1 De Publieke Omroep en de cookiewet DDMA ilounge Het cookiedebat 2.0, Jeroen Verspeek 2 12 Ervaringen van de Publieke Omroep Afwegingen Aanpak in sta...
De Publieke Omroep en de cookiewet DDMA iLounge ‘Het cookiedebat 2.0’, Jeroen Verspeek
Datum: 30 januari 2013
2
1
30 januari 2013
Ervaringen van de Publieke Omroep Afwegingen Aanpak in stappen Voornaamste uitgangspunt Elementen in de afweging Keuze en uitgangspunten Uitwerking Oplossingsrichting Aandachtspunten Belangrijkste element: communicatie richting publiek Gefaseerde uitrol Stand van zaken en effecten Stand van zaken Ervaringscijfers Conclusies (vooralsnog)
Datum: 30 januari 2013
3
Aanpak in stappen NPO is eindverantwoordelijk voor honderden sites binnen het domein van de Publieke Omroep Afgelopen zomer allereerst de deels gecoördineerde uitrol van de informatieverplichting op hoofdlijnen Lange tijd niet in voldoende detail, omdat geen lijst met alle mogelijke cookies werd getoond Geen vraag voor toestemming op sites Publieke Omroep Daarmee voldeden sites Publieke Omroep in de zomer niet aan wettelijk vereiste toestemmingsverplichting
Datum: 30 januari 2013
4
2
30 januari 2013
Voornaamste uitgangspunt Geconfronteerd met de gewijzigde Telecommunicatiewet vanaf 5 juni jl. met daarin de ‘informatieverplichting’ en de ‘toestemmingsverplichting’ Ging de Publieke Omroep al snel uit van het volgende uitgangspunt bij het maken van verdere afwegingen: Er is geen oplossingsrichting denkbaar zonder negatieve gevolgen: De gevolgen voor de gewijzigde Telecommunicatiewet zijn hoe dan ook negatief en wordt dus extern aan de Publieke Omroep (alle site aanbieders) opgelegd Geen enkele oplossing vanuit de Publieke Omroep kan alle negatieve gevolgen tegengaan. Het is zaak een balans te vinden, waarbij negatieve volgen op ieder van de aspecten zoveel mogelijk beperkt worden
Datum: 30 januari 2013
5
Elementen in de afweging Uitgangspunt is de publieke taak van de websites Hoog publieksbereik en goede gebruikerservaringen Maar voor goede uitoefening daarvan zijn volgende categorieën cookies noodzakelijk: Plaatsing van cookies voor web metingen (comScore/STIR) om bereik in kaart te kunnen brengen (operatie, strategie en verantwoording) Plaatsing van cookies voor Ster doeleinden (duale financiering bestel) Plaatsing van cookies die koppelingen met social media toepassingen mogelijk maken; vooral bedoeld om gebruikservaring bezoekers te kunnen verbeteren en ervaring websites te kunnen optimaliseren Plaatsing van mogelijke ‘andere cookies’ die NPO en/of omroepen gebruiken
Datum: 30 januari 2013
6
3
30 januari 2013
Keuze en uitgangspunten Gezamenlijke aanpak binnen de Publieke Omroep Zoeken naar een oplossing waarbij het verlenen van toestemming op één willekeurige site van een Publieke Omroep geldt voor alle websites van de gehele Publieke Omroep een omroepbrede oplossing Echter Uitvoering van scenario niet eenvoudig Groot aantal verschillende servers Verschillende sites gebruiken steeds weer andere cookies Akkoord vragen voor letterlijk alle mogelijke cookies op omroepsites leidt tot een heel lange lijst (en is eigenlijk onmogelijk te vragen) Er moet bereidheid zijn om de lijst zo kort mogelijk te houden en opgave te blijven van gehanteerde cookies een gezamenlijke afstemming binnen de Publieke Omroep Tegelijkertijd realiseerden we ons dat De Publieke Omroep een voorbeeldfunctie heeft Men zou kritisch naar de door ons gehanteerde aanpak kijken Datum: 30 januari 2013
7
Ondertussen ook
Datum: 30 januari 2013
8
4
30 januari 2013
Ervaringen van de Publieke Omroep Afwegingen Aanpak in stappen Voornaamste uitgangspunt Elementen in de afweging Keuze en uitgangspunten Uitwerking Oplossingsrichting Aandachtspunten Belangrijkste element: communicatie richting publiek Gefaseerde uitrol Stand van zaken en effecten Stand van zaken Ervaringscijfers Conclusies (vooralsnog)
Datum: 30 januari 2013
9
Oplossingsrichting Omroepbrede toestemmings-overlay: cookies accepteren als voorwaarde voor toegang tot de site, ‘harde oplossing’ Later is dit de ‘cookiemuur’ gaan heten Echter Niet meest publieksvriendelijk; naar verwachting negatieve gevolgen voor het websitebezoek Op voorhand niet vast te stellen hoe groot deze gevolgen zullen zijn (ook afhankelijk van aanpak door rest van de markt) Risico van imagoschade, doordat oplossing minst publieksvriendelijk is Geen gevolgen voor webmetingen Cookies t.b.v. Ster kunnen worden geplaatst (wel negatieve effecten door mogelijk lager bereik) In lijn met geluiden uit de markt
Datum: 30 januari 2013
10
5
30 januari 2013
Aandachtspunten In verdere uitwerking rekening houden met Lijst met cookies Apps op smartphones en tablets Mobiele websites Continue juridische check Neveneffecten niet publieksvriendelijk
Datum: 30 januari 2013
11
Goede communicatie richting publiek Tegengaan neveneffecten Uiteindelijke oplossing heeft niet publieksvriendelijk neveneffect Publiek kan er voor kiezen geen toestemming te verlenen voor gebruik cookies, maar krijgt dan geen mogelijkheid om sites Publieke Omroep te bezoeken Gelet op eerdere afwegingen is de harde oplossing vanuit de Publieke Omroep (helaas) de beste afweging Tegelijkertijd is het echter de gewijzigde Telecommunicatiewet (en de verdergaande Nederlandse invulling van een Europese richtlijn) die deze afweging heeft veroorzaakt
Daarom publieksvriendelijke communicatie Over het hoe en waarom van deze maatregelen (inclusief informatieteksten die aansluiten bij 'IAB teksten') Deze communicatieaanpak omroepbreed inzetten Parallel aan technische uitwerking van omroepbrede aanpak
Tekst en vormgeving in overlay moet aangeven dat het om het hele domein van de Publieke Omroep gaat
Datum: 30 januari 2013
Benoemen van 4 clusters • Meten • Ster/advertenties • Social media • Overig 13
open communicatie richting bezoekers heldere uitleg bij weigering
Open en helder over hoe en waarom, ook als publiek in eerste instantie heeft geweigerd Publiek kan altijd terug komen op eerder besluit Datum: 30 januari 2013
14
7
30 januari 2013
Gefaseerde uitrol Implementatie cookiewet stap voor stap Juli/augustus: eerste informatiemeldingen (zachte oplossing) Augustus/oktober: ontwikkeling toestemmingsoverlay en communicatie 10/11 oktober: eerste uitrol bij NPO sites (omroep.nl, uitzendinggemist, etc.) November/december: verdere uitrol grote omroepsites November/december: inventarisatie lijst met cookies Eind december: publicatie lijst met cookies Januari: uitrol laatste (kleinere) omroepsites Vanaf februari ongoing: bijhouden en update lijst met cookies
Datum: 30 januari 2013
15
Ervaringen van de Publieke Omroep Afwegingen Aanpak in stappen Voornaamste uitgangspunt Elementen in de afweging Keuze en uitgangspunten Uitwerking Oplossingsrichting Aandachtspunten Belangrijkste element: communicatie richting publiek Gefaseerde uitrol Stand van zaken en effecten Stand van zaken Ervaringscijfers Conclusies (vooralsnog)
Datum: 30 januari 2013
16
8
30 januari 2013
Stand van zaken Ondertussen Eind december brief van Minister van Economische Zaken over interpretatie cookies t.b.v. webanalytics
Opstelling Publieke Omroep (vooralsnog) In afwachting reactie van OPTA/EZ d.m.v. publicatie richtlijnen In afwachting ontwikkeling in de markt (voorbeeldfunctie heeft zijn rol gehad) Daarna maken van evt. verdere afwegingen voor aanpak
Datum: 30 januari 2013
17
Ervaringscijfers Effect onderzoek NPO zag geen mogelijkheid voor onderzoek naar/testen van effecten van verschillende oplossingen (gelet op tempo waarin maatregelen doorgevoerd moesten worden) Wel aanvullend onderzoek na eerste maatregelen: Bent u akkoord gegaan met gebruik van cookies? 92% akkoord, 8% niet akkoord Is e.e.a. helder uitgelegd in begeleidend filmpje? 55% zeker/enigzins, 42% neutraal, 3% (zeker) niet Deze meer kwalitatieve reactie lag in lijn met de effecten in bezoekersaantallen die we de eerste periode zagen
Effect week 40: Initieel 10-20 procent Na paar weken 0-5 procent
Bereik (comScore DAx) ligt inmiddels weer hoger dan voor het instellen van de cookiemuur, bereik ligt ook hoger dan een jaar geleden Autonome groei bereik websites Publieke Omroep gaat dus weer door Maar inschatting van trendbreuk op korte / midden lange termijn van 0-5 procent Datum: 30 januari 2013
19
Voorlopige conclusies Effecten Negatief Maar veel minder negatief dan vooraf in te schatten Voorlopige conclusie is dat Publieke Omroep gemiddeld over sites vooralsnog 0 tot 5 procent van zijn publiek is kwijtgeraakt
Reacties publiek Beperkt Reacties veel meer vanuit politici of professionals Grootste deel publiek lijkt onverschillig of niet onder de indruk van de maatregelen (of is geïrriteerd, maar gaat door met surfen)