3. Uw werknemer heeft een arbeidsongeval

Inhoudstafel

Uw werknemer komt niet opdagen 1.1. 1.2.

1.3. 1.4.

2.

Uw werknemer is ziek 2.1. 2.2.

2.3. 2.4. 2.5. 2.6.

3.

Ongewettigd afwezig. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Wat zijn de gevolgen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 1.2.1. Disciplinaire sanctie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 1.2.2. Inhouden van loon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Kunt u hem ontslaan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 1.4.1. Geen dringende reden bij een eenmalige ongewettigde afwezigheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 1.4.2. Bouw steeds een dossier op . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Wat zijn de gevolgen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Wat kunt u eisen als werkgever?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 2.2.1. Verwittigen van de werkgever. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 2.2.2. Voorleggen van een geneeskundig getuigschrift . . . . . . . 8 2.2.3. Soms hoeft u niet te betalen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Wat als uw werknemer hervalt?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Wat als uw werknemer langdurig ziek is? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Wat als u niet gelooft dat hij ziek is? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 2.6.1. Arbeidsongeschiktheid en ontslag . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 2.6.2. Expliciete verplichting tot afgifte van een geneeskundig attest. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 2.6.3. Effectvolle controle. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 2.6.4. Relatieve arbeidsongeschiktheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

Uw werknemer heeft een arbeidsongeval 3.1.

3.2.

3.3.

Wat is een arbeidsongeval?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 3.1.1. Omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 3.1.2. Verplichte verzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Wat zijn de gevolgen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 3.2.1. Dodelijk arbeidsongeval. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 3.2.2. Arbeidsongeval dat aanleiding geeft tot arbeidsongeschiktheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 3.2.3. Gemeenrechtelijke aansprakelijkheid en immuniteit . . . 16 Wat moet u concreet doen als werkgever? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

© Oplossingen voor uw dagdagelijkse personeelsproblemen,

III

Inhoudstafel

1.

3.4.

Inhoudstafel

4.

Uw werknemer heeft een beroepsziekte 4.1.

4.2. 4.3. 4.4.

5.

5.2. 5.3. 5.4.

5.5.

5.6.

Wat wordt er hiermee bedoeld?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 5.1.1. Algemene omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 5.1.2. Overzicht van de gebeurtenissen die recht geven op klein verlet. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 5.1.3. Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Adoptieverlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Welke gevallen zijn (geen) klein verlet?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Wat zijn de gevolgen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 5.4.1. Gerechtvaardigde afwezigheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 5.4.2. Recht op gewaarborgd loon. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Speciale gevallen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 5.5.1. Deeltijdse werknemers. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 5.5.2. Nieuwe gezinssituaties. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 5.6.1. Arbeidsreglement. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 5.6.2. Verwittig het sociaal secretariaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Familiaal verlof (of ‘verlof om dwingende reden’) 6.1.

6.2.

6.3.

IV

Wat is een beroepsziekte?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 4.1.1. Omschrijving. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 4.1.2. Fonds voor Beroepsziekten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Wat zijn de gevolgen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Wat moet u concreet doen als werkgever? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

Klein verlet (of ‘kort verzuim’) 5.1.

6.

Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 3.4.1. Verjaringstermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 3.4.2. Draagwijdte van de verzekeringspolis . . . . . . . . . . . . . . 17 3.4.3. Aangifte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 3.4.4. Bijkomende gevolgen van een ernstig arbeidsongeval. . 18

Wat wordt er hiermee bedoeld?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 6.1.1. Algemene omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 6.1.2. Overzicht van gebeurtenissen die een dwingende reden uitmaken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 6.1.3. Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Wat zijn de gevolgen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 6.2.1. Gerechtvaardigde afwezigheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 6.2.2. Geen recht op (gewaarborgd) loon. . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 6.3.1. Arbeidsreglement. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 6.3.2. Verwittig het sociaal secretariaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 6.3.3. Geen gedwongen recuperatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

© Oplossingen voor uw dagdagelijkse personeelsproblemen,

Zwangerschap 7.1.

7.2.

7.3.

8.

Uw werknemer vraagt ouderschapsverlof 8.1.

8.2.

8.3.

9.

Wat zijn de gevolgen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 7.1.1. Beschermd statuut. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 7.1.2. Preventieve werkverwijdering om gezondheidsreden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 7.1.3. Afwezigheid wegens zwangerschapsonderzoeken . . . . 34 7.1.4. Moederschapsrust . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 7.1.5. Borstvoedingsverlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 7.1.6. Borstvoedingspauzes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 7.1.7. Vaderschapsverlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 7.1.8. Ouderschapsverlof. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 7.2.1. Arbeidsreglement. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 7.2.2. Tips bij borstvoedingsverlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Speciaal geval. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 7.3.1. Overlijden kind vóór de vermoedelijke bevallingsdatum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 7.3.2. Overlijden kind na de geboorte. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Wat is ouderschapsverlof?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 8.1.1. Omschrijving. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 8.1.2. Twee systemen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Moet u het toestaan als werkgever? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 8.2.1. Principe en mogelijkheid tot uitstel. . . . . . . . . . . . . . . . . 42 8.2.2. Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 8.2.3. Formaliteiten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 8.2.4. Opnamemogelijkheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 8.2.5. Recht op gewaarborgd loon of uitkeringen?. . . . . . . . . . 44 8.2.6. Overige. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

Uw werknemer vraagt tijdskrediet 9.1.

9.2.

Wat is tijdskrediet?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 9.1.1. Begrip ‘tijdskrediet’. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 9.1.2. Inhoudelijke omschrijving en voorwaarden. . . . . . . . . . . 47 9.1.3. Berekening van de termijnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 9.1.4. Cumulatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Moet u het toestaan als werkgever? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 9.2.1. Schriftelijke kennisgeving en antwoordplicht . . . . . . . . . 50 9.2.2. Meer of minder dan tien werknemers. . . . . . . . . . . . . . . 51 9.2.3. Uitgesloten personeelscategorieën . . . . . . . . . . . . . . . . 51 9.2.4. 5%-drempel en planningsmechanisme. . . . . . . . . . . . . . 51 9.2.5. Recht van uitstel en recht van intrekking of wijziging. . . 52 9.2.6. Ontslagbescherming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 9.2.7. Uitkeringen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

© Oplossingen voor uw dagdagelijkse personeelsproblemen,

V

Inhoudstafel

7.

9.3.

10.

Uw werknemer wil deeltijds werken

Inhoudstafel

10.1.

10.2.

11.

11.2. 11.3.

12.3.

12.4. 12.5.

13.2.

Heeft u hier als werkgever iets mee te maken?. . . . . . . . . . . . . . . 69 13.1.1. Strafrechtelijke aansprakelijkheid van de werknemer. . . 69 13.1.2. Inning bij de werkgever. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 U wilt de boete wel betalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70

Uw werknemer richt schade aan 14.1. 14.2.

VI

Wat is de Pestwet?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Wat zijn de gevolgen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 12.2.1. Preventiebeleid voeren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 12.2.2. Gespecialiseerde preventieadviseur aanstellen. . . . . . . 64 12.2.3. Vertrouwenspersoon aanstellen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 12.2.4. Arbeidsreglement aanpassen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Wettelijke bescherming werknemers. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 12.3.1. Mogelijkheid van een klacht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 12.3.2. Maatregelen die genomen kunnen worden tegen daders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 12.3.3. Ontslagbescherming. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 12.3.4. Maatregelen tot voorkoming van misbruik . . . . . . . . . . . 67 Sancties voor de werkgever. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

Uw werknemer begaat een verkeersovertreding 13.1.

14.

Wat is loonbeslag?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 11.1.1. Begrip. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 11.1.2. Is heel het loon vatbaar voor beslag?. . . . . . . . . . . . . . . 59 Wat is het gevolg voor u als werkgever?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

Uw werknemer wordt ‘gepest’ 12.1. 12.2.

13.

Kan hij dit eisen?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 10.1.1. Algemene regel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 10.1.2. Uitzondering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

Beslag op het loon van uw werknemer 11.1.

12.

Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 9.3.1. Arbeidsreglement. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 9.3.2. Controleer eventuele sectorale bijzonderheden. . . . . . . 55

Draait u hiervoor op als werkgever? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Kunt u dit terugeisen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 14.2.1. Beperking van de aansprakelijkheid. . . . . . . . . . . . . . . . 73 14.2.2. Inhoudingen op het loon. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

© Oplossingen voor uw dagdagelijkse personeelsproblemen,

14.3. 14.4.

Discussie over vakantie 15.1.

Hoe kunt u dit oplossen als werkgever? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 15.1.1. Cascaderegeling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 15.1.2. Wettelijke regels. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 15.1.3. In geval van een conflict. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 15.2. Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 15.2.1. Impliciete toestemming. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 15.2.2. Bewijs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 15.2.3. Vakbond. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 15.2.4. Arbeidsreglement. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 15.3. Praktische gevallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 15.3.1. Is een overdracht van vakantie mogelijk?. . . . . . . . . . . . 79 15.3.2. Vakantie boeken zonder uw toestemming . . . . . . . . . . . 80

16.

Uw werknemer moet naar de rechtbank 16.1. 16.2.

16.3. 16.4.

17.

Uw werknemer moet getuigen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 Uw werknemer is partij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 16.2.1. Persoonlijke verschijning voor de arbeidsrechtbank. . . . 81 16.2.2. Andere rechtbank of geen persoonlijke verschijning. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 Uw werknemer is jurylid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 16.4.1. Bewijs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 16.4.2. Griffie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

Uw werknemer vraagt educatief verlof 17.1.

17.2.

Wat is educatief verlof?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 17.1.1. Algemene omschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 17.1.2. Voltijdse en bepaalde deeltijdse werknemers. . . . . . . . . 85 17.1.3. Erkende opleidingen en minimum aantal lesuren. . . . . . 85 17.1.4. Aantal uren educatief verlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 17.1.5. Opname van educatief verlof. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 17.1.6. Loon voor de uren educatief verlof. . . . . . . . . . . . . . . . . 88 17.1.7. Verlies van het recht op educatief verlof. . . . . . . . . . . . . 89 Moet u het toestaan als werkgever? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 17.2.1. Formaliteiten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 17.2.2. Collectieve planning. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 17.2.3. Terugbetaling van lonen en sociale bijdragen . . . . . . . . 91 17.2.4. Ontslagbescherming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

© Oplossingen voor uw dagdagelijkse personeelsproblemen,

VII

Inhoudstafel

15.

Kunt u hem ontslaan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 14.4.1. Verzekeraar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 14.4.2. Consulteer uw juridisch adviseur . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

17.3.

18.

Uw werknemer zit in de gevangenis

Inhoudstafel

18.1.

18.2.

18.3.

19.

21.2.

Wat zijn de gevolgen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 21.1.1. Omschrijving. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 21.1.2. Verwittigingsplicht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 21.1.3. Loon en uitkeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 21.1.4. En uw bedienden? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107

Uw deeltijdse wijkt af van zijn werkrooster 22.1.

22.2.

22.3.

VIII

Kunt u hem ontslaan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 Hoe verzamelt u bewijzen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

Uw werknemer kan niet werken om technische reden 21.1.

22.

Kunt u hem ontslaan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Hoe verzamelt u bewijzen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Naar huis sturen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Heeft u een beleid inzake alcohol en drugs?. . . . . . . . . . . . . . . . . 98

Uw werknemer heeft gestolen 20.1. 20.2.

21.

Wat zijn de gevolgen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 18.1.1. Voorlopige hechtenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 18.1.2. Uitvoering van een gevangenisstraf. . . . . . . . . . . . . . . . 93 Kunt u de werknemer ontslaan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 18.2.1. Beëindiging met opzeggingstermijn/-vergoeding. . . . . . 94 18.2.2. Ontslag om dringende reden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

Uw werknemer is dronken 19.1. 19.2. 19.3. 19.4.

20.

Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 17.3.1. U kunt het zelf wel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 17.3.2. Toch maar liever het sociaal secretariaat. . . . . . . . . . . . 92

Waarop moet u letten als werkgever?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 22.1.1. Situering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 22.1.2. Controle van de afwijkingen op het deeltijdse werkrooster. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Wat zijn de risico’s?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 22.2.1. Sociale zekerheidsbijdragen alsof het een voltijdse tewerkstelling was. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 22.2.2. Strafrechtelijke sancties. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 22.2.3. Administratieve geldboetes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 22.2.4. Loonaanpassing met de betaling van achterstallige RSZ-bijdragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111

© Oplossingen voor uw dagdagelijkse personeelsproblemen,

23.

U wilt uw werknemer ontslaan Wanneer kunt u ontslaan?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 Wat zijn de uitzonderingen?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 23.2.1. Contracten van bepaalde duur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 23.2.2. Beschermingsstatuten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 23.2.3. Verbod op willekeurig ontslag. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 23.3. Zijn er verschillende manieren?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 23.3.1. Opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116 23.3.2. Opzegging met vrijstelling van prestaties. . . . . . . . . . . 116 23.3.3. Verbreking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 23.4. Opzeggingstermijn arbeiders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 23.4.1. Duur? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 23.4.2. Uitzonderingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 23.5. Opzeggingstermijn bedienden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 23.5.1. Duur? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 23.5.2. Uitzonderingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123 23.6. Wat bij een te korte opzeggingstermijn? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 23.7. Hoe geeft u het ontslag correct?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 23.7.1. Vormvereisten opzegging. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 23.7.2. Bepalen en betekenen van de opzeggings­termijn. . . . 128 23.7.3. Hoe regelt u een verbreking?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131 23.8. Wat moet u betalen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 23.9. Sollicitatieverlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 23.10. Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 23.10.1. Vrees het niet-concurrentiebeding. . . . . . . . . . . . . . . . 134 23.10.2. Vermijd toekomstige procedures door een dading. . . . 135 23.10.3. Bespaar door optimalisatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 23.10.4. U moet het kunnen bewijzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136 23.10.5. Communiceer met uw (ex-)werknemer. . . . . . . . . . . . . 136 23.10.6. Pas op voor discriminatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136 23.10.7. Onrechtmatigheid kan lonend zijn . . . . . . . . . . . . . . . . 136 23.10.8. Gerechtsdeurwaarder kan soms toch voordelig zijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 23.10.9. Pas op met het einde van de proeftijd! . . . . . . . . . . . . 137

24.

Uw werknemer neemt zelf ontslag 24.1.

24.2.

24.3.

Wanneer kan hij dat doen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 24.1.1. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 24.1.2. Zijn er uitzonderingen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 Zijn er verschillende manieren?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 24.2.1. Opzegging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 24.2.2. Verbreking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 Waarop moet u letten?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 24.3.1. Duur van de opzeggingstermijn voor arbeiders . . . . . . 140 24.3.2. Duur van de opzeggingstermijn voor bedienden . . . . . 141 24.3.3. Wat bij een te korte opzeggingstermijn?. . . . . . . . . . . . 143

© Oplossingen voor uw dagdagelijkse personeelsproblemen,

IX

Inhoudstafel

23.1. 23.2.

24.4.

Inhoudstafel

24.5.

25.

U wilt uw werknemer ­ontslaan om dringende reden 25.1.

25.2.

25.3.

25.4.

26.

Wanneer kunt u dat doen?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149 25.1.1. Definitie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149 25.1.2. Ernstige tekortkoming. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149 25.1.3. Professionele samenwerking wordt onmiddellijk en definitief onmogelijk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150 25.1.4. Beoordeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150 Hoe doet u het correct?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 25.2.1. Eerste stap: ontslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 25.2.2. Tweede stap: kennisgeving van de dringende reden . . 153 25.2.3. Twee stappen in één keer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154 25.2.4. Bewijs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154 Wat is het gevolg?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 25.3.1. Einde van de tewerkstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 25.3.2. Uw werknemer start een procedure op voor de arbeidsrechtbank. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156 25.3.3. Uw werknemer start geen procedure op voor de arbeidsrechtbank. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 25.4.1. Bewijs (1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 25.4.2. Emoties. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 25.4.3. Bewijs (2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 25.4.4. Bewijs (3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160

Uw werknemer werkt bij de concurrentie 26.1. 26.2.

X

24.3.4. Vormvereisten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 24.3.5. Wat bij een vormelijk gezien onjuiste opzegging? . . . . 144 24.3.6. Onmiddellijk ontslag. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144 24.3.7. Sollicitatieverlof. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 Hoe kunt u reageren? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 24.4.1. Informeel verzoek tot beëindiging. . . . . . . . . . . . . . . . . 145 24.4.2. Formeel ontslag door de werknemer . . . . . . . . . . . . . . 146 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146 24.5.1. Verwittig uw sociaal secretariaat . . . . . . . . . . . . . . . . . 146 24.5.2. Tracht een korte regeling te bekomen . . . . . . . . . . . . . 147 24.5.3. Let op voor het niet-concurrentiebeding! . . . . . . . . . . . 147 24.5.4. Sluit een dading . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147 24.5.5. Beëindiging in onderling akkoord?. . . . . . . . . . . . . . . . 148

Terwijl hij nog in dienst is. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163 Nadat hij uit dienst is gegaan. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163 26.2.1. Oneerlijke concurrentie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 26.2.2. Eerlijke concurrentie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164

© Oplossingen voor uw dagdagelijkse personeelsproblemen,

Uw werknemer heeft nog vakantiedagen over 27.1.

27.2. 27.3.

28.

Internet en e-mail 28.1.

28.2. 28.3.

29.

Wat gebeurt er daarmee? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167 27.1.1. Vakantiewet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167 27.1.2. Alledaagse praktijk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167 Wat zijn de risico’s?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168

Kunt u dit controleren?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 28.1.1. Belangenafweging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 28.1.2. Recht om het gebruik te regelen . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 28.1.3. Recht om de naleving van de regels te controleren . . . . 169 28.1.4. Praktische uitvoering van de controle. . . . . . . . . . . . . . 171 Kunt u de werknemer ontslaan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 28.3.1. Technisch gezien blokkeren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 28.3.2. Policy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 28.3.3. Privé-e-mailadres. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 28.3.4. Beperkt e-mailgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173

Privé telefoneren 29.1.

Kunt u dit controleren?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 29.1.1. Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 29.1.2. Policy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176 29.1.3. Arbeidsreglement. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176 29.2. Kunt u de werknemer ontslaan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177 29.3. Gsm van het werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177 29.4. Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 29.4.1. Zorg voor bewijzen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 29.4.2. Gsm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179

30.

Ongevallen bij een a ­ ctiviteit na het werk 30.1. 30.2. 30.3.

31.

Is het een arbeidsongeval? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181 Wie moet de schade vergoeden? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182

Uw werknemer begaat een beroepsfout 31.1. 31.2. 31.3.

Wat kunt u doen als werkgever? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kunt u hem ontslaan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Praktische tips. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184

© Oplossingen voor uw dagdagelijkse personeelsproblemen,

XI

Inhoudstafel

27.

32.

Moet u loon betalen aan wie niet of te laat op het werk verschijnt?

Inhoudstafel

32.1. 32.2.

32.3.

33.

Uw werknemer weigert een opleiding te volgen 33.1.

33.2. 33.3.

34.

Kunt u de werknemer verplichten om een opleiding te volgen?. . 189 33.1.1. Opleiding tijdens de werkuren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189 33.1.2. Opleiding buiten de werkuren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190 Moet u overuren betalen voor het volgen van opleidingen?. . . . . 190 Kunt u een werknemer die weigert sanctioneren?. . . . . . . . . . . . 190

Uw werknemer maakt zijn dure opleiding elders te gelde 34.1. 34.2.

34.3.

35.

Wanneer is er gewaarborgd dagloon verschuldigd? . . . . . . . . . . 185 Concrete voorbeelden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186 32.2.1. Staking van het openbaar vervoer . . . . . . . . . . . . . . . . 186 32.2.2. Uw werknemer zit vast op vakantie . . . . . . . . . . . . . . . 186 32.2.3. Manifestaties en betogingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 32.2.4. Sneeuwellende. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 32.2.5. Files . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 Praktische tip. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188

Probleem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193 Biedt een scholingsbeding de oplossing?. . . . . . . . . . . . . . . . . . 193 34.2.1. Wat is een scholingsbeding? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193 34.2.2. Welke voorwaarden gelden ervoor?. . . . . . . . . . . . . . . 193 34.2.3. Wat moet er in het beding staan?. . . . . . . . . . . . . . . . . 195 Wanneer helpt het scholingsbeding niet? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196 34.3.1. Uw werknemer geeft er de brui aan. . . . . . . . . . . . . . . 196 34.3.2. Het is een korte opleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196

U ontslaat een 45-plusser en u moet hem outplacement aanbieden 35.1. 35.2.

Wat is outplacement?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197 Wanneer is het een verplichting?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197 35.2.1. Regel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197 35.2.2. Uitzonderingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 35.3. Wat moet er in het aanbod staan?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 35.4. Waaruit bestaat de begeleiding?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199 35.5. Welke sancties zijn er mogelijk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200 35.5.1. Voor de werkgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200 35.5.2. Voor de werknemer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200 35.6. Speciale gevallen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200 35.6.1. Outplacement in geval van bepaalde duur?. . . . . . . . . 200 35.6.2. Outplacement indien de werknemer deeltijds gaat werken? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201 35.6.3. Na de outplacementbegeleiding wordt uw ex-werknemer opnieuw werkloos?. . . . . . . . . . . . . 201

XII

© Oplossingen voor uw dagdagelijkse personeelsproblemen,

Modellen Eerste aanmaning wegens niet verklaren van een afwezigheid . . . . . . . 205 Tweede aanmaning wegens niet verklaren van een afwezigheid . . . . . . 206 Ontslag wegens niet verklaren van een afwezigheid . . . . . . . . . . . . . . . . 207 Verzoek om een doktersattest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208 Arbeidsongeval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209 Klein verlet en sociaal verlof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210 Akkoord over het opnemen van tijdskrediet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212 Contractuele regeling over het ten laste nemen van bepaalde verkeersboetes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213 Akkoord over het betalen en/of het inhouden op het loon van een verkeersboete . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214 Jaarlijkse vakantie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 Bijlage bij het arbeidsreglement: policy preventief alcohol- en drugsbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217 Kennisgeving van de opzeggingstermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 Akkoord over de duur van de opzeggingstermijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222 Akkoord over de vrijstelling van prestaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223 Kennisgeving van een verbreking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225 Brief met de mededeling van het ontslag om dringende reden . . . . . . . . 226 Niet-concurrentie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227 Toestemming voor de overdracht van afwezigheidsdagen . . . . . . . . . . . 228 Gsm-policy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 Scholingsbeding anno 2007 (aangepast aan de wet van 27.12.2006) . . 231 Overeenkomst over de terugbetaling aan de werknemer van kosten van opleidingen die hij heeft gevolgd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233 Beding in verband met verplichtingen tijdens een opleiding . . . . . . . . . . 234

© Oplossingen voor uw dagdagelijkse personeelsproblemen,

XIII

Inhoudstafel

36.