Foto: Christoph Vander Eecken
België-Belgique P.B. GENT X 3/8962
driemaandelijkse regionale nieuwsbrief
Jaargang 5 - Nr 19 - juli - aug - sept 2005 Afgiftekantoor GENT X - P2A8316 V.U. Bart Van Herck - Oostveldstraat 1 - 9900 Eeklo
inhoud Personen met een handicap
2
Er zijn nog wachtenden voor u
3
Ruime waaier aan zorgvormen
4
Paardrijden als therapie
5
Eerste fit-o-special
6
Al uw opleidingsvragen op IVO
7
Jij en Europa, Ying en Yang?
8
Kwart meer bezoekers bij infokantoor
9
Uit de startblokken: Wonen van Ouderen 10
Personen met een
handicap
Met armen en benen
11
Goed besturen = goed personeel
12
Rookbeleid is maatwerk
13
Werknemers vinden en houden
14
Geen enkele Meetjeslander is volmaakt. Een aantal men-
Agenda
16
sen hebben evenwel te maken met een blijvende en ernstige beperking die hen hindert om deel te nemen aan het gewone sociale leven. Zij verdienen extra erkenning, zorg en ondersteuning in hun anders-zijn en krijgen die meestal ook. Er is een ruime waaier van voorzieningen,
Om u nog beter en actueler te informeren over regionale activiteiten en initiatieven is er de elektronische nieuwsflash van het Streekplatform Meetjesland. Laat ons weten of u dit e-zine wenst te ontvangen op
[email protected] of tel 09 376 97 38.
Deze nieuwsbrief is een uitgave van volgende regionale organisaties:
www.ivo.be Info- en adviescentrum voor Volwassenenvorming en Opleiding
diensten en initiatieven op terreinen als wonen, werken, onderwijs en opleiding, begeleiding, vrije tijd, … In deze nieuwsbrief zoomen we in op (de zorg voor) personen met een handicap.
2
Personen met een handicap
Personen met een handicap in het Meetjesland In zeer brede zin zijn personen met een handicap alle personen met functiebeperkingen als gevolg van (gezondheids)stoornissen, ongeacht de ernst van de beperkingen. Grosso modo een tiende van de bevolking. Als we de ietwat engere definitie hanteren van personen die steun genieten vanuit het Vlaams Fonds, spreken we in het Meetjesland over 2% van de bevolking. Vlaams Fonds is spelverdeler
regio die door het Vlaams Fonds zijn erkend als persoon met een handicap. Ze geven slechts een gedeeltelijk beeld van de dagelijkse realiteit: het VFSIPH erkent enkel ernstig gehandicapten en beperkt zich tot personen onder de 65 jaar.
Wie spreekt over personen met een handicap kan onmogelijk voorbij aan de werking van het Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap (VFSIPH - kortweg Vlaams Fonds) dat ook in het Meetjesland de sector van de zorg voor personen met een handicap regelt, subsidieert en controleert. Het Vlaams Fonds verleent financiële ondersteuning aan mensen met een ernstige en langdurige motorische, zintuiglijke of verstandelijke beperking of een combinatie ervan. De ondersteuning betreft subsidiëring van de zorgvoorzieningen en verwijzende instanties, kosten voor aankoop van materiële hulpmiddelen, kosten voor woningen werkplekaanpassingen, … Mensen die een beroep doen op het Vlaams Fonds moeten jonger zijn dan 65 jaar.
Voor het Meetjesland gaat het om een groep van ongeveer 3.600 personen, of 1 op 50 inwoners (2%). De meeste Meetjeslandse gemeenten schommelen rond het Oost-Vlaamse gemiddelde van 2,1%. Uitschieters naar boven zijn duidelijk Eeklo (3%) en Zelzate (2,7%). In Kaprijke wonen procentueel gezien minst personen met een handicap. In het Meetjesland zijn er gemiddeld 40 % meer mannen met een handicap dan vrouwen (het sterke geslacht?). Opvallend bij deze cijfers zijn de uitschieters voor Kaprijke (verhouding 3,0 mannen t.o.v. 1 vrouw) en Zelzate (2,1:1). In Lovendegem (0,7:1) ligt de verhouding M/V met een handicap dan weer omgekeerd. Specifiek binnen de leeftijdsgroep jongeren noteren we hoge percentages voor alweer Eeklo en Zelzate, maar ook Evergem.
2% van de Meetjeslanders De cijfers hieronder geven de toestand weer van het aantal mensen uit onze
Personen met een handicap in het Meetjesland Gemeente
< 19j
19j en ouder
Aalter Assenede Eeklo Evergem Kaprijke Knesselare Lovendegem Maldegem Nevele Sint-Laureins Waarschoot Zelzate Zomergem Meetjesland (11) Meetjesland (13) Oost-Vlaanderen
74 67 129 177 24 22 30 77 50 28 37 64 35 573 814 6.129
232 181 439 479 64 104 152 383 170 75 138 258 107 2.045 2.782 21.952
Totaal 306 248 568 656 88 126 182 460 220 103 175 322 142 2.618 3.596 28.081
Jongeren + Volwassenen M 185 133 346 386 66 81 74 256 138 56 99 222 84 1.518 2.126 16.612
V 121 115 222 270 22 45 108 204 82 47 76 100 58 1.100 1.470 11.469
Totaal inwoners 18.509 13.597 19.069 31.155 6.175 7.794 9.264 22.036 10.993 6.513 8.000 12.094 8.245 130.195 173.444 1.361.623
Personen met handicap 1,7 1,8 3,0 2,1 1,4 1,6 2,0 2,1 2,0 1,6 2,2 2,7 1,7 2,0 2,1 2,1
% % % % % % % % % % % % % % % %
Bron: Omgevingsanalyse Lokaal Sociaal Beleid Oost-Vlaanderen 2005, bewerking RWOM juli 2005
3
Personen met een handicap
Er zijn nog wachtenden voor u De vraag naar zorg is in de gehandicaptensector groter dan het aanbod. Vandaar het gegeven wachtlijsten. Ongeveer 225 personen in het Meetjesland wachten op een oplossing van hun zorgvraag. Ondanks extra budgetten krimpt de lijst niet, integendeel. Jaarlijks reserveert de Minister voor Welzijn, bovenop de normale begroting voor de sector, een extra budget voor het zgn. 'Uitbreidingsbeleid'. Het budget wordt toegewezen op basis van regionale prioriteiten. Daartoe wordt binnen elk van de zes OostVlaamse ROG's (Regionaal Overleg Gehandicapten - in het Meetjesland een deelwerkgroep van het RWOM) grondig overlegd. Voor 2005 is voor heel Oost-Vlaanderen een extra budget beschikbaar van iets meer dan 3 miljoen euro.
Wachtlijst Sinds enkele jaren wordt werk gemaakt van het nauwkeurig registreren van het aantal gevraagde en van het aantal beschikbare plaatsen: dit is de centra-
Wachtlijst Meetjesland
le zorgvraagregistratie. In de tabel hieronder leest u af dat in de regio Meetjesland momenteel 225 personen met een handicap wachten op een oplossing van hun zorgvraag. 130 daarvan hebben volgens de hun toegekende urgentiecode (1 en 2) een oplossing nodig binnen de 6 maanden. Vooral in de zorgvorm tehuis niet-werkenden en binnen de zorgvormen thuisbegeleiding en de dagcentra is er grote nood. Het aantal wachtenden nam het afgelopen jaar overigens verder toe, ondanks de extra budgetten. Merk tenslotte op dat van de centrale zorgvraagregistratie voor minderjarigen binnenkort extra werk wordt gemaakt, zodanig dat een betekenisvolle stijging in de zorgvormen internaat en semi-internaat te verwachten is.
Personen met een handicap per urgentiecode (toestand 04/2005) Code 1
Code 2
Code 3
Code 4
Totaal
Toestand 06/2004
Tehuis Niet-Werkenden, gewoon stelsel
6
7
18
19
50
51
Thuisbegeleiding
32
4
2
0
38
21
Dagcentrum
7
9
7
9
32
23
Begeleid wonen
20
2
5
1
28
18
Tehuis Niet-Werkenden, nursing
1
2
11
9
23
22
Beschermd wonen
12
3
4
2
21
16
Semi-internaat
2
4
4
0
10
13
Tehuis Werkenden
3
2
0
0
5
5
Zelfstandig wonen
1
0
1
0
2
4
Internaat
0
3
1
0
4
7
Dagcentrum/begeleid werken
2
0
1
0
3
2
Internaat schoolgaanden
1
1
1
0
3
2
PAB-Persoonlijk Assistentiebudget
2
0
0
0
2
2
Andere
1
0
0
0
1
1
Gezinsplaatsing, WOP
1
0
0
0
1
1
Semi-internaat niet-schoolgaanden
0
1
0
0
1
1
Tehuis voor kortverblijf
1
0
0
0
1
1
Eindtotaal
92
38
55
40
225
190
Code Code Code Code
1 2 3 4
hoogst urgent + zeer dringend: begeleidng of opname binnen de maand noodzakelijk, crisis dringend: opname of begeleiding binnen de zes maanden, onafwendbare crisis binnen de 6 maanden matig urgent: oplossing gewenst tussen zes maanden en twee jaar toekomstige opname zal noodzakelijk zijn, oplossing na twee jaar is gewenst juli 2005
Bron: gegevens Provincie Oost-Vlaanderen (2005), bewerking RWOM
Verdelen van schaarste
Personen met een handicap
Een ruime waaier aan beschikbare zorgvormen in het Meetjesland Het Vlaams Fonds subsidieert over heel Vlaanderen zo'n 140 organisaties die de zorg opnemen voor ongeveer 30 000 personen met een handicap. Daarvan zijn er acht effectief gevestigd in het Meetjesland. Daarbovenop zijn in onze regio nog een zestal andere diensten actief die een ruimere, vaak provinciale actieradius hebben alsook een aantal verwijzende multidisciplinaire teams (o.m. in CLB's, ziekenfondsen) die helpen met het omschrijven en motiveren van hun hulpvraag aan het Vlaams Fonds. Ticket noodzakelijk De voorzieningen in het Meetjesland hebben een erkenning, dwz. dat ze mensen mogen opvangen met een bepaald soort handicap. Zo mag een voorziening die een erkenning heeft om mensen op te vangen met een zwaar fysieke handicap geen mensen met een diep-mentale handicap opnemen. Die personen moeten daarvoor eerst zelf een Vlaams Fondsnummer
hebben aangevraagd én een positieve beslissing hebben gekregen voor een bepaalde zorgvorm. Dit 'ticket' of zorgtoewijzing wordt toegekend door de 'PEC' of Provinciale Evaluatie Commissie: de afdeling van het Vlaams Fonds in Gent met een groep multidisciplinaire experts die elke aanvraag voor hulp behandelt. Daarna kan de cliënt naar keuze aankloppen bij een voorziening die een erkenning heeft voor de toegewezen zorgvorm.
Voorzieningen in het Meetjesland : aantal erkende plaatsen en personeelsomkadering Voorziening
Gemeente
Zorgvorm
Aantal vergunde plaatsen 01/01/05 per zorgvorm
Dagcentrum De Vierklaver
Landegem & Adegem
De Waai
Eeklo
DVC De Triangel
Begeleid werken
1 76
Tehuis Niet-Werkenden, nursing
16
Onthaal- en behandelingscentrum
35
Tehuis Niet-Werkenden, gewoon stelsel
23
Dagcentrum
32
Begeleid werken
3
Internaat
71
Semi-internaat
22
Tehuis Niet-Werkenden, nursing
130
Beschermd wonen
10
Tehuis voor kortverblijf
2
Dagcentrum Begeleid Werken HUMIVAL
Waarschoot
13
Tehuis Niet-Werkenden, nursing
22 5 12
Begeleid werken
3
Tehuis Niet-Werkenden, nursing
20
Tehuis voor werkenden
6
Landegem
Internaat
50
Landegem
Semi-Internaat
43
Revalidatiecentrum A. Verburght
Landegem
MPI Ten Dries
Tehuis Niet-Werkenden, gewoon stelsel
Dagcentrum
Maldegem
FT eq.
132
146
125
35
36
32,5
293
450
270
50
44
35,21
15
9
5
26
41
24,75
93
115
78
13
15
10
3
1,6
3
2,0
1
0,5
10
Tehuis voor werkenden Oranje
aantal wn
39
Tehuis Niet-Werkenden, gewoon stelsel
Lovendegem
Personeelsbestand 01/01/05
Totaal
Hove te Donc
Maldegem
Zelfstandig wonen
13
De Tandem
o.a. regio Meetjesland
Thuisbegeleiding (mentale bep.)
32
Tanderius
o.a. regio Meetjesland
Thuisbegeleiding (autisme)
33
Accent
o.a. regio Meetjesland
Thuisbegeleiding (visuele bep.)
7
TB Sint-Lievenspoort
o.a. regio Meetjesland
Thuisbegeleiding (audit. bep.)
15
1
0,7
De Kangoeroe
o.a. regio Meetjesland
Thuisbegeleiding (motorische bep.)
31
2
1,6
Beschermd wonen
2
3
3
Begeleid wonen
14
Kompas
o.a. regio Meetjesland
Totaal voorzieningen met vestiging in het Meetjesland juli 2005
791
118
16 791
3
3
865
587
Bron: Cijfers meegedeeld door de voorzieningen, bewerking RWOM
4
5
Personen met een handicap De voorzieningen in de tabel links maken actief deel uit van het Regionaal Overleg Gehandicapten (ROG) Meetjesland, een vaste werkgroep binnen het Regionaal Welzijnsoverleg Meetjesland. Uit de gegevens blijkt dat in onze regio in totaal 791 plaatsen zijn er voor personen met een handicap die door een voorziening kunnen geholpen worden. Het aantal effectieve plaatsen ligt iets hoger, gezien in sommige gevallen binnen een erkende plaats meerdere personen (deeltijds) worden geholpen. Van de 791 vergunde plaatsen zijn er 673 makkelijk toewijsbaar aan de regio. De andere 118 plaatsen zijn het resultaat van een berekening. Het betreft namelijk thuiszorgdiensten die actief zijn in de ganse provincie. Grosso modo komt het hierop neer dat de gepresteerde hulpverlening in onze regio ongeveer 10% bedraagt van hun totale Oost-Vlaamse werking.
Wat het onderwijs voor kinderen en jongeren met een handicap in de regio betreft, vermelden we dat er een percentage van 2,2% (Meetjesland 11 gemeenten, excl. Zelzate en Evergem) of 2,9% (Meetjesland - 13 gemeenten) van de leerplichtige kinderen en jongeren is dat school loopt in het buitengewoon onderwijs.
Belangrijke groep werkgevers Uit de tabel van de voorzieningen blijkt verder dat zij een zeer belangrijke werkgever vormen: ongeveer 865 medewerkers zijn in de sector aan de slag. Het Dienstverleningscentrum De Triangel (voorheen DVC Bernadette) is met vlag en wimpel de grootste binnen de sector. De Triangel is zelfs de 7e grootste werkgever in het Meetjesland (zie vroeger, nieuwsbrief 13). Insiders vinden bijkomende informatie op www.meetjesland.be over de subsidiëring van de verschillende zorgvormen en de kostprijs per plaats.
Recreatief paardrijden als therapie voor personen met een handicap DVC De Triangel reeds 15 jaar voorbeeldig trekpaard in de regio Onze redactie bezocht een toch wel bijzondere activiteit: therapeutisch paardrijden of hippotherapie. We vroegen uitleg aan de mensen van Dienstverleningscentrum De Triangel in Lovendegem. Catherine Verdegem, coördinator van de dagbesteding: "Op weekbasis komen hier ongeveer vijfenveertig bewoners in een vast weekschema één van onze twee paarden berijden, gedurende een kwartiertje tot een halfuur. Sommige mensen die er niet in slagen om normale relaties te hebben met hun omgeving, slagen er blijkbaar wel in om te communiceren met de paarden." Carine De Sutter en Karien Van Thienen, begeleiders: "Het paardrijden zorgt bij de berijders niet alleen voor een mentale, maar ook voor een fysische ontspanning van het lichaam, een effect dat bij sommige bewoners anders soms zelfs zeer moeilijk te bereiken is met kiné. Ook psychologisch en naar beleving toe betekent bovenop het paard zitten wel heel wat: het is een heel andere kijk voor veel van onze bewoners die anders niet zo mobiel zijn of in een rolwagen zitten.
Foto: Regionaal Welzijnsoverleg Meetjesland
Meestal wordt dan letterlijk op hen neergekeken, maar op het paard kunnen ze zelf eens vanuit de hoogte kijken!"
Bij hippotherapie wordt doelgericht gebruik gemaakt van paarden om personen met een handicap fysisch, motorisch of psychisch te verbeteren. juli 2005
6
Welzijn
Eerste Fit-o-special voor personen met een mentale beperking Uniek Meetjeslands sportevenement op 20 september 2005 Op de laatste dag van de zomer organiseren een aantal partners uit de Meetjeslandse welzijns- en onderwijssector samen de eerste Fit-o-special: een niet-competitieve sporthappening voor mensen met een mentale beperking. Het initiatief ontstond vanuit de nood aan meer sportieve activiteiten voor deze doelgroep. De dag zal speels en in een olympische geest verlopen. Met deze dag wil men een lans breken voor meer toegankelijkheid, mobiliteitsmogelijkheden en integratie van personen met een handicap in sportclubs en andere vrijetijdsinitiatieven. Info en inschrijvingen (tot 9 september) kan via
[email protected], tel. 09 376 12 05 (Onthaal CM-regiokantoor Eeklo).
BlindSurfer-label voor al vier gemeentelijke websites uit het Meetjesland Betere toegankelijkheid voor internetgebruikers met een handicap Het BlindSurfer-label biedt de garantie dat een website probleemloos toegankelijk is voor personen met een visuele, motorische of communicatieve handicap. Recent werden in onze regio zowel Lovendegem, Maldegem, Sint-Laureins als Evergem (her)bevestigd dit logo te mogen voeren op hun gemeentelijke website, net als die van zestien andere Oost-Vlaamse gemeenten.
Oostveldstraat 1 9900 Eeklo tel 09 376 97 38 fax 09 376 97 39
[email protected] juli 2005
Na een grondige screening bleken de sites immers te voldoen aan zestien toegankelijkheidsrichtlijnen en werden een aantal verdere aanbevelingen ter optimalisering meegegeven.
In het kader van het provinciale webtoegankelijkheidsproject werden alle gemeentelijke websites gescreend op hun toegankelijkheid voor personen met een leeshandicap. Vier Meetjeslandse gemeentesites mogen trots het BlindSurfer-label op hun homepage plaatsen.
7
Opleiding
Nieuwe Sociale Contactgids Meetjesland 2005 uit! Handig werkinstrument voor de Meetjeslandse welzijns- en gezondheidssector De nieuwe Sociale Contactgids Meetjesland van het RWOM - editie 2005 is uit! In deze beknopte contactgids vind je de meest essentiële contactgegevens van de welzijns- en gezondheidsvoorzieningen in het Meetjesland bij elkaar.
kunnen die (gratis) aanvragen bij het RWOM. De gids is overigens ook downloadbaar in pdf-formaat op www.meetjesland.be.
In het streven naar een vlottere doorverwijzing, naar een nog meer integrale benadering van welzijn en gezondheid in onze regio én naar meer onderlinge afstemming en samenwerking, kan deze sociale contactgids wellicht extra ondersteunend werken in je professionele contacten met andere actoren uit de regio! De gids werd intussen verstuurd naar alle welzijns- en gezondheidsactoren in het Meetjesland. Personen of organisaties die extra exemplaren wensen,
Ivo is er voor al uw opleidingsvragen IVO.BE is de meest complete en up-to-date opleidingendatabank voor het Meetjesland. Dagelijks worden er een 200-tal opleidingen gevonden op de site. Een nieuw element binnen het IVO-project is dat er bijzondere ruimte wordt gecreëerd voor ondernemersopleidingen o.a. door het aanbieden van relevante opleidingsinfo. Syntra Midden-Vlaanderen maakt alvast via het IVO-project bekend dat het in de loop van de maand oktober een cursus 'versneld bedrijfsbeheer' inricht te Maldegem. Met dit nieuwe aanbod stimuleren ze meteen ook het ondernemerschap in het Meetjesland. Meer info: zie verderop in de 'agenda' of bel 0800/99688. www.ivo.be
Ivo, ook voor personen met een handicap Ivo richt zich tot álle volwassenen, inclusief kansengroepen en volwassenen met een handicap. Het zoeken -en vinden- van een opleiding vergt slechts het ingeven van een trefwoord en/of enkele muisklikken. Vindt men toch niet wat men zoekt of beschikt men niet over internet, kan men bovendien bellen naar de gratis Vormingslijn (0800/99688). Ook het ingeven van een opleidingsaanbod kan heel eenvoudig door gebruik te maken van een persoonlijke gebruikersnaam en paswoord die men kan bekomen op eenvoudig verzoek (
[email protected]). Om personen met een handicap te helpen met het vinden van op hen afgestemde vormingen, roept Ivo alle organisaties uit het Meetjesland op hun relevant aanbod via IVO (gratis) bekend te maken.
Info- en adviescentrum voor Volwassenenvorming en Opleiding
Krommewege 44 9990 Maldegem tel 050 72 86 60 fax 050 72 86 69
[email protected] www.ivo.be
juli 2005
8
Landschap
Jij en Europa! Ying en Yang? Europa is minder ver af dan je denkt. Binnen de vzw Regionaal Landschap Meetjesland (RLM) bestaat de concrete mogelijkheid om Europese middelen aan te vragen voor lokaal beleid. Hierdoor vloeien Europese budgetten terug naar de inwoners van de streek. RLM groepeert haar verschillende geldstromen binnen een zgn. ERFGOEDFONDS. p.a. ‘t Kasteeltje Noordstraat 15a 9990 Maldegem tel & fax 050 70 00 41
[email protected] www.rlm.be
Het Meetjesland werkt samen met 5 andere "urbal"regio's in Europa aan duurzame ontwikkeling. Meer info op www.urbaldevelopment.com en www.rlm.be.
We kunnen op zijn minst stellen dat er nog geen eensgezindheid is bij de Europese bevolking over wat Europa moet of mag worden. Niettegenstaande een Europese grondwet nodig is voor een duidelijk en sterk Europees beleid, voelen de meeste Europeanen de grondwet aan als iets dat hen zal beknotten. Iets wat hen geld zal kosten waarvoor ze niets zullen terugkrijgen. Europa is echter al jaren heel pertinent aanwezig op lokaal en regionaal niveau. In het Meetjesland zijn reeds verschillende Europese projecten lopende of afgerond die financiële en inhoudelijke input hebben gegeven aan de streek. Denken we maar aan Leader, 5b, Interreg,....
De landschapsteams knotten bomen, kappen hakhout en planten bomen en struiken. Ze herstellen veldkapelletjes en andere kleine architectuurelementen. Regulier onderhoudswerk en tuinaanleg doen ze niet! Wens je bijkomende informatie? Of wens je een beroep te doen op de landschapsteams? Neem contact op met
[email protected], 050 70 00 37. Verder loopt nog steeds het Europees ontwikkelingsprogramma URBAL dat werkt rond volgende thema's : natuur in vochtige gebieden (poelen, ...), trage wegen, duurzame architectuur, cultuurhistorische sites. Meer info bij Tom Gorré op 050 70 00 42.
Steun vanuit RLM Met de financiële steun van Europa en Afdeling Monumenten en Landschappen voeren de "landschapsteams" allerhande waardevolle landschapswerken uit in gebieden met een hoge landschappelijke waarde. Zowel particuliere eigenaars, verenigingen en openbare besturen kunnen er beroep op doen. juli 2005
De aanleg van een knuppelpad rond een heruitgraven poel te Sint-Margriete.
9
Toerisme
Provinciaal Infokantoor Meetjesland lokt kwart meer bezoekers Een jaar na de opening, kan het Provinciaal Infokantoor Meetjesland in het Stadhuis van Eeklo al mooie cijfers voorleggen. Zo werden vorig seizoen een kwart meer bezoekers verwelkomd dan in 2002 toen Toerisme Meetjesland nog een kantoor uitbaatte aan het Van Hoorebekeplein. Opvallend is ook het hoge aantal buitenlandse bezoekers, wellicht te danken aan de centrale ligging van het infokantoor op de Eeklose markt. De routeverkoop in het gloednieuwe kantoor steeg navenant. In 2004 werden aan de balie 632 fietsroutekaarten verkocht. In 2003 waren dat er slechts 295. De meest verkochte fietsroutes in het Provinciaal Infokantoor waren de gloednieuwe Woestijneroute (106), de Drongengoedroute (92) en de Sentse Krekenroute (85). De verkoop van wandelroutes nam toe van 61 in 2003 tot 187 in 2004. De topdrie van best verkochte wandelroutes: Keigatbosroute (27), Lembeekse Bossenroute (26) en de Boerekreekroute (26).
met de Vlaamse Ardennen, wandelstreek bij uitstek, waar de Zwalmbeekroute bv. een verkoop haalt van 1.583. Toch dient gezegd dat de Keigatbosroute in Ursel en Oostwinkel, die in mei 2004 werd voorgesteld, een zeer verdienstelijk verkoopscijfer haalt van 426. Ze voert daarmee de lijst aan van succesvolle wandelroutes in het Meetjesland. De Slodderspookroute in Merendree (386) en de Hoge Walroute in Ertvelde en Kluizen (353) zijn respectievelijk tweede en derde in de ranglijst.
Secretariaat Tieltsesteenweg 2 bus 1 9900 Eeklo tel 09 378 67 01 fax 09 378 67 02
[email protected]
De Drongengoedroute was in 2004 de tweede bestverkochte fietsroute (17 %) in het Meetjesland.
Van autoroutes werden er 47 verkocht waarvan 38 keer de Krekenroute. Ter vergelijking: in 2003 bedroeg de verkoop van autoroutes nog 22. Een verdubbeling.
Interessant is ook de totaalverkoop te evalueren van Meetjeslandse fiets- en wandelroutes binnen Toerisme OostVlaanderen. De Drongengoedroute, vernieuwd in 2002, moet met een verkoop van 914 routes in de provincie Oost-Vlaanderen slechts de Leiestreekroute in Sint-Martens-Latem (1.894), de Watermolenroute in Zwalm (1.094) en de De Pillecynroute in Hamme (944) laten voorgaan. Toch een stevige prestatie. Van de Woestijneroute werden er in totaal 739 verkocht en van de Lieveroute 588. Da's de Meetjeslandse topdrie voor 2004. Qua verkoop van wandelroutes blijkt het nogal moeilijk om te concurreren
Foto: Daniël De Kievith
Drongengoed en Keigat liggen goed in de markt
Meer gedetailleerd cijfermateriaal: Provinciaal Infokantoor Meetjesland Stadhuis Markt 34 9900 Eeklo tel 09-377 86 00
[email protected] www.toerismemeetjesland.be juli 2005
10
W onen
Uit de startblokken: Wonen van Ouderen Boelare 131 9900 Eeklo tel 09 376 71 00 fax 09 376 71 03
[email protected]
Vandaag heeft iedereen de mond vol over de vergrijzing. Opvallend echter in het vergrijzingsdebat is de geringe aandacht voor de woonsituatie van ouderen. Niet in het minst opvallend omdat veel ouderen zeer slecht gehuisvest zijn. SOM startte daarom rond deze problematiek een nieuw project op. Het ontbreekt ouderen vaak aan middelen of praktisch-organisatorische vaardigheden om hun huisvestingssituatie te verbeteren. Bovendien vinden velen niet de weg naar de hulpverlening. Om een idee te geven: van de 300.000 slechte woningen in Vlaanderen (een cijfer dat steeds terugkomt) wordt maar liefst de helft bewoond door gepensioneerden. Naast de slechte kwaliteit zijn veel van deze woningen ook onaangepast. We weten bijvoorbeeld dat 15% van de 75-plussers die een badkamer hebben die niet meer kunnen gebruiken. Reden genoeg dus om aan de bel te trekken en te werken aan een oplossing.
Dankzij een goede begeleiding kon deze vrouw een centrale verwarming laten plaatsen. Kolen halen hoeft niet meer.
juli 2005
Korte schets van het nieuwe project Ten eerste willen we ouderen op de hoogte brengen van wat ze allemaal kunnen doen om hun woning te verbeteren en wie hen daarbij kan helpen. We organiseren daartoe activiteiten voor ouderen (bezoek aan geschikte ouderenwoningen, tentoonstelling,…) en we leggen bij zoveel mogelijk ouderen een huisbezoek af.
Ook oplossingsactoren (zowel uit de sector wonen als zorg) willen we informeren. Enerzijds door hen uit te nodigen naar de activiteiten voor ouderen en anderzijds door hen een informatiebundel ter beschikking te stellen. Daarin komt een handig doorverwijsinstrument voor welzijnswerkers die met een slecht gehuisveste oudere in contact komen. Ten tweede gaan we ouderen die iets willen doen om hun woonsituatie te verbeteren begeleiden, vanaf het plannen van de werken tot na de realisatie ervan. Voor deze totaalbegeleiding werken we samen met de Woonwijzer. Daar verleent men nu reeds gratis technisch en sociaal advies en is veel relevante ervaring aanwezig. We willen als derde luik de participatie van ouderen bevorderen. Vanuit SOM benaderen we de ouderen zelf (net als alle andere doelgroepen trouwens) als vooraanstaande partners in het zoeken en realiseren van een oplossing voor hun huisvestingsproblematiek. De huisbezoeken waarvan daarnet al sprake was, willen we realiseren door ouderen bij andere ouderen op bezoek te laten gaan. De signalen die tijdens die bezoeken opgevangen worden zullen gebundeld worden en daarna teruggekoppeld worden naar de oplossingsactoren en de verschillende beleidsniveaus. Samen mét de ouderen willen we het beleid en de actoren ondersteunen bij het ontwikkelen van nieuwe initiatieven. Het project loopt van april dit jaar tot november 2007 en krijgt de steun vanuit het 5b phasing out programma Meetjesland en de provincie OostVlaanderen.
11
Cultuur
Met armen en benen Cultuur is expressie, een zingever, een troost, een uitlaatklep... en zoveel meer. Zowel actieve als passieve cultuurbeleving heeft ook voor mensen met een handicap die functie. Het beleidsplan van het Cultuuroverleg Meetjesland (COMEET) bevat initiatieven om de cultuurparticipatie van personen met een handicap te vergemakkelijken. Momenteel gebeurt er in het 'veld' trouwens al heel wat. Doorlichten infrastructuur
Aangepaste beeldende vorming
In het beleidsplan van COMEET staan enkele concrete acties opgenomen met betrekking tot personen met een handicap. Zo wordt in 2005 de aanzet gegeven om een infrastructuur-monitoringsysteem op te zetten. Een groep van 'techniekers' zal adviezen geven, informatie en tips die de bestaande cultuurinfrastructuur (gemeenschapscentra) in de regio kunnen verbeteren. Met weinig middelen kan soms een belangrijke 'upgrade' worden bekomen (een extra stopcontact, een buis voor spots, mogelijkheid voor verduisteren,…). De toegankelijkheid zal zeker een aandachtpunt zijn bij het evalueren van de bestaande ruimtes.
Momenteel lopen er al heel wat culturele initiatieven in het Meetjesland die gericht zijn op personen met een handicap. Zo krijgen bijvoorbeeld personen met een handicap (+ 18 jaar) in de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten te Eeklo de kans om hun artistieke talenten op een kwaliteitsvolle manier te ontplooien. In de optie "aangepaste beeldende vorming" wordt aan kunstbeoefening gedaan die specifiek gericht is op mensen met een fysieke en/of mentale handicap. Door de kennismaking met verschillende technieken (tekenen, schilderen, boetseren, steenkappen ...) en materialen (soorten papier, klei, olie-, acryl en waterverf, ...) worden de mogelijkheden van de beeldende taal ontdekt. De individuele interpretatie blijft primeren en een eigen beeld-, en vorm- en kleurentaal wordt gestimuleerd en ontwikkeld.
Uitwerken doelgroepenbeleid In 2006 wil COMEET ten behoeve van het gemeentelijk cultuurbeleid ideeën aanreiken voor een meer 'sociaal' cultuurbeleid, gericht op o.a. personen met een handicap. Het sociaal-cultureel beleid kan hiertoe kansen bieden. Dit moet in 2007 leiden tot de uitwerking van een doelgroepenbeleid.
Inlichtingen: Stedelijke Academie voor Schone Kunsten, tel. 09 377 29 52.
Cultuuroverleg Meetjesland Oostveldstraat 1 9900 Eeklo tel 09 376 97 38 fax 09 376 97 39
[email protected] www.meetjesland.be
Noteer alvast: Op 23 november 2005 om 20u gaat het derde Cultuurforum voor het Meetjesland door in CC De Herbakker, Eeklo
Kersverse co rdinator COMEET Op 1 augustus 2005 start Nele Bogaert als coördinator van de projectvereniging COMEET. De 25 jarige licentiate geschiedenis met een aanvullende opleiding culturele studies en ervaring bij het provinciaal museumconsulentschap Oost-Vlaanderen was voorheen tewerkgesteld bij het provinciebestuur West-Vlaanderen voor de inventarisatie van relicten van de Eerste Wereldoorlog in de Westhoek. Vanuit haar opleiding en haar werkervaringen heeft Nele ervaring met de diverse deelaspecten van het cultuurbeleid.
juli 2005
12
Streekplatform
Kwalitatief besturen = kwalitatief personeel Streekplatform Meetjesland Oostveldstraat 1 9900 Eeklo tel 09 376 97 38 fax 09 376 97 39
[email protected] www.meetjesland.be
Een stuurgroep van deskundigen van binnen en buiten de regio deed voorstellen om het personeelsbeleid van gemeenten en OCMW’s te verbeteren.
Op 23 juni 2005 werd een rapport voorgesteld over het personeels- en vormingsbeleid binnen de Meetjeslandse gemeentebesturen. In de conclusies wordt gepleit om van personeelsbeleid een beleidsprioriteit te maken en om gezamenlijk met de Meetjeslandse besturen bijkomende knowhow op te bouwen. Werkgroep personeelsbeleid Al twee jaar bestaat in het Meetjesland een werkgroep personeelsbeleid, waar de personeelsverantwoordelijken van gemeenten en OCMW's elkaar ontmoeten. De werkgroep wordt voorgezeten door Johan Van Hyfte, diensthoofd personeel van de stad Eeklo. Mede vanuit dit forum werd een project uitgewerkt om meer professionaliteit te brengen in de diverse onderdelen van het personeelsbeleid (werving en selectie, coaching, vorming, …). De eerste fase bestond in een inventarisatie van sterkten, zwakten en opportuniteiten.
Uit het rapport komt naar voor dat "personeel" in de meeste gemeenten een kwestie van administratie is, minder van beleid en management.
Het is zelden ook een beleidsprioriteit (slechts in vijf gemeentelijke beleidsplannen vinden we een verwijzing), terwijl er toch 36% van de centen naar toe gaat. Bovendien is het personeel het eerste contactpunt van de bevolking, alsook de kritische succesfactor voor het welslagen van de beleidsbeslissingen.
Van personeelsbeleid een prioriteit maken Het rapport breekt een lans voor een meer strategisch en geïntegreerd personeelsbeleid. Een lange termijnobjectief dat vorm kan krijgen in kleine stappen. Voor de hand liggende initiatieven zijn meer samenwerking tussen gemeente en OCMW, het ontwikkelen van competentieprofielen en vormingsplannen, het uitwisselen van beste praktijken,…. Met de werkgroep HRM beschikt het Meetjesland over een uniek forum om daar werk van te maken. Daarnaast heeft elk bestuur de opdracht om zijn "human capital" de plaats te geven dat het verdient. De nieuwe gemeentelijke beleidsplannen vormen een gedroomde aanleiding om meer prioriteit te geven aan personeels- en vormingsbeleid. Het volledige rapport is raadpleegbaar op www.meetjesland.be
Uitnodiging voor gemeente- & OCMW-raadsleden Het Streekplatform Meetjesland organiseert: op vrijdag 2 september 2005 (ganse dag) een busreis naar de Westhoek. Vertegenwoordigers van gemeenten en OCMW's kunnen er kennis maken met initiatieven die de leefbaarheid verhogen van de dorpen, het museumplatform Westhoek, de landschappelijke inpassing van landbouwbedrijven, parkmanagement en samenwerking op bedrijventerreinen. op woensdag 19 oktober 2005 een voordracht van prof. dr. Aimé Heene over strategie voor lokale besturen. Via een beurs kan achteraf ook kennis worden gemaakt met de werking van de verschillende regionale organisaties. Meer info over beide initiatieven bij het Streekplatform Meetjesland. juli 2005
13
Gezondheid
Rookbeleid is maatwerk Vanaf 1 januari 2006 hebben werknemers recht op een rookvrije werkplaats. Een rookbeleid op het werk invoeren vraagt maatwerk. Er bestaat geen standaard oplossing. Het stappenplan "Stapgewijs naar een rookbeleid op het werk" (www.vig.be) biedt een leidraad waarin elk bedrijf, groot of klein, informatie en suggesties terugvindt om een rookbeleid op te zetten, rekening houdend met de mogelijkheden van het bedrijf en op basis van de stand van zaken. Zo kan een bedrijf, afhankelijk van de situatie waarin het zich bevindt, zelfstandig aan de slag gaan en zelf bepalen wat de volgende stap is die het bedrijf moet zetten om een rookbeleid te organiseren.
Oostveldstraat 1 9900 Eeklo tel 09 376 97 51 fax 09 376 97 52
[email protected] www.logomeetjesland.be
"Stapgewijs naar een rookbeleid op het werk", uitgave van Lannoo Campus, € 24,95. Verdere informatie bij LOGO Meetjesland.
Me laten vaccineren, waarom zou ik? Wat is een vaccin en hoelang werkt het? Welke vaccins zijn noodzakelijk, welke nuttig? Wanneer mogen we ons niet laten vaccineren? Antwoorden op deze vragen vind je in de vaccinatietentoonstelling die dit najaar doorgaat in vier Meetjeslandse gemeenten.
Om iedereen te informeren over het belang van vaccineren organiseert LOGO Meetjesland i.s.m. haar partners in Eeklo, Maldegem, Zelzate en Zomergem de vaccinatietentoonstelling. Bezoekers die geen vaccinatiekaart bezitten, kunnen er één krijgen tijdens de tentoonstelling. De huisarts kan daarop de uitgevoerde vaccinaties registreren.
In samenwerking met de betrokken gemeentebesturen en scholen zullen ook de schoolgaande jongeren vanaf 16 jaar, in klasverband, deze boeiende tentoonstelling bezoeken. De schoolartsen zorgen voor de professionele omkadering.
Foto: Logo Meetjesland
Vaccineren is van alle leeftijden. Onze baby's worden ingeënt tegen kinderverlamming, difterie, kroep…. Dit wordt zeer strikt opgevolgd. Ouder wordende kinderen krijgen spuitjes via de schoolarts (maar weet je nog welke en wanneer ze werden toegediend?). Ook voor senioren is vaccineren aangewezen, want elke infectieziekte kan voor hen ernstige gevolgen hebben en kan zelfs tot de dood leiden.
Jacques De Meyer en Filip Gijssels op de vaccinatietentoonstelling. juli 2005
14
Tewerkstelling
Werknemers vinden en houden, hoe doe je het? STC-vzw STIRK Vlaamse Kaai 10 9000 Gent tel 09 235 76 76 fax 09 235 76 70
[email protected]
Laatst, op 2 juni 2005 organiseerde het STC i.s.m. UNIZO Meetjesland een conferentie over het zoeken en behouden van goede werknemers. Meer dan 80 aanwezigen tekenden present. De aanwezige werkgevers leerden dat er heel wat organisaties en maatregelen bestaan die helpen in de zoektocht naar een geschikte werknemer. Om een werknemer te houden stelde Jos Billen dat waardering en verantwoordelijkheid geven het verschil maken. Het zoeken en behouden van medewerkers is een terechte zorg van de Meetjeslandse KMO's. Uit arbeidsmarktcijfers blijkt dat er vandaag in het Meetjesland niet minder dan 60 knelpuntvacatures bestaan. Dit is een vacature die langer dan twee maanden openstaat. Vooral de sectoren bouw, hout en tuinbouw blijven op hun honger zitten. Je vacature doorgeven aan VDAB volstaat al lang niet meer. Er is veel meer nodig dan dit, maar wat en hoe moet je dat doen? Om tegemoet te komen aan deze problematiek organiseerde het Subregionaal Tewerkstellingscomité Gent-Eeklo (STC) in samenwerking met UNIZO Meetjesland op 2 juni 2005 in Merendree een meeting voor de Meetjeslandse KMO's. In een eerste gedeelte werd aangetoond dat een verruiming van de wervingskanalen en het opstellen van goede vacatures en functieprofielen wel degelijk kan leiden tot een betere instroom van werknemers.
Communicatie is en blijft de essentie van een actief en constructief functionerend team. Illustratie Adoria Consultancy
juli 2005
Daarna was het de beurt aan de centrale gastspreker Jos Billen, managing director van Adoria en ervaringsdeskundige op het vlak van het motiveren en coachen van personeel. Vele aanwezigen zullen beamen dat de uiteenzetting van de heer Billen dermate leerrijk was dat het jammer is dat niet elke KMO van het Meetjesland het discours heeft gehoord. Daarom volgt hier in een notendop een smaakmaker van de vele boodschappen die werden meegegeven.
Er bestaan geen wondermiddelen Stippel een weg uit met de actief betrokken medewerkers. Doe de proef op de som. Vele werkgevers steken de meeste energie in het menselijk potentieel dat eerder tegenwerkt in de organisatie. Een goede organisatie is bezig met processen voor de mensen die actief en constructief betrokken zijn, of zouden kunnen zijn. Dit werk loont, een aanpak naar de achterblijvers zal hieruit voortvloeien.
Tewerkstelling People are systems are
never
wrong,
zich mee verantwoordelijk. Het bedrijf is voor een stukje ook van hen.
Iedereen is kind van zijn cultuur en omgeving. Bedrijven klagen wel eens over het feit dat werknemers niet meer trouw zijn aan het bedrijf. Het heeft geen zin te klagen over de zap-cultuur van de mensen. Systemen moeten werknemers vanuit hun cultuur begeleiden om de doelstellingen van het bedrijf te realiseren.
De weg is belangrijker dan het bereiken van het doel
Hoe maak je iemand actief betrokken? Mensen willen aanvaard worden. Mensen willen gewaardeerd en gerespecteerd worden. Dit is een voorwaarde opdat mensen actief betrokken zouden zijn bij een organisatie realiseren in hun job. Dit veronderstelt een hoge graad van betrokkenheid in het bedrijf, op het vlak van beslissingen, inspraak, verantwoordelijkheid e.d.m. Mensen worden voor een stuk "onmisbaar", zij voelen
Bedrijven die zich enkel focussen op economische streefcijfers en geen aandacht besteden aan de arbeidskrachten die dat moeten realiseren gaan op termijn de mist in. Het zoeken naar de beste weg om de doelstellingen te behalen gebeurt het best in overleg en met betrokkenheid van de werknemers. De weg is hoopvol en haalbaar, voorziet in perspectieven op korte, middellange en lange termijn en besteedt tijd aan tussenpozen voor evaluatie en bijsturing. Meer info over processen die leiden tot loyale en betrokken werknemers: Geneviève Potvliege, projectontwikkelaar diversiteit.
Van kiekendief tot gaspeldoorn Recreatiegids voor de Meetjeslandse natuurgebieden De kaart met natuurgebieden in deze nieuwsbrief is een voorsmaakje van de nieuwe gids van Natuur en Landschap Meetjesland waarin 30 natuurgebieden van het Meetjesland worden voorgesteld. Zowel bekende als minder bekende gebieden worden in de gids vermeld. Welk gebied op welke manier toegankelijk is, wordt in de gids aangegeven via iconen. Zo weet je meteen of er een wandelpad aanwezig is, of fietsers en ruiters door het gebied kunnen en of rolstoelgebruikers de paden pro-
bleemloos kunnen gebruiken. Wil je weten in welk gebied je mag hengelen, of er een speeltuin aanwezig is en of je na de tocht ook de dorst kan lessen? De iconen verduidelijken alles. Ook de openingsuren worden vermeld, of er wandel- of fietsgelegenheid is en of het gebied met het openbaar vervoer bereikbaar is. De gids is te koop aan 5 Euro. Meer info bij Natuur en Landschap Meetjesland, tel. secretariaat 09 376 71 04.
Erratum
In nieuwsbrief nr. 15 'Sporten in het Meetjesland' (juli 2004) werd gesteld dat er in het Meetjesland voldoende sportinfrastructuur is. Daarvoor baseerden wij ons op de subsidienormen uit het decreet lokale sportinfrastructuur. Naar aanleiding van enkele reacties hierop, werd ingezien dat dit beeld niet klopte. Een betere benadering van de werkelijkheid wordt bekomen door de aanwezige sportinfrastructuur te toetsen aan de Vlaamse behoeftenormen. Uit deze nieuwe berekening leren we dat vooral Assenede, Lovendegem, Maldegem en St-Laureins nogal sterk onder de behoeftennorm blijven inzake oppervlakte sporthal(len). De nieuwe cijfers en een meer omstandige interpretatie zijn terug te vinden op de website, www.meetjesland.be onder de rubriek Statistieken. juli 2005
15
16
Foto: Toerisme Meetjesland
Steun in moeilijke situaties De Mariagrot van Kleit
Colofon Meetjesland.be wordt gratis verstuurd naar politici, organisaties en bedrijven in het Meetjesland. Via melding op het secretariaat kunt u opgenomen worden in het adressenbestand. Redactieadres: Oostveldstraat 1 9900 Eeklo tel 09 376 97 38 fax 09 376 97 39
[email protected] De belangrijkste thema’s en informatie over de regionale organisaties die deze nieuwsbrief samenstellen vindt u op www.meetjesland.be terug. Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.
Sinds omstreeks 1850 kende de Mariaverering in de katholieke wereld een sterke bloei en werden overal grotjes van Lourdes nagebouwd. Ook in het Meetjesland tref je her en der Mariagrotten aan: in tuinen van congregaties, rust- en verzorgingstehuizen, scholen, psychiatrische ziekenhuizen of op andere onverwachte plaatsen. Mini-oorden van bezinning, waar zieken, personen met een handicap, behoeftigen en hun families een gunst komen vragen. Een van de bekendste Mariagrotten in de regio - voorlopig zonder bekend mirakel - situeert zich in Kleit en is van recentere datum. In 1952 werd de stemmige grot, aan de westkant van de kerk en in een restant van het vroegere Kluisbos, ingezegend. Dag en nacht branden er wel enkele kaarsjes in de intussen zwartberookte grot. Vooral de meimaand is druk. Maar de grot trekt ook doorheen het jaar vele duizenden bezoekers. De grot in Kleit zou opgetrokken zijn met bouwpuin en brokstukken uit de Tweede Wereldoorlog. Intussen siert het bedevaartsoord de lijst van beschermde monumenten.
Agenda Zaterdag 30 en zondag 31 juli 2005: AVS Balloonmeeting met optredens door binnen- en buitenlandse artiesten. Info: www.meetjeslandseballoonmeeting.be. Zondag 28 augustus 2005: Maldegem wandelt, fietst en proeft: fietstochten, wandeltochten en veel gesneukel vanuit het Sint-Annapark. Gratis optredens en randanimatie in het park. Info: 050 71 30 05 Zaterdag 13 tot woensdag 31 augustus 2005: The labyrinth: grootste doolhof ter wereld in de maïs, Burgstraat Assenede. Zaterdag 13, Zondag 14 en Maandag 15 augustus 2005: Wings and Wheels, Drongengoed Ursel. Militariashow met legervliegtuigen en -voertuigen. Info: 09 235 30 14 of www.wingsandwheels.be
Maak je activiteit zelf bekend via www.meetjesland.be
juli 2005
Vrijdag 2 september 2005: Ervaringsuitwisseling plattelandsontwikkeling met Westhoek. Busreis georganiseerd door het Streekplatform Meetjesland.
Zondag 11 september 2005: vzw Regionaal Landschap Meetjesland houdt opendeurdag op ‘t Kasteeltje, Noordstraat 15 te Maldegem in het kader van de Open Monumentendag. Reserveer vooraf op 050 70 00 41.of bij
[email protected] of Van maandag 19 september 2005 tot eind maart 2006: Cursus Bedrijfsbeheer Versneld: 33 sessies van 3 uur, telkens op woensdagavond en zaterdagvoormiddag. Organisatie Syntra Midden-Vlaanderen. Plaats: Mevoc, Krommewege 44 te Maldegem. Info 050 72 86 65 Woensdag 21 september 2005: startvergadering Streekplatform+ Meetjesland in het Kasteel van Poeke. Voor informatie over toeristische- en andere evenementen: www.toerismemeetjesland.be www.rlm.be www.ivo.be