5 Daagse reis naar KRAKAU 4 – 8 juli 2016 In samenwerking met CTT Krakau is één van de mooiste steden van Europa. Ze bezit de grootste verzameling historische gebouwen en monumenten van Polen en de stad ontkwam aan de verwoestingen van beide wereldoorlogen. Terecht wordt Krakau beschouwd als het culturele en historische hart van Polen. Sinds 1978 staat Krakau op de werelderfgoedlijst van de Unesco omwille van haar architectonische rijkdom en de vele bouwwerken uit de middeleeuwen, renaissance en barok. De stad wordt doorsneden door de Wisla rivier en is omzoomd door de parkgordel Planty, een prachtige groene gordel op de plaats van de vroegere stadswallen. Krakau heeft 900.000 inwoners waarvan 200.000 studenten. Dag 1 – maandag 4 juli: AMG – Zaventem – Krakau Vertrek om 7h00 op AMG naar Zaventem met 50 deelnemers waaronder Ann en Lydie als VKS begeleidsters. Op Zaventem was het zeer druk, maar aangezien wij ruim op tijd waren, geen probleem. De vlucht naar Krakau was om 10h40 en duurde tot 12h45. In Krakau werden wij opgewacht door onze plaatselijke gidse Gosia en onze buschauffeur Marian. Op weg naar het centrum werden de “oortjes” getest en begon Gosia haar verhaal in perfect Nederlands. Om 13h30 bereikten wij het centrum en deden wij een wandeling door de studentenbuurt. Brede straten, zeer netjes, en afgeboord met vele grote mooie huizenblokken in allerlei kleuren. Na een smakelijke lunch wandelden wij verder door de universitaire wijk, bezochten wij een binnenkoer met prachtige arcades en balkons, passeerden tal van rode bakstenen kerken uit de 13de eeuw, het stadhuis en kwamen op de Grote Markt, een immens plein van 200 x 200m, aangelegd in de 13de eeuw. Het plein geldt als het mooiste plein van Polen. In het midden staan de 100m lange lakenhallen met zijn vele arcaden en gouden koepels. Het plein wordt omzoomd met wit of zachtgeel geschilderde patriciërswoningen, van gotiek tot art Nouveau. De gotische raadhuistoren die wat afgezonderd staat is het enige wat overblijft van het vroegere raadhuis. En moderne fontein trekt, naast de vele duiven, ook heel wat bezoekers. Het plein is één toeristische attractie met rond om rond terrassen van café´s en restaurants. Op het plein staat eveneens een rij rijtuigen uit de Habsburgse tijd met mooi opgetuigde paarden, koetsen en menners. Prachtig plein!
Wij passeerden de Mariakerk en gingen via de Koningsweg tot de stadspoort
waar wij ook nog een stukje restmuur en toren zagen. Wat later kwamen wij voorbij het stadstheater, kwamen op de Kleine Markt en gingen rond 17h00 naar de Mariakerk. Wij luisterden naar het “Hejnal”, het onvoltooide trompetsignaal. Het herinnert aan een middeleeuwse trompetblazer die werd neergeschoten toen hij alarm blies. Elk uur is het signaal te horen tot zelfs elke dag op de radio om 12h00. De Mariakerk zelf werd gebouwd in de 14de eeuw. Ze is, met haar twee torens, de grootste en mooiste kerk van Krakau. De drieschips binnenruimte is uitzonderlijk rijk aan kunstschatten en van onder tot boven versierd met plantenornamenten en heiligenbeelden. Veel pracht en praal met de barokke preekstoel, de marmeren altaren en renaissancegraven in de zijkapellen en de prachtig gesneden houten koorstoelen. Het topkunstwerk is het Hoogaltaar van 13 x 11m met ca 200 figuren en 2 zijstukken met heiligen taferelen. Prachtig, doch wat overdadig, interieur. Om 18h00 begeleidde Gosia ons naar ons hotel Holiday Inn Krakau City Center, op wandelafstand van het centrum na een kennismaking met de oude stad. Diner om 19h30 (bediening aan tafel), waarna wijzelf, met een paar vrienden, nog een avondwandeling deden naar de Grote Markt. Hier was veel animatie (muziek, acrobatie, overvolle terrassen...) met op de achtergrond de mooi verlichte gebouwen. Mooie afsluiter van een eerste kennismaking met Krakau. Weer: Mooie zonnige dag. Temp = 24°. Dag 2 – dinsdag 5 juli: Auschwitz–Birkenau – Nowa Huta Na het uitgebreid ontbijtbuffet, vertrek om 8h00 voor een bezoek aan AuschwitzBirkenau, zo´n 70 km verder. (werelderfgoed Unesco). Wij hadden een jarige aan boord zodat wij een “Happy Birthday Albert” mochten aanheffen. Proficiat Albert en nog vele jaren! Het kamp Auschwitz 1, het basiskamp, werd in juni 1940 in gebruik genomen. In maart 1941 werd vlakbij een veel groter kamp, Auschwitz 2, het vernietigingskamp Birkenau, geopend. In 1943 werd Auschwitz 3, een werkkamp, gebouwd in het nabij gelegen Monovice. In totaal zijn er zo ´n 1,3 miljoen mensen gedood waarvan 1,1 miljoen Joden naast Polen, zigeuners, sovjet gevangenen... De groep werd gesplitst en wij bezochten Auschwitz 1 met een plaatselijke gids die ons overal een grondige uitleg gaf. Het kamp heeft 28 stenen barakken met 1 verdieping met ertussen brede onverharde wegen. Het is volledig omheind met dubbele prikkeldraad met regelmatig wachttorens tussenin. Wij gingen door de ingangspoort met er boven de beruchte slogan “Arbeit Macht Frei” en bezochten enkele barakken die nu ingericht zijn als museum. Wij zagen foto´s, nazi slogans, documenten met namenlijsten...Een andere blok toonde ons de bezittingen die afgepakt werden door de SS. Achter vitrines zagen wij bergen brillen, huisraad, prothesen, schoeisel, afgeschoren vrouwenhaar...Indrukwekkend en aandoenlijk. Een andere blok toonde ons het gevangenisleven met in een fotogalerij portretten bij aankomst, kledij en foto´s van uitgemergelde lichamen. Blok 11, blok van de dood, had een kelderverdieping met kleine donkere cellen. Terug buiten, zagen wij de muur waartegen de gevangenen gefusilleerd werden en wat verder kwamen wij voorbij de plaats waar gevangenen publiek werden opgehangen. Ten slotte kwamen wij in een ondergrondse bunker met 2 verbrandingsovens. Gruwelijk! Om 12h00 vertrokken wij met de bus naar Birkenau (Auschwitz 2), zo´3 km verder. Dit is een veel groter kamp dan Auschwitz 1 met een crematorium en 250 houten barakken voor dwangarbeiders. De treinen reden rechtstreeks naar het kamp perron waar de gevangenen, die vervoerd werden in afgesloten goederenwagons, geselecteerd werden, ofwel werkbekwaam ofwel vergassen. Vanaf 1942 waren de gaskamers onafgebroken in bedrijf en werden de doden nadien verbrand in één van de 4 verbrandingsovens.
Ons bezoek aan het enorme terrein toonde ons nog de resten van de houten barakken. Wij bezochten een symbolisch Memorial van de Joden met gedenkstenen in alle talen. Ook zagen wij de ruïnes van de gaskamers en verbrandingsovens. Een barak toonde ons de kinderverblijfplaats met kleine lage cellen, 3 boven elkaar. In een andere barak zagen wij de latrines, naast elkaar zonder enige vorm van privacy en in nog een andere barak zagen wij de waszaal met de afvoer als een open riool. Na dit bezoek aan Auschwitz en Birkenau, waarbij wij geconfronteerd werden met de gruwelen van WO 2 en dat ons nog lang zal geheugen, verlieten wij om 13h30 de site voor de lunch in de omgeving. Om 14h30 vertrokken wij terug naar Krakau voor een kennismaking met Nowa Huta, de voormalige socialistische wijk. De stad ontstond vanaf 1949, ontworpen voor de 30.000 arbeiders van de enorme staalfabriek, met brede straten en imposante gebouwen. Al in 1960 stak het protest de kop op over de vraag of de arbeiders een kerk nodig hadden. Pas in 1977 werd de kerk gebouwd toen Karol Wojtyla (de latere Paus Paulus II) nog aartsbisschop van Krakau was. Tijdens een rondrit door de brede lanen met veel groen, kwamen wij op het centrale plein waarop 5 hoofdstraten uitkomen met 1 hoofdstraat direct naar het siderurgisch complex. Tijdens de rit zagen wij monumentale gebouwen, grotendeels opgetrokken in renaissance stijl. Wij passeerden het administratief gebouw van de staalfabriek dat lijkt op een kasteel. Het wordt vaak het Dogenpaleis of het Vaticaan genoemd. Achter het paleis strekt zich een 1.000 ha groot terrein uit waarop de staalfabriek staat, momenteel in bezit van ArcelorMittal. Wij reden verder en hielden halt aan de kerk in de voormalige socialistische modelstad. De kerk heeft een ovale gevel, bijna zonder vensters, naar het model van de Ark van Noach. Boven op de kerk staat een enorm inox kruis met koperen vlaggen in de vorm van zeilen. Boven de keienmuren zijn, over de ganse omtrek, smalle staalplaatjes gemonteerd. Mooi design! Binnen werden wij overdonderd door het licht, de ruimte en het hypermodern interieur met Italiaans marmer vloeren en staal uit Oostenrijk in het plafond. Aangrijpend was het beeld van de gekruiste Jezus naar model van de gefolterde gevangenen in Auschwitz. In de crypte onder de kerk waren er verschillende kapellen met allerhande Piéta´s. Om 17h30 keerden wij terug naar ons hotel waar wij al om 17h45 toekwamen. Om 19h00 wandelden wij naar het centrum voor het diner. En aangezien wij braaf geweest waren, trakteerde VKS met de bijhorende drank. Na zdrowie! Weer : Zonnig en warm. Temp = 26 à 28° Dag 3 – woensdag 6 juli: Zoutmijnen – Wawelheuvel Vertrek om 8h30 naar Wieliczka op zo´n km van Krakau voor bezoek aan de zoutmijnen die al ontgonnen werden eind 13de eeuw. Ze behoren tot de grootste toeristische attracties van polen (werelderfgoed Unesco). De mijnwerkers sloegen het zout los uit de wanden waarna het vervolgens met paarden naar boven gesleept werd. Het laatste zout werd ontgonnen in 1996.
Onze groep werd in twee gesplitst en onze rondleiding van 3,5 km en die 2,5 uur duurde, begon om 9h30 olv een ex mijnwerker. Om te beginnen daalden wij 380 traptreden naar beneden tot 65 m onder de grond waar er een temperatuur was van 14°. De mijngangen, die een perfecte loopvloer hadden, waren afgezet met boomstammen, sommige al versteend. Regelmatig zagen wij standbeelden uitgehakt in het rotsachtige zout. Wij zagen taferelen die de zoutwinning voorstelden met mijnwerkers en paarden. Levensecht! Wij daalden verder af tot -90 m (152 traptreden) en zagen een voorstelling van een mijn in werking in smalle schachten. Wij passeerden de Kapel van het H Kruis uit 1860 en kwamen aan de Kapel van Kinga, een enorme ruimte in de zoutrotsen. De vloer van de kapel lag 68 traptreden lager. In de wanden zagen wij uitgehouwen beelden en veel religieuze taferelen, alles sfeervol verlicht. Wij daalden verder tot -110 m en kwamen aan een ondergronds meer met de Weimar kapel. Hier beleefden wij een kort maar mooi klank- en lichtspel. Na nog enkele (?) trappen naar beneden kwamen wij op -135m waar een shop en cafetaria was. Een lange wandeling bracht ons tot een lift die ons terug naar boven bracht na een prachtige rondleiding in een labyrint van schemerig verlichte gangen en zoutzalen. Ondertussen was het 12h15 en werd het wel zeer druk aan de ingang. Tijd om terug te keren naar Krakau voor de lunch van 13h00 – 14h00. Na de lunch gingen wij naar de Wawelheuvel, aan de oever van de Wisla, waarop een burcht en een kathedraal staan. Terwijl wij de heuvel beklommen, hadden wij een prachtig zicht op de stad en omgeving. Binnen in de vesting kwamen wij op een prachtig binnenplein, met het kasteel aan de éne kant en de kathedraal met zijn torens en gouden koepel aan de andere kant als achtergrond. Tijd voor een groepsfoto. Wij bezochten het kasteel dat zijn huidig aanzicht kreeg in begin 16 de eeuw toen de oorspronkelijke gotische residentie in renaissance stijl herschapen werd. Wij kwamen op een groot binnenhof met er rond stijlvolle, drie verdiepen tellende arcaden. Wij bezochten, met een plaatselijke gidse, enkele privé vertrekken. Er waren marmeren vloeren, cassette plafonds waaronder één met houten koppen, friezen en fresco´s, meubels, schilderijen van portretten en slagvelden...Maar vooral de vele grote wandtapijten van zijde-, goud- en zilvergaren trokken onze aandacht. Ze vertelden verhalen over slagvelden, de toren van Babel, de Ark van Noach en de zondvloed. Mooi! Hierna bezochten wij de kathedraal die vele bouwstijlen vertegenwoordigt. Er zijn gotische torens, gouden renaissance koepels en barokke baldakijnen. Tussen 1320 en 1764 lieten de Poolse koningen zich in de Wawelkathedraal kronen. De weelderige kathedraal is ook de laatste rustplaats van de meeste koningen. Wij gingen binnen en werden overdonderd door het barok interieur met veel verguldsel. Op een centrale plaats staat het zilveren reliekschrijn van de H. Stanislas, de bisschop van Krakau die in 1079 vermoord werd. Verder bewonderden wij het prachtig koorgestoelte met veel houtsnijwerk, het verguld altaar en de mooie zijkapellen. Wij zagen monumentale sarcofagen met beeldhouwwerk in marmer. In de crypte zagen wij de sarcofaag van de laatste Poolse president en echtgenote. Na het bezoek aan de Wawelheuvel dat duurde tot 17h30, wandelden wij terug richting centrum en kwamen wij nog voorbij de Petrus en Paulus Kerk met ervoor de 12 apostelen uitgehouwen in steen. Ook passeerden wij nog enkele huizen met prachtige friezen boven de ingangspoort. Hoog tijd voor een terrasje, diner om 19h30 en een vrij vermoeiende dag zat erop. Weer: Zon en wolken. Temp = 20°.
Dag 4 – donderdag 7 juli: Podgorze + Kazimierz (Joodse wijk) – Pieskowa Skala (nationaal park) Vertrek om 9h00 voor een bezoek aan de Joodse wijk. Wij reden eerst naar Podgorze, een buitenwijk van Krakau, die in 1941 omgevormd werd tot een Joods Getto met 3 m hoge muren. Hier stond de email fabriek van Oskar Schindler, nu een museum, en werd de film “Schindlers Liszt” van Steven Spielberg opgenomen. Dit getto was de laatste verzamelplaats vooraleer de Joden getransporteerd werden naar de vernietigingskampen in Auschwitz. Het is nu nog altijd een grauwe industriewijk die langzaam omgebouwd wordt tot woonwijken. Wij bezochten het museum, meestal foto´s van gedeporteerde Joden, passeerden met de bus een stukje gettomuur en hielden halt aan een groot plein, het zgn “Gettoplein”. Hier staan her en der 70 overmaatse bronzen reuzenstoelen gemonteerd ter nagedachtenis van de 70 x 1000 gedeporteerde Joden. Indrukwekkend! Na deze rondrit van ca 1 uur, bezochten wij, te voet, Kazimierz, de Joodse wijk. Wij startten onze wandeling aan de Oude synagoge en gingen naar het kerkhof dat dienst deed tot de jaren 1800. De grafstenen staan schots en scheef en zijn overwoekerd door mos. Er was ook een 20m lange Klaagmuur waarin stukken grafstenen in verwerkt zijn. Wij bezochten een synagoge en hielden halt aan een monument ter nagedachtenis van de Joodse doden van Krakau (69.000). Wij wandelden door oudere en vernieuwde wijken, mooi bebloemde binnenplaatsen...Hier is duidelijk een inspanning gedaan om de volledige wijk op te waarderen. Onze wandeling was gedaan om 11h15 waarna wij met de bus vertrokken naar het Nationaal Park Ojcow, waar wij om 12h15 toekwamen. Het park bestaat sinds 1957 en is 2100ha groot. Het park heeft fraaie berglandschappen, veel rotsformaties, grotten en een veelheid aan fauna en flora. Een wandeling bracht ons naar het restaurant voor de lunch die duurde tot 14h00. Hierna vertrokken wij met de bus door het park naar het kasteel “Pieskowa Skala”, dat ooit een koningsvesting was. Onderweg bemerkten wij kale kalksteenrotsen en diepe ravijnen en zagen de bekendste rots van het park, de zgn “Knots van Herculus”. Om 14h15 bereikten wij het kasteel dat gelegen was op een hoge rots. Een pittig klimmetje en tal van trappen bracht ons op een mooi plein met veel bloemperken aan het prachtig kasteel. Het kasteel is opgetrokken in renaissancestijl met wachttorens. De blikvanger is een klok met de tekens van de dierenriem. Het is volledig gerestaureerd en pas terug geopend sinds mei. Wij gingen het kasteel binnen en kwamen op een binnenkoer omgeven door arcaden die versierd waren met hoofden met allerlei uitdrukkingen op het aangezicht. Onder leiding van een plaatselijke gidse bezochten wij enkele zalen van het kasteel. Dit bezoek gaf ons een overzicht van de middeleeuwse kunst tot nu. Schilderijen, beeldhouwwerken, wandtapijten, vitrines met kunstvoorwerpen... Om 16h30 was het bezoek gedaan waarna de bus ons terug naar het hotel bracht om 17h45. Aangezien wij gingen “uit eten”, vertrokken wij al om 18h15 naar de Grote Markt naar restaurant Wierzunck, een gerenommeerd etablissement. Hier werden wij, in een apart concertzaaltje, vergast op een pianoconcert van Chopin op meesterlijke wijze vertolkt door een jonge pianiste. Het recital, dat ¾ uur duurde, werd wel onderbroken voor het aperitief. Hierna genoten wij van een zeer lekker diner, opgediend in stijl. Aangezien VKS nog wat Zloty´s over had, trakteerde Ann met de bijhorende drank. Na zdrowie! Weer: Zonnig en warm. Temp = 24°.
Dag 5 – vrijdag 8 juli: Krakau – Zaventem – AMG Na het ontbijt en pakken van de valiezen deden wijzelf nog een kleine wandeling door de Planty, de groene gordel rond Krakau. Vertrek naar de luchthaven om 10h30. Onze vlucht was om 13h35 en om 15h30 waren wij al in Zaventem. Hier werden wij opgewacht door een bus van CTT die ons naar AMG bracht om 17h30 en na uitgebreid afscheid genomen te hebben van de groep, vertrok iedereen huiswaarts. Besluit: Wij hebben een mooie reis achter de rug met een gevarieerd programma. Krakau is een prachtige stad, zeer netjes en met veel bezienswaardigheden. De uitstappen oa naar Auschwitz en de zoutmijnen waren, voor mij persoonlijk, hoogtepunten. Wij hadden een zeer goed hotel, zeer goed gelegen tov het centrum. De ontbijtbuffetten en diners waren van uitstekende kwaliteit. Het weer viel eveneens enorm mee. Onze gidse Gosia sprak perfect Nederlands en was heel gedreven en vol enthousiasme. Ze gaf overal uitgebreide uitleg vooraf, zodat wij de uitleg van de plaatselijke gidsen goed konden volgen. Dank je wel Gosia voor je inzet en moeite. Ook een dank je wel aan onze chauffeur Marian die ons overal veilig heen bracht. Tot slot, dank je wel Ann en Lydie voor de organisatie en begeleiding ter plaatse. Een tevreden reiziger René Met dank aan René Bauwens voor dit mooie verslag.
