15 juni 2010 VOORJAARSNOTA 2010

VOORJAARSNOTA 2010

15 juni 2010

Bladzijde Inleiding

3

Hoofdstuk 1 Tussentijdse rapportage programma’s • Algemeen bestuur • Openbare orde en veiligheid • Verkeer, vervoer en waterstaat • Economische zaken • Onderwijs • Cultuur en recreatie • Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening • Volksgezondheid en milieu • Ruimtelijke ordening en volksgezondheid • Financiën • Kostenplaatsen • Investeringskredieten

5 8 10 13 15 17 20 25 29 33 36 39

Hoofdstuk 2 Stand van zaken: • Algemene dekkingsmiddelen • Reserves en voorzieningen 2010 • Vrij aanwendbare algemene reserve • Onvoorzien • Stelposten • Kapitaallasten

40 43 43 44 44 45

Hoofdstuk 3 Voorstel verwerking financiële gevolgen voorjaarsnota 2010

46

Hoofdstuk 4 Meerjarenraming

50

Hoofdstuk 5 Kaderstelling

55

Bijlage 1 Dekkingsvoorstellen College

58

Bijlage 2 Prioriteitenlijst 2011 – 2014

61

Bijlage 3 Staat van reserves en voorzieningen

65

-2-

Inleiding Voor u ligt de voorjaarsnota 2010. De voorjaarsnota vloeit voort uit de door u vastgestelde financiële verordening waarin is bepaald dat wij aan u voor 1 juli een tussentijdse rapportage (voorjaarsnota) aanbieden met betrekking tot de stand van zaken van de programmabegroting en een kadernota waarin de kaders voor de begroting voor het volgend jaar staan opgenomen. In de voorjaarsnota geven wij u inzicht in de stand van zaken met betrekking tot het voorgenomen beleid en nieuwe ontwikkelingen zowel voor 2010 als voor de jaren 2011 – 2014. Ons streven is om het pakket met nieuw beleid zo compleet mogelijk te presenteren, zodat de begroting 2011 zo goed mogelijk aansluit bij deze voorjaarsnota. In de begroting 2011 zullen de bouwstenen van deze voorjaarsnota verder uitgewerkt worden. In hoofdstuk 3 wordt een samenvatting gegeven van het verwachte financieel resultaat voor het jaar 2010. Voorgesteld wordt om het tekort ad € 207.923 te onttrekken aan de Algemene Reserve. In de gepresenteerde mutaties wordt reeds voor ruim € 390.000 aan de Algemene Reserve onttrokken voor de vorming van een bestemmingsreserve ten behoeve van wachtgeldverplichtingen voor bestuurders en ter dekking van de incidentele rentelast voor de aankoop van grond in Zuidwolde. Andere opvallende oorzaken voor het resultaat zijn de tegenvallende inkomsten van de Algemene Uitkering, de wettelijk verplichte invoering van de BAG (Basisregistratie Gebouwen), de hogere kosten voor het leerlingenvervoer, de stijgende kosten in het kader van de WWB en het incidentele voordeel op de kapitaallasten door een andere werkwijze als gevolg van het nieuwe financiële systeem. Het resultaat bestaat voor € 228.183 uit structurele mutaties. Dit structurele tekort werkt door in de meerjarenbegroting. In de voorjaarsnota zijn reeds maatregelen genomen om het tekort zoveel mogelijk te beperken. Hierbij hebben wij verschillende ramingen nog eens kritisch tegen het licht gehouden en, waar verantwoord, hebben we stelposten/ramingen verlaagd. Er moet echter rekening gehouden worden met de verschillende wensen/verplichtingen in deze voorjaarsnota die nog niet in geld zijn vertaald, of die nog niet structureel zijn geraamd. De reden hiervoor is dat bij verschillende ontwikkelingen niet altijd te schatten is wat de (structurele) last gaat worden. Voorbeelden hiervan zijn de invoering van een midoffice, een KCC (Klant Contact Centrum) en de invoering van de BAG. Hoofdstuk 4 gaat over de meerjarenraming. Deze vertoont in alle jaren een tekort. In bijlage 1 doen wij u daarom een aantal mogelijke bezuinigingsvoorstellen om dit tekort te dekken. In de meerjarenramingen hebben we echter nog geen rekening gehouden met de verwachte bezuinigingen op de algemene uitkering, omdat er momenteel nog geen duidelijkheid is over de hoogte van de korting. In het bestuursprogramma hebben we reeds aangegeven dat we in samenspraak met leden van de raad, college en ambtelijke organisatie met voorstellen willen komen om deze financiële perikelen het hoofd te kunnen bieden. Dit gebeurt kort na de komende zomervakantie. Één van de oorzaken van het tekort is een dalende algemene uitkering, die is berekend op basis van de junicirculaire. Deze daalt de komende jaren behoorlijk ten opzichte van de

-3-

verwachting op basis van de septembercirculaire 2009. Het gaat hier om een structurele verlaging van ongeveer € 200.000 in 2014. Zoals gezegd, is dit exclusief de verwachte korting op de algemene uitkering als gevolg van de rijksbezuinigingen. De belangrijkste oorzaken voor deze verlaging liggen in een verlaging van de uitkeringsfactor en een verlaging van de WMO uitkering. Daarnaast krijgen we in 2011 op basis van de huidige ontwikkelingen in de inwoneraantallen incidenteel bijna € 80.000 in verband met dalende inwoneraantallen. Doordat we in de ontwikkeling van de algemene uitkering echter rekening houden met een stijgend aantal inwoners op basis van de huidige grondexploitaties, vervalt deze uitkering weer in 2012. In de meerjarenraming en op de prioriteitenlijsten is ook sprake van verschillende wensen die PM zijn geraamd. Voorbeelden hiervan zijn het herstel van de beschoeiingen, het herstel van kademuur en betondamwand, de reconstructie van de Waldadrift, natuurvriendelijke oevers en vervanging openbare verlichting. Duidelijk mag zijn dat deze niet allemaal gerealiseerd kunnen worden. Daarom hebben we een rangorde aangebracht op deze wensen en hebben we besloten deze voorlopig nog niet te ramen. Bij de verdere uitwerking van de bezuinigingen zal moeten worden beoordeeld wat de noodzaak van de genoemde wens is in relatie tot de beperkte financiële ruimte. In hoofdstuk 5 doen wij u een aantal voorstellen met betrekking tot uitgangspunten die wij gaan hanteren bij de opstelling van de begroting 2011. Zoals gezegd, doen wij in bijlage 1 een aantal voorstellen om het financiële tekort in meerjarenperspectief te compenseren. Tevens lopen wij hierbij vooruit op de verwachte korting op de algemene uitkering. De huidige schatting is dat deze oplopend naar 2015 ongeveer structureel € 1.000.000 zal bedragen. In verband met de onzekerheid over de hoogte van deze korting is dit in deze voorjaarsnota nog niet financieel vertaald. Graag vernemen wij uw mening over deze voorstellen. De voorstellen waarmee u kunt instemmen, kunnen dan worden meegenomen in de op te stellen begroting 2011 en bijbehorende meerjarenramingen. De voorstellen die reeds in 2010 een financieel effect hebben, zullen aan de hand van deze voorjaarnota worden verwerkt. Wij leggen deze voorjaarsnota 2010 aan u ter bespreking en vaststelling voor. Bedum,

15 juni 2010.

Burgemeester en wethouders van Bedum, drs. H.P. Bakker R. Wiltjer

-4-

, burgemeester. , gemeentesecretaris.

Hoofdstuk 1 Programma: 0 Algemeen bestuur Wat gaan we doen in 2010 aan de uitvoering van het raadsprogramma? Opgenomen in het programma 2010 We blijven streven naar de realisering van de politieke en bestuurlijke agenda. Bepalen koers met betrekking tot samenwerking met Winsum en de Marne en eventueel anderen.

Met behulp van extern bureau (PNO) trachten subsidiestromen te ontsluiten. Initiatief ontwikkelen om subsidieverwerving als proces meer te institutionaliseren. Zo goed mogelijk invulling geven aan de communicatienota.

De dorpenrondes worden gecontinueerd en de voorgenomen wijkgerichte aanpak van het dorp Bedum wordt geëffectueerd. Opstellen van een nota Leeftijdsbewust personeelsbeleid en de toekomstvisie van de buitendienst. De integriteitsnota wordt bij gelegenheid geactualiseerd. Jongeren en politiek: uitvoering geven aan initiatieven van de raad en de Stichting Welzijn Bedum.

Ingezet beleid handhaving openbare orde wordt onverkort voortgezet.

Stand van zaken juni 2010 Dit streven wordt onverkort doorgezet. Zowel het raadsvoorstel als het bijbehorende convenant zijn vastgesteld in de raad van 3 juni 2010. Met het oog op de ingezette samenwerking is een externe projectleider aangesteld. In de stuurgroep is besloten dat deze naast de samenwerking ook de projectleiding voor het ELO - project overneemt. Bij besluit van 12 november 2009 is door de raad een krediet beschikbaar gesteld van € 16.000 gebaseerd op de inzet voor 2,5 dag per week. Ingaande medio 2010 wordt dit voor het geïntegreerde project (BMW en ELO) 5 dagen in de week. Tot einde 2011 vergt dit een extra investering van € 60.000. Daarom wordt u voorgesteld voor 2010 € 20.000 en voor 2011 € 40.000 beschikbaar te stellen. Het onderzoek loopt. Een deel van het onderzoek wordt voor de zomervakantie afgerond. Dit betreft het procesmatige gedeelte. De wijkgerichte ronde is in voorbereiding. Het streven is nog voor de zomervakantie de eerste ronde te beleggen. In het kader van waarstaatjegemeente.nl zal, volgens planning, nog voor de zomer het onderzoek naar de kwaliteit van onze dienstverlening starten. Is in voorbereiding.

Het opstellen van de nota leeftijdsbewust personeelsbeleid is vertraagd. De toekomstvisie is in concept bijna gereed. Dit is in voorbereiding. Bezien wordt of deze opdracht als stageopdracht kan worden weggezet. Opnieuw wordt een politiek jeugddebat in samenwerking met jongeren, fractieleden en vertegenwoordigers van de Stichting Welzijn Bedum voorbereid. Aan dit uitgangspunt wordt niet getornd.

Wat gaan we nog meer doen in 2010? Opgenomen in het programma 2010 Relatie met de burger

Stand van zaken juni 2010 Het content management systeem (cms) waarmee www.bedum.nl wordt onderhouden, is aangeschaft in 2004. In de tussentijd is er aan het systeem weinig gewijzigd. Ontwikkelingen op het vlak van ict, toename van het belang van de website, toegenomen wensen vanuit inwoners en verplichtingen vanuit de Rijksoverheid maken het noodzakelijk om het cms te vervangen. Zo moeten sites van gemeenten per 1 januari 2011 volledig voldoen aan de webrichtlijnen. Alhoewel

-5-

aanpassing van het huidige systeem niet volledig onmogelijk is, is een aanpassing even kostbaar, zo niet kostbaarder dan vervanging ervan. De aanschaf van een systeem dat volledig voldoet aan alle huidige eisen en meeloopt in toekomstige ontwikkelingen is daarmee een rendabele keuze. Ook moet een nieuw systeem het mogelijk maken om onder meer bekendmakingen te publiceren. Decentraal contentbeheer is daarbij onmisbaar. Bedum.nl is het primaire platform van al hetgeen digitaal reilt en zeilt vanuit het gemeentehuis. Het is daarbij het portaal dat een groeiend aantal andere informatiesystemen ontsluit zoals melddesk, de Centrale Voorziening Decentrale Overheid, de gemeentewinkel, het raadsinformatiesysteem, et cetera. Koppelingen en een optimale zoekmachine beïnvloeden (zo niet bepalen) de vindbaarheid en daarmee de kwaliteitsbeleving van onze doelgroepen ten aanzien van alle digitale systemen die de gemeente en andere overheidsinstanties aanbieden. Kosten CMS De eenmalige kosten bedragen ca. € 25.000. Structurele jaarlijkse kosten bedragen ca. € 5.000. De kosten van de migratie van de content zijn op dit moment nog moeilijk te schatten. Bedum.nl bestaat uit meer dan duizend pagina’s en duizenden links naar documenten en andere sites. Deze content moet handmatig worden gemigreerd. De hoeveelheid tijd die daarvoor nodig is, is op dit moment niet bekend.

Stand van zaken inzet extra middelen Voor de uitvoering van dit programma zijn naast de structurele middelen die beschikbaar zijn in de begroting geen extra middelen beschikbaar gesteld: Omschrijving Stand van zaken

Afwijkingen beschikbaar gestelde kredieten Door de raad zijn diverse kredieten beschikbaar gesteld. In onderstaand overzicht wordt aangegeven waar afwijkingen t.o.v. de vastgestelde kredieten worden verwacht. Omschrijving Toelichting

Afwijkingen ramingen huidig jaar De ontwikkelingen over de eerste vier maanden 2010 laten de volgende afwijkingen zien. 600200 600200 601300 601450 601450 602700 602900

Lasten 7.700

College van burgemeester en wethouders College van burgemeester en wethouders Voorlichting algemeen Representatie Representatie Verkiezingen Bestuurlijke samenwerking

Baten -/- 32.352

25.000 1.600 387 6.500 20.000

Toelichting op de afwijkingen(niet hiervoor al benoemd)

-6-

Omschrijving College van burgemeester en wethouders College van burgemeester en wethouders

Representatie

Representatie

Verkiezingen

Toelichting In verband met de installatie van de burgemeester zijn incidenteel kosten gemaakt die niet waren begroot. In de begroting is een onttrekking (€ 32.352) aan de voorziening wethouderspensioenen opgenomen. Deze onttrekking is geraamd ter dekking van het wachtgeld van een voormalig bestuurder. Deze constructie is binnen het BBV niet meer toegestaan, waardoor de raming kan komen te vervallen. Deze post is op dit moment overschreden vanwege afscheid van raadsleden en introductie van de burgemeester in de organisatie in combinatie met enkele ambtsjubilea. Door het Herdenkingscomité is een nieuwe plaquette geplaatst bij het monument. De kosten (€ 387) van deze plaquette heeft de gemeente Bedum voor haar rekening genomen. Omdat het kabinet gevallen is, zijn de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2010 in plaats van 2011. De raming is daarom naar voren gehaald, naar 2010.

Ontwikkelingen 2010-2014 Omschrijving Basisregistraties

Wabo en BAG

Toelichting De komende jaren zullen de Basisregistraties die er nu al zijn (GBA en BAG) verder worden uitgebouwd. Bekend is al dat er basisregistraties gaan komen voor de WOZ, topografie en kadaster. De effecten en mogelijke kosten voor de gemeente zijn nog niet bekend. De invoering van de Wabo en de BAG brengt nieuwe werkprocessen met zich mee. Daar waar nodig moet de begroting daarop worden aangepast (zie programma 8).

-7-

Jaar 2011 e.v.

2010

Programma: 1 Openbare orde en veiligheid Wat gaan we doen in 2010 aan de uitvoering van het raadsprogramma? Opgenomen in het programma 2010 Wanneer er aanleiding voor is, worden de activiteiten in 'IVB Bedum in beeld' aangevuld met nieuwe initiatieven. Jaarlijks overleg politie met de raadscommissie ABZ voortzetten.

Nieuwe planvorming in verband met de komst van de veiligheidsregio. Sociale veiligheid: - uitvoering geven aan openbaar verlichtingsplan: diverse projecten.

Extra aandacht besteden aan voorlichting over huiselijk geweld. Wet op huisverbod in ontwikkeling met afspraken met het maatschappelijk werk. Verder de ontwikkeling van een meldpunt zorg en overlast.

Activiteiten toezicht in de buurt.

Stand van zaken juni 2010 Verschillende activiteiten die behoren tot het terrein integrale veiligheid zijn in uitvoering. Het document IVB Bedum in beeld moet nog geactualiseerd worden. In de commissievergadering van 20 mei jl. heeft dit overleg plaatsgevonden. Naast presentatie van een politioneel veiligheidsbeeld Bedum 2009, werd door het CMO het concept van de Veiligheidsmonitor 2009 gepresenteerd en toegelicht. De planvorming is, op provinciaal niveau, in voorbereiding. In de tweede helft van 2010 worden de resultaten daarvan verwacht. Er wordt verder uitvoering gegeven aan het meerjaren vervangingsplan openbare verlichting. Alle zogenaamde TLEM armaturen zijn vervangen. Bij de reconstructie van de Stationsweg en de Wilhelminalaan is nieuwe verlichting geplaatst. Dit zal ook gebeuren bij de op dit moment in uitvoering zijnde herinrichting van Onderdendam. Daarbij wordt aan de Stadsweg ook een proef gedaan op het gebied van dimmen van Openbare Verlichting. Voorlichting huiselijk geweld: gestart met voorlichtingsbijeenkomsten voor professionals. Voorlichting burgers, samen met de BMW-gemeenten en het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG), is in voorbereiding. Wet op huisverbod: er zijn nog geen verdere afspraken gemaakt met het algemeen maatschappelijk werk over de invulling/uitvoering van het 10-dagenmodel in het kader van de Wet op huisverbod (middelen zijn opgenomen in de begroting). De ontwikkeling van het meldpunt zorg en overlast loopt, volgens planning start in september. Op dit moment nog niet duidelijk of er sprake zal zijn van extra kosten (op termijn). Na het eerste jaar zal geëvalueerd worden. De insteek is om het meldpunt dusdanig in te richten dat er geen extra kosten gemaakt hoeven te worden. De ontwikkeling van het meldpunt doen we samen met Winsum en De Marne. Dit onderdeel wordt meegenomen in de actualisering van IVB Bedum in beeld.

Wat gaan we nog meer doen in 2010? Opgenomen in het programma 2010

Stand van zaken juni 2010

Stand van zaken inzet extra middelen Voor de uitvoering van dit programma zijn naast de structurele middelen die beschikbaar zijn in de begroting de volgende extra middelen beschikbaar gesteld: Omschrijving Stand van zaken Hulpverleningsvoertuig brandweer € 66.807. De vervanging van het hulpverleningsvoertuig is in

-8-

voorbereiding en wordt, zo mogelijk, afgestemd met de regio. Vervanging vindt plaats in 2011. Inkoop wordt nu afgestemd met de regio. Om die reden vindt vervanging plaats in 2011.

11 sets ademluchttoestellen € 26.400.


Afwijkingen ramingen huidig jaar De ontwikkelingen over de eerste Vier maanden 2010 laten de volgende afwijkingen zien. 604000 604100 606000 606000

Lasten -/- 1.200 615 7.000 731

Personeelsbeleid en –beheer brandweer Brandkranen en putten Opvang zwerfdieren Discriminatiemeldpunt

Baten

Toelichting op de afwijkingen(niet hiervoor al benoemd) Omschrijving Personeelsbeleid en –beheer brandweer Brandkranen Opvang zwerfdieren

Discriminatiemeldpunt

Toelichting De jaarlijkse kosten van meten en registreren zullen niet worden aangesproken in 2010. Door areaaluitbreiding neemt ook het aantal brandkranen toe. Voor de opvang is € 8.762 begroot. In 2009 is € 15.630 verantwoord. Dit budget staat onder druk door toename van het aantal opgevangen zwerfdieren. Wij zullen met de Dierenbescherming in overleg gaan over deze ontwikkelingen en de daarmee verband houdende kosten. Wij zijn van mening dat dit niet volledig op de gemeente verhaald moet worden. Naast een structurele bijdrage van € 3.710 is er ook een incidentele bijdrage verstrekt ad € 1.373. Per saldo leidt dit tot een overschrijding van € 731.

Ontwikkelingen 2010-2014 Omschrijving Vervanging 11 portofoons

Toelichting In de vervangingslijst voor 2012 is opgenomen de vervanging van 11 portofoons ten bedrage van € 8.250. Deze vervanging wordt afgestemd met de regio en vindt plaats in 2011.

-9-

Jaar 2011

Programma: 2 Verkeer, vervoer en waterstaat Wat gaan we doen in 2010 aan de uitvoering van het raadsprogramma? Opgenomen in het programma 2010 Herinrichting Onderdendam.

Opstellen en vaststellen van een nieuw Gemeentelijk Verkeersveiligheidsplan.

Aanpassen instapperrons bij straten waar een herinrichting plaats vindt.

Parkeerverbod vrachtwagens binnen de bebouwde kom Bedum. Vervanging N361 door zgn. 4b+-variant.

Oost-Westverbinding ontsluiting FricoDomo

Start aanleg fietsroute Plus tussen Bedum en Groningen.

Stand van zaken juni 2010 In maart zijn de werkzaamheden gestart in de Achterweg. Inmiddels is ook begonnen in de Bedumerweg. Als gevolg van onvoorziene werkzaamheden bij kabels en leidingen is enige vertraging ontstaan. Na de bouwvak wordt begonnen met de wegen aan de noordkant van het Boterdiep. Naar verwachting zal het werk gereed zijn aan het einde van het jaar. Door extra werkzaamheden zijn inmiddels meerkosten ontstaan. Vooralsnog vallen deze binnen de raming. Momenteel wordt gewerkt aan de totstandkoming van een gemeentelijk verkeers- en vervoersplan. Op basis van het vastgestelde plan van aanpak is het offertetraject gestart. De kosten hiervan zijn moeilijk te schatten. Wij gaan op voorhand uit van ongeveer € 40.000. Successievelijk zijn tot nu toe bij herinrichtingen ook de busperrons aangepast. De busperrons gelegen aan wegen die niet heringericht worden, moeten uiterlijk in 2012 zijn aangepast. Er is overleg met een ondernemer om gezamenlijk een terrein op het Bedrijvenpark Boterdiep te ontwikkelen. De invoering van het parkeerverbod wacht daarop. In verband met een financieel tekort is het tracé op verschillende plaatsen aangepast. Boog om Winsum is bijvoorbeeld komen te vervallen. In het najaar vindt definitieve besluitvorming over het tracé plaats. Omdat zowel variant 4b+ als ook de studie naar aanpassing van de N360 voor Bedum waarschijnlijk weinig perspectief biedt voor wat betreft een goede ontsluiting van met name de FricoDomo, zal hiernaar, i.o.m. provincie Groningen, een aparte studie moeten worden verricht. De planvorming bevindt zich in een afrondende fase. De grondverwerving en planologisch procedure zijn in voorbereiding. Naar alle waarschijnlijkheid kan eind 2011 gestart worden met de aanleg. De doortrekking vanaf de carpoolplek naar kruispunt WaldadriftSchoolstraat maakt geen deel uit van dit plan. Dit komt voor rekening van de gemeente. Hiervoor dienen we een BDU-aanvraag in. Als deze gehonoreerd wordt, dan bedraagt de subsidie 35%.

Wat gaan we nog meer doen in 2010? Opgenomen in het programma 2010 Uitvoering beheerplan wegen 2009 - 2013.

Stand van zaken juni 2010 Voor de bouwvak wordt het bestek gereed gemaakt en aanbesteed. Na de bouwvak volgt uitvoering. In samenwerking met een adviesbureau wordt gewerkt aan een plan voor een betere ontsluiting van het station voor auto, fiets en bus. Het project wordt voor het overgrote deel gefinancierd uit gelden van de "Regio Groningen-Assen". Naar verwachting zal er eind 2010 een ontwerp-plan zijn.

Verbeteren bereikbaarheid station in Bedum.

- 10 -

Vervanging bewegingsmechanisme en groot onderhoud brug bij gemeentehuis.

Onderzoek naar subsidiemogelijkheden renovatie brug Fraamklap. Uitvoering vervangingsplan Openbare Verlichting. Opstellen nieuw uitvoeringsplan met kostenramingen voor de periode 2011 t/m 2015.

Werkzaamheden zijn gereed, wegens onvoorziene omstandigheden dreigt het budget met ca. € 10.000 te worden overschreden. Wij zijn nog in overleg met de aannemer over deze meerkosten. BRIM subsidie is aangevraagd op basis van het instandhoudingsplan Holstein Restauratie Architectuur. Er wordt nu een pilot m.b.t. dimmen aan de Stadsweg te Onderdendam uitgevoerd. De evaluatie hiervan wordt meegenomen in de op te stellen beleidsnotitie OVL (doelstelling is dit plan eind 2010 gereed te hebben).

Stand van zaken inzet extra middelen Voor de uitvoering van dit programma zijn naast de structurele middelen die beschikbaar zijn in de begroting de volgende extra middelen beschikbaar gesteld: Omschrijving Stand van zaken Reconstructie Molenweg € 100.000. De plannen hiervoor moeten nog worden uitgewerkt. Uitvoering Meerjarenplan openbare verlichting Wordt pas ingezet na afronding beleidsplan OVL, dus € 99.160 vanaf 2011. Vervanging vrachtwagen € 98.320. Dit heeft een relatie met de toekomstvisie van de buitendienst. De vervanging zal daarom in dat kader worden bezien. Aanleg parkeerplaatsen De Kamp € 25.000. Het plan voor de aanleg van de parkeerplaatsen is uitgewerkt. Hierover dient nog overleg plaats te vinden met omwonenden en gebruikers van de volkstuinen. Als hierover overeenstemming is, kan de aanleg dit jaar worden uitgevoerd. Aanleg parkeerplaatsen Zuidwolde € 21.000. Het erfpachtrecht van de bewuste percelen is aangekocht en de akte van wijziging van de erfpachtvoorwaarden om de parkeerplaatsen te kunnen realiseren is 4 mei 2010 gepasseerd. Nu kan de realisatiefase gestart worden.

Afwijkingen beschikbaar gestelde kredieten Door de raad zijn diverse kredieten beschikbaar gesteld. In onderstaand overzicht wordt aangegeven waar afwijkingen t.o.v. de vastgestelde kredieten worden verwacht. Omschrijving Toelichting Onderhoud en bediening bruggen Voor de renovatie van de brug bij het gemeentehuis is € 50.000 extra krediet gevraagd. De kapitaallasten (€ 3.804) van dit aanvullend krediet zullen worden meegenomen bij de begroting 2011.

Afwijkingen ramingen huidig jaar De ontwikkelingen over de eerste vier maanden 2010 laten de volgende afwijkingen zien 607800 609100

Lasten 10.000 40.000

Gladheidsbestrijding Opstellen verkeersveiligheidsplan

Toelichting op de afwijkingen (niet hiervoor al benoemd)

- 11 -

Baten

Omschrijving Gladheidsbestrijding

Verkeersveiligheidsplan

Toelichting Zoals bekend hebben we in de eerste maanden van 2010 een lange periode van sneeuwval en -overlast gehad. Het budget voor strooizout is daardoor al fors overschreden. Om ook aan het einde van het jaar nog ruimte te hebben is extra budget benodigd van € 10.000. Voor een toelichting zie, bij bovenstaande: “Opstellen en vaststellen van een nieuw Gemeentelijk Verkeersveiligheidsplan”.

Ontwikkelingen 2010-2014 Omschrijving Onderhoud kade, kademuur en beschoeiing

Toelichting In opdracht van het waterschap Noorderzijlvest is het Boterdiep gebaggerd. Vanwege de bodemdaling in ons gebied is het waterpeil in het Boterdiep met 14 cm verlaagd. In Zuidwolde heeft dit al geleid tot het verzakken van de walkant over een lengte van ongeveer 100 meter. De verwachting is dat deze problemen zich op meer plaatsen voor gaan doen. Wij hebben het Waterschap inmiddels aansprakelijk gesteld voor reeds ontstane en nog op te treden schade als gevolg van de peilverlaging. Voor het verdere vervolg zal eerst alle beschoeiing geïnventariseerd moeten worden. Hiervoor zullen offertes worden gevraagd.

- 12 -

Jaar

Programma: 3 Economische zaken Wat gaan we doen in 2010 aan de uitvoering van het raadsprogramma? Opgenomen in het programma 2010 Verdere ontwikkeling contacten met het bedrijfsleven.

Verdere uitwerking plannen verbetering winkelstructuur en centrumplan.

Stand van zaken juni 2010 De relatie tussen de gemeente en het bedrijfsleven willen we verder versterken door middel van structureel overleg met de Bedrijvenvereniging van de gemeente Bedum (BvgB) en de agrarische sector. Daarnaast wordt getracht - in samenwerking met de BvgB - het structureel overleg met de middenstand (detailhandel) nieuw leven in te blazen. De bedrijfsbezoeken zullen worden voortgezet, zowel ambtelijk als ook bestuurlijk. In 2010 zullen wij als gemeente weer aanwezig zijn op de Promotiedagen voor het Bedrijfsleven, op het "Plein Bedum". In december 2009 is met de besturen van Bederawalda en Wierden en Borgen afgesproken om een herijking uit te voeren om te zien of alsnog tot een gezamenlijk plan gekomen kan worden. Van de ontwikkelaar die tot 2010 bij het project betrokken was, is inmiddels afscheid genomen. Momenteel wordt de herijking uitgevoerd en wordt er een 'spoorboekje' opgesteld. Dit zal in september aan de commissie / raad worden aangeboden.

Wat gaan we nog meer doen in 2010? Opgenomen in het programma 2010 Omgevingsvergunning (Wabo) Uitwerking notitie Economische Zaken

Stand van zaken juni 2010 zie programma 8. Op 17 december 2009 heeft de raad de notitie "Economisch beleid in de gemeente Bedum" vastgesteld. In hoofdstuk 6 van deze notitie is de te volgen koers voor de komende jaren vastgelegd. Voor een negental punten is aangegeven, waarop wij ons de komende jaren zullen richten. Met inachtneming van deze punten zal de notitie verder uitgevoerd worden.

Stand van zaken inzet extra middelen Voor de uitvoering van dit programma zijn naast de structurele middelen die beschikbaar zijn in de begroting de volgende extra middelen beschikbaar gesteld: Omschrijving Stand van zaken Projecten herstructurering met een jaarlast van Zie hiervoor bij plannen verbetering winkelstructuur. € 25.000 Het tekort kan deels met dit bedrag worden gedekt.


- 13 -

Afwijkingen ramingen huidig jaar De ontwikkelingen over de eerste vier maanden 2010 laten de volgende afwijkingen zien Lasten 612100 Economische zaken, bijdrage VvE

Baten 800

Toelichting op de afwijkingen(niet hiervoor al benoemd) Omschrijving Economische zaken, bijdrage VvE

Toelichting De bijdrage is jaarlijks met de inflatie verhoogd. In de praktijk blijkt dit niet voldoende te zijn. Op basis van de jaarrekening van de vereniging van eigenaren wordt voorgesteld € 800 bij te ramen.

Ontwikkelingen 2010-2014 Omschrijving

Toelichting

Jaar

- 14 -

Programma: Onderwijs

4

Wat gaan we doen in 2010 aan de uitvoering van het raadsprogramma? Opgenomen in het programma 2010 Ontwikkeling Brede School.

Stand van zaken juni 2010 Met de scholen wordt overleg gevoerd over vormgeving van de brede schoolgedachte en dan met name brede school in samenwerking. Hierbij worden ook andere ontwikkelingen in de samenleving betrokken, zoals bijv. de gevolgen van de krimp. Binnen het gebiedsgericht werken (GGW) wordt samen met de gemeenten Eemsmond, De Marne en Winsum onderzocht op welke wijze er een goede overlegstructuur met de scholen kan worden opgezet, de zgn. Regionale Educatieve Agenda (REA). Bekostiging vindt plaats vanuit de middelen die beschikbaar zijn gesteld voor het GGW.

Vormgeven aan lokaal welzijnsbeleid.

Wat gaan we nog meer doen in 2010? Opgenomen in het programma 2010 Ontwikkelen plan mogelijke onderwijscampus door Stichting Marenland en het VCPO.

Stand van zaken juni 2010 Stichting Marenland en het VCPO-noord hebben hierover nog niets gepresenteerd naar de gemeente toe.

Stand van zaken inzet extra middelen Voor de uitvoering van dit programma zijn naast de structurele middelen die beschikbaar zijn in de begroting de volgende extra middelen beschikbaar gesteld: Omschrijving Stand van zaken Brede school kosten, bedrag PM. PM IHP 2010 afschrijving 20 jaar € 48.991. Uitvoering 2010 (Vervangen kozijnen, ramen en deuren Kleuterkoepel). IHP 2010 t.l.v. ABR € 24.493. Uitvoering 2010.

Afwijkingen beschikbaar gestelde kredieten Door de raad zijn diverse kredieten beschikbaar gesteld. In onderstaand overzicht wordt aangegeven waar afwijkingen t.o.v. de vastgestelde kredieten worden verwacht. Omschrijving Toelichting Bijzonder basisonderwijs –huisvesting. Binnenklimaat Voor de verbetering van het binnenklimaat op huisvesting. basisscholen hebben we subsidie aangevraagd en ontvangen. Aangezien het plafond van de subsidie nog niet was bereikt, hebben we toegezegd gekregen dat we extra subsidie krijgen. Dit betekent ook dat de cofinanciering hoger wordt. Vandaar dat er extra kapitaallasten moeten worden geraamd van € 743. Deze zullen worden meegenomen bij de begroting 2011.

Afwijkingen ramingen huidig jaar De ontwikkelingen over de eerste vier maanden 2010 laten de volgende afwijkingen zien. 621300

Lasten 50.000

Leerlingenvervoer

- 15 -

Baten

Toelichting op de afwijkingen(niet hiervoor al benoemd) Omschrijving Kosten leerlingenvervoer

Toelichting In 2008 is door de Regioraadgemeenten een aanbesteding vervoer uitgevoerd. Het ging daarbij om leerlingenvervoer, Wmo-vervoer en Regiotaxivervoer. In deze aanbesteding is gekozen voor een andere systematiek bij de kostenberekening en is ook uitgegaan van een andere verdeelsleutel bij de kostenverdeling naar de betrokken gemeenten. Het nieuwe contract voor het leerlingenvervoer, dat van kracht is geworden per 1 september 2009, blijkt nu voor onze gemeente veel duurder uit te vallen. Er wordt nog onderzoek gedaan naar de exacte redenen, maar vast staat al wel dat het ‘oude’ contract voor onze gemeente zeer gunstig was. Wij zijn nog in afwachting van de resultaten van dit onderzoek. Op het moment dat de uitkomsten bekend zijn, zullen we u nader informeren. Naar het zich nu laat aanzien zullen de kosten van het leerlingenvervoer voor onze gemeente met ca. € 70.000 stijgen. Hiervan wordt ca. € 20.000 gecompenseerd doordat de kosten op het onderdeel Regiotaxi lager worden. Bij het opmaken van de begroting 2010 was deze ontwikkeling nog niet bekend. Aangezien het nieuwe contract loopt tot en met 2011, ramen we voor de jaren 2010 en 2011 € 50.000 extra.

Ontwikkelingen 2010-2014 Omschrijving Stichting Marenland

Onderwijsbegeleiding

Toelichting De financiële positie van de stichting Marenland staat onder druk. Wij zijn momenteel in afwachting van een rapportage van het bestuur van de stichting. Er is weinig vraag van de scholen op het gebied van onderwijsbegeleiding. Het beschikbare budget ad € 31.265 kan daarom met ingang van 2011 vrijvallen.

- 16 -

Jaar 2010

2011 e.v.

Programma: 5 Cultuur en recreatie Wat gaan we doen in 2010 aan de uitvoering van het raadsprogramma? Opgenomen in het programma 2010 Nadere uitwerking speerpunten VVV-Lauwersland. Bovengemeentelijke afstemming van activiteiten tussen ondernemers.

Fiets- en wandelpaden: continuering binnen samenwerkingsverband VVV-Lauwersland. Introductie fietsknooppuntroutes in de stadsrand.

Buurt-Onderwijs-Sport (BOS) Impuls en Nationaal Actieplan Sport en Bewegen (NASB).

Uitvoering geven aan de sportnota.

Voorbereiding activiteiten in het kader van het Europese jaar van de vrijwilliger.

Maatschappelijke stage: Onderzoek naar mogelijkheden provinciale website. Verder invulling geven aan makelaars/bemiddelingsfunctie. Afronding bibliotheekvernieuwingsproces.

- 17 -

Stand van zaken juni 2010 Met de verhuizing van het VVV-kantoor naar Kapelstraat 3 is een opmerkelijke stijging in het aantal bezoekers te constateren (2.458 in 2009 tegen 1.878 in 2008). Het bestuur en de directie van VVV-Lauwersland achtten dit een schot in de roos. Met de invulling van de functie van accountmanager is een start gemaakt met de doelstelling de band met de leden te versterken. Het leidt tot een groeiende belangstelling bij de diverse leden om aansluiting te zoeken bij de activiteiten van de VVVLauwersland en bij elkaar. In regioverband heeft de Grontmij de opdracht uitgevoerd om te komen tot (aan)sluitende routes van fietsknooppunten. Toegerekend naar de participerende gemeenten komen de kosten voor de gemeente Bedum neer op een bedrag van € 6.823. Dit bedrag wordt ten laste gebracht van de begrote ILG-cofinanciering. Vanaf 2011 dient er een bedrag aan uit te besteden onderhoud begroot te worden. Hiermee is een bedrag van € 2.082 gemoeid. De BOS-Impuls loopt 31 december 2010 af. Voor de resultaten wordt hier verwezen naar de jaarlijkse verslaglegging. In 2011 wordt gestart met het NASB. Hiervoor is groen licht gegeven. De financiering is voorzien uit grotendeels bestaande posten die volgens integrale beleidsvoering aangewend kunnen worden. Aan de actiepunten zoals die genoemd zijn in de sportnota is/wordt uitvoering gegeven. Voor de introductie van de Combinatiefuncties zal medio 2010 een voorstel aan de raad worden voorgelegd. Er ligt een Programma van Eisen klaar rond de vervanging van de zand-ingestrooide tennisbanen op sportcomplex "De Beemden" (banen 5 en 6), aangevuld met bodemonderzoek door ISA-Sport (NOC*NSF). Binnenkort zullen aannemers uitgenodigd worden om op de werkzaamheden in te schrijven, waarna tot gunning kan worden overgegaan. Het beschikbare budget bedraagt € 36.000. Het moet blijken of dit geraamde bedrag toereikend zal zijn. Het is nog niet bekend of gemeenten extra middelen van het ministerie van VWS zullen ontvangen voor lokale activiteiten. Los daarvan willen we nagaan of (binnen de beschikbare middelen) extra aandacht kan worden geschonken aan de vrijwilligers in het Europese jaar van de vrijwilliger 2011. De provinciale website is in oktober 2009 gestart. De makelaars/bemiddelingsfunctie wordt uitgevoerd door de Stichting Welzijn Bedum. Het bibliotheekvernieuwingsproces is afgrond. Het cluster zit nu in het proces om het opdrachtgeverschap goed vorm te geven.

Wat gaan we nog meer doen in 2010? Opgenomen in het programma 2010 Oplevering MFA Zuidwolde.

Stand van zaken juni 2010 De multifunctionele accommodatie aan de Van Berumstraat is eind april 2010 opgeleverd. De officiële opening staat gepland voor eind juni/begin juli 2010. Het is op dit moment nog te vroeg om een financiële eindafrekening te kunnen presenteren. De aanleg is vorig jaar gedaan en met het planten van bomen tijdens de boomfeestdag begin 2010 is dit afgerond. Er wordt op dit moment gewerkt aan een plan voor het onderhoud. Hierover wordt nog van gedachten gewisseld met de vorige eigenaren. Gezien financiële ontwikkelingen is er op dit moment geen sprake van een facelift van de bibliotheek Zuidwolde. Een facelift van de bibliotheek Bedum zit in overlegfase (zowel qua uitvoering als wie financieel verantwoordelijk is.)

Aanleg groenterreintjes Zuid- en Noordwolde.

Facelift bibliotheek Bedum en Zuidwolde

Stand van zaken inzet extra middelen Voor de uitvoering van dit programma zijn naast de structurele middelen die beschikbaar zijn in de begroting de volgende extra middelen beschikbaar gesteld: Omschrijving Stand van zaken Lichtmasten en CV sportvelden Onderdendam Op basis van de economische levensduur is deze investering opgevoerd. Omdat er geen problemen bekend zijn met de lichtmasten en de CV recent is vervangen, kan dit krediet worden afgevoerd. Lichtmasten sportcomplex "De Beemden". Dient nog uitgevoerd te worden.

Afwijkingen beschikbaar gestelde kredieten Door de raad zijn diverse kredieten beschikbaar gesteld. In onderstaand overzicht wordt aangegeven waar afwijkingen t.o.v. de vastgestelde kredieten worden verwacht. Omschrijving Toelichting Verlichting westelijke voetbalveld sportpark Om het capaciteitstekort van het huidige trainingsveld Noordwolde. weg te kunnen werken is het westelijk wedstrijdveld gerenoveerd om tevens als trainingveld (voor de jeugd) dienst te kunnen doen. Daartoe is het noodzakelijk dat er verlichting rond het veld wordt geplaatst. Uit onderzoek is gebleken dat de uitbreiding van de capaciteit met zich meebrengt dat er vanaf de Noordwolderweg een nieuwe kabel zal moeten worden aangebracht. Er is echter een ontwikkeling met het gebruik maken van LEDverlichting die een dergelijke investering in nieuwe bekabeling overbodig zou maken. Hangende deze ontwikkeling is het raadzaam te wachten met het aanleggen van nieuwe bekabeling.

Afwijkingen ramingen huidig jaar De ontwikkelingen over de eerste vier maanden 2010 laten de volgende afwijkingen zien 630000

Plantsoenen, parken, ander openbaar groen

Toelichting op de afwijkingen

- 18 -

Lasten 35.000

Baten

Omschrijving Plantsoenen, parken, ander openbaar groen

Toelichting Per 1 oktober 2008 is het gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen in groenstroken verboden. Dit betekent dat er frequenter moet worden geschoffeld. Met Abilty was afgesproken dat we 2009 zouden beschouwen als 'proefjaar' om te bepalen wat voor gevolgen dit heeft. In 2009 was uitgegaan van meerkosten van zo’n € 20.000. Op basis van de ervaringen van 2009 en geactualiseerde gegevens betreffende de oppervlaktes te onderhouden groen heeft Ability een prijsaanbieding gedaan die aanzienlijk hoger ligt dan voorgaande jaren. Hierover zal nog overleg plaats vinden met Ability. Op voorhand ramen wij hiervoor € 35.000.

Ontwikkelingen 2010-2014 Omschrijving Fiets- en wandelpaden

Toelichting Voor onderhoud van fiets- en wandelpaden moet er vanaf 2011 € 2.082 worden begroot.

- 19 -

Jaar 2011 e.v.

Programma: 6 Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening Wat gaan we doen in 2010 aan de uitvoering van het raadsprogramma? Opgenomen in het programma 2010 Uitvoering geven aan beleidsvoornemens in Wmobeleidsplan.

Stand van zaken juni 2010 Uitvoering wordt gegeven aan het vastgestelde beleidsplan Wmo. De evaluatie van dit beleidsplan zal aan het eind van dit jaar plaatsvinden. De wetswijziging Wmo (geen alphahulpen meer inzetten) is in het begin van dit jaar uitgevoerd. Alle mensen met huishoudelijke hulp zijn hierover geïnformeerd en hebben de kans gekregen om een keus te maken. Dit heeft niet tot problemen geleid.

Budgetten WWB/Ioaw/Ioaz/Bbz

Overeenstemming bereiken over continuering integrale dienstverlening van het UWV werkbedrijf aan werkgevers en werkzoekenden.

- 20 -

De verwachting is dat de ramingen toereikend zullen zijn voor de totale Wmo-uitgaven. Een eventuele overschrijding kan worden gedekt uit de bestemmingsreserve Wmo. Per 1 januari 2010 is de Wet Bundeling uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten (Wet Buig) van kracht geworden. Op grond van deze wet zijn de budgetten voor de diverse inkomensregelingen gebundeld. Gelijktijdig is ook de financieringssytematiek van de Ioaw en Ioaz en Bbz gewijzigd en omgezet van 75% declaratie en 25% budget naar volledige budgetfinanciering. Voor de Bbz geldt dit alleen voor zover de bijstand betrekking heeft op algemene bijstand aan startende ondernemers. Voor bijstand aan gevestigde ondernemers en voor bedrijfskapitaal blijft de oude systematiek bestaan. Vanwege het feit dat in 2009 het aantal uitkeringsgerechtigden sterk is gestegen en de bestemmingsreserve daardoor al volledig is benut, zal het voorlopig toegekende totaalbudget niet toereikend zijn in 2010. Een raming op basis van de verstrekte uitkeringen over de eerste 4 maand laat zien dat er rekening moet worden gehouden met een overschrijding van € 50.000. We ramen dit vooralsnog incidenteel. Aangezien het tekort over 2009 meer was dan 10%, zullen we voor 2009 een beroep doen op een incidentele aanvullende uitkering van het ministerie van SoZaWe. Deze aanvraag moet worden ingediend voor 31 juli 2010. Bij de reorganisatie van het UWV is deze gefuseerd met het CWI en omgevormd tot het UWV Werkbedrijf. Onderdeel van deze reorganisatie was de sluiting van landelijk 30 CWI-vestigingen per 1 januari 2011, waaronder de vestiging in Winsum. Dit betekent dat er in Winsum vanaf die datum geen UWV werkplein meer zal zijn en dat de dienstverlening aan de klanten anders moet worden georganiseerd. De gemeenten Bedum, De Marne, Eemsmond en Winsum hebben vooreerst afgesproken aansluiting te zoeken bij het UWV werkplein in Delfzijl. In het kader van de BMWsamenwerking wordt nog overleg gevoerd met het UWV om de dienstverlening van het werkplein op de locatie in Winsum ("De Beurs") te behouden. Vooralsnog zullen daaraan geen extra kosten zijn verbonden. In de loop

van dit jaar wordt hierover meer bekend. Op 17 februari jl. is het visiedocument “Van visie naar uitvoering” door de raad geaccordeerd. De transformatie van regulier SW-bedrijf naar een mensontwikkelbedrijf is ingezet. In samenwerking met de andere GRgemeenten is de ontwikkeling van de Dariuz-diagnosesystematiek ingezet voor zowel SW-deelnemers als uitkeringsgerechtigden van de gemeenten. Hiermee worden de kansen op de arbeidsmarkt onderzocht evenals de mogelijkheden van het plaatsen van SWmedewerkers van “binnen” naar “buiten” (detacheren en begeleid werken). Ability heeft vacatures voor nieuwe werkleiders die passen in het profiel van een mensontwikkelbedrijf en heeft daarnaast een samenwerkingsverband met het Noorderpoortcollege en PTC gesloten om opleidingen logistiek en facilitair te starten voor SW-ers. De opleidingen zullen ook toegankelijk zijn voor andere uitkeringsgerechtigden. Deze ontwikkelingen zullen in 2010 verder worden voortgezet. De met het voorgaande verband houdende kosten kunnen worden gedekt uit het Participatiebudget.

Wsw-visiedocument: verdere uitwerking en implementatie wordt ter hand genomen, waarbij ook nagegaan wordt of de gemeenschappelijke regeling aanpassing behoeft.

Aandacht zal worden gegeven aan de uitvoering van de Wet op de Jeugdzorg. Dit betekent dat er een aantal taken is bijgekomen: - informatie geven aan ouders, kinderen en jeugdigen over opvoeden en opgroeien; - signaleren van problemen door instellingen als jeugdgezondheidszorg en onderwijs; - toegang tot het (gemeentelijk) hulpaanbod, beoordelen en toeleiden naar voorzieningen aan de hand van de “sociale kaart” voor ouders, kinderen, jeugdigen en verwijzers; - pedagogische hulp (advisering en lichte hulpverlening), zoals maatschappelijk werk en coachen van jongeren; - coördineren van zorg in het gezin op lokaal niveau (gezinscoaching). Ontwikkeling Centrum voor Jeugd en Gezin. Hierbij een regionale back-office. Start verwijsindex.

Minimabeleid: Dienstverlening aan burger meer integraal maken.

- 21 -

In de tweede helft van 2010 wordt nader gekeken naar de tekst van de gemeenschappelijke regeling. Uitgangspunt is de verantwoordelijkheden van de gemeenten als regiehouder ten opzichte van het mandaat van het algemeen bestuur van de GR. Hierbij blijft regie op WSW-beleid en bedrijfsvoering uitdrukkelijk gescheiden. Genoemde taken worden nu nog verricht in de netwerken. Deze taken zullen overgaan naar het nog te vormen Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG).

Samen met de BMWE-gemeenten is een plan van aanpak CJG (front- en backoffice) gemaakt. Met de verdere uitwerking daarvan is een begin gemaakt. De planning is dat het CJG in november 2010 geopend wordt. De verwijsindex is van start gegaan op 20 januari 2010. Uitvoering wordt gegeven aan het minimabeleid, zoals door de raad in april 2007 is vastgesteld. Ook wordt in 2010 nog uitvoering gegeven aan het met het ministerie van SoZaWe afgesloten convenant "Kinderen doen mee". Mede door de intensivering van de voorlichting nemen de uitgaven bijzondere bijstand toe. Over 2009 was er al een tekort van ruim € 22.000. De verwachting is dat ook in 2010 er een tekort zal

Intensiveren voorlichting voor de schuldhulpverlening.

ontstaan. Bijraming is nog niet nodig, omdat er voor een overschrijding eerst nog kan worden geput uit de bestemmingsreserve. Binnen het ZorgLoket wordt inmiddels zo veel als mogelijk integraal gewerkt. Een en ander wordt nog verder doorontwikkeld. In januari 2010 is het wetsvoorstel Wet gemeentelijke schuldhulpverlening ingediend bij de Tweede Kamer. Het wetsvoorstel heeft tot doel om de taak van gemeenten op het terrein van integrale schuldhulpverlening vast te leggen. De inwerkingtreding van de wet staat gepland op 1 juli 2010. Daarnaast stelt het Rijk extra middelen beschikbaar voor de aanpak van schuldhulpverlening voor de jaren 2009, 2010 en 2011. In 2009 ging het om een bedrag van € 9.479. Dit bedrag is gereserveerd. De bedragen voor 2010 en 2011 zijn nog niet bekend. Dit zijn geoormerkte bedragen. Vanwege deze ontwikkelingen willen we ons huidig schuldhulpverleningsbeleid actualiseren. We willen daarbij ook werken aan administratieve lastenverlichting voor de burgers door de aanvraagformulieren zoveel mogelijk samen te voegen en te vereenvoudigen. Daarnaast willen we acties ondernemen om de doelgroep voor gemeentelijke regelingen beter te bereiken en willen we meer aandacht voor preventie van schulden. Concreet gaat om de volgende acties: - beleid minimaregelingen beoordelen en afstemming met uitvoeringsregels; - het huidige schuldhulpverleningsbeleid beoordelen en afstemmen op de nieuwe wet (in samenspraak met onze partner GKB); - vereenvoudigen en samenvoegen van de aanvraagformulieren; - extra middelen schulphulpverlening inzetten: om de mogelijkheden van preventie van schulden en het omgaan met schulden bij inwoners bekend te maken; specifieke acties voor jongeren (lespakketten etc); - mogelijkheden onderzoeken voor een computerregeling voor schoolgaande kinderen. Vanwege de nieuwe ontwikkelingen, de extra aandacht voor schuldhulpverlening en minimaregelingen en de economische crisis wordt verwacht dat er vaker een beroep wordt gedaan op deze regelingen. Vooreerst kan voor de extra uitgaven nog worden geput uit de bestemmingsreserve bijzondere bijstand.

Wat gaan we nog meer doen in 2010? Opgenomen in het programma 2010 Ontwikkelen integrale beleidsvisie op participatie.

Stand van zaken juni 2010 Door de raad is op 29 april jl. de notitie Participatiebudget vastgesteld. De notitie is in nauwe samenwerking met de BMWE-gemeenten opgesteld. In de notitie is als visie vastgelegd dat iedereen mee moet doen in de samenleving en daarbij aanspraak kan maken op ondersteuning. Deze ondersteuning is gericht op zowel maatschappelijke als arbeidsparticipatie. We richten ons op een integrale dienstverlening op de beleidsterreinen educatie, inburgering en re-integratie. Om het een en ander mogelijk te maken is de Reintegratieverordening aangepast door uw raad op

- 22 -

Nagaan of de regels in het kader van de Wet investeren in jongeren (WIJ) ingevlochten kunnen worden in de bestaande WWB verordeningen. Implementatie WIJ

Integratie peuterspeelzaalwerk in kinderdagverblijven.

Wetswijzigingen WMO en overheveling taken AWBZ naar de WMO.

Uitvoering gebiedsprogramma

29 april jl. en hebben wij ook de beleidsregels reintegratie herzien. De benodigde investeringen kunnen worden bekostigd vanuit het Participatiebudget. Omdat de relatie tussen werken/leren en een uitkering binnen de Wij fundamenteel anders ligt dan in de WWB, was het maken van een afzonderlijke verordening voor de Wij noodzakelijk. Uw raad heeft in de vergadering van 3 juni jl. de Verordening Werkleeraanbod Wij vastgesteld en daarnaast ook de benodigde Toeslagenverordening en de Maatregelenverordening Wij. De kosten van ondersteuning van de jongeren worden gefinancierd uit het Participatiebudget en de kosten van de uitkeringen uit het WWB-inkomensdeel. Afgerond eind 2009/begin 2010. Het peuterspeelzaalwerk is ondergebracht bij Kids2b. Hiervoor zijn geen extra financiële middelen hiervoor nodig. Door de stopzetting van de ondersteunende begeleiding in de AWBZ zijn hiervoor middelen naar de gemeenten gekomen. Op dit moment zijn er geen signalen dat er zich problemen voordoen in de gemeente Bedum. Wel zijn de middelen gereserveerd voor het geval er toch problemen ontstaan. Binnen het Gebiedsgericht Werken (GGW) Noordwest Groningen doet Bedum in een aantal projecten mee. Voor de volgende projecten zijn we daarin trekker: 1) ondersteuningstraject ontwikkeling en uitvoering Lokale Educatieve Agenda. Toegekende subsidie € 5.000; 2) collectieve preventieve aanpak GGz. Toegekende subsidie € 16.000; 3) pilot monitor bewegingsonderwijs. Toegekende subsidie € 30.000. Uitvoering in 2010. In de eigen gemeentelijke bijdrage voor het GGW is in de begroting voorzien.

Stand van zaken inzet extra middelen Voor de uitvoering van dit programma zijn naast de structurele middelen die beschikbaar zijn in de begroting de volgende extra middelen beschikbaar gesteld: Omschrijving Stand van zaken Geen


Afwijkingen ramingen huidig jaar De ontwikkelingen over de eerste vier maanden 2010 laten de volgende afwijkingen zien. 634000 638000 638200 638200

WWB: algemeen Maatschappelijke dienstverlening Ouderenwerk (GGW) - Lokale Educatieve Agenda Ouderenwerk (GGW) - collectieve preventie aanpak GGZ -

- 23 -

Lasten 50.000 350 5.000 16.000

Baten

5.000 16.000

638200

Ouderenwerk (GGW) - pilot monitor bewegingsonderwijs -

Lasten 30.000

Baten 30.000

Toelichting op de afwijkingen (niet hiervoor al benoemd) Omschrijving Maatschappelijke dienstverlening

Toelichting Het juridische traject van de Wet Tijdelijk Huisverbod wordt uitgevoerd door de gemeente Groningen. In de begroting is hiervoor € 650 opgenomen; dit dient verhoogd te worden met € 350.


Toelichting

Jaar

- 24 -

Programma: 7 Volksgezondheid en milieu Wat gaan we doen in 2010 aan de uitvoering van het raadsprogramma? Opgenomen in het programma 2010 Optimalisatie afval haal- en brengsystemen. Onderzoek naar de invloed van particuliere afvalstromen op de kosten van afvalinzameling.

Uitvoering geven aan het gemeentelijk rioleringsplan.

Sanering en herinrichting terrein voormalige gasfabriek.

Stand van zaken oud papier markt.

Uitvoering geven aan nota lokaal gezondheidsbeleid.

Nieuw te vormen uitvoeringsorganisatie mileuhandhaving.

- 25 -

Stand van zaken juni 2010 De bestaande contracten voor afvalinzameling zijn in 2009 herzien. In 2009 zijn de voorbereidingen getroffen voor aanpassing van het gemeentelijk afvalbrengstation. Er is extra opslagcapaciteit gecreëerd voor grof tuinafval (extra container). Hierdoor is het mogelijk om met combinatietransporten te gaan rijden. Naast een milieuvoordeel (minder transportkilometers) heeft dit ook een financieel voordeel opgeleverd. In 2010 zal verder onderhandeld worden over het verwerkingstarief voor grof tuinafval, gezien de huidige marktwerking van biomassa (o.a. toepassing bij elektriciteitsproductie). Hoe één en ander doorwerkt in onze tarieven, zal bij de begroting 2011 moeten blijken. Op dit moment wordt met het project Herinrichting Onderdendam in de Achterweg en de Stadsweg het rioleringssysteem aangepast. Door de lange winterperiode zijn de werkzaamheden op het terrein van de voormalige gasfabriek uitgesteld tot eind maart 2010. De bodemsanering van het voormalige gasfabriekterrein is in april 2010 gestart met de sloop van de funderingen en verwijdering van de drijflaag met teer- en olieproducten. Gemeente Bedum is opdrachtgever en sinds februari 2010 eigenaar van het terrein. Vanaf mei 2010 wordt de verontreiniging ontgraven en afgevoerd. Naar verwachting is de grondsanering in juli 2010 afgerond waarna gestart wordt met de grondwatersanering. BAM Milieu dient binnen 10 jaar te zorgen voor een stabiele eindsituatie waarbij risico's voor de toekomstige gebruikers van de locatie zijn weggenomen. Naar verwachting wordt de stabiele eindsituatie in 2011 al bereikt. De oud papier markt heeft zich na het inklappen van de markt, eind 2008, in de loop van 2009 voorzichtig hersteld. Het gehele jaar 2009 is er aanspraak geweest op de gemeentelijke subsidieregeling. Vooralsnog werd uitgegaan dat voor 2010 nog steeds rekening gehouden diende te worden met een aanspraak op de gemeentelijke subsidieregeling. De markt is begin 2010 wederom voorzichtig verbeterd. Er blijft nog een toenemende onzekerheid over de mate waarin de stijging zich zal continueren. Indien de oud papierprijzen van begin 2010 stand houden, dan zal de aanspraak op de gemeentelijke subsidieregeling grotendeels uitblijven. Uitvoering wordt gegeven aan de door uw raad vastgestelde Nota lokaal gezondheidsbeleid 2008-2012. Wij zijn voornemens om de beschikbaar gestelde middelen in 2009 in te zetten om de Weerbaarheid in het Basisonderwijs voor een langere periode aan te kunnen bieden. Bij het behandelen van de WABO in de 1e Kamer is nadrukkelijk gesproken over de invoering van de RUD's (Regionale Uitvoeringsdienst) met een landsdekkend beeld. In de Eerste Kamer is unaniem een motie

aangenomen waarin gepleit wordt de RUD niet bij wet verplichtend op te leggen aan gemeenten. Er zou meer regionaal maatwerk mogelijk moeten zijn en daarmee is ook een uitspraak gedaan over de wijze waarop naar de kwaliteitscriteria gekeken zou moeten worden. Men pleit voor meer output gerichte kwaliteitseisen. Immers, dan kan de RUD organisatie worden afgestemd op de te leveren producten, die sterk kunnen verschillen per regio of provincie. Het is uiteraard een motie maar de minister zal een dergelijke motie niet zonder meer naast zich neerleggen. Richting Provincie's is aangegeven dat zij behoudend om moeten gaan met de invoering en uitvoering van hun plan van aanpak. In VGG verband hebben de portefeuillehouders Milieu, Mobiliteit, Ruimte en Wonen van de 23 gemeenten over een voorliggend concept projectplan RUD met elkaar afgesproken dat de inhoud leidend moet zijn voor de (organisatie)vorm. Dat betekent dat in fase I van het project de knelpunten worden geïnventariseerd via twee ronden langs de gemeenten. In fase II wordt rondom de oplossingen van die knelpunten geanalyseerd welke samenwerkings/organisatiemodellen daarbij passen. Een doorrekening van de voorbereidings- en exploitatiekosten is onderdeel van deze analyse. Aan het eind van fase II volgt een go/no-go beslissing door de gemeenten in gezamenlijk overleg. No-go betekent: elke gemeente neemt zijn eigen verantwoordelijkheid om de VTH-uitvoering (Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving) kwalitatief zo hoogstaand mogelijk te organiseren, dit zodanig dat aan kwaliteitscriteria wordt voldaan. In het portefeuillehoudersoverleg is afgesproken de kosten voor fase I en II te verdelen over de deelnemende gemeenten. Per saldo zou dit ons € 2.500 gaan kosten.

Wat gaan we nog meer doen in 2010 Opgenomen in het programma 2010 Uitvoering milieubeleidsplan (o.a. SLOK)

Stand van zaken juni 2010 In 2009 (mei) is een nieuw milieubeleidsplan vastgesteld. Deze beslaat de periode 2009-2012. De doelstellingen binnen het milieubeleidsplan zijn vastgelegd in het bijbehorende milieuverbeterprogramma. Binnen het milieujaarverslag 2009 (mei 2010) wordt uitgebreid stilgestaan bij de voortgang van de milieuverbeterprojecten van de gemeente Bedum. Het milieujaarverslag 2009 is door u in de vergadering van 3 juni 2010 vastgesteld. Samengevat kan worden geconcludeerd dat de meeste projecten vanuit het milieubeleidsplan 2009-2012 op dit moment worden uitgevoerd en een doorloop kennen naar uiterlijk 2012. Werkzaamheden zijn afgerond; financiële afwikkeling nog niet rond. We verwachten geen overschrijding van het budget. In de raadsvergadering van 17 februari 2010 is het Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan voor de planperiode 2010 t/m 2014 vastgesteld. Zowel het Basisrioleringsplan als het Regenwaterstructuurplan zijn inmiddels definitief en worden binnenkort voorgelegd aan het college van B&W.

Uitvoering baggerplan.

Vaststellen en uitvoeren nieuw gemeentelijk rioleringsplan (GRP) voor de jaren 2010 - 2014. Actualisering basisrioleringsplan en opstellen regenwaterstructuurplan.

- 26 -

Stand van zaken inzet extra middelen Voor de uitvoering van dit programma zijn naast de structurele middelen die beschikbaar zijn in de begroting de volgende extra middelen beschikbaar gesteld: Omschrijving Stand van zaken Algemene vervanging riolering € 835.970 Momenteel uitvoering aanpassing riolering (van gemengd naar gescheiden riolering) in de Achterweg te Onderdendam. Vervanging technisch mechanische installatie € 13.747 Nog geen uitvoering.


Afwijkingen ramingen huidig jaar De ontwikkelingen over de eerste vier maanden 2010 laten de volgende afwijkingen zien. 643100 644000 644000 644500 645100 645500 647200 647800 div.

Lasten -10.000 3.700 4.250

Volksgezondheid GGD -EKDGGD -toezicht kinderopvangJeugdgezondheidszorg Ophalen/afvoeren huishoudelijk afval Oud papier RUD Klimaatbeleid Elektriciteit

Baten

5.542 -/- 4.000 -/- 12.500 2.500 5.000 PM

Toelichting op de afwijkingen (niet hiervoor al benoemd) Omschrijving Volksgezondheid

GGD -EKD-

GGD -toezicht kinderopvangJeugdgezondheidszorg Huishoudelijk afval

Oud papier

Toelichting Doordat een aantal projecten, die zijn benoemd in de nota lokaal gezondheidsbeleid, niet zijn doorgegaan kan er € 10.000 van het budget vrijvallen. Voor algemene preventieve gezondheidszorg betalen we een bijdrage aan de HvD. Bij de begroting zijn we ervan uitgegaan dat dit inclusief het EKD (elektronisch kinddossier) was (€ 0,35 p/inw.). Dit blijkt niet het geval te zijn. Bij de begroting is een stelpost (€ 4.250) opgenomen voor toezicht gastouderopvang. Deze wordt nu functioneel geraamd. Voor de realisatie van een Centrum voor Jeugd en Gezin krijgen we een bijdrage van het Rijk. Voor 2010 is deze verhoogd met € 5.542. Het verwerkingstarief voor groen tuinafval is in april, na onderhandeling, fors verlaagd. Op jaarbasis geeft dit een kostenbesparing van ruim € 7.500. Voor 2010 zal dit lager uitpakken, aangezien er al een aanzienlijk deel groen tuinafval onder het oude tarief is afgevoerd. Opgemerkt moet worden dat de baten afhankelijk zijn van de hoeveelheid af te voeren materiaal. In de tariefsberekening 2011 zal hiermee rekening worden gehouden. Voorgesteld wordt om het subsidieplafond voor 2010 op grond van de huidige ontwikkelingen op de markt voor oud papier te verlagen naar € 7.500.

- 27 -

RUD Klimaatbeleid

Elektriciteit

Voor een nadere toelichting verwijzen we naar: “Nieuw te vormen uitvoeringsorganisatie mileuhandhaving”, dat hiervoor is beschreven. Voor de deelname aan SLOK (Stimulering Lokale KlimaatInitiatieven) wordt in 2010 € 14.511 ontvangen (Algemene Uitkering). De externe kosten bedragen € 5.000. De rest van de inzet betreft eigen uren. Binnen de begroting 2010 is het tarief voor de energiebelasting van 2009 als uitgangspunt gebruikt. De energiebelasting in 2010 is enigszins gestegen. Voor gas in de range van 1,8 tot 3,1 % en voor elektriciteit in de range van 1,9 tot 2,7 %. Ook zijn de netwerkkosten gestegen. De consequentie hiervan op de begroting 2010 is nog beperkt: de herberekening laat geen grote verschillen zien.


Toelichting

Jaar

- 28 -

Programma: 8 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Wat gaan we doen in 2010 aan de uitvoering van het raadsprogramma? Opgenomen in het programma 2010 Samenwerking Regiovisie Groningen - Assen 2030 ongewijzigd doorzetten. Bestemmingsplannen.

Stand van zaken juni 2010 In lijn met de evaluatie wordt deze samenwerking voortgezet. De in 2008 vastgestelde bestemmingsplannen Kern Bedum en Dagbesteding Zuidwolde zijn in 2009 onherroepelijk geworden. Het bestemmingsplan Buitengebied is in 2009 vastgesteld; er is beroep ingesteld bij de Raad van State. De voorbereiding van de nieuwe bestemmingsplannen voor Onderdendam, Noord- en Zuidwolde is gestart. Het programma van eisen wordt aan uw raad voorgelegd in juni; daarna volgt het offertetraject, waarna in september of oktober het krediet middels begrotingswijziging aan uw de raad gevraagd zal worden. De nieuwe bestemmingsplannen worden dan zo mogelijk in 2011 ter vaststelling aangeboden. zie programma 3. zie onderstaande tabel. Aan de adviesbureaus DHV en Noordpeil is opdracht verleend om een gebiedsvisie voor de Woldstreek uit te werken. In deze visie zullen twee varianten worden uitgewerkt voor de invulling van het gebied. Eén van de varianten zal in elk geval een golfbaan bevatten. Rond de zomer van 2010 zal de stuurgroep bijeen komen (gemeenten Bedum en Groningen, provincie Groningen). Daarna kan een definitief plan worden uitgewerkt en kunnen eventuele procedures worden gestart. Voordat het tot een bestuurlijke beslissing komt, zal weer een informatiebijeenkomst voor belanghebbenden/belangstellenden worden gehouden.

Uitwerking Centrumplan Bedum. Woningbouw. Ontwikkelen stadsrandvisie met diverse partijen. Golfbaan in combinatie met natuurontwikkeling en andere mogelijkheden onderzoeken.

Tabel Woningbouw NR.

OMSCHRIJVING

AANTAL

1

Herstructurering R. Prinsstraat e.o.

2

Herstructurering Almastraat fase 2

8 koopwoningen Boermastr. 46 huurwoningen R.Prinsstr. 3 koopwoningen Ridderbosstr. 6 koopwoningen

3

Herstructurering Almastraat fase 2 Sanering en herontwikkeling terrein voormalige gasfabriek

25 zorgappartementen

6

Sanering en herontwikkeling terrein Vogelzang Ter Laan 4

7

Centrumplan

5 vrije sectorkavels en 15 grondgebonden woningen Ca. 335 woningen in diverse categorieën p.m.

4

5

Ca. 32 verpleeghuisunits Ca. 24 appartementen

- 29 -

STAND VAN ZAKEN PER 01-04-2010 Oplevering vanaf medio 2010. Subsidie 3e tranche tijdelijke stimuleringsregeling woningbouw aangevraagd. De bouw is gestart. De sanering is gestart. Het bouwplan is in voorbereiding, het opstellen van het bestemmingsplan start in 2010. De sanering en het bouwrijp maken is in afronding, de uitgifte is gestart. Geen bijzonderheden, uitgifte loopt door. In voorbereiding, zie elders.

Wat gaan we nog meer doen in 2010? Opgenomen in het programma 2010 Aandragen projecten Leader programma.

Stand van zaken juni 2010 1. De uitwerking van de POP-pilot door de Vereniging Dorpsbelangen Onderdendam levert waarschijnlijk nieuwe projecten op die gericht zijn op de leefbaarheid en op een versterking van de toeristische infrastructuur. 2. Via het Loket Levende Dorpen (ook LEADER gesubsidieerd) is een bijdrage verkregen van € 7.000 voor de organisatie van de Walfridusvoettocht door de Stichting Walfridusvoettocht. Het gemeentelijk aandeel in deze bijdrage bedraagt 25%. 3. Het stimuleringproject voor het MKB onder de titel MKBgoing in Noord-Groningen is gestart vanuit het plattelandshuis in Ten Boer. De gemeentelijke bijdrage hiervoor bedraagt € 6.571 per jaar gedurende 3 jaren. 4. Medewerking wordt verleend aan de realisatie van het fietsknooppuntenroutewerk in de provincie Groningen. De gemeentelijke bijdrage bedraagt € 6.823. zie Leaderprogramma. De uitwerking van de POP-pilot wordt voor de zomervakantie afgerond. Het voornemen van de Vereniging Dorpsbelangen Onderdendam is om het eindrapport te presenteren in de commissie VROM van juni 2010. Aanpassing van het structuurplan 2006 is noodzakelijk om dit Grex-proof te maken. Zolang er geen bestemmingsplannen met een exploitatieplan worden ontwikkeld, heeft dit geen prioriteit. De actualisatie van de bestemmingsplannen Zuid- en Noordwolde en Onderdendam is gestart. Eind 2009 is het "Omgevingsloket" bij de afdeling VROM gerealiseerd. De behandeling en afhandeling van kap- en inritvergunningen zijn van de afdeling OW naar de afdeling VROM overgeheveld. Hiermee vallen alle activiteiten (vergunningen) die binnen de omgevingsvergunning zitten, onder één loket en één afdeling. Daarnaast zijn ook de activiteiten evenementen-, standplaats-, vent-, collecte- en drank- en horeca naar de afdeling VROM overgeheveld. De Wabo en aanverwante wetten zijn inmiddels in het Staatblad gepubliceerd. Naar alle waarschijnlijkheid treden de wetten in op 1 juli 2010. Voor de inwerkingtreding dienen diverse gemeentelijke verordeningen te worden aangepast. Daarnaast dient het vergunningenprogramma Squit XO en Omgevingsloketonline te zijn ingericht. Ook moeten de werkplekken en de balie in verband met de digitale indieningsmogelijkheid worden ingericht. Grootbeeldscanners, printers en computers zullen moeten worden aangeschaft. De komende tijd zullen vele medewerkers van de afdeling Vrom en medewerkers van het archief (verdiepings)cursussen gaan volgen. Voorts dienen werkafspraken met het Waterschap, de Provincie en de Welstand te worden

Idem ILG: Investeringsbudget Landelijk Gebied. Start POP-pilot Onderdendam

Mogelijke aanpassing structuurplan 2006. Opstellen structuurvisies Zuid- en Noordwolde. Actualisering bestemmingsplannen Onderdendam, Noord- en Zuidwolde.

Implementatie Wabo: de omgevingsvergunning.

- 30 -

Evaluatie welstandsnota.

Beschikbaar hebben van digitale bestemmingsplannen.

Onderzoek aanleg manifestatieterrein.

vastgelegd. Daarnaast moet aandacht geschonken worden aan informatievertrekking richting de burger, aanpassing gemeentelijke website, aanpassing mandaatregeling, aanwijzing toezichthouders en digitale archivering. Evaluatie over het jaargang 2008 heeft in 2009 plaatsgevonden. Uw raad heeft de evaluatie voor kennisgeving aangenomen. Dit jaar zal een evaluatie over het jaargang 2009 plaatsvinden. Het in december 2009 vastgestelde bestemmingsplan BUITENGEBIED van de gemeente is inmiddels te raadplegen via de landelijke site www.ruimtelijkeplannen.nl . Dit geldt ook voor wijzigingsplannen die in voorbereiding zijn. Op de werkplekken en bij de balie dient de digitale raadpleging echter nog te worden geïmplementeerd. Hiervoor is aanpassing van software en eventueel hardware nodig (Gis-viewer). Met dit onderzoek is nog geen start gemaakt.

Stand van zaken inzet extra middelen Voor de uitvoering van dit programma zijn naast de structurele middelen die beschikbaar zijn in de begroting de volgende extra middelen beschikbaar gesteld: Omschrijving Stand van zaken Uitvoering stedelijke vernieuwing € 95.200,00 In uitvoering ILG/Leader € 80.000,00 In uitvoering


Afwijkingen ramingen huidig jaar De ontwikkelingen over de eerste vier maanden 2010 laten de volgende afwijkingen zien. 655000

Lasten 73.523

Gronden en landerijen

Baten 12.750

Toelichting op de afwijkingen Omschrijving Gronden en landerijen

Toelichting Begin 2010 is grond aangekocht in Zuidwolde. Deze investering leidt tot een jaarlijkse rentelast van € 73.523. Tot het moment dat de gronden in exploitatie worden genomen, worden ze jaarlijks verpacht voor een bedrag van € 17.000 (voor 2010 € 12.750). De rentelasten zijn derhalve incidenteel (t/m 2014) geraamd en worden t.z.t. in de exploitatie ingebracht. Tot die tijd wordt dit onttrokken aan de ABR.

Ontwikkelingen 2010-2014 Omschrijving Omgevingsvergunning

Toelichting Door invoering van de Omgevingsvergunning zal de begroting van de gemeente moeten worden aangepast op de nieuwe benamingen van de activiteiten en de samenvoeging daarvan. Anders gezegd, de nieuwe processen zullen ook in

- 31 -

Jaar 2010

Bestemmingsplannen Onderdendam en Zuid- en Noordwolde Bouwleges

de begroting moeten worden verwerkt. Beschikbaar stellen van kredieten voor het opstellen van nieuwe bestemmingsplannen ten laste van de ABR, de kosten zijn nu nog niet bekend. Als gevolg van de komst van de Wabo worden bepaalde vergunningen niet meer door de gemeente verleend, maar door de provincie. Daarnaast worden verschillende onderdelen straks vergunningvrij. Het effect op de bouwleges is momenteel moeilijk in te schatten.

- 32 -

2010

Programma: 9 Financiering en algemene dekkingsmiddelen Wat gaan we doen in 2010 aan de uitvoering van het raadsprogramma? Opgenomen in het programma 2010 Sluitende begroting en meerjarenraming.

Handhaven ondergrens vrije algemene reserve op € 700.000.

Belastingen en tarieven volgen in de regel het tempo van de inflatie.

Stand van zaken juni 2010 Is voor 2010 gerealiseerd. Er is in de huidige meerjarenbegroting nog een gat in de jaren 2011 en 2012. Daarnaast moet er worden geanticipeerd op de komende bezuinigingen van het Rijk. Vastgelegd in raadsbesluit van 20 april 2006. Gezien de toegenomen onzekerheden rijst de vraag of de vastgestelde ondergrens nog steeds voldoende is. Gezien de onduidelijkheid omtrent de komende bezuinigingen is het momenteel echter ook moeilijk een juiste schatting van een ondergrens te maken. Voorgesteld wordt wel een hogere ondergrens te hanteren als gevolg van de toegenomen risico's en als buffer voor de toegenomen tekorten. Blijft uitgangspunt.

Wat gaan we nog meer doen in 2010? Opgenomen in het programma 2010 Streven naar het verkrijgen van een rechtmatigheidverklaring bij de jaarrekening 2009.

Stand van zaken juni 2010 Voor het jaar 2009 is de rechtmatigheidverklaring niet ontvangen. De oorzaak ligt in de gemaakte meerjarige prijsafspraken met Essent. Deze worden gezien als een nieuw contract, dat Europees had moeten worden aanbesteed. Dit is niet gebeurd. Is in gang gezet. In 2008 zijn keuzes gemaakt over het model en zijn de processen die te maken hebben met de financiële rechtmatigheid uitgewerkt en weggezet in de organisatie. Het handboek is in concept gereed en moet nog worden vastgesteld. Verder zullen er in het kader van de invoering van de Wabo en de BAG ook processen beschreven moeten worden. Het onderzoeksplan is vastgesteld door het college en t.k.n. aan uw raad voorgelegd. Momenteel wordt gewerkt aan de uitwerking en implementatie van de maatregelen uit het onderzoek naar administratieve lastenverlichting.

Optimaliseren van procesbeschrijvingen.

Doelmatigheidonderzoeken.

Stand van zaken inzet extra middelen Voor de uitvoering van dit programma zijn naast de structurele middelen die beschikbaar zijn in de begroting de volgende extra middelen beschikbaar gesteld: Omschrijving Stand van zaken Er zijn geen extra middelen beschikbaar gesteld.


- 33 -

Afwijkingen ramingen huidig jaar De ontwikkelingen over de eerste vier maanden 2010 laten de volgende afwijkingen zien. Lasten 657000 658000 659000 659000 660100 660100 660100 660100 660100 660100 660100 660100 660100 660100 662000 662000 662000 662000

Renten, dividenden, winstaandelen Rente financieringstekort/-overschot Algemene uitkering –maatstavenAlgemene uitkering Junicirculaire Stelpost: Uitvoering Dijkstal II Stelpost: toezicht gastouderopvang Stelpost: salarissen Stelpost: Compensatie AWBZ maatregelen Stelpost: GIS-BAG BMW verband -structureelStelpost: GIS-BAG BMW verband -incidenteelStelpost: Bijdrage serverruimte de Marne Stelpost: SLOK Stelpost: kapitaallasten Stelpost: voormalige taken Regioraad Mutaties in de reserves: vorming bestemmingsreserve wachtgeldverplichtingen Mutatie in de reserves; onttrekking AR (vorming bestemmingsreserve wachtgeldverplichtingen) Mutaties in de reserves; onttrekking AR (rentelast Zuidwolde) Mutaties in de reserves; onttrekking bestemmingsreserve (inhuur derden)

Baten 18.055 100.000 -/- 84.173 -/- 30.500

-/- 9.381 -/- 4.250 -/- 79.850 -/- 34.800 81.642 38.691 20.000 -/- 14.511 -/- 170.000 -/- 3.000 330.000 330.000 60.773 39.000

Toelichting op de afwijkingen Omschrijving Renten, dividenden, winstaandelen

Rente financieringstekort/-overschot Algemene uitkering Stelposten

Stelpost: GIS-BAG

Stelpost: Bijdrage serverruimte de Marne

Toelichting Aan dividend hebben we in de begroting een opbrengst geraamd van € 45.945. Tot op heden is al zeker dat er een bedrag van € 64.000 ontvangen zal worden. Voor een nadere toelichting zie Hoofdstuk 2, alinea Kapitaallasten. Voor een nadere toelichting zie Hoofdstuk 2, alinea ontwikkeling van de maatstaven. In de begroting zijn meerdere stelposten opgenomen. Middels de voorjaarsnota wordt een aantal functioneel geraamd op de betreffende programma’s. Het betreft hier de volgende stelposten: - uitvoering Dijkstal II - toezicht gastouderopvang - salarissen - compensatie AWBZ maatregelen (deze is niet functioneel geraamd, omdat de huidige budgetten toereikend lijken te zijn) - SLOK (valt ten dele vrij, omdat het overgrote deel van de kosten eigen uren betreft) De ontwikkeling van het GIS en de BAG wordt in BMW-verband opgepakt. De daadwerkelijke investeringen zijn op dit moment nog niet geheel duidelijk. Om ruimte te creëren in de begroting stellen we voor om bovenstaande stelposten op te nemen. Voor de definitieve inzet van deze middelen verwachten wij nadere voorstellen. Voor wat betreft het structurele deel hebben we ervoor gekozen eerst een beter inzicht te krijgen in de hoogte van deze kosten gedurende 2010 en 2011. Op basis van ervaringen zal er t.z.t. een raming moeten worden opgenomen voor 2012 e.v. Een definitief voorstel wordt u te zijner tijd voorgelegd. In verband met het toekomstige gezamenlijke serverpark van Bedum, de Marne en Winsum, dat wordt gevestigd in de Marne, zijn er noodzakelijke investeringen gedaan in de serverruimte in de Marne. Hoeveel deze bijdrage wordt is nog niet geheel duidelijk. Op voorhand gaan we uit van € 20.000.

- 34 -

Stelpost: kapitaallasten

Stelpost: voormalige taken Regioraad Mutaties in de reserves: vorming bestemmingsreserve wachtgeldverplichtingen

Mutatie in de reserves (vorming bestemmingsreserve wachtgeldverplichtingen) Mutaties in de reserves (rentelast Zuidwolde) Mutaties in de reserves

Door de stand van zaken omtrent de investeringen en het feit dat er door de invoering van een nieuw financieel systeem afgeschreven wordt over de boekwaarde op 1-1, ontstaat er in 2010 een incidenteel voordeel op kapitaallasten. Voor een nader toelichting zie Hoofdstuk 2, alinea kapitaallasten. De contributie (€ 3.000) voor de VGG is tijdelijk verhoogd. Dit wordt gedekt uit de weggevallen bijdrage voor de Regioraad. Volgens wettelijke bepalingen hebben twee bestuurders nu hun vertrek in november 2009 recht op wachtgeld. Eventuele inkomsten worden daarmee verrekend. Lengte en hoogte van de uitkeringen zijn niet op voorhand aan te geven. Hierom wordt voorgesteld een bestemmingsreserve te treffen ten laste van de ABR ten bedrage van € 330.000. Per jaar bezien we of aanpassingen nodig zijn. Middelen voor de vorming van de bestemmingsreserve voor de wachtgeldverplichtingen van voormalige bestuurders, worden onttrokken aan de Algemene reserve. De rentelast van de aangetrokken grond in Zuidwolde, wordt (onder aftrek van de ontvangen pacht) gedekt uit de Algemene reserve voor de komende 4 jaar. Daarna moet dit worden ingebracht in een exploitatie. Inhuur derden (€ 39.000) wordt gedekt uit de bestemmingsreserve ‘Frictie personeelskosten’; zie ook toelichting Kostenplaatsen.

Ontwikkelingen 2010-2014 Omschrijving Stelpost: invoering MJOP

Toelichting Het meerjarig onderhoud van de gemeentelijke gebouwen is in beeld gebracht (2010-2019). In het verleden werd bij het opstellen van de begroting aangegeven wat er voor dat jaar aan budget nodig was. Nu het meerjarig onderhoud in beeld is, is het ook mogelijk om met een onderhoudsvoorziening te gaan werken. Het voordeel is dat grote fluctuaties in de begroting hiermee worden voorkomen. Structureel zijn hiervoor extra middelen nodig. De incidentele posten komen hiermee te vervallen. Het onderhoudsbudget voor 2010 is incidenteel afgedekt en is daarom buiten de berekening gehouden. Besluitvorming over het definitieve plan moet nog plaatsvinden, daarom is het bedrag vooralsnog als stelpost opgenomen. Op korte termijn verwachten we een uitgewerkt voorstel. Vooruitlopend op de besluitvorming ramen we hiervoor op de stelpost € 100.000.

- 35 -

Jaar 2011-2019

Kostenplaatsen Afwijkingen beschikbaar gestelde kredieten Door de raad zijn diverse kredieten beschikbaar gesteld. In onderstaand overzicht wordt aangegeven waar afwijkingen t.o.v. de vastgestelde kredieten worden verwacht. Omschrijving Toelichting Huisvesting binnendienst De renovatie van het dak van het gemeentehuis is met een voordelig resultaat afgerond. Voorgaande leidt tot een voordeel in de kapitaallasten van € 1.145. De kamers van de wethouders zijn ook verschillende punten aangepakt, te denken valt aan kleurstelling, verlichting, ventilatie en beglazing. Dit leidt tot een extra kapitaallast van € 3.083. Een en ander is besloten door het college op 19 januari 2010. De kapitaallast zal worden meegenomen in de begroting 2011.

Afwijkingen ramingen huidig jaar De ontwikkelingen over de eerste vier maanden 2010 laten de volgende afwijkingen zien. 5700 5700 5782 5753 5783 5783 5783 5784 5784 5785

Contributie VGG Apparaatskosten binnendienst Automatisering (dekking afschrijvingslasten) Gymnastieklokaal De Vlijt Salarissen – Rechtspositie bestuurders Salarissen -WGA premieSalarissen -CAO verhogingBijkomende personeelskosten -WGA premieBijkomende personeelskosten – personeelsvereniging Elo-BMW -migratie BRS naar Gegevensmakelaar-

Lasten 3.000 39.000 20.028 10.681 23.800 -/-6.700 20.000 6.700 2.693 47.000

Baten

10.681

Toelichting op de afwijkingen Omschrijving Contributie VGG

Apparaatskosten binnendienst

Automatisering (dekking afschrijvingslasten)

Gymnastieklokaal De Vlijt

Toelichting Voor 2010 en 2011 is de contributie tijdelijk verhoogd. Dekking van deze incidentele verhoging is voorzien ten laste van de reservering bijdrage Regioraad. Medewerkers van de gemeente Bedum zijn druk bezig met de ontwikkeling van de BAG. Om geen stagnatie te krijgen in de reguliere werkzaamheden worden hiervoor derden ingehuurd. Deze kosten kunnen worden gedekt uit de bestemmingsreserve ‘Frictie personeelskosten’ Op basis van de Nulmeting ICT kosten BMW Eindrapportage 2009, versie 2.3 die is vastgesteld door de projectgroep BMW-samenwerking, dient Bedum structureel € 149.601 beschikbaar te hebben voor de ‘bodemplaat’ van de gezamenlijke ICT-omgeving. Structureel is daarvoor nu opgenomen in onze begroting € 129.573. Structureel moet er minimaal € 20.028 bij geplust worden. Dit is veroorzaakt door investeringen die eenmalig zijn afgeboekt en waarop niet wordt afgeschreven. Het is trouwens niet gezegd dat dit bedrag toereikend is voor de eerst komende jaren. Momenteel wordt in BMW-verband gewerkt aan een eerste versie van de gezamenlijke ICT-begroting. (2011 e.v.). Dan moet blijken of dit past binnen de financiële kader van de nulmeting. Binnen het Energie Prestatie Advies worden een aantal maatregelen aanbevolen, waaronder: LED verlichting gymzaal, installeren zonneboiler en optimalisering regeling verwarming. Deze investeringen kunnen worden bekostigd uit het Essent Bespaarplan.

- 36 -

Rechtspositie bestuurders

WGA premie

CAO-akkoord 2009-2011

Personeelsvereniging

Elo-BMW

Eind 2009 is duidelijk geworden wat de gevolgen zijn van Dijkstal II (richtlijnen voor de honorering van politieke bestuurders). Dit heeft geresulteerd in een jaarlijkse verhoging van het budget voor de vergoedingen voor raadsleden van € 11.900. In 2010 heeft echter ook een nabetaling van deze maatregel plaats moeten vinden over 2009. Daarom is in 2010 sprake van een extra claim tot hetzelfde bedrag. Het risico van het arbeidsongeschikt worden van personeel ligt volledig bij de werkgever. De gemeente Bedum heeft hiervoor een verzekering afgesloten, waardoor dit risico is afgedekt. De kosten worden gedekt uit het totale salarisbudget. Voor de CAO - gemeenten is een principeakkoord bereikt. De gemeenteambtenaren ontvangen 1,5% incidenteel en een verhoging van de eindejaarsuitkering met 0,5% in 2010. In de begroting 2010 is rekening gehouden met een stijging van de loonsom met 1,5%. Dit betekent dat de verhoging van de eindejaarsuitkering met een 0,5% niet in de raming begrepen is. Dit legt rond € 20.000 extra beslag op middelen. Deze kan worden gedekt uit de stelpost voor salarissen zoals deze in de begroting is meegenomen. Voor 2011 is in januari een verhoging van 0,5% voorzien en wederom een verhoging van de eindejaarsuitkering met 0,5%. Op 2 februari 2010 heeft het college besloten om de bijdrage voor de personeelsvereniging te verhogen. De incidentele verhoging voor 2010 is gedekt uit de liquidatiebijdrage IZA 2009. De structurele verhoging dient deze meegenomen te worden in deze voorjaarsnota. In het kader van “Gemeente geeft Antwoord” worden er hoge eisen gesteld aan de juistheid en toegankelijkheid van de interne administratieve gegevens van de gemeenten. Daarnaast moeten veel van deze gegevens ontsloten worden naar de landelijke voorzieningen. De “oude BRS” voldoet daaraan zowel technisch als inhoudelijk niet. Incidentele kosten € 47.000 (2010). Extra jaarlijkse kosten € 10.000 (2011 e.v.).

Ontwikkelingen 2010-2014 Omschrijving Front- en Midoffice en Klant Contact Centrum (KCC)

Toelichting In de voorjaarsnota van 2009 is aangegeven welke ontwikkelingen ons te wachten staan m.b.t. e-Overheid, het Nationaal Uitvoeringsprogramma (NUP) en de verbetering van de dienstverlening en bedrijfsvoering. Antwoord© beschrijft de manier waarop de overheid haar klanten in 2015 wil gaan bedienen. In het kort komt het er op neer dat er een KKC komt waarin klanten (burgers en bedrijven) met alle vragen terecht kunnen. Doelstelling hierbij is dat 80% van alle (aan)vragen in één keer vanuit dat KCC worden afgehandeld. Dat betreft op termijn dus ook aanvragen die bedoeld zijn voor andere overheden. Om aan deze doelstelling te kunnen voldoen zal elke gemeente moeten onderzoeken wat dat voor haar eigen organisatie betekent en wat men moet doen om stap voor stap naar die gewenste situatie toe te werken. De invoering van Antwoord © heeft betrekking op de volgende deelgebieden die allemaal de interne bedrijfsvoering raken: 1 enkele Producten / diensten en kanalen; 2 Processen, besturing en organisatie; 3 Systemen en informatie; 4 Leiderschap en medewerkers. Om dit technisch gerealiseerd te krijgen zal de komende periode veel geld en tijd geïnvesteerd moeten worden in een

- 37 -

Jaar 2011 e.v.

KCC en front- en midoffice oplossingen. Als onderdeel daarvan kan o.a. genoemd worden een Document Management Systeem (DMS) en een Content Management Systeem (CMS), maar ook andere oplossingen zijn daarbij denkbaar. Het CMS is ter ondersteuning van de gemeentewinkel. Afhankelijk van het ambitie niveau en de keuzes die wij in de toekomst daarin (moeten) maken zal in de toekomst rekening gehouden moeten worden met behoorlijke incidentele- en structurele kosten. De incidentele kosten zullen, met een slag om de arm, liggen tussen de € 300.000 en € 500.000 (2011-2015) en worden gedekt uit de ABR. Bij benadering zullen de structurele kosten liggen tussen de € 70.000 en € 150.000. Het is echter moeilijk te schatten vanaf wanneer er sprake is van deze structurele kosten. Deze zullen geleidelijk ontstaan na afronding van de verschillende onderdelen. (2015). Deze structurele kosten zijn daarom nog niet meegenomen in de meerjarenraming. Op dit moment is allerminst duidelijk hoe voorgaande zich gaat ontwikkelen, de toekomstige financiële (on-)mogelijkheden spelen hier vanzelfsprekend een grote rol in. Wij zullen ons echter inzetten om deze kosten zoveel als mogelijk te beperken.

- 38 -

Investeringskredieten Bij de verschillende programma’s wordt krediet gevraagd voor investeringen. In onderstaand overzicht wordt aangegeven per programma, welke investeringen het betreft.

Programma 4 Omschrijving Verbetering binnenklimaat PO (per saldo)

Geraamde kosten 10.245

Afschrijvingstermijn 40 jaar

Kapitaallast 743

Geraamde kosten -/- 15.786 27.000

Afschrijvingstermijn 40 jaar 15 jaar

Kapitaallast 1.145 3.083

Kostenplaatsen Omschrijving Renovatie dak gemeentehuis Aanpassing kamers wethouders

De mutaties in de kapitaallasten zullen worden meegenomen bij het opstellen van de begroting 2011.

- 39 -

HOOFDSTUK 2 Algemene dekkingsmiddelen Om de begroting voor de diverse programma’s sluitend te krijgen beschikt de gemeente over een aantal algemene dekkingsmiddelen. In de begroting 2010 zijn de volgende algemene dekkingsmiddelen opgenomen: Omschrijving Lokale heffingen Algemene uitkering Dividend en rente Totaal

2010 1.358.926 9.674.954 663.308 11.697.188

In de begroting 2010 is een bedrag van € 31.524 opgenomen aan verhoging opbrengst lokale heffingen. Deze is in bovenstaande raming verwerkt. In de vergadering van de raad op 10/12 november 2009 zijn de tarieven voor lokale heffingen vastgesteld. Daarbij is ook rekening gehouden met de raming op de stelpost. Hieronder wordt een overzicht gegeven met betrekking tot de stand van zaken van de algemene dekkingsmiddelen. Lokale heffingen De lokale heffingen bestaan uit: - Onroerende-zaakbeklasting: gebruikers niet-woningen - Onroerende-zaakbeklasting: eigenaren - Belasting op roerende woon- en bedrijfsruimten Verhoging 2010 Bijgestelde raming 2010

€ 180.064 € 1.093.840 € 977 € 1.274.881 € 30.736 € 1.305.617

- Hondenbelasting Verhoging 2010 Bijgestelde raming 2010

€ € €

52.521 788 53.309

De opbrengst van het pakket lokale heffingen is eind mei 2010 € 13.789 hoger dan de raming in de begroting 2010. Dit is geen significante afwijking. Ontwikkelingen Op dit moment zijn geen nieuwe ontwikkelingen te noemen. Algemene uitkering In de begroting 2010 hebben wij een raming van € 9.674.954 opgenomen aan te ontvangen algemene uitkering uit het gemeentefonds. Ontwikkeling van de maatstaven Bij de berekening van de algemene uitkering zijn wij uitgegaan van een groei van 60 woningen per jaar en een groei van 138 inwoners (per woning 2,3 inwoners) per jaar. Daarnaast zijn we bij de berekening van de algemene uitkering 2010 uitgegaan van 10.444 inwoners op 1 januari 2010. Het jaar 2009 heeft een daling van het aantal inwoners laten zien waardoor het aantal waarmee is gerekend voor de algemene uitkering lager uitvalt met als gevolg een lagere algemene uitkering. Bovenstaande geldt ook voor het aantal woningen, door ons geraamd op 1-1-2010 4.270. In werkelijkheid zijn er 4.250 woningen op 1-1-2010. Ook dit heeft een daling van de algemene uitkering tot gevolg. Het achterblijven van de groei in inwoners en woningen heeft tot gevolg dat er afgerond € 84.000 minder aan algemene uitkering wordt ontvangen in 2010.

- 40 -

Stand algemene uitkering op grond van de junicirculaire 2010 De nieuwe berekening van de algemene uitkering op grond van de junicirculaire 2010 inclusief de aanpassing van de maatstaven geeft een algemene uitkering voor 2010 van € 9.560.281. In de begroting is opgenomen € 9.674.954. Dit betekent een terugval van € 114.673. Uitkeringsjaren 2011 – 2014 De junicirculaire geeft ook informatie over de te verwachten algemene uitkeringen over de jaren 2010 tot en met 2014. In onderstaand overzicht wordt de ontwikkeling van de algemene uitkering 2010 – 2014 in beeld gebracht.

Primitief 2010 2011 2012 2013 2014

Junicirculaire Begroting 2010 Omvang Groei Cumulatief Groei Cumulatief 9.674.954 9.560.281 114.673- 114.6739.379.357 180.924- 295.597- 109.145- 109.1459.232.073 147.284- 442.881- 53.869- 163.0149.242.864 10.791 432.090- 20.715- 183.7299.225.979 16.885- 448.975- 65.007- 248.736-

Uit dit overzicht blijkt dat de ontwikkeling van de algemene uitkering t.o.v. de meerjarenraming die wij in de begroting 2010 hebben opgenomen negatief uitvalt voor onze gemeente. Dit heeft hoofdzakelijk te maken met de bijstelling van de maatstaven. Naast de verklaring van de maatstaven kan als verklaring worden gegeven dat het verschil ontstaat in de ontwikkeling van de uitkeringsbasis. De berekeningssystematiek van de algemene uitkering is zo samengesteld dat fluctuaties in de maatstaven verrekend worden middels de uitkeringsfactor. De uitkeringsfactor voor 2010 is aangepast door de toename van het uitkeringsgerechtigden (landelijk) en de invoering van een nieuwe maatstaf. Per saldo pakt dit voor de gemeente Bedum negatief uit. Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) De WMO heeft landelijk in 2009 wederom een onderuitputting laten zien van € 281 miljoen. Normaal gesproken zou deze onderuitputting in 2011 gekort worden op het totaal budget voor de WMO. De verwachting is echter dat de kosten van huishoudelijke hulp gaan oplopen omdat veel aanbieders eerder (te) laag hebben ingeschreven. Om deze reden is besloten om een bedrag van € 119 miljoen niet te korten in 2011. Ten aanzien van het restant is de VNG nog in overleg met het Rijk, omdat de VNG van mening is dat de uitvoeringskosten van de WMO ook hoger zijn dan waarmee oorspronkelijk rekening is gehouden. Bij de invoering van de WMO is afgesproken dat, als dit het geval zou zijn, deze kosten gecompenseerd zouden worden. Omdat de invoering van de WMO tot grote voor- en nadelen heeft geleid bij verschillende gemeenten, is gekeken naar de verdeling. Om tot een betere verdeling te komen zijn er twee nieuwe indicatoren ontwikkeld. Deze herverdeling heeft tot gevolg dat de gemeente Bedum € 2 per inwoner voordeel heeft. Bevolkingsdaling Eind maart 2010 heeft de minister van BZK advies gevraagd over de invoering van een nieuwe maatstaf, om zo gemeenten tegemoet te komen die te maken hebben met een terugloop in inwoneraantal. Ondanks een negatief advies is deze nieuwe maatstaf toch ingevoerd voor 2011. Deze maatstaf is tijdelijk en loopt tot en met 2015. Gemeenten die in de provincies Groningen, Limburg of Zeeland liggen en een terugloop aan inwoners hebben van meer dan 1% ten opzichte van 7 jaren terug komen in aanmerking. In de eerste publicaties wordt voor de gemeente Bedum een bedrag genoemd van jaarlijks € 214.000. Bij berekeningen van de hoogte van de algemene uitkering blijkt dat we de hoogte van dit bedrag niet gaan halen. De reden hiervan is dat we uitgaan van een bevolkingsgroei in verband met de verschillende exploitaties die we in ontwikkeling hebben. Door deze ontwikkeling komen we alleen in 2011 in aanmerking voor deze maatstaf en zullen we een bedrag van bijna € 80.000 ontvangen.

- 41 -

Dividend en bespaarde rente Geraamd is een opbrengst van € 663.308 Deze raming komt als volgt tot stand: Omschrijving Aandelen NV BNG Enexis Rente bruglening Enexis Bespaarde rente NV Elektriciteitsbedrijf Totaal

Aantal/omvang 5.265 van € 2,50 106.587 aandelen van € 1,00 Rente bruglening 9% achtergestelde lening € 126.832

2009 11.945 34.000 89.000 516.948 11.415 663.308

Bij programma 9 hebben wij aangegeven dat we extra dividend ontvangen in 2010. Het gaat om een bedrag van € 18.055. In 2009 heeft de verkoop van de aandelen Essent plaatsgevonden. Deze deal heeft geleidt tot een aantal nieuwe deelnemingen, waarvoor we dus ook dividend ontvangen. Aan bespaarde rente over onze reserves en voorzieningen hebben wij in onze begroting een bedrag van € 516.948 opgenomen. Dit is gebaseerd op een verwachte omvang van de reserves en voorzieningen per 31-12-2009 van € 10.883.123 tegen een rente van 4,75%. De feitelijke omvang van de reserves en voorzieningen bedraagt op 31-12-2009: - reserves (inclusief rekeningsaldo 2009) € 14.860.594 - voorzieningen € 1.623.431 Totaal € 16.484.025 Het grote verschil (€ 5.600.902) tussen het feitelijk saldo en de raming wordt hoofdzakelijk veroorzaakt doordat wij bij de begroting ervan uit gaan dat de claims die er liggen, grotendeels worden gebruikt in het jaar waarin de opstelling van de begroting plaatsvindt en het rekeningsaldo 2009. Het bedrag van € 5.600.902 geeft extra bespaarde rente (4,75%) van € 266.043. Dit bedrag dient te worden toegevoegd aan de post bespaarde rente in de begroting 2010. Vervolgens wordt dit bedrag weer onttrokken aan de begroting 2010 en toegevoegd aan de algemene reserve. Dit is conform het vastgestelde beleid ten aanzien van de reserves en voorzieningen.

- 42 -

Reserves en voorzieningen 2010 Het beleid ten aanzien van de reserves en voorzieningen is vastgelegd in de op 17 december 2009 vastgestelde “Nota reserves en voorzieningen”.

Vrij aanwendbare algemene reserve In de raadsvergadering van 20 april 2006 is besloten om de minimale omvang van de vrij aanwendbare algemene reserve te bepalen op € 700.000. Deze € 700.000 maakt onderdeel uit van het weerstandsvermogen. In genoemd voorstel is de minimale omvang van het weerstandsvermogen bepaald op € 1.850.000. Hierbij moeten we opmerken dat het risicoprofiel van onze gemeente door de gevolgen van de economische crisis en door de toegenomen investeringen in de grondexploitaties de laatste jaren aanzienlijk is gewijzigd. Het is daarom wenselijk om de benoemde risico’s (zie paragraaf Weerstandsvermogen in het jaarverslag) nader te kwantificeren om te bepalen wat het huidige niveau van het minimale weerstandsvermogen zou moeten zijn. De omvang van de vrij aanwendbare algemene reserve per 31-12-2009 is in de jaarrekening 2009 als volgt bepaald: - saldo 31-12-2009 € 4.421.031 Af: - claims op balansdatum € 2.835.613 - claims na balansdatum € 0 Saldo na claims volgens jaarrekening 2009 € 1.585.418 Aan dit saldo kan toegevoegd worden: - rente 2010 (primitieve begroting) - extra rente 2010 (zie hiervoor bij bespaarde rente) - saldo jaarrekening 2009 bestemd t.g.v. algemene reserve Totaal

- saldo voorjaarsnota 2010 - vorming bestemmingsreserve wachtgeldverplichtingen - rentelast grond Zuidwolde - realisatie midoffice en KCC - mutatie begrotingstekorten meerjarenraming 2011-2014

€ 408.499 € 266.043 € 5.391.384 € 7.651.344

negatief negatief negatief negatief negatief

Actueel saldo vrij aanwendbare algemene reserve medio 2010

€ 228.183 € 330.000 € 303.865 € 300.000 € 1.591.302 € 4.897.994

De minimale omvang is bepaald op € 700.000 waardoor er werkelijk vrij besteedbaar is medio 2010 € 4.197.994. Bovendien doen we u in bijlage 1 het voorstel om € 2.958.000 af te boeken van de geactiveerde investeringen. Dit zijn activa me maatschappelijk nut. Hierdoor valt € 222.800 van de kapitaallasten structureel vrij, dat ingezet kan worden voor de compensatie van rijksbezuinigingen. De vrij aanwendbare Algemene Reserve zou daardoor verder dalen. Doordat het saldo van de begrotingstekorten in de meerjarenraming hiermee over de jaren 2010 tot en met 2014 ongeveer € 1,1 miljoen daalt zou de vrij aanwendbare Algemene Reserve uitkomen op ruim € 2,3 miljoen. Indien de meerjarenraming in enig jaar een tekort vertoont, maar in het laatste jaar op zijn minst sluit, dan moet dit tekort verrekend worden met de vrij besteedbare algemene reserve. Voor een gedetailleerd overzicht van het verloop van de reserves verwijzen wij naar bijlage 3. Hierbij moet opgemerkt worden dat bovenstaand overzicht uitgaat van de stand in 2010, terwijl de bijlage inzicht geeft in het meerjarige verloop van de reserves, inclusief eventuele toegevoegde rente.

- 43 -

Onvoorzien In de begroting 2010 is een post onvoorziene uitgaven opgenomen met een budget van € 24.060. Dit bedrag is gebaseerd op een bedrag per inwoner van € 2,27. De post onvoorzien kan worden gebruikt voor eenmalige onvoorziene uitgaven. De stand van de post onvoorzien (t/m raadsvergadering 3 juni 2010) ziet er als volgt uit: Saldo 1-1-2010 - af - bij Actueel saldo

€ 24.060 € 0 € 0 € 24.060

Stelposten In de begroting 2010 is voor een bedrag van € 382.924 aan stelposten lasten opgenomen en voor een bedrag van € 118.785,00 aan baten. Het gaat hier om posten die bij de opstelling van de begroting nog niet aan programma’s konden worden toegerekend. De stand van zaken met betrekking tot de stelposten ziet er als volgt uit: Stelposten lasten Investeringsplan 2010

Bedrag 138.153

Investeringen voorjaarsnota 2009

14.649

Investering Wilhelminalaan t.l.v. ABR

- 74.657

Restant krediet uitbreiding begraafplaats niet gebruiken Beloningsdifferentiatie Rechtskundige bijstand Voormalige taken Regioraad

- 6.978

Bezuiniging OR

- 2.935

8.000 10.000 25.000

Commissie voor bezwaarschriften Uitvoering Dijkstal II (nieuwe beloningstructuur politieke ambtsdragers) Kostprijsstijgingen Compensatie AWBZ maatregelen

1.000 9.381 44.600 34.800

Versterking peuterspeelzaalwerk Ontwikkeling Brede School Uitbreiding personele formatie Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven (SLOK)

27.800 10.000 45.500 14.511

Toezicht en handhaving kwaliteit gastouderopvang en peuterspeelzalen Salariskostenstijging 2010

4.250 79.850

Totaal stelposten lasten Stelposten baten Aanpassing diverse tarieven Doorwerkbonus voor oudere medewerkers

Stand van zaken Beschikbaar gesteld door vaststelling begroting 2010 Beschikbaar gesteld door vaststelling begroting 2010 Afgeraamd bij vaststelling begroting 2010 Afgeraamd bij vaststelling begroting 2010 Moet nog beschikbaar worden gesteld. Moet nog beschikbaar worden gesteld. Deze stelpost is voor € 3000 ingezet voor de incidentele verhoging van de contributie van de VGG. Administratieve wijziging dient nog plaats te vinden. Moet nog beschikbaar worden gesteld. Dit wordt nu functioneel geraamd. Loopt door de hele begroting. Huidige raming WMO lijkt momenteel voldoende. Stelpost kan vrijvallen. Moet nog beschikbaar worden gesteld. Moet nog beschikbaar worden gesteld. Moet nog beschikbaar worden gesteld. Zie programma 7. Bedrag gaat deels naar de functionele post. Het andere deel betreft eigen uren en kan vrijvallen. Zie programma 7. Bedrag gaat naar de functionele post. Zie programma 0. Bedrag gaat deels naar de functionele post. De rest valt vrij ten gunste van de exploitie.

382.924 Bedrag 67.377 5.000

- 44 -

Stand van zaken Raad november 2009. Administratieve wijziging dient nog

Onderuitputting kapitaallasten Totaal stelposten baten

46.408 118.785

plaats te vinden. Nadere beoordeling in de najaarsnota

Kapitaallasten In de begroting 2010 hebben wij gecalculeerd met een rente van 4,5% over het financieringstekort van bijna € 2,65 miljoen. Na vaststelling van de begroting 2010 hebben wij één nieuwe langlopende lening afgesloten van € 2.500.000. De rente op de kapitaalmarkt schommelt tussen 3,9% en 4,25%. De rente voor kortgeld schommelt medio mei rond de 3,35%. Over de eerste 5 maanden van 2010 hadden we geen financieringstekort maar een overschot. Dit komt doordat de boekwaardes van de reserves en voorzieningen behoorlijk hoger zijn dan waarvan werd uitgegaan bij de opstelling van de begroting. Voorts wordt er vanuit gegaan dat alle geraamde investeringen per 1 januari uitgevoerd zijn. In de praktijk is dit niet zo. Daarom houden wij in de begroting op voorhand al rekening met een stuk onderuitputting, namelijk de helft van het bedrag aan kapitaallasten op/uit de prioriteitenlijst van het betreffende begrotingsjaar (de voorgenomen investeringen). In de begroting 2010 hebben wij rekening gehouden met een onderuitputting op kapitaallasten van € 46.408. Dit bedrag zal incidenteel voor 2010 veel hoger liggen. Dit wordt grotendeels veroorzaakt door de stand van zaken van de uitvoering van de reeds lopende projecten. Voorts worden de kapitaallasten berekend over de boekwaarde op 1 januari van het dienstjaar. Derhalve kan gesteld worden dat de onderuitputting op kapitaallasten niet de helft moet zijn maar het volledige bedrag aan kapitaallasten van de voorgenomen investeringen (prioriteitenlijst) van het betreffende begrotingsjaar. Voor 2010 hebben wij incidenteel € 170.000 extra geraamd voor onderuitputting kapitaallasten. In de begroting 2010 is een bedrag van ruim € 119.000 opgenomen als te betalen rente op het financieringstekort. Aangezien er momenteel een financieringsoverschot is, wordt voorgesteld een bedrag van € 100.000 in deze voorjaarsnota mee te nemen als incidenteel rentevoordeel. Bij de opstelling van de najaarsnota komen wij terug op het verloop van de financieringskosten 2010.

- 45 -

HOOFDSTUK 3 Voorstel verwerking financiële gevolgen voorjaarsnota 2010 Op de volgende twee bladzijden wordt een overzicht gegeven van de financiële gevolgen van deze voorjaarsnota. Voor het jaar 2010 gaat het om: - Lasten - Baten Saldo

€ 688.699 € 480.776 € 207.923 -/-

Van dit saldo is € 228.183 structureel. Dit bedrag is meegenomen in de meerjarenraming. Voorgesteld wordt om het saldo 2010 ad € 207.923 te onttrekken aan de algemene reserve.

- 46 -

- 47 -

Samenvatting financiële afwijkingen en nieuwe voorstellen programma's FCL ECL 600200 601450 601450 601300 600200 602700 602900 604100 606000 606000 606000 607800 609100 612100 621100 630000 634000 638200 638200 638200 638000 643100 645100 645500 647800 644000 644000 644500 647200 655000 655000 650000 657000 660100 660100 660100 660100 660100 660100 660100 660100 660100 662000

Programma Algemeen bestuur Algemeen bestuur Algemeen bestuur Algemeen bestuur Algemeen bestuur Algemeen bestuur Algemeen bestuur Openbare orde en veiligheid Openbare orde en veiligheid Openbare orde en veiligheid Openbare orde en veiligheid Verkeer, vervoer en waterstaat Verkeer, vervoer en waterstaat Economische zaken Onderwijs Cultuur en recreatie Sociale voorzieningen en MD Sociale voorzieningen en MD Sociale voorzieningen en MD Sociale voorzieningen en MD Sociale voorzieningen en MD Volksgezondsheid en milieu Volksgezondsheid en milieu Volksgezondsheid en milieu Volksgezondsheid en milieu Volksgezondsheid en milieu Volksgezondsheid en milieu Volksgezondsheid en milieu Volksgezondsheid en milieu Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Financien c.a. Financien c.a. Financien c.a. Financien c.a. Financien c.a. Financien c.a. Financien c.a. Financien c.a. Financien c.a. Financien c.a. Financien c.a.

Omschrijving Lasten Baten Inc. Struc. Installatie burgemeester 7.700,00 x Afscheid raadsleden en ambtsjubilea 1.600,00 x Plaquette herdenkingsmonument 387,00 x Kosten CMS 25.000,00 x Onttrekking voorziening wethouderspensioenen -32.352,00 x Verkiezingen (Tweede Kamer) 6.500,00 x Samenwerking De Marne, Winsum 20.000,00 x Toename aantal brandkranen 615,00 x Toename aantal opgevangen zwerfdieren 7.000,00 x Ook incidentele bijdrage dicriminatiemeldpunt 731,00 x Personeelsbeleid en -beheer brandweer -1.200,00 x Meerkosten gladheidsbestrijding 10.000,00 x Opstellen Gemeentelijk verkeersveiligheidsplan 40.000,00 x Bijdrage Vve 800,00 x Leerlingenvervoer 50.000,00 x Ability, groenonderhoud 35.000,00 x WWB verwachte overschrijding 50.000,00 x Lokaal educatieve agenda 5.000,00 5.000,00 x Collectieve preventieaanpak GGZ 16.000,00 16.000,00 x Pilot monitor bewegingsonderwijs 30.000,00 30.000,00 x Wet tijdelijk huisverbod 350,00 x Verlaging raming nota lokaalgezondheidsbeleid -10.000,00 x Verlaging verwerkingstarief groen tuinafval -4.000,00 x Verlaging subsidieplafond oud papier -12.500,00 x SLOK 5.000,00 x EKD 3.700,00 x Toezicht kinderopvang (van stelposten) 4.250,00 x Bijdrage realisatie CJG 5.542,00 x RUD fase I + II 2.500,00 x Rentelast aangekochte grond Zuidwolde (t/m 2013 t.l.v. ABR) 73.523,00 x Pacht aangekochte grond Zuidwolde (t/m 2013) 12.750,00 x Best.plannen Onderdendam, Zuid- en Noordwolde PM Dividend Essent 18.055,00 x Aframen stelpost gastouderopvang -4.250,00 x Aframen stelpost Dijkstal II -9.381,00 x Aframen stelpost salarissen -79.850,00 x Stelpost: Compensatie AWBZ maatregelen -34.800,00 x Stelpost: GIS-BAG (structureel) 81.642,00 x Stelpost: GIS-BAG (incidenteel) 38.691,00 x Stelpost: SLOK -14.511,00 x Stelpost: Bijdrage serverruimte de Marne 20.000,00 x Kapitaallasten door stelselwijziging i.v.m. nieuw fin.systeem -170.000,00 x Dekking inhuur BAG (Uit frictie personeelskosten) 39.000,00 x

Lasten

Structureel Baten

-32.352,00

615,00 7.000,00

800,00 50.000,00 35.000,00

350,00 -10.000,00

3.700,00 4.250,00

-4.250,00 -9.381,00 -79.850,00 -34.800,00 81.642,00 -14.511,00

FCL ECL 600200 662000 662000 660100 659000 659000

5732

Programma Algemeen bestuur Financien c.a. Financien c.a. Financien c.a. Financien c.a. Financien c.a.

Omschrijving Lasten Baten Inc. Struc. Wachtgeldverplichtingen politieke ambtsdragers. Vorming bes 330.000,00 x Dekking vorming bestemmingsreserve wachtgeldverplichtingen t.l.v. ABR 330.000,00 x Dekking rentelast grond Zuidwolde t.l.v. ABR 60.773,00 x Contributie VGG uit verlaging bijdrage Regioraad -3.000,00 x Bijstelling Algemene uitkering -maatstaven-84.173,00 x Bijstelling Algemene uitkering Junicirculaire -30.500,00 x

Kostenplaatsen Apparaatskosten binnendienst Gymlokaal de Vlijt Apparaatskosten binnendienst Bijkomende personeelskosten Bijkomende personeelskosten Salarissen en sociale lasten Salarissen en sociale lasten Salarissen en sociale lasten Salarissen en sociale lasten Automatisering Automatisering Kapitaallasten

Contributie VGG Gymlokaal de vlijt Energie Prestatie Advies Inhuur BAG WGA premie Personeelsvereniging WGA premie Dijkstal II Dijkstal II CAO verhoging Verhoging tot niveau 0-meting Migratie BRS naar Geg.makelaar Voordeel door geen financieringstekort

Saldo begroting 2010 Saldo Incidenteel

3.000,00 10.681,00 39.000,00 6.700,00 2.693,00 -6.700,00 11.900,00 11.900,00 20.000,00 20.028,00 47.000,00

688.699,00

480.776,00

-207.923,00 480.776,00

480.776,00

V = Voordeel N = Nadeel

Structureel Baten

-84.173,00 -30.500,00

x x x x x x x

6.700,00 2.693,00 -6.700,00 11.900,00

x x

20.000,00 20.028,00

x

100.000,00

N

- 49 -

10.681,00

Lasten

x x 85.186,00 N 85.186,00

-147.025,00 4.028,00 228.183,00 85.186,00

HOOFDSTUK 4 Meerjarenraming In de primitieve begroting 2010 is de meerjarenraming voor de jaren 2011 tot en met 2013 opgenomen. Deze in de primitieve begroting 2010 opgenomen meerjarenraming geeft voor de jaren 2011 en 2012 een tekort. Voor 2013 is een overschot berekend. In deze voorjaarsnota worden een aantal zaken genoemd die doorwerken naar 2011 en volgende jaren. Zowel voor de prijsstijging als voor de loonkostenstijging is geen aanpassing opgenomen. Dit omdat in junicirculaire dezelfde percentages worden gehanteerd als waar in de begroting rekening mee is gehouden. Omdat de loon- en prijsstijgingen in de meicirculaire voor 2012 en 2013 PM zijn geraamd (in de uitwerking dus 0%) zijn deze in de meerjarenraming ook op 0% gezet. Op de volgende twee bladzijden hebben wij de meerjarenraming opgenomen. De posten die cursief zijn vermeld hebben betrekking op de voorjaarsnota 2010. Resultaat meerjarenraming De meerjarenraming geeft in alle jaren een tekort. De verklaring hiervoor moet voor het overgrote deel worden gezocht in de afwijking van de algemene uitkering en de gevolgen van de beleidsintensiveringen die worden voorgesteld in de voorjaarsnota. Voor een uitgebreide toelichting verwijzen we Hoofdstuk 2 “Algemene Uitkering”. In bijlage 1 doen wij voorstellen om dit tekort terug te dringen. Dit is in eerste instantie voldoende om de tekorten te dekken. Wel moet daarbij opgemerkt worden dat het Rijk naar alle waarschijnlijkheid met aanvullende bezuinigingen gaat komen. Vooralsnog gaan wij ervan uit dat deze bezuiniging op gaat lopen tot een bedrag van € 1.000.000 in 2015. Wanneer we met deze bezuiniging rekening houden laten alle jaren, behalve 2010, een tekort zien in de meerjarenraming (zie saldo’s bijlage 1). In de meerjarenraming staan ook een aantal PM posten in het programma ‘Verkeer, vervoer en waterstaat’ opgenomen. Duidelijk mag zijn dat daar in eerste instantie geen financiële ruimte voor is. In de uitwerking van de bezuinigingen door de te vormen werkgroep van raadsleden, wethouder(s) en ambtelijke organisatie, moet gekeken worden of er ook ruimte voor deze posten gevonden kan worden. Wij hebben daarom enige rangorde in deze posten aangebracht. De beschoeiingen en de kademuur hebben wat ons betreft eerste prioriteit en daarna de natuurvriendelijke oevers en de openbare verlichting

- 50 -

Voorjaarsnota 2010

MEERJARENRAMING 2011-2014 2010 lasten baten

saldo begroting 2010 Programma 0 Algemeen bestuur Elo-Grunn Verkiezingen Verhoging secretarieleges Onttrekking voorziening wethouderspensioenen Bijdrage personeelsvereniging Voorlichting algemeen -kosten CMSVoorlichting algemeen -migratie contentCao akkoord 2009-2011 Cao akkoord 2009-2011 Rechtspositie bestuurders (cie. Dijkstal II) Dekking afschrijvingslasten automatisering Elo-BMW (migratie BRS) Front- en Midoffice en KCC Programma 1 Openbare orde en veiligheid Veiligheidshuis Opleiding brandweer Brandkranen Opvang zwerfdieren

2012 lasten baten

2013 lasten baten

2014 lasten baten

4.028

46.000 8.111-

11.2501.518

1.541

1.564

32.3522.693 5.000 PM 20.000 11.900 20.028 10.000 PM

1.8111.600

1.8111.600-

615 7.000

Programma 2 verkeer,vervoer en waterstaat Beschoeiingen (€ 960.000) Kademuur/betonnendamwand (€ 1 miljoen) Natuurvriendelijke oevers (€ 800.000) Vervanging openbare verlichting Programma 3 Economische zaken Inflatiecorrectie marktgelden Bijdrage VvE (Schoolstraat/de Vlijt)

2011 lasten baten

PM PM PM PM

87 800

- 51 -

88

90

2010 lasten baten Programma 4 Onderwijs Leerlingenvervoer Onderwijsbegeleiding Programma 5 Cultuur en recreatie Inspectie bomenstand Inflatiecorrectie huur sportaccommodaties Onderhoud fietsknooppunten Ability, groenonderhoud

50.000

2012 lasten baten

2013 lasten baten

50.00031.265-

5.000 2.645

5.0002.685

2.725

2.082 35.000

Programma 6 Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening Tsioc Maatschappelijke stage Programmatisch handhaven Gebieds Gericht Werken (GGW) WWB-inkomensdeel Wet Tijdelijk Huisverbod 350 Programma 7 Volksgezondheid en milieu Inflatiecorrectie afvalstoffen volume en prijsstijging Inflatiecorrectie verhoging afvalstoffenheffing Inflatiecorrectie Begraafrechten EKD (Elektronisch KindDossier) Toezicht gastouderopvang Nota lokaal gezondheidsbeleid

2011 lasten baten

45.0003.201 13.50013.872PM

13.849

13.849 13.849 2.513

3.700 4.250 10.000-

3.551

Programma 8 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Verhoging bouwleges -procentueelVerlaging bouwleges -ivm Wabo-

13.849 2.588

2.317

2.352

7.071-

2.283 PM

- 52 -

13.849 13.849 2.317

2014 lasten baten

2010 lasten baten Programma 9 Financiën Stelpost salarissen (loonstijging) Stelpost inflatiecorrectie (prijsstijging) Stelpost kapitaallasten Stelpost compensatie AWBZ pakketmaatregel Stelpost toezicht/handhaving kwaliteit gastouderopvang Stelpost ontwikkeling Brede School OR-budget (is bezuinigd geweest 2010 t/m 2012) Inflatiecorrectie OZB Inflatiecorrectie hondenbelasting Inflatiecorrectie RZB Efficiencykorting Stelpost: compensatie AWBZ maatregelen Stelpost: Toezicht kinderopvang Stelpost: Dijkstal II (rechtspositie bestuurders) Stelpost: SLOK Stelpost: GIS-BAG Stelpost: invoering MJOP Algemene uitkering: stand november-circulaire 2009 Algemene uitkering: stand juni-circulaire 2010 totaal saldo cumulatief

79.850-

2011 lasten baten 54.111 43.030 3.901 17.000 2.000 10.000-

2012 lasten baten

2013 lasten baten

11.345

11.345

25.211-

93.727-

2014 lasten baten

3.000 43.245 800 15 10.000-

43.894 812 15

31.231 824 15

52.60294.682-

19.90830.699

10.000-

34.8004.2509.38114.51181.642

81.642100.000 84.17330.500-

85.186 228.183228.183-

142.997-

107.55173.373185.638 299.607527.790-

Cursief: zijn nieuwe posten uit deze voorjaarsnota

- 53 -

113.969-

158.39178.625 449.165-

79.766-

84.405150.434 298.731-

66.029

1.242 18.12716.885315.616-

16.885-

- 54 -

HOOFDSTUK 5 Kaderstelling In de financiële verordening (raadsbesluit 22 maart 2007) is vastgelegd dat het college in de eerste tussentijdse rapportage (voorjaarsnota) de kaders voor de opstelling van de begroting voor het volgend jaar en drie opvolgende jaren voorlegt aan de raad. Loon- en prijsontwikkelingen Beleid is dat wij de ontwikkelingen volgen die staan opgenomen in de junicirculaire. Voor 2011 wordt voor prijsstijgingen 0,5% geraamd. Deze stijging is reeds meegenomen bij het opstellen van de begroting 2010 en wordt in de voorjaarsnota niet aangepast. Voor de personeelslasten gaan wij op basis van de werkelijke loonkosten uit van een verhoging van 1,5%. Dit percentage baseren wij op de verwachte loonkostenstijging zoals genoemd in de junicirculaire. Voor de jaren na 2011 is rekening gehouden met een stijging van 0% voor lonen en 0% voor de prijzen. Voor eigen financieringsmiddelen en voor de berekening van de kapitaallasten gaan wij uit van een rentepercentage van 4,75%. Dit is gelijk aan de raming in de begroting 2010. Voor het financieringstekort gebruiken wij voor 2011 en volgende jaren een percentage van 4,5%. Gelijk aan het percentage 2010. Het hanteren van gelijkblijvende percentages brengt een risico met zich mee. Verhoging van 0,25% geeft ongeveer een structurele lastenstijging van € 20.000,00. Leges, belastingen en tarieven Uitgangspunt is het beleid zoals in de meerjarenraming 2011-2013 is vastgesteld. Dit houdt in: - OZB: jaarlijkse stijging van 1,5% (voor de jaren 2011 en 2012 jaarlijks 1% extra); - Afvalstoffenheffing: dekkingspercentage 100% - Leges: 1,5% verhoging per jaar; - Begraafrechten: 1,5% per jaar verhoging; - Hondenbelasting: 1,5% per jaar verhoging; - Rioolrechten/-belasting: 3,25% per jaar (2011-2013) (in 2014 2,5%). Financiële ontwikkeling Bij het opstellen van de begroting 2010 hebben we een meerjarenraming gepresenteerd die in het jaar 2013 sluit met een positief saldo. Het tekort voor de jaren 2011 en 2012 bedraagt respectievelijk € 108.000 en € 64.000. Daarbij moet wel opgemerkt worden dat er in de begroting een aantal posten zijn opgenomen die nog niet in geld zijn vertaald. Te denken valt dan bijvoorbeeld aan de reconstructie van de Waldadrift en de Vlijt, het verharden van de wegbermen in het buitengebied, het vervangen van de beschoeiingen, openbare verlichting, de Brede school en investeringen in het kader van de e-overheid en Antwoord©. In de voorjaarsnota zijn verschillende ontwikkelingen opgenomen die ten tijde van het opstellen van de begroting nog niet bekend waren, of waarvan de hoogte nog niet zeker was. Voorbeelden hiervan zijn het meerjarig onderhoudsplan van gebouwen (MJOP), leerlingenvervoer, kosten van GIS/BAG en de kosten van front- en midoffice en KCC. Daarnaast passen we eenmalig per jaar bij de voorjaarsnota de maatstaven aan op basis waarvan we de hoogte van de algemene uitkering berekenen. Al deze ontwikkelingen en aanpassingen hebben in eerste instantie geleid tot een tekort in de meerjarenraming van ongeveer € 600.000 in 2013. Aan de ene kant is de voorjaarsnota een rapportage over de ontwikkelingen in het huidige jaar, aan de andere kant wordt in deze voorjaarsnota ook de basis gelegd voor de begroting van het komende jaar. Om deze reden is een dergelijk tekort in de meerjarenraming ook niet acceptabel. Om het tekort terug te dringen zijn alle ontwikkelingen zoals ze voorgesteld zijn/waren in de voorjaarsnota nog eens kritisch onder de loep genomen. Daarnaast is gekeken welke ruimte er zit in de huidige ramingen. Dit heeft geleid tot verschillende aanpassingen. Van bijvoorbeeld de opgenomen stelposten is nog eens kritisch de noodzaak bekeken, wat heeft geleid tot de vrijval van een aantal van deze posten. Binnen het (MJOP) is een korting doorgevoerd van € 300.000 (t/m 2019). In het MJOP zijn ook werkzaamheden meegenomen die nu nog door medewerkers van de gemeente worden uitgevoerd, hiervoor is een stelpost opgenomen in verband met de salariskosten. Tot slot, een aantal ontwikkelingen met structurele gevolgen zijn incidenteel geraamd, vanwege het onzekere karakter van het benodigde budget. Daarbij moet aan de volgende posten worden gedacht:

- 55 -

-

-

het nieuwe contract voor leerlingenvervoer loopt tot en met 2011, daarna is onzeker hoe de kosten zich ontwikkelen. de toeloop van de WWB is voor 2010 incidenteel opgenomen omdat onzeker is hoe zich dit in de jaren na 2010 gaat ontwikkelen. BAG/GIS het is nog niet duidelijk hoe deze kosten zich structureel gaan ontwikkelen. Front- en Midoffice idem als BAG/GIS op onderwijsbegeleiding wordt de laatste jaren steeds minder beroep gedaan, in 2010 zijn nog enkele nabetalingen gedaan voor eerdere jaren. De post kan met ingang van 2011 vervallen. Nota lokaal gezondheidsbeleid. Een aantal projecten die in eerste instantie waren voorzien zijn niet tot uitvoer gekomen waardoor er een bedrag bezuinigd kan worden.

De meerjarenraming laat na bovenstaande aanpassingen nog wel in alle jaren een tekort zien, echter is het tekort voor 2014 uiteindelijk teruggelopen tot een bedrag van bijna € 316.000. Voor de jaren 2011, 2012 en 2013 komt het tekort op respectievelijk € 528.000, 449.000 en € 299.000. In bijlage I worden voorstellen gedaan die het tekort nog verder terug kunnen dringen. Wat bij bovenstaande ontwikkelingen nog niet is meegenomen is het feit dat het Rijk bezuinigingen door gaat voeren in het gemeentefonds. Hoe groot deze bezuiniging gaat worden en op welke termijn deze doorgevoerd gaat worden is op dit moment onzeker. Voor een groot deel hangt dit af van het feit op welk moment er een nieuwe regering gevormd gaat worden en welke partijen hiervan deel uit gaan maken. Door het huidige demissionaire kabinet zijn een twintigtal commissies samengesteld die in beeld hebben gebracht waar en hoe er bezuinigingen gerealiseerd zouden kunnen worden. Door de commissie Kalden is een bedrag genoemd dat bezuinigd zou kunnen worden op het gemeentefonds. Dit gaat om een bedrag van € 1,7 miljard. Ten opzichte van de totale omvang van het gemeentefonds (€ 16 miljard) zou dit gaan om reductie van ruim 10%. Het CPB heeft berekend dat het Rijk, tot en met 2015, € 18 miljard moet bezuinigen. Er wordt gerekend met een economische groei van 1,5%, dit zou resulteren in hogere belastingopbrengsten door het Rijk van € 14 miljard. Het effect van de bezuiniging van € 18 miljard op het gemeentefonds, is niet in te schatten op dit moment. Dit hangt af van het feit op welke zaken bezuinigd gaat worden (niet alles telt mee voor het gemeentefonds) en of de normeringssystematiek ook weer wordt ingevoerd. Om toch een indicatie te hebben van wat er op gemeenten afkomt wordt voorgesteld door de VNG om ervan uit te gaan dat het gemeentefonds met ingang van 2011 op niveau blijft. Dus de omvang van het gemeentefonds in 2011 zal dezelfde zijn als in 2012 tot en met 2015. Dit heeft als gevolg dat de loon- en prijsstijgingen door de gemeente zelf opgevangen moeten worden. Aangenomen wordt dat de lonen en prijzen de komende jaren zullen stijgen met 2%. De reden waarom dit een redelijke inschatting is van wat er op ons afkomt is gelegen in het feit dat de loon- en prijsstijging voor de jaren 2011-2015 per jaar 2% in totaliteit dus 10% uitkomt. Dit komt dus overeen met de korting die de commissie Kalden voorstelt. Voor de gemeente Bedum zou dit betekenen dat er jaarlijks, met ingang van 2012, ongeveer € 250.000 moet worden bezuinigd. Deze ontwikkelingen zijn nog niet in de meerjarenraming opgenomen. Dit omdat er veel factoren zijn die op bovenstaande invloed hebben, en wel zo dat de hoogte van het bedrag nog hoogst onzeker is. Het voorstel is om voor de begroting 2011 dezelfde lijn te hanteren als in deze voorjaarsnota, dus de eventuele korting op de algemene uitkering nog niet mee te nemen in de meerjarenraming. Hierdoor heeft de werkgroep, die in het collegeprogramma is voorgesteld, meer tijd voor de voorbereiding en uitwerking van de bezuinigingstaakstelling. Het is waarschijnlijk dat er dan ook meer duidelijkheid is over de hoogte van de taakstelling.

- 56 -

- 57 -

Bijlage 1

Mogelijke bezuinigingen

Voorstel

Effect 2010

2011

2012

2013

2014 Opmerking

Investeringen:

Afboeken investeringen met maatschappelijk nut

Wij stellen voor om voor ongeveer € 2.958.000 aan activa met maatschappelijk nut af te boeken ten laste van de algemene reserve. Het gaat hier om o.a. de reconstructie van de Stationsweg, de brug in Zuidwolde, de Nye Klap, de herinrichting van het oude centrum en het fietspadenplan Noorddijk. Op deze wijze valt de kapitaallast voor een bedrag van € 222.800 vrij voor de komende jaren en creëren we ruimte voor de toekomst. Zo kunnen we de Algemene reserve deels inzetten om het structurele tekort zoveel mogelijk te beperken.

222.800

Posten uit bestaande exploitatie:

Verlaging formatie omvang

35.000

Verlaging budget studiefaciliteiten

15.000

Toezichthouder (stadswacht)

33.850

Bijdrage Regioraad

Een deel van de werkzaamheden die we nu in eigen beheer uitvoeren, worden meegenomen in het MJOP (Meerjaren Onderhoudsplan gemeentelijke gebouwen). De salarislasten willen we inzetten ter dekking van dit plan. In totaal is het opleidingsbudget 2% van de loonsom. Verlaging budget met 20% betekent minder scholing/vorming. Daarmee komt het opleidingsbudget uit op ongeveer 1,6% van de loonsom. Het niet meer invullen van deze functie betekent genoemd financieel voordeel. De Regioraad is in liquidatie. Voor de uitvoering van voormalige taken van de Regioraad stond nog € 25.000 op de stelposten. Daarvan is € 3.000 in deze voorjaarsnota ingezet. Rest nog € 22.000.

22.000

- 58 -

Stelpost: uitbreiding personele formatie

Ability

Wegenonderhoud

De behoefte aan een juridisch medewerker blijft bestaan. In afwachting van de definitieve taakstelling deze ruimte 20.000- incidenteel niet invullen.

20.000

In de voorjaarsnota is een kostenstijging van het groenonderhoud van Ability opgenomen van € 35.000. Wij willen nog met Ability in overleg over deze kostenstijging. Deze kosten zouden weer verlaagd kunnen worden door bijvoorbeeld afspraken te maken over het onderhoudsniveau. Overigens tekenen wij hierbij aan dat de offerte van Ability rond € 70.000 bedraagt.

35.000

Door afspraken te maken over een lager onderhoudsniveau, zouden de jaarlijkse kosten met € 25.000 verlaagd kunnen worden. Bij een verdere verlaging zal het gevolgen hebben voor het toekomstige onderhoud, waardoor de kosten zullen stijgen. Voor de begroting 2011 gaan wij uit van € 25.000. Voor de verdere bezuinigingstaakstelling moet dit nader worden onderzocht.

25.000

Overig: Verhoging inkomsten:

Verhoging OZB Verhoging hondenbelasting

26.000

13.000

13.000

5.200

- 59 -

1% verhoging levert ongeveer een extra inkomst op van € 13.000. De vraag is hoeveel je wilt verhogen. Uitgangspunt kan de Macro norm zijn. Deze Is voor 2011 3,5%. Uitgaande van de huidige verhoging van 1,5% voor 2011 zou dan een verhoging van 2% mogelijk zijn. We kunnen de opbrengsten met € 26.000 verhogen voordat we op de macronorm zitten. In 2012en 2013 is de verhoging in de meerjarenraming al op 2,5% gezet. Dit betekent dat de verhoging in deze jaren 1% minder zal zijn. Voor een goed beeld: Een verhoging van € 26.000 (2%) betekent voor een gemiddeld huishouden een 26.000 verhoging van ongeveer € 5,- van de OZB. Verhoging van tarief met 10% geeft meeropbrengst van €5.200. Tarief is niet gemaximeerd.

Huurtarieven sportaccommodaties extra verhogen

BTW op investeringen riolen meenemen in tarief

15.000

Een extra verhoging van de huurtarieven van de sportaccommodaties met 10% levert € 15.000 op. Voor de begroting 2011 nemen we dit bedrag mee. Voor de verdere bezuinigingen wordt dit voorstel ook meegenomen.

66.000

In de huidige tariefsberekening wordt de BTW op investeringen niet meegenomen. Wettelijk is dit wel toegestaan. Bij een gemiddelde investering van € 350.000 zal dit een voordeel opleveren van ongeveer € 66.000.

Totaal

299.800

221.050

13.000

13.000

6.000

Cumulatief

299.800

520.850

533.850

546.850

552.850

228.183-

527.790-

449.165-

298.731-

315.616-

71.617

6.940-

84.685

248.119

-

-

250.000-

500.000-

750.000- Deze korting loopt naar schatting op tot € 1.000.000 in 2015.

71.617

6.940-

165.315-

251.881-

In samenspraak met leden van de raad, college en ambtelijke 512.766- organisatie moet dit tekort nog worden opgevangen.

Saldo meerjarenraming voorjaarsnota

Saldo na voorstellen college

Geschatte korting algemene uitkering

Nog te dekken op lange termijn

- 60 -

237.234 De is de basis voor de op te stellen begroting 2011.

PRIORITEITENLIJST 2011

Bijlage 2

geraamde kosten

omschrijving

programma 0 Geluidsinstallatie raadzaal programma 1 hulpverleningsvoertuig brandweer (van 2005) 11 sets ademluchttoestellen Vervanging portofoons brandweer (van 2012) programma 2 uitvoering meerjarenplan openbare verlichting

compensabele btw

beschikking reserves

subsidies bijdragen inruil

netto investering

afschr. term.

afschr. + rente 4,75 %

programma 5 Hogedrukreiniger sporthal

2.395

12.605

10

1.859

0

1.859

* *

79.500 31.416 24.000

12.693 5.016 3.832

66.807 26.400 20.168

15 15 8

7.627 3.014 3.479

0 0 0

7.627 3.014 3.479

*

118.000

18.840

99.160

20

9.668

0

9.668

25.000

25.000

0

1.785

0

1.785

programma 7 algemene vervanging riolering algemene vervanging riolering programma 8 uitvoering stedelijke vernieuwing ILG (Investeringsbudget Landelijk Gebied) cofinanciering uitvoering (gedeeltelijk t.l.v. ABR)

totale jaarlijkse lasten

15.000

programma 3 herstructureringsfonds programma 4 IHP (geen onderhoud volgens plan)

overige lasten

442

0

442

50 ann 15 ann

32.801

0

32.801

40 20

5.800 5.850

0 0

5.800 5.850

1.017.625

98.192

0

95.540

394.925

62.739

622.700 28.000

95.200 80.000

15.200

444.901

57.976

80.000 60.000

20.000 20.000

Exclusief riolering

0

5

2.652

* = kredieten zijn in eerste instantie opgevoerd bij de prioriteitenlijst 2010 en dus in 2010 beschikbaar gesteld. Bij deze voorjaarsnota zijn de investeringen doorgeschoven naar de prioriteitenlijst 2011.

- 61 -

62.739


omschrijving

programma 1 Verv. schaar,spreider, hydropomp en ramset hulpverleningsvoertuig

geraamde kosten

29.750

compensabele btw



netto investering

4.750

25.000

afschr. term.

12

afschr. + rente 4,75 % 3.271

overige lasten


0

3.271

programma 2 programma 3 herstructureringsfonds programma 4 IHP

25.000

50.000

0

50.000

programma 7 algemene vervanging riolering algemene vervanging riolering programma 8 uitvoering stedelijke vernieuwing ILG cofinanciering uitvoering

95.200 80.000 254.950

15.200 19.950

20.000 20.000

Exclusief riolering

0

20

4.875

0

4.875

625.700 28.000

50 ann 15 ann

32.959

0

32.959

80.000 60.000 868.700

40 20

0 0 0

5.800 5.850 77.755

243.000

- 62 -

25.000

2.652

5.800 5.850 80.407 44.796

44.796


omschrijving

geraamde kosten

compensabele btw



netto investering

afschr. term.


overige lasten


programma 0 vervanging Captor toegang en tijdregistratie programma 2 Vervanging veegmachine Reconstructie Waldadrift Reconstructie fietspad Waldadrift

12.500

1.816

10.684

8

1.843

0

1.843

100.000

14.529

85.471

10

12.607

0

12.607

PM PM

programma 3 herstructureringsfonds programma 4 IHP

50.000

95.200 80.000 337.700

25.000

20

4.875

4.875

370.700

50 ann

19.527

0

19.527

80.000 60.000 656.855

40 20

5.800 5.850 75.502

0 0 0

5.800 5.850 75.502

50.000

programma 7 algemene vervanging riolering programma 8 uitvoering stedelijke vernieuwing ILG cofinanciering uitvoering

25.000

15.200 31.545

20.000 20.000

Exclusief riolering

0

286.155

- 63 -

55.975

55.975


omschrijving

programma 2 vervanging kleine zoutstrooier (van 2007) Vervanging busje afschr.7jr Vervanging busje (nu: Fiat Ducato 35-BL-PN) Vervanging Pick-Up (nu: Mitsubishi 97-BL-BX) Vervanging busje 98-BT-XV Tractor John Deere Vervanging sneeuwploeg Vervanging grote zoutstrooier

geraamde kosten

20.000 11.000 18.000 18.250 11.700 41.000 11.500 30.000

compensabele btw



netto investering

3.193 1.299 2.126 2.155 1.382 1.672 1.671 4.359

16.807 9.701 15.874 16.095 10.318 39.328 9.829 25.641

afschr. term.

10 7 7 7 7 8 10 10

programma 3 herstructureringsfonds programma 4 IHP

50.000

programma 5 vervanging toplaag De Beemden Verlichting kunstgrasveld Bedum Bladveegapparatuur sportvelden

56.500 27.200 12.000

4.343 0

programma 7 algemene vervanging riolering programma 8 uitvoering stedelijke vernieuwing ILG cofinanciering uitvoering

95.200 80.000 482.350

15.200 37.398

20.000 20.000

Exclusief riolering

0

2.479 1.847 3.022 3.064 1.964 6.784 1.450 3.782

overige lasten


0 0 0 0 0 0 0 0

2.479 1.847 3.022 3.064 1.964 6.784 1.450 3.782

25.000

25.000

4.875

50.000

20

4.875

56.500 22.857 12.000

15 20 10

6.450 2.229 1.770

0 0 0

6.450 2.229 1.770

400.700

50 ann

21.107

0

21.107

80.000 60.000 825.652

40 20

5.800 5.850 97.473

0 0 0

5.800 5.850 97.473

424.952

- 64 -


76.366

76.366

Bijlage 3 Begroting

Overzicht van reserves en voorzieningen (€)

saldo 1-1-2010

verwachte mutaties 2010

Jaar: 2011

saldo ultimo 2010





saldo ultimo 2015

A. Algemene reserve 1.737.233,26 1.737.233,26

Niet vrij aanwendbaar

Vrij aanwendbaar * bespaarde rente rentebestemming: - algemene dekking exploitatie GD - dekking begraafplaatsen

-24.368,00 -24.368,00

1.712.865,26 1.712.865,26

-24.368,00 -24.368,00

-24.368,00 -24.368,00

-24.368,00 -24.368,00

-24.368,00 -24.368,00

-17.462,00

-17.462,00

-17.462,00

-17.462,00

-527.790,00

-449.165,00

-298.731,00

-315.616,00

-300.000,00 -60.773,00

-60.773,00

-60.773,00

-60.773,00

-20.000,00

-20.000,00

-20.000,00

-20.000,00

4.421.031,35 782.991,20 -82.519,00 -23.403,34

* rekeningresultaat 2009 claims: * inzet t.b.v. herinrichting Onderdendam * herijking pensioenvoorziening wethouders * bestemmingsplan buitengebied * begrotingstekorten meerjarenraming vj.nota 2010 * vj.nota 2010: vorming bestemmingsreserve wachtgeldverplichtingen * vj.nota 2010: realisatie midoffice en KCC * vj.nota 2010: rentelast grond Zuidwolde * baggerplan 2007-2011 (incl. beschoeiing) * geo-informatieplan 2009 * co-financiering ILG 2008/2009 * co-financiering ILG 2010 - 2015 (meerjarenraming) * oriënterend onderzoek samenwerking buitendienst * Elo Grunn interne kosten (inhuur personeel ) 2009/2010

677.068,86 5.391.384,00 1.400.000,00 -17.462,00 -3.370,00 -228.183,00 -330.000,00 -60.773,00 -208.699,00 -48.802,00 -21.075,00 -20.000,00 -7.000,00 -71.100,00

- 65 -

1.615.393,26 1.615.393,26

* Elo Grunn externe kosten 2009/2010 * bijdrage kosten bijzondere bijstand 2010/2012 * archiefwerkzaamheden * inventariseren archieven * kosten invoering pakket Civision Werk en Inkomen * plan van aanpak Mauritshal * standplaats kampeerauto's Onderdendam * externe subsidieverwerving * verwerving recht van erfpacht grond te Zuidwolde (begr.wijz. 11/2008) * incidentele posten begroting 2010 * groen oostzijde Schoolstraat * begeleiding onderzoek naar samenwerking in BMWverband

-240.023,00 -11.344,00 -15.412,00 -11.181,00 -2.487,00 -1.266,00 -9.000,00 -14.560,00 -10.420,00 -342.414,00 -5.533,00

-11.344,00

-11.344,00

7.393.380,21

-937.369,00

-558.744,00

-396.966,00

-413.851,00

5.086.450,21

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

-16.000,00

4.421.031,35 2.972.348,86

B. Bestemmingsreserves Frictie personeelskosten * storting * opstellen onderhoudsplan zwembad * overige onttrekkingen

223.594,81 pm

223.594,81 Spaarverlof * onttrekkingen

84.609,75 pm 84.609,75

Seniorenbeleid * storting (t/m 2013) * onttrekking

0,00 -223.594,81 -223.594,81

pm 0,00

pm

pm

pm

84.609,75

0,00

0,00

0,00

0,00

84.609,75

42.839,17

14.000,00 -41.500,00 -27.500,00

14.000,00 -30.000,00 -16.000,00

14.000,00 -10.000,00 4.000,00

0,00 -3.000,00 -3.000,00

339,17

70.339,17

70.339,17

14.000,00 -41.500,00 -27.500,00

- 66 -

Nieuwbouw gemeentehuis * onttrekking

10.000,00 10.000,00

Overlopende budgetten * toevoeging * onttrekking

Instrumenten/uniformen * storting (vast bedrag)

Kinderopvang

Groot onderhoud dorpshuizen *storting (vast bedrag)

Gemeentelijk monumentenbeleid

WWB-uitkeringen * onttrekkingen

-10.000,00 -10.000,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00 1.068.966,00 1.068.966,00 0,00 0,00

pm

pm

pm

pm

pm

pm

pm

pm

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

15.795,96 15.795,96

1.951,00 1.951,00

17.746,96

1.951,00 1.951,00

1.951,00 1.951,00

1.951,00 1.951,00

1.951,00 1.951,00

25.550,96

27.657,98 27.657,98

0,00

27.657,98

0,00

0,00

0,00

0,00

27.657,98

10.666,50

5.000,00 5.000,00

15.666,50

5.000,00 5.000,00

5.000,00 5.000,00

5.000,00 5.000,00

5.000,00 5.000,00

35.666,50

74.926,56 74.926,56

0,00

74.926,56

0,00

0,00

0,00

0,00

74.926,56

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

52.893,97

0,00

0,00

0,00

0,00

52.893,97

10.666,50

0,00 pm 0,00

Bijzondere bijstand * onttrekking

0,00

52.893,97 pm 52.893,97

- 67 -

Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) * onttrekking/toevoeging

179.722,15 pm 179.722,15

Bovenwijkse voorzieningen Bedrijventerrein * toevoegingen bedrijvenpark boterdiep fase 1/2 * onttrekkingen

0,00

0,00

179.722,15

56.166,50 pm 56.166,50

19.158,00

7.345,00

123.883,00

19.158,00

7.345,00

0,00

0,00

150.386,00

52.151,00

52.151,00

52.151,00

52.151,00

52.151,00 pm 52.151,00

89.686,00

52.151,00

52.151,00

52.151,00

52.151,00

298.290,00

12.403,00 12.403,00

12.403,00

2.775,00 2.775,00

2.815,00 2.815,00

0,00

0,00

17.993,00

664.428,00 664.428,00

1.337.681,12

596.910,00 596.910,00

590.658,00 590.658,00

383.790,00 383.790,00

404.215,00 404.215,00

3.313.254,12

491.105,27

23.327,00 -25.000,00 PM -1.673,00

23.248,02 -25.000,00 PM -1.751,98

23.164,80 -25.000,00 PM -1.835,20

23.077,64 -25.000,00 PM -1.922,36

483.922,73

-42.560,00

30.289,52 -20.656,00

20.656,00 -13.078,00

492.701,93

492.701,93 Vervanging riolering *toevoeging aan best.res. (zie jaarrekening 2009) *onttrekkingen

0,00

673.253,12 673.253,12

Onderhoud begraafplaatsen * Herijking (rente) * onttrekkingen * kostendekkendheid tarieven

0,00

pm

0,00 0,00

Herstructureringsfonds * toevoegingen Ter Laan 4

179.722,15

pm

37.535,00

37.535,00 Bovenwijkse voorzieningen Vogelzanglocatie * onttrekkingen

0,00

pm

67.716,50

67.716,50 Bovenwijkse voorzieningen Ter Laan 4 * toevoegingen Ter Laan 4 * onttrekkingen

pm

23.403,34 -25.000,00 PM -1.596,66

0,00 220.567,48 -137.572,00

- 68 -

-70.725,00

0,00

82.995,48

82.995,48

-70.725,00

-42.560,00

9.633,52

7.578,00

-13.078,00

505.807,82

22.000,00 0,00 22.000,00

22.000,00 pm 22.000,00

22.000,00 pm 22.000,00

22.000,00 pm 22.000,00

593.807,82

C. Voorzieningen Voorziening wethouderspensioenen c.a. * storting t..l.v. de exploitatie * onttrekkingen

483.807,82

483.807,82 Onderhoud wegen * stortingen * onttrekkingen

22.000,00 0,00 22.000,00

523.628,00 pm pm 523.628,00

0,00

0,00

pm -523.628,00 -523.628,00

163.761,00

-102.190,00 -102.190,00

-39.093,00 -39.093,00

-22.478,00 -22.478,00

12.767,00

12.767,00

12.767,00

12.767,00

12.767,00

-1.751,00 -12.767,00 -1.751,00

-22.460,00 -9.693,00

-22.460,00 -9.693,00

-22.460,00 -9.693,00

-22.460,00 -9.693,00

523.628,00 Bruggen * onttrekkingen

Onderhoud De Beemden * storting (onderhoudsnorm) * bijdrage in monitoringskosten energie zwembad * onttrekking

-112.454,00 276.215,00 -112.454,00

pm pm

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

124.709,12

122.958,12

84.186,12

215.070,23 pm 215.070,23

A. Algemene reserve B. Bestemmingsreserves C. Voorzieningen

0,00

pm pm

276.215,00

124.709,12 Egalisatie tarief afvalstoffenheffing * toevoegingen/onttrekkingen

pm pm

pm

pm

pm

pm

0,00

215.070,23

0,00

0,00

0,00

0,00

215.070,23

6.158.264,61 2.947.980,86 2.021.413,40 612.403,51 1.623.430,17 -92.205,00

9.106.245,47 2.633.816,91 1.531.225,17

-961.737,00 578.047,00 -89.883,00

-583.112,00 599.608,02 -26.786,00

-421.334,00 454.690,32 -533.799,00

-438.219,00 465.972,64 12.307,00

6.701.843,47 4.732.134,88 893.064,17

- 69 -

9.803.108,18 3.468.179,37 13.271.287,54 saldo 1 januari rentebesparing (conform voorjaarsnota 2010: 4,75%)

-473.573,00

-10.289,98

-500.442,68

40.060,64 12.327.042,52

13.271.287,54 12.797.714,54 12.787.424,56 12.286.981,88 12.327.042,52 4,75%

630.386,00

607.891,00

607.402,00

583.631,00

-81.361,00 -23.327,00 525.698,00

-80.203,00 -23.248,02 504.439,98

-79.046,00 -23.164,80 505.191,20

-77.888,00 -23.077,64 482.665,36

ontwikkeling vrij aanwendbaar deel algemene reserve (waarde minus alle claims plus jaarlijks de toegevoegde rente)

5.612.148,21

6.116.588,19

6.621.779,39

7.104.444,75

7.104.444,75

ontwikkeling vrij aanwendbaar deel algemene reserve per ultimo dienstjaar

6.981.709,21

6.927.405,19

7.035.630,39

7.104.444,75

7.104.444,75

rentebestemming: * algemene dekking exploitatie G.D. * toevoeging bestemmingsreserve onderhoud begraafplaatsen saldo naar de algemene reserve vrij aanwendbaar

- 70 -

71

15 juni 2010 VOORJAARSNOTA 2010

Recommend Documents