deWijzer Jaargang 12/13 .5
Nieuwe Filosofische Kring
Verkiezingen
////smaakmaker
Ik denk dat het tijd is om afscheid te nemen. We hebben een leuke tijd gehad, samen. Weet je nog die ene keer. De seks was meestal goed. Ooit deden we het in MSI 02.21, weet je nog? Toen kwam jij sneller klaar dan ik. Het is echter niet gemakkelijk meer voor mij om alles te combineren. Ik heb zoveel te doen dat ik geen tijd meer kan vrijmaken voor je. Misschien moeten we even stilstaan en nadenken over onze relatie. Ik denk dat het niet altijd wederzijds was. Meestal was ik degene die moeite deed, en jij ontving. Ik schreef, jij was kritisch. Ik maakte een dt-fout, jij strafte me af. Zeker die keer dat je me het mes op de keel zette toen ik een tegenWijzer maakte. De herinner ik me nog goed. Je deed me bijna bloeden, maar dat kon me niet boeien. Ik deed 199 andere lezers bloeden, daar haal ik m’n plezier uit. Dat jullie af en toe huilen, klagen of schreien is wat me overeind houdt. Jullie traan is m’n laaf. Het is mijn bron van inspiratie, en ze loopt te over. Ik deed eigenlijk altijd tegendraads, dat is m’n stijl. Take it or leave it, honey. Ik kan beter krijgen. EPILEPTIC SHAGBRAIN
////inhoud
Smaakmaker- een inleiding
2
Sur le- datingsites
4
Interview- Kris Peeters
5
Decanaat- verkiezingen
9
Jong geweld- Bart Engelen
10
In beeld- Cityscape
12
Denkoefening- de ideale staatsvorm
15
Onderzoek - project Vaartkom
17
Doorgedicht
19
Contact: quinten.evens@student. kuleuven.be
Opmerkelijk- Moyaerts plan
20
Web: www.nfk.be
Vertelsel- Tiny
21
Social: facebook.com/pages/nfk twitter.com/nfkwetter
Wegwijzer- wijst je weg
23
////colofon Hoofdredacteur: Epileptic Shagbrain eindredactie: Quinten Evens fotografie: Erik De Cock, Eva Nyeste, Elly Suys journalisten: Vincent De Weerdt, Jens Dissevelt, Koen Dorleman, Tim Christiaens, Roderik De Turck, Epileptic Shagbrain, Hannes Cludts bijdrages: Dries Daniels, Evelien Janssens foto voorpagina: Elly Suys lay-out: Quinten Evens Kringblad van de Nieuw Filosofische Kring Editie #5
Speciale dank aan alle medewerkers van de voorbije deWijzers. Speciale dank aan de schrijvers die dit jaar niet meewerkten, want volgend jaar gaan we jullie ronselen. Speciale dank aan NFK die ons geen whiskey wilt terugbetalen. Volgend jaar komen we jullie pakken. Met baseballbats. En dan maar meppen.
#2
#3
////Sur le... Een alledaags thema onder de filosofische loep. of hoe alles vatbaar is voor filosofie.
Datingsites, of de moord op de liefde De filosoof is zoals een detective. Beiden zijn op zoek naar de waarheid en misschien zijn ze daar allebei slechts toe in staat wanneer er enkel nog een lijk rest van wat ooit die waarheid was. In onze zoektocht naar de liefde bevinden we ons dus in een detectiveroman, een whodunit. Wie heeft de moord gepleegd? Met welke wapens? Welk motief? Het lijkt echter dat deze misdaadroman van tweederangskwaliteit zal zijn, aangezien de titel de schuldige reeds verklapt. Of misschien is dat een leugen om de spanning erin te houden? We moeten de moord reconstrueren in de hoop de liefde nieuw leven in te blazen. Tim Christiaens Net als elke detective, hebben wij een trouwe assistent nodig. In deze zaak zal dat Alain Badiou zijn. In zijn boekje ‘Eloge de l’amour’ beschrijft hij de leugens die datingsites over de liefde verspreid hebben. Het concept van zo’n website is zeer eenvoudig. Je maakt een profiel aan en schrijft jezelf eigenschappen toe. Daarna kan je de profielen en eigenschappen van anderen lezen en op basis daarvan een keuze maken. Badiou ontwaart hier echter twee problemen: 1) Deze vorm van omgang met de ander is een ‘amour sécuritaire’. Men weigert het risico te lopen van ontgoocheld, gekwetst of bedrogen te worden en daarom ontneemt men de liefde ook elke spontaneïteit. Er vindt geen ontmoeting meer plaats, aangezien de individuen al voor elkaar zijn geformatteerd nog voor ze elkaar ooit gezien hebben. 2) Liefde wordt bovendien gereduceerd tot hedonisme. Je zoekt niet iemand anders, maar een vervolmaking van jezelf. Je vertrekt vanuit je eigen fort met bepaalde preferenties en je keert pas terug wanneer je iemand hebt gevonden die daaraan voldoet. Eerst is er het beeld van de geliefde en dan pas de geliefde zelf, die daarmee de oneervolle taak krijgt om aan dat beeld te voldoen. Dat liefde vooral een contingente gebeurtenis is waarin je een volstrekt ander mens ontmoet en er toch geen afscheid van kunt nemen, wordt verborgen door een leugen. Liefde zou net een eenheid in de scheiding moeten zijn, maar veelal is er enkel een hegemoniale eenheid die gedoemd is tot scheiding. De Cluedo-kenner in ons zegt:” We weten reeds waar en met wat de moord gepleegd is, maar wie heeft het dan gedaan? “ We zeiden reeds dat datingsites de schuldige zijn, maar zoals de naam reeds doet vermoeden, zijn websites enkel plaatsen. De echte schuldigen zijn wijzelf. We hebben angst voor de ander, maar waarom? Wat is het motief voor zo’n vreselijke moord? Datingsites slagen er fantastisch in om de wezenlijke waarheid van de liefde te verbergen. Liefde wordt getoond als een uitwisseling van eigenschappen, alsof we pokemonkaarten aan het ruilen zijn. “Ik geef je ‘oprecht#4
heid’ als jij me ‘sportief’ geeft.” Op die manier kan men zich altijd verbergen achter zijn collectie van eigenschappen. Wat we daarmee vermijden, is een ontmoeting tussen singuliere individuen. Er komt een moment waarop je je nergens meer kan verbergen en je je volledig moet overgeven aan de ander. Tieners slagen erin om dit moment zelfs uit te kristalliseren in het fenomeen van ‘het aan vragen’. Net omdat dit moment ons naakte bestaan zo blootlegt, is het bovendien gesluierd in de grootste clichés. Je zegt:” Rozen verwelken, schepen vergaan, maar mijn liefde voor jou zal altijd bestaan.” Alle eigenschappen zijn vergankelijke, kwetsbare leugens. De waarheid is het singuliere, naakte bestaan dat overblijft wanneer alle leugens zijn verdwenen. Die naaktheid ben je bereid te geven aan de ander. Het internet, de tempel van de binaire code, kan die singulariteit niet vertalen. De waarheid blijft onbesproken. De vraag is of we zelfs nog in staat zijn om de juiste vraag te stellen, de vraag waarop we niet met leugens moeten antwoorden. Zoals Auden schreef: “When it comes, will it come without warning just as I’m picking my nose? Will it knock on my door in the morning, or tread in the bus on my toes? Will it come like a change in the weather? Will its greeting be courteous or rough? Will it alter my life altogether? O tell me the truth about love.”
De baas van Vlaanderen heeft een achtergrond in de filosofie en dat daagt deWijzer uit. Kris Peeters staat als Vlaams minister-president aan het roer van de regering Peeters II. Zijn ambt loopt ten einde en hij geeft zelf aan dat de verkiezingen van 2014 de moeder van alle verkiezingen zullen worden. “We kunnen misschien beter eens goed nadenken over ons kiessysteem.” Jens Dissevelt & Quinten Evens
////drommels Montesquieu heeft het woord “putain” welgeteld één keer uitgesproken. Dat was niet toen hij Lockes moeder beledigde, maar toen de dood van Nietzsche vernam. Bij het vragen naar de oorzaak van zijn dood, vertelde een vriend hem dat hij een SOA had opgelopen. “Putain”, sprak Montesquieu. Hoewel Husserl nu vooral bekendstaat als één van de grondleggers van de fenomenologie, lagen zijn ambities oorspronkelijk niet in de filosofie. Al vanaf zijn acht jaar was Husserl gebeten door het basketbalspel. Op zijn zestiende speelde hij bij de B-ploeg van Bayern City Wolves, als guard. Toen hij achtien werd wilden zijn ouders zijn toekomst verzekeren, en stuurden hem naar de universiteit. Ze hadden echter niet verwacht dat hij filosofie zou gaan studeren...
#5
Denkt u vandaag de dag nog terug aan uw studie wijsbegeerte? Jazeker. Ik zou zelfs durven stellen dat U heeft zowel rechten als wijsbegeerfilosofie gestudeerd aan te meer van de Universiteit Antwerpas blijkt pen. Waarom koos u naast te komen rechten ook voor filosofie? dan pakToen ik in mijn eerste kandidaweg analytuur rechten zat was ik al snel tisch boekgebeten door filosofie. Ik kreeg houden of inleiding tot de wijsbegeerte financieel van professor Cloots en psybeheer. En chologie van professor Claes, nu Patrick die bekend stond voor zijn fiJanssens losofische insteek. Beide heren terug gaat hebben een grote indruk op mij studeren, gemaakt. Na mijn tweede kanbegint het didatuur rechten dacht ik er bij mij ook dan ook aan om fulltime wijswel te kriebegeerte te gaan studeren. Om belen. Jammer genoeg laat mijn agenda dat niet echt verschillende redenen heb ik er echter voor gekozen toe… Toch is de filosofie nog steeds één van mijn grobeide studies te combineren. Zo legde ik in eerste zit te passies. examens af voor het licentiaat rechten, en in tweede zit Ik herinner mij nog goed welke auteurs ik voor de kandidatuur filosofie. in colleges uitvoerig heb bestudeerd: Thomas Van Met twee diploma’s op zak dacht ik er verAquino, Heidegger, Kant, enz… Toch heeft vooral volgens aan verder te studeren in Gent. Daar zou ik Levinas een zware stempel op mij gedrukt. Zijn ideedan mijn licentiaat wijsbegeerte halen. Gent had in ën over intersubjectieve relaties die jaren enkele grote professoren fizijn een funlosofie: Kruithof, Apostel, enzovoort. “Cloots heeft een grote indamenteel Mijn vader ging echter niet meteen inzicht voor akkoord. Voor hem was filosofie een druk op mij gemaakt.” iedereen respectabele studie, maar geen studie die zichzelf waarvoor hij mij twee jaar wou financhristendemocraat noemt. Ik cieren. Samen kwamen we tot het compromis dat ik probeer doorheen mijn carrière naast mijn licentiaat filosofie ook een kandidatuur ook altijd Levinas in het achtereconomie zou aanvatten. Het drieluik rechten, filosohoofd te houden. (denkt na) Oh fie en economie leek mij aansluitend maar ook verruija, Habermas heb ik ook veel gemend. lezen. Ik kon evenwel niet aan Ik had al een kot gevonden, maar in het bewezig zijn op die lezing, maar ik gin van het academiejaar bleek de UGent echter zeer heb gehoord dat iedereen daar spaarzaam met het toekennen van vrijstellingen. Zo meer heenging om Habermas had ik plots wel héél veel vakken die ik moest comte kunnen zien, dan om hem te bineren. Bovendien werden enkele essentiële vakken kunnen verstaan (lacht). van beide studies tegelijkertijd gedoceerd. Ik heb er dan aan gedacht om naar Antwerpen terug te keren. Peeters II komt stilaan op Toen kwam ik toevallig mijn neef tegen in Gent. Die het einde van haar legislaneef beval de Vlerick heel warm aan. In het toenmalige tuur. Die regering kwam klimaat (de economische crisis van de jaren ’80, red.) vaak op negatieve wijze in was er bovendien een grote vrees over jobzekerheid. de media. Sommigen bePlots vielen alle puzzelstukjes in elkaar; ik zou mijn stempelen Peeters II zelfs kot in Gent gewoon houden en accountancy en fiscaal als een echte conflictregerecht studeren aan de Vlerick school for management. ring. Wanneer we door de secretaresse van Peeters worden ontvangen, weten we dat het menens is. De ministerraadzaal is veel te groot, heeft ongelooflijk comfortabele stoelen en straalt rust uit. De minister-president zakt onderuit in zijn zetel, wij zitten op het puntje van onze stoel.
#6
De kranten leveren inderdaad een grote bijdrage aan dat negatieve imago. Toch vind ik Peeters II beter aan elkaar hangen dan Peeters I. In deze zaal (het interview vond plaats in de zaal van de ministerraad, red.) ligt de sfeer nu beter dan de vorige vier jaar. Doordat de “Ik probeer doorheen mijn m e d i a carrière ook altijd Levinas in zich echhet achterhoofd te houden” ter vooral focust op mailtjes over ‘teflon en beton’ miskent ze wat dit team al heeft weten te bereiken. Zo ontstaat er echt een fout beeld. In moeilijke tijden hebben wij ons immers over heel grote dossiers moeten buigen, en dat was vaak met succes. Zo is het frappant hoe de problemen met de Noord-Zuidverbinding Limburg overal duidelijk worden bericht, maar niemand het heeft over de nieuwe Noord-Zuidverbinding Kempen. Onze regering is erin geslaagd een goede langetermijnvisie te creëren. Daarvoor was een goed team nodig.
wenselijk is, en wat reëel wordt… Het collegiale karakter van de regering komt tegenwoordig inderdaad wat onder druk te staan. Volgens mij ligt de oorzaak daarvan vooral in de grote coalities van de laatste jaren. Vroeger kon men met twee partijen een meerderheidsregering vormen. Met zijn tweeën was het gemakkelijker verantwoordelijkheid te delen dan met zijn drieën of zessen. Zo lijkt de consensusdemocratie vandaag wel aan zijn grenzen te komen. Hoe meer partijen, hoe moeilijker het wordt om een coherent beleid te voeren. Bij regeringsonderhandelingen komt men bij het vormgeven van beleidslijnen vandaag al gauw bij één van twee uitersten terecht. Ofwel heeft een beleidsnota iets weg van een rigide “3 Suisses”-catalogus, ofwel is ze niet substantiëler dan wat zinnetjes geschreven op één enkel papiertje. Met het huidige kiesstelsel zal aan die trend niet snel een eind komen, toch? Wel, misschien moeten we dat kiesstelsel dan eens in vraag gaan stellen…
Wilt u ons kiesstelsel veranderen? Als in 2014 zal blijken dat zo’n coalitie van vier of zes niet kan gevormd worden, of helemaal spaak Toch wordt vaak gezegd dat het concept dreigt te lopen, dan kunnen we misschien beter van de regering als ‘collegiaal orgaan’ oneens goed nadenken over dat kiesstelsel. De kans der druk komt te staan. Men lijkt nu meer is dus groot dat ook het politieke systeem as such, verantwoordelijkheid te gaan leggen bij inonderwerp wordt van het debat in 2014. Zeker op dividuele ministers of regeringspartijen. En federaal niveau lijken we al een grens te hebben zit er nog toekomst in die oude politieke gebereikt. Het is evenwel te vroeg om nu al in detail woonte van consensus en gedeelde verantte treden over hoe dat nieuwe woordelijkheid? systeem er dan voor mij zou Goh, wat is het alternatief? moeten uitzien. Daar laat ik “Misschien moeten we ons liever eerst onderzoek naar kiesstelsel dan eens in vraag Er is een verschil tussen wat doen.
gaan stellen”
Wie denkt aan de Vlaamse regering, denkt al gauw aan Peeters. U bent bijgevolg zelf een groot voorbeeld van hoe politieke kopstukken steeds meer centraal komen te staan. Wat vindt u ervan dat politiek tegenwoordig meer gaat over namen dan over partijkleuren? De vraag naar leiderschap is van alle tijden. Het siert de democratie dat die leiders gemakkelijk kunnen worden vervangen. Natuurlijk werkt de media dit fenomeen ook in de hand. Die denken dat je enkel met kopstukken een debat interessant houdt. Aan de andere kant heeft dit fenomeen ook minder leuke gevolgen voor de houders van het politieke ambt. Zo wordt een kopstuk al heel snel verantwoordelijk gehouden voor alles wat misgaat; zelfs al liggen de oorzaken van die problemen vaak buiten de macht van de politicus in kwestie. Kijk bijvoorbeeld hoe Marianne Thyssen na een tegenvallende verkiezingsuitslag ontlag diende te nemen.
#7
Daarmee doelt u op N-VA? Wie voor een gezicht stemt is veel grilliger Goh, wie de handschoen past, trekke hem aan (glimdan wie stemt voor een partij. Is het belang lacht). Ik spreek me verder niet uit over N-VA, Sp.a, van gezichten misschien de oorzaak van de enz.. Ik leg de focus op mijn eigen partij. aanhoudende electorale verschuivingen op het politieke spectrum? Werkt die ‘presidenOm terug te komen op de ideologische vertialisering’ de volatiliteit van de stem in de jongingskuur van uw partij, het Innesto-prohand? ject: wat hoopt u dat er uit de ‘De stem voor een gezicht’ is een bus zal vallen? foute uitdrukking. We hebben de “De splitsing van België Politiek mag terug sexy tijd van de babes en BV’s gelukkig worden. Het politiek ambt is een voorstellen als een gemakachter ons gelaten. Gezichten zijn mooi en respectabel ambt. En iekelijke klus is negatief poniet naakt, ze hebben een achterdereen zou ook met politiek moepulisme” grond, een achterban. Zo komen ten bezig zijn. Het maakt niet echt gezichten nooit helemaal los van uit of het hier gaat om politiek met de partij, of van de ideologische vikleine -, dan wel grote P. Dat Insie van die partij. Het komt er dan ook op aan om het nesto-project (een project vanuit CD&V om ruimte concept van sterke kopmannen te combineren met te scheppen voor nieuwe ideeën, red.) moet het polihet concept van een sterke partij. Zo zal de kiezer net tieke brainstormen terug toegankelijker maken. Het kiezen voor een ideologie, omdat die ideologie wordt is in 2013 niet langer nodig een partijkaart of dergegedragen door sterke, intelligente politici. lijke te bezitten om gehoord te worden. Alle nieuwe,
@ Quinten Evens
Wat is populisme volgens u, en is populisme altijd een negatieve term? Populisme steekt altijd de kop op als er crisissen zijn. Dan vragen de mensen oplossingen, en moeten die oplossingen het liefst snel en simpel zijn. Maar simpele antwoorden houden geen steek in onze complexe wereld. Nu ligt het positieve populisme erin complexe antwoorden toch in simpele bewoordingen te weten vertalen. Een beleid moet ook kunnen uitgedrukt worden in de woorden van de mensen. Zo krijgt dat populisme, die focus op het simpele, een positieve invulling. Het is ook in deze simpele taal dat wij moeten waarschuwen voor die te simpele antwoorden. Wie zegt dat alle problemen zullen verdwijnen bij het splitsen van ons land, spreekt de waarheid gewoonweg niet. De splitsing van België voorstellen als een gemakkelijke klus is negatief populisme ten top.
#8
verfrissende ideeën zijn welkom.
De CD&V moet minder saai zijn? Ja, en vooral meer sexy! (lacht) Heeft een student filosofie meerwaarde in de politiek? Filosofen hebben het talent, maar daarmee ook de verantwoordelijkheid, na te denken. Een filosoof die zich niets aantrekt van de wereld vind ik dan ook te betreuren. Ik zou liever wat meer filosofen in het politieke metier zien. Het leven van een politicus is verschrikkelijk boeiend. Vermoeiend, maar boeiend. Ik hoop dan ook dat filosofen niet enkel hun kritische stem laten horen in het maatschappelijke debat, en zichzelf engageren, maar ook het ambt dat voor verandering kan zorgen gaan bekleden. De beste stuurlui staan dan wel aan wal, er moet ook iemand aan het roer staan. Ik nodig iedereen met kritiek dan
ook uit om op deze stoel hier te komen zitten. Er lopen hier trouwens enkele filosofen rond op het kabinet. Ik vind het heel interessant hoe elke soort opleiding een andere kijk kan hebben op de zaken. Vandaar ook dat ik die rechten, filosofie en economie wou combineren. Het is evenwel niet noodzakelijk dat je die drie ook als persoon combineert. Zo kunnen een econoom, een jurist, en een filosoof samen een dialoog aangaan, en elkaar vervolgens verrijken. Zo’n samenwerking komt het politieke bestel enkel ten goede. Er zouden van mij overigens best wel wat meer filosofen mogen zetelen in onze parlementen.
“Filosofen zijn overigens steeds meer nodig”
Zeker, diploma’s zijn trouwens maar diploma’s. Wat telt is motivatie, passie. Ik hoop dat studenten wijsbegeerte later gepassioneerd kunnen bezig zijn. En nog mooier zou ik het vinden als ze die passie uiten in de politiek. Filosofen zijn overigens steeds meer nodig in onze maatschappij. In deze complexe wereld moet het deficit van de zingeving terug worden ingevuld. Filosofen hebben alle talenten op zak om deze taak te volbrengen. Dus niet enkel een interview voor de filosofen, maar ook een oproep aan de filosofen? Ja, dat mag je stellen (lacht).
Dat kan allemaal met een losstaand diploma filosofie?
////decaansverkiezingen HIW koos nieuwe decaan
Habemus papam Op 15 mei is Bart Raymaekers door twee studenten en het zelfstandig academisch personeel van het HIW verkozen tot decaan. Met een grote meerderheid van de stemmen wist hij de verkiezingen snel te beïndigen. Andreas De Block wordt vice-decaan onderwijs, Gerd Van Riel vult het triumviraat aan als vice-decaan onderzoek.Quinten Evens Na één stemronde werd al meteen duidelijk dat de meerderheid van de aanwezigen zich achter Raymaekers schaarde. De keuzemogelijkheden waren dan ook beperkt. Er waren maar twee andere kandidaten die aanmerking maakten op dezelfde functie. Gerd Van Riel had echter in de wandelgangen al bevestigd geen ambities te hebben, zodat het duel werd uitgevochten tussen Stefaan Cuypers en Bart Raymaekers. Cuypers trok zich na de eerste indicatieve stemming onverwachts terug voor elke functie. Studenten Daarna was het een kwestie van functies opvullen. De linker- en rechterhand van de kersverse decaan worden Andreas De Block en Gerd Van Riel. Zij worden dan respectievelijk vice-decaan onderwijs en vice-decaan onderzoek. Op de kiesvergadering werden de filosofiestudenten vertegenwoordigd door NFK-praeses Elien Joos en onderwijsverantwoordelijke Roderik
@ Elly Suys De Turck. Omdat er geen campagne gevoerd werd, hadden zij tot op de verkiezing zelf geen informatie over de beleidsplannen van de kandidaten. Er was dus geen mogelijkheid om op voorhand naar de voorkeur van de studenten te polsen. Roderik en Elien zijn dan ook niet voor één bepaalde kandidaat opgekomen. In het laatste deel van de verkiezingen zijn ook de nieuwe leden van het faculteitsbestuur aangesteld. Stefaan Rummens, Toon Braeckman en Paul Moyaert zullen mee aan tafel zitten wanneer er over het beleid van de faculteit gepraat wordt. Rummens en Moyaert werden direct verkozen, Braeckman haalde het nipt van Karin De Boer. Russel Friedman volgt zichzelf op als directeur van het internationaal programma.
#9
////jong geweld
Waar gaat uw huidig onderzoek over?
Interview met Bart Engelen
“ We moeten onze kritische stem laten gelden over bepaalde zaken”
Zoals ik het soms zeg in mijn lessen: filosoferen is een werkwoord. Leren nadenken kritisch reflecteren, … Een democratie kan niet functioneren zonder kritische burgers. Ons vak kan daartoe bijdragen.
Ik schrijf over de rol van de markt in de samenleving en de potentieel negatieve effecten “De echte uitdaging is het van een puur economische manier Moeten wij uw reactie op Bart ook voor hen interessant van denken in een aantal domeinen De Wever ( in De Standaard van de samenleving. Als alles zo maken” 25/07/2012, red.) in die trant van weinig mogelijk moet kosten en zo maatschappelijk kritisch zijn plaatveel mogelijk output moet generesen? ren, dan heeft dat negatieve effecten. De kwaliteit daalt dan, of de intrinsieke motivatie verdwijnt om bepaald De rol van een filosoof en elke academicus is drieledig: onderzoek te doen. onderzoek, onderwijs en maatschappelijke dienstverlening. Die derde peiler wordt vaak vergeten of toch op U geeft aan zowel economen als filosofen les, is zijn minst in een hoekje geduwd. Niet dat we continu er een verschil? met zijn allen maatschappelijk relevant moeten zijn, dat niet. Wel dat we vanuit de expertise die we hebben Bij de economen is de groep natuurlijk groter dan bij een kritische stem moeten laten gelden over bepaalde de filosofen. De economische wetenschappers (EW, zaken. red.) zijn een kleinere groep en hebben wel interesse in fundamentele theoretische vragen en modellen. Ze kunnen op een abstracte manier naar de maatschappij kijken. Toegepaste economische wetenschappers (TEW, red.) en handelsingenieurs hebben andere bezorgdheden dan te vragen naar een rechtvaardige samenleving en dat soort zaken. Filosofie geven aan filosofiestudenten wordt vaak gezien als het summum omdat daar de meest geïnteresseerde mensen zitten. Ik heb ook in Kortrijk les gegeven voor en groep van allerlei faculteiten. De echte uitdaging is het voor hen interessant te maken. Is er leven buiten filosofie? Ja, ik heb veel hobby’s hé! Ik luister muziek, ga graag naar concerten en ben ook nog voorzitter van de raad van bestuur van een jeugdhuis in het Limburgse. Dat is mijn maatschappelijke dienstverlening (glimlacht). Zijn dat genoeg hobby’s?
Bart Engelen behoort tot de nieuwe lichting van academici aan het HIW. Hij leeft van tijdelijke contracten aan het HIW, waar hij vooral plaatsvervangend lesgeeft. Tegelijk houdt hij zich bezig met onderzoek, vindt hij linken tussen Metallica en geeft hij af en toe van jetje tegen Bart De Wever. “Ik kon het niet laten”. Koen Dorleman U bent al een aantal jaar met onderzoek en lesgeven bezig, zou u het erg vinden als uw tijdelijke contracten zouden stoppen?
wereld. Mocht er voor mij geen plaats meer zijn aan HIW of bredere academische wereld, dan schik ik mij daar in.
Ja en neen, dat is direct een tsjevenantwoord (lacht). Enerzijds doe ik onderzoek en dat is een vrij specifieke bezigheid. Een doctoraat is heel interessant: je bent heel autonoom om te kiezen voor bepaalde onderwerpen en bepaalde literatuur. Aan de keerzijde van de medaille bevindt zich de vraag wat het uiteindelijk oplevert. Je schrijft maanden aan een artikel en in een best case scenario wordt het gepubliceerd in een internationaal gewaardeerd tijdschrift. Maar wie leest dat eigenlijk? Wat heb je dan bijgedragen aan de samenleving?
Is er een groot verschil tussen een postdoc en doctoraatsstudent?
Ik wil onderzoek toch niet te rooskleurig voorstellen. Ik zou het graag blijven doen, maar wel in combinatie met lesgeven en andere zaken uit de academische #10
Naast het feit dat postdocs meer les geven ben je van zodra je een doctoraat hebt afgeleverd, nog iets meer lid van de academische wereld. Collega’s zullen je een beetje anders bekijken, of hoe zeg je dat? Ik had een gevoel dat ik meer gewaardeerd werd. Je zelfvertrouwen is veel groter. Daarnaast ben je als postdoc nog meer autonoom: je hebt geen promotor en copromotor meer, niemand die van bovenaf kijkt of het wel goed is. Het enige waar je nog rekening mee moet houden is dat postdoc een tijdelijk statuut is. Als je dus benoemd wilt worden, moet je publiceren en resultaten boeken.
Ik denk wel dat er een ander leven is buiten filosofie. Ik hou van films kijken, en daarnaast probeer ik wat te sporten. Ik voetbal, volleybal, probeer wat te joggen. Ik vind dat belangrijk als tegengewicht. Het is aangenaam om “Vermeersch is op een mijn hoofd op die manier af en heel specifieke manier toe leeg te magebekt” ken. Lode Lauwaert beweert dat filosofie niet maatschappelijk relevant hoeft te zijn. Wat vindt u daarvan als filosoof-econoom? Er is een verschil tussen relevantie voor de maatschappij en iets als economische relevantie. Je moet het wel kunnen verantwoorden waarom je een beurs krijgt. Er moet een soort productiviteit zijn. Natuurlijk hoeft niet alles economisch relevant te zijn. Maatschappelijke relevantie is veel breder. Je kunt een case maken waarom bepaalde vormen van filosofie niet relevant zijn voor samenleving en niets oplevert, maar waar wel ruimte voor moet zijn om fundamenteel onderzoek te verrichten.
In het geval van Bart De Wever kon ik het niet laten. Hij deed een aantal uitspraken waar hij heel kort door de bocht ging. Hij beroepte zich op taalfilosofie om een punt te maken dat niet taalfilosofisch correct onderbouwd was. Een politicus die graag een beetje intellectueel overkomt en dan de filosofie voor zijn kar spant en dat niet correct doet, moet je dat als filosoof terechtwijzen. #11
Begin mei organiseerde hiphopcafé 4elementz de vijfde editie van Cityscape. Bram De Rynck, filosofiestudent, is mede-organisator van het evenement en deel van één van de hoofdacts. “De bedoeling is om hiphop in leuven terug te doen herleven”, vertelt Bram. Samen met vier vrienden treedt hij op onder de naam “Soundrascalz”. Op dit hiphopfestival werden workshops rappen en beatboxen gegeven, terwijl op de benedenvloer van Vleugel F een breakdancebattle plaatsvond. “We proberen het maximale te bereiken met het minimale”, vertelt Bas Shockproof, een grote naam in de Belgische hiphopscene en medeorganisator. “Vijf jaar geleden was hier nog bijna niets van hiphop, er was enkel het hiphopcafé op donderdag in Vleugel F”. Bram beaamt, maar ziet de paradox: het is niet vanzelfsprekend om iets underground als hiphop populair te maken. Ze kijken echter terug op een geslaagde editie: de volle dansende zaal roept éénstemmig “ja” als er gevraagd wordt of iedereen er zin in heeft. Eva Nyeste, voormalig winnaar van Kunstbende, versloeg de avond met beelden. #12
#13
U hebt ook een eigen website, tussen uw onderzoeksinteresse staan naast politieke filosofie en economie ook film en filosofie, een hobby die in uw werk als filosofie is ingeslopen? Ik heb in 2009 samen met Pieter D’ Hoine een boek geredigeerd (Denkbeelden. Van film naar filosofie, red.) waar heel wat mensen van het HIW over film en filosofie aan geschreven hebben. De poging was om filosofi-
zijn dat allemaal uit te sluiten. Het is eigenlijk allemaal wat onzeker, wat de toekomst brengt. U toont veel gelijkenissen met Antoon Vandevelde zeker qua economie en filosofische achtergrond, komt u op als volgende decaan? Ik denk niet dat ik verkiesbaar ben (lacht). Officieel ben ik zelfstandig academisch personeel, maar ze gaan geen decaan kiezen die ze nog niet eens een vast
Er zit meer in de lyrics van Metallica dan je denkt”
sche inzichten en subdisciplines in de filosofie, centrale thema’s auteurs, ... ter sprake te brengen aan de hand van film. Film is daar een heel leuk middel voor. Het was een beetje de filosofie populariseren. Er zijn namelijk veel mensen die graag film kijken, je bereikt vanzelfsprekend een breed publiek en er zitten interessante manieren in om filosofische vragen te stellen. De grot van Plato, wel de matrix is daar een hedendaagse variant van. Het hangt samen allemaal met mijn idee dat filosofie voor iedereen wat toegankelijk moet zijn. Je hebt naast film ook nog mijn boek Metallica. Die lenen zich ook goed tot dit doel. Alcoholica: “when sweet amber becomes the master of puppets” gaat over verslaving en in welke mate verslaving rationaliteit en autonomie kan ondermijnen. Er zit meer in Metallica en de lyrics van Metallica dan men misschien op het eerste oog of oor denkt. Hoe staat u dan tegenover Etienne Vermeersch, die ook filosofie wil brengen bij het grote publiek? Die doet dat op zijn eigen manier denk ik. Op zich ben ik daarvoor, en ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is. Vermeersch is op een heel specifieke manier gebekt. Het feit dat hij zijn kennis en expertise gebruikt om in maatschappelijk debat te treden en daar belangrijke stem in te hebben, is goed. Hij is een paar jaar geleden verkozen tot grootste intellectueel van Vlaanderen, een ethicus staat daar op één. Ik vind dat belangrijk, waarmee ik niet zeg dat ik voorstander ben van zijn stijl van debatteren. Zou u prof willen worden? Ja, ik zou dat graag doen, in de mate dat het mogelijk is om onderzoek te combineren met onderwijs. Anderzijds zie mezelf evenzeer les geven aan de hogeschool of in de non-profit sector terecht te komen. Het zou dwaas #14
contract hebben aangeboden. Er zijn genoeg waardige kandidaten om prof Vandevelde op te volgen als decaan en ik beschouw mezelf daar niet bij. Ik probeer eerst een vaste baan te krijgen (lacht).
Fiche: Bart Engelen is 33 jaar Geboren in Hasselt, en liep school in het Sint-Jozefsinstituut in Heusden-Zolder Is doctor in de wijsbegeerte en gediplomeerde in de internationale betrekkingen en conflictbeheersing. Verschijnt net zoals Antoon Vandevelde af en toe in de standaard met een filosofische opinie. Meestal is economie zijn onderwerp. Woont in Kessel-Lo Heeft een vriendin. Geen kinderen “maar wel twee poezen: Marcel en Belle”.
////denkoefening De ideale staatsvorm Hoewel ik als rechtschapen filosoof weinig of geen interesse koester in de politiek (internationale politiek: weinig, Belgische: geen), werd me onlangs toch duidelijk dat ik het onderwerp een mening verschuldigd was. Die werd me tijdens een vanzelfsprekend boeiend filosofisch gesprek op het terras van de Commerce gevraagd door een zekere D.D. (zijns inziens initialen die binnen enkele jaren in menig boekenkast zullen prijken), waarop ik iedereen aanwezig prompt beloofde deze uiteen te zetten in de volgende Wijzer. Belofte maakt schuld. Snessnaj Menig filosoof heeft zich al het hoofd gebroken over de ideale staatsvorm. Plato was één van de eersten om een filosofisch standpunt te ontwikkelen over hoe een staat geleid zou moeten worden. Hoewel hij en zijn ideeën nog van voor het jaar Onzes Heeren stammen, is zijn visie voor ons vandaag nog verrassend relevant. De politieke situatie van het Athene van de 4de eeuw voor Christus heeft echter niets meer te maken met de onoverzichtelijke en wonderbaarlijk gereguleerde mesthoop waarin we ons heden ten dage bevinden. Politiek is een vuil spel, en de spelers die het nog voor iets anders spelen dan geld of macht zijn dun gezaaid. Ik hoef u echter de abominabele politieke situatie niet uiteen te zetten waarin dit verdorven lapje aardkloot dat wij België noemen, zich bevindt. Laat ik daarom meteen to the point komen door enkele retorische vragen te stellen om ze onmiddellijk daarna zelf te beantwoorden. Hoe kunnen we een einde maken aan eindeloos en nutteloos politiek gezwets? Hoe kunnen we al die hebzuchtige en proteïnediëtende politici een halt toeroepen? Hoe bereiken we een staatsinrichting die beantwoordt aan de idealen die de mens ooit zo hoog in het vaandel droeg? En hoe realiseren we wereldvrede en geluk voor iedereen? Het oersimpele antwoord luidt: via de dictatuur!
zelfs experten nog amper uitgeraken – oeps, procedurefout!) is zijn nut al lang voorbij. Het is tijd voor verandering. Degenen die al spontaan beginnen te huiveren bij het woord dictator, mogen ook de platoonse uitdrukking ‘koning-filosoof’ gebruiken, dat komt op hetzelfde neer. De dictator-filosoof is volkomen rechtschapen, streeft geen excessieve rijkdom na en is niet belust op macht. Hij laat zich bijstaan door andere wijzen, door hem geselecteerd en daarom volkomen te vertrouwen, die hem adviseren en zich bezighouden met zaken waar de dictator niet mee lastiggevallen hoeft te worden. Omdat dit land en het leeuwendeel van zijn inwoners voor de dictator-filosoof slechts een geringe uitdaging zouden vormen, moet er logischerwijs geopteerd worden voor de wereldheerschappij. Logistieke details komen toe aan een kleine schare economen en andere mensen die hun tijd opgeofferd hebben aan een nuttige studie, daarnaast is er allicht ook een legertje nodig om verdorven medemensen uit de maatschappij te verwijderen, en uiteraard wordt gezorgd voor een academie voor toekomstige dictator-filosofen en dito adviseurs. Maar wat dan met de democratie? Het volk schreeuwt en huilt opstandig om haar recht van spreken. Ik zal u één ding zeggen: als er iets is waar de Grieken meedogenloos op afgerekend mogen worden, dan is het wel de democratie. Het meest vergiftigde geschenk dat dit grote filosofische volk ooit heeft voortgebracht. Kijk naar onze democratie: waar is uw recht van spreken? Vertegenwoordigd zeker, door één of andere meneer in maatpak. Laat me niet lachen. Of zoals een Simonelli het niet zo lang geleden verwoordde: “democratie zorgt alleen maar voor een tandwiel dat vastgeraakt.” Het draait wel, het doet de hele molen draaien, maar niet voor lang. Vroeg of laat hangt alles zodanig met haken en ogen aan elkaar dat het onvermijdelijk moet worden afgevoerd. Wie besloot trouwens dat de meerderheid altijd gelijk heeft? De filosofen? Ik dacht het niet. En wie besloot dat de filosofen altijd gelijk hebben? De dictator, dat klopt. Wie anders zou deze zooi beter kunnen führen? Onze vriend Heidegger had dat nog niet zo slecht bekeken.
Eén dictator, één leider, één Grote Roerganger. Van centralisatie gesproken! Het grootste probleem in het huidige systeem ligt namelijk bij de onmetelijke verdeeldheid in talloze partijen, kamers en senaten, die er een eeuwigheid over doen om ook maar over zoiets onbenulligs als de grootte van een kantoorruimte te beslissen, laat staan om uit te maken wie er nu eigenlijk mag regeren (dit is: een eeuwigheid samenzitten om over onbenullige en minder onbenullige zaken te discussiëren). Het onoverzichtelijke wespennest dat slechts met hakenogen bijeengehouden wordt door ontelbare regels en wetten (waar #15
Beheerste Tristesse In de lege kamer van mijn hoofd verdwaald tussen verstrooide lappendekens van wolkjes dons weergalmt de bruutheid van het bestaan zo helder dat het in m’n oren suist.
Zin van Zijn
Enyleve
Wie heeft Heidegger ooit gevraagd wat hij bedoelde? Te veel bollen geschift of ontoereikend geniaal? Mijn geld zet ik in op alle drie.
What’s in a name? Als we heer Saul mogen geloven, ben ik in elke mogelijke wereld mezelf. Geen ontkomen aan.
De muren gaf ik de kleur der Na die noodlottige doopsituatie oneindigheid blijf ik immer tot referent verohet is ginder een uitzichtloze ordeeld noordpool Maar is dit wat het Zijn gekozen van die drie banale lettergrepen maar duizend tintelende naalden heeft? die mij zijn opgelegd bijten in mijn verkleumde vingers Toon me dan maar snel iets anwanneer ik met één graai van ders. Met toegewijd narcisme mijn mensenhand Verberg dit maar gaf mijn vader me zijn E, de gloeiend echte ander grijp en verschijn op een andere mani- toen werd de inspiratie drooggeen me tussen de plooien van de er. legd. werkelijkheid door Ironie, ik dank u. laat rollen en glijden Toon me the dark side of the tussen de mazen van het net. moon. Dat alles terzijde Maak de lucht rood had ik graag een verbeelde O, wat ligt er in mijn hand? en de tomaten blauw wereld Wat heb ik gegrepen en laat ons erop lopen. tot mogelijkheid gebracht en begrepen Waarin mijn geest naast de jouwe en wie heeft mij? De doden dekken we toe met in de holte van een leeg ventrikel O, wat heb ik te verliezen? mosterd kon rondzweven Fladder ik eeuwig rond in mijn en strooien ze uit over velden donker witte eenzaamheid van geïmplodeerde cafés Graag had ik De bomen zullen in mijn broekzakhet onmogelijke gedacht of zal ik mezelf met deze taak passen om in de krochten van je Eubeladen jou lief te hebben en de wereld heeft wel degelijk stachiusbuis en de greep van mijn bevreesde zin. de klank van mijn stem te beleven hand nooit meer te lossen. En graag had ik mijn nieuwsgierigheid verzacht Filosofen en poëzie, er zijn slechtere combinaties denkbaar. Zowel Schopenen met jouw mannenlichaam hauer, Nietzsche als Heidegger prezen haar de hemel in, één enkele dwaas die de liefde met me de verdorvenheid van het schrift proclameerde. Zich immer beperkend tot bedreven. slechts een handvol regels zal zij u maar van een fractie van uw kostbare tijd beroven. Daarbij kan het voor het volgende drieluik wenselijk zijn bovengenoemde troeven van u te complementeren met enige voorkennis van Heidegger, Kripke en Levinas. Snessnaj
Siegfried gaat niet akkoord met Religie, waar is uw god nu? Het kardinaalteken, ooit één van de meest iconische symbolen in de telecomindustrie, nu slechts een schim van zichzelf. Voor eeuwig gedoemd misbruikt te worden door egocentrische kuifhoenen op zoek naar meer volgers. Artistieke vrijheid, ik dacht dat buiten de lijntjes kleuren enkel voor kleuters was weggelegd. Feel-good televisie, ik trek het niet meer! Het loopt niet altijd goed af! Mensen die afvallen worden weer dik! Marginalen met geld zijn nog altijd marginaal! De gemiddelde huwelijksduur is slechts 12 jaar! Geloof de leugenmachine van VTM niet! #16
////onderzoek Project vaartkom: Leuven op oud en nieuw
Leuven is een historische stad, die af en toe vernieuwd wordt. Met project Vaartkom probeert Stad Leuven haar visie op stadsontwikkeling en -vernieuwing in de praktijk om te zetten zonder daarbij het historische karakter van de buurt te laten verdwijnen. Naast dat historisch karakter is Leuven ook een multiculturele stad en thuishaven voor een grote populatie studenten gedurende de weekdagen. Al deze aspecten met elkaar verzoenen, loopt niet altijd even eenvoudig. Koen Dorleman & Roderik De Turck Moderne stadswijk In het Vaartkom project houdt men rekening met een aantal problemen die Leuven teisteren. Vooreerst is er een krapte op de woningmarkt. De stad Leuven probeert een inhaalbeweging te maken met het project Vaartkom om ruimte te creëren voor verschillende soorten woningen. Onder andere starterwoningen, stadswoningen sociale huur- en koopwoningen en normale appartementen. Bedoeling is om binnen de tien jaar 1800 woonruimtes bij te laten bouwen en op langere termijn in totaal circa 2400. Daarnaast heeft het project Vaartkom een belangrijke functie in Leuven Klimaatneutraal. Zo zal er onder andere de wijk Tweewaters gebouwd worden die enerzijds uit 70% groen bestaat en qua CO2 uitstoot neutraal is door de bouw van circa 1200 energielage woningen. Naast deze wijk wordt er mede voor gezorgd dat auto’s voornamelijk ondergronds parkeren, dat het verkeer zo goed mogelijk uit de nieuwe stadswijk verbannen
wordt en dat er een groot aanbod aan publieke ruimte ontstaat die voornamelijk groen is. Dit laatste aspect is de ruggengraat van de gehele toekomstige vaartkom site. Als laatst probeert de stad Leuven in dit project een representatieve mix te maken enerzijds bij de bewoners van de nieuwe buurt en anderzijds bij de verschillende activiteiten in de buurt. Bij die laatste probeert men plaats te maken voor handelszaken, kantoorruimten, ontspanningsruimte en andere publieke ruimtes. Bij een goede mix onder buurtbewoners verstaan ze naast bewoners uit de verschillende klasse ook studenten. Want ook op de markt voor studentenwoningen heerst er krapte Naar aanleiding van een samenwerking tussen KU Leuven en stad Leuven proberen beide organisaties tegen 2015 3500 studentenwoonsten bij te bouwen om een verwachte toename van 5000 studenten op te vangen. In het project Vaartkom uit zich dat onder andere aan het Engelsplein, de Dijledelta en eventueel Tweewaters. Angst voor het nieuwe Om de Leuvense bewoner het overzicht van al deze projecten niet te laten verliezen, creëerde Stad Leuven de campagne Vaartkom Weerspiegeld. Hierin worden alle projecten uitgelegd en voorzien van beelden. Bij de grote vernieuwingen wordt er echter op weerbarstigheid gestoten. De verschillende belangen tussen student, huidige buurtbewoners en eventuele allochtone bevolking vertraagt het project. (vervolg p. 17)
Hit-verzamelalbums. Dus u vertelt mij dat ik 20 euro moet betalen voor muziek die iedereen al heeft grijsgedraaid? Waar kan ik me inschrijven?! Agora, ik kan deze ‘verzamelplaats’ alleen maar vergelijken met een casino. Vol delusionele gokkers, dromend van de winst. Allen zitten ze daar, starend naar de klok, hopend dat het nu wel zal lukken. Maar velen zijn al lang verloren, en zelfs een bibliotheek zonder boeken zal hen niet kunnen redden . Monologen, als een persoon in een bos iets vertelt en er is niemand in de buurt om het te horen, wordt er dan iets diepzinnig verteld? Het einde van een academiejaar, na een jaar lang vrijelijk te dwalen door de straten van Leuven wordt Siegfried weer opgesloten in het ondergrondse tunnelsysteem van het M-museum. Mocht je er deze zomer nog een langsgaan, gelieve een kebab of een andere delicatesse achter te laten op de mannenwc, mijn proviand geraakt op. #17
Op de ontwikkeling van de nieuwe stadswijk wordt voornamelijk gereageerd door buurtbewoners. Zo diende het wijkcomité Goede Vaart Leuven 182 bezwaarschriften in tegen de bouw van een toren voor 603 studentenwoonsten op het Engelsplein. Het comité maakt zich ernstig zorgen om de leefbaarheid (lees: afval-, geluid- en mobiliteitsproblemen) en de mix gedomicilieerd vs. Niet gedomicilieerd. Naast die toren zouden er immers aan de westkant van de vaartkom ook nog studentenwoningen voorzien worden. Discussie Naast de problematiek rond studenten en bewoners stellen zich ook problemen omtrent de sociale huisvestiging. “Dat ligt immers niet alleen in deze buurt gevoelig bij bewoners en zorgt vaak voor vertraging in het hele bouwproces” verklaarde voormalig schepen van wonen Jaak Brepoels (sp.a) in mei 2012 aan de pers. Dat het gehele project met zijn problemen de lokale politiek niet ongemoeid laat, blijkt uit een reactie in de pers van oppositielid Rik Daems (Open VLD/Leuven +) die stelde dat de bouw van de studententoren aan het Engelsplein onwettig was wegens niet opgenomen in het contract met bouwheer Ghemalco. Over de nood van vernieuwing om een stad niet te laten verloederen bestaat misschien minder discussie, maar over hoe men dat doet des te meer. De lijnen van de discussie situeren zich vooral tussen de huidige bewoners van de buurt en potentiële nieuwkomers en hoe zich dat uit in de invulling van nieuwe gebouwen. Hoe de stad tot een consensus komt en hoe die consensus eruit zal zien, zal nog fel bepraat worden. Duidelijk blijkt dat een consensus niet te lang op zich mag laten wachten wil de stad haar grootste problemen niet uit de hand zien lopen.
////also sprach “Dat is verschrikkelijk natuurlijk, wanneer je je eigen boek in deSlegte aantreft” – F. Buekens " Jullie lezen zelfs geen kuifjestrips? Dat is pas barbarij!" – P. Moyaert “Frans Dewael is veel te empathisch wanneer hij zijn apen bestudeert” – F. Buekens
///doorgedicht
Sonnet, in een middelbare school gevonden Zoals in het binnenmeer van een ringrifeiland Het helblauwgroene water zich in lege eeuwigheid verdrijft; Zoals alles, wat sfeer is, wegdraait en draaien blijft, Mechanisch, tot ver voorbij de verste rand; Zoals alle slaap oneindig is, elk woord tekort schiet, En zoals het zwarte basalt van een rotspartij of afgesleten Tympaan, de handen van vaardige vaklui al lang vergeten, Op zachtstromend zand en grote eenzaamheid teder uitziet;
“Wanneer ik een put graaf in de tuin, is dat om een lijk te begraven, maar niemand mag dat weten.” – F. Buekens
Zo grauwt nu de avond in al haar kracht klaaglijk Overal rondom ons en met vale vlerken valt een nacht Over de wereld die nauwelijks nog draaglijk
“Ik vind het tweede uur altijd een beetje zwaar, mijn collega’s zeggen dat je in een uur geen punt kan maken. Als je in een uur je punt niet kan maken, kan je dat volgens mij in twee uur ook niet.”- A. Burms
Te noemen valt. Zacht sijpelt uit de dingen een lied Van afgelopen dagen, van niet-herhaalde pracht Van nimmermeer ontwaken, al lukt zelfs dat natuurlijk niet.
“u moet dus niet bij mij komen in de pauze met de vraag: ‘Meneer ben ik hysterisch?’ JA u bent hysterisch!” – P. Moyaert “Als ik zeg dat ik mijn vriendin wil opeten, bedoel ik dat niet letterlijk” - L. Lauwaert
Yitzhak Stevens (°1986, Baarn) is een jong dichter en muzikant. Hij studeerde Nederlandse letterkunde in Tilburg en Wijsbegeerte in Leuven. Zelf omschrijft hij zijn werk als ‘cynisch-romantisch’ en wijst hij o.a. Reve en Slauerhoff als grote invloeden aan. ‘Sonnet, in een middelbare school gevonden’ maakt deel uit van de 168-delige sonnetcyclus ‘De hoeven van Ahriman’.
“Die computers zijn buitengewoon platoons” -G Van Riel
Soms is’t nodig uw datum aan te passen en uw Beethoven op te poetsen uw bladwijzer te versteken uw heiligen te plengen
////also sprach Die ene van de Nazi’s, Heidegger, heeft ooit nog enkele hymnes geschreven. De muziek kwam van -hoe kan het ook anders- Wagner, de poëtische insteek van Heidegger zelf. Die hymnes zijn echter nooit uitgegeven omdat ze na 1945 nogal gevoelig lagen. Eén zin heeft het wereldnieuws wél gehaald: “wir haben das nicht gewusst”. Die zin komt dus oorspronkelijk van Heidegger, Hannah Arendt. Dat Plato een huishoudster had, weten we allemaal. Dat het een huisdhouder is, weten we niet allemaal. Dat de oude Grieken wel eens meer deden met elkaar dan naakt worstelen, weten we allemaal. Dat Plato dat deed met zijn huismeid...
Al was’t om futiliteiten om de voetnootjes onderaan de pagina de minst gegeurde minder gekleurde bloem aandacht te schenken Toch is’t nogig meermaals daags een randje om te plooien een nootje bij te spelen een tientje weg te schenken
Perfect daarop aansluitend: er bestaat een insde job-theorie die stelt dat Foucault helemaal niet gestorven is aan de gevolgen van HIV. Conservatieven zouden gebruikt gemaakt hebben van de vooroordelen van die tijd om hem -en daarbij alle Franse holebi’s- in een slecht daglicht te stellen. Foucault was a lie.
#18
#19
////opmerkelijk Een goede observator van de geschiedenis weet dat veel gebeurtenissen die in hun tijd belangrijk lijken te zijn, achteraf dikwijls in de voetnoten van de geschiedenisboeken terechtkomen. Ook het omgekeerde kan gelden, belangrijke gebeurtenissen lijken op het moment dat ze zich voltrekken dikwijls slechts een marginaal verschijnsel. De goede observator van de geschiedenis is zelf niet immuun voor dit probleem, wanneer het om het heden gaat, fixeert ook hij zich op de gebeurtenissen die zich als groots voordoen. De bovenste laag van geschiedenisstudenten zal zich bijvoorbeeld meer interesse tonen voor de rectorsverkiezingen dan voor het onderwerp dat hier besproken zal worden. Wijsbegeertestudenten, betrokken als ze zijn, denken nu aan de komst van onze nieuwe decaan prof. Dr. Raymaekers. Bram Vaassen Dit artikel handelt echter over een gebeurtenis, die ook aan de meest opmerkzame filosofen in spe zal zijn voorbijgegaan. Ze speelt zich echter vlak voor onze ogen af. Het enige probleem is dat er veel speculatie nodig is om het belang deze gebeurtenis te bespreken. Zulke grote sprongen in gedachtegang doen de wijsbegeertestudenten aan als misplaatst en ongeoorloofd. Edoch, het zijn deze dappere sprongen die ervoor kunnen zorgen dat we niet blind zijn voor de gebeurtenissen die zich ontvouwen in het HIW. Het betreft hier de privatisering van de sanitaire voorzieningen van het HIW. Langzaam maar zeker is prof. Dr. Moyaert zich de toiletten van het HIW aan het toe-eigenen. Professor Moyaert plaatste niet zo lang geleden een schaaltje aan de ingang van de wc's, waarin men tien cent moest deponeren alvorens gebruik te mogen maken van het sanitair. Voor het merendeel van de toiletgangers was het amusant om te zien hoe sommige studenten de 'grap' van Moyaert blijkbaar niet begrepen en aldus 10 cent betaalde om hun behoefte te doen. Deze naïevelingen zaten echter dichter bij de waarheid van de zaak dan de onbezorgde studenten die steeds even grinnikten als ze het schaaltje passeerden. Deze dachten dat het een ludieke manier was om mensen zich ervan bewust te maken dat ze steeds langs het kantoor van de professor wandelden wanneer ze naar het wc gingen. Vroeger deden de studenten die hun behoefte moesten doen dat in de wc's in de kelder, deze worden echter gerenoveerd en zijn dus tijdelijk ontoegankelijk. Iedereen gebruikte dus plots de wc's op de verdieping van professor Moyaert. De professor kaartte dit ludiek aan met een schaaltje en een blaadje papier. #20
Laat de lezers echter even nadenken. Is dit
Hoe zuiver op graat is Paul Moyaert?
niet hoe elk betalend wc is begonnen? Ongetwijfeld nam niemand het serieus toen de eerste toiletmadam zich voor een de deur van het wc plaatste en iedereen een kleinigheid vroeg voor het proper houden van de wc's. Maar kijk, vandaag de dag betaalt u een halve euro voor een plasje in de vuilste wc's die u ooit hebt gezien. Dat kan natuurlijk niet zomaar zijn ontstaan. Professor Moyaert is zijn pensioen aan het veilig stellen en wel op een zeer brutale manier. Welk een machtsmisbruik stelt hij tentoon door ons door die vreselijke deur van het PSI te sturen. Zodra ook zijn wc's 'gerenoveerd' zijn, zullen wij met graagte twintig cent betalen om zijn gang te doorwandelen zodra we de aandrang voelen. U weet dat die wc's geen renovatie nodig hadden, u weet dat één wc de professor niet rijk zal maken en u weet dat hij het te druk heeft om zich bezig te houden dwaze grapjes. Dat onschuldige schaaltje is de eerste stap naar een privé-bedrijf dat zich specialiseert in mensen te laten betalen voor hun natuurlijke behoeftes. (...) deWijzer heeft haar laatste editie van dit jaar achter de kiezen. Dat betekent dat de pampers ververst worden: het hoofdredacteursschap van Epileptic shagbrain komt ten einde. Er is echter al opvolging verzekerd: Koen Dorleman zal die taak opnemen; Quinten Evens zal een oogje in het zeil houden als mede-hoofdredacteur. Tegelijk is er nog ruimte voor een eindredacteur: iemand zou de lay-out van het magazine moeten verzorgen, de artikels schikken en algemeen de hoofdredacteur kan ondersteunen met het bedenken, uitdelen, schrijven en nakijken van artikels. Er is geen ervaring vereist, motivatie does it. Je krijgt natuurlijk de nodige begeleiding van de redacteurs van dit jaar. Als je interesse zou hebben, contacteer je best Quinten Evens (
[email protected]). Tot slot is het niet meer dan gepast om alle medewerkers van deze jaargang te bedanken. We hebben onze oplage verdubbeld, een redactie samengesteld, een huisstijl nageleefd, alleen maar eigen foto’s meer gebruikt... Tegelijk waren we creatief, filosofisch en tegendraads. Die pluimen zijn voor iedereen die het schoentje van deWijzer past. Dank!
////vertelsel Wilt gij ook schrijven? gewoon even vragen via quinten.evens@ student.kuleuven. be
Over Tiny en existentialisme Tiny staat op en wast zichzelf. Ze groet daarna de dingen. Eén of twee boterhammen zijn haar ontbijt. Het is alras negen uur dertig. Te tienen gaat ze werken. Tiny werkt in een fabriek. Op haar bureau controleert ze arbeidscontracten. Af en toe stuurt ze een mail. Af en toe kijkt ze zwartwerk door de vingers. Er werken veel buitenlanders in haar bedrijf. Daar heeft ze weinig moeite mee. De buitenlanders merken dat er een culturele kloof is. Tiny is echter voor integratie. Daarom neemt ze af en toe een zwarte aan. Tegelijk haalt ze daar subsidies mee binnen. Om twaalf uur dertig is het middagpauze. Die duurt één uur. Dat is genoeg om
een middagmaal te verorberen. Daarna is het weer tijd om te werken. Tot zes uur wordt er gewerkt en dan gaat Tiny naar huis. Soms zit ze even in de zetel en masturbeert ze, soms begint ze direct haar avondmaal klaar te maken. In veel gevallen eet Tiny weinig. Tiny heeft geen uitgesproken politieke mening. Dat komt omdat ze alles met een relativerende blik bekijkt. Ze bekijkt de ochtend goedkeurend. De dag overloopt ze glimlachend. ’s Avonds durft Tiny al eens een film opzetten. Trainspotting is haar lievelingsfilm. Na het kijken van de film gaat ze in bed. Tiny slaapt naakt. Ze slaapt gemiddeld zeven uur per dag. In de weekends kan dat oplopen. In de weekends durft zij al eens een fuifzaal te betreden. Tiny is matig knap. Ze heeft glimmend bruine ogen, #21
een scherpe kaaklijn een zachte lippen. Haar donker haar valt dan over haar smalle schouders. Die schouders accentueren haar borsten. In vele bloesjes die ze draagt spannen haar borsten. Tiny is niet zo heel groot. Ze heeft wel mooie benen. Haar hakken doen haar kontje opspringen wanneer ze wandelt. In fuifzalen krijgt zij de nodige aandacht. Ze danst dan met mannen die ze niet kent. De volgende dag wordt ze wakker en schijnt de zon te hard. Dan ontbijt ze later dan normaal. De rest van de dag is een rustdag. Tiny kwijt zich van haar huiselijke taken. De was wordt gedaan. De afwas wordt gedaan. De keuken wordt opgeruimd. Ze gaat op tijd slapen, morgen is er weer een nieuwe werkdag. Ze zal dan opstaan en zichzelf wassen. Ze zal daarna de dingen groeten en één of twee boterhammen opeten. Te tienen begint haar werk; Tiny werkt in een fabriek. Op haar bureau controleert ze arbeidscontracten en verstuurt ze mails. Af en toe kijkt ze zwartwerk door de vingers. Daar heeft ze weinig moeite mee. De buitenlanders die voor haar werken merken dat er een culturele kloof is. Tiny is echter voor integratie. Daar haalt ze subsidies mee binnen. Om twaalf uur dertig is het middagpauze. Die duurt één uur. Dat is genoeg om een middagmaal te verorberen. Daarna is het weer tijd om te werken. Tot zes uur wordt er gewerkt en dan gaat Tiny naar huis. Hfst 1 Tiny is een junkie. In elke mogelijke pauze snuift ze zich krom. Daarna werkt ze als een bezetene, of als een junkie. Zo verdient ze een weinig geld. Dat geeft ze dan uit aan cocaïne. Haar werkomgeving weet van niets. Ze vindt dat goed, de cocaïne is haar eigen probleem. Ze snuift zes a zeven lijntjes per dag, in de weekends kan dat oplopen. Tiny buigt zich trillend over haar zakspiegeltje met twee lijntjes. De spanning stijgt tot een climax wanneer ze haar neusvleugel tegen het koude glas drukt. Ze snuift zich de ziel uit het lijf, tweemaal. Ze kruipt terug achter haar scherm. Ze kruipt terug achter haar scherm. Ze bukt zich voor de overvliegende vleermuizen. Driemaal beklaagt ze zich het leven, driemaal prijst ze de hoogte. (...) Ze waagt zich aan blauw en groen. Ze blaast op een grassprietje, ze is een organist. Ze stopt met vlees eten maar maakt voor stoofvleessaus een uitzondering. Ze beheert haar eigen groententuintje en verdient er onverantwoord veel geld mee. De eigenaars van het kasteel moeten renoveren want de houten trap stort dra in en dan de kinderen, die onschuldige spelers. Zij zitten dan voor kleine doodskistjes, slechts omdat zij aan het spelen waren met een baksteen op een trap. Tegen de splinters en uitstekende houtspiezen was de wedstrijd 1-0. De maag doorboord, stigmata van de bourgeoisie. De lever gebarsten, tekens van haar emancipatie. De nieren opgeblazen. Ze veegt de vliegenden weg met haar hand maar ze blijven terugkomen. Ze geven niet af en Tiny is een junkie die de dag vriendelijk toelacht. De oude man grijnst terug. Hij biedt Tiny een lijntje aan, zij snuift,en snuift, blijft snuiven en de lijn verandert in een klos garen. Iemand rolt die uit, maar waarom? Alles wordt zo gemakkelijker, maar wat daarna? Tiny wilt opgeven , krijgt schrik en wilt #22
gillen, maar hoe? Ze spartelt en trippelt, ze is blij, droevig en bovenal angstig. Gelukkig verandert het landschap van zonet. De angst neemt af en het landschap schuift langzamer. Niet meer zolas voorheen, toen alles alleen strepen was . Nu is het langzamer, zichtbaar geniet Tiny, ze houdt zichzelf eraan niet meer weg te vluchten uit voorbijgaande landschappen, maar ze “hoi” toe te fluisteren. Dan kraakt het bed minder etc., etc... Om kwart na elven komt er een neger tiny’s kantoor binnen. De neger is maatschappijkritisch en Tiny’s kennis wordt voorbijgesneld door de zijne. Tiny heeft redelijk snel door dat Timothy, zo heet hij, ergens mee zit. Normaal komt hij nooit in haar kantoor, en als het al gebeurt is het meestal met een onderdanige glimlach. Nu kom hij binnen met een air van m’as tu vu, een serieus gezicht en een trage tred. Zijn blik geeft slechts de toon het gesprek aan. Tiny draait zich weg van haar computer, legt onnodig een stapeltje documenten op een andere hoge stapel met kladpapier. Ze kijkt Timothy vragend aan, maar Timothy antwoordt niet direct. De sfeer in het kantoor wordt er erg gespannen door. Tiny breekt het ijs en vraagt of er vandaag nog nieuwe onderbouten gesoldeerd moeten worden. Timothy zwijgt even. Waarom, zo vraagt hij, moet ik zoveel overuren draaien? Als ze niet betaald worden? Hij herpakt zich, de zenuwen maken het er niet al te gemakkelijk op: hoe komt het dat er zo weinig van mijn overuren betaald worden? Tiny is er als de kippen bij om het bloeden te stelpen: zo weinig? Ik heb je gisteren nog drie overuren bijbetaald. Dat echter, was niet de kern van het probleem en dat had Timothy gauw genoeg door. Ik vind het niet normaal dat dat bij veel later dan bij de anderen of zelfs helemaal niet gebeurt. De t’s die Timothy uitspreekt klinken dik en zijn ie’s duren iets langer. Drik, Joren en Ahmed hebben zelf gezegd dat ze het niet normaal vonden dat dat bij mij niet gebeurde. De kern van het probleem ligt dieper, mevrouw; het is een probleem van sociabiliteit. Timothy kwam op dreef, hij voelde dat dit een moment was om retorische hoogtes op te zoeken. Hij stond nog altijd tegenover Tiny met diezelfde air serieux, maar de intellectuele glimlach die hij zo nu en dan produceerde, stond klaar. Timothy was niet boos, hij was trots. Hij was intelligent, dacht helder en wou zijn fons sapientia ongebreideld laten bubbelen zodat zomerse toeristen als Tiny ze konden bewonderen en zich er aan konden verfrissen. Tiny wist van zijn intelligentie en pakte een pen vast, begon de vorm ervan te voelen. De kern van probleem is niet dat u te weinig betaald. De kern is een probleem van sociaal inschattingsvermogen. U denkt dat het hier vlot als een Marrokaan tegen een Belg praat of als een zwarte tegen een blanke praat. Timothy haalt even adem. Hij beheerst het Nederlands erg goed. Uw fabriekshal is geen huis waarin verschillende mensen multicultureel onder één dak samenleven, maar het is een woestijn op gebied van samenhorigheid en het heeft niet één dak, maar evenveel als er verschillende culturen onder zitten, mevrouw. Tiny hield op met de pen te bespelen en probeerde Timothy zijn redenering te volgen. Timothy zelf begon zich meer en meer te ontspannen. De positie van retor lag hem wel, dat viel op. Met publiek zou hij wellicht nog meer fraaie neologismen en vergelijkingen gebruiken maar onder deze omstandigheden was hij de gezapige cicero. De redevoering duurde nog twee minuten, waarna Tiny hem onderbrak. Ze wees hem erop dat hij ook mocht vertrekken. Timothy verliet de kamer, met minder stevige tred en een eerder gespannen glimlach. Tiny legde de onno-
dige stylo weer op zijn plaats en hervatte haar mail. Ze werkte eerder kalmpjes, tot de klok vijf voor zes aangaf. Ze stak haar paperassen in een tas, sloot de pc af en verliet haar bureau. Tiny maalt niet om haar werknemers. Wanneer ze typt welke bestelling op welke datum moet aankomen en wanneer ze aan de telefoon zegt dat de cijfers wel degelijk kloppen, weet zij niet dat vijf meter verder een hele hoop mensen aan banden werken, dat er een paar machines besturen, dat er nog meer nog minder plezier in hun werk hebben dan Tiny. Ze houdt het bij het kennen van namen. Ahmed, Joren, Drik, Jan. Thimothy, de neger. Er is wederzijdse herkenning. Dat volstaat volgens Tiny. Dat is voldoende om de fabriek te laten rollen. Ze komt weinig op de werkvloer. Soms is het om iemand aan te spreken over een contract. Meestal is het om van haar kantoor naar buiten te gaan. Ze verlaat de fabriek om 6 uur. Tiny bestuurt een witte Opel Astra. De auto mist één velg. Tiny is een bewuste bestuurder. Ze rijdt zelden te snel. Een auto-ongeluk is niet aan haar besteedt. De meeste van haar werknemers hebben gelijkaardige auto’s. Sommige hebben dan wel iets meer deuken, haar werknemers zijn niet de beste bestuurders. Om van haar werk naar huis te rijden heeft ze ongeveer twaalf minuten nodig. Hfst 2 Thuis aangekomen stapt Tiny uit haar auto. Ze pakt haar tas uit de zetel naast haar, sluit de auto. Ze wandelt over de stenen oprit naar haar huis. Wanneer ze binnen komt steekt ze de verlichting aan. ’s Winters komt Tiny meestal aan wanneer het reeds schemert. Dan is de roodoranje avondzon nog net zichtbaar boven de huizenrijen. Het is dan koud. Tiny probeert dan zo snel mogelijk de verwarming aan te zetten. Ze gooit haar handtas op de tafel in het midden van haar kleine woonkamer. Ze schenkt zichzelf iets in om te drinken. Ze zet de televisie aan. Tiny snuift zich dan krom. Haar rode pornozetel roept om vlees, haar haren trekken haar tegen de grond en haar handen grijpen naar porno. Ze pauzeert de film als het optillen van de pedaal bij een vleugelpiano. De pauze maakt het haar niet makkelijk overzicht te behouden, alhoewel dat wel eens gezegd wordt. De pauze is een tijdspanne die ze helaas niet kan overbruggen, al probeert ze, slaat ze, gilt en krijst. De zwarte vogels krijsen mee, de wolk bestaat uit zwarte vogels die meekrijsen en zij, de eenzame aan de houten paal in de woestijn ziet dat pauze nemen geen einde maakt aan de film. Het zand verwildert. De gele schijn is bedrieglijk, de schaduw is schijn en het bedrog wordt ontmanteld; Tiny droomt van haar eigen groentetuintje, met tomaten die andere tomaten bevechten. Ze kijkt glimlachend toe hoe courgettes steeds groter worden en rode bieten met automatisch luchtafweergeschut komkommers neerhalen. Zonder pardon krijgen ze kogels in hun maag, een verdiend loon voor simpele dokwerkers. Wanneer Tiny de planten bewatert schatert ze van het lachen. Tiny is labiel wanneer ze alleen is, onbetrouwbaar wanneer ze met twee is. In groep is ze aangenaam, verfijnd zelfs.
////doorgelicht Shoegaze is dead, long live Shoegaze De ‘90s staan bekend als foute tijden. De toon van dit vreselijk decennium werd in 1990 al gezet. Op 15 november kwam een groot muzikaal schandaal aan het licht; De jongens van Milli Vanilli bleken helemaal niet te zingen maar enkel te play-backen! Wat volgde waren tien jaar aan foute beats, slappe britpop, en grunge die al gauw “te commercieel” werd. Niets leek nog ware troost te kunnen bieden in deze donkere tijden. Kurt schoot zichzelf door het hoofd, en Liam kon niets anders dan schelden. Gelukkig was er nog ‘Shoegaze’. Jens Dissevelt Shoegaze combineerde als genre drie elementen: dromerige zang, gitaren die druipen van de distortion en delay, en een volumeknop die op 11 staat. Verassend genoeg werkt deze combinatie wonderwel, en in de vroege jaren ‘90 ontstond er een hele scene met bands als Slowdive, Ride, Lush, Swervedriver, enz… Allen waren echter schatplichtig aan één band: My Bloody Valentine. Logisch dat deze Ierse band rond frontman Kevin Shields, tot op de dag van vandaag, een ware cultstatus krijgt toegewezen. Hun tweede plaat, ‘Loveless’, wordt tot één van de meest invloedrijke platen ooit gerekend. Met nummers als ‘Soon’ en ‘As you sleep’ wist MBV de drie hierboven vermelde elementen dan ook niet enkel te combineren; ze wist erin te excelleren. En hun concerten ten slotte, stonden gekend voor hun volume. Voor minder dan 120 Db komt Shields zijn bed niet uit. Toch zijn de verwezenlijkingen van andere Shoegazebands niet minder verdienstelijk. Vooral Slowdive en Ride wisten uit de door MBV geworpen schaduw te treden. Die tweede band brak door met ‘Nowhere’, een geniale debuutplaat. Daarop kon Ride steeds weer tot een climax komen, zonder hiervoor echter te moeten inboeten aan emotionaliteit of intimiteit. Perfecte voorbeelden hiervan zijn ‘In a different place’ en het op EP verschenen ‘Today’. Zonder Ride was er vandaag geen Mogwai of andere postrock. Waar Ride meer de nadruk legde op het rockelement in Shoegaze, concentreerde Slowdive zich meer op het dromerige aspect van het genre. Onder het toeziend oog van Brian Eno bracht de band in 1993 ‘Souvlaki’ uit. Hierop doet Slowdive opeenvolgende nummers vrijwel probleemloos in elkaar vloeien. Songtitels onthouden is bijgevolg een vrijwel onmogelijke opdracht. Trouwens, wat opvalt is dat één keer luisteren vaak al voldoende is om alle klanken op de lp te blijven herinneren. Eigenlijk is de spanningsverhouding tussen single en hit tekenend voor het genre. Geen enkel Shoegaze nummer is een duidelijke single, maar elk nummer blijft meteen hangen. Elk nummer wordt daarmee een soort hit.
#23
////wegwijzer wijst je weg
NFK organiseert haar eerste pool tornooi in De Loft! Je moet een filosofiestudent aan het HIW zijn om deel te nemen. WANNEER? 20u, maar zorg ervoor dat je er 15 minuutjes op voorhand bent, zodat we kunnen afspreken wie tegen wie speelt. PRIJS? We verdelen de prijs onder de spelers! HOE INSCHRIJVEN? Schrijf je naam op de lijst die omhoog hangt in de hal van het HIW. Je mag natuurlijk de avond zelf ook nog gewoon langskomen, maar dan hebben we al een idee van het aantal spelers. Tegelijk bolt NFK langzaam maar zeker uit. Er bestaan echter nog zekerheden in het leven, want deze verzamelen we nog één keer in M-café. We reiken de hand aan Katechetika en komen woensdag vanaf 22h aan de toog hangen. Die avond wordt ook de macht van het oude praesidium overgedragen aan het versverkozen praesidium. NFK wilt jullie dan ook bedanken voor een heerlijk jaar. Het was niet altijd even gemakkelijk zonder lounge, maar het was des te leuker om te zien dat een activiteit slaagde. We hebben een rectors- en decaansverkiezing doorworsteld, een fantastische reis naar Berlijn, een pareltje van een kerstfeest, een fancy galabal, ... We hopen dat er voor jullie een favoriet tussenzit, en we hopen dat het volgend praesidium jullie favorieten blijft geven. Het praesidium van NFK
NFK will be hosting its first annual pool tournament at De Loft! You must be a philosophy student at the HIW in order to compete, please try and be there 15 minutes early so we can set up the tournament and establish who will play who. We will be playing elimination 8 ball, race to 3. The price will depend on how many players we have competing and will be divided amongst all players at the end of the tournament. So feel free to come out, please sign up on the sign up list outside of the institute so we can get an idea of numbers, and best of luck to everyone! At the same time, NFK is about to end this year. However, there are certainties in life, for this we gather again in M-café. We reach our hands to Katechetika and we’re going to share a fakbar, Wednesday from 22h. That evening is a perfect moment to oficially transfer the power of the old Praesidium to the freshly elected Praesidium. Besides that, we want to thank you for a wonderful year. It was not always easy without our lounge, but it was even better to see that an activity succeeded. We survived a rectors and dean election, a fantastic trip to Berlin, a gem of a Christmas party, a fancy gala, ... We hope you had your favorite activity, and we hope that the next praesidium will keep on giving new favorites. The Praesidium of NFK
