1942)

( O v e r g e n o m e n u i t " S i g n a a l " N o . 3/1942)

De wereld in oorlog Welke kansen heben Duitschlands vijanden

T

en onrechte draagt de oorlog v a n 19141918 den n a a m v a n " W e r e l d o o r l o g " . S t r i k t genomen ging het toen over een E u ropeeschen o o r l o g , w a a r a a n w e r d deelgenom e n door mogendheden b u i t e n E u r o p a . De beslissende v e l d s l a g e n w e r d e n echter uits l u i t e n d op het continent geleverd, t e r w i j l o o k het V e r d r a g v a n V e r s a i l l e s u i t s l u i t e n d op dit continent een o m w e n t e l i n g teweeg bracht. A l s vaststaande mag w o r d e n aangenomen dat de v r e d e s v e r d r a g e n v a n 1919 de oorzaak w a r e n v o o r een w i j z i g i n g v a n E u r o p a i n staatkundig opzicht, a l raakt dit onderwerp ons hier niet. T e r w i j l V e r s a i l l e s geen permanente u i t w e r k i n g op de w e r e l d p o l i t i e k had, z a l ten gevolge v a n den h u l d i g e n o o r l o g het gezicht v a n onze aarde, wat betreft de p o l i t i e k e v e r h o u d i n g e n , een algeheele v e r a n d e r i n g ondergaan. Iedereen die e v e n nadenkt, z a l dit k u n n e n beamen. F e i t e l i j k b e v i n d e n w i j ons v o o r den eersten keer i n de geschiedenis i n een é c h t e n w e r e l d o o r l o g : op alle strategische punten der aarde gaat de infanterie tot den a a n v a l over . . . storten bombardementsvliegtuigen i n een steilen d u i k omlaag . . . b u l d e r e n de k a n o n n e n . . . w o r d e n er schepen tot z i n k e n g e b r a c h t . . . doemen er tanks op . . . O p de r i j s t v e l d e n i n C h i n a , i n de rimboe v a n M a l a k k a , i n de rubbertuinen op de P h i l i p p i j n e n en i n N e d e r l a n d s c h - I n d i ë , i n A f r i k a , i n de arctische z ó n e n v a n K a r e l i ë , bij L e n i n g r a d , op het s c h i e r e i l a n d de K r i m , langs de kust

v a n het K a n a a l , b o v e n E n g e l a n d en op de z e v e n w e r e l d z e e ë n . . . o v e r a l is de o o r l o g ontketend. A l l e deelnemers aan dezen o o r l o g z i j n door de geheimzinnige wet der strategie met elkander v e r b o n d e n en v a n elkander afhankelijk. Zij allen zijn verantwoordelijk voor het toekomstig lot der w e r e l d . Inderdaad, een grootsche inzet.

Lokalisatie

en

verruiming.

M e n z o u eveneens v a n een grootsche v e r tooning k u n n e n spreken, i n d i e n men haar op een afstand en gelocaliseerd z o u k u n n e n gadeslaan. A a n g e z i e n dit niet m o g e l i j k is, heeft het menschdom den i n d r u k opgedaan dat de w e r e l d i n een zee v a n bloed w o r d t gedompeld. Terecht v r a g e n de v o l k e r e n z i c h d e r h a l v e af, w i e er a a n s p r a k e l i j k v o o r k a n ' w o r d e n gesteld dat de o o r l o g ten slotte derg e l i j k e dimensies heeft k u n n e n aannemen. De s c h u l d v r a a g is niet slechts i n m o r e e l opzicht b e l a n g r i j k , d o c h o o k omdat de belangen der groote mogendheden er z i c h aan spiegelen. O m d a t het overeenkomt met de meest eenvoudige wetten der l o g i c a , staat v a n den beginne af é é n d i n g vast: w i e belang had bij de u i t b r e i d i n g v a n den o o r l o g , heeft er w a a r s c h i j n l i j k evenzeer s c h u l d aan, dat deze o o r l o g w e r d u i t g e b r e i d ; t e r w i j l hij die v a n p l a n was het conflict te localiseeren, b l i j k b a a r niet v o o r dezen eersten w e r e l d -

o o r l o g a a n s p r a k e l i j k k a n w o r d e n gesteld. Indien men dit realiseert, z a l men k o m e n tot de navolgende conclusies : lo D u i t s c h land was v a n p l a n om de problemen i n het oosten v a n E u r o p a als v r a a g s t u k k e n v a n locale beteekenis te beschouwen en als zood a n i g op te lossen, t e r w i j l E n g e l a n d deze v r a a g s t u k k e n door garantieverdragen en bondgenootschappen tot een Europeeschen casus b e l l i maakte. 2o Reeds v ó ó r den oorlog was E n g e l a n d er op uit om de SovjetU n i e feitelijk als belligerente mogendheid aan een eventueelen o o r l o g te doen deelnemen, t e r w i j l D u i t s c h l a n d er o p rekende dat de S o v j e t - U n i e neutraal z o u b l i j v e n . 3o E n geland deed v a n den beginne af aan alle bondgenooten aan den o o r l o g deelnemen, i n tegenstelling met D u i t s c h l a n d en I t a l i ë die — zoo l a n g het er op leek dat een conflict i n de M i d d e l l a n d s c h e Zee k o n w o r d e n v o o r k o m e n — afstand deden v a n een gemeens c h a p p e l i j k e o o r l o g v o e r i n g . 4o H e t bolsjewisme had a l l e belang bij een oorlog, omdat het d a a r i n zag het begin v a n de w e r e l d r e v o l u t i e . 5<> H e t was de b e d o e l i n g v a n D u i t s c h l a n d — en i n feite die v a n het D r i e mogendheden-pact — om de V e r e e n i g d e Staten buiten een o o r l o g te houden. Deze mogendheid nam e v e n w e l de facto aan den o o r l o g deel — Pacht- en Leenwet, h u l p aan Engeland en aan de S o v j e t - U n i e , het v u r e n op schepen die z i c h op den A t l a n t i s c h e n O c e a a n b e v o n d e n — t e r w i j l zij J a p a n op het oostelijk halfrond door overspannen eischen provoceerde. In e l k e phase v a n de w o r s t e l i n g was het de b e d o e l i n g v a n D u i t s c h l a n d geweest om den oorlog te localiseeren, i n tegenstelling met z i j n v i j a n d e n die — om redenen v a n p o l i t i e k e n en m i l i t a i r e n aard — dezen o o r l o g zoo v e e l m o g e l i j k w i l d e n zien v e r r u i m d .

Onverhoeds, echter automatisch A l d u s groeide er u i t het P o o l s c h incident een Europeesch conflict, uit dit conflict een o o r l o g v a n E u r o p a tegen het b o l s j e w i s m e aan den eenen kant en een o o r l o g zonder voorafgaande oorlogsverklaring tusschen Europa en de V e r e e n i g d e Staten aan den

anderen kant. T e n einde i n staat te w o r d e n gesteld i n E u r o p a op een intensieve manier te k u n n e n interveneeren, hadden de V e r eenigde Staten er a l l e belang bij dat J a p a n geen roet i n het eten gooide, althans tot 1946, op w e l k tijdstip de V e r e e n i g d e Staten hoopten dat hun v l o o t z o o d a n i g z o u z i j n versterkt, dat zij een o o r l o g op twee w e r e l d z e e ë n zouden aandurven, faochtans was dit een c a r d i n a l e tout i n de b e r e k e n i n gen v a n Roosevelt. In de v e r o n d e r s t e l l i n g dat J a p a n door de economische sancties m u r w z o u z i j n gemaakt en het thans niet v e e l moeite z o u kosten om dit l a n d de das om te doen, eischte hij i n de besprekingen die aan het u i t b r e k e n v a n den o o r l o g onm i d d e l l i j k w a r e n voorafgegaan, dat J a p a n C h i n a en I n d o - C h i n a z o u ontruimen, het Driemogendheden-pact anulleeren, de N a n k i n g - r e g e e r i n g niet langer erkennen en z i c h zoodoende als 't ware aan handen en voeten gebonden z o u u i t l e v e r e n . M a a r J a p a n dacht er niet aan z i j n eigen doodsvonnis te onderteekenen, het verscheurde de strik die om z i j n nek z o u w o r d e n gelegd. Hetgeen bedoeld was als een z e n u w e n o o r l o g — de droomtoestand waarin Hawaai verkeerde t e r w i j l Roosevelt te zelfder tijd aan den M i k a d o een dreigbrief richtte, z o u anders niet k u n n e n w o r d e n v e r k l a a r d — w e r d g r i m m i g e ernst. A l d u s k w a m er uit den hemisfeer-oorlog onverhoeds de w e r e l d o o r l o g voort, wat het tijdstip betreft onverwacht, maar door de p o l i t i e k v o n Roosevelt als 't ware automatisch teweeg gebracht. Slechts door de g e l i j k t i j d i g e A m e r i k a a n s c h e interventie i n E u r o p a en het V e r r e O o s t e n konden deze op grooten afstand van elkander gelegen oorlogstooneelen v e r e e n i g d w o r d e n tot een algeheelen o o r l o g , die geenszins door D u i t s c h l a n d was beoogd, omdat de belangen v a n dit l a n d niet zoo ver r e i k t e n en het ook niet i n z i j n macht l a g om een zoodanigen o o r l o g te ontketenen.

De beteekenis van Japan M e n z a l k u n n e n aanvoeren dat de V e r eenigde Staten sterker z i j n dan J a p a n ; dat

zij meer slagschepen dan J a p a n bezitten of beter gezegd, bezaten; dat zij j a a r l i j k s 90 m i l l i o e n ton staal produceeren, t e r w i j l J a p a n slechts een tiende gedeelte v a n deze h o e v e e l h e i d voortbrengt; dat zij i n i n dustrieel opzicht het sterkste l a n d ter w e r e l d z i j n ; dat J a p a n gebrek heeft aan petroleum, ijzer en katoen; dat het Engelschb o l s j e w i s t i s c h front thans v e r r i j k t is met een v e e l sterker factor, ten nadeele v a n de Duitsche zijde v a n het front. W i e aldus redeneert, doet dit e v e n w e l op een onjuiste w i j z e en vertroebelt de zaak. H e t lijdt geen t w i j f e l of de V e r eenigde Staten z i j n i n industrieel opzicht de meerdere v a n Japan, a l z u l l e n w i j i n het m i d d e n laten of zulks o o k opgaat ten opzichte v a n de m i l i t a i r e b e k w a a m h e i d . V a n essentieele beteekenis is echter het n a v o l g e n d e : de V e r e e n i g d e Staten bevonden z i c h de facto reeds geruimen tijd i n het k a m p v a n Duitschlands v i j a n d e n w a a r a a n zij oorlogsmateriaal l e v e r d e n ; zij steunden Engeland i n m i l i t a i r opzicht door p a t r o u i l levaarten en het " s c h i e t b e v e l " . . . om k o r t te gaan, zij verleenden zoo v e e l m o g e l i j k hulp i n economisch en m i l i t a i r opzicht. Zelfs i n d i e n de V e r e e n i g d e Staten z i c h rechtens met D u i t s c h l a n d i n een o o r l o g zouden hebben bevonden, zouden zij — p r a c t i s c h gesproken — ó ó k niet v e e l meer hebben k u n n e n doen. Zeer w a a r s c h i j n l i j k zelfs minder, want de V e r e e n i g d e Staten t r o k k e n v o o r d e e l v a n h u n eigenschap v a n een mogendheid die de j u r e g é é n en de facto w é l o o r l o g voert. Er diende e v e n w e l r e k e n i n g te w o r d e n gehouden met Japan, omdat dit land, i n p o l i t i e k opzicht, b e v r i e n d was met de Spil-mogendheden. A l diende men i n de V e r e e n i g d e Staten dus op z i j n qui v i v e te z i j n , er k o n niet w o r d e n ontkent dat J a p a n niet bij machte was eenigen economischen steun aan de S p i l te geven, t e r w i j l het e v e n m i n k o n beletten dat er gedurig Amerikaansche wapenleveranties naar het W e s t e n w e r d e n verscheept. N o c h Engeland noch de Sovjet-Unie z i j n er door het deelnemen door A m e r i k a aan den o o r l o g , beter op geworden. W a t hen betrof,

was de deelneming door de V e r e e n i g d e Staten slechts de officieele legalisatie v a n een status quo ante b e l l u m . H i e r tegenover staat, dat J a p a n op 7 December 1941 het v o l l e gewicht v a n zijn weermacht en v a n z i j n hoog opgevoerd economisch bestel i n de weegschaal heeft gelegd die aldus ten gunste v a n de Spil-mogendheden is gaan o v e r h e l l e n . Zonder dat het reeds geruimen tijd bestaande A m e r i k a a n s c h - E n g e l s c h - S o v jet-bondgenootschap met een oorlogspotentiaal w e r d v e r r i j k t , zag het z i c h eensklaps geplaatst tegenover een n i e u w front dat g e v o r m d w e r d door een numeriek zeer groot, b e k w a a m en dapper v o l k . In de toekomst z u l l e n de V e r e e n i g d e Staten h u n leveranties aan hun oude bondgenooten i n belangrijke mate dienen te beperken, omdat zij i n de eerste plaats om hun eigen v e r d e d i g i n g moeten denken. B o v e n d i e n J i j k t het er op dat J a p a n z i c h i n het zuid-oostelijk gedeelte v a n het V e r r e Oosten toch eerder i n het bezit z a l stellen v a n petroleum en ijzer, dan z i j n v i j a n d e n hadden gedacht. W e l is w a a r heeft de President naar a a n l e i d i n g v a n de door den o o r l o g uitgeoefende pressie, de A m e r i k a a n sche bewapenings-industrie i n sterke mate doen opvoeren. H e t staat te bezien of dit v e e l effect z a l sorteeren, i n a a n m e r k i n g genomen dat iemand die soldaat is, niet tevens als arbeider i n de oorlogs-industrie te w e r k k a n w o r d e n gesteld. Eveneens dient men rekening te houden met het tonnageverlies door het v e r g a a n v a n schepen, t e r w i j l men v o o r a l z a l o n d e r v i n d e n dat de aanvoeren v a n grondstoffen uit de A z i a t i sche landen steeds minder zullen worden.

Een algeheeïe omwenteling in den toestand ter zee In é é n enkele m i l i t a i r e sector w a r e n de A m e r i k a n e n en de Engelschen tot dusver de meerdere v a n de Spil-mogendheden: er stonden ten minste 30 Engelsche en A m e r i kaansche slagschepen tegenover 9 Duitsche en Italiaansche. Deze v e r h o u d i n g v a n drie tot é é n beteekende een suprematie, althans óp het water v a n de w e r e l d z e e ë n en was

Japansche steunpunten U.S.A.-steunpunten Sovjet-steunpunten Engelsche steunpunten Japan Mandsjoekwo door Japan bezet Chineesch gebied Fransch

Indochina

Thailand U.S.A. Engelsch gebied Nederlandsch-Indië niet-bezet China De afstanden zijn op de kaart in K. M. aangegeven

Japan moest zich buigen De eene basis na de ander werd hoe langer hoe verder vooruilgeschoven, het Japansch economisch bestel ontredderd en dit land verstoken van grondstoffen. Ten slotte verscheen Roosevelt op Sovjetgebied in den rug van de Japansche eilanden. Uit onze politieke wereldkaart blijkt het gevaar waaraan Japan was blootgesteld, maar evenzeer blijkt hieruit de immense aistand waarop de V. S. moeten oorlogvoeren, alsmede de kwetsbaarheid van het A-B-C-Iront in het Verre Oosten

Singapore—Samaa via Melbourne 12500 K. M.

v o o r de S p i l een beletsel v o o r een succesv o l l e n zeeslag, omdat e l k slagschip d e r S p i l v ó ó r z i j n eigen ondergang, v a n te v o r e n ten minste v i e r v i j a n d e l i j k e slagschepen z o u hebben moeten v e r n i e t i g d . D o o r het toedoen v a n J a p a n was de v e r h o u d i n g — volgens Engelsche gegevens — i n d e n beginne 30 : 21, die door de i n de eerste oorlogsdagen opgeloopen v e r l i e z e n echter spoedig 25 : 21 w e r d , dus 2,5 : 2,1 i n plaats v a n o o r s p r o n k e l i j k 3 : 1 . H i e r d o o r w e r d nagenoeg een pariteit v e r k r e g e n , zooals deze i n d e n laatsten o o r l o g n i m m e r tusschen D u i t s c h l a n d e n E n g e l a n d h a d bestaan. T o c h heeft D u i t s c h l a n d destijds i n d e n zeeslag bij het S k a g e r r a k — waarbij de v e r h o u d i n g Engelsche tot Duitsche oorlogsbodems w a s 37 : 21 — de o v e r w i n n i n g behaald. Sedert J a p a n z i j n triomfen op H a w a a i e n op het s c h i e r e i l a n d M a l a k k a k o n v i e r e n , is er sprake v a n een g e n u ï e n e kans d e r Drie M o g e n d h e d e n b i j een zeeslag. De situatie ter zee heeft dus een algeheele w i j z i g i n g ondergaan, d i e z i c h v o o r a l doet gevoelen i n de Chineesche Zee. H i e r toch bezitten de Japanners sedert de eerste oorlogsdagen de suprematie ter zee, w a t hen i n staat stelde — e n stelt — langs de A z i a t i s c h e kust, op M a l a k k a , de P h i l i p pijnen, en i n N e d e r l a n d s c h - I n d i ë een w i l l e k e u r i g aantal troepen te embarkeeren en te r a v i t a i l l e e r e n . D o o r de reeds b i j het b e g i n behaalde groote successen der J a p a n ners w e r d e n de A m e r i k a n e n e n de E n g e l schen tot een m o e i e l i j k e defensie genoodzaakt. Z i j zouden a l l e e n door het w i n n e n v a n een zeeslag het v e r l i e s v a n h u n bezittingen i n het V e r r e O o s t e n k u n n e n v o o r k o m e n . M a a r deze zeeslag z o u moeten plaats v i n d e n op v e r r e n afstand v a n de home-bases, dus als 't ware b i n n e n het j a c h t g e b i e d v a n de Japansche d u i k b o o t e n , met andere w o o r d e n b i n n e n een areaal dat ingesloten w o r d t door Japansche steunpunten. H e t is niet o n m o g e l i j k dat deze zeeslag b i j het i n d r u k v e r s c h i j n e n v a n d i t opstel reeds heeft plaats gehad, hetgeen z i c h , evenals de gebeurtenissen i n het V e r r e Oosten, op een v e r r e n afstand zouden doen gevoelen.

De wereldzeeën staan met elkander in verbinding De z e e ë n staan i n n a u w e r contact met elkander d a n de continenten, w a t analoog het g e v a l is met de oorlogstooneelen. A l s er ergens v i j f oorlogsschepen buiten gevecht w o r d e n gesteld, moeten er v i j f andere oorlogsbodems v o o r i n de plaats k o m e n , tenzij men afstand w i l doen v a n z i j n portie i n de beheersching der zee. E l k E n g e l s c h of A m e r i k a a n s c h slagschip — het escorte v a n v l i e g k a m p s c h e p e n , kruisers, destroyers en geleideschepen daaronder begrepen — dat op aanvullende w i j z e tegen J a p a n i n actie z a l k o m e n , dient v a n het m a r i t i e m effectief i n de M i d d e l l a n s c h e Zee of op d e n A t l a n tischen O c e a a n , i n m i n d e r i n g te w o r d e n gebracht. H e t eene gat wordt als 't ware met het andere gestopt. O f de v e r h o u d i n g e n i n de M i d d e l l a n s c h e Zee — en daardoor tevens i n A f r i k a — ondergaan een w i j z i g i n g , of de actie door Duitsche schepen op d e n A t l a n t i s c h e n O c e a a n w o r d t gev a a r l i j k e r , te meer w a a r D u i t s c h l a n d toch reeds beschikt over de sterkste duikbootv l o o t ter w e r e l d en zoodoende k a n bogen op een dienovereenkomstige suprematie ter zee. H e t spreekt v a n z e l f dat de transporten naar W l a d i v o s t o k met het oog o p de n i e u w e situatie geenszins als o n g e v a a r l i j k mogen w o r d e n beschouwd, t e r w i j l o o k T j a n g - K a i Sjek d e n toestand, v o o r a l w a t betreft de r a v i t a i l l e e r i n g , somber inziet. D e B i r m a straat was immers de eenige toevoerweg, en de afgrendeling v a n deze straat beteekent dat C h i n a geheel en a l op eigen k r a c h t moet steunen, w a t e v e n w e l overeenk o m t met een m i n i e m oorlogspotentieel, aangezien tot dusverre z i j n verzet — i n materieel opzicht — u i t s l u i t e n d door leveranties v a n buitenaf w e r d gaande gehouden. Eveneens is het d u i d e l i j k dat het vraagstuk der handelstonnage i n een ander daglicht is k o m e n te staan. De A m e r i k a a n s c h e v l o o t toch z a l i n sterke mate behoefte hebben aan troepentransport-, hospitaal-, r a v i t a i l leeringsschepen, hulpkruisers, kustwachtbooten . . . d i e aan de k o o p v a a r d i j v l o o t en

de scheepvaart op grond v a n de Pacht- en der W e r e l d r e v o l u t i e " d a n ook niet door Leenwet dienen te w o r d e n onttrokken. Deze een veldtocht gedurende de zomermaanden behoefte z a l b l i j k e n grooter te z i j n d a n k o n w o r d e n v e r m o r z e l d . E v e n w e l heeft de men a a n v a n k e l i j k h a d verondersteld, omdat Duitsche weermacht i n het Oosten reeds men uiteraard z a l trachten de reeds i n het v e l e ronden gewonnen e n men z a l geen begin v e r l o r e n gegane slagschepen te verm i l i t a i r e geheimen verraden door reeds v a n g e n door handelsschepen. thans te v e r t e l l e n dat de Duitschers n a de winterpause opnieuw z u l l e n starten, en Voor wien werkt de Tijd? dat de B o l s j e w i k i d a n zoodanige opstoppers G e z i e n de gewijzigde situatie ter zee, z u l l e n moeten incasseeren dat zij dezen behoeft het geen v e r w o n d e r i n g te baren, keer w e l k u n n e n w o r d e n uitgeteld. H e t dat v e l e Engelschen e n A m e r i k a n e n meer o o r s p r o n k e l i j k p l a n v a n de Engelschen en dan ooit de defensieve gedachte voorstaan de A m e r i k a n e n was, de p r o d u c t i e v e r l i e z e n en de doelmatigheid v a n een soort v a n en het gedurende de slagen v e r l o r e n gegaan afmattend verzet bepleiten, tot het tijdstip oorlogsmateriaal, door h u n leveranties te dat er v a n de w e r v e n n i e u w e dreadnoughts compenseeren: volgens h u n berekeningen te water w o r d e n gelaten, a l houden z i j er bedroegen de p r o d u c t i e v e r l i e z e n v a n de verplaatste e n o p n i e u w i n bedrijf genomen reeds b i j voorbaat r e k e n i n g mede dat een fabrieken 40 p C t . v a n haar capaciteit v a n zoodanige w e d s t r i j d door de w e r v e n onderv ó ó r d e n o o r l o g . Tusschen d i t programma l i n g , ten voordeele v a n de V e r e e n i g d e en z i j n u i t v o e r i n g staat thans e v e n w e l de Staten en E n g e l a n d z a l strekken. W e l n u , macht v a n Japan. De zeewegen z i j n thans tusschen het op stapel zetten e n het te i n n o g hooger mate bedreigd; de A m e r i water laten v a n een oorlogsbodem, l i g g e n k a n e n moeten h u n o o r l o g s n i j v e r h e i d i n pl.m. drie j a r e n . E e n beroep op d e n tijd dienst stellen v a n h u n eigen weermacht eh — r e k e n i n g houdende met het afwerken r a v i t a i l l e e r i n g ; de Engelschen moeten expev a n schepen, met den aanbouw w a a r v a n ditielegers naar het V e r r e Oosten sturen, reeds een begin w e r d gemaakt — z o u dus w a a r eveneens luchtstrijdkrachten dringend alleen opgaan, i n d i e n de leden v a n het v a n noode zijn. Zelfs onder de meest Pact-van-Drie daar niets tegenover zouden gunstige v o o r w a a r d e n z o u J a p a n niet verk u n n e n stellen. J a p a n z o u z i c h dus b i j slagen k u n n e n w o r d e n vooraleer de bedezen b e w a p e n i n g s w e d s t r i j d a l l é é n moeten slissende stormaanval door de Duitschers zien te redden, t e r w i j l tevens wordt veri n het Oosten v a n Europa plaats heeft ondersteld dat D u i t s c h l a n d er v o o r l o o p i g gehad. D u z o u m e n óf het V e r r e O o s t e n niet i n z o u slagen om z i j n k r a c h t e n i n het moeten laten schieten met de onzekere kans N a b i j e O o s t e n v r i j te maken. Inmiddels op aanvoer v i a Iran en het — thans dichtv e r s t r i j k t er i n het Oosten de tijd en w e l gevroren A r c h a n g e l — óf men moet z i j n op een andere w i j z e als de v i j a n d e n v a n bolsjewistischen bondgenoot i n de ure v a n D u i t s c h l a n d d i t zouden w i l l e n . Reeds ter het hoogst gevaar i n den steek laten. De gelegenheid v a n de bezoeken d i e L o r d maanden gedurende w e l k e de Russische B e a v e r b r o o k e n M r . H a r r i m a n i n het najaar wegen berijdbaar zijn, v e r s t r i j k e n t e r w i j l aan M o s k o u brachten, moest w o r d e n geniemand h e n k a n i n h a l e n . . . constateerd, dat de toestand w a a r i n de Sovjet-Unie verkeerde, een o n m i d d e l l i j k e h u l p v e r l e e n i n g op groote schaal vereischte, i n d i e n althans een u i t e i n d e l i j k e o v e r w i n n i n g door de Duitschers i n 1942 diende te w o r d e n v o o r k o m e n . A a n d e n anderen kant moet w o r d e n erkend, dat de bolsjewistische oorlogsmachine de ergste v e r w a c h t i n g e n h a d overtroffen en dat deze "Stoomwals

Indien echter i n 1942 de S o v j e t - U n i e verpletterd z a l z i j n e n J a p a n z i c h niet slechts heeft weten staande te houden doch zelfs v e r o v e r i n g e n op groote schaal zal hebben gemaakt, — waarop alle teekenen w i j z e n — d a n z u l l e n er i n D u i t s c h l a n d — v o o r Europa — schepen w o r d e n gebouwd, t e r w i j l men daar te lande geen andere taak z a l

k e n n e n dan de machtige Japansche scheepsb o u w i n d u s t r i e met alle kracht te steunen. D u i t s c h l a n d k a n slechts te lande w o r d e n o v e r w o n n e n , maar nadat de S o v j e t - U n i e v e r s l a g e n z a l z i j n , z u l l e n er geen legers meer bestaan die D u i t s c h l a n d zou moeten vreezen, ook geen expeditielegers die trouwens over de wereldzeeën zouden moeten w o r d e n aangevoerd. Z o o d r a dit tijdstip z a l z i j n aangebroken, z u l l e n de v i j a n d e n v a n D u i t s c h l a n d den o o r l o g reeds v o o r de helft hebben v e r l o r e n , omdat zij hem tegen E u r o p a onder geen v o o r w a a r d e meer k u n n e n w i n n e n . H e t l i j k t een sprookje en toch is het een feit, dat n a de deeln e m i n g door J a p a n aan den o o r l o g , er alle kans bestaat dat de leden v a n het D r i e Mogendheden-pact ook de andere helft v a n den o o r l o g ter zee z u l l e n w i n n e n . W a n t n a de nederlaag der B o l s j e w i k i z a l de industrieele competitie der oorlogvoerende mogendheden als v o l g t v e r d e e l d z i j n : 130 m i l l i o e n A m e r i k a n e n , 44 m i l l i o e n Engelschen, 17 m i l l i o e n A f r i k a a n d e r s , A u s t r a l i ë r s é n bewoners v a n N i e u w - Z e e l a n d . . . tegen 90 m i l l i o e n Duitschers, 50 m i l l i o e n Italianen, 100 m i l l i o e n Japanners, dus 191 m i l l i o e n " d e m o c r a t e n " tegen 240 m i l l i o e n " a u t o r i t a i r e n " . Tegenover de h u l p v o l k e r e n aan gene zijde, k u n n e n de D r i e M o g e n d h e d e n s t e l l e n : t a l v a n bondgenooten i n E u r o p a die i n e c o n o m i s c h opzicht a l l e n Europeanen z i j n en dus menschen, w e l k e b e s c h i k k e n o v e r een intelligentie die b o v e n het gemiddelde uitgaat. B o v e n d i e n M a n d s j o e r i j e , de groote gebiedsdeelen die reeds door J a p a n i n C h i n a w o r d e n gecontroleerd, alsmede alle grondstoffen die J a p a n tot d i e n tijd z a l hebben buitgemaakt.

Waf- heelt Europa daarmede te maaken ? Langs deze l i j n e n beweegt z i c h de nieuwe w e r e l d o o r l o g . W e l is waar z a l menig Europeaan er w e i n i g door gesticht z i j n dat de o o r l o g alweer is u i t g e b r e i d en dat zoodoende z i j n einde — en tevens het einde v a n alle beslommeringen — i n een onafzienbare verte is gerukt. A n d e r e n z u l l e n w i l l e n weten wat deze o o r l o g s p o l i t i e k op den "/0974

geheelen aardbol te m a k e n heeft met E u ropa? H e t feit dat de o o r l o g w e r d u i t g e b r e i d bewijst immers dat het niet gaat o m E u r o p a doch om de geheele wereld? Inderdaad is het den vijanden van D u i t s c h l a n d om de geheele w e r e l d te doen. U i t de ter gelegenheid v a n de bijeenkomst op den A t l a n t i s c h e n O c e a a n afgelegde v e r k l a r i n g alsook uit het programma v a n de C o m m u n i s t i s c h e Partij b l i j k t v o o r ieder w e l d e n k e n d mensch, dat er aan den overk a n t mogendheden z i j n die onbeperkte eischen meenen te mogen stellen. H i e r tegenover staat het v r e d e s d o e l dat door de leden v a n het Driemogendhedenpact wordt nagestreefd, t.w. een reorganisatie b i n n e n afgebakende gebiedsdeelen i n E u ropa en het V e r r e Oosten. De laatstgenoemde mogendheden strijden derhalve niet om de w e r e l d te beheerschen, d o c h integendeel t é g e n de wereldheerschappij. Z i j bemoeien z i c h niet met de z a k e n v a n vreemde mogendheden, d o c h stellen z i c h slechts te weer tegen de i n m e n g i n g i n d i n g e n die h u n eigen machtsbereik raken. D i t geldt evengoed v o o r het V e r r e O o s t e n als v o o r E u r o p a . De hegemonie die de v i j a n d e n v a n D u i t s c h l a n d zouden w i l l e n oprichten, voert als leuze: B o l s j e w i s t i s c h e w e r e l d r e v o l u t i e of v e r p l e t t e r i n g en ontw a p e n i n g v a n alle autoritaire staten, waardoor E u r o p a óf het slachtoffer v a n het bolsjewisme z o u w o r d e n of afdalen tot een A m e r i k a a n s c h e k o l o n i e zonder politieke rechten. V o o r zoover het betreft Europa, vecht D u i t s c h l a n d tegen deze bedreigingen, maar omdat de v i j a n d e l i j k e a a n v a l l e n over de geheele wereld verspreid zijn is D u i t s c h l a n d w e l v e r p l i c h t i n de geheele w e r e l d ten strijde te t r e k k e n . D o o r de o v e r w i n n i n g of door de nederlaag zal w o r d e n beslist, of E u r o p a e i n d e l i j k eensgezind z a l w o r d e n , z i c h tegen interventies v a n buitenaf z a l weten te b e v e i l i g e n en ó ó k i n r e d e l i j k e mate iets i n de w e r e l d te v e r t e l l e n z a l hebben. E u r o p a z a l of i n een n i e u w e gedaante h e r r i j z e n of het z a l w o r d e n uitgewischt. Heeft E u r o p a er iets mede te maken, of niet? Otto P h i l i p p Haf,ner