 KLIMATISATIE & VENTILATIE COOLINGWAYS UITBREIDINGSTRAAT 56 -2600 BERCHEM (ANTWERPEN) Tel: 03/218.77.50 Fax: 03/281.87.50 Email: [email protected] Web: www.coolingways.be

BE-

BE-8700 TIELT

THERCON KONTICHSESTEENWEG 52 -Tel: 03/451.24.24 Fax: 03/451.24.12 VENTILAIR PIETER VERHAEGHESTRAAT 8 Tel: 056/36.21.20 Fax: 056/36.21.21

BE-2630 AARTSELAAR

--

VENTILINE NIJVERHEIDSLAAN 1524 -Tel: 089/50.40.02 Fax: 089/41.49.43 VENTOMATIC CHRYSANTENSTRAAT 59B -Tel: 09/231.45.00 Fax: 09/230.21.81

BE-8520 KUURNE

BE-3660 OPGLABBEEK

BE-9820 MERELBEKE

GEREEDSCHAPPEN & MACHINES BOSCH KONIJNENBERG 60 -NL-4825 BD BREDA Tel: 02/588.05.90 Fax: +31(0)76/579.54.94 EURO-INDEX LEUVENSESTEENWEG 607 -Tel: 02/757.92.44 Fax: 02/757.92.64 HITACHI KONINGIN ASTRIDLAAN 51 -Tel: 02/460.17.20 Fax: 02/460.25.42

BE-1930 ZAVENTEM

BE-1780 WEMMEL

ATAG VERWARMING LEO BAEKELANDSTRAAT 3 -- BE-2950 KAPELLEN (ANTW.) Tel: 03/641.64.40 Fax: 03/227.23.43

LECOT VIERLINDEN 7 -BE-8501 KORTRIJK-HEULE Tel: 056/36.45.11 Fax: 056/35.44.38

ATLANTIC INTERNATIONAL AVENUE G. LECLERC 58 -- FR-92340 BOURG LA REINE Tel: +33(0)1/46.83.60.69 Fax: +33(0)1/46.83.60.01

METABO 'T HOFVELD 3 -BE-1702 GROOT-BIJGAARDEN Tel: 02/467.32.10 Fax: 02/466.75.28

BE-2630 AARTSELAAR

DAIKIN AVENUE FRANKLIN 1B -Tel: 010/23.72.23 Fax: 010/24.49.10

WERF- & ATELIERINRICHTING HENKEL NL AFD BOUWTECHNIEK BRUGWAL 11 -NL-3432 NZ NIEUWEGEIN Tel: +31(0)30/607.32.28 Fax: +31(0)30/604.70.39 SORTIMO SCHAARBEEKLEI 207 -Tel: 02/355.03.70 Fax: 02/355.03.71 Email: [email protected] Web: www.sortimo.be

BE-1800 VILVOORDE

BE-8700 TIELT

VERWARMING

BEGETUBE KONTICHSESTEENWEG 53-55 -Tel: 03/870.71.40 Fax: 03/877.55.75

RIDGID INTERLEUVENLAAN 50 -- BE-3001 HAASRODE-LEUVEN Tel: 016/38.02.80 Fax: 016/38.03.81

BE-2800 MECHELEN

M-M-T SZAMOTULYSTRAAT 5 -Tel: 051/72.42.88 Fax: 051/72.56.03

ROTH BELGIUM TERVUURSESTEENWEG 32A Tel: 016/48.17.89 Fax: 016/49.04.08

DE WITTE TECHNICS EKSAARDSERIJWEG 159 -Tel: 09/251.80.80 Fax: 09/251.80.43

BE-1300 WAVRE

REMS WERK STUTTGARTERSTRASSE 83 -- DE-71332 WAIBLINGEN Tel: +49(0)7151/170.70 Fax: +49(0)7151/170.71.30

SOUDAL EVERDONGENLAAN 20 -Tel: 014/42.42.31 Fax: 014/42.65.14 VTC LEVEND WATERLAAN 2 -Tel: 056/55.49.66 Fax: 056/34.86.62

BE-2300 TURNHOUT

BE-7700 MOUSCRON

DIENSTEN GROEP DELTA T CVBA BERGENSESTEENWEG 423 -- BE-1600 SINT-PIETERS-LEEUW Tel: 02/521.16.60 Fax: 02/521.06.58 HANDSOFT ROLWAGENSTRAAT 82 -Tel: 0800/926.42 Fax: 03/230.58.07 INFORMAZOUT DAUWSTRAAT 12 -Tel: 078/15.21.50 Fax: 02/523.97.88 ISH WARMOESBERG 11 -Tel: 02/880.95.87 Fax: 02/880.95.86 PLENION GRENADIERSLAAN 49 -Tel: 09/384.89.00 Fax: 09/384.89.50 Email: [email protected] Web: www.plenion.be

BE-2018 ANTWERPEN

BE-1070 BRUSSEL

BE-1000 BRUSSEL

BE-9890 GAVERE

BEDRIJFSWAGENS

Movano

Clean Car Of The Year

De Movano, Opels lichte bedrijfswagen, is voortaan 8% brandstofzuiniger en dus economischer dankzij de start-stoptechnologie. Het systeem is verkrijgbaar in de gesloten, handgeschakelde varianten met een 2.3 CDTI-motor van 100 pk of 125 pk. Ook het trekvermogen van het Movano gamma werd met 15% verbeterd. Het standaard (geremde) trekvermogen van de Movano chassiscabine en chassis dubbele cabine met achterwielaandrijving en dubbele achterwielen, werd opgetrokken van 3 tot 3,5 ton. Tot slot is er een nieuwe optie die een betere toegang verschaft tot de laadruimte: de pneumatische ophanging. Deze optie is mogelijk op alle 3,5 tonversies van de Movano gesloten bestelwagen, chassiscabine en chassis dubbele cabine met voorwielaandrijving.

De Volvo V60 Plug-In Hybrid is verkozen tot Clean Car of the Year 2013. Dat gebeurde tijdens de Clean Week 2020, van 1 tot en met 3 mei op het circuit van Zolder. Deze wagen koppelt een krachtige diesel aan een elektromotor met als meerwaarde de plug-intechnologie. De wagen valt op door de drie rijmodi: Pure, Hybrid en Power. Pure is de meest zuinige modus: de auto maakt zo veel mogelijk gebruik van de elektromotor. De actieradius bedraagt 50 km, afhankelijk van terrein, klimaat en rijstijl. Hybrid is de standaardmodus en omvat een samenwerking tussen elektro- en dieselmotor, waar rijplezier en duurzaamheid in balans liggen. In Hybrid haalt de Volvo een CO 2-uitstoot van 48 g/km, goed voor een verbruik van 1,8 l/100 km. De Power modus is volledig gericht op de prestaties van de auto. Gecombineerd leveren de motoren een vermogen van 158 kW (215 pk) plus 51 kW (70 pk) en een koppel van 440 plus 200 Nm. "We hebben goed naar onze klanten geluisterd om een unieke, mensgerichte auto te ontwerpen die puur rijplezier combineert met uitstekende 'groene' prestaties", zegt Doug Speck, senior vice president marketing, sales & customer service bij Volvo Car Group. Tevens haalt deze wagen een score van vijf sterren in de NCAP-veiligheidstests. Intussen heeft Volvo Car Group de productie van de Volvo V60 Plug-In Hybrid verhoogd, om te voldoen aan de aanhoudende vraag naar deze wagen.

OPEL  03/450.63.11

Nieuw gamma Kangoo Renault vernieuwt zijn Kangoo gamma voor particulieren en professionals. De nieuwe voorkant meet zich de nieuwe designidentiteit aan en creëert een duidelijk onderscheid tussen de personenwagens, bedrijfsvoertuigen en Z.E.-versies. De robuustere look wordt versterkt door een nog verder verbeterde waarneembare kwaliteit. Voor het interieur wordt er resoluut voor technologie gekozen met de lancering van het onlinemultimediasysteem Renault R-Link. Voor professionals is er ook een versie met drie plaatsen voorin verkrijgbaar voor de drie lengtes. Kangoo Compact wordt daarmee het enige voertuig kleiner dan 2,8 m³ dat deze configuratie aanbiedt. In de familie van de bestelbreaks ziet een nieuwe versie het daglicht: Kangoo eXtrem met terreinwagentrekjes. Behalve een 100% elektrische motor die geen emissies uitstoot tijdens het gebruik, biedt het merk een gamma van zuinige en performante krachtbronnen, waaronder drie marktleiders inzake verbruik met een normverbruik vanaf 4,3 l/100 km. De nieuwe Kangoo, die sinds maart 2013 te bestellen is in België, wordt vanaf juni 2013 in het verdelersnet verwacht.

VOLVO  02/482.51.11

Lancering Touring Glass Sinds 18 april 2013 is Touring Glass op de Belgische markt als specialist in het herstellen en vervangen van glas voor auto’s, bestelwagens, vrachtwagens en bussen. Voor deze nieuwe activiteit werkt Touring, de grootste pechverhelper van het land, samen met de andere aandeelhouders Club Assist (de wereldwijde leverancier van diensten en oplossingen voor automobielclubs) en met Axial (een groepering van vooruitstrevende carrosseriebedrijven). Het nieuwe netwerk bestaat uitsluitend uit autoglasspecialisten. Bij de lancering van Touring Glass ging ook de eerste vestiging in Zaventem open. Andere vestigingen openden in de loop van de maand april en mei. Daarnaast zijn de onderhandelingen voor de uitbreiding van het aantal vestigingen over heel België volop aan de gang. De bedoeling is om dit jaar zestien filialen te openen, die onder de naam en het logo van Touring Glass zullen werken. Er wordt ook gekeken naar samenwerking met potentiële franchisepartners.

RENAULT  02/334.76.11

TOURING GLASS  02/233.24.78

Emissievrije Transporter Op het autosalon van Genève 2013 stelde Volkswagen Commercial Vehicles een conceptmodel van een elektrisch bestelvoertuig voor, onder de naam e-Co-Motion. De e-Co-Motion heeft een nuttig laadvermogen van 800 kg maar stoot dankzij zijn elektrische aandrijving geen gram CO 2 uit. De exclusief als elektrisch voertuig ontworpen e-Co-Motion heeft compacte grondafmetingen, een goede zichtbaarheid rondom en ergonomische zetels die vlot toegankelijk zijn. Dankzij de lage laadvloer en het grote bruikbare volume wordt laden eenvoudig. Ondanks zijn lengte van slechts 4,55 m (voor een breedte van 1,90 m en een hoogte van 1,96 m) biedt het studiemodel een maximaal laadvolume van 4,6 m³ en een nuttig laadvermogen van 800 kg. Dat werd mogelijk door een opdeling van de koetswerkstructuur in twee ‘niveaus’ met een verschillende functie: onder de vloer bevinden zich de motor, accu en versnellingsbak, terwijl het gedeelte erboven volledig bestemd is voor transportdoeleinden. VOLKSWAGEN  02/756.83.21

sanilec.pmg.be

Sanilec 152 • Juni 2013

37

TROX PAKT UIT MET VERNIEUWD ASSORTIMENT EN SHOWROOM

ADVERTORIAL

ONE-STOP-SHOPPING IN VENTILATIEEN LUCHTBEHANDELING EEN FEIT TROX had al een compleet gamma van ventilatie- en luchtbehandelingsproducten en -systemen, maar met de volledige vernieuwing van het complete assortiment van enkele jaren geleden breidde het bedrijf zijn potentieel nog uit. Daarvoor waren er aanzienlijke investeringen gedaan, onder meer in een nieuwe fabriek in Duitsland en een reorganisatie van de internationale verdeelstructuur. “One-stopshopping is werkelijkheid geworden voor onze klanten”, klinkt het. Een gesprek met Johan Holvoet, managing director en Bart Pennewaert, salesdirector van TROX Belgium. HISTORISCH MOMENT “TROX is op een historisch moment gekomen, in relatief korte tijd is er heel wat geïnvesteerd in vernieuwing”, zegt Johan Holvoet, managing director van TROX Belgium. “Daarmee zetten we onze traditie van trendsetter voort en creëerden we een nieuw groeipotentieel.” TROX werd opgericht in Duitsland in 1951 en is genoemd naar zijn stichter. In een bescheiden loods bij zijn woning in NeukirchenVluyn startte Heinrich Trox met de productie van ventilatieroosters. In enkele jaren tijd groeide het bedrijf uit tot een succesvolle, middelgrote onderneming die alle componenten voor ventilatie en luchtbehandeling levert. TROX heeft veertien fabrieken in

twaalf landen op vier continenten. Het bedrijf is nog steeds eigendom van de familie Trox.

COMPLEET PRODUCTGAMMA “Wat TROX op de eerste plaats onderscheidt, is het complete gamma dat we aanbieden”, zegt Johan Holvoet. “We produceren werkelijk alle componenten voor ventilatie, airconditioning, brandkleppen, geluiddempers, debietregelaars, filters en luchtwatersystemen zoals klimaatbalken, façadeventilatiesystemen en schoolunits. Bovendien engageren we ons voor de topkwaliteit van alle onderdelen. Alle componenten zijn ook modulair. Ze zijn zo ontworpen dat ze op elkaar aansluiten, en we staan er garant voor dat onze systemen werken.”

VOLLEDIG ASSORTIMENT VERNIEUWD Na jaren van uitbreiding tot een volledig assortiment was het gamma aan een update toe, als het bedrijf nog verder wilde groeien. Daar ging heel

XARTO-lamellen zijn driedimensionaal gevormd om een efficiënte wervel te krijgen

38

Sanilec 152 • Juni 2013

TROX produceert werkelijk alle componenten voor ventilatie- en luchtbehandeling en brandveiligheid

wat onderzoek en ontwikkeling aan vooraf, maar het resultaat was dan ook een volledige vernieuwing van het assortiment. “Onze bedoeling is steeds om in te spelen op de huidige vraag en verwachtingen van de markt. Daarmee zetten we geregeld ook de toon en initiëren we nieuwe trends”, zegt Holvoet. “De verwachtingen die de vraag op de markt vandaag sturen, zijn energie- en tijdwinst, duurzaamheid en design. Dat vertaalt zich bij TROX in producten met een hoger rendement en een modern design, die zich sneller laten monteren, compact zijn in opbouw, energiezuinig, met kleinere verliezen, en aangepast aan lagere debieten - de filters hebben bijvoorbeeld een langere standtijd. Een belangrijk principe is ‘build tight, ventilate right’. Er gaat nu bijna tienmaal minder lucht om in een installatie dan vroeger, maar ze wordt wel verstandiger rondgepompt. Al deze

vernieuwingen betekenen winst voor de installateurs en voor de eindgebruiker. Onze partners, de installatiebedrijven, kunnen hun concurrentiepositie verstevigen dankzij de tijd- en kostenwinst, en de eindgebruiker van energiezuinige of passieve gebouwen boekt een aanzienlijke besparing op zijn energiefactuur.”

GROOTSTE INVESTERING SINDS OPRICHTING Om de vernieuwing van het gamma te ondersteunen, besloot TROX twee jaar geleden 120 miljoen euro – overall cost inclusief nieuwe aanwervingen – te investeren in een totaal nieuwe fabriek in het Duitse Anholt, voor de productie van luchtgroepen en luchtbehandelingskasten. Het is de allergrootste investering sinds de oprichting van het bedrijf. “Daaraan gekoppeld werden alle vertegenwoordigingen en verdeelstructuren internationaal gereorganiseerd”, zegt Holvoet.

De totaal configureerbare luchtbehandelingskast X-CUBE legt de lat hoog

ADVERTORIAL ONE-STOP-SHOPPING “Samen met de overname van het succesvolle TROX TLT, producent van ventilatoren, beschikt TROX nu over een volledig gamma van lucht- en ventilatiecomponenten, luchtbehandelingskasten en ventilatoren inbegrepen. Ons marktpotentieel wordt daardoor maar liefst verdrievoudigd. TROX kan weer groeien. Omdat we elke component die deel uitmaakt van ventilatie- en luchtbehandelingssystemen, nu kunnen leveren, is one-stop-shopping werkelijkheid geworden voor onze klanten. Er is één aanspreekpartner voor alle producten en alle componenten zijn compatibel.”

BRAND- EN ROOKBEVEILIGING VAN DE TOEKOMST Voor vernieuwing op het vlak van brand- en rookbeveiliging in de TROX Group zorgt sinds 2010 het Internationaal Centrum voor Brandbeveiliging (ICFP). “In Neukirchen-Vluyn bouwde TROX een eigen oven om brandkleppen vooraf te kunnen testen, zodat ze aan de strengste officiële tests voldoen”, zegt Holvoet. “Het is de grootste oven in zijn soort in Europa, die onder meer ook door universiteiten gebruikt wordt.”

TROX BELGIUM Als zelfstandig filiaal bestaat TROX in België 45 jaar. Het bedrijf is marktleider met een marktaandeel van meer dan 35%. Johan Holvoet is managing director sinds 2001. TROX stelt in België dertig personen tewerk. De organisatie bestaat uit acht vertegenwoordigers op de baan, een binnendienst met vijf commerciële en vijf logistieke medewerkers en een voorraad voor fast movers.

TRAINING CENTER TROX ACADEMY “Dankzij de uitbreiding met luchtgroepen en ventilatoren hebben ook wij nu extra

groeipotentieel”, zegt Bart Pennewaert, salesdirector. “Dat extra potentieel hebben we onder meer omgezet in de uitbreiding van ons trainingscenter met een showroom, waar we werkelijk de hele familie van producten tonen. Hier willen we installateurs opleiden in luchtbehandelingstechnieken. Het zal onze klanten helpen in het verstevigen van hun concurrentiepositie. Hier kunnen we hen ook laten zien wat one-stop-shopping nu echt voor hen betekent en hoe onze producten hun plaats vinden in lage-energie- of passiefwoningen en ons allen helpen om onze ecologische voetafdruk te verkleinen. Alle ventilatie- en luchtbehandelingssystemen hebben immers een A+label. Voor het typebestek 105 kunnen we, behalve de kanalen, alle tussenge-schakelde elementen en eindelementen leveren. Alle componenten zijn geselecteerd op basis van hun label, het neusje van de zalm, het A+-label.”

STATE-OF-THE-ART SHOWROOM De showroom oogt inderdaad indrukwekkend. Aan de zoldering hangen er klimaatbalken, zoals ze ooit gemaakt werden voor de luchtkoeling in een luchthaven. Ze lijken op vleugels. “Voor de ontwikkeling van de luchtbehandelingskasten, die geproduceerd werden in de nieuwe fabriek, hebben we samen gezeten met de klant”, vertelt Johan Holvoet. “Ze zijn dus gebouwd zoals de klant het wilde.” De nieuwste ventilatieroosters maken minder lawaai, er is minder ruis en ze zijn minder zwaar. “Ze hebben nog slechts een derde van hun vroegere gewicht”, zegt Holvoet. “Dat heeft als voordeel voor de installateur dat hij minder kosten heeft; het plafond mag immers lichter zijn. De debietregelaars hebben een nieuw design en ze zijn sneller te integreren tijdens de installatie - tijdwinst voor de installateur dus.”

De X-CUBE biedt meer energie-efficiëntie en meer kwaliteit met minder afstemming en een eenvoudige montage, onderhoud en reiniging

Voor de bouw van de nieuwe filters werd er gebruikgemaakt van nanotechnologie: “De draden van de filters zijn zo fijn dat het aantal luchtspleetjes vermenigvuldigd kon worden. Dat zorgt voor een energievriendelijkere filter en er kan meer vuil in opgevangen worden, dus moet hij minder vaak worden vervangen.” “Nieuw voor de brandkleppen is dat ze gestandaardiseerd werden volgens de Europese wetgeving”, zegt Bart Pennewaert. “Dat betekende een harmonisatie in de productie. De montage kan nu ook sneller dankzij een montagekit die ook montage in lichte wanden toelaat, binnen de regels van de veiligheid uiteraard.”

GEOPTIMALISEERDE MONTAGE De markt is vragende partij voor efficiëntiewinst bij de installatie. Ook daarop speelt TROX in. Sommige producten hebben bijvoorbeeld geen schroeven, je klikt ze eenvoudigweg vast. Snelkoppelingen, aansluitkasten in accordeonopstelling – één klik en ze vouwen open – zorgen bovendien voor een compacte verpakking en ruimtewinst bij de opslag. In moderne gebouwen waar je vaak heel wat functionaliteiten zoals sprinklers, branddetectie, licht, luidsprekers en aanwezigheidsdetectie samen aantreft, is het belangrijk dat de montage makkelijk en snel kan gebeuren. “Onze koelbalken kunnen zo ontworpen worden dat alles met één plug in twintig minuten in elkaar zit. Dat beperkt het aantal aannemers, een belangrijke kostenfactor”, zegt Holvoet.

ONDERZOEK EN ONTWIKKELING GAAN DOOR “We blijven steeds verbeteren en vernieuwen. Ervaringen met het sickbuildingsyndroom hebben aangetoond dat het optimaliseren van luchtstromen in een gebouw ook zijn grenzen heeft. Er moet nu eenmaal voldoende lucht rondgepompt worden om de lucht te kunnen verversen, anders worden mensen ziek. Verder wordt er geëxperimenteerd met phase change materials, PCM's, die invriezen bij 18 °C. Het is de bedoeling om daarmee de koude van buiten ’s nachts op te slaan om er overdag mee te koelen.

Het XARTO wervelrooster bestaat in tien designvarianten

Het basismateriaal is echter nog te duur om het nu al te commercialiseren.”

DE VRAAG VAN DE MARKT EN MEER “We kunnen nagenoeg elke vraag van de klant aan”, zegt Pennewaert. “Voor de lage debieten in lageenergiegebouwen is TROX zelfs de enige die de nodige systemen voor ventilatie en luchtbehandeling kan leveren. We werken ook proactief. We proberen de producten al op de markt te hebben op het moment dat de klant ernaar vraagt.” Johan Holvoet: ”Je ziet op de markt bijvoorbeeld een evolutie naar een laag energieverbruik. Dat is voor ons een kans om onze producten te verbeteren: door de drukval in een filter te beperken, zal die minder energie verbruiken. Bovendien zijn onze ventilatoren uitgerust met permanente magneten en zijn ze daardoor heel energievriendelijk. Het is belangrijk dat we onze klanten niet alleen features, maar vooral voordelen bieden met onze producten, met als einddoel de tevredenheid van de eindgebruiker. Daar doen we het tenslotte voor.”

TROX BELGIUM

Paepsemlaan 18G 1070 Brussel Tel.: 02/522.07.80 Fax: 02/520.21.78 [email protected] www.trox.be

Sanilec 152 • Juni 2013

39

ADVERTORIAL

RAINSAFE BESPAART GELD EN IS GOED VOOR HET MILIEU ZUIVER DRINKWATER OPGEVANGEN UIT DE NATUUR Water is de bron van alle leven, maar toch worden mensen wereldwijd geconfronteerd met een van de belangrijkste thema's binnen het milieu: zuiver, drinkbaar water. Valeco Water Quality, specialist in waterbehandeling, komt nu op de proppen met een systeem dat hiervoor de oplossingen kan zijn: RainSafe, een eenvoudige en veilige manier om opgevangen regenwater te behandelen tot proper, vers, drinkbaar water voor al uw behoeften. Ten opzichte van andere systemen is RainSafe erg makkelijk in installatie. Interne aanpassingen aan het loodgieterswerk bijvoorbeeld zijn niet langer nodig. REGENWATER Twee derde van de hele hoeveelheid beschikbaar water op aarde is bevroren. Bedenk daarnaast dat slechts 2,5% ook effectief bruikbaar is voor consumptie. Dan is het niet verwonderlijk dat er meermaals gesproken wordt over waterschaarste. Regenwater kan de oplossing voor veel van die problemen bieden, moeten ze bij Valeco gedacht hebben. Gezien het systeem dat de specialist in waterbehandeling onlangs ontwikkelde, kunnen ze daar wel eens gelijk in hebben. Het RainSafe toestel tovert regenwatertanks om tot bronnen van water voor alle doeleinden, zelfs drinkbaar water.

WATERZUIVERING De Rainsafe is een compacte waterzuiveringsunit die enerzijds verbonden wordt aan de hydrofoorgroep van de tank en

anderzijds aan het drinkwatercircuit van de woning. De unit bevat een tank met behandeld water, wat resulteert in een capaciteit van 240 l die beschikbaar is voor consumptie. Telkens als iemand water nodig heeft, voedt de ingebouwde pomp het watercircuit van de woning. Een elektronisch regelsysteem beheert via vijf sondes de werking van het toestel en de kwaliteit van het water. Om de tank te bevoorraden wordt het water ontdaan van deeltjes (5 µm) in een eerste filter alvorens over te gaan in het ontsmettingsmiddel door uvstralen. De uv-straling wordt ook gebruikt om ozon te produceren, een krachtig ontsmettingsmiddel dat in het water van de 240l-tank wordt geïnjecteerd. Als het beheersysteem niet actief is, voert het 40 liter water naar de regenwaterton om dan nog eens 40 liter regenwater te zuiveren en om opnieuw ozon in de tank van het toestel te injecteren. De uitlaatdeeltjeskoolfilter (10 µm) verandert het teveel aan ozon (O3)

in zuurstof (O2). Het essentiële element van dit toestel is dus de generator van uv-stralen en ozon. Uv-stralen en ozon zijn erg actieve ontsmettingsmiddelen die in combinatie met de in- en uitlaatkoolfilter het regenwater omvormen in water waarvan de drinkbaarheid erkend wordt door het Europese organisme KIWA.

GELDBESPARING Rainsafe produceert drinkwater tegen minimale kosten, zelfs als er rekening gehouden wordt met alle investerings-, onderhouds- en exploitatiekosten. RainSafe water wordt zo al snel de hoofdwatertoevoer in een bestaand waterleidingsysteem, zonder de dure ombouwwerkzaamheden voor onbehandeld, opgevangen regenwater. Omdat er geen gebruik gemaakt wordt van chemicaliën, en omdat het gebruik van dit innoverend systeem simpelweg de vraag naar zuiver

water van het waterleidingsnet vermindert, is deze technologie ook een overwinning voor de natuur.

MAKKELIJKE INSTALLATIE Een regenwateropslagsysteem in een huis inpassen is over het algemeen niet eenvoudig. Niet enkel moeten er aanpassingen gebeuren voor de opslag zelf, ook interne modificaties aan het loodgieterswerk van de toiletten en wasmachines zijn noodzakelijk. Die moeten namelijk het regenwater accepteren. Daarenboven voorziet een dergelijk systeem slechts in 50% van de algemene waterbehoeften. Met RainSafe komt er nu een systeem op de markt dat zonder complexe aanpassingen in elk huishouden geïntegreerd kan worden. Zodra de externe modificaties (het systeem moet nu eenmaal verbonden worden met de regenwatertank) achter de rug zijn, wordt het wel heel simpel. De RainSafe wordt vervolgens gemonteerd tussen de opslagtank en het punt waar de stijgleidingen normaliter het huis binnengaan. Op die manier worden alle waterbehoeften meteen voor 100% verzorgd door het regenwater. Interne aanpassingen aan het loodgieterswerk zijn zodoende overbodig.

VALECO WATER QUALITY 16 Rue des Foudriers 7822 Gellingen Tel.: 068/57.20.71 Fax: 068/55.23.72 RainSafe: een garantie voor puur, zuiver regenwater

40

Sanilec 152 • Juni 2013

Dankzij de eenvoudige installatie van RainSafe worden alle waterbehoeftes in geen tijd voor de volle 100% gevoed door regenwater

[email protected] www.valeco.be

PRODUCTINFO

TEMPOMATIC 4

KYRIS

UITBREIDING PRODUCTLIJN

IDEALBLUE

Deze nieuwe generatie van elektronisch kraanwerk groepeert design, degelijkheid en een gemakkelijke installatie. Ze is aangepast aan de noden van alle utiliteiten met betrekking tot waterbesparing, comfort en de strijd tegen bacteriën. De Tempomatic 4 is uitgerust met de straalbreker met een aanpasbaar debiet, vooraf ingesteld op 3 l/min, die een waterbesparing tot 90% toelaat in vergelijking met klassiek kraanwerk. Met de automatische opening, zonder manueel contact, laat het kraanwerk toe de overdracht en ontwikkeling van ziektekiemen te beperken. Om stilstaand water tegen te gaan, is het uitgerust met een automatische spoeling van ongeveer 45 seconden.

De Kyris airconditioner is conform de nieuwe Europese ErP 206/2012 en draagt reeds het energielabel A++. De functie 'intelligent eye' maakt het mogelijk de bewegingen van de gebruiker te volgen en activeert een economische energiemodus wanneer geen aanwezigheid gedetecteerd wordt. Anderzijds laat de functie 'follow me' toe om verschillende temperaturen te programmeren in diverse ruimten, dankzij de afstandsbediening die tevens als ruimtethermostaat dienstdoet. De twaalf gemoduleerde ventilatorsnelheden en de platinumfilter garanderen een groot comfort: bacteriën en schimmels worden geweerd, terwijl aromatherapie aangename parfums verspreidt.

De productlijn KE Fibertec is uitgebreid met HDC-materiaal (high dust holding capacity) en LDC-materiaal (low dust holding capacity). Bij HDC zal de lucht diffuus door doorlaatbaar textiel ingeblazen worden. De lucht wordt over het gehele oppervlak en lengte van de luchtslang gelijkmatig en egaal verdeeld. Omdat er veel vuil vastgehouden wordt, ontstaat er een gunstig onderhoudsinterval. Bij LDC zal de lucht via doorlaatbaar textiel gecombineerd met een gaatjespatroon of nozzles ingeblazen worden. De lucht wordt eveneens over de hele luchtslang gelijkmatig en egaal verdeeld. Er wordt minder vuil vastgehouden dan bij HDC-materiaal.

De IdealBlue kraantechnologie maakt gebruik van een buisje in kunststof in het kraanlichaam van messing. Dit buisje vermindert de hoeveelheid water in de kraan met 80%. Zowel het milieu als de waterfactuur vaart er wel bij. Er circuleert minder water en zo moet er minder water verwarmd worden dat bovendien sneller de gewenste temperatuur heeft. Minder stilstaand water betekent ook dat bacteriën geen kans krijgen om zich te verspreiden. Het systeem omvat een 'click cartouche' en een debietbegrenzer die het verbruik van 13 l tot 5 l verlaagt.

DELABIE  02/520.16.76

ARISTON  02/333.48.88

KE FIBERTEC  +31 (0)78/674.88.88

IDEAL STANDARD  02/325.66.00

GROHE BLUE MONO

CERAPURAERO

X-CUBE LUCHTBEHANDELINGSUNIT

SIBOOST SMART HELIX EXCEL

Maak kennis met Blue Mono. Dit autonome systeem kan gecombineerd worden met een bestaande kraan of met Grohe Red, het systeem dat kokend water direct uit de kraan levert. Het kan op ieder moment worden geïnstalleerd en gebruikt als waterbron. Afhankelijk van de gewenste watersoort verzet de gebruiker de bedieningsgreep in een hoek tot 180 graden. Een lichte weerstand en een klik op 90 en 45 graden geven aan of hij kiest voor plat, lichtbruisend of bruisend water. Blue Mono kreeg het kwaliteitslabel Design Plus powered by ISH 2013 toegekend.

De CerapurAero is een krachtige luchtwaterwarmtepomp (COP: 3,4) met een ondersteunende gascondensatieketel in één compact toestel. Het toestel geeft altijd voorrang aan de (gratis) warmte van de warmtepomp. De warmte wordt geleverd door een hernieuwbare energiebron (met een lage CO2-uitstoot) en de OptiEnergy elektronische regeling kiest steeds de meest efficiënte verwarmingsmodus. Het systeem is eenvoudig te integreren in bestaande verwarmingsinstallaties, zodat het toestel geschikt is voor zowel nieuwbouw- als renovatieprojecten. Eigenschappen: • Twee modellen, in twee vermogens: 24 kW (doorstromer, zonder boiler), 14 kW (in combinatie met boiler)

De compacte X-cube luchtbehandelingsunit van Trox wordt gebruiksklaar en voorgeconfigureerd geleverd. Tevens werden er componenten geïntegreerd die nodig zijn om een compleet luchtbehandelingssysteem te installeren. De unit heeft een volumestroom tot 1,7 m³/s, waardoor dit systeem in verschillende applicaties toepasbaar is. De installatie op zich en het onderhoud worden vergemakkelijkt door de modulaire structuur. Bovendien heeft de veldbustechnologie die gebruikt wordt, een vereenvoudigde bedrading.

De SiBoost Smart Helix EXCEL is uitgerust met twee tot vier pompen en is een oplossing voor een veilige watervoorziening en een aangepaste drukverhoging in gebouwen en de industrie. De installatie werkt met een motor die nu al voldoet aan de rendementseisen van de Europese ErP-richtlijn voor 2017. Er is keuze uit vier types, met een nominaal debiet van 4, 6, 10 of 16 m³/uur. De motorsnelheid kan geregeld worden en het hydraulische systeem is eveneens ontworpen om een hoog rendement te garanderen. Alle kernonderdelen zijn geïntegreerd en elk veiligheidsaspect is goed doordacht. De bediening en de instelling gebeuren via een en dezelfde ergonomische knop en gebruikersinterface.

GROHE  016/23.06.60

JUNKERS  03/887.20.60

TROX  02/522.07.80

WILO  02/482.33.33

sanilec.pmg.be

Sanilec 152 • Juni 2013

41

PRODUCTINFO

SECURE PLUS

HAPPY D.2

XPRESS STAAL 66,7 MM

E-HM MEERTRAPSPOMP

Het nieuwe Secure Plus oppervlak verenigt veiligheid en stijl op een unieke wijze. Door zijn uniforme oppervlakte-uitvoering zorgt de slipremmende emaillering voor sta- en loopveiligheid, zonder het esthetische totaalbeeld te verstoren. Het oppervlak bestaat uit een kwarts-zandmengsel dat onlosmakelijk in het staal-email 3,5 mm wordt ingebrand. Dit materiaal is bijzonder duurzaam, robuust en gemakkelijk schoon te houden. Door de volvlaks uitgevoerde emaillering is het slipremmende effect nagenoeg onzichtbaar. Verkrijgbaar in alle twaalf exclusieve mattinten van de Coordinated Colours Collection.

De complete badkamerserie Happy D.2 van Sieger Design brengt een zachte vormgeving in de badkamer en combineert die met praktische functionaliteit en technische highlights. Ze biedt een royale binnenmaat die door een fijne rand omsloten wordt. De houten consoles van de serie zijn vlak met een zichtbare kant van 12 mm. Hierbij passend is een filigraanwandboard in variabele breedte. De wc onderstreept de tijdloze elegantie en heeft een vlakke optiek en softclosecomfort. Passend bij de spiegelkasten (uitgerust met ledverlichting) werd er optioneel een soundsysteem ontwikkeld.

Er is een extra maat toegevoegd aan het XPress Staal verzinkt assortiment 12 tot 108 mm. Met de introductie van de tussenmaat 66,7 mm zijn er nieuwe voordelen. Studies hebben aangetoond dat er in 65% van de gevallen 76,1mm-fittingen gebruikt worden, terwijl de 66,7mm-variant ook volstaat en een betere keus zou zijn om kosten, ruimte en gewicht te besparen. Deze extra tussenmaat biedt ook meer flexibiliteit in de ontwerpfase, zonder in te boeten op het vlak van installatiesnelheid en gebruiksgemak.

De nieuwe e-HM pompserie is een horizontale meertrapspomp met het laagste energieverbruik beschikbaar op de markt. Ze is ontworpen voor watervoorziening, drukverhoging, verwarming, ventilatie en airconditioning in residentiële toepassingen. De e-HM serie heeft een maximale capaciteit tot 29 m³/u, een maximale druk tot 16 bar en een geruisloze werking. Vanwege het roestvaste staal is deze pomp geschikt voor drinkwater en corrosiebestendig. In combinatie met de Xylem Hydrovar pompbesturingssysteem is een extra energiebesparing mogelijk.

EGEDA  014/22.26.08

DURAVIT  02/656.05.10

VSH FLOW CONTROL  03/326.34.26

XYLEM LOWARA  +31 (0)418/65.50.60

RAINBRAIN

SPOELMODULE TECELUX

DWP RIOOLWATERDOMPELPOMP

GENO®-VARIO 3000

RainBrain is een nieuwe kleine computer die de bediening van de douche intelligent aanstuurt. De gebruiker hoeft alleen het RainBrain-scherm aan te raken. Simpele en duidelijke symbolen helpen bij de navigatie. Vooraf geprogrammeerde, persoonlijke instellingen voor de douches, straalsoorten en functies zijn op de display te zien. Er kan eenvoudig gewisseld worden tussen hand-, hoofd- en zijdouches. Tot slot garandeert de AirPower-technologie dat de gebruiker minder water verbruikt zonder aan comfort in te boeten.

Met de spoelmodule TECElux werd er een nieuwe manier van spoelen ontwikkeld, namelijk de magische sen-Touch. De sen-Touch is de optische bediening van het spoelen en werkt heel simpel. U nadert de spoeltoetsen, die lichten op, door een lichte aanraking wordt de spoeling in werking gezet. Binnen een bereik van 10 mm werkt deze optische techniek ook aanraakvrij. Met de hoogteverstelling past het toilet zich aan de grootte van de gebruiker aan. Het effectieve luchtreinigingssysteem Ceramic-Air zuigt de vieze lucht bij de bron weg, filtert deze en voert de lucht terug in de ruimte. De glazen afdekplaat tot slot is met allerlei wandafwerkingen te combineren.

De nieuwe serie vortex rioolwaterdompelpompen van het type DWP (0,65 kW tot 48 kW) hebben een onovertroffen principe van de behandeling van vaste bestanddelen. Door het speciale ontwerp van de DWPpomp zijn blokkades nauwelijks mogelijk, zelfs wanneer het om vezelachtig materiaal gaat. Bovendien vraagt ze erg weinig onderhoud, omdat ze niet bijgesteld moet worden en er geen slijtringen vervangen moeten worden. Dit garandeert een langetermijnwerking met slechts een minimum aan onderhoud. Voor industriële toepassingen zijn de hydraulische componenten eveneens leverbaar in speciale materialen.

De Geno®-Vario 3000 deelstroomfilter werd ontwikkeld voor gesloten koel- en verwarmingssystemen in de industrie. Door de voortdurende verbetering van de kwaliteit van het water blijft het systeem binnen de VDI 2035 en AGFW 510 regelgeving, zonder de inhoud te moeten vervangen. Het principe baseert zich op het behandelingsproces van filtratie en ionverwisseling. De bypasspomp verzorgt de continue stroom door de zandfilter waar onoplosbare deeltjes zoals roest verwijderd worden. Een volledig automatische controle-eenheid verzorgt de controle van de functies en het onderhoud van de filter en de waterverzachter. Dit resulteert in een beperking van kosten en een optimale werking van het systeem.

HANSGROHE  02/543.01.40

TECE  02/401.61.37

EDO PUMPS  03/888.23.58

GRUNBECK  09/227.37.22

42

Sanilec 152 • Juni 2013

sanilec.pmg.be

De nieuwste Remeha Prijslijsten Catalogi 2013 • 2014 Zijn vanaf nu verkrijgbaar

Vraag om uw persoonlijk exemplaar ! De verwarmingsoplossingen van Remeha en Oertli zijn vanaf nu gebundeld in één overzichtelijke prijslijst catalogus.

of verstuur uw contactgegevens via e-mail naar: [email protected].

Naast onze nieuwigheden bevat vindt u ook alle aanvullende informatie terug waarmee u op een zeer eenvoudige manier het ideale energiesysteem voor uw klant kan samenstellen.

Download de digitale versie, ideaal voor gebruik op uw pc, tablet of smartphone via: versie via www.remeha-mobile.be/pricing

Nu verkrijgbaar bij uw Remeha groothandel

Remeha Mampey nv, Koralenhoeve 10, B-2160 Wommelgem T +32 (0)3 230 71 06 F +32 (0)3 354 54 30 E [email protected]

Technologie in functie van design De Nieuwigheden van TROX 2013

AIRNAMIC

XARTO

FLEXTRO

■ Dankzij zijn drie-dimensioneel gebogen richtlamellen evenaart de nieuwe wervelrooster AIRNAMIC de perfectie met een hoog thermisch comfort en een akoestische ongeëvenaardheid ■ Met de inductie koelbalken multi-service SMART BEAM ontwikkelt TROX, partner van architect en ontwerper Hadi Teherani, de toekomst van klimaatsystemen ■ Dankzij een vernieuwend concept die de technologie van polymeer combineert, ontwerpt TROX het eerste geluiddempend plenum FLEXTRO, exibel voor een maximum comfort en een verbeterde logistiek door zijn modulaire opbouw ■ Met 10 design varianten en volgens RAL kleur naar keuze symboliseert het wervelrooster XARTO de geslaagde alliantie tussen technologie en design

SMART BEAM

www.trox.be