302 y Pag 4: K. Kuma y Pag 5: LAN Architecture y Pag 6: Segond-Guyon architectes

ONZE ONDERGROND VERBERGT ZO VEEL GOEDS!

Een initiatief van

WWW.LOKALESTEEN.BE

Met de steun van de Waalse Minister van Milieu

PMW-12-11530-Annonce 150x25-NL-af-280416-bat.indd 1

28/04/16 09:30

Wij brengen uw ideeën tot leven

Modulaire lichtstraten door Foster & Partners en VELUX DESIGN BETROUWBAARHEID SERVICE

architectenkrant.be

AK

302 yy Pag 4: K. Kuma

yy Pag 5: LAN Architecture

VELUX BIM Objects

yy Pag 6: Segond-Guyon architectes

maandelijks - 21ste jaargang - mei/juni 2016 - P505193 - afgiftekantoor Brussel X - ISSN 1374-5352 - verschijnt niet in juli.

Snel, eenvoudig Download ze nu op & nauwkeurig velux.be/ modulairelichtstraten

Verantwoordelijke uitgever: P.C. Maters, Alsembergsesteenweg 842, 1180 Brussel - www.architectenkrant.be

Cais das Artes, in Vitória (BR), Paulo Mendes da Rocha

Gouden Leeuw te Venetië De Braziliaanse architect Paulo Mendes da Rocha zal beloond worden voor zijn hele carrière, ter gelegenheid van de 15e Internationale Architectuurbiënnale die van start is gegaan op 28 mei jongstleden. Hij werd geboren in Vitória en zijn parcours wordt gekenmerkt door exemplarische werkstukken en projecten zoals de Club Athlético Paulistano in São Paulo, het MUBE (Museum voor sculptuur in São Paulo) en de renovatie van het gebouw voor de Pinacotheek van São Paulo, over zijn ontwerp voor de internationale wedstrijd van Plateau Beaubourg -het toekomstige Centre Pompidou- waarmee hij zich onderscheidde van meer dan 500 concurrenten als één van de 20 finalisten.

Zijn werk heeft hem de belangrijkste beloning uit de architectuurwereld opgeleverd: de Pritzker Price. Paulo Mendes da Rocha laat slechts zelden iets van zich horen. De discrete architect schonk in 2009 aan Frankrijk originele tekeningen, schetsen en maquettes in verband met verschillende belangrijke projecten uit zijn carrière, zoals zijn ontwerp voor het Centre Pompidou (1971), dat voor de stadsvernieuwing van de Praça do Patriarca in

Sao Paulo (1992) en dat voor de stadsvernieuwing van de baai van Montevideo (Uruguay) (1998), die voortaan deel uitmaken van de collecties van het Centre Pompidou. Paulo Mendes da Rocha studeerde in 1954 af aan de Faculteit Architectuur en Stedenbouwkunde van de Mackenzie-universiteit in São Paulo. In 1959 vervoegde hij Vilanova Artigas als docent aan de Universiteit van São Paulo waar beiden in 1969 verdreven werden door

het militaire regime. In 1986 nam Paulo Mendes de draad weer op als docent. Zijn carrière werd gelanceerd toen hij de wedstrijd won voor het Palácio dos Deputados van de staat Santa Catarina (1957) en die voor het Ginásio do Clube Atlético Paulistano (1958) waarmee hij in 1961 de Grote Prijs “Presidência da República” won op de IV e Biënnale van São Paulo. Dit werk was meteen al één van zijn meesterwerken. Het

sportcomplex dat ingrijpend gewijzigd is, bestaat uit een “dik” rechthoekig platform waar nevenactiviteiten plaatsvinden. Op dit platform rust de cirkelvormige sportzaal, bestaande uit een ring uit gewapend beton die ondersteund wordt door 6 pilaren. Deze pilaren ontvouwen zich in de ruimte als driehoekige zeilen waarin de kabels vasthaken waaraan de metalen structuur van het dak is opgehangen. Het daglicht komt binnen via de inspringing tussen de hellende wanden >>>

Museu dos Coches, Lisboa (PT)

Mendes da Rocha Residence, São Paulo (BR)

New Leme Gallery, São Paulo (BR)

Casa Gerassi, São Paulo (BR)

In de jaren daarna kwam de architect in aanraking met uiteenlopende bouwvoorschriften, wat op zich al voor variatie in zijn oeuvre zorgde: een oeuvre dat heel gevarieerd is qua soort en schaal van de uitvoeringen.

de Mies van der Rohe-prijs voor Latijns-Amerikaanse architectuur (1986). Diezelfde prijs won hij in 2000 voor zijn restauratieproject van de Pinacotheek van de staat São Paulo. In de jaren ‘70 ontwierp hij voornamelijk individuele huizen en nam hij deel aan wedstrijden: het waren moeilijke jaren vanwege het militaire regime.

Hij was laureaat van de wedstrijd voor de hoofdzetel van de Hockeyclub van de staat Goiás (1962) en van de wedstrijd voor het Paviljoen van Brazilië op de Wereldtentoonstelling in Osaka (1970). Zijn voorstel voor het schetsplan van het Centre Pompidou (1971) was bij de 30 bekroonde inzendingen en zijn voorstel voor het Braziliaanse museum voor sculptuur (1986) haalde het niet alleen bij de stemming, maar leverde hem ook een nominatie op voor

Het Junqueira-huis (Residência Antônio Junqueira de Azevedo, 1976) illustreert bepaalde constanten in het oeuvre van de architect: de aandacht voor het gebruik en voor de kenmerken van de site; de synergie tussen vorm, structuur en materialen; het oog voor detail als fundamenteel element van het project. Hier kwam er niet alleen de klassieke vraag om een gezinswoning te bouwen, maar diende er ook een bibliotheek gebouwd te worden voor een privéverzame-

>>> van de tribunes en de opgehangen

dakbedekking.

ling van 10000 stuks. De kracht van het project schuilt in de bouw van een structuur met een portiek in brute beton waaraan de “doos” van de bibliotheek schuin is opgehangen om de boeken te beschermen tegen rechtstreeks daglicht. Eronder en verzonken ligt de woning, aan de achterkant de woonvertrekken. Dankzij de omvorming van het dak tot een bassin, wat reeds in 1970 werd toegepast voor het Millánhuis, kan er frisse lucht binnen komen, van het beplante oppervlak op de kleine percelen, maar kan ook het overdekkend beton beter beschermd worden. De stadsrenovatie van het Praça do Patriarca (1992) bood de architect de kans om een belangrijke plaats binnen de stadsstructuur van São Paulo te herorganiseren. Deze kleine esplanade die zeer druk bezocht wordt en overladen is met imposan-

te gevels, verbindt het hoger gelegen, nieuwe, tertiaire deel van de stad met het historische, lager gelegen deel via een galerij. Het portiek in wit staal en de luifel ervan geven zin aan een voordien chaotische ruimte. Met het project voor de Cais das Artes (2006) tekende Paulo Mendes da Rocha voor zijn geboortestad een theater en een museum bij een nieuw plein aan het water. Door de twee gebouwen boven elkaar zien de nieuwe openbare ruimtes (plein en promenade) uit op de monding van het kanaal dat naar de haven leidt, worden de voetgangers beschermd tegen de zon en genieten ze een vrij uitzicht over het landschap vanop de verdiepingen. De zijmuren van het museum zijn gevormd door twee enorme balken in voorgespannen beton, die elk gestut worden door drie

steunen. De zalen van het museum worden verlicht door daglicht dat door de zon weerkaatst wordt. Het kubiek volume van het theater zit langs de ene kant met de voeten in het water en met de andere kant vast in de grond. Om de rand vrij te houden, concentreerde de architect de ruimtes die naar de verdiepingen leiden (zaal, foyer, technische ruimtes en testruimtes) in het midden en het restaurant aan de waterkant. Tijdens zijn carrière nam Paulo Mendes da Rocha deel aan verschillende internationale tentoonstellingen waaronder verschillende Internationale Biënnales van São Paulo, de V e Biënnale van Havana, de Documenta van Kassel, de IberoAmerikaanse Architectuurbiënnale en die van Venetië. In 2006 reikte de Hyatt-stichting hem de Pritzkerprijs uit.

De architectuur van de kennis “Architectuur voor diegenen die kennis zoeken. — Op een dag, en wellicht binnenkort, zal men moeten erkennen aan wat het onze grote steden ontbreekt: stille, ruime en weidse plaatsen voor meditatie, plaatsen met hoge en lange galerijen voor als het slecht weer is en voor als het te zonnig is, waar het geluid van de auto’s en het geroep van de handelaars niet doordringen, waarbij een subtiele welvoeglijkheid het zelfs aan de priester zou verbieden om luidop te bidden: bouwwerken en promenades die door hun geheel uitdrukken hoe subliem meditatie en het van de wereld weg zijn kunnen voelen (…) We willen onszelf vertalen in stenen en planten, wij willen in onszelf gaan wandelen wanneer we rondlopen in die galerijen en tuinen.” Wat verstaat Nietzsche onder “Architectuur van diegenen die kennis zoeken” ? Wat is in deze tijden van dwingende techniciteit de plaats van conceptuele nieuwigheid binnen de architectuur van vandaag? Hoe kan een project op touw gezet worden dat tegelijkertijd lokaal, individueel en hedendaags is? De intellectuele werktuigen van de architect, afkomstig uit zijn architecturale cultuur, uiten zich in een werk over de compositie, over de definitie van een architecturale keu-

ze of over de ruimtelijke conceptie. De constructieve gedachte wordt via een mediasysteem uitgewerkt. De compositiemanieren brengen, in hun capaciteit om zingeving te creëren, architecturale structuren voort als zoveel symbolische figuren in gegeven contexten. Het project ontstaat uit die relatie tussen het conceptuele en het materiële. Kwesties die meer bepaald met esthetiek te maken hebben, waaronder men de productie van betekenisvolle vormen verstaat, brengen processen in beweging die niet

lineair zijn en beslaan fenomenen uit de literatuur, de filosofie of de hedendaagse kunst: het verschijnen van een architectuur die als vernieuwend wordt beschouwd, resulteert uit de opeenstapeling van verschillende invloeden. De crisis van het modernistisch paradigma, dat zijn theoretisch potentieel heeft uitgeput, speelt ook een rol. Want uiteraard geven de verhouding van de maatschappij tot de geschiedenis en tot het verleden in het algemeen, de waarde die wordt toegekend aan overgeërfde vormen en de verhou-

ding tot materie ook een evolutie weer ten opzichte van de wereld, die voornamelijk uitgedragen wordt door de kennis van een breed spectrum aan creatieve disciplines. In elk tijdperk stelde zich, al dan niet bewust, de vraag wat er bewaard, getransformeerd, gerecycleerd, gerestaureerd diende te worden van wat we achteraf ons ‘erfgoed’ zijn gaan noemen. Door deze constante bezorgdheden van de architectuur van nu wordt onze verhouding tot plaats voortdurend weer bijgesteld. Want het architecturale idee ontstaat uit het opeenvolgende gebruik van architectuur als medium en als media. Dit gebruik ontwikkelt

tegelijkertijd een voorstelling van de huidige projectondersteuning en een beeld van de toekomst die het voor ogen heeft. De begrippen ‘duurzaamheid’ en ‘milieu’ die aan de grondslag lijken te liggen van het architecturale debat in het begin van de 21e eeuw zijn bijvoorbeeld bijzonder sterk overgedragen en geïnstrumentaliseerd door de media-architectuur zelf, in een hele reeks futurologische voorstellingen. De architectuur van diegenen die kennis zoeken, is dat niet juist zijzelf die zich onophoudelijk vernietigt en weer ontwikkelt, vastberaden om assimilatie en illusie na te streven? Nicolas Houyoux

A new sense of lightness Knauf Ceiling Solutions

with Aquapanel® Technology Inside

Knauf plafondoplossingen met Aquapanel® Technology Inside zijn economisch, duurzaam en voldoen aan de hoogste eisen voor droogbouw zowel binnen als buiten. De unieke cementplaat is vervaardigd uit een kern op basis van portlandcement en lichtgewicht aggregaten met specifieke toeslagstoffen. Langs beide zijden wordt de plaat verstevigd met een glasvezelwapening. Aquapanel® Cement Board Skylite, speciaal ontwikkeld voor gebruik in plafondtoepassingen, biedt totaal nieuwe mogelijkheden wanneer het op ontwerp van plafonds aankomt, en doet dit bovendien met de hoogste weerstand tegen vocht en schimmelvorming.

Be certain, choose AQUAPANEL®

Moskee van het WTC, Abu Dhabi (AE) - Amanda Levete AL_A

Een moskee in het hart van het World Trade Center van Abu Dhabi

Alberni-toren

Alberni-toren, Vancouver (CA) - Kengo Kuma

De Japanse architect Kengo Kuma heeft zijn eerste woontoren in NoordAmerika voorgesteld. Het gebouw is gelegen binnen een veranderende stedelijke context dichtbij het stadscentrum van Vancouver. “Alberni” is een project in opdracht van het Canadese bedrijf Westbank. Kuma stelt een ontwerp voor waarbij stedelijk design, kunst en cultuur met elkaar vermengd worden. De gevoeligheden van Kuma komen erin aan bod: licht, materie en een scherp gevoel voor compositie in samenspraak met de natuur. Deze nieuwe aanbouw met 43 verdiepingen zal opgetrokken worden in een stad die in nauwe verbinding staat met het omgevende landschap en met het Aziatische erfgoed. “Alberni” is voornamelijk een woontoren met winkelruimtes op de benedenverdieping. In de unieke vorm zijn holle ruimtes uitgesneden in een rechthoekig volume, met een structuur die de kronkelende gevel beklemtoont die vervolledigd wordt door een net in driedimensionaal hout in mozaïekvorm. “De vorm van het gebouw- met een zachte golving– onderscheidt zich op het gebied van architectuur; de

Japanse tuin – een tuin rondom de voet van de toren – valt op in zijn omgeving. In de Japanse ruimte worden grenzen beschouwd als iets veranderlijk en vergankelijk. Dit was altijd al een belangrijk deel van mijn werk”, zegt Kuma. “In dit project worden de conventionele grenzen vervaagd door de minimalistische details in het glaswerk en door de landschapsverzorging in lagen, waardoor het gevoel van continuïteit versterkt wordt. In het ontwerp wordt de aanwezigheid van de natuur in Vancouver gevierd”. De verbondenheid en de transparantie worden verwezenlijkt dankzij het gebruik van een subtiele gelaagdheid die aan de basis begint. De architectuurelementen van de toren beginnen bij kleine entiteiten; de gevelpanelen, het houten schrijnwerk, planken die in lagen gelegd worden – die allemaal ge-

hergroepeerd worden binnen een ruimer geheel, die de toren vormen. De 181 woonunits van de toren liggen middenin de meest bruisende straten van het stadscentrum en zullen hoofdzakelijk half insluitend gebouwd worden en zullen patio-achtige ruimtes bieden die ontworpen zijn als open tuinen om zo persoonlijke stedelijke ruimtes te creëren. In het project voor gemengd gebruik zijn er ook ruimtes voor kleinhandel voorzien, alsook een restaurant. “Ik heb altijd al een project willen ontwikkelen in Canada vanwege de nabijheid met de natuur”, zegt Kuma verder. “Dit is een typologisch project van grote omvang in Noord-Amerika, een droom voor elke architect. We hebben al eerder torens gebouwd, maar nog niet op deze schaal en met deze mate van gedetailleerdheid.”

Het Britse architectenbureau Amanda Levete, AL_A, is uitgekozen om de toekomstige moskee van het World Trade Center van Abu Dhabi te bouwen. De 2000 vierkante meter van het gebouw en van de tuin zullen in een park komen middenin de ongeveer 700 000 vierkante meter van het winkel-, hotel- en zakencomplex van de hoofdstad van de Verenigde Arabische Emiraten dat uit 2007 dateert en van de hand is van het Britse bureau Foster + Partners. De moskee is ontwikkeld voor rekening van Aldar Properties, een grote projectontwikkelaar uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika, en is ontworpen als een “ontsnappingsroute uit de duizelingwekkende omringende omgeving van glas en staal”, “een reis die de mensen van het dagelijkse tumult naar serene rust brengt”, aldus de directeur van AL_A, Ho-Yin Ng. De kolonnes binnenin de moskee zullen doorlopen in de palmbomen van de buitentuin: “Middenin een park, vormen de moskee en de tuin samen een geheel, waarbij de bomen en de kolommen een informeel verticaal landschap vormen waarlangs de bezoekers zich naar buiten kunnen begeven voor het vrijdaggebed.” Binnenin het gebedshuis waaieren de fijne kolommen uit naar boven

toe et naar de gewelven — element dat centraal staat binnen de islamitische architectuur — waarvan de op traditionele motieven geïnspireerde perforaties bewerkt worden dankzij een programma dat het binnenkomend licht moduleert. Dankzij de dakopeningen werpen ze zo elegante geometrische schaduwen. “Het spel van schaduw en licht doet de ruimte opfleuren en stimuleert de zintuigen”, zegt Ho-Yin Ng verder, “Op die manier duikt er een aspect van de islamitische traditie op via technologie uit de 21e eeuw.” Het geheel wordt van buitenaf vervolledigd met bassins en een pilaar van geperforeerd metaal die dienst doet als minaret. De aanleg van het park zal toevertrouwd worden aan het Schotse landschapsarchitectenbureau Gross Max. AL_A, dat in 2009 werd opgericht door Levete samen met Ho-Yin Ng, Alice Dietsch en Max Arrocet, heeft ook het uitbreidingsproject ontworpen van het Victoria & Albert Museum in Londen, het Lisbon Museum of Art, Architecture & Technology, een luxewinkelcentrum in Bangkok of ook nog een centrum voor de strijd tegen kanker in Southampton in Engeland.

Winkelcentrum Part-Dieu, Lyon (FR) - MVRDV

Winkelcentrum door MVRDV Het project voor het nieuwe winkelcentrum PartDieu in Lyon werd bedacht door de Nederlandse architecten van MVRDV, die deze wedstrijd in 2013 hadden gewonnen. De heraanleg van het centrale element van Part-Dieu zal starten in 2017 voor een bedrag van 330 miljoen euro. Het nieuwe winkelcentrum van Lyon Part-Dieu zal beschikken over 32 000 m2 extra oppervlakte, ofte 80 nieuwe boetieks bovenop de 240 bestaande boetieks die nu al goed zijn voor 127 000 m2. Deze nieuwe oppervlakte vertaalt zich hoofdzakelijk in de bioscoop en restaurants, die samen met de parken grotendeels het bovenste deel van het project zullen vormen. De 14 bestaande bioscoopzalen zullen allemaal verplaatst worden binnen het bovenste deel met 4 extra zalen. Het onderste deel zal hoofdzakelijk voor handelszaken dienen, zoals vandaag het geval is, de nieuwe boetieks zullen profiteren van de plaats die vrijkomt door de verplaatsing van de bioscoop. Het heraanlegproces wordt uitgelegd in de slideshow hieronder: De heraanleg wordt gekenmerkt door een nieuwe omloop, doorgangen, een oost-westbrug alsook een trap zorgen dat het centrum beter verbonden is met het stedelijk weefsel. Deze aanknoping met de stedelijke ruimte wordt zichtbaar via geperforeerde gevels die de voorbijganger optimaal uitnodigen om deze ruimte te gebruiken. Dit wordt ook ondersteund door het feit dat men door het winkelcentrum kan lopen om naar het stadscentrum te gaan.

De zuidelijke terrassen zullen heraangelegd worden om een rechtstreekse toegang te vormen naar de bibliotheek. Winy Maas legt uit: “De terrassen maken van de weidse daken van het winkelcentrum een open, groene ontmoetingsen ontspanningsruimte voor het publiek; een aspect dat momenteel ontbreekt in deze zone”, waaraan hij toevoegt: “Door het ontwerp te herschikken, vormen wij een stedelijk platform dat het midden houdt tussen een rustig park en een bruisend marktplein, waarbij een sfeer herschapen wordt die geïnspireerd is door de waterkant van Lyon”. De restaurants, bars en bioscoop zullen bereikt kunnen worden los van het winkelcentrum, dankzij hun rechtstreekse toegang tot de verschillende terrassen en roltrappen verspreid doorheen het winkelcentrum, die ‘een vierde heuvel voor Lyon’ worden genoemd. De Nederlandse architecten hebben gekozen om de bestaande materialen te hergebruiken, wat enigszins doet denken aan hun werk in Dijon. Eerst en vooral zullen de bestaande gevelpanelen verspreid worden over het hele project, ook over de nieuw gecreëerde ruimtes. Daarna zullen de beige betonblokken bedekt worden met een nieuwe witte bekleding. Het motief van de met elkaar vervlochten rechthoeken zal voortgezet worden in de nieuwe delen van het gebouw.

Euroavenir-toren, Lille (FR) - LAN Architecture

Euravenir-toren Het ontwerp van LAN Architecture voor de Euravenir-toren bezet het laatste vrije perceel van de eerste fase van de wijk Euralille, die in 1988 startte met het OMA-project, in samenwerking met François Delhays. Is het mogelijk om de stad te bevestigen via een architectuurproject? Deze gedurfde vraag was het uitgangspunt voor de uitwerking. Door de strategische ligging van het perceel, op het kruispunt van verschillende assen, zijn we beginnen te zoeken naar een gesofisticeerde oplossing die een draaischijf wil zijn, een knooppunt om de elementen samen te brengen die errond cirkelen. Een “veelvormige” architectuur die door haar geometrie een specifiek antwoord kan formuleren op de verschillende problematieken die tegelijkertijd te maken hebben met de schaal, de geografie en het ontwerp van het project. Door een spel van verlengde en door elkaar gekruiste assen binnenin het perceel werd de aanvan-

kelijke extrusie bijgeschaafd om een soort torentje te vormen. Dit verticaal element dat de Avenue Le Corbusier afsluit, vormt ook een hoekgebouw op de place Valladolid en een stedelijk herkenningspunt wanneer je van de lager gelegen ringweg komt. Dankzij deze architectuur wordt er een nieuwe stedelijke ruimte ingericht, waarbij privé en publiek domein, het verticale en het horizontale met elkaar gecombineerd worden. De basis van het project biedt aan de bewoners en aan de gebruikers van de kantoren een openbare ontmoetingsruimte op mensenmaat. In dit kantoorproject met een bijzonder flexibel programma dicteert de vorm het gebruik en niet omgekeerd. Elke verdieping is georgani-

seerd rondom een centrale kern die alle dienstruimtes samenbrengt. Ter aanvulling van deze poging om mensen met elkaar in contact te brengen, worden de gevels een geheel vensters die een uitzicht van 360° bieden over de stad: omkaderingen die tegelijkertijd uitkijken op het nieuwe, op het groen en op het stadscentrum. De gevels worden afgesneden door een structuur gevormd door banden en trumeaus. Deze gevels worden gekenmerkt door verschillende tekeningen ontwikkeld overeenkomstig de ligging, het gebruik en de warmtebehoeften. Er wordt koper gebruikt als vaste bekleding, in de ondoorzichtige of halfglazen delen van de gevels, of als geperforeerde panelen die het binnenkomende licht haarfijn kunnen afstellen.

Diplomatieke campus, Jakarta (ID) - Segond-Guyon architectes - beelden onder © Nicolas Houyoux

Nieuwe diplomatieke campus in Jakarta Het bureau Segond-Guyon architectes heeft gebouwen ontworpen waarin de ambassade van Frankrijk samengebracht werd met de lokale vestiging van het Institut Français, vanuit de wil om de plantenkundige identiteit van de site te versterken en wegens de noodzaak om de omgeving van de toekomstige campus uit veiligheidsoverwegingen te kunnen controleren. Vanwege deze beperkingen zijn de architecten Guillaume Segond en Claude Guyon met een project op de proppen gekomen bestaande uit een sokkel op twee niveaus, waaruit twee verschillende entiteiten ontstaan: de ene voor de ambassade en de andere voor het instituut. Op de sokkel voor het instituut zijn rond de hall en de patio alle functies voorzien die optimaal bereikbaar dienen te zijn: het onthaal, de cafetaria, de aula, de educatieve kern en de culturele kern. Door de ligging van de cafetaria tegenover de aula en verbonden met de patio kunnen er culturele evenementen georganiseerd worden binnen een gemoedelijke omgeving. De kantoren en de leslokalen van het instituut zijn gelegen op de bovenverdiepingen. De structuur van het gebouw is asymmetrisch om zo tegemoet te komen aan de verschillende oppervlaktebehoeften.

De gevels geven blijk van een functionele ruimte-indeling. De sokkel is bekleed met basaltsteen. Het massa-effect wordt versterkt door de diepe, ritmische openingen. De ingang van de ambassade en die van het instituut zijn gekenmerkt door twee grote schuine uitsnijdingen. De gevel van de kanselarij is bekleed met een geperforeerde en geplooide plaat in gelakt aluminium. Deze filter vervult de functies van zonnewering en visuele bescherming en komt zo tegemoet aan de vertrouwelijkheidseisen voor deze plaatsen. Er werd bijzondere aandacht besteed aan de tekening van dit werkstuk. Het gebruik van een zeer dikke plaat, door ze

te plooien, zorgt voor voldoende inertie voor de plaatsing van een minimale draagstructuur. Door deze inertie konden er eveneens modules gebouwd worden waarvan de detailtekening overeenkomt met de breedte van de vensters. De schaal van de bekomen golving komt overeen met die van het volume dat ze aankleedt. Het atelier dat in Lyon ligt, werd in 2004 door Guillaume Segond opgericht. In 2008 kwam Claude Guyon erbij en samen richtten ze het atelier Segond-Guyon Architectes op. De projecten variëren qua omvang, aard, geografisch, reglementair en economisch kader.

Madame rêve In het kader van een 1% in Jakarta (1% van het budget dat naar een cultureel werk gaat), werd een monumentale verlichtingsinrichting gecreëerd waarbij pauwenveren en hangende bladeren van glas met elkaar gecombineerd werden. Dit werk van Marie Denis is getiteld: “ Madame rêve…, 2014”. De kunstenaar cultiveert subtiliteit. En een zeker gevoel voor contradictie, waarbij natuurlijke processen, materialen gemetaboliseerd worden en praktijken gehybridiseerd worden om zo een subtiele, vaak poëtische kunst te vormen.

Door te snijden, samen te stellen, te tekenen, te vlechten, te printen, te tuinieren -door tussenkomsten veranderen gebruiken- worden verwachtingen omgedraaid. Een blad tussen je handen blijft niet lang zomaar een blad, een herbarium is niet zo eenvoudig. In de botanische en ludieke composities van Marie Denis gaat eenvoud samen met knowhow, een verlangen om te experimenteren buiten de lijntjes, waardoor je eerste intuïtie binnenglijdt in een complexe verkenning van de aard van elk element. Nicolas Houyoux

Architectenkrant is een maandblad uitsluitend bestemd voor de professionelen in de architectuur - www.architectenkrant.be Alsembergsesteenweg 842, 1180 Brussel Tel. 02 772 40 47 - Fax : 02 771 98 01 [email protected] Redactie [email protected] (hoofdredacteur): + 32 (0)476 74 96 53 [email protected] Publication Manager / Advertenties Bea Buyse: Tel. + 32 (0)477 77 93 68 [email protected] Totaal bereik : 13.700 exemplaren. Artikels, foto’s en tekeningen in het redactioneel gedeelte van de Architectenkrant bevatten geen publiciteit; producten en bedrijven worden hier uitsluitend vermeld ter informatie van de lezers. Artikels met informatie van eerder publicitaire aard worden opgenomen met de vermelding ‘productinfo, publi-reportage,…’. Alleen de auteurs zijn verantwoordelijk voor de artikels, foto’s, illustraties en standpunten die in de Architectenkrant verschijnen. Verantwoordelijke uitgever: Philippe C. Maters Alsembergsesteenweg 842, 1180 Brussel [email protected] Maatschappelijke zetel: new ATON Publishing bvba, Alsembergsesteenweg 842, 1180 Brussel BE 0830.222.307 Copyright 2016 - new ATON Publishing bvba. Alle rechten voorbehouden, die van vertaling inbegrepen.

Slidefix®: de eerste zijwaarts openschuivende zonwering • • • •

Ideaal voor grote schuiframen en hoekschuiframen Windvast dankzij de Fixscreen technologie Onzichtbaar in te werken in de bouwschil Grote afmetingen: tot 4000 mm B x 3000 mm H per screen

CREATING HEALTHY SPACES

www.renson.be

Paraît également en français.

architectenkrant_NL_145x210_0416.indd 1

22/04/16 14:01

Kunstbomen die trillingen omzetten in energie Noord-Amerikaanse onderzoekers hebben aangetoond dat het mogelijk is om elektriciteit op te wekken door trillingen om te zetten via een metalen structuur die bomen nabootst. Hun idee: de ons omringende kinetische energie recupereren door minibosjes met mechanische bomen aan te planten in de buurt van gebouwen en bruggen die permanent vibreren door de wind en het autoverkeer. Ook al is het niet zichtbaar met het blote oog, grote bouwwerken zoals flatgebouwen of bruggen ‘bewegen’. Of eerder, ze trillen door de wind, door seismische golven of door het autoverkeer. Onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology hebben zelfs een middel gevonden om deze trillingen zichtbaar te maken. En een team van de Ohio State University (Verenigde Staten) wil deze trillingen omzetten in elektriciteit door ze op te vangen via kunstbomen.

“Gebouwen wiegen zeer lichtjes heen en weer door de wind, bruggen trillen wanneer we erover rijden en de ophanging van de auto’s vangt gebreken van de weg op”, legt Ryan Harne uit, professor werktuigbouwkunde die dit project leidt. In feite gaat er een massale hoeveelheid kinetische energie verbonden aan die bewegingen verloren. We willen een deel van die energie recupereren en hergebruiken”, gaat hij verder. Het is geen nieuw idee, maar in een artikel in de Journal of Sound and Vibration, zeggen deze onderzoekers dat ze iets ontdekt hebben over de manier waarop deze trillingen gebruikt kunnen worden wanneer ze door een boomvormige structuur lopen.

Door gebruik te maken van een elektromechanisch materiaal, een strook polyvinylideenfluoride verbonden met twee stalen balken, waarbij de ene de stam uitbeeldt en de andere een tak, zijn ze erin geslaagd om een kleine hoeveelheid elektriciteit op te wekken via de structurele trillingen die ontstaan door willekeurige energie. Door hun boomstructuur ontstaat er een resonantie waardoor de trilling een constante frequentie aanhoudt, ondanks de variabele tussentijd en amplitude van de bron. Met andere woorden, het systeem kan werken in reële omstandigheden waar de wind blaast met nu eens harde en dan eens zachte windvlagen en wanneer de trillingen ontstaan door de voorbijrijdende voertuigen met onregelmatige tussenpozen optreden.

De bekomen spanning is nog zeer laag Op termijn zouden zulke mechanische bomen geplaatst kunnen worden in de nabijheid van grote flatgebouwen of bruggen, in zones waar het moeilijk of zelfs onmogelijk zou zijn om systemen voor zonne-energie- of windenergieterugwinning te installeren. Maar in de praktijk is een dergelijk scenario nog veraf. Op dit ogenblik bedraagt de tijdens simulaties bekomen elektrische spanning immers nog maar twee volt. De onderzoekers van de universiteit van Ohio erkennen zelf dat het een

bescheiden resultaat is. Maar volgens hen is het bewijs geleverd dat willekeurige energie exploiteerbare trillingen voortbrengt. In eerste instantie zijn ze van plan de mechanische bomen te gebruiken om de sensoren te voeden die op de structuren worden geplaatst om de werking ervan te controleren. Kortom, deze masten zouden rechtstreeks gevoed worden door de trillingen die ze geacht worden te controleren. Maar het is niet ondenkbeeldig dat er op een dag bossen met kunstbomen kunnen groeien in onze steden en op de daken van flatgebouwen.

Get there

first! Ontdek een nieuwe vorm van comfort De nieuwe Bluevolution lucht-lucht warmtepompen staan voor efficiënte verwarming, koeling en zelfs zuivering van de lucht. - Maximale energie-efficiëntie: een uitstekend energielabel tot het A+++ label

- Verhoogd comfort: de 3D-luchtstroom zorgt voor een gelijke temperatuur in de hele ruimte

- Gezonder binnenklimaat dankzij de Daikin Flash Streamer

- Deze nieuwe binnen- en buitentoestellen maken gebruik van het koelmiddel R32, een alternatief met lagere milieu-impact

- Fluisterstille werking

www.daikin.be

 0800 840 22

Beltrami Natuursteen als meerwaardezoeker Een gevel bepaalt mee de architecturale uitstraling van een woning of project. Een rol waar natuursteen zich heer en meester voelt. De schoonheid van natuursteen als duurzame gevelbekleding schuilt in het unieke karakter van iedere steen. Het eindeloos spel van materialen, kleuren, afmetingen en diverse afwerkingen versterkt dit unicum nog meer.

Esthetische voorkeur De primaire keuze van de geschikte natuursteen ligt vaak bij de esthetische waarde die het gebouw moet uitstralen. Toch is kennis van technische specificaties van de natuursteensoort op zich, alsook de diverse bevestigingswijzes en de afwerkingsvormen van groot belang om voor elk project de juiste steen te selecteren. De expertise in natuursteen die Beltrami de voorbije 30 jaar verzamelde, is een garantie voor de bouwheer en architect.

Beltrami is met haar 30 jaar ervaring absolute trendsetter binnen de sector en speelt haar innovatief karakter uit door de introductie van nieuwe, kwalitatieve natuursteensoorten en de ontwikkeling van verrassende afwerkingen, types en formaten.

Black Quartz Stoneskin

Trends

Kandla Grey

Met de opmerkelijke reeksen Beltralinea Stoneskin, Rockpanels, Minipanels en Stonepanels speelt Beltrami perfect in op de vraag naar originele, natuurlijke en onvervalste robuustheid. Zoals de naam ‘Stoneskin’ aangeeft, wordt de gevel met de ruwe ‘natuursteenhuid’ bekleed. Fijne, versneden reepjes korst- en randplaten worden gekloven tot een dikte van ongeveer 1,5 tot 3 cm,

gegroepeerd in een plaket en aan elkaar gehecht door polysterhars. Dit vereenvoudigt en versnelt de plaatsing aanzienlijk. Ook de Rockpanels maken van iedere gevel een ‘piece of art’ met de looks van gestapelde stenen. Beiden beschikbaar in diverse materialen en kleurtinten.

Verlijming versus verankering Natuursteentegels, Beltralinea Stoneskin, Rock- en Stonepanels, ... tal van producten uit het Beltrami gamma zijn geschikt voor verlijmde gevelafwerking. Gezien het gewicht van natuursteen, dient er rekening te houden met de ondergrond (aangewezen prefabbeton of gemetselde muren) en de maximale hoogte (8m) die verlijming toelaat. Verankering laat meer mogelijkheden toe in de keuze van materialen, afwerkingen en formaten. Voornamelijk harde soorten als graniet en basalt in diverse afwerkingen lenen zich hier toe. Gezien de afmetingen, diktes, plaatsingshoogte en verankering plaats- en casegebonden zijn, werkt Beltrami - samen met de bouwheer en voorschrijver – graag een voorstel op maat uit. SHOWROOM – STOCK TEGELS EN PLATEN Venetiëlaan 22, 8530 Harelbeke T: 056 23 70 00 [email protected] Openingstijden: Ma tot vr: 09:00 – 17:00 za: 08:30-12:30 Opgelet! Di en do op afspraak

Advertorial

302-info-tech-basis.indd 1

25/05/16 18:14

Eternit

Eenvoudige en betrouwbare installatie De Solesia elementen kunnen in één beweging mee met de rest van de leien of dakpannen worden gelegd. Omdat er bij de plaatsing geen doorboringen van het dak nodig zijn, wordt het risico op zwakke plekken en lekken geminimaliseerd. Het dak is 100% regendicht. De functionele bouwelementen kunnen bovendien geplaatst worden op standaard panlatten. Nog een troef: omdat ze in het dakoppervlak worden ingewerkt, zijn ze uitstekend bestand tegen diefstal en wind.

Eindelijk: een esthetisch, performant én betaalbaar zonnedak Eternit presenteert Solesia zonneleien in combinatie met Quarto leientechniek Op Batibouw 2016 presenteerde Eternit een vernieuwde versie van de Solesia systemen, al jaren een esthetisch en duurzaam alternatief voor wie een zonnedak wil zonder visueel storende opbouwpanelen. Solesia in combinatie met verticale grootformaatleien in de nieuwe Quarto techniek maken de installatie van dit groenestroomdak nu nog veel interessanter. De Solesia zonnedakelementen zijn fotovoltaïsche leien of pannen die speciaal ontworpen zijn om in het dakvlak te integreren. Geen storende opbouwelementen dus. Deze

Schaffen (Diest) - BXL Architecten – Tom Jonckers (Sterrebeek)

302-info-tech-basis.indd 3

De voordeligste oplossing: Solesia met Quarto techniek

zonneleien of -pannen zijn, bij nieuwbouw of renovatie van het volledige dak, gewoon samen met de andere leien of pannen in het dak in te passen en bijna niet meer van elkaar te onderscheiden. De Solesia leien zijn niet voor de happy few. Door het grotere formaat van de nieuwe generatie Solesia worden de leien nog voordeliger. De combinatie van maxi-zonneleien en andere leien geplaatst in een speciaal patroon drukken de kostprijs nog meer, alsook het feit dat één aannemer al het werk in één keer kan uitvoeren. Bovendien kunnen ze op alle courante types van hellende daken gemonteerd worden.

Vroeger zag je leien bijna altijd in ruitdekking. Vandaag kan je er allerlei lijneffecten mee creëren: horizontaal, diagonaal, dambordpatroon, trapdekking… De nieuwste plaatsingsmethode Quarto, met name zeer interessant in combinatie met de Solesia zonnelei, zorgt voor een krachtige verticale lijnstructuur die resulteert in een moderne, hedendaagse uitstraling. Deze methode is geschikt voor dak én gevel. De nieuwe Quarto techniek met grootformaatleien in combinatie met Solesia biedt het beste van drie werelden: betaalbaar, een hoog rendement én esthetisch. Bereken snel online hoeveel een Solesia energieproducerend dak u kan opleveren ! Ontdek de calculator op www.eternit.be/nl/solesia.

25/05/16 18:14

Info-Tech - 302 - mei/juni 2016

Beltrami

Info-Tech

Advertorial

Advertorial

Steenbakkerij Floren Projectsteen In het kader van het DBFM-programma (Design, Build, Finance en Maintain) “Scholen van Morgen” heeft Floren samen met architect Paul Vandenbussche (TEEMA Architecten) een steen ontworpen op maat van het project Sint-Paulusinstituut te Mol.

De gevels en de traphal zijn voorzien van mooie raampartijen in transparant glas. Ze bestaan uit verschillende kleuren, wat de frisheid en speelsheid van het gebouw alleen maar accentueert. Door de combinatie van enerzijds een gevelsteen met onregelmatige structuur en genuanceerd kleurenpallet, en anderzijds de frisse kleuren van het glas, streven de architecten volop naar een optimistisch schoolbeeld. De rode vloer in diverse circulatieruimtes past perfect in dit concept. Specifiek voor dit project werd de gevelsteen ook versmald in muurdikte tot 75mm. Hierdoor bleef er extra ruimte over voor bijkomende isolatie.

De technische kenmerken zorgen ervoor dat Lavareeks van hoogstaande kwaliteit is : • Wateropname <10% • Druksterkte >50N/mm² • Zeer vorstbestand (klasse F2) Dit zorgt voor een betere bescherming tegen veroudering op lange termijn. Verder waken wij erover dat de stenen zeer maatvast blijven. Dit maakt de bakstenen ook uiterst geschikt om te verlijmen of te verwerken met dunbedmortel. Een traditionele voeg blijft uiteraard ook mogelijk. De huidige reeks bestaat intussen uit Corvo, Maroa, Lava White en Lava Blue. Ongetwijfeld zullen er nog varianten volgen.

Lava : verschillende varianten

Projectsteen op maat te Mol

We hebben hiervoor een extra lang formaat ontworpen, waarbij donkerbruine tinten worden afgewisseld met paarse, zwarte en zilverglans accenten. De oppervlakte van de steen werd zeer sterk opgeruwd. Deze sterk genuanceerde gevelsteen werd verlijmd toegepast in wildverband. De 27,5 cm lengte van de steen accentueert mede de horizontale lijnen van het project. Het nieuwe gebouw is via een passerelle met de bestaande gebouwen verbonden. Een grote lichte traphal dient voor zowel het bestaande als het nieuwe gebouw, terwijl een lift beide entiteiten toegankelijk maakt voor iedereen.

Maatwerk

Kleurrijke, ruwe gevels creëren een positief schoolbeeld

LAVA Dit project stond mee aan de wieg van de ontwikkeling van de Lavareeks, waarbij sterk opgeruwde stenen worden voorzien van diverse extra kleuren. De standaardsteen is 27,5cm lang, wat de strakke lijnen van de architectuur goed accentueert. Hij heeft een ruw oppervlak, waarbij de bruine basiskleur wordt doorbroken door onregelmatige kleuraccenten.

Dit voorbeeld van maatwerk toont aan dat wij graag meedenken met de architect in de verwezenlijking van zijn of haar projecten. Reeds vanaf 500m² bieden wij de mogelijkheid om een steen volledig naar wens uit te werken. Ook bij renovatieprojecten kunnen wij de nodige ondersteuning bieden. Voor meer info kan u ons contacteren via onze contactgegevens op onze website : www.floren.be.

Advertorial

302-info-tech-basis.indd 5

25/05/16 18:14

FOAMGLAS® PERINSUL Dé koudebrugoplossing met veel mogelijkheden Nu in meer dan 90 afmetingen Om bouwknopen absoluut te kunnen vermijden, ontwikkelde FOAMGLAS® thermisch isolerende, drukvaste en vochtresistente blokken die in het metselwerk funderingsaanzetten, dakopstanden en ander metselwerk - verwerkt worden: FOAMGLAS® PERINSUL. Ruim 90 verschillende (modulaire) afmetingen • Dikte: van 5 tot 15 cm • Breedte: van 7 tot 36,5 cm • Lengte: standaard 45 cm • Mag nooit hoger dan breed zijn

TIPS:

Producteigenschappen FOAMGLAS® PERINSUL: 2 druksterktes

• •

Opgelet: de blokken niet stapelen of kantelen! Verwerk de blokken zoals een baksteen met volvlakkig mortelbed, behalve bij verticale voegen

•

Producteigenschappen FOAMGLAS® PERINSUL: 2 druksterktes STANDARD PERINSUL S

HIGH LOAD PERINSUL HL

2 druksterktes

Standard drukweerstand ≥ 1600 Kpa lage belasting

High Load drukweerstand ≥ 2750 Kpa hoge belasting

Volumemassa (± 15%) (EN 1602)

165 kg/m³

200 kg/m³

Dikte (EN 823) ± 2 mm

50, 100 en 120 mm

50, 100 en 120 mm

Lengte (EN 823) ± 2 mm

450 mm

450 mm

Breedte (EN 823) ± 2 mm

van 90 tot 365 mm λD ≤ 0.050 W/(m·K)

λD ≤ 0.058 W/(m·K)

Euroklasse F (kernmateriaal A1)

Euroklasse F (kernmateriaal A1)

Weerstand tegen puntlast (EN 12430)

PL ≤ 1.0 mm

PL ≤ 1.0 mm

Druksterkte (EN 826-A)

CS ≥ 1.6 MPa

CS ≥ 2.75 MPa

Buigingsmodulus / elasticiteit

E = 1500 MN/m²

BRE Green Guide Rating

C

E = 1500 MN/m²

•

C

Druksterkte EN 772-1 met mortelcapping fb = 1.8 MPa (gem. waarde) Karakteristieke druksterkte van melstelwerk fk

•

van 90 tot 365 mm

Warmtegeleidingscoëff. (EN ISO 10456) Brandreactie (EN 13501 - 1)

KZ: kalkzandsteen: 1.20 MPa P: keramische volle steen: 0.90 MPa SB: keramische snelbouwsteen: 0.90 MPa

FOAMGLAS® PERINSUL kenmerkt zich door alle uitzonderlijke voordelen die eigen zijn aan cellulair glas:

fb = 2.9 MPa KZ: kalkzandsteen: 1.90 MPa P: keramische volle steen: 1.60 MPa SB: keramische snelbouwsteen: 1.60 MPa

•

Uitstekende isolerende eigenschappen: FOAMGLAS® is het enige isolatiemateriaal dat zijn lambdawaarde blijft behouden. Performante mechanische eigenschappen: cellulair glas kent een hoge drukweerstand en blijft vormvast. Uitstekende waterwerende eigenschappen: geen optrekkend vocht of bouwvocht, water- en dampdicht

•

bij alle weeromstandigheden, infiltraties en overstromingen. Uitstekende brandweerstand: cellulair glas is onbrandbaar (Europese klassering A1), ontwikkelt geen rook, vormt geen giftige gassen, kent geen druppelvorming, en veroorzaakt geen vlamoverslag. Uitstekende weerstand tegen ongedierte dankzij de unieke cellenstructuur van FOAMGLAS®

FOAMGLAS® - Isoleer met visie voor de toekomst Tel.: 02 352 31 82 [email protected] www.foamglas.be

TIPS 302-info-tech-basis.indd 7

• Opgelet: de blokken niet stapelen of kantelen! • Verwerk de blokken zoals een baksteen met volvlakkig mortelbed, behalve bij verticale voegen

25/05/16 18:14

Advertorial

Hout Info Bois Energie besparen? Kies voor hout! Hout : maximale thermische prestaties Hout is geen isolatiemateriaal in de strikte zin van de term maar biedt wel betere thermische prestaties dan andere structurele materialen.

Hout : fijn en functioneel Afgezien van de thermische prestaties van hout laat het principe van houtskeletbouw (80% van de houtbouwsystemen) toe om de isolatie te integreren in de wand. Het volume van houtskeletbouwwanden bestaat voor 90% uit isolatie !

Hout : eindeloos combineerbaar De problemen met thermische inertie kunnen opgelost worden omdat hout uitermate geschikt is om te combineren met zwaardere materialen. Hout laat wel toe om snel,

en tegen een beperkte energiekost, een comfortabele temperatuur te halen. Op het vlak van thermische inertie zijn, net zoals voor dichtheid trouwens, de materiaaleigenschappen minder bepalend dan het ontwerp, zoals oriëntering van het gebouw, ventilatie, raamgrootte, zonwering, … en de uitvoering, dichtheid van de wanden, raamaansluitingen, doorlopen van de isolatie, …

Hout is een licht en sterk materiaal. Een overspanning van 4 m met een gelijkmatig verdeelde belasting van 250 kg/m vereist een balk van 8 x 23 cm in naaldhout, wat overeenkomt met 26,4 kg ; een IPE 120 in staal, wat overeenkomt met 41,6 kg ; een balk in gewapend beton van 10 cm zijde, wat overeenkomt met 200 kg. De grijze energie voor deze balk : • in naaldhout 66 MJ • in beton 260 MJ • in staal 1331,2 MJ « CO2-balans » van de belangrijkste bouwmaterialen voor een balk van 4m 250

210

200

200 150

94

100 26

50 0 -50

42

CO2- uitstoot (kg)

Eigengewicht (kg/m)

-100

-87

-150 naaldhout

© Hout Info Bois

302-info-tech-basis.indd 9

IsoBouw SlimFort; gevelisolatie voor droge gevelbekleding In recordtempo de beste kwaliteit + de grootste besparingen. - Het (na-)isoleren van de gevel was nog nooit zo eenvoudig. Dankzij SlimFort kunnen verwerkers in slechts 3 simpele verwerkingsstappen een optimaal geïsoleerde en geventileerde gevel realiseren. SlimFort is een nieuw en gepatenteerd isolatiesysteem van IsoBouw met geïntegreerde metalen beugels die géén verbinding vormen met de achterconstructie. De unieke tand/groef-klikverbinding zorgt bovendien voor een aaneengesloten isolatieschil. Beide productkenmerken voorkomen energieverslindende koudebruggen.

Beton

Staal

302-info-tech-basis.indd 11

Hout is het enige bouwmateriaal dat onuitputtelijk is. Om 1 m3 hout te bekomen, wordt er 1 ton CO2 uit de atmosfeer onttrokken. Maar daar blijft het niet bij ! Als er 1 m3 hout toegepast wordt © foto Stéphanie Bodart dan is dat een bijkomende ton CO2 gewonnen ! Met name als hout, als energiezuinig materiaal, andere materialen vervangt, die een ton CO2-uitstoot zouden veroorzaakt hebben voor hun fabricatie/ verwerking. Balans : 1m³ gebruikt hout = 2 ton CO2 minder in de atmosfeer

Het Europese bos groeit 90% van het hout dat in Europa gebruikt wordt, is Europees. Op Europees vlak bedraagt de kap slechts 64,2% van de jaarlijkse aangroei. Het Europese bosareaal groeit ieder jaar met 700.000 hectaren aan, dit komt overeen met de oppervlakte van 960.000 voetbalterreinen ! Het volume hout in het Europese bos groeit ieder jaar met 270 miljoen m3. Hout Info Bois Koningsstraat 163 1210 Brussel 02/219 27 43 [email protected]

 Hout : onuitputtelijk en klimaatvriendelijk +RXWLVKHWHQLJHERXZPDWHULDDOGDWRQXLWSXWWHOLMNLV 2PPKRXWWHEHNRPHQZRUGWHUWRQ&2XLWGHDWPRVIHHURQWWURNNHQ 0DDUGDDUEOLMIWKHWQLHWELM$OVHUPKRXWWRHJHSDVWZRUGWGDQLVGDWHHQ ELMNRPHQGHWRQ&2JHZRQQHQ0HWQDPHDOVKRXWDOVHQHUJLH]XLQLJPDWHULDDODQGHUH PDWHULDOHQ YHUYDQJW GLH HHQ WRQ &2XLWVWRRW ]RXGHQ YHURRU]DDNW KHEEHQ YRRU KXQ IDEULNDWLHYHUZHUNLQJ 

Advertorial

25/05/16 18:14

Het Europese bos groeit YDQKHWKRXWGDWLQ(XURSDJHEUXLNWZRUGWLV(XURSHHV 2S(XURSHHVYODNEHGUDDJWGHNDSVOHFKWVYDQGHMDDUOLMNVHDDQJURHL +HW(XURSHVHERVDUHDDOJURHLWLHGHUMDDUPHWKHFWDUHQ DDQGLWNRPWRYHUHHQPHWGHRSSHUYODNWHYDQYRHWEDOWHUUHLQHQ+HWYROXPH KRXWLQKHW(XURSHVHERVJURHLWLHGHUMDDUPHWPLOMRHQP  +RXW,QIR%RLV 5XH5R\DOH %UX[HOOHV

02/219 27 43 [email protected]

Stap 2

Stap 3

Voor een gevelconstructie is van essentieel belang dat er een goed functionerende ventilatie aanwezig is. Dit voorkomt onaangename beschadigingen aan de gevelbekleding en verlengt de levensduur van de constructie.

Of het nu om nieuwbouw of renovatie gaat, SlimFort levert u de beste garantie op een perfect geïsoleerde gevel.

Een gevel met SlimFort is altijd optimaal geventileerd. Een hele geruststelling voor: • de verwerker die graag klachten voorkomt, • de architect die een duurzame esthetische gevel wil ontwerpen, • de opdrachtgever die gebaat is bij een blijvend mooie gevel en graag energiekosten bespaart.

Stap 1

Hout : onuitputtelijk en klimaatvriendelijk

IsoBouw Systems bv Postbus 1 5710 AA Someren, Nederland Tel. +31 493-498111 [email protected] www.isobouw.be/SlimFort

SlimFort is niet alleen het best isolerende en snelst verwerkbare alternatief, het is ook nog eens het meest voordelige systeem.

25/05/16 18:14

Advertorial

Isover Dak (bijkomend) isoleren? Een schot in de roos met ISOVER Suspente PlaGyp I De nieuwe ISOVER Suspente PlaGyp I- ophangstangen maken het mogelijk om makkelijker en efficiënter dan ooit een optimaal geïsoleerd en perfect luchtdicht dak te realiseren, met gipsplaten als afwerking incluis, zonder dat er enig timmerwerk aan te pas komt. Aannemer Wim Rogge nam alvast de proef op de som bij de renovatie van een dak van een school in Knokke-Heist en zag dat het goed was…

Getest en goedgekeurd “De Suspente Plagyp I-ophangstangen zien eruit als gele stompe pijlen met aan het uiteinde een rondelle en een dop die er vervolgens op geklikt wordt.”, legt Wim Rogge uit. “Je moet eerst de Suspentes op de dakstructuur schroeven, dan klem je de eerste isolatielaag tussen de kepers en spies je de tweede isolatielaag over de stangen, je klikt de gele rondelles erop vast, prikt het dampscherm erover, sluit af met de gele dop en werkt het luchtdicht af met tape en mastiek. Op de gele doppen kan je Gyproc PlaGyp-plafondprofielen klemmen en op die plafondprofielen kan je dan de Gyproc-platen plaatsen. Elektrische leidingen komen terecht in de ruimte tussen het dampscherm en de gipsplaat.”

Efficiënt en snel “Dat je de elektrische leidingen kan integreren zonder dat je wat dan ook van isolatie of dampscherm hoeft te doorboren, is een groot plusplunt van het Suspente PlaGyP I-systeem”, bevestigt Wim Rogge. “Bovendien ben je met Suspente PlaGyp I ook zekerder van het feit dat het vochtregulerend lucht- dampscherm goed wordt aangebracht en overal goed luchtdicht aansluit. Daarnaast kan je met de Suspentes ook veel sneller werken. Het enige dat wat tijd vergt is het correct plaatsen van alle Suspentes op de dakstructuur. De afstanden in verticale richting tussen de Suspentes hangt namelijk af van het type Gyprocplaat dat je wil gebruiken en de afstanden in horizontale richting wordt bepaald door het gewicht waarmee de Suspente belast wordt, maar sowieso moet je

beginnen in de uiterste hoeken van elk dakvlak, telkens 10 cm van de gordingen en van zodra je er een paar andere op de juiste positie hebt vastgeschroefd, zowel verticaal als horizontaal, kan je de overige uitlijnen met een koord en gaan alle volgende stappen waarbij je effectief isoleert en luchtdicht maakt veel makkelijker. En ook.. Vroeger moest je houten structuren timmeren tussen gordingen om dikkere isolatiepakketten aan te brengen, en met de Suspente hoeft dat helemaal niet meer. Kortom: het nieuwe ISOVER Suspente PlaGyp I-systeem heeft eigenlijk niets dan voordelen. Aan de ene kant zorgt het ervoor dat je zeker kan zijn van een perfecte isolatie en een perfecte luchtdichting, en aan de andere kant levert het je ook een hoop gemak en tijdswinst op.” www.isover.be

Advertorial

302-info-tech-basis.indd 13

25/05/16 18:14

Knauf Danoline Uitneembare plafondtegels in gips. Flexibel, esthetisch en akoestisch. Akoestiek wordt dé nieuwe uitdaging voor de bouwsector. Niet alleen op het vlak van geluiddemping op zich, maar ook de integratie ervan in esthetische en praktische oplossingen. Eigenschappen, die Knauf nu samenbrengt in een innovatief gamma onder de noemer Danoline. Dankzij het uitgebreide aanbod kan op uiteenlopende behoeften worden ingespeeld. “De akoestiek is een discipline die zich op drie fronten afspeelt: het architecturale ontwerp, het technische ontwerp en de uitvoeringskwaliteit”, stelt Business Development Manager Adrien Tardy van Knauf. “Met Danoline, ontwikkeld door het Deense Knauf Danogips, maken we het verschil door esthetische en praktische voordelen te combineren met de akoestische troeven in een innovatief technisch ontwerp, zelfs op maat van specifieke sectoren.”

Systemen op maat

Knauf Danoline zijn geprefabriceerde uitneembare akoestische plafonds, met als belangrijkste kenmerk dat zij snel en makkelijk te installeren zijn, en die daarna geen afwerking meer behoeven. Het gamma biedt keuze uit systeemplafonds op basis van geperforeerde gipsplaat met een aantal variabelen in perforatietypen en –patronen, afmetingen en kantvorm.

Naast de vele perforatietypen en patronen is Knauf Danoline ook beschikbaar in vele kleuren, vormen en formaten. Van de zelfdragende elementen Corridor (voor specifieke toepassing in gangen) tot de supersnel monteerbare Adit wandelementen. Specifiek voor de zorgsector werden de Danotile plafondtegels ontwikkeld. Deze zijn op de zichtzijde voorzien van een glad en

302-info-tech-basis.indd 15

Een sterke troef van de afgehangen of vrijdragende plafonds zijn de verschillende ophangsystemen (zichtbaar, semi-zichtbaar en verdoken) en de daaruit volgende vrijheid van design. Met Danoline realiseert Knauf dus tegelijk het verbeteren van de akoestiek én het visueel aantrekkelijk afwerken in een ruimte: van een organisch en soft tot strak, geometrisch design.

voorbehandeld wit gelamineerd papier, waardoor ze robuust en afwasbaar zijn. Het Danoline gamma is een belangrijke aanvulling in het geluiddempende aanbod, waarmee Knauf het meest volledige assortiment op de markt aanbiedt. Tot slot zorgen de Danoline systemen niet alleen voor geluidsabsorptie, maar veel meer dan minerale systeemplafonds ook voor een goede spreiding van het geluid in alle richtingen. De plafondtegels bieden een brandstabiliteit van 30’ volgens de norm NBN 713.020. www.knaufdanoline.be

25/05/16 18:14

Advertorial

Recticel Insulation

en ontwikkeling zijn we erin geslaagd om het brandgedrag voor alle beschikbare diktes te verbeteren van Euroclass E naar Euroclass D-s2, d0.

Het Powerroof® systeem vanaf nu met nóg meer power

•

Maak nu kennis met de vernieuwde Powerroof® en Powerroof® Maxx isolatiesystemen voor hellende daken van Recticel Insulation. Sinds januari 2016 zijn deze twee isolatieoplossingen op verschillende punten sterk verbeterd. Ontdek zelf wat deze verbeteringen voor u betekenen. Powerroof® en Powerroof® Maxx Powerroof® is een isolatieoplossing speciaal ontwikkeld om hellende daken uit te rusten met doorlopende isolatieschil. Powerroof® isolatieplaten zijn perfect geschikt om daken te isoleren en om zolders als woonruimte te kunnen inrichten. Met dit handige systeem plaatst de aannemer het onderdak en isoleert hij in één handeling. Op eenvoudigere daken isoleert de plaatser met Powerroof® Maxx nog sneller dankzij de op voorhand verkleefde, dampopen onderdakfolie.

Performantere isolatiewaarde: λD 0,022 W/mK Behoud de leefruimte in woningen maximaal door nóg beter te isoleren. Dankzij de verbeterde lambdawaarde (van 0,024 naar 0,022 W/mK) isoleert u tot bijna 10% beter dan voordien. De gewijzigde R-waarden (warmteweerstand) per dikte vindt u hier terug: Dikte (mm)

60

80

90

100

120

140

160

180

R-waarde (m²K/W)

2,70

3,60

4,05

4,50

5,45

6,35

7,25

8,15

Heeft u nog specifieke vragen of opmerkingen?

Wat is er verbeterd en waarom? Recticel Insulation stelt alles in het werk om steeds betere isolatieoplossingen te ontwikkelen die uw comfort en dat van uw klanten garanderen. Voor Powerroof® en Powerroof® Maxx geniet u vanaf nu van een betere brandveiligheid en een sterkere isolatiewaarde. •

Contacteer Pieter Bailleul, sales engineer hellend dak bij Recticel Insulation: [email protected] of bezoek onze website www.recticelinsulation.be voor meer informatie. Recticel Insulation www.recticelinsulation.be [email protected] Tel: 056 43 89 43 www.facebook.com/recticelinsulation www.twitter.com/recticelinsul

Beter brandgedrag: Euroclass D-s2, d0 Uw veiligheid en die van de gebruikers van een gebouw is onze zorg. Dankzij onderzoek

Advertorial

302-info-tech-basis.indd 17

25/05/16 18:14

Renson Panovista® Max: de eerste doekzonwering voor glas op glas hoekramen tot 2 keer 6 m breed Ritssluiting op hoek verzekert windbestendigheid Minimalisme zwaait de plak in de hedendaagse architectuur en grote glaspartijen zorgen voor een overvloed aan daglicht in huis. Renson speelt in op die architecturale trends met de Panovista. Dit nieuwe type doekzonwering is ideaal voor glas op glas hoekramen en hoekschuiframen, waar conventionele screens geen oplossing bieden. De Panovista Max is zelfs geschikt voor hoekramen tot 2 keer 6 m breed, zonder te moeten inboeten op het vlak van panoramisch zicht naar buiten.

Bij de Panovista zijn geen hinderlijke aluminium profielen of kabels zichtbaar in de hoek en dus blijft het panoramisch zicht door glas op glas hoekramen optimaal behouden. Een gepatenteerde technologie zorgt ervoor dat de beide zijden van dit nieuwe type doekzonwering tegelijk af- of opgerold worden. Zo is er altijd sprake van de gewenste zonwering, zonder daarbij in te boeten aan zicht naar buiten toe. Bij de ontwikkeling van deze Panovista werd veel aandacht besteed aan het esthetische aspect en de vlotte integratie in de bouwschil. De kast en zijgeleiders kunnen esthetisch weggewerkt worden in de gevel en zelfs de onderlat verdwijnt in de kast als de screen volledig opgerold is. Het systeem wordt geleverd met glasvezeldoeken met een zeer hoge zonweringscoëfficiënt. Profielen en doeken zijn in verscheidene kleuren beschikbaar en daarmee zijn de Panovista en de Panovista Max dan ook perfect combineerbaar met de Fixscreen doekzonwering en Fixvent doekzonwering in combinatie met raamventilatie van Renson. De Panovista is beschikbaar met 2 types kasten, waarvan de grootste - de Panovista Max - geschikt is voor hoekramen tot 6000 mm breed aan elke zijde en maximum 3400 mm hoog. Nieuw bij de Panovista Max is ook de ritssluiting die beide doeken op de hoek aan elkaar koppelt bij het neerlaten. Daarmee bereikt de Panovista Max volgens DINEN 13561 de hoogste windklasse 3.

302-info-tech-basis.indd 19

Dit nieuw type doekzonwering voor hoek(schuif )ramen is geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatie, voor zowel particuliere woningen als projecten. De Panovista en Panovista Max worden wel verplicht gecombineerd met een windsensor. www.renson.be

25/05/16 18:14

Advertorial

Sto Namibische woestijnkever inspiratiebron voor nieuwste gevelverf van Sto StoColor Dryonic zorgt voor droge gevels in recordtijd en vertraagt zo de vorming van groenaanslag aanzienlijk. Begin 2016 stelde Sto, op Batibouw, zijn nieuwste intelligente gevelverf voor: StoColor Dryonic. Voor de gevelverf haalde Sto zijn mosterd bij de Namibische woestijnkever. Door de hydrofiel-hydrofobe microstructuur van zijn pantser na te bootsen, zorgt StoColor Dryonic voor een supersnelle droging van de gevel na regen, dauw en nevel. Zo krijgen

Woning, afgewerkt met StoColor Dryonic

algen en schimmels beduidend minder kans om zich te ontwikkelen. Daarmee beperkt Sto een gekend probleem in de markt, namelijk groenaanslag op allerhande bouwmaterialen, en dus ook op gevels. StoColor Dryonic kan op zo goed als alle ondergronden worden toegepast (sierpleister, baksteen, beton…) en is beschikbaar in meer dan 800 kleuren.

De microstructuur van het schild van de Namibische woestijnkever

Namibische woestijnkever Met de StoColor Dryonicgevelverf, die gebruik maakt van de innovatieve Dryonic Technology, droogt de gevel sneller doordat regen, dauw en nevel snel afgevoerd worden. De technologie werd ontwikkeld door het R&D-team van Sto volgens het bionische model dat gebaseerd is op het samenspel tussen natuur en techniek. “We haalden onze inspiratie bij de Namibische woestijnkever. Om in de woestijn toch te kunnen drinken laat die dauwdruppels naar zijn mond rollen via de speciale hydrofiel-hydrofobe microstructuur van zijn pantser”, vertelt Alexander Rickert, Product Manager Verven bij Sto. “Dat principe hebben wij toegepast in onze gevelverf. Daardoor wordt de droogtijd van gevels, na regen, dauw of nevel, fors verkort.”

De microstructuur van StoColor Dryonic

Vertraagt de vorming van groenaanslag aanzienlijk Dankzij de Dryonic Technology beperkt StoColor Dryonic een concreet probleem in de markt: groenaanslag op bouwmaterialen. Dat probleem is niet nieuw, maar het komt wel steeds vaker voor. Enerzijds omdat gebouwen steeds beter geïsoleerd zijn waardoor er gemakkelijker condens optreedt op de buitenste afwerkingslaag. Anderzijds omdat er in België steeds langere vochtige periodes zijn door de gewijzigde klimatologische omstandigheden. www.sto.be - [email protected] www.waaromisoleren.be

Advertorial

302-info-tech-basis.indd 21

25/05/16 18:14

SVK

Op maat gemaakt en superieur afgewerkt

Hyatt hotel kleurt skyline Washington (VS) met Ornimat gevelplaten

Ornimat is altijd maatwerk en dat heeft veel voordelen. De gevelplaten worden van a tot z met de hoogste zorg geproduceerd, op maat gezaagd en afgewerkt met een hoogwaardig gekleurde coating. Ook de plaatranden worden hierbij machinaal meegekleurd. Bijgevolg kan met deze veelzijdige platen werkelijk alles, ook de RAL kleur van uw keuze is mogelijk. Ontdek sprekende voorbeelden op www.svk.be.

Aan de skyline van Washington, de hoofdstad van de Verenigde Staten, prijkt het nieuwe hotel Capital Square Hyatt Place. Dit hotel valt op omwille van de meer dan 1200 m² rode en grijze Ornimat gevelplaten in verschillende formaten en tinten. Het 14 verdiepingen tellende hotel is van de hand van architect Carry Cooper en biedt 200 kamers aan in de trendy buurt Noma. Dit op slechts 1,5 km van het Witte Huis. Aannemer Robert A. Aird, Inc. won met dit gebouw de “2015 Craftmanships Award”. De jury omschreef het project als volgt: “The panels give the Hyatt Place a unique exterior look. Window wall, architectural cast-in-place concrete and

Een uiterst vormvast vezelcement product

granite stone were used, but the rain screen panels give the building the unique look. The rain screen panels are SVK fiber cement panels of varying size and color, including three shades of red and three shades of grey.”

Ornimat vezelcement gevelplaten Ornimat gevelplaten van SVK bieden heel wat voordelen voor elke architect en bouwer. Deze gevelplaten, vervaardigd uit vezelcement, zijn sterk, duurzaam en de mogelijkheden op esthetisch en creatief vlak zijn eindeloos. Ornimat gevelplaten worden voor elk project op maat gemaakt: de ontwerper heeft de mogelijkheid uit een heel ruim gamma kleuren te kiezen en bepaalt ook de vorm van de platen om tot een uniek resultaat te komen.

302-info-tech-basis.indd 23

Ornimat is gemaakt van vezelcement en geniet dus van alle voordelen die eigen zijn aan vezelcementmateriaal: roest- en rotvrij, gunstige brandreactie, bestand tegen uiteenlopende klimatologische omstandigheden en bestand tegen micro-organismen en schimmels. In de productiefase harden deze platen aan de lucht uit in droogkamers, wat hen uiterst sterk en vormvast maakt, terwijl ze nog lichtjes elastisch blijven. Ontdek het volledige gamma gevelplaten op onze website: www.svk.be.

25/05/16 18:14

Advertorial

insulit Bi+ 20, thermisch EN akoestisch Nieuwe 2 in 1 oplossing die beantwoordt aan de klasse ‘’verhoogd akoestisch comfort’’ en aan de laatste EPB reglementeringen voor de isolatie tussen verdiepingen. De huidige traditionele oplossing bestaat uit het realiseren van een thermische nivelleringsdeklaag op de betonplaat alvorens de plaatsing van een doeltreffende akoestische onderlaag. Vervolgens komt hierop een chape van minimum 6 tot 8 cm dik waarop uiteindelijk de bevloering zal aangebracht worden. De aanwezigheid van een thermische nivelleringsdeklaag veroorzaakt niet enkel kosten maar ook een toename van de nodige dikte tussen verdiepingen. Deze enkele centimeters vermenigvuldigen zich met het aantal verdiepingen die ertoe verplichten om gebouwen een beetje hoger te bouwen, een verdere toename van de bouwkosten.

Een nieuwkomer in de lijst van de EPB producten

De thermische en akoestische isolatie tussen verdiepingen In appartementsgebouwen, vereisen de huidige normen om aan een bepaald akoestisch en thermisch niveau te voldoen tussen verdiepingen. Met als doel het leef comfort van de bewoners te verhogen. Tegelijkertijd, vormt dit voorwaarden en dus extra kosten voor projectontwikkelaars die dit moeten doorrekenen aan de toekomstige eigenaars.

Er bestaat echter een goedkoop en simpel alternatief om te plaatsen welke de realisatie van een thermische nivelleringsdeklaag vermijdt. De thermo-akoestische onderlaag Insulit Bi+ 20 ontrolt zich werkelijk onmiddellijk op de betonvloer en laat toe dat een gebouw voldoet aan de eisen voor een thermische isolatie tussen verdiepingen. De Insulit Bi+ 20 staat overigens vermeld in de databank van de EPB producten. Bovendien is het mogelijk om met de Insulit Bi+ 20 een Delta Lw van 29 dB te behalen voor de isolatie van contactgeluiden tussen verdiepingen. Dit plaatst hem bij de beste onderlagen van de markt en overtreft de zware eisen van de nieuwste akoestische norm.

Dankzij de Insulit Bi+ 20 is het nu mogelijk om met een onderlaag van amper 23 mm dikte te beantwoorden aan de akoestische en thermische eisen tussen verdiepingen. U wilt de uitvoeringstijd, de nodige dikte en het voorziene budget verminderen? Contacteer één van de specialisten bij Insulco om met hem de meest geschikte oplossing voor uw project te kiezen.

Meer info ?

www.insulco.be • 067/41 16 10 • [email protected] Sinds meer dan 25 jaar, de belgische specialist in akoestische onderlagen.

2016 03 insulit bi+ 20.indd252 302-info-tech-basis.indd

25/05/2016 17:59:04 25/05/16 18:14

Kingspan Geïsoleerde Panelen

Brandprestatie IPN-QuadCore is de eerste geïsoleerde paneelkern met gesloten celstructuur die gecertificeerd is volgens FM 4882, voor gebruik in rookgevoelige omstandigheden. Daarnaast heeft het een brandgedragclassificatie van B-s1,d0 volgens EN 13501-1, de laagst mogelijke rookemissies en brandweerstand tot één uur isolatie en tot drie uur structurele integriteit volgens EN 13501-2.

IPN-Quadcore, revolutionaire geïsoleerde paneelkernen met lange levensduur en betere milieuprestaties De nieuwe technologische doorbraak van Kingspan belooft lagere levensduurkosten voor gebouwen en betere milieuprestaties. Deze “belangrijkste technologische doorbraak op het gebied van geïsoleerde panelen in de afgelopen tien jaar” van de marktleider belooft een fundamentele verandering in bouwprestaties. De nieuwe geïsoleerde paneelkernen zorgen voor 20% verbetering in thermische prestaties. Het product voldoet als eerste in de sector aan de norm FM4882 voor brandbeveiliging en er staan nog meer certificaten te wachten die binnen de sector nog niet eerder toegekend zijn. De milieuprestaties en een ongeëvenaarde garantietermijn van 40 jaar op thermische en constructietechnische prestaties zijn de beste in hun klasse.

Milieuprestatie

Unieke microcelstructuur Kingspan Geïsoleerde Panelen presenteert IPNQuadcore. Deze nieuwe kern is ontwikkeld met een speciaal technologisch proces dat zorgt voor een unieke microcelstructuur. IPN-QuadCore belooft daarom een fundamentele verandering te bewerkstelligen in de gebouwprestaties, die zorgt voor lagere kosten tijdens de gehele levensduur en verbeterde milieuprestaties. De vier belangrijkste kenmerken van IPN-Quadcore zijn:

IPN-QuadCore verbetert de milieuprestaties van gebouwen op twee manieren. De technologie helpt ten eerste betere cijfers te behalen in bouwevaluatiemethodieken zoals BREEAM. Daarnaast is de innovatieve kern een materiaal dat efficiënter gebruik maakt van grondstoffen, waardoor tevens de milieuprestaties tijdens de productie worden verbeterd.

Garantietermijn van 40 jaar Als eerste product binnen de sector steunt elk IPN-QuadCorepaneel op een garantie tot 40 jaar, een garantie die zowel constructietechnische als thermische prestaties dekt. Dit garandeert dat een gebouw tijdens de levensduur presteert volgens dezelfde specificaties als tijdens de oplevering, waardoor duur onderhoud van de gebouwschil en reparatiekosten voorkomen worden.

Thermische prestatie IPN-QuadCore zorgt voor een verbetering van 20% in thermische isolatie ten opzichte van standaard met polyurethaan geïsoleerde paneelkernen. De lambdawaarde van slechts 0,018w/mK is de beste binnen de sector en de U-waarde is daarnaast slechts 0,08w/m2K.

302-info-tech-basis.indd 27

Meer weten over het IPN-QuadCore-paneel? Ga naar www.ipn-quadcore.be of contacteer ons via +32(0)14 23 25 35.

25/05/16 18:14

K15 Vliesgevelplaat een waardevolle investering voor het perfecte gebouw

De Kingspan Kooltherm® K15 Vliesgevelplaat is door de hoge isolatiewaarde met een lambdawaarde vanaf 0,020 W/m·K en waterkerende laag uitstekend toe te passen als isolatie in vliesgevels. De plaat wordt geleverd met een zwarte cachering. Hierdoor is het isolatiemateriaal niet zichtbaar en zeer geschikt voor gevelsystemen met open voegen. Bovendien scoort u met Kooltherm® zeer goed op gebied van milieuvriendelijkheid, U bouwt dus gegarandeerd duurzaam.

www.kingspaninsulation.be/K15