30e jaargang l nummer 160 l juni 2015 SOBAT

30e jaargang l nummer 160 l juni 2015

SOBAT 1

SOLDIERS AND VETERANS HOTELS ‘All ‘All--Inclusive’ vakanties altijd met Veteranen Voordeel SOLDIERS AND VETERANS HOTELS

Hotel Dennenhoeve *** Nunspeet / Veluwe 5 dagen ‘All‘All-Inclusive’ vakantie € 247,Veteranen Zomerseizoen prijs € 222, 222,-- p.p. Speciale Veluwe Midweken 2015 ma. 25 mei - vr. 29 mei ma. 10 aug. - vr. 14 aug. ma. 29 juni - vr. 3 juni ma 21 sept. - vr. 25 sept. ma. 13 juli - vr. 17 juli voor slecht € 222,- p.p.

  

Gratis programma: Informatiepakket over de Veluwe met oa. wandel- & fietsroutes.

‘All-Inclusive’ vakanties

Nieuw BTR Reizen biedt alle Veteranen 10% korting op al haar aangeboden Senior Hotels vakanties.

SOLDIERS AND VETERANS HOTELS

*10%

Senior Hotels is een hotelformule van BTR Reizen met meer dan 30 gastvrije *** en **** familiehotels gelegen in de mooiste vakantiestreken in Nederland en Duitsland. Ook Senior Hotels is altijd met een ‘All‘All-Inclusive’ verzorging bestaand uit:

    

Hollandse Quizavond met bitterballen Koffie met iets lekkers in zusterhotel Senior Hotel Park Hierden met film - de invasie van Normandië - de huisbioscoop.

Veterane n Korting

*

logies in comfortabele kamers een uitgebreid ontbijt van buffet een goede lunch of lunchpakket een heerlijk 3 gangen (keuze) diner of diner van buffet

GRATIS GRATIS: van 18.00 tot 22.00 uur

iedere avond gratis drankjes met een keuze uit: koffie, thee, frisdranken, vruchtensappen, tapbieren, jenevers en huiswijnen

Niet boekbaar in combinatie met ander Kortingen en Acties van BTR Reizen

SOLDIERS AND VETERANS HOTELS SOLDIERS AND VETERANS HOTELS

SOLDIERS AND VETERANS HOTELS

Hotel Op de Boud *** Valkenburg / Limburg

Hotel de Westerburcht *** Westerbork / Dr.

5 dagen ‘All‘All-Inclusive’ vakantie € 255,-

5 dagen ‘All‘All-Inclusive’ vakantie € 268,-

Veteranen gehele jaar 2015 prijs € 229, 229,-- p.p.

Veteranen gehele jaar 2015 prijs € 242, 242,-- p.p.

SOBAT

SOLDIERS AND VETERANS HOTELS

2

SOLDIERS AND VETERANS HOTELS

Hotel ‘t Holt ** Diepenheim / Twente

Hotel Gaasterland *** Rijs / Friesland

5 dagen ‘All‘All-Inclusive’ vakantie € 255,-

5 dagen ‘All‘All-Inclusive’ vakantie € 255,-

Veteranen Zomerseizoen prijs € 229, 229,-- p.p.

Veteranen Zomerseizoen prijs € 299, 299,-- p.p.

BTR REIZEN

 055 - 5059500 · WWW.BTRREIZEN.NL

SOBAT Officieel orgaan van VOMI-NL Vereniging van

Doelstellingen De vereniging heeft ten doel:

organisaties, waarvan de leden veteranen,

l



Het behartigen van de ideële, materiële en immateriële belangen van haar leden.

oud-verzetsmensen, oud-militairen, verwanten en

l



Het behartigen van de belangen van de nagelaten betrekkingen van hen, die als gevolg

sympathisanten kunnen vertegenwoordigen.



van directe militaire dienstverrichtingen om het leven kwamen of ten gevolge daarvan

Verschijnt 6 keer per jaar.



invalide werden.

l

Het ijveren voor het blijvend eren en herdenken van hen die gevallen zijn tijdens militaire dienstverrichtingen alsmede van hen die tijdens, door of tengevolge van



Bestuur

krijgsgevangenschap, ziekte of ongevallen in of door militaire dienst zijn overleden.

Voorzitter

L. Noordzij

l



Het bevorderen van het saamhorigheidsgevoel bij en de kameraadschap tussen de leden



P. de Hoogstraat 6



van haar lidverenigingen.



6181 DH Elsloo

l



Het bevorderen van contacten met gelijkgestemde nationale en internationale organisaties.

Tel. 046-4360607 E-mail:

Beginselen

[email protected]

De vereniging tracht gestelde doelen te verwezenlijken, los van elke partijpolitieke richting, levensovertuiging of religie. De vereniging staat open voor samenwerking met verenigingen, die zich op

Vice-voorzitter/

K.J. Orsel

Secretaris

Van Hobokenhaven 63



2993 HH Barendrecht

overeenkomstig terrein als de VOMI-NL bewegen en aanverwante doelstellingen nastreven.

Tel. 0180-611612 E-mail:

Raad van Advies

[email protected]

Voorzitter

H.F. Coopmans, Brigade-generaal der Jagers bd

1e Penningmeester

A. Luijendijk

Leden

C.W.M. Breed, Commandeur van Administratie bd

Voordijk 475



Dr. W.A. Broesder, Kolonel der Koninklijke Marechaussee bd





J.H. de Kleyn, Luitenant-generaal der Infanterie bd



Prof. dr. R.A.C. Hoksbergen, Emeritus hoogleraar

2993 BE Barendrecht

Tel. 0180-618423 E-mail: [email protected] Banknummer

NL49 RABO 0180 4201 43

Ledenadministratie

of



G.M. Nattekaas-Determan





Amstelpad 17

t.n.v. “VOMI-Nederland”



3181 EA Rozenburg

Barendrecht



e-mail: [email protected]

NL92 INGB 0004 2393 98

2e Penningmeester

P. Bergman, Smeetjeshof-



straat 11, 6005 SC Weert

Correspondentie:

Tel. 0495-564641/

1. Opgave nieuwe leden, adreswijzigingen, bericht van overlijden e.d. richten aan de

06-12202692. E-mail:



[email protected]

“VERENIGINGSNIEUWS”

Vz./secr. Soc. Comm. Wil P.J. Patist

2. Zaken VOMI betreffend richten aan de secretaris van het Bestuur.

secretaris van de vereniging waartoe men behoort. Zie secretariaatsadressen onder

Stellingenweg 104

8475 EJ Nijeholtpade

De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden artikelen in te korten en/of veranderingen

Tel. 0561-688772

aan te brengen of, zonder opgaaf van reden, niet te plaatsen.

Mobiel: 06-15100579

De redactie kan niet aansprakelijk gesteld worden voor de inhoud van de geplaatste artikelen.

E-mail:

De artikelen geplaatst in dit blad behoeven niet noodzakelijk de zienswijze van het bestuur

[email protected]

weer te geven.

Vice-vz/Budgethouder Th.H.A. Rump

Overname van artikelen is toegestaan mits met bronvermelding.

Albatrosstraat 14

2352 EG Leiderdorp

Redactiecommissie

E-mail:

Voorzitter/hoofdredacteur

Th.H.A. Rump (zie onder bestuur)

[email protected]

Secretaris/redacteur

E. Falck

Vz. VOMI Binnenland A.M. Mol



De Bongerd 94



De Wiezeboom 9



5345 JW Oss



8332 JT Steenwijk



Mobiel: 06-54974053

Tel. 0521-512095



E-mail: [email protected]

E-mail:

Fotobewerking/redacteur

A.M. Mol (zie onder bestuur)

[email protected]

Advertenties

K.J. Orsel (zie onder bestuur)

Ereleden

R. Grit; J.N. Blom;



G. de Jong; E. Pereboom;

Voorplaat: 30 jaar VOMI Nederland

F.J.F. Smoorenburg. Leden van Verdienste

Druk: Zalsman, Zwolle

G. Determan; G.C. Meeuwse; Tj.J. Gaastra; M. Vis; A.M. v.d. Vis - Bloem; B. Visscher; J. Franken; P.J.G.M. te Walvaart; J. Oldenbeuving; P.N. Welten; J. v.d. Ham; H.H.M. Mergler; P.W. Kuyvenhoven; A.W. Scholten; J. Krikke;

Sluitingsdatum inzenden kopij: Nr. 161 19-06-2015

G.M. Nattekaas-Determan; P.J. Nattekaas; K.J. Orsel

Website VOMI-NL: www.vomi-nederland.nl

SOBAT

Tel: 071-5416936

3

Van de Voorzitter L. Noordzij Reeds in 2005, een jaar voor mijn FLO, werd ik door het VOMI NL bestuurslid Wil Patist benaderd of ik voorzitter van deze vereniging wilde worden. Als Commandant van 1 Divisie “7 December” en daarna van het Operationeel Commando “7 December” was ik automatisch Voorzitter van de Band Oud Strijders “7 December” (BANDOS). Door BANDOS heb ik in de loop van die vier jaar heel wat Indië- en Nieuw-Guineaveteranen mogen ontmoeten. Naarmate ik ze beter leerde kennen, kreeg ik meer sympathie voor hen. Het kostte dan ook geen moeite om al in 2005 toe te zeggen. Toch was Wil nog niet gerust, want hij heeft mij daarna nog verschillende keren gevraagd of ik het wel meende. Maar voor mij geldt dat ik doe wat ik beloof. Zo werd ik op de ALV in oktober 2006 als niet-Indiëveteraan de opvolger van Minne Vis. Inmiddels zijn bijna negen jaar verstreken en ik heb nog geen moment spijt gehad van mijn toezegging. Dat komt zeker ook door de prima medebestuurders op wie ik altijd een beroep kan doen en die ook alleen maar het beste met de leden voor hebben. Terugkijkend, waren er hoogtepunten maar helaas ook dieptepunten. Om met die laatste te beginnen, de vereniging wordt elk jaar kleiner en dat gaat steeds sneller. Waren er begin 2006 nog 8846 leden, eind maart 2015 was dat aantal afgenomen tot 3255. Een verschil van bijna 5600 leden! Daaronder waren nogal wat leden van het eerste uur en bestuursleden. Wij zijn hen veel dank verschuldigd, zij hebben onze vereniging groot gemaakt en de continuïteit gewaarborgd! En ik kan uit ervaring stellen dat hen dat veel tijd en inspanning moet hebben gekost. Helaas kunnen zij dit 6e lustrum niet meer meemaken, maar wij zijn hen niet vergeten! Hoogtepunten waren er gelukkig genoeg. Ik noem er slechts twee. Hopelijk kijkt iedereen met genoegen terug op ons 25-jarig jubileum. Dat was officieel in 2010, maar we hebben het uitbundig gevierd in 2011. Tot onze verrassing kon het gecombineerd worden met de veteranenvoorstelling van de Nationale Taptoe in AHOY in Rotterdam. Dat scheelde het bestuur een flink stuk organisatie en kosten! Het werd een grandioze dag, ons jubileum waardig. Het tweede hoogtepunt is nog veel belangrijker. Dat is het van kracht worden van de Veteranenwet en het Veteranenbesluit medio 2012. Daar ging een decennialange strijd om erkenning, waardering en zorg aan vooraf, waarin VOMI zich zeker niet onbetuigd heeft gelaten. Door alle inspanningen is er nu een wettelijke borging voor zaken die voor elke veteraan belangrijk zijn. Defensie is nu verantwoording verschuldigd aan het parlement en in het uiterste geval kunnen zaken die in de wet zijn genoemd, juridisch afgedwongen worden. Erkenning, waardering en zorg zijn van een gunst een recht geworden en daarvan zullen vooral de jonge veteranen profiteren. Alleen al vanwege dit unieke resultaat mag VOMI Nederland met een tevreden gevoel terugkijken op de afgelopen 30 jaar! Uw voorzitter, Leen Noordzij

SOBAT

30 JAAR

4

1985

2015

Met dank aan De 6e Lustrumviering van VOMI Nederland en deze Lustrumuitgave van SOBAT (nummer 160 / juni 2015) zijn mede mogelijk gemaakt door de inzet en ondersteuning van onze sponsoren, subsidieverstrekkers en adverteerders: Sponsoren: Stichting VAFAMIL BTR REIZEN MONUTA -Dé specialist in protocollaire en ceremoniële uitvaartenHOME-BASE SUPPORT Bestuur VOMI Nederland Sociale Commissie en Fonds Sociale Zorg van VOMI Nederland Subsidieverstrekkers: VFONDS -Nationaal Fonds voor Vrede, Vrijheid en Veteranenzorg- VI -VeteraneninstituutAdverteerders: BTR REIZEN Veteranenhotels -Voor jong en oudMONUTA -Dé specialist in protocollaire en ceremoniële uitvaartenHOME-BASE SUPPORT ECHOS Homes -VeteranenontmoetingscentraHet Rozenpakhuis -Bloemen en Planten-

Drukkerij Zalsman, Zwolle Bestuursleden VOMI Nederland Sociale Commissie VOMI Nederland Marina Nattekaas-Determan (Centrale Ledenadministrateur en Lid van Verdienste)

Henk Coopmans (Voorzitter Raad van Advies) Ger de Jong (Erelid) Roelof Grit (Erelid) Hans Blom (Erelid) Minne Vis (Oud-voorzitter van

VOMI Nederland en Lid van Verdienste) Piet te Walvaart (Lid van Verdienste) Jan van der Ham (Lid van Verdienste) Redactiecommissie “SOBAT”

SOBAT

Een speciaal dankwoord ook aan alle overige personen en instanties die hun steentje hebben bijgedragen. Wij danken hen hartelijk voor het werk dat zij hebben verricht:

5

1985: Na 35 jaar van zwijgen J. Blom Waarom duurde het 35 jaar voor we begrepen dat ons Indiëverleden niet vanzelf zou verdwijnen? Tja, het idee van “voorbij is voorbij en vergeet het verder maar” bleek voor 120.000 Nederlanders op den duur onjuist. Ons verleden ging met ons mee. We hadden ons best gedaan om orde en rust terug te brengen in “ons Indië”, hadden in een guerilla-oorlog enkele duizenden kameraden verloren en onze opdracht niet kunnen volbrengen, ondanks onze goede bedoelingen en al ons zenuwslopend harde werk. We hadden nog nooit van PTSS gehoord, maar voor velen van ons werd dat Post Traumatisch Stress Syndroom een nare werkelijkheid, die maar niet verdwijnen wilde.

SOBAT

Waar konden we ons verhaal kwijt? Behalve onder onze kameraden had niemand daar belangstelling voor. Nederland was veel te druk bezig met de wederopbouw en dan had je ook nog de dreiging van uit het communistische oosten. Indië was voorbij en we konden kennelijk best zonder! Dus niet zeuren over onze tropische vakantie.....

6

Ereteken voor Orde en Vrede

Maar na zo’n 35 jaar werden we toch opeens weer interessant: er waren oorlogsmisdaden gepleegd door Nederlandse soldaten! Er werd zelfs gesproken van SS-methoden! De belangstelling was gewekt. En Indië-veteranen werden wat wantrouwend bekeken: “En wat heb JIJ daar uitgespookt?” Dàt ging ons te ver! Dat ons in de schoenen geschoven werd wat door enkele uitzonderingen was gedaan, bracht ons eindelijk in beweging. In 1985 dus. Ja, na 35 jaar! Een aantal Brabantse sobats van 3-RS besloot er wat aan te doen: zij vormden het Comité Oud-Militairen Indiëgangers en verschenen op de televisie met een oproep aan al die duizenden veteranen om zich aaneen te sluiten. We konden die verdachtmakingen niet over ons heen laten komen. En zo werd op 23 oktober 1985 de Vereniging Oud-Militairen Indiëgangers opgericht en de leden stroomden toe. Ik bewaar mijn lidmaatschapskaart met die datum erop nu al 30 jaar met enige trots. We gingen aan het werk: er werden regionale VOMI’s

opgericht, waar de trauma’s bespreekbaar waren en waar onze belevenissen eindelijk begrip vonden. Er werd een Sociale Commissie opgericht om de schrijnendste gevallen te helpen. En onze sociaal commissarissen deden wat zij konden, maar liepen bijna overal tegen betonnen muren van onbegrip op. Het zou jaren kosten vóór er enig begrip zou ontstaan voor de geestelijke nood van sommige oud-Indië militairen. En vóór Defensie begreep dat oud-werknemers recht hadden op steun, vanwege beschadigingen in en door de dienst ontstaan. We zijn nu 30 jaar verder en meer dan de helft van onze leden is intussen overleden en de resterende 80- en 90-jarigen dreigen hun veerkracht en elan te verliezen. Gelukkig bestaat ons landelijk VOMI-bestuur uit jongeren, de meesten oud-beroepsmilitairen, die zich betrokken voelen bij hun leden en doen wat zij kunnen. Vrijwilligerswerk, jazeker, maar vrijwilligerswerk dat een blijvende betrokkenheid vergt. Hans Blom Erelid VOMI Nederland

Nieuw-Guinea Herinneringskruis

“SOBAT” -een verenigingsblad gemaakt voor en door de ledenTh. Rump Na de oprichting van de VOMI op 23 oktober 1985 werd de communicatie met de leden verzorgd door middel van

editie veertien steeds voorzien van Full Colour afbeeldingen van personen, monumenten, pentekeningen, bijeenkomsten,

SOBAT nr 1 Juni 1987

herdenkingen, etc. In april 2005 verscheen de 100ste “SOBAT”. Bij het 4e lustrum (20-jarig bestaan) van de VOMI in oktober 2005 werd door de redactiecommissie in nauwe samenwerking met de lustrumcommissie een “SOBAT Speciaal” van 64 pagina’s ontworpen en aan onze leden en een groot aantal relaties toegezonden. Om praktische en financieeleconomische redenen werd de Jubileumviering 25 jaar VOMI Nederland niet in 2010 gevierd maar op 28 september 2011, geïntegreerd in de Veteranendag KL/CLAS annex de generale repetitie van de Nationale Taptoe in Ahoy Rotterdam. In de zes “SOBATS” van 2011 werd daaraan ruim aandacht besteed. In februari 2013 werd eenmalig (als proef) een gezamenlijke uitgave van de periodieken van de veteranenorganisaties VOMI Nederland, Bond van

Dit lustrum (30 jaar VOMI Nederland) geeft mij ook de gelegenheid om allen (redacteuren, auteurs, adverteerders en drukkers) te bedanken die vanaf het begin hun bijdragen hebben geleverd aan de totstandkoming van ons lijfblad “SOBAT”. Theo Rump Hoofdredacteur “SOBAT”

SOBAT

“Nieuwsbrieven”. De laatste “Nieuwsbrief werd uitgegeven op 31 oktober 1986. Hierna werd het contact met de leden onderhouden door het informatie-bulletin “KabarAngin”. Dit bulletin werd zes maal uitgegeven. In juni 1987 zag de eerste “SOBAT” het levenslicht en de eerste dertien edities van “SOBAT” werden in de vorm van een krant op tabloidformaat (de “SOBAT” was zijn tijd reeds ver vooruit!) uitgegeven. De “SOBAT” verscheen aanvankelijk eens in de drie maanden, later werd het eens per twee maanden en werd (wordt) niet alleen naar leden in Nederland en naar andere Europese landen verzonden maar ook buiten Europa o.a. naar Canada, USA, Australië en Nieuw-Zeeland. De “SOBAT” telde meestal 24 pagina’s, soms 28 pagina’s. Vanaf 2009 telde het contactblad zelfs 36 pagina’s. De omslag van “SOBAT” werd vanaf

Wapenbroeders en de Federatie van Verenigingen van Indië Militairen, onder de naam ‘Driein-Eén’, geproduceerd. In oktober 2013 was inmiddels ook de 150ste “SOBAT” uitgekomen. Op basis van een gehouden enquête en de besluiten van de leden en de besturen van genoemde verenigingen verscheen in 2014 -als proefjaar- een gezamenlijk contactblad van VOMI Nederland en de Bond van Wapenbroeders. Dit blad wordt als ‘omkeerboek’ (“SOBAT” en “Wapenbroeders”) uitgegeven, het totaal aantal pagina’s van deze gezamenlijke uitgave bestaat uit 64 pagina’s en is geheel Full Colour. Het bestuur van VOMI Nederland en het bondsbestuur van de Bond van Wapenbroeders hebben vervolgens op basis van de uitslag van de in augustus 2014 gehouden enquête unaniem besloten om door te gaan met het uitgeven van dit gezamenlijke contactorgaan.

7

VOMI van harte ! M. Vis

SOBAT

Van de VOMI werd ik lid omdat er toen al verhalen rondgingen over misdaden. Voor mijn gevoel werd dat gemakshalve toegeschreven aan alle Indiëveteranen en daar streed de VOMI tegen. Bovendien kwam de VOMI op voor alle veteranen. Omdat er in het toenmalige bestuur problemen waren, werd ik gevraagd mij beschikbaar te stellen voor het bestuur. De problemen werden al snel groter. Hierdoor leidde dat tot een conflict en dreigde het merendeel van het besuur af te treden als niet tegemoet werd gekomen aan hun eisen. In een daarvoor bijeengekomen vergadering van voorzitters van de lidverenigingen werden die eisen afgewezen en trad een groot deel van het toenmalige bestuur terug. Gelukkig bleven enkele bestuursleden zitten die met man en macht en met steun van de lidverenigingen de bestuurstaken overnamen. Als gevolg van deze ontwikkeling werd ik min of meer tegen wil en dank voorzitter en werd ik betrokken bij het werk voor de veteranen. Veel waardering heb ik gekregen voor hardwerkende bestuurders die zich volledig inzetten voor dit broodnodige werk. Teleurgesteld was ik door de persoonlijke ambitie, de gefantaseerde rangen en de gekochte onderscheidingen. Gelukkig was dit slechts bij enkelen het geval.

8

Dankbaar ben ik voor het bestuur dat de VOMI kreeg toen ik voorzitter werd. Zonder uitzondering zette die zich in voor de belangen van de veteranen. Na mijn vertrek ging de voorzittersfunctie over van ‘korporaal’ naar ‘generaal’ en dat heeft de VOMI goed gedaan.

De Indiëveteraan blijft het mikpunt van slecht geïnformeerde media en onterechte strijders voor ereschuld. Natuurlijk waren niet alle Indiëgangers goed. Ze waren een doorsnee van het Nederlandse volk. Indiëgangers hadden de steun van alle democratische partijen en het overgrote deel van de Nederlandse bevolking. Nadat Indië was overgedragen, was er geen belangstelling meer. Datzelfde gebeurde na het verlies van Nieuw-Guinea. De rijksoverheid bleek onbetrouwbaar en het is vooral aan de VOMI te danken dat er weer meer verantwoordelijkheid kwam. Toen ik voorzitter was, heb ik ervaren hoe belangrijk de inzet van de Inspecteur der Veteranen, het Veteraneninstituut en het Veteranen Platform is. Gelukkig zijn er voor de Indiëveteranen ook positieve gebeurtenissen te melden. In maart jl. was er een lezingenserie over de koloniale erfenis in Leeuwarden.

Bij de laatste lezing kwam Hylke Speerstra als schrijver van het boek “Op klompen door de dessa” aan het woord, waarbij met ere de beschreven veteranen worden gemeld. De eerste druk van het boek in het Nederlands was in anderhalve week uitverkocht. Prof. Draaisma hield daarna een indrukwekkende rede waarin hij aangaf dat men vaak zweeg omdat anderen niet konden voelen of begrijpen wat men had meegemaakt en zo begon een lange periode van innerlijk tumult. Indiëgangers werden niet opgevangen en het posttraumatische stresssyndroom kende men nog niet. Met het ouder worden kan men vaak niet meer zwijgen en dan moet men kunnen rekenen op hulp en bijstand. Ik wens het bestuur van de VOMI toe dat zij nog lang de verdiende belangen van de veteranen zullen behartigen. Minne Vis Voormalig voorzitter en Lid van Verdienste VOMI Nederland

arine li op de M 15 0 ju 2 5 n n e e g a 4 Marined 15 zijn op dagen 20 e n ri a M e D en Helder. basis te D 2015 agen. chtdagen a tm h c chtmachtd u u L L n é é g ijn er In 2015 z . 015 Den Haag ndagen 2 27 juni te p o g a d n Veterane ne Helder. se Vetera dhoven. juli te Den 3 Nederland p o e n ber te Ein ri a m M te e p e jk s li oorn. p2 Konink er te Apeld htmacht o b c u to L k o e jk 2 li Konink ussee op e Marecha Koninklijk

Weet u het nog? Dertig jaar geleden, 1985, een tumultueus jaar met een reeks onveranderlijke momentopnamen, maar toch van permanente betekenis voor de geschiedenis. 27 januari 1985:

Hein Vergeer wordt Europees schaatskampioen

21 februari 1985:

Evert van Benthem wint de 13e Elfstedentocht

10 maart 1985:

Michael Gorbatsjov wordt de nieuwe Russische partijleider

27 april 1985:

Kroonprins Willem-Alexander wordt 18 jaar

29 mei 1985:

Heizeldrama in Brussel

11 juni 1985: In Berlijn worden 4 Oost-Europese spionnen ingeruild tegen 23 Westerse spionnen 07 juli 1985: De 17-jarige Boris Becker wint als eerste Duitser het roemruchte tennistoernooi op Wimbledon 23 augustus 1985:

Hoofd van de West-Duitse contraspionagedienst (Hans Tiedge) vlucht naar de DDR

22 september 1985: De Bulgaarse kunstenaar Christo pakt in het centrum van Parijs de beroemde Pont Neuf in 23 oktober 1985:

Oprichting te Arnhem (Bronbeek) van de Vereniging Oud-Militairen Indië-gangers, bij afkorting te noemen: VOMI

14 november 1985: Vulkaanuitbarsting in Colombia eist ruim 20.000 doden 15 december 1985: Koning Boudewijn en koningin Fabiola 25 jaar getrouwd

Alle ECHOS Homes zijn Veteranenontmoetingscentra ECHOS Homes kunnen zowel kleine als grote groepen (ca. 150 personen) accomoderen. Bel even met onderstaande contactpersonen om uw wensen te bespreken. ECHOS Homes hebben de status ‘militaire accommodatie’. Wij kunnen al uw activiteiten en evenementen die door Defensie worden gesubsidieerd, direct voor u declareren. gastvrouw: Marieke Potappel tel. 0341 - 552 830

ECHOS Home ‘de Landing’

gastheer: David Mammen tel. 026 - 44 30 487

ECHOS Home ‘de Vrijheid’

gastheer: Ronnie Reumer tel. 040 - 29 04 515

Leuvenumseweg 68, 3852 AS Ermelo

Deelenseweg 28, 6816 TS Schaarsbergen Eindhovensedijk 33, 5688 GN Oirschot

ECHOS Home ‘het Baken’

gastheer: Han Mennink tel. 0521 - 341 297 Johannes Postweg 5, 7973 JB Darp (Havelte) gastheer: Aart Werkman ECHOS Home ‘het Anker’ tel. 010 - 24 299 10

ECHOS Home ‘de Eendracht’

Schapendijkje 8, 1782 TD Den Helder

ECHOS Home ‘Baan Zulu’

gastheer: Frank van Dekken tel. 0223 - 655 066 gastheer: Ad Muilwijk tel. 0318 - 453 060

www.echos.nl

SOBAT

ECHOS Home ‘de Schakel’

9

Mijn beleving R. Grit Op 18 november 1986 was er een bijeenkomst in HotelZalencentrum “Bellevue” te Assen om te komen tot de oprichting van VOMI afdeling “Drenthe”. Deze bijeenkomst was georganiseerd door VOMI “Arnhem” en als woordvoerders hiervan waren in Assen aanwezig de heren L. Berenbroek (3 RS) en J. in den Berken (3 RS), beiden bestuurslid van VOMI “Arnhem”. Zij waren degenen die in 1985 een samenwerkingsverband tot stand brachten onder de naam C.O.M.I. (Comité Oud Militairen Indiëgangers). Dit samenwerkingsverband resulteerde op 23 oktober 1985 te Bronbeek in de oprichting van de V.O.M.I. (Vereniging Oud Militairen Indiëgangers).

SOBAT

Er waren op 18 november 1986 in Assen veel veteranen aanwezig, waarvan een bepaald aantal zich aanmeldde als lid van VOMI afdeling “Drenthe”. Ook ondergetekende meldde zich aan als lid en kreeg lidmaatschapnummer 1410. Er werd een voorlopig bestuur gekozen, bestaande uit de heren Th.S.V. Zonder (voorzitter), R. Grit (secretaris / penningmeester) en de heren Bloksma en Huisman als bestuursleden.

10

Tijdens de eerste vergadering van de V.O.M.I. in huize “Bronbeek” te Arnhem werd mij de vraag gesteld of ik genegen was om de redactie van “SOBAT” (er was op dat moment maar 1 redacteur voor “SOBAT” nummer 1) bij te staan voor het doen slagen van dit verenigingsorgaan van VOMI “Arnhem”, later overgenomen als het verenigingsorgaan van de V.O.M.I. en VOMI-Nederland. Na mijn instemming kreeg ik meteen de functie van secretaris van de redactie toegewezen. Deze taak heb ik 25 jaar

mogen vervullen. In die periode mocht ik samenwerken met vijf hoofdredacteuren, waarvan reeds vier hoofdredacteuren niet meer onder ons zijn. Het was een zeer plezierige tijd om dat werk te mogen doen voor onze sobats.

lid van de redactiecommisie van “SOBAT” en heeft de voorzitter van VOMI Nederland, de heer L. Noordzij, mij in een mooie toespraak bedankt voor mijn inzet en betrokkenheid.

Op 19 januari 2006 had ik het genoegen te worden benoemd tot Lid van Verdienste van VOMINederland, doch op 21 januari 2009 werd ik het meest verrast vanwege mijn benoeming tot Erelid van VOMI-Nederland. Een benoeming waarin ik de voldoening mocht beleven voor al datgene wat ik naar eer en geweten heb gedaan voor het doen slagen van de “SOBAT” tot wat het geworden is, een prachtig, aantrekkelijk en vooral leesbaar verenigingsblad voor onze leden.

samenwerken met de mederedactieleden, waaraan ik veel leuke herinneringen heb overgehouden en waar ik nog steeds met veel plezier en genoegen op terugkijk.

Op 26 oktober 2011, de dag dat ik 25 jaar lid van de VOMI was, heb ik tijdens een Algemene Ledenvergadering van VOMI Nederland in de Kumpulan op het landgoed Bronbeek te Arnhem afscheid genomen als

Een periode waarin ik met veel voldoening heb mogen

Roelof Grit Erelid VOMI Nederland

Ledengroei en -afname door de jaren heen G. Nattekaas-Determan Wanneer

Aantal leden

23 oktober 1985 31 december 1985 31 december 1986 31 december 1988 31 december 1991 31 december 1992 31 december 1993 31 december 1994 31 december 1998 31 december 2002 1 januari 2004 1 januari 2005 1 januari 2006 1 januari 2007 1 januari 2008 1 januari 2009 1 januari 2010 1 januari 2011 1 januari 2012 1 januari 2013 1 januari 2014 1 januari 2015

23 396 1484 3000 3500 5000 6000 6800 10.000ste lid 11.000 9600 9500 8800 8300 7750 7250 6700 6150 5600 5000 4450 3750

Medio 2015 is VOMI Zuid-Holland de grootste lidvereniging van VOMI Nederland met ruim 900 leden. Op plaats twee en drie staan VOMI Noord-Brabant Oost met bijna 500 leden en VOMI Friesland met ruim 300 leden. Marina Nattekaas Centrale Ledenadministrateur en Lid van Verdienste VOMI Nederland

SOBAT 11

Dertig jaar VOMI-belevenissen

SOBAT

G. de Jong

12

Voor mij een eer een artikel te mogen schrijven voor ons jubileumnummer. De opdracht luidde, vertel iets over je ervaringen in de dertig jaar dat je betrokken bent geweest bij VOMI-Nederland. Voor mij was het begin mijn aanmelding in 1986 bij het toen zittende oprichtingsbestuur van de VOMI om op te treden als contactman. De opzet was om met behulp van de contactmannen eerst kringen en daarna afdelingen op te richten. In Zuid-Holland waren dat de heren Anton van Rijswijk (al na een aantal jaren van ons bestaan overleden), Wim Topeé (eind 2014 overleden), Jaap van Dijk en ikzelf. In het bijzijn van de hoofdbestuursleden In den Berken en de gebroeders Beerenbroek werd op 24 september 1986 VOMI Afdeling Zuid-Holland II opgericht en in oktober 1986 VOMI Afdeling Zuid-Holland I. Dit tot ongenoegen van het hoofdbestuur, zij wenste per provincie één afdeling. Na veel briefwisselingen van Wim Topeé en mij ging men in februari 1987 overstag en werden we officieel Afdeling I en II. In de eerste jaren van het bestaan van de VOMI heb ik veel strubbelingen meegemaakt die plaatsvonden in het hoofdbestuur, maar ook tussen de afdelingen en het hoofdbestuur. In sommige afdelingen kwamen er bestuurders die kans zagen om macht te krijgen, die ze in de burgermaatschappij niet hadden kunnen behalen. Dit leidde tot verwijdering uit besturen. Ook in het hoofdbestuur ontstonden meningsverschillen tussen de gebroeders Beerenbroek, hetgeen er toe leidde dat één van de broers zijn congé kreeg. Ook een regionaal Brabants dagblad meldde dat men binnen de VOMI rollebollend over straat ging. Gelukkig zijn we er in

de loop der jaren en met het huidige (al een aanzienlijk aantal jaren) zittende bestuur met kwaliteiten, in rustiger vaarwater terecht gekomen. Persoonlijk ben ik bij veel conflicten betrokken geweest als een soort bemiddelaar. Zelfs één keer bij een conflict tussen Victor Bridié en een nieuwe redacteur van ons blad ‘SOBAT’, droeg tijdens een ALV de voorzitter de hamer aan mij over, verliet het voltallige bestuur de zaal samen met de redacteur, en met Wim Topée als notulist hebben we na veel gedoe een unaniem besluit kunnen nemen, waarbij Victor kon aanblijven en de redacteur woedend de zaal verliet. Zo zou ik nog A-4 tjes vol kunnen schrijven. Zelf ben ik in 1990 als voorzitter van VOMI-Zuid-Holland Zuid begonnen met het realiseren van gedenktekens voor de overleden Indiëmilitairen. Het begon in Ridderkerk in 1991 en de jaren daarna in veel gemeenten in Zuid-Holland, met als grootsten Rotterdam en Den Haag. Maar ook daarbuiten was ik betrokken bij de realisatie van gedenktekens zoals Utrecht, Sloterdorp, Middenmeer, Zeist, Zutphen, Geldermalsen, Culemborg, Appingedam en Oudenbosch. Genoeg hierover.

Een bijzondere gebeurtenis wil ik noemen; de ontvangst van een 100-tal Market Garden veteranen in Sliedrecht in 2004, waarbij VOMI ZuidHolland was vertegenwoordigd in het “Remember September Comité”. Na een kranslegging en onthulling van een plaquette bij het Crossline – monument in Sliedrecht in aanwezigheid van luitenant-generaal van Baal, de Commissaris van de Koningin (mr. Fransen) en generaalmajoor L. Noordzij werd er ter gelegenheid van 60 jaar na Market Garden met Engelse veteranen en leden van de VOMI en Bond van Wapenbroeders een tocht door de Biesbosch gemaakt. Vermeldenswaardig is een bijzondere ontmoeting die ik had met Coosje Ayal. Op het bedrijf (scheepswerf) waar ik werkzaam was en de bestuursvergaderingen mocht houden, kwam ik in gesprek met Eldon Evers. Hij meldde dat zijn moeder Coosje Ayal een Nieuw-Guinea veteraan was en in de Tweede Wereldoorlog in de periode 1942–1945 tegen de Japanners had gevochten. Ik heb haar daarna gesproken en haar verhaal met verbazing aangehoord. Zij werd lid van

VOMI Zuid-Holland Zuid in 1991 voor de eerste maal betrokken bij de onthulling van een gedenkplaat in Ridderkerk. Toespraak van de voorzitter Ger de Jong.

van 75 personen hebben het er slechts 17 het overleefd, waaronder Coosje Ayal. De Nederlandse vlag die Coosje en de groep al die jaren bij zich had, is geschonken aan Koningin Wilhelmina. In Australië is zij onderscheiden door luitenantgouverneur Van Mook met het Kruis van Verdienste, later door Z.K.H. Prins Bernhard in 1991 met het Verzetsherdenkingskruis.

Generaal-majoor L. Noordzij (onze huidige voorzitter) ontvangt uit handen van de voorzitter van het “Remember September Comité“ (de heer van Rees) een miniatuur van het Crossline-monument. Met de microfoon is de burgemeester van Sliedrecht, de heer Bouvée.

de VOMI. Ik heb toen de redactie van het voormalige Veteranenperiodiek “De Opmaat“ ingelicht en een interview met Coosje kunnen regelen. Dat heeft plaatsgevonden in 1999 in de Oudheidkamer te Ridderkerk, waar ik bestuurslid was van de Stichting Oud Ridderkerk. In vogelvlucht haar verhaal. Coosje, geboren op 15 april 1926 op één van de kleine eilandjes van de Molukken, werd door haar ouders afgestaan aan een oom en tante die kinderloos waren. De oom had een bestuursfunctie in Nieuw-Guinea. Toen de Japanners in 1942

Nieuw-Guinea aanvielen, besloot de toenmalige commandant van een detachement KNIL militairen zich niet over te geven maar de strijd met de invallers aan te gaan. De garnizoenscommandant van Manokwari, kapitein Willemszn Geeroms, had zich al voorbereid en op bepaalde plaatsen in het oerwoud proviand en munitie opgeslagen. Kortom, zij zijn de strijd aangegaan, zijn voortdurend door de Jappen opgejaagd, hebben de jappen aangevallen, zijn al die jaren door de bush getrokken, voedselnood, allerlei ontberingen en van de groep

Coosje was een trouw lid van de VOMI, trad soms met een Molukse groep, genaamd Sapa Sangka, op tijdens onze regiobijeenkomsten, nodigde na de Nieuwjaarrecepties bestuursleden uit voor een voortreffelijke Indische rijstmaaltijd, waarbij ook onze landelijk voorzitter (de heer Leen Noordzij) een keer aanwezig mocht zijn. Coosje Ayal is op 28 maart 2015 overleden en op 3 april jl. met militaire eer begraven op begraafplaats Vredehof te Ridderkerk. Mijn verhaal is tevens een eerbetoon aan ons lid Coosje Ayal. Wie meer wil weten over de ontberingen, verwijs ik naar het boek van P.P. de Kock “De ongelijke strijd in de Vogelkop“ – ISBN 90.6135.3157 Ger de Jong Erelid VOMI Nederland Erevoorzitter VOMI Zuid-Holland

SOBAT

Coosje heeft door de burgemeester van Ridderkerk (drs. J.B. Waaijer) het Draaginsigne Gewonden opgespeld gekregen. Van links naar rechts: Arie van Stenis, penningmeester VOMI Zuid-Holland Zuid, Wim Elgers, secretaris Vereniging Dragers Militaire Dapperheidsonderscheidingen, Coosje Ayal en Ger de Jong, voorzitter VOMI Zuid-Holland Zuid.

13

Nieuwe Leden Naam Woonplaats Onderdeel Gelder F. van Waalwijk 41 Gnbat / stafcie Tijhuis G. Rijssen

Herdenking Stichting nd Indië-Monument Friesla 23e 2015 wordt voor de us st gu au 26 ag sd Op woen de jaarlijkse ark te Leeuwarden sp er ng Re t he in er ilitairen, ke sland afkomstige m ie Fr t ui de n va ng herdenki nds-Indië 45-1962 in Nederla die in de periode 19 niseerd. omgekomen, georga n zij a ne ui -G w eu Ni t en/of 19.00 uur en duur om nt gi be ng ki en Deze herd ongeveer één uur.

SOBAT

rdenking kunt atie omtrent de he rm fo in e en m ge al uur van Voor etaris van het best cr se de t to en nd u zich we nstein 14, J. Hoogsteen, Ooste er he de g in ht ic St ailadres: de 0511-451764. E-m on fo le te , m llu Ko 9291 GR id.nl jakobhoogsteen@kn

14

De Raad van Advies H. Coopmans de oud-Indiëgangers, om gezondheidsredenen dan wel een gevorderde leeftijd, de RvA. Om een goede en effectieve relatie te blijven behouden met defensieautoriteiten werden deze plaatsen ingenomen door oud-militairen en een Nieuw-Guinea-veteraan. Op dit moment hebben we het moment bereikt dat we, door het afnemend aantal leden, mensen die de RvA verlaten, niet meer vervangen.

‘Eindrapport Commissie Toekomst VOMI NL’

Tijdens mijn toetreding tot de RvA constateerden wij dat het landelijk bestuur, hetwelk de VOMI groot had gemaakt, minder interesse had om een visie te ontwikkelen hoe de toekomst eruit moest zien. Ook was men niet bijzonder actief in het zoeken naar samenwerking met zusterverenigingen. Een en ander leidde tot het aftreden van het hele bestuur van VOMI Nederland. Het resultaat was dat de vereniging een zeer onrustige periode doormaakte. Deze periode werd afgesloten door het aantreden van een nieuw landelijk bestuur onder leiding van Minne Vis. In deze

periode hebben Chiel Bakker en Henk Bosma zeer goed en constructief werk gedaan voor de VOMI. Jammer genoeg was het te laat om jonge veteranen op te nemen in de VOMI. De gewenste samenwerking met andere verenigingen werd begunstigd door externe oorzaken. Ook bij zusterverenigingen waren andere bestuursleden aangetreden. Er werd niet meer gekeken naar waar we anders in waren, nee we zochten naar datgene wat ons verbond. Hoe konden we onze identiteit bewaren en toch zo goed mogelijk samenwerken. Leden van de RvA zijn uitgewisseld. Het laatste succes op dit gebied is het uitgeven van een gezamenlijk periodiek (“SOBAT” en “Wapenbroeders”). Het is niet overdreven te stellen dat de verhoudingen met de zusterverenigingen de laatste jaren sterk zijn verbeterd, men mag zeggen ‘ze zijn goed’. Blijft één zaak over. Hoe kunnen we, als onze leden dat niet meer kunnen, regelen dat anderen ons erfgoed doorgeven aan jongere generaties? Over niet al te lange termijn zult u daarover nader worden geïnformeerd. Besluiten wil ik met het motto bij dit lustrum: “Veteranen Samen Sterk”. Henk Coopmans, voorzitter Raad van Advies VOMI Nederland

SOBAT

Tijdens de viering van 50 jaar 1 Divisie “7 December”, waar ik toen nog plaatsvervangend commandant was, werd ik benaderd door Chiel Bakker en Victor Bridié met de vraag of ik wilde toetreden tot de Raad van Advies (RvA) van de VOMI. Als zoon van een Indiëveteraan en zelf uitgezonden geweest naar voormalig Joegoslavië, met één jaar Suriname op mijn Curriculum Vitae, kon ik daar geen nee op zeggen. Van die beslissing heb ik overigens nimmer spijt gehad. In deze bijdrage kan ik het dus alleen maar hebben over de tijd vanaf 1997. Nader ingaan wil ik op de veranderingen in de samenstelling van de Raad van Advies en over de activiteiten in de Vereniging waar we in de loop der tijd bij betrokken zijn geweest. Met name de visie die we bij het landelijk bestuur hebben neergelegd. Het woord “Raad van Advies“ impliceert dat de sturing en leiding van de Vereniging bij het landelijk bestuur ligt. Aanvankelijk bestond de Raad van Advies uit oud-Indiëgangers en twee “qualitate qua” leden. Dit waren de Stafofficier belast met Veteranenzaken van de Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht (tevens Inspecteur der Veteranen) en de Chef Staf van 1 Divisie “7 December”. Op deze wijze konden moeilijke of ingewikkelde zaken direct onder de aandacht van de autoriteiten worden gebracht. Toen het vredesdividend werd geïnd, werd de krijgsmacht verkleind en werden meerdere taken bij één functionaris gebundeld. Niet essentiële taken voor “the boots on the ground” kregen een lagere prioriteit. De “qualitate qua” functionarissen konden minder tijd aan de veteranenzaken besteden en konden de ontwikkelingen in veteranenland moeilijker volgen. In dezelfde periode verlieten

15

VOMI Noord-Brabant Oost J. van der Ham Op 8 mei 1993 schreef de secretaris van deze vereniging aan het bestuur van VOMI Nederland dat er in de vergadering van 29 april 1993, onder voorzitterschap van de heer V.C. Bridié, een nieuw bestuur was gekozen, bestaande uit: W. van Rooij A. Pennings J. van der Ham J. Swinkels J. Wasser

Voorzitter 2e Voorzitter Secretaris Penningmeester 2e Penningmeester

(inmiddels overleden) (inmiddels overleden) (inmiddels overleden) (inmiddels overleden)

De taken van dit nieuwe bestuur waren: - - - -

Het opzetten van een ledenadministratie. Het zelfstandig bevorderen van VOMI Limburg, dat toen nog deel uitmaakte van onze vereniging. Een strategie ontwerpen om tot ledenwerving over te gaan Bijeenkomsten organiseren.

Aandachtig gehoor bij een reünie

SOBAT

De ledenwerving geschiedde middels brieven aan de in ons bezit zijnde adressen van niet-leden. Dit bleek succesvol te zijn en in de loop der jaren steeg ons ledental van ca. 200 naar 1550 leden. Dit aantal werd mede bereikt door elke maand ergens in ons gebied een contactmiddag te organiseren, waarbij telkens een aantal nieuwe leden konden worden geboekt.

16

Gezien de stijgende leeftijden van onze leden kon deze ledenwerving niet tot in het oneindige doorgaan en begon de terugval, zoals dit bij alle verenigingen plaatsvond. Op dit moment heeft onze vereniging nog ca. 500 leden en zijn er al maatregelen genomen om in geval van het wegvallen van bestuursleden onze vereniging te laten opgaan in de vereniging VOMIBinnenland. Tegen het eind van 2015 zal daarover een beslissing worden genomen. Jan van der Ham Lid van Verdienste VOMI Nederland

De Sociale Commissie en het Fonds Sociale Zorg van VOMI Nederland 30 jaar

De SOCCOM Op 13 juni 1988 werd de heer Victor C. Bridié de nieuwe voorzitter van de SOCCOM.

Onder zijn leiding werd veel aandacht besteed aan “immateriële en materiële hulpverlening”. W. Patist Bovendien werd een “Regeling voor het functioneren van de SOCCOM” opgesteld, werd een Jaarrapportage in het leven geroepen en werd een nuttig en ruim extern netwerk opgezet met allerlei instanties, ambassades, ministeries, vakbonden en organisaties die gerelateerd waren aan veteranen. Er was immers nog geen Veteranen Instituut (VI) en ook geen Veteranen Platform (VP). In het Jaarverslag van 1996 werden in het kader van dat netwerk maar liefst 35 instanties genoemd. Tenslotte richtte hij in 1991 het Fonds Sociale Zorg (FSZ) op. Voor de vele jaren dat Victor Bridié dit veteranenwerk verrichtte, werd hem door de toenmalige Minister van Defensie (de heer J. Voorhoeve) op het Ministerie van Defensie een Koninklijke Onderscheiding (Ridder in de Orde van Oranje-Nassau) opgespeld. Eind 2002 werd duidelijk dat Victor Bridié het zowel fysiek alsook psychisch moeilijk had om dit geheel te blijven te leiden. Zijn secretaris Hans Blom nam daarom de leiding bij de vergaderingen op zich en zorgde voor de Jaarrapportage. Na ruim 15 jaar moest de heer Victor Bridié op 1 oktober 2004 zijn functie wegens gezondheidsredenen neerleggen. Victor Bridié overleed eind februari 2009. Hij werd opgevolgd door de heer Wil Patist, die reeds begin oktober 2003 het secretariaat van de SOCCOM van de heer Hans Blom had overgenomen. De leiding van de SOCCOM werd vervolgens gereorganiseerd.

De heer Wil Patist werd voorzitter/secretaris en de heer Theo Rump, reeds een paar jaar lid van het landelijk bestuur, werd vice voorzitter van de SOCCOM. Eind 2006 werd dit vice voorzitterschap gecombineerd met de functie van Budgethouder FSZ. Beiden zijn nog steeds in functie. Naast alle sociaal commissarissen van de regionale verenigingen werd de SOCCOM/FSZ uitgebreid met een Inzamelaar postzegels, met een beheerder Toko en met een Coördinator Monumenten. De SOCCOM met haar sociaal commissarissen en veldwerkers op regionaal en lokaal niveau voeren een heel scala aan activiteiten uit, zoals: - Hulp bij het aanvragen van een Koninklijke Onderscheiding, het Ereteken voor Orde en Vrede, het Nieuw-Guinea Herinneringskruis, het Draaginsigne Gewonden, het Draaginsigne Veteranen, het OVW Draaginsigne en het begeleiden bij overige aanvragen. - Hulp bij het aanvragen van een Militair Invaliditeits Pensioen (MIP). - Hulp bij het aanvragen van een Staat van Dienst en het aanvragen van een Veteranenpas. - Hulp bij het opstellen van rekesten en het invullen van de belastingformulieren. - Hulp bij diverse andere administratieve aangelegenheden en contacten met de uitvoerders van de WMO, dan wel een doorverwijzing naar bepaalde instanties. - Het bijwonen en soms begeleiden van een uitvaart (soms met een erewacht) en het realiseren van een rouwboeket, dan wel het sturen van een condoleancebrief of -kaart.

SOBAT

Ontstaansgeschiedenis Op 23 oktober 1985 werd in het Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen Bronbeek te Arnhem de VOMI opgericht. In het 7-koppige bestuur zat ook mevrouw IJda Zantinge-Edens. Samen met haar IJ. Zantingeechtgenoot J. Edens Zantinge gaf zij als eerste vorm aan de Sociale Commissie (SOCCOM). Op 14 juni 1986 vond te Bronbeek de eerste vergadering plaats van het bestuur met enige landelijke contactpersonen. De Statuten en het Huishoudelijk Reglement waren gereed. In de 2e versie van de Statuten werd de SOCCOM in artikel 18 verankerd. De SOCCOM heeft tot taak de ondersteuning van de leden die op enigerlei wijze hulp en/of aandacht nodig hebben. Op 16 februari 1987 werd de SOCCOM officieel opgericht met mevrouw IJda Zantinge-Edens als eerste voorzitter. Op 25 april 1987 werd te Bronbeek de eerste Algemene Leden Vergadering (ALV) gehouden met toen nog afgevaardigden van landelijk verspreide VOMI-afdelingen. Later werden die afdelingen zelfstandige regionale VOMIverenigingen, ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, met een overkoepelend bestuur op landelijk niveau, in een nog later stadium VOMI Nederland geheten. Elke regionale vereniging kende een eigen sociaal commissaris en tezamen vormden zij de SOCCOM van VOMI Nederland.

17

SOBAT

- Het bezoeken van een weduwe met of zonder attentie, het bezoeken van een zieke sobat thuis dan wel in het ziekenhuis/verzorgingshuis/ verpleeghuis. - Het bezoeken van een herdenking met of zonder krans/bloemstuk. - Het bijwonen van de onthulling van een nieuw monument. - Het onderhouden van telefonische contacten als dat gewenst is (gewoon een teken van leven of een felicitatie).

18

Het FSZ Het FSZ draagt zorg voor het genereren van geld om de “sociale declaraties” te kunnen bekostigen. Op dit moment komen de baten voort uit de opbrengst van verkopen uit de Toko, de opbrengst van ingezamelde postzegels/ telefoonkaarten/sigarenbandjes, eventuele giften aan het FSZ, een deel van de subsidie van het Nationaal Fonds voor Vrede, Vrijheid en Veteranenzorg (VFONDS), een subsidie van het Veteranen Instituut L. van Eijk (VI) en de laatste 2 jaar ook uit de te declareren bedragen vanuit het Project Versterking Nuldelijnsondersteuning Veteranen (een samenwerkingsverband tussen het Veteranen Loket, VP, VI en het VFONDS). Er zit dus geen geld in vanuit de contributieafdrachten. De “sociale declaraties” zijn geregeld in artikel 10 van de “Regeling voor het functioneren van de SOCCOM en het FSZ van VOMI Nederland”. In 1991 werd het FSZ opgericht door de heer Victor Bridié. De heren Tjibbe Gaastra en Leen van Eijk werden de eerste beheerders van de VOMIToko en trokken hiermee jarenlang door het land, waarbij zij werden geassisteerd door hun echtgenotes. Beide heren namen ook de functie van Budgethouder FSZ op zich. Eind 2006 kwam een

einde aan hun functioneren vanwege de koppeling leeftijd en gezondheid. De heer Theo Rump, vice voorzitter SOCCOM, nam de functie van Budgethouder FSZ op zich en de heer Sjef Franken nam de functie van beheerder Toko op zich. Declaraties SOCCOM/FSZ In artikel 10 van de “Regeling voor het functioneren van de SOCCOM en FSZ van VOMI Nederland” wordt geregeld wat kan/mag worden gedeclareerd vanuit het FSZ. In het algemeen gaat het om de gemaakte kilometerkosten, de kosten van openbaar vervoer, attenties bij bezoeken aan zieke sobats of weduwen, J. Franken rouwboeketten, telefoonkosten, e.d. En alles in het kader van de doelstelling van de SOCCOM: hulp aan en aandacht voor onze leden. Overigens is deze financiële bijdrage vanuit het FSZ bedoeld als tegemoetkoming in de kosten en niet bedoeld om de volledige kosten te dekken. Elke regionale vereniging kan hieraan immers ook een bijdrage leveren uit eigen middelen. Declaraties van deze “sociale kosten” worden in eerste instantie gezonden naar de voorzitter/secretaris. Die controleert ze en toetst ze aan het gestelde in artikel 10 van de regeling. Daarna gaan ze naar de Budgethouder FSZ, die ze nogmaals controleert en vervolgens overgaat tot het overmaken van het goedgekeurde bedrag. Circa 10 jaar geleden was de omzet ongeveer € 20.000,= per jaar. Intussen is dit teruggebracht naar ongeveer € 10.000,= per jaar. En gedurende de komende laatste jaren van VOMI Nederland zal dit verder afgebouwd moeten worden, want de subsidies “drogen op”. En bij gebrek aan inkomsten zullen ook de sociale uitgaven aangepast moeten worden.

Het Project Versterking Nuldelijnsondersteuning Veteranen Op 1 september 2013 werd gestart met dit project, dat onder supervisie van het VP met financiële ondersteuning vanuit het VFONDS wordt uitgevoerd. Het doel van dit project is de invloed van kameraadschappelijke steun aan veteranen en hun relaties te vergroten door de kwaliteit van de geboden steun te helpen verhogen en door verschillende initiatieven in het kader van de nuldelijnsondersteuning beter op elkaar af te stemmen. Hiertoe worden speciale bijeenkomsten gehouden: een basiscursus van 2 dagen, een upgrade-cursus, een jaarlijkse landelijke terugkomdag, etc. De geslaagden ontvangen een “Certificaat van Bekwaamheid”, komen op een landelijke lijst van nuldelijnshelpers en worden met postcode vermeld op de website www.disk-veteranen.nl De voorzitter/secretaris SOCCOM treedt in dit kader op als coördinator met de vice voorzitter als plaatsvervanger. Hij neemt 4 maal per jaar deel aan een landelijk coördinatorenoverleg onder leiding van de Projectmanager VP. Binnen de SOCCOM van VOMI Nederland kennen we intussen 11 nuldelijnshelpers en 2 kandidaat-nuldelijnshelpers. En sedert de opening van het Veteranen Loket bij de Basis in Doorn op 11 juni 2014 zijn reeds ongeveer 20 landelijke cases door onze nuldelijnshelpers in behandeling genomen. Terugkijkend op 30 jaar SOCCOM en FSZ van VOMI Nederland mogen we concluderen dat beiden hun waarde hebben bewezen, dat nog steeds doen en dat blijven doen tot het einde van VOMI Nederland! Wil Patist, voorzitter/secretaris SOCCOM

Per (on)geluk (2e) penningmeester P. te Walvaart

Het moet in het begin van 2001 geweest zijn dat in de ‘SOBAT’ een oproep stond voor een secretaris ter ondersteuning van de voorzitter van de Sociale Commissie, de heer Victor Bridié. De kandidaat moest wel in het bezit zijn van een schrijfmachine. Twee maanden later stond dezelfde oproep weer in de ‘SOBAT’. Ik was lid van VOMI NoordBrabant Oost, maar kende daar geen bestuursleden van en ook niet van het bestuur van VOMI Nederland. Wel was ik in Deurne actief in de plaatselijke vereniging van Oudstrijders Nederlands-Indië en NieuwGuinea, waarvan ik voorzitter was. De oproepen hadden mijn belangstelling gewekt. Veel en moeilijk werk kon de functie niet inhouden en met goedkeuren van mijn echtgenote schreef ik een brief. In de brief schreef ik dat ik geen professionele secretaris was en ook geen schrijfmachine (meer) had maar wel een computer en dat ik als gepensioneerd

accountant de functie wel zou kunnen vervullen. Lange tijd hoorde ik niets. Dan telefoon van een vriendelijke Victor. Hij had gesproken met de voorzitter van het bestuur en met de voorzitter van de Raad van Advies. Er was meer behoefte aan een 2e penningmeester. Enig verweer mijnerzijds, wat houdt het in, hoeveel tijd en vergaderingen vergt het; maar Victor kon alles in gunstige zin weerleggen. Volgende week moest ik maar naar de vergadering komen in de Knoopkazerne achter het station Utrecht. Het moet dan in maart of april geweest zijn, want de Algemene Ledenvergadering van mei en de bestuursvergadering van september 2002 kan ik me nog goed herinneren. Victor, die toen moeilijk kon schrijven, kreeg hierdoor geen secretaris. Maar met zijn telefoon kon hij lezen en schrijven.

samenwerken. Hij was een goed beheerder van de penningen, maar boekhouden was niet zijn hobby. Zijn verhouding met de toenmalige voorzitter was echter niet zo best. Het duurde dan ook niet lang of de 1e penningmeester nam ontslag. Zo werd ik dan per (on)geluk nog 1e penningmeester. Ik heb die functie een aantal jaren met veel genoegen mogen vervullen. De vraag of ik de functie nog blijvend wilde vervullen, heb ik door omstandigheden negatief moeten beantwoorden. Ik heb daar nu nog spijt van. De vergaderingen verliepen altijd in een zakelijke en vriendelijke sfeer en ik ben er nog trots op dat ik enkele jaren de kas mocht beheren en goede en mooie jaarstukken heb kunnen samenstellen. Het penningmeesterschap heb ik mogen overdragen aan een oudbankdirecteur en is bij hem in goede handen. Piet te Walvaart, Lid van Verdienste VOMI Nederland

Met de 1e penningmeester heb ik een tijd prettig kunnen

SOBAT 19

Algemene Ledenvergadering en 6e Lustrumviering VOMI NEDERLAND

SOBAT

Op woensdag 13 mei 2015 werd in de Kumpulan op het Landgoed Bronbeek de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering (ALV) van VOMI Nederland gehouden. Bovendien werd aansluitend het 6e lustrum (30 jaar) van VOMI gevierd met naast de besturen van de regionale lidverenigingen ook enkele genodigden. De partners waren voor deze bijzondere gebeurtenissen eveneens uitgenodigd.

20

De ALV werd geopend door voorzitter L. Noordzij met een welkom aan allen, waarna hij stil stond bij alle overledenen van het afgelopen jaar. Hij memoreerde een tiental bestuurs- en kaderleden, waarna staande een minuut stilte in acht werd genomen ter nagedachtenis van al onze overleden sobats. Met een “Dat zij mogen rusten in vrede” werd dit altijd plechtige onderdeel afgesloten.

Bij de mededelingen kwam aan de orde dat een telegram was verzonden aan Zijne Majesteit de Koning en dat hierop ook een antwoord was teruggekomen van de Chef van het Militaire Huis van Zijne Majesteit de Koning. Vervolgens ging voorzitter L. Noordzij in op het besluit van het bestuur van VOMI Nederland om geen lid te worden van de Vereniging Veteranen Platform (VP) m.i.v. 15 maart 2015. De besturen van de regionale verenigingen waren hierover reeds tot in detail geïnformeerd, dus kon hij het hier beperkt houden. De ALV kon hiermee instemmen. Het verslag van de vorige ALV leverde geen reacties op. Bij het onderwerp financiën kreeg de kascontrolecommissie eerst het woord bij monde van de heer F.T. Dürst Britt. Mede namens zijn commissiepartner (de heer P.P.G. Gommers) verklaarde hij alle stukken in orde bevonden te hebben, waarna het bestuur décharge verleend kon worden voor het gevoerde financieel beleid over het boekjaar 2014. De 2e penningmeester (P. Bergman) nam vervolgens d.m.v. een PowerPoint presentatie alle cijfers door. Hierna stemde de vergadering met dit onderwerp in en werd vastgesteld dat de afdracht voor 2015 op € 10,= per lid/donateur gehandhaafd kon blijven. Het Jaarverslag van de Sociale Commissie (SOCCOM) en het Fonds Sociale Zorg (FSZ) werd heel kort door de heer W.P.J. Patist behandeld. Hierna ging de vergadering akkoord met het voor 2015 handhaven van het minimum sociale budget voor een regionale lidvereniging en voor het normbedrag sociale kosten per lid/donateur. Bij de rondvraag werden nog wat mededelingen gedaan door voorzitter L. Noordzij.

Op de eerste plaats noemde hij 2 nieuwe leden voor de Vertrouwenscommissie van VOMI Nederland: de heren C.G.F. van Vliet en W. van Kempen. De ALV stemde hiermee in. Vervolgens deelde hij mee dat het bestuur van VOMI Nederland al enige tijd over de toekomst van VOMI nadenkt en gedachten daarover graag wil delen met de besturen van de regionale lidverenigingen. Daartoe wordt er in de Kumpulan/Bronbeek op woensdag 9 september 2015 een Voorzittersoverleg/ Bestuursoverleg gehouden. De besturen van de lidverenigingen zullen hierover nog nader worden geïnformeerd. Tenslotte kreeg erelid G. de Jong het woord. Hij had geen vraag, maar een verhaal op schrift gesteld dat hij graag wilde voorlezen. Hij begon met het feliciteren van het bestuur met dit 6e lustrum. Daarna verhaalde hij over de oprichting van VOMI in 1985 en de eerste woelige jaren van onze vereniging met daarin o.a. de afscheiding van de FIM. Heel tevreden kon men terugkijken op de periode van de voorzitters M. Vis en L. Noordzij: een rustige periode zonder onenigheid. Nogmaals werd dit bestuur, en daarmee alle voorgaande besturen, gecomplimenteerd en gefeliciteerd met 30 jaar VOMI.

Voorzitter L. Noordzij kon ten slotte deze rustige ALV afsluiten en de bijzondere gasten ontvangen voor het tweede deel van deze dag: de viering van het 6e lustrum van VOMI. Voorzitter L. Noordzij hield een uitgebreide toespraak, waarin alles verweven zat dat deze middag aan de orde moest komen. Hij heette de sponsoren van dit lustrum van harte welkom: BTR Reizen, Home-Base Support, Monuta en Stichting VAFAMIL. Ook werden alle houders van een VOMI-Legpenning welkom geheten. En tenslotte enkele bijzondere gasten: mevrouw drs. M.R. van Lanschot-van Vloten (Oorlogsgravenstichting), Lgen KLu B.H. Hoitink (IGK/IdV) en de heer D. Russchen (De Basis). Vervolgens ging hij kort in op de

oprichting van VOMI in 1985, de hoogtepunten uit 30 jaar veteranengeschiedenis, waaraan ook VOMI in enige vorm een bijdrage heeft geleverd en diverse “wapenfeiten” waaraan VOMI zeer actief heeft deelgenomen. “Terugkijkend op 30 jaar VOMI, mogen we tevreden vaststellen dat er, mede door de inzet en betrokkenheid van VOMI-leden, niet alleen voor Indië-veteranen, maar voor alle veteranen heel veel is bereikt! Daarom Indiëveteranen, respect voor wat u heeft meegemaakt en voor wat u heeft moeten ondergaan. En applaus voor wat u, soms tegen de verdrukking in, sinds 1985 heeft bereikt”. Deze woorden van voorzitter L. Noordzij werden gevolgd door een luid applaus uit de zaal.

SOBAT

Hierna konden 2 prijzen, beschikbaar gesteld door BTR Reizen, worden uitgereikt door twee vertegenwoordigers van BTR Reizen, t.w. de heren J.W. van den Berg en D. Maassen. De heer D. Altena uit Blauwhuis (lid van VOMI Friesland) kreeg een geheel verzorgd arrangement voor 2 personen in een veteranenhotel te Rijs (Fr). In verband met rolstoelafhankelijkheid van de heer D. Altena werd de prijs in ontvangst genomen door de voorzitter van VOMI Friesland (de heer J. Blom) en een bestuurslid van VOMI Nederland (de heer W. Patist). Op een nader te bepalen moment zal de prijs door hen op het huisadres

21

en P.T. Smits een envelop met inhoud uitgereikt. Mevrouw G.M. NattekaasDeterman werd benoemd tot Lid van Verdienste van VOMI Nederland o.a. vanwege haar jarenlange verdiensten als Centrale Ledenadministrateur en als vraagbaak voor de besturen van onze lidverenigingen. Haar echtgenoot P.J. Nattekaas werd eveneens benoemd tot Lid van Verdienste van VOMI Nederland o.a. vanwege zijn jarenlange inzet als financieel administratief medewerker ter ondersteuning van de penningmeester alsmede als webmaster van de website van VOMI Nederland. De heer K.J. Orsel, o.a. vicevoorzitter en secretaris van VOMI Nederland, werd eveneens benoemd tot Lid van Verdienste vanwege zijn jarenlange inzet op beide functies. Bovendien is hij een aantal jaren hoofdredacteur van de ‘SOBAT’ geweest en heeft sinds 2006 namens VOMI zitting gehad in het VP. Na deze stroom interne waarderingen was het tijd geworden om ook buiten de VOMI personen dan wel instanties, die zich op bewonderenswaardige wijze inzetten voor VOMI en haar Indië- en Nieuw Guineaveteranen, in de schijnwerper van de winnaar worden uitgereikt.

SOBAT

De heer J. Verschoor uit Nijmegen (lid van VOMI Binnenland) kreeg een geheel verzorgd arrangement voor 2 personen in een veteranenhotel te Valkenburg (Lb).

22

Vervolgens reikte voorzitter L. Noordzij een aantal waarderingen uit: Vanwege hun jarenlange inzet voor en leiding over de VOMI-detachementen op 5 mei te Wageningen en eind juni tijdens de Nederlandse Veteranendag kregen de heren M. van Aalten (helaas niet aanwezig op deze dag), S. Hoekstra, C.J. Nughelmans

te plaatsen. Op de eerste plaats noemde voorzitter L. Noordzij de Oorlogsgravenstichting (OGS), waarbij hij hun credits vermeldde. Mevrouw drs. M.R. van Lanschot-van Vloten, lid van de Raad van Toezicht OGS, kreeg uit zijn handen de 13e VOMI-Legpenning als waardering voor al hun activiteiten. Met een luid applaus werd dit feit door de zaal bekrachtigd. Voorts zou de 14e VOMILegpenning worden uitgereikt aan de Lgen KLu b.d. C. de Veer, voorzitter van de Raad van Bestuur van het VFONDS. Helaas moest hij op het laatste moment afzeggen. De daadwerkelijke uitreiking zal daarom in een later stadium plaatsvinden te Den Bosch op het kantoor van het VFONDS. Hiermee was een einde gekomen aan de toespraak van voorzitter L. Noordzij en tevens aan het officiële gedeelte van deze lustrumviering. De viering zelf werd voortgezet met een aperitief en een uitgebreid Indisch buffet en de mogelijkheid om nog een tijd met elkaar na te praten. In elk geval kan worden terug gezien op een uitstekende lustrumviering, die -gelet op de respectabele leeftijd van de leden- wel eens de laatste zou kunnen zijn in de geschiedenis van VOMI Nederland.

SOBAT 23

In Memoriam

Theo Maas Op zondag 15 maart 2015 in alle vroegte is, na een maandenlange slopende, niet te overwinnen ziekte, Theo Maas thuis in Landgraaf (Lb) vredig ingeslapen. Theo werd op 29 januari 1927 in Heerlen geboren. Hij groeide met zijn drie jongere zussen op in Schaesberg. Na de bevrijding van Zuid Limburg, opteerde hij als oorlogsvrijwilliger voor uitzending naar het voormalig Nederlands Oost Indië. Hij werd, met vele Limburgse generatiegenoten, ingedeeld bij het OVW bataljon 2-13 RI om in Semarang en omgeving de orde en vrede te herstellen. De vele zuiveringsacties, het afdwingen van de nieuwe demarcatielijn, de deelname aan de 1e politionele actie en de maandenlange inzet in West Java onder de “7 December” Divisie, kostte 2-13 RI vijfentwintig slachtoffers. Theo hoorde daar niet bij, al was hij door amoebe dysenterie wel een tijdje op sterven na dood. Gezond en wel echter keerde hij na drie jaar weer terug op Vaderlandse bodem. Aan het werk en wel bovengronds bij de particuliere mijn Laura in Eygelshoven. Na een jaar of vijftien had hij het daar wel gezien en gooide hij het roer volledig om. Met zijn echtgenote Gerda verhuisde hij naar Groningen om zich daar de volgende twintig jaar in te zetten voor de Rijksuniversiteit. Van die ommezwaai heeft hij nooit spijt gehad. De ziekte van zijn vader noodzaakte het echtpaar Maas echter om terug te keren naar Zuid Limburg om hem de noodzakelijke mantelzorg te kunnen bieden.

SOBAT

Zo kwam Theo bij VOMI Limburg, waar hij onder voorzitter May Everharz vele jaren op voortreffelijke wijze als secretaris functioneerde. Toen May in 2011 overleed, nam hij als vanzelfsprekend het voorzitterschap over. Terecht werd hij dan ook in 2012 door VOMI Nederland gewaardeerd met de benoeming tot Lid van Verdienste. Toen de penningmeester, zijn maatje Sjef Otten, in maart 2014 overleed, besefte Theo pas goed dat het voor de continuïteit van VOMI Limburg beter zou zijn om het stokje over te dragen aan jongere collega’s. Dat is gelukkig tijdig gebeurd en dat was een hele zorg minder voor hem.

24

Wij zijn Theo veel dank verschuldigd voor alles wat hij langdurig voor VOMI Limburg heeft betekend. In het crematorium in Kerkrade is op 21 maart, in aanwezigheid van een groot aantal VOMI-leden en partners, van hem op waardige wijze afscheid genomen. Aan het einde van de uitvaartdienst hebben zijn sobats hem tijdens het spelen van de “last post” met de eregroet respect en waardering betuigd. Een laatste groet aan een gedreven bestuurder en een integere, goudeerlijke sobat. Theo, Selamat Jalan! L. Noordzij, Voorzitter VOMI Limburg

In Memoriam

Dolf Mennens Tot ons verdriet is op 1 april 2015 ons oud-bestuurslid Dolf Mennens overleden. Dolf was een telg uit een bekend Rotterdams familiebedrijf Mennens & Co. In dat bedrijf heeft hij zijn bestuurlijke kwaliteiten kunnen ontwikkelen. Dolf heeft een aantal jaren na zijn pensionering veelal kleine bedrijven die in financiële moeilijkheden verkeerden, met raad en daad van advies kunnen dienen om de zaken weer op het goede spoor te krijgen. Dolf werd lid van de VOMI Zuid-Holland Zuid in 1987 en trad in 2002 toe tot het bestuur in de functie van sociaal commissaris en later als penningmeester. Dolf is ook een korte periode landelijk voorzitter van de VOMI geweest. Daarna was hij gedurende een viertal jaren landelijk penningmeester. Hij is op 21 januari 2009 wegens zijn verdiensten voor de vereniging benoemd tot Lid van Verdienste van VOMI Nederland. Dolf, bedankt voor jouw inzet voor de VOMI en jouw collegialiteit. Dat hij moge rusten in vrede. G. de Jong Ere-voorzitter VOMI Zuid-Holland

“Erkenning en waardering staan voorop bij onze dienstverlening”

Monuta team bijzondere uitvaarten Wij zijn 24 uur per dag bereikbaar op 055 - 527 42 77. Kijk ook op www.monuta.nl/veteranen

SOBAT

Veteranen hebben een bijzondere status in Nederland. Monuta wil graag iets terugdoen voor die mensen die zich hebben ingezet in dienst van de vrede. Daarom ontwikkelden we de Monuta Veteranenuitvaart. Om recht te doen aan het bijzondere verleden van veteranen. Een veteranenuitvaart is een uitvaart met bijzondere elementen die te maken hebben met het verleden als veteraan. Het team bijzondere uitvaarten van Monuta heeft alle kennis in huis om een veteranenuitvaart te verzorgen. De teamleden zijn bekend met verschillende protocollen, ceremonieel en onderscheidingen.

25

In Memoriam Op zaterdag 28 maart 2015 is in de leeftijd van 88 jaar overleden ons lid

Costavina Ayal Coosje



Verzetsstrijdster in “De Vogelkop” van Nederlands Nieuw-Guinea Korporaal buiten dienst van het Vrouwenkorps KNIL Draagster van het Kruis van Verdienste Het Verzetsherdenkingskruis Het Ereteken voor Orde en Vrede Het Mobilisatie-Oorlogskruis Het Draaginsigne Gewonden en Het Draaginsigne Veteranen

In 1942, toen de Japanse landingsvloot aankwam in de baai van Manokwari in NieuwGuinea, begon haar guerrillastrijd onder leiding van kapitein J.B.H. Willemsz-Geeroms. Deze strijd in de jungle van Nieuw-Guinea heeft uiteindelijk bijna 3 jaar geduurd. Coosje Ayal raakte als 15-jarig nichtje van haar oom Nahuwae, die bestuursambtenaar was, betrokken in deze guerrillastrijd. Ze waren met 62 personen maar uiteindelijk hebben maar 17 mensen deze strijd overleefd. Zij was een van hen en de enige vrouw die deze guerrillastrijd heeft overleefd. Nadat de Japanners voet aan wal hadden gezet, werden zij gedwongen een overlevingstocht af te leggen dwars door de jungle en de bergen naar de noordkust van Nieuw-Guinea, genaamd ‘De Vogelkop’. Zij werden tijdens hun strijd opgejaagd door de Japanners en elke keer moesten ze weer vluchten. Bewapend met pistool en karabijn werden de Japanse bivakken overvallen om aan extra voedsel, wapens en munitie te komen. Vele ontberingen, ziekten en een bijna ondraaglijke honger hebben zij moeten ondergaan. En dan de angst om ontdekt te worden door de Japanners. Niet alleen was dit lichamelijk een zware opgave, ook geestelijk hebben velen van hen het gedurende deze strijd niet gered.

SOBAT

Voor “Moedig en zeer verdienstelijk optreden” in de guerrillastrijd tegen de Japanners werd haar bij Koninklijk Besluit van 31 januari 1946 No. 22 het Kruis van Verdienste toegekend door Hare Majesteit Koningin Wilhelmina.

26

De herdenkingsdienst met militair eerbetoon heeft onder grote belangstelling plaatsgevonden op vrijdag 3 april 2015 in de Laurenskerk te Rotterdam, gevolgd door de begrafenis op de begraafplaats Vredehof te Ridderkerk. Wij zullen haar blijvend met groot respect en grote waardering gedenken. Dat zij moge rusten in vrede. Bestuur VOMI Zuid-Holland

Verenigingsnieuws

Algemene Ledenvergadering 2015 Op 16 april jl. heeft de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering plaatsgevonden in Honselersdijk. 38 belangstellenden hadden gehoor gegeven aan de oproep van het bestuur om de vergadering bij te wonen. In een vlot tempo en in een plezierige sfeer kon door de voorzitter de agenda van deze vergadering worden afgewerkt. Na de vergadering was er nog gelegenheid voor een gezellig samenzijn met een drankje en een kopje soep met een broodje.

Noord-Brabant O

Canada Veterans meeting / annual picnic 2015 All veterans, within reach, are invited to come on Wednesday July 8th 2015 to the Grand River Conservation Park in Rockwood, ON. Please bring yourself, your partner, your friends and do not forget your lunch. At the entrance, just state that you are a veteran and proceed to the Pavilion. We would like to start around 10.00 a.m. Come all and let us have a great day. George Lodder, e-mail: [email protected] 519 821 8395/cell 519 835 8295

Drenthe/Gr.

Algemene Ledenvergadering Op 11 maart jl. heeft in “Kasteel Schortinghuis” in de Ridderzaal onze jaarlijkse Algemene Ledenvergadering plaatsgevonden. De opkomst bij deze vergadering was voor het eerst in de geschiedenis van onze vereniging zeer laag. 27 personen hadden zich voor deze

Enkele data Op 2 en 16 september zijn onze veteranendagen in Assen en Havelte gepland. Meer informatie volgt nog, maar noteer deze data alvast in uw agenda. Mocht u vragen hebben, schroom niet maar bel of mail naar de secretaris van VOMI Drenthe/Groningen.

Zuid-Holland Secr. H.H.M. Mergler De Drentsehof 25 b 2951 VZ Alblasserdam Tel. 078-6913515 E-mail: [email protected] Soc. Comm. I: Tel. 070-3019477 Soc. Comm. II: Tel. 010-4340970 In Memoriam Het bestuur heeft de droeve plicht u te melden dat op 9 april 2015 op 88-jarige leeftijd is overleden ons lid, de heer Wilhelmus Rijken. Drager van het Bronzen Kruis (Militaire Dapperheidsonderscheiding), het Ereteken voor Orde en Vrede met de gespen 1947, 1948 en 1949 en het Draaginsigne Veteranen. De herdenkingsdienst met aansluitend de begrafenis heeft plaatsgevonden op woensdag 15 april jl. op “De Essenhof” te Puttershoek. We zullen hem blijvend met respect en waardering gedenken.

Secr. J. v.d. Ham, Buxusplaats 10, 5038 HK Tilburg Tel. 013-5400278 E-mail: [email protected] Algemene Ledenvergadering Slechts 11 van de 440 leden hadden de moeite genomen onze jaarvergadering bij te wonen. In het najaar zullen alle leden per brief worden uitgenodigd voor een extra ledenvergadering. Het enige agendapunt zal dan zijn: blijven we zelfstandig of gaat onze vereniging op in de vereniging VOMI Binnenland. Telefoonnummer De secretaris is alleen bereikbaar onder nummer 013-5400278. Nieuwe leden In het aprilnummer van ‘SOBAT’ stond in de rubriek “Nieuwe Leden” de naam vermeld van F. van Gelder uit Waalwijk, waarbij ik verzuimde zijn onderdeel te noemen. Dat was: 41 Gnbat / stcie. De heer Van Gelder is serieus op zoek naar de adressen van personen die ook bij dit onderdeel -zowel in Nederland alsook in Duitsland- hebben gediend. Zijn registratienummer is 53.06.25.168.

Friesland Secr. H. Moorlag, Offemar 48, 8939 CM Leeuwarden Tel. 058-2800048

SOBAT

Secr. Frans van Dreumel Oude Hof 16 8435 XR Donkerbroek Tel. 0516-491953 E-mail: [email protected]

vergadering en aansluitend de stamppottenmaaltijd opgegeven. Op zich een teleurstellend aantal.

27

E-mail: [email protected] Soc. Comm. Tel. 0514-522107 Op 7 april jl. hielden we onze jaarlijkse algemene ledenvergadering in “’t Haske” te Joure. De agenda werd vlot afgewerkt, de jaarverslagen van secretaris en penningmeester werden onveranderd goedgekeurd. Twee bestuursleden waren aftredend, maar herkiesbaar t.w. voorzitter Hans Blom en Ype Terpstra. Beiden mochten weer aan een volgende periode beginnen. Minne Vis meldde zich voor de kascontrolecommissie, hetgeen in dank werd aanvaard. Henk Moorlag zal binnen het bestuur voortaan de functie van vice voorzitter gaan vervullen. Verder: 1 september de bootreis vanuit Eernewoude. 13 oktober bijeenkomst op Vliegbasis Leeuwarden met ter afsluiting een rijstmaaltijd. Voor deze twee bijeenkomsten krijgt u tijdig nog een uitnodiging. Wij wensen onze zieken en allen bij het ouder worden veel sterkte en geduld toe.

Zeeland

SOBAT

Secr. M.J. Boogaard Rozengracht 36 4382 PA Vlissingen Tel. 0118-418641 E-mail: [email protected]

28

Op 17 maart 2015 werd de Jaarvergadering gehouden in Hotel van der Valk te Goes.Namens het bestuur van VOMI Nederland was op uitnodiging de heer K.J. Orsel aanwezig.Aangemeld hadden zich 120 personen. Na de vergadering werd door de heer Orsel een toelichting gegeven over het besluit van het bestuur van VOMI Nederland om uit het Veteranen Platform (VP) te treden. Hierna volgde de rijsttafel en de bekende nazit met verloting. De secretaris verzoekt nogmaals adreswijzigingen, overlijdensberichten en andere belangrijke mededelingen altijd door te geven aan de secretaris

van VOMI Zeeland. Het bestuur was helaas genoodzaakt om de leden die de contributie voor 2015 niet hadden voldaan, ook niet na een rappel, uit te schrijven. Het bestuur is op zoek naar jongere enthousiaste bestuursleden (bijv. NNG Veteranen). Dit in verband met de respectabele leeftijd van de Indiëbestuursleden. Aanmeldingen naar de secretaris. Half april krijgen alle in Zeeland wonende veteranen een brief van hun gemeente thuisgestuurd voor deelname aan de 10e Zeeuwse Veteranendag op zaterdag 13 juni 2015 te Middelburg. Ook veteranen van buiten Zeeland die wensen deel te nemen, kunnen zich opgeven bij de secretaris van VOMI Zeeland.

Limburg Secr. M.E.H. Dols Heerlenerweg 47 6132 CL Sittard Tel. 046-4522739 Mobiel: 06-10660039 E-mail: [email protected] Soc. Comm. Tel. 077-3822592 Tussen het verschijnen van de vorige ‘SOBAT’ en deze, is er binnen VOMI Limburg veel gebeurd. Helaas is onze oudsecretaris en oud-voorzitter Theo Maas op 15 maart 2015 overleden. Dankzij zijn inzet is VOMI Limburg een levendige vereniging geworden. Hij was een bevlogen persoon, die de vereniging een zeer warm hart toedroeg. Hij heeft zich hiervoor, voor zover zijn gezondheid het toestond, tot het laatst ingezet en wij zijn hem daarvoor veel dank verschuldigd. Moge hij rusten in vrede! Ook is in de afgelopen periode de voorzitter van onze Belgische vrienden van de KNSB, de heer Giel Maes uit Maasmechelen, overleden. Onze vereniging was bij zijn uitvaartplechtigheid vertegenwoordigd door onze voorzitter en een aantal leden, hetgeen zeer op prijs werd gesteld.

Inmiddels hebben we de jaarvergadering achter de rug en kunnen we terugkijken op een goed 2014. In de vorige ‘SOBAT’ en in onze novemberbrief is reeds melding gemaakt van de data en de adressen voor de Reünie (3 juli 2015) en de najaarsvergadering in Susteren (3 november 2015). Voor de Reünie kunt u zich opgeven door gebruik te maken van het toegezonden aanmeldingsformulier met bijgevoegde acceptgirokaart. U wordt verzocht dit formulier voor 15 juni a.s. naar het secretariaat te sturen.

Noord-Brabant W Soc. Comm. Piet Welten Beukenlaan 35 4731 CD Oudenbosch Tel. 0165-312816 E-mail: [email protected] Op donderdag 16 april jl. hebben we onze Algemene Ledenvergadering gehouden in zaal Koch te Kruisland. Er waren 86 bezoekers. De heer Loek Jobse werd in het bestuur gekozen. Hierdoor komt het aantal bestuursleden op vier en blijft er nog een vacature bestaan. Het bestuur van VOMI Nederland was vertegenwoordigd door secretaris Klaas Orsel. De bijeenkomst die op 12 augustus gepland stond, is een week vervroegd naar 5 augustus in verband met werkzaamheden in de keuken. Dus: Woensdag 5 augustus 2015, Engelbrecht van Nassaukazerne, Parabaan 10, 4706 CN Roosendaal. In Memoriam Het bestuur van VOMI Nederland heeft de droeve plicht u te melden dat op 24 april 2015 is overleden Dr. B. Bouman Brigade-generaal der Artillerie buiten dienst Lid van de Raad van Advies van VOMI Nederland

uit Ter Aar de drijvende krachten van dit Fonds en vooral van de toko, die geld genereert voor dit VOMI-fonds,

velen daarvan ook nog eens sociale veldwerkers en dikwijls ook nog dichter in de buurt. Advies: Hebt u

Redactie Sobat

SOCIAAL COMMISSARISSEN Vice-voorzitter/ Budgethouder FSZ Theo H.A. Rump Albatrosstraat 14 2352 EG Leiderdorp Tel. 071-5416936 E-mail: [email protected]

Voorzitter/secretaris Wil P.J. Patist Stellingenweg 104 8475 EJ Nijeholtpade tel. 0561-688772 mobiel 06-15100579 E: [email protected]

Coördinator monumenten Ger de Jong Rozenlaan 41 2995 AS Heerjansdam Tel. 078-6771902

SOCIAAL COMMISSARISSEN Drenthe-Groningen Vacant

Zuid-Holland G.A. Muller De Tol 365 2266 EG Leidschendam Tel: 070-3019477

Friesland Hans N. Blom Tjalke v.d. Walstraat 24 T 8723 CA Koudum tel. 0514-522107

Limburg H.A.M. van Haeff Past. Stassenstraat 44 5921 CV Venlo tel. 077-3822592 [email protected]

Noord-Brabant Oost J. van der Ham Buxusplaats 10 5038 HK Tilburg tel. 013-5400380 [email protected]

Rivierenland/ Oost Gelderland

Zeeland Marcel J. Boogaard Rozengracht 36 4382 PA Vlissingen Tel. 0118-418641 [email protected]

De Veluwe J.G. (John) Muller Groeneveltstraat 115 3882 XE Putten Tel. 0341-845264 [email protected]

Noord-Holland Nico Baan Molenwerfslaan 58 2103 TE Heemstede tel. 023-5283997 [email protected]

Vacant

VOMI Binnenland Wil P.J. Patist Stellingenweg 104 8475 EJ Nijeholtpade Tel. 0561-688772 / 06-15100579 [email protected] Regio Overijssel De heer J. Oldenbeuving tel. 0572-358947 Regio Utrecht/'t Gooi De heer L. Dorrestijn tel. 0348-443731

FONDS SOCIALE ZORG

Beheerder Toko, P.R. en Voorlichting J. (Sjef) Franken Spuistraat 1, 3114 CR Schiedam Tel. 010-4736186, [email protected] Budgethouder Theo H.A. Rump, adres zie boven

Postzegels J. Hoevelaken Weerdestein 175 6714 CN Ede Tel. 0318-614557

VOM (Noord Veluwe/Oostelijk Flevoland) Paul P.G. Gommers Tel. 0341-254231 E-mail: [email protected] Alb. Neuhuyslaan 23 8072 HJ Nunspeet

Postzegels, gebruikt of ongebruikt, binnen- of buitenland, alsmede telefoonkaarten en sigarenbandjes, bewaar ze en stuur ze naar: J. Hoevelaken, Weerdestein 175, 6714 CN Ede. Tel. 0318-614557. De opbrengst komt volledig ten goede van het Fonds Sociale Zorg VOMI – Nederland.

SOBAT

W.A.J.K. (William) Roza Heemraadstraat 9 3131 VG Vlaardingen tel. 010-4340970 [email protected]

Noord-Brabant West P.N. Welten Beukenlaan 35 4731 CD Oudenbosch tel. 0165-31 28 16 [email protected]

25

SOCIALE COMMISSIE VOMI Fonds Sociale Zorg Draag bij aan de herkenbaarheid van de VOMI en draag daarom ons borstembleem en de VOMI stropdas bij alle officiële VOMI gelegenheden. Artikelen zijn te verkrijgen via de VOMI stand of via bestelling bij de beheerder van de VOMI stand: 11,00 11,50 1,25 2,50 8,00 10,00 5,00 10,00 2,50 12,50

VOMI wapenschild, mahonie VOMI manchetknopen, per paar Draaginsigne Veteranen (klein model) OVW draaginsigne met surete verguld en inclusief ministeriële beschikking 1.50 meter rood, wit, blauw lint (met opdruk VOMI en logo) voor opmaak bloemstukken

€ 19,00 € 10,00 € 8,00 €

7,50

€

9,00 per lint

Prijzen zijn per stuk en bij elke bestelling worden voor verzending de portokosten berekend. De artikelen zijn te verkrijgen in de VOMI stand of bij: Sjef Franken, Spuistraat 1, 3114 CR Schiedam, tel 010-4736186 of 06-51580957. Via @mail: [email protected] Budgethouder: Rekeningnummer NL61 INGB 0006 1318 44 ten name van VOMI Nederland/Fonds Sociale Zorg te Leiderdorp Postzegels, gebruikt of ongebruikt, binnen of buitenland, alsmede telefoonkaarten en sigarenbandjes, bewaar ze en stuur ze naar: J. Hoevelaken, Weerdestein 175, 6714 CN EDE, tel 0318 - 614557. De opbrengst komt volledig ten goede van het Fonds Sociale Zorg van VOMI Nederland

SOBAT

VOMI Borstembleem € VOMI Stropdas donkerblauw/ donkerrood € VOMI Condoleancekaart € Draagspeld Witte Anjer € Demobilisatie speld (zilver, origineel) € VOMI kruidenbitter € Speld met VOMI logo (goudkleurig) € VOMI-cap € VOMI pillendoosje € VOMI pennenset €

29

In Memoriam

SOBAT

Met grote eerbied en in gepaste vorm brengen wij een laatste Ere-saluut aan:

30

Naam Ayal, Mw. Bassant, Bekooy, Bellekom, Bergefurt, Blok, Boersma, Bogert, Bootsma, Bouman, Bravenboer, Bromleve, Bruinsma, Duivenboden, van Franken-Offerman, Mw. Gijzen, Goedvolk, Gudde, Heuvel-Piels, v.d., Mw. Jansen, Janssen, Janssen, Konings, Korstanje, Kuijks, Kuilenburg, van Laan, van der Leltz, Louw, de Mandos, Mennens, Moorsel, van Op den Camp, Paepe, de Park, Peijcke, Pol, Pree, de Puijk, Putman, Rijken, Roosmaelen, van Schooltink, Schriks, Smits, Steeghs, Steen, v.d. Tammer, Tillart, v.d. Twisk, Verkooijen, Voort, Vuijk, Wigmore, Wolf, de Woudsma,

Voorl Woonplaats C. Ridderkerk W.M. Kerkrade J. Oegstgeest L.P. Wassenaar J.P. Arnhem G. Hellevoetsluis J.A. Bergambacht C. Noordwijk G. Workum B. Zeist D. Ridderkerk L. Callantsoog E. Wolfheze M. Noordwijk aan Zee A. Schiedam A.J. Sittard L.C. Papendrecht C. Oss L. Sint Odilienberg P.H. Kruiningen G.L. Doetinchem J.C. Hulst C.A. Middenmeer C.A. Goes G.H. Hulst H.J. Rotterdam Th. Scharnegoutum F. Nuenen J. Valkenswaard H. Boxtel D. Rotterdam G.T. Barneveld H.W.M. Geleen K.H. Ridderkerk H. Amsterdam E.J. IJzendijke H. Wekerom A.W. Halsteren J. Bilthoven W.A. Wehl W. Puttershoek J.F. Amsterdam H.A.J. Baak H. Geldrop A. Rijswijk A.J. Wijchen G. Den Dungen Th. Uden J. Vlaardingen E. Castricum L.P.H. Steijl C.J.J. Poeldijk J.W. Alphen a/d Rijn A. Den Haag C. Middelburg B. Lemelerveld

Onderdeel VK KNIL 2-13 RI ? ? 4 GRPI 5-3 RI 4-4 RI 423 BI/6-5 RI 4-4 RI 6 RVA Tandheelkundige Tr 2-3 GRJ Inf Z-Sumatra 3-8 RI 5-11 RI + 5-12 RI 16 LGC 435 BI/7 RS 5 GRJ ? 3-7 RI ? 2-42 RVA 4 HvBoreel ? 426 BI 1-3 RI + KLu 1-3 RI 424 BI/6-7 RI 4-3 RI 41 RS NNG 42 ZMC 5-3 RI/VNMA ? 423 BI/6-5 RI ? 3-10 RI ? ? PIB 6 RVA 2-5 GRG Staf 7 Dec Divisie ? 2 MIBAT 435 BI 3-2 RI 433 BI/7-2 RI 1 IBW 402 BI ? 4-3 RI 1-14 RI 413 BI/6-3 RI 4-9 RI

Met ons aller welgemeend medeleven en dat de liefde en de warmte van uw naasten U de moed en kracht geven dit zware verlies te dragen.

voor jong en oud Meer informatie over onze hotels of andere aanbiedingen kunt u vinden op onze website: www.veteranenhotels.nl

Hotel De Foreesten (NL) ****

Midden in het groene hart van de Veluwe, aan de rand van het pittoreske dorpje Vierhouten, ligt 4* Hotel de Foreesten. Een aanrader voor wie op zoek naar rust is en van een natuurlijke omgeving wil genieten. De vele wandel- en fietsroutes voeren u langs uitgestrekte heidevelden en bossen en schilderachtige dorpjes. Bij terugkomst kunt u heerlijk nagenieten met een kop koffie bij de open haard in onze brasserie of in de jacuzzi. Gortelseweg 8 • 8076 PS • Vierhouten • T: 0577-411323 • www.foreesten.nl

Hotel Eurotel Atlas (NL) ***

Is door de Nederlandse Hotel Classificatie geclassificeerd met drie sterren. Het hotel is gevestigd in het centrum van het gezellige en toeristische Valkenburg. Vanuit het hotel loopt u zo het warme hart van Valkenburg in met zijn winkelstraatjes, monumenten en musea en uiteraard kunt u hier volop genieten van de welbekende Limburgse vlaai. Nieuweweg 7 • 6301 ES • Valkenburg • T: 043-6015341 • www.atlashotels.nl

Hotel De Oringer Marke (NL) ***

Gelegen aan de brink in het dorp Odoorn is De Oringer Marke een ideaal uitgangspunt voor mooie fiets- en wandeltochten door de prachtige natuur van Drenthe. Het hotel bevindt zich bovendien op slechts zeven kilometer afstand van Emmen met zijn beroemde dierenpark. Uitstapjes naar museumdorp Orvelte, Bourtange, Westerbork en het hunebedcentrum in Borger liggen op steenworp afstand. Hoofdstraat 9 • 7873 BB • Odoorn • T: 0591-519000 • www.deoringermarke.nl

Hotel Panoramablick (D) *** Hotel Panoramablick ligt op één van de mooiste en rustigste plekjes van ‘t Sauerland, in het bergdorpje Wildewiese. Panoramablick is dé ideale uitvalsbasis voor mooie wandel-en fietstochten of u kunt een bezoek brengen aan o.a. het vakwerkstadje Soest en de druipsteengrotten. In de winter, als er sneeuw ligt, kunt u skiën, langlaufen of rodelen vanuit het hotel. Wildewiese 10 • 59846 Sundern-Wildewiese • T: 0049-(0)2395 1313 • www.hotelpanoramablick.nl

5-daags All Inclusive midweek arrangement 4 x logies in 2-persoonskamer 4 x uitgebreid ontbijtbuffet 4 x lunchpakket 4 x 3-gangen diner GRATIS consumpties van 18.00 tot 23.00 uur

van maandag tot vrijdag in één van deze veteranenhotels

incl. binnenlands gedistilleerd, bier, huiswijn, frisdrank en sap

In het zomerseizoen (juni t/m september) is dit arrangement voor veteranen € 229,- normaal 258,-p.p. (exclusief toeristenbelasting)

Bij ons betaalt u GEEN RESERVERINGSKOSTEN ! Van elk geboekt veteranenarrangement gaat 10 euro naar een fonds voor veteranenactiviteiten zoals nuldelijns ondersteuning en de jaarlijkse veteranencruise voor gewonde veteranen!

SOBAT

• • • • •

p.p. in winterseizoen van oktober t/m mei excl. toeristenbelasting

in samenwerking met

31

Riviercruises over Europa’s mooiste rivieren BTR Reizen heeft continue een groot verscheidenheid aan luxe en goed verzorgde riviercruises over Europa’s mooiste rivieren. U vaart met comfortabele cruiseschepen waar u in een sfeervolle ambiance volop kunt genieten van een uitstekende verzorging en perfecte service aan boord. Daarnaast heeft BTR Reizen voortdurend mooie riviercruises die als Last Minute of Speciale Acties tegen een aantrekkelijk prijs worden aangeboden Enkele klassieker en interessante aanbiedingen uit ons riviercruise programma: 4 daagse Over Nederlandse wateren naar Diamantstad Antwerpen

Van 27 juni t/m 30 juni 2015 met MS Rigoletto ****

va.

€ 215, p .p.

va.

5 daagse Na zomeren op de romantische Rijn

Van 30 sept. t/m 4 oktober 2015 met MS Rigoletto **** va. € 395,- p.p. profiteer van 25% Korting

€ 296, p .p.

8 daagse Klassieke Rijncruise naar Basel

va.

€ 944, p

Vertrek: 16 juli en 29 aug. 2015 met MS Switzerland II **** va. € 1.049,- p.p. profiteer van 10% Korting

.p.

10 daagse Klassieke Donau cruise

Vertrek: 5 juli, 2 aug. en 6 sept. 2015 met MS Select Explorer **** va. € 1.299,- p.p. profiteer van 10% Korting

9 daagse 3 rivieren Neckar, Rijn en Moezel Van 25 sept. t/m 3 okt. 2015 met MS Verdi ****

va.

€ 850, p

p.p.

,-

.p.

6 daagse Bougondisch België cruise

va.

€ 499, p

Vertrek: 29 okt. en 3 nov. 2015 met MS Switzerland II ****

.p.

4 en 5 daagse Duitse Kerstmarkten cruise

Van 12 t/m 16 dec. of 13 t/m 16 dec. 2015 met MS Rigoletto ****

va.

€ 225, p .p.

7 daagse Kerstcruise over de romantische Rijn Van 21 dec. t/m 27 dec. 2015 met MS Rigoletto ****

va.

€ 1169

va.

€ 625, p

SOBAT

.p.

32

Voor gratis cruise folder met actuele aanbiedi ngen

BTR REIZEN

 055 - 5059500 · WWW.BTRREIZEN.NL