Dubbel
PUNT
België -Belgique P.B. 8000 Brugge 1-2 4/121 P409362
Tijdschrift van en voor Chiroleiding | verschijnt maandelijks, niet in juli en augustus | nr. 3 | november 2005 | Chirojeugd vlaanderen vzw | v.u. & afzendadres: H. bouwen, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen|
MEISJES JONGENS
DE CHIROJAREN VAN peter van de veire
alain provist elke morgen rijd ik met mijn fiets naar mijn werk. De school waar ik werk, ligt in het centrum van de stad. Ik woon in een buitenwijk. Langs m’n vast traject word ik op het fietspad door gemiddeld zes bromfietsen ingehaald, zie ik een stuk of drie fietsers door het rode licht rijden en de meerderheid van de zogenaamd zwakke weggebruikers de voorrangsregels vierkant aan hun laars lappen. Ik wacht al een hele week op een fikse regenbui om de enorme hondendrol die in het midden van de weg ligt weg te spoelen. In mijn boekentas zitten een pak verbeterde toetsen en huiswerken die toch net iets beter hadden gekund. en denk jij dat ik gefrustreerd aankom op mijn werk? neen, neen, neen!
er is zoveel te zien onderweg: de schoolbus en de wuivende mama’s op het pleintje, het koppeltje op een dorpel op de hoek van de straat, de hond die gaat wandelen met zijn baasje. Zoveel verhalen die kriskras door elkaar lopen en soms plots in elkaar overgaan.
ooit zei een schrijver: “De wereld is een schouwtoneel.” Wel, die man heeft gelijk. elke dag zie ik honderden schitterende acteurs – je kunt ze collega’s noemen – in de meest fantastische rollen. maar wie zijn de regisseur en de scenarist? BRUNO
inhoud 2 3 10 11 13 14 16 18
edito Dossier Gender Panelgesprek Jongens & meisjes Jaarthemaverhaal Christus Koning Speelclub rakwi
dubbelpunt nOVeMbeR 2005
20 22 24 26 28 32 34 36
Tito Keti Aspi Internationaal Spoor Zes Kinderrechten bCv De rubriek van miek
37 38 40 41 42 44 46 47
De Chirogazet ongeëvenaard Chiro-info Publicaties Gesprokkeld vorming by (f )air mail De banier
Dubbelpunt verschijnt maandelijks, maar niet in juli en augustus. een jaarabonnement kost € 10,50 en kan aangevraagd worden bij Chirojeugd vlaanderen, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen. ]Tel.[ 03-231 07 95 ]Fax[ 03-232 51 62 ]E-mail[
[email protected] ]Redactieadres[ Andy Demeulenaere, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen ]E-mail[
[email protected] ]Eindredactie[ Andy Demeulenaere ]Redactie[ Jurgen Gaeremyn, Joris vanderborght, mieke Casteleyn, Katrijn Geldof, Kate Crauwels, bruno Pierloot en emilie Deblock ]Taalnazicht[ bart boone ]Foto’s[ archief, plaatselijke groepen ]Vormgeving[ Saskia rogge en Jan van bostraeten ]Drukkerij[ vanden broele, brugge Dubbelpunt wordt gedrukt op chloorvrij gebleekt papier ]Giften[ giften aan Chirojeugd-vlaanderen vzw kunnen gestort worden op rekeningnummer 000-0150728-87.
2
] dubbelpunt november 2005 [
DoSSIer MeISJeS JOnGenS
hoe zit het nu? Hoe zit het nu? Moeten vrouwen alle rechten van mannen opeisen om zo ook mannen te worden? Moeten vrouwen misschien een eigen wereld en ideaal creëren, een eigen geschiedenis schrijven, een eigen… om juist geen mannen te worden? Of is gelijkheid een zaak van personen en niet van geslacht? Moet elke persoon genoeg rechten en kansen krijgen om zijn of haar doelen waar te maken? De theoretische discussies nagelaten vroegen we ons af hoe het nu zit met meisjes en jongens in de Chiro dertig jaar na de samensmelting van de koepels van Chirojongens en Chiromeisjes. Werken we graag gemengd? Wie neemt welke taken op? Wat doet een jongen in een meisjesgroep en een meisje in een jongensgroep? Bekijken ouders leiders en leidsters anders? Je leest het allemaal in dit dossier!
coverwedstriJd
We vroegen een foto in het thema Jongens/meisjes. Chiro ‘t Kartouchke uit Pittem liep met de cover weg.
oproep – drinGend – zeKer lezen!
?
Dubbelpunt is een maandblad van, voor en door Chiroleiding, ook de cover! ook dit jaar lanceren we enkele wedstrijdjes om onze buitenkant wat meer persoonlijkheid te geven. voor de Dubbelpunt van januari zijn we daarom op zoek naar een leuke cover! Het thema van dat nummer is traditiegetrouw “bivakthema’s”. Als je een leuke foto hebt van een bivakthematoneeltje, -spel, -feest of wat dan ook (als het maar met bivakthema’s te maken heeft):
onze g niet te laat met Hopelijk zijn we no ver... want we zijn nog co inzending voor de het werkjaar en dit is met maar net gestart . Daarom t we aspi’s hebben aspihet eerste jaar da onze or vo e lam rec t vonden we dat wa zijn, en hoe zouden we zou groep niet slecht Dubbeldan de cover van dit beter kunnen ? nken. punt te halen s allemaal te schmi We besloten om on aal een transformatie allem We ondergingen deden of omgekeerd en van man tot vrouw Wat bleek, we hebben ot! een echte fotosho dlopen. wat modellen ron bij onze aspi’s heel ig! Hopelijk halen we acht hebHet resultaat is pr g de cover want we met onze inzendin gewerkt! or vo rd ben er heel ha uchke uit van Chiro ‘t Karto Groeten, de aspi’s Pittem
stuur hem op naar dubbelpunt, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen (steek er je eigen adres bij en dan krijg je hem ook terug) of e-mail een digitale foto van zo’n 5 megapixel (300 dpi bij 30 op 20 cm) naar
[email protected]. Het maakt niet uit of het van dit jaar is of één van de vorige zomers. Zorg wel dat je foto bij ons is vóór 1 december 2005. De beste inzending zal te bewonderen zijn op de voorkant van de Dubbelpunt van januari.
] dubbelpunt november 2005 [
3
DoSSIer MeISJeS JOnGenS
en wat denKt de chiro daar nu zelF van? bare leven ge het hele open at w zo is ig rd en el vrag bij Tegenwoo ch daar nog ve zi kt lij d an f gaat. mengd en niem lemaal vanzel al t da f so al el lijkt w et elkaar om: te stellen. Het s en meisjes m en ng jo an ga limvrouDag in dag uit leven. Als mos ns aa tg ui t he ol, in zwemmen, thuis, op scho nen te kunnen an m er nd zo ouwen, wen vragen om ons zijn voor vr ag w ve ie us cl na ex en het niet. of als er in Chi ar, we begrijp ra s lf ze t da e dan vinden w rste dertig jaar weest. In de ee ge rs de an it scheiden. In Het is oo les volledig ge al de ur be ge atie1, en Chirowerking ns voor coëduc la n ee ro hi C brak t voorbeeld de jaren zestig secretariaat he l aa on ti na t achten een in 1975 gaf he De jaren 80 br n. de or w te engd t ineens leken door zelf gem het licht, wan n aa n de he jk Hoewel aantal moeili te ontvluchten. ng ki er rw de ka er gaandeweg de vrouwen de st raakte, lag lo ge op et ni sof gehet probleem nu doen we al en r, ke ak w n aal r va niemand mee is. Niet helem rworvenheid ve n ee ng ki mengde wer r toch... misschien, maa ten onrechte, . Dat is ke opvoeding’ rlijk ‘gezamenlij vorm waarin die tte le nt ke te t wel een Coëducatie be 1 werking, al is da als gemengde . en m ko or niet hetzelfde n vo opvoeding’ ka ‘gezamenlijke
Het opvoedingsmodel van de jaren 40 en 50: mama’s en papa’s Chiro is ontstaan uit de patronaten, als een manier om godsdienstlessen speelser aan te pakken. De activiteiten dienden als opvoeding. Jongens moesten gezinshoofden worden, meisjes werden echtgenotes en moeders. De Christus-Koningromantiek diende om dat ideaal over te brengen. De jonDeze foto is gens waren dappere Oostduink gemaakt op 17 augu erke. Op di st e dag moe us in tippers van sten alle Chiro Sintridders in dienst van Marten uit den zich ve Sin rk vrouw. Dat leden als halve man t-TruiChristus en de Kerk, en halve leek niet zo al hadden onze meisj evident maar al bij terwijl de meisjes es het er sc vanaf gebr hitterend ac baar dat ze ht. We zijn hen heel vooral leerden hoe ze da zi ouders) zo ch vooraf (samen m nket hun ha dienstbaar moesten verkleed te dden ingezet om al s be zi van hun pu jn. Onze meisjes, op ste zijn. nu wordt dat naberteit, hebb de rand geamusee en zich he rd el tuurlijk gezien als sekbroeierig he die dag. Ook al was goed het et... sistische onzin, maar het 4
] dubbelpunt november 2005 [
werkte wel. nog altijd zijn er vlaamse gezinnen waar de man alleen maar zorgt voor inkomsten terwijl de vrouw het huishouden én de opvoeding van de kinderen voor haar rekening neemt. (Je kunt ze herkennen als je op huisbezoek gaat: daar kunnen de vaders wel iets te drinken inschenken, maar voor het geld of de briefjes van het ziekenfonds hebben ze hun vrouw nodig.)
het begin trok snel weg. Tegen het eind van de jaren 60 pleitte landsbondproost A.F. Peeters openlijk voor coëducatie: jongens en meisjes moesten in elkaars buurt opgevoed worden en ze moesten met elkaar leren omgaan. In de meeste teksten vind je bovendien een voorkeur voor een volledig gemengde werking met af en toe gescheiden activiteiten.
De jaren 60: emancipatie!
1970-1978: werken aan relatiebekwaamheid
In de jaren 60 kwamen mensen op straat voor vrijheid en gelijkheid. De seksuele moraal van de Kerk werd verworpen, en het feminisme van de tweede golf eiste gelijke kansen. De Chiro stapte enthousiast mee in die maatschappelijke ontwikkelingen. Aanvankelijk leek dat vooral om praktische redenen te zijn: jongeren op het platteland raakten niet van straat en konden dus hun heilige plicht niet vervullen. Toen hadden ze nog geen Dina Tersago om landbouwers aan echtgenotes te helpen, dus wilde de Chiro gemengde ontmoetingen organiseren. Ze noemden dat ‘jeugdhuiswerking’. eén of twee keer in de maand mochten jongeren van ouder dan 18 ‘s avonds bijeenkomen. er moesten wel volwassenen aanwezig zijn, de activiteit eindigde voor 22 uur, en er werd op gehamerd dat het niet altijd volksdans moest zijn. Die voorzichtigheid van in
In de jaren 70 vond Chiro zichzelf opnieuw uit. Het proces was al in gang gezet na Top 64, maar het duurde tot 1978, toen het Aktieboek verscheen, voor de Chiro wist waar ze naartoe wilden. In 1975 werd wel al besloten om voortaan als een gemengde jeugdbeweging verder te gaan: de secretariaten van Chirojeugd voor Jongens en Chirojeugd voor meisjes fusioneerden. In de praktijk werkten ze al langer sterk samen. Die fusie werd in feite al voorbereid sinds 1970. De gemengde opvoeding moest leiden tot relatiebekwaamheid. Alles draaide daarbij rond vrijheid en respect: mannen en vrouwen zijn gelijkwaardig, en waar mogelijk wilde Chiro breken met de klassieke man/vrouw-patronen. Het waren grote ambities en de risico’s werden niet uit het oog verloren: “Waarschijnlijk bestaat het gevaar wel dat jongens na een tijdje gaan domineren.” (Aktieboek, p.
DoSSIer MeISJeS JOnGenS
99) Toch bleken we er niet op voorbereid toen jongens effectief begonnen te domineren en de meisjes uit het kader verdwenen.
De jaren 80: waar zijn al die vrouwen heen? De Chiro had een voortrekkersrol gespeeld in de Katholieke Jeugdraad (KJr) waar het ging over gemengd werken. Het verzamelde jeugdwerk was gevolgd en ondertussen was gemengde werking bijna tien jaar oud. vreemd genoeg had die niet de gewenste uitwerking want alle jeugdbewegingen stelden vast dat de vrouwen geleidelijk aan verdrongen werden uit de kaderwerking. In 1983 publiceerde bijtijds, het lijfblad van de KJr, een artikel dat op zoek ging naar verklaringen. eén van de belangrijkste conclusies was wel deze: ‘Op het interne vlak van de organisaties is de achteruitgang van de positie van de vrouw mee te wijten aan het feit dat de “2de en 3de generatie” van de gemengde werking niet meer wakker gehouden is rond het probleem.’ In gemengde ploegen – van lokaal tot nationaal - was een stereotiepe rolverdeling ontstaan: de mannen bepaalden de inhoud en traden op de voorgrond, terwijl de vrouwen het hielden bij de versieringen en de administratie. Het artikel van de KJr bevatte heel wat interessante inzichten en hypothesen.
Het werd dan ook besproken op de Pedagogische Leiding, maar dat leek weinig uit te halen. Het streven naar gelijkwaardigheid werd wel verankerd in een aantal visieteksten, maar de vernieuwde aandacht voor gemengde werking kende ook haar ‘2de en 3de generatie’. Langzaam maar zeker verdween de aandacht voor de theorie en werd bezorgdheid alleen nog merkbaar in artikels over statistieken.
en nu? De theorieën erachter zijn zo goed als vergeten, maar gemengde werking wordt meer en meer de norm. Sinds een paar jaar vormen de gemengde groepen het grootste stuk in het taartdiagram, en daarmee hebben ze de meisjesgroepen van de troon gestoten. of dat een goede evolutie is, moeten we nog wat afwachten, want in de gemengde groepen zien we hetzelfde als in het kader in de jaren 80: in de leiding van die groepen zijn de jongens veruit in de meerderheid. er zijn heel wat redenen om gemengd te worden – of wat in de praktijk meer gebeurt: om te fusioneren met een groep van het andere geslacht. Als zo’n fusie goed voorbereid wordt, is er natuurlijk niet direct een probleem, maar we zien dat groepen bijvoorbeeld samengaan wegens een (nakend) leidingstekort of omdat ze te weinig leden hebben. De cijfers wijzen uit dat dat doorgaans geen goed idee is. Daarom geven
we hier wat meer informatie over het proces dat je in feite zou moeten doorlopen.
Wat komt er bij zo’n fusie kijken?
voorkeur ‘gewone’ activiteiten. Leiding uit niet-gemengde groepen heeft nogal de neiging om ‘gemengd’ te zien als een synoniem voor ‘met veel lichamelijk contact’ en/of met de relaties tussen jongens en meisjes als thema. om elkaars leidingsploeg beter te leren kennen, kun je samen een kasactie organiseren: een fuif, een portoverkoop of een eetavond. Zo zie je elkaar op nog een andere manier dan als je samen de werking voorbe-
Je bent een aparte groep, met eigen gewoonten en tradities. op het moment dat je wilt samengaan met een andere groep moet je die allemaal in vraag stellen. Dat is een lang en soms moeizaam proces. Welke liedjes zingen jullie? Welke spelletjes spelen jullie? Hoe gaan jullie op bivak? Hoe organiseren jullie de inschrijvingen in het begin van het werkjaar en voor het bivak? op welke dag valt de leidingskring? Wie zit in welke lokalen? elkaar leren kennen mag gerust een jaar duren. Leer elkaars gewoonten kennen en praat daar al over, zonder dat je al naar compromissen s-meisjes... in een De verhouding jongen ar meisjes?! oplosma of consensus moet zoeken. en alle t me Chirogroep iets trouwkleren aan met n kke tre we g: sin Sta open voor elkaar en en ber pro we en ij erb leuks van Chirokledij de startactiviteit. op en nem spreek geregeld eens af om te o fot ke een leu en, niets beters om het verkleden en dom do met jullie leidingsploegen nog hopen op een en alle ijs te breken. nu ar daar zullen onze ma gewoon samen te zijn: samen schitterend Chirojaar, ! Dikke kus van de tippers wel voor zorgen emkine uitblazen na de werking, blo iro Ch van tipperleiding samen naar een fuif of op café, of organiseer eens een barbecue. om al eens te ervaren hoe die gemengde werking is, kun je al eens een dagje gemengd organiseren: alle afdelingen spelen een hele namiddag met jongens en meisjes samen. Laat elkaar zien hoe jullie aan de namiddag beginnen Dit zijn de en probeer de twee asp geschikt om i’s (zeg nu zelf, wie is er meer iets over de ‘rituelen’ telkens met lijkenissen / verhoudin verschillen / geg m en ei va sj es in de n jongen de hele groep uit te van Chiro K groep te vertellen dan s en apelle! Ze aspi’s?) zi jn voeren. voorzie bij de max! ] dubbelpunt november 2005 [
5
DoSSIer MeISJeS JOnGenS
on Chiro Horiz tip-10’s van s on de n jn zi va ij at w , Hallo is het resulta den en it D . em lg , verkle uit Desse brainstormen en foto uitkiezen namiddagje lf ge ze en nd ko e poseren. W aan jullie. e de keuze dus laten w
reidt en het is mogelijk het begin van een nieuwe traditie. betrek de ouders van je leden en je leden zelf in het proces. Stel het nog niet zo voor dat de fusie er hoe dan ook komt, maar vraag naar meningen. Je
mag er bijna zeker van zijn dat er leden zullen afhaken na een fusie, dus is dit het moment om dat zo veel mogelijk te voorkomen. Luister naar eventuele bezwaren en probeer daar een antwoord op te vinden. Die bezwaren kunnen heel praktisch van aard zijn: als de werking naar andere lokalen verhuist, kunnen bepaalde leden er niet meer met de fiets naartoe omdat ze een drukke straat moeten oversteken, bijvoorbeeld. Zoiets kun je opvangen door een ‘pendeldienst’ te organiseren: twee mensen van de leidingsploeg komen met de fiets langs en begeleiden die kinderen tot aan de lokalen.
‘s Avonds worden ze weer naar huis begeleid. Andere bezwaren zijn principieel. Conservatieve ouders denken direct aan seks (ironisch, hé) en vinden het niet leuk om hun kind in dat plaatje te zien. Dat komt zowel bij moslims voor als bij streng-katholieken, maar ook bij niet-religieuzen. Probeer hen duidelijk te maken dat jullie helemaal geen losbandigheid op het oog hebben: x dat jongens en meisjes in aparte tenten slapen en zich apart kunnen wassen; x dat er afspraken gemaakt worden met leden en leiding; x dat jullie zelf niet willen
dat koppelvorming de werking of de groepssfeer stoort, en dat jullie zullen reageren als dat wel gebeurt. Je zult die ouders misschien niet kunnen overtuigen, maar dat weet je dan toch al op voorhand. Gaat de fusie uiteindelijk toch door, ga dan zeker nog eens langs bij die ouders om erover te praten. Help hen eventueel om een andere jeugdbeweging te vinden. neem al contactadressen en dergelijke mee. Dat toont dat je verder denkt dan je neus lang is, dat je overtuigd bent van het belang van een jeugdbeweging en dat je je verantwoordelijkheid kunt
als we maar (niet) GemenGd ziJn... Waarom zijn sommige groepen gemengd en andere niet? Zijn er voor- en nadelen aan wel of niet gemengd zijn? We legden ons oor te luisteren bij enkele groepen.
NIET GEMENGD, MAAR WEL GOEDE BUREN “Ruige jongens en dansende meisjes” Chiro Apollo 8 en Sjaloom uit Humbeek DP: “HUMBEEK HEEFT EEN APARTE JONGENS- EN MEISJESGROEP. IS DAT TRADITIE OF EEN BEWUSTE KEUZE?” Groepsleider Steven Moens: “Dat is natuurlijk voor een stuk traditie, maar toch ook wel een bewuste keuze. Het heeft voor ons toch heel wat voordelen om alleen met jongens te werken. We kunnen ongestoord ruige spelletjes spelen, bijvoorbeeld.” 6
] dubbelpunt november 2005 [
Groepsleidster Annelies de Groef: “Ik vind ook dat nietgemengd zijn veel voordelen heeft. Ten eerste zijn we twee heel grote groepen. Wij hebben ongeveer honderdvijftig leden en de jongens zijn ook met velen. Als we één groep vormden, zouden de afdelingen gewoon te groot worden. bovendien is het ook leuk om typische meisjesactiviteiten te kunnen doen. er wordt bij ons wat afgedanst en vanaf de tippers is het ook wel leuk om over meisjesdingen te kunnen praten, zonder dat er jongens bij zijn.” DP: “IS JULLIE WERKING VOLLEDIG APART OF WERKEN JULLIE SOMS SAMEN?”
Steven: “We werken volledig los van elkaar. We zijn twee verschillende groepen, met eigen regels en gewoontes.
eén keer per jaar, op Christus Koning, werken we wel samen. Dat is traditie. Dan merk je als jongen wel dat je je wat moet inhouden als je een ruig spel speelt en ik denk dat de meisjes dan ook wel merken dat ze een beetje andere dingen moeten verzinnen om onze leden ook te boeien.” Annelies: “Het gebeurt ook wel eens dat er een afdeling een gemengde activiteit doet, maar dat is maar af en toe, eigenlijk.” Steven: “Ja, en de meisjes komen ons soms opzoeken met een opdracht als: “verzamel twintig jongenshandtekeningen op je buik.” Dat is snel gedaan, want onze lokalen liggen heel dicht bij elkaar. We spelen op hetzelfde terrein. Dat vinden de meisjes blijkbaar handig, want zo kunnen ze ongestoord onze verf komen pikken.”
DoSSIer MeISJeS JOnGenS opnemen. misschien is dat dan nog een manier om hen over de brug te krijgen? ;-) Heb je elkaar goed leren kennen maar is het water veel te diep? Geen nood: er is een weg terug. misschien moet je nog wat langer naar elkaar toe groeien en zijn jullie pas over een paar jaar klaar voor de fusie. Het is niet zo uitzonderlijk dat jongens de meisjes te braaf (“seutig”) vinden of dat de meisjes moeite hebben met de hoeveelheid drank die de jongens verzetten. Het is beter dat je – voorlopig – niet gemengd wordt dan dat je na één of twee jaar in ruzie weer uit elkaar moet gaan. of erger: dat jullie
Annelies: “Ik beken, maar jullie durven ook wel eens één van onze ballen nemen! omdat we op hetzelfde terrein spelen, hebben we ook afspraken gemaakt over de verhuur van de lokalen en de terreinen. Wij zorgen voor de weekendverhuur en de jongens voor de vakantieverhuur.” Steven: “We zorgen er ook voor dat we tegelijkertijd op bivak gaan. Tegelijkertijd, niet samen dus! We proberen ook altijd zo ver mogelijk van de meisjes op bivak te gaan, want zij hebben altijd regen en we willen het risico niet lopen dat ons bivak in het water valt door slecht weer.” (lacht) DP: “GLOBAAL GENOMEN KUNNEN JULLIE GOED OPSCHIETEN, HEB IK DE INDRUK.” Annelies: “Dat klopt, al heerst er wel iets als een gezonde,
groep er gewoon mee stopt.
Valkuilen bij fusies 1. Leden- of leidingstekorten worden alleen op korte termijn opgevangen, niet langdurig opgelost. Is de fusie te snel gegaan, dan kunnen allerlei frustraties over botsende gewoonten ervoor zorgen dat beide groepen binnenkort niet meer bestaan. Het is beter om af en toe al eens samen te werken, maar vooral verder aan ledenwerving te doen en éxtra leiding te zoeken. Schakel daarbij zeker het gewest is! Het is hun taak om jullie in dat soort situaties te helpen.
2. Als de lokalen te ver uiteen liggen, kun je problemen krijgen. een groep die verhuist, krijgt altijd te maken met leden die afhaken. 3. Welke lokalen zul je gebruiken als gemengde groep? Die van één van de groepen, of zoek je een nieuwe locatie? Zijn die lokalen groot genoeg voor jullie? Als je de lokalen van beide groepen blijft gebruiken, hoe organiseer je dat dan? Te kleine (of een gebrek aan) lokalen kan ook een reden zijn om af te haken. 4. Staat je leidingsploeg niet ten volle achter de fusie? Dan krijg je
speelse rivaliteit tussen ons, maar dat maakt het juist tof. Het geeft een kick als je de vlag van de jongens kunt bemachtigen en in de zomer vinden zij het tof om ons nat te spuiten. Wij dagen hen dan ook een beetje uit, natuurlijk!” Steven: “en als iemand van onze leidingsploeg een lief heeft bij de Chiromeisjes, dan vraagt die natuurlijk om uitgelachen te worden. maar alles bij elkaar kunnen we het goed met elkaar vinden, hoor. maar gemengd gaan, dat zouden we toch niet meteen zien zitten. We zijn een hechte groep met onze leidingsploeg en ik denk dat het toch niet hetzelfde zou zijn met meisjes erbij.”
NIET GEMENGD, MAAR SAMEN “Samen spelen wordt op een bepaald moment moeilijk...” Chiro Jowen uit Wilrijk
gegarandeerd moeilijkheden: kleine frustraties, pesterijtjes, misschien zelfs ruzie. 5. Het is niet omdat je een gemengde werking hebt, dat élke activiteit daarom gemengd moet zijn. maak tijd en ruimte om af en toe eens met jongens of meisjes onder elkaar te zijn.
Waar het eigenlijk op neerkomt is da t jongens en meisjes zoveel mogelijk samen do en en dat de clichéverhou ding en -taken ve rminderen of zelfs verdw ijnen: samen de biv akdans dansen, samen be vallen, samen in de modder spelen, samen vle es snijden voor de kindjes... bij ons in Chiro Ha kilo te zorgen dat jonge proberen we ervoor ns meisjesdingen doen, maar ook omgeke erd, verlegenheid of afs zodat er minder tand tussen jonge ns en meisjes is.
Michael: “officieel is er een meisjesen een jongensgroep in Wilrijk, maar in de praktijk doen we heel veel samen. De leidingsploeg is eigenlijk één groep: we vergaderen elke week samen. ook onze speelclubafdeling is gemengd. vanaf kwiks en rakkers hebben we aparte jongens- en meisjesafdelingen.” DP: “VANWAAR DIE KEUZE?” Michael: “Het is voor onze groep makkelijker om de speelclub samen te nemen, omdat het ledenaantal daar enorm kan schommelen. Het ene jaar zijn er te weinig jongens, dan weer te weinig meisjes. omdat het zeker voor speelclubbers leuker is om met een grote groep te
] dubbelpunt november 2005 [
7
DoSSIer MeISJeS JOnGenS zijn, hebben we besloten om de speelclubafdeling gemengd te maken. vanaf het vijfde leerjaar wordt het dan blijkbaar moeilijker om nog echt samen te spelen met jongens en meisjes. Het is niet zo makkelijk om dan een spelaanbod te vinden dat zowel bij meisjes als bij jongens aanslaat. bovendien hebben we gemerkt dat jongens en meisjes van tien tot veertien jaar elkaar zo veel mogelijk mijden. Daarom vinden we het beter om voor die leeftijd aparte werking aan te bieden. eens ze die leeftijd voorbij zijn, kan het zijn dat er weer wat meer samengewerkt wordt. Dat moet ook niet. nu zijn onze aspirantenmeisjes en –jongens bijvoorbeeld gescheiden omdat die twee groepen niet echt op dezelfde golflengte zitten. We gaan ook samen op bivak. Dan spelen de jongens en de meisjes wel eens samen, al is dat wel een beetje afhankelijk van hoe goed de jongens- en meisjesleiding met elkaar kan opschieten.” DP: “BEHALVE DE AFDELINGSWERKING DOEN JULLIE TOCH ZOWAT ALLES SAMEN. ZIJN DE TAKEN DAN EEN BEETJE EERLIJK VERDEELD TUSSEN JONGENS EN MEISJES?”
Michael: “Zeker en vast! Ik zou niet kunnen zeggen of de jongens of de meisjes het meeste doen. We zijn één groep en iedereen draagt zijn steentje bij. Soms merk je wel iets van het typische rolpatroon. Als we een fuif organiseren, dan zullen de
8
] dubbelpunt november 2005 [
meisjes zich vooral bezighouden met de versiering van de zaal, terwijl de jongens eerder in de buurt van de discobar te vinden zijn.”
100% GEMENGD “Behalve slapen en douchen doen we alles samen.” Chiro Harelijn uit Vechmaal DP: “WAT ZIJN VOLGENS JOU DE VOORDELEN VAN EEN GEMENGDE CHIROGROEP?” Annelies: “Het meest logische en allerbelangrijkste voordeel is toch wel dat je van kindsbeen af leert omgaan met ‘het andere geslacht’. Ik heb een paar vriendinnen uit meisjesgroepen en als ik die hoor vertellen, dan zijn ze blijkbaar toch vooral met ‘meisjesdingen’ bezig, zoals knutselen en dansen. Dat lijkt me een beetje saai. ook als de oudere afdelingen van jongensen meisjesgroepen elkaar tegenkomen, vind ik dat die soms heel raar reageren. Die van ons zijn dat gewoon en kijken er zeker niet raar van op. Ik ben blij dat ik in een gemengde groep zit, want ik hou niet zo van de sfeer van ‘meisjes onder elkaar’. Dikwijls is dat nogal een jaloerse boel. Dan hou ik meer van de jongensstijl: die zijn tenminste rechtuit, je weet meteen wat je eraan hebt.” DP: “ZIJN ER OOK NADELEN AAN EEN GEMENGDE CHIROGROEP?” Annelies: “Waarschijnlijk wel, alles heeft zijn voor- en zijn nadelen. Goh... Als een meisje bij ons op bivak voor het eerst haar
regels heeft, zorgt de aanwezigheid van jongens wel voor een extra schaamtegevoel. Waarschijnlijk zijn er ook wel mensen die meer van niet-gemengde dan van gemengde groepen houden, maar zo is er voor elk wat wils, natuurlijk.” DP: “JULLIE DOEN DUS ALLES SAMEN. ZIJN ER GEEN UITZONDERINGEN?” Annelies: “behalve douchen en slapen op bivak doen we echt wel alles samen, hoor. ook de taken van de leidingsploeg worden eerlijk verdeeld onder jongens en meisjes. er zijn natuurlijk verschillen. Jarenlang was het zo dat vooral de jongens “garçon” speelden op onze carnavalsfuif, maar sinds vorig jaar zijn we toch ook al met drie meisjes die dat doen. Daar zijn we dus aan een inhaalbeweging bezig. en de jongens helpen ook altijd mee als het lokaal gepoetst wordt. We hebben zeker geen meisjes- en jongenstaken. onze groepsleider is wel meestal een jongen. Het is zeker niet zo dat meisjes dat nooit willen of kunnen doen, maar om één of andere reden voelen jongens zich sneller geroepen voor die taak. en als er een speelclubber op bivak verdriet heeft, zullen de meisjes die sneller gaan troosten. Het moederinstinct ... In een gemengde groep zijn er dus wel verschillen tussen meisjes en jongens, maar we werken wel echt samen en dat is echt boeiend!
alles is leuKer met twee DoSSIer MeISJeS JOnGenS
dat vorig uitingsgegevens leert ons Even snuisteren in de aansl n geleid Wat weet jij no maar liefst 122 Chirogroepe jaar – althans op papier – jongen een ingsduo dat bestond uit werden door een groepsleid toeval atie van beide seksen puur en een meisje. Is die combin elt Sp incx en wat levert het op? Veerle of is het regel? En vooral, ke Laenen en Don Bosco Schoten en An iro Ch van t aer ess Sm le Jel nen alvast te iro SIJO Kalmthout begon Sebastian Arnouts van Ch en daar teerden, want ‘nee, ze hadd zweten toen we hen contac gestaan’. eigenlijk nog nooit bij stil
dp.: “Is een gemengd groepsleidingsduo een traditie in jullie groep?” Veerle en Jelle: “We komen eigenlijk allebei uit een andere groep, dus hebben we niet zo’n goed zicht op de hele groepsleidingsgeschiedenis van onze groep. Het is zeker geen afspraak dat een jongen en een meisje een duo moeten vormen, al was dat de afgelopen jaren wel telkens het geval.” Anke en Sebastian: “Het was geen bewuste keuze om een gemengd groepsleidingsduo te maken, maar er waren niet echt andere kandidaten. voor het vijfde jaar op rij is het nu zo.” dp: “Is er een vaste taakverdeling tussen de jongen en het meisje?” Veerle: “bij ons doen de jongens de administratie, zij zijn meer thuis in de computerwereld.” Anke: “We hebben qua administratie de taken verdeeld: ik doe ‘nationaal’ en Sebastian doet de gemeente, maar voor de rest hebben we niet echt een vaste taakverdeling.” dp: “Wie leidt er de vergaderingen?” Sebastian: “Dat doen wij
niet, wij hebben elke week iemand anders die dat doet. Als het fout loopt, komen wij wel tussen.” dp: “Wie reageert er dan als eerste als het fout loopt?” Anke: “Ik denk Sebastian. Als het chaotisch wordt, zal ik mij daar in stilte aan ergeren, terwijl Sebastian dat sneller luidop zal zeggen.” dp: “Zal Sebastian ook sneller reageren als er iets hapert in de Chirowerking?” Anke: “Dan bespreken wij dat eigenlijk altijd eerst samen voordat er gereageerd wordt tegenover de leidingsploeg.” Veerle: “Jelle zal ook niet rond de pot draaien, hij durft zich kwaad maken en zeggen waar het op staat. Jongens zijn veel directer, meisjes gaan meer nuanceren.” Jelle: “veerle wordt niet onmiddellijk kwaad. Zij zal zich meestal neutraler opstellen en dat heeft ook zijn positieve werking.” dp: “Waarin verschillen jullie onderling het meest als groepsleiding?” Jelle: “veerle is veel ordelij-
ker, ze denkt aan veel dingen en schrijft die in puntjes op. Ik heb die puntjes enkel in mijn hoofd.” Anke: “Sebastian gaat sneller het contact met de buitenwereld aan, daar ben ik veel geremder in.” Sebastian: “Anke denkt aan veel dingen waar ik niet aan denk.” dp: “Als iemand van de leidingsploeg met een probleem zit, naar wie van jullie zal die dan eerst gaan?” Anke: “Ik denk naar mij, maar dat hangt ook af van de persoon en over welk
probleem het gaat.” Veerle: “meisjes spelen toch dikwijls een mamarol.” Anke: “Ik zou niet weten of dat komt doordat ik een meisje ben.” dp: “nog geen ontwakend moederinstinct merkbaar?” Anke: “Ik wil wel graag zorgen voor iedereen, maar is dat dan een ontwakend moederinstinct? Ik ben nog te jong om mama te worden!” dp: “tja, ik ben geen bioloog. bedankt allemaal!”
] dubbelpunt november 2005 [
9
DOSSIER GENDER
protest, protest! pure discriminatie! Op de Vlaams-Brabantse Startdag lokte Dubbelpunt Yentl en Kirsten van Chiro Ottenburg, Jo van Chiro Wezemaal, Stijn en Hannah van Chiro Kapelle en Dennis van Chiro Stokkel naar een klein hoekje om daar te kletsen over stoere jongens en minstens even stoere meisjes. DP: “Gaan leiders en leidsters anders met hun leden om?” Yentl: “Ik vind dat meisjes en jongens even verantwoordelijk kunnen zijn. Het hangt ervan af of je leden rumoerig zijn of niet.” Jo: “Ik denk dat de meeste jongens toch wel iets anders leiding geven. Jongens laten de leden veel meer vrij: als je je pijn doet, ah, dan heb je pijn. Meisjes pakken het voorzichtiger aan. Als er de mogelijkheid bestaat dat ze zich pijn zullen doen, dan laten ze de leden minder vrij.” Stijn: “Jongens maken een ander programma dan meisjes. Jongens spelen heviger en zitten meer buiten. Meisjes gaan eerder binnenactiviteiten doen (protest van de meisjes)... allez, het gebeurt toch vaker, zoals bij de kwiks.” Kirsten: “Ik ga niet akkoord. Er is een verschil tussen leiding, maar je bent er in de eerste plaats voor je leden. Dus: als de leden naar buiten willen, ga je met je groep naar buiten.” Dennis: “Ik denk dat jongens eerder zullen toegeven als hun leden iets vragen, omdat ze niet onpopulair willen zijn. Meisjes zullen sneller voet bij stuk houden.” Yentl: “Volgens mij is dat niet zo. Meisjes zullen zich sneller laten doen. Jongens gaan ervan uit dat meisjes minder gezag hebben, ze halen van alles uit en hopen dat de leidster door de knieën gaat.” Dennis: “Veel hangt af van de 10
] dubbelpunt november 2005 [
samenstelling van je groep: in een gemengde groep zul je veel van elkaar overnemen. In een meisjesgroep zal het er wel anders aan toe gaan, zeker?” Kirsten: “Vroeger waren wij nog geen gemengde groep. Bij de meisjes mochten er tijdens het vieruurtje geen chips gegeten worden, want de ouders vonden dat ongezond, terwijl dat bij de jongens geen enkel probleem was. Ik denk dat meisjes meer luisteren naar wat de ouders zeggen. De jongens haalden het soms in hun hoofd om eieren in brievenbussen te droppen. Dat deden wij niet.” DP: “Zijn er spelen die enkel in een jongens- of een meisjesgroep thuishoren?” Kirsten: “Dat vind ik absoluut niet. Wij spelen ook rugby met meisjes. Je moet er enkel op letten wat voor meisjes je in de groep hebt. Vroeger was ons motto: “Hoe vettiger, hoe prettiger”, maar de Chiroleden van de nieuwe generatie houden zich in en zorgen ervoor dat hun nageltjes niet breken.” Dennis: “Ik ben nog geen meisjes tegengekomen die ons proppen-met-verf-schietspel leuk vonden.” Yentl: “Alle spelen kunnen door iedereen gespeeld worden maar veel hangt af van de leiding. Jongens zullen nooit extra regels maken voor de meisjes om het spel minder ruw te maken.” Kirsten: “Ik haat het als er speciale regels zijn voor de meisjes die deelnemen, zoals ‘de meisjes
moeten de bal maar vijf keer opvangen, want het zijn meisjes’. Daar gaat mijn haar van rechtstaan. Pure discriminatie.” Stijn: “Ik denk dat er wel spelletjes zijn die typisch zijn voor gemengde Chirogroepen, waar het verschil tussen de geslachten een rol speelt, zoals bij v**********tje.” DP: “Moeten in een gemengde Chirogroep alle afdelingen gemengd zijn?” Jo: “Bij ons zijn enkel de rakwi’s niet gemengd, we hebben dus rakkers en kwiks. Die zeggen: ‘Bah meisjes! Bah jongens!’ ” Stijn: “Wij vinden voor rakwi’s, tito’s en keti’s een splitsing belangrijk, zodat samenspel iets bijzonders wordt.” Yentl: “Ik denk dat velen het bij ons jammer zouden vinden als we van toppers en tippers aparte afdelingen zouden maken. Verliefdheden en zo, het hoort er allemaal bij en er valt niet onderuit te komen.” DP: “Bedankt.”
DOSSIER MEISJES JONGENS
Joe de mannen!! Joe de vrouwen!! Als meisje je stoute schoenen aantrekken en leiding worden in een jongensgroep. Gedurfd, niet? Of je als jongen wekelijks laten onderdompelen in de wondere wereld van een meisjesgroep. Het klinkt gek, maar er zijn toch echt leidingsmensen die er bewust of door omstandigheden voor gekozen hebben.
Zowel Elke (Chirojongens Zammel) als Queenie (Chirojongens Steenhuffel) zijn leidster in een Chirojongensgroep. Elke en haar toppers
DP: “Dames, hoe komen jullie in een jongensgroep terecht?” Elke: “Onze Chirojongens hadden een leidingstekort en stapten naar de meisjes toe met de vraag of er iemand geïnteresseerd was om de jongensploeg te versterken. Samen met een andere leidster heb ik dan besloten om ervoor te gaan. Ik maak me graag vuil, doe graag tochten en het mag er voor mij gerust wat ruwer aan toe gaan.” Queenie: “Ook de jongens van Chiro Steenhuffel hadden met een leidingstekort te kampen. Mijn vriend is daar leider en had daar iets over laten vallen. Ik heb toen gezegd dat ik wel wilde
helpen en zo ben ik er ook in gerold. Het is in onze groep trouwens niet de eerste keer dat leidsters de leidingsploeg komen versterken. Onze jongste afdeling, waar ik bij sta, is trouwens gemengd. De Chiromeisjes hadden een lokalentekort, dus is er beslist om de jongste afdeling bij de jongens onder te brengen en er een gemende afdeling van te maken. De rest van de afdelingen zijn wel volledig gescheiden.” DP: “Was het voor de ouders en de leden geen probleem dat er ineens een meisje leidster werd?” Elke: “Nee, absoluut niet. Ik heb vorig jaar bij de toppers gestaan en dit jaar sta ik bij de rakkers, en bij beide afdeling is er nog nooit een probleem van gemaakt, noch door de leden, noch door de ouders.” Queenie: “Het is nu mijn tweede jaar als mini-leidster en dat heeft nog nooit tot problemen geleid, maar onze jongste afdeling is natuurlijk wel gemengd. Omdat het niet de eerste keer is dat er een leidster in de jongensgroep meedraait, keek er eigenlijk niemand raar van op. Ook in de leidingsploeg loopt het vlot. Als meisje tussen allemaal mannen moet je natuurlijk wel wat seksistische praat kunnen verdragen.”
DP: “Wat zijn voor jullie de voordelen aan leidster zijn in een jongensgroep?” Elke: “Je kan bruter spelen, bij de meisjes zou ik constant moeten opletten dat ik mijn kracht niet te veel gebruik en ook het knutselwerk zou mij niet liggen.” Queenie: “Er zijn wel voordelen maar om daar nu zo direct op te komen… Je kan wel zeggen dat jongens rechtuit zijn en niet zo achterbaks, ik werk gewoon liever samen met jongens. Ik heb zelf een vijftal jaren in een meisjesgroep gezeten en daar zag ik het niet zitten om leiding te worden. Bij de jongens wel!”
Andersom bestaat ook: jongens die leiding worden in meisjesgroepen. Zo was Bart tot voor kort leider bij Chiro St-Jan-Berchmans in Mechelen. DP: “Bart, hoe kom je in hemelsnaam terecht in een meisjesgroep?” Bart: “Twee jaar geleden hadden ze in de Chiro van St-Jan-Berchmans een leidingstekort. Ik kende iemand die daar al in de Chiro zat en op het festival van Werchter vroeg ze mij of ik het niet zag zitten om mee in de leiding te stappen. Ik had altijd al graag leider willen worden en dit was meteen de perfecte gelegenheid!”
Queenie en haar jongens... ] dubbelpunt november 2005 [
11
DoSSIer MeISJeS JOnGenS dp: “Ineens een man tussen allemaal vrouwen… Zorgde dat niet voor problemen?” bart: “nee, absoluut niet! Ik heb er in elk geval toch nooit iets over gehoord. Ik heb uiteindelijk één jaar bij de speelclub gestaan en was dit jaar begonnen aan een jaar bij de tippers. Jammer genoeg ben ik nu moeten stoppen omdat het niet te combineren viel met mijn schoolwerk. Ik wilde van in het begin niet bij de oudste groepen staan, daar zou ik mij zelf niet goed bij gevoeld hebben. Zo hielp ik op bivak ook niet mee met het douchen van de leden. Dat vond ik zelf niet gepast.”
dp: “en heb je ook de vooren nadelen ontdekt van jongen-zijn in een meisjesgroep?” bart: “Hmm… nadelen heb ik niet ondervonden. Ik had wel nooit gedacht dat meisjes zó kunnen babbelen! Het is ook wel een andere manier van Chirowerking geven. rugby en voetbal worden bijvoorbeeld op een compleet andere manier gespeeld dan in een jongensgroep, het gaat er veel minder ruw aan toe. en het is natuurlijk ook een goede manier om meisjes te leren kennen, dat is misschien wel het meest duidelijke voordeel.”
e racht voor d van de opd de ribbels van g in d ei nl aa lden naar vember spee enscover van no t Anderlecht het ‘jong ngensui ko en-jo d or -w es Chiro Wac sj sjes-en-mei uiken en worden-mei met snorren en bierb djes en es sj ee ei kl m in . ’ SPeL rtjes gehuld zondagnaaa st et m s jongen hilarische t werd een rokjes... he het resultaat. r ie middag! H
Ik heb hier ee eeklo bijgev n foto van Chiro St.-J oze o eens op de egd die ik wel de max f uit voorkant va vind om zien. Willen n jullie mij d een Dubbelpunt te it plezier ee Het zou ec ht heel tof ns gunnen zijn… ?
12
] dubbelpunt november 2005 [
Foto g e Zolder! trokken op b iv Chiro H Dit zijn twee ak 2005 in H e leiding oeilaart smens usden! jes van
educatieF spel: GeliJK hetzelFde
kinde‘Gelijk hetzelfde’ is een leuk spel om derberen op een ludieke manier meer gen ken wer je wust te maken. met dit spel kun errond diversiteit, gelijke kansen, kind ele rechten, onrecht, armoede, relation ing. Het vaardigheden en seksuele opvoed oeld bed is een bordspel over sekserollen, zijn twee voor kinderen van 9 tot 12 jaar. er 0 jaar (9-1 moeilijkheidsgraden in de vragen mix van en 11-12 jaar). De vragen zijn een el- of vert weetvragen, meerkeuzevragen, het spel discussievragen en opdrachtjes. bij sier dos h hoort een uitgebreid pedagogisc ormatie. met werkvormen en achtergrondinf inciaal Prov Het spel is een product van het ssel en Centrum morele Dienstverlening bru 02 242 : info Humanistische Jongeren. meer 36 02,
[email protected].
Jaarth
Bayat po “bayat Po, bayat Po!” een vriendelijke man strekt zijn hand uit, gevuld met enkele muntjes. raf kijkt hem niet-begrijpend aan. “Geef het door aan de jeepneydriver,” spoort babette hem aan. raf glimlacht onwennig en geeft de rinkelende geldstukken door aan de chauffeur, die goedkeurend knikt. De wagen waarin Luz, raf en babette zich samen met een twintigtal andere Filippino’s bevinden, rijdt met horten en stoten, en lijkt meer op een blikken doos dan op de auto’s die in belgië over de wegen scheuren. Toch voelt raf zich op zijn gemak: de mensen rondom hem glimlachen onophoudelijk, wapperen zichzelf koelte toe met een waaiertje of knikkebollen op de schouder van hun buur. Luz en raf hebben helemaal geen zin om te slapen en kijken hun ogen uit. De jeepney lijkt van de ene wereld in de andere te rijden: langs grote chique winkelcentra en torenhoge reclameborden, en even later langs kleine huisjes van golfplaat waar kinderen op hun blote voeten ronddartelen. De chauffeur laveert de wagen door het drukke verkeer en lijkt zijn toeter meer te gebruiken dan zijn remmen. De voorruit is beladen met allerlei hangertjes en spreuken. ‘Gina’ luidt de naam van deze jeepney, en ook kon raf lezen dat hun
hemaverhaal reis ‘voorspoedig’ zou zijn. Na een uur rijden in een wirwar van straten en steegjes stappen ze uit. Raf kijkt rond. Aan beide kanten van de vuile straat staan grijze, grauwe huisjes, nauwelijks groter dan zijn boomhut. Nieuwsgierige ogen kijken hen van alle kanten aan, terwijl ze links een klein steegje inwandelen. Plots holt er een jongen naar Babette toe. “Nanay, ik ben net zeven keer kampioen geworden!” Zijn moeder kijkt hem lachend aan. “Dan ben je wel een echt prijsbeest! Dat vraagt om een feestmaal!” Pas dan krijgt de jongen Luz en Raf in het oog. “Mabuhay! Welkom in de leukste Barrio1 van Pasig City! Ik ben Totoy, en wie zijn jullie?” Hij kijkt hen recht in de ogen, met een guitige blik. Totoy ziet er net hetzelfde uit als Raf: gitzwart haar, kleine, lachende ogen en een mokkakleurige huid. Luz neemt het woord en vertelt over Rader & Co, de openbedrijvendag, en hoe ze plots in de textielfabriek terecht waren gekomen. Totoy lijkt al niet meer te luisteren en trekt Raf mee. “Kom, kom kijken naar de wedstrijd! Noni zal de andere spinnen wel mores leren.” Raf begrijpt er nog altijd niets van. Even verder zitten een aantal kinderen in een kringetje op de grond. Ze kijken allemaal met volle
aandacht naar een stokje in de handen van een klein jongentje in het midden van de cirkel. “Dit zijn onze befaamde spinnengevechten! En mijn superspin Noni heeft al ongeveer elke tegenstander opgepeuzeld,” pocht Totoy. Raf kijkt alsof hij iets erg vies ruikt. “Het is superspannend, kom, kijk mee!” Aan de twee uiteinden van het houtje zitten twee spinnen. De diertjes kruipen eerst wat onwennig maar later sneller en sneller op elkaar toe om dan trouw hun instinct te volgen: aanvallen! Om het luidst sporen de toeschouwertjes hun favoriete spin aan. Na een tijdje begint Raf zelfs mee te roepen en gaat ook hij helemaal op in het gevecht! Dit spelletje zal hij op het schoolplein introduceren. Hij kan zich al de gezichten van de meesters en juffen inbeelden. Ondertussen, in Babettes huis, keuvelen de vrouwen gezellig verder. Terwijl Babette kookt, dekt Luz de tafel. Enkel de messen ontbreken. “Ja, die gebruiken we hier niet. Voor rijst en zachtgekookte kip kun je toch perfect enkel vork en lepel gebruiken?” Luz haalt haar schouders op. “Het is alvast minder afwas!” grinnikt ze. “Roep jij de jongens even?
Ze zijn waarschijnlijk de kwartfinales van hun spinnengevecht aan het afronden.” Luz gaat in het deurgat staan en kijkt lachend naar het groepje kinderen. Raf lijkt zich hier prima op zijn gemak te voelen. “Toch fijn dat we hier terechtgekomen zijn. Dit is echt een beetje thuis,” denkt ze bij zichzelf. Even later heerst er een gezellige sfeer in de kleine woonkamer. De jongens doen een uitgebreid relaas van de wedstrijd terwijl ze smullen. Na de maaltijd heeft Babette nog een verrassing in petto. Ze gaan samen naar het huis van de buren. “Dit is het enige huis met elektriciteit in onze wijk! En elke vrijdagavond komen wij hier samen om te …” Luz verstaat er niets meer van. Zoveel muziek hier! Als ze rondkijkt, ziet ze het al: het kleine woonkamertje is volgestouwd met mannen en vrouwen die allemaal uitbundig meezingen met liedjesteksten die verschijnen op een klein televisiescherm. “Karaoke!” schreeuwt Totoy. Door het dolle heen grijpt hij de microfoon en
zingt luidkeels mee met de nieuwste Filippijnse hits. Tussen elk lied weerklinkt er een enthousiast applaus. Na wat ongemakkelijk rondkijken, raken Luz en Raf toch in de sfeer, en voor ze het zelf beseffen, worden ze het kleine podiumpje opgetrokken. De aanmoedigende blik van Totoy en Babette doet Rafs zenuwen verdwijnen, en kattenvals maar loeihard zet hij een lied in. De andere mensen in de kamer lijken zich niets aan te trekken van zijn gebrek aan zangtalent en juichen enthousiast… Wat een feest! Een paar uur later valt Raf glimlachend in slaap, nog nagenietend van het festijn. Luz geeft hen nog snel een nachtzoen en loopt dan neuriënd naar een klein matje in de hoek van de kamer. “slaapwel Raf,” fluistert ze, en draait zich geeuwend om.
1 In Tagalog, de officiële taal in de Fillipijnen, betekent dat ‘wijk’.
] dubbelpunt november 2005 [
christus KoninG
editie 2005 van het chiroFeest Het Chirojaar is alweer een tijdje bezig. Het hevige enthousiasme waarmee het begon, is misschien door die wekelijkse Chironamiddagen nog sterker geworden, of misschien heeft het ook al wel wat deuken gekregen. Hoe dan ook een reden om nog een keer stil te staan bij wat Chiro voor ons betekent. Op 20 november 2005 vieren we Christus Koning, de ideale gelegenheid! Wij geven jou alvast enkele tips en ideeën voor een viering of bezinningsmoment. Je zal merken dat het jaarthema daarbij door onze hoofden spookte.
1. Chiro? Chiro! Een leid(st)er kan dit als inleidende tekst lezen. Chiro, een woord met een rijke inhoud! Chiro vraagt veel meer dan spelplezier van twee tot vijf. Graag zien, rechtvaardigheid en Innerlijkheid zijn de fundamenten van ons Chirobouwsel. op onze funderingen bouwen we onze Chirogroep, maar ook het huis van de grote wereld, waar we willen helpen onze droom te realiseren. Het Chiroteken bestaat uit een open cirkel, als teken van een open groep waar iedereen die onze droom wil delen, welkom is. De ‘rho’, een Griekse letter die eruit ziet als een p, maakt het Chiroteken vol. Ze is de zon die onze groep licht en warmte geeft. Wij, Chiroleiding, dragen een duidelijke verantwoordelijkheid voor vandaag en morgen. We dragen ons steentje bij en bekennen kleur. We willen kinderen en jongeren
14
] dubbelpunt november 2005 [
mee opvoeden om verant2. jaarthemalied: De woordelijkheid te dragen in wereld draait rond onze maatschappij en die Je kunt het zeker samen met een gezond-kritische zingen. De tekst vind je in bril te bekijken. de Dubbelpunt van sepHet is een grote opgave, een tember. op www.chiro. taak om ‘U’ tegen te zeggen, be/verdraaidewereld kun je maar gelukkig staan we trouwens zowel de gezondaarbij niet alleen. ouders gen als de instrumentale en Chiroverwanten vormen versie downloaden als mp3, een kring rond onze Chileuk ter versterking van jullie rogroep. We krijgen af en zangtalent. toe een duwtje in de rug, Want het blijft een ronde een aanmoediging die onze wereld... hoe je ’t ook beschouders sterk genoeg kijkt. maakt om de stenen en de mortel een verdieping hoger te dragen. We vieren vandaag Christus 3. ik geloof… Koning. ook die Chiroman Ik geloof in een nie uwe were avant-la-lettre kan ons vanwaar iede ld, reen mee bouwt aa daag nog op weg zetten om van vrede n een toe en rechtv komst aardigheid van dat Chirohuis voor kinwaar kind , eren kunn en zingen deren en jongeren vandaag op groen en spring e pleinen en e n straten, het beste te maken dat waar grote mensen n iet langer hen ooit is overkomen. naar diplo worden o ma, bezit nderverd o f status, CHIro, een klein vijfleteeld maar waa r iedereen gelijk is, terwoord met een grote waar er vre de kan zij n zonder betekenis! waar ruzie raketten o s uitgepra f legers, a t en niet u waar vrien itgevochte dschap he n worden erst tusse waar niem . n mensen and over , iemand d waar men e baas wil sen same spelen, n willen w samen wil e rken, len bouw en aan ee n echte to ekomst.
Ik geloof in mensen
eewerken.
die hieraan willen m
4. mijn opdracht…
l boeddhistisch gebe
Dit is een traditionee
d.
, ogenblik, nu en altijd maak van mij op elk rming is, or wie zonder besche een beschermer vo weg kwijt is, een gids voor wie de ersteken, een oceaan moet ov een schip voor wie n rivier over moet, een brug voor wie ee e in gevaar verkeert, een vrijplaats voor wi het duister zit, een licht voor wie in n voor wie wil schuile een toevluchtsoord heeft. g di ieder die iets no en een dienaar voor
5. Solidariteit…
Oproepen tot solidariteit is 1 din g, het waarmaken gaat niet altijd vanzelf… Het is niet iets van nu eens we l en dan weer niet. Het is niet eentje van de zovele jasjes die je bij gelegenheid eens kun t aantrekken. Het is niet iets wat afhangt van de zin of van het moment, of van de zin van het moment. Solidariteit is een levenshouding , iets wat je hele manier van leve n doordringt. Je staat ermee op en soms kun je er niet van slapen.
6. Lied: i would stay Van Krezip, uit het album: ‘Nothing Less’
Vertaling: Ik zou blijven
If this is true, I thought, then what will I think? Will I stay but rather I would get away? I’m scared that I won’t find a thing And afraid that I’ll turn out to be alone. I have to learn, have to try, have to trust, I have to cry, have to see, have to know that I can be myself
Als dit waar is, dacht ik, wat moet ik dan denken?
If I could, I would stay And if they’re not, not in my way, I’ll stare here in the distance, But I’ll grow up to be just like you.
Als ik kon, zou ik blijven.
I see it all I’m sure, but Do I know what’s right? I thought I knew, but it turns out to the other way. I’m scared that I won’t find a thing And afraid that I’ll turn out to be alone. I have to learn, have to try, have to trust, I have to cry, have to see, have to know that I can be myself.
Ik zie het allemaal, ik weet het zeker, maar
If I could…
Als ik kon…
I want to tell you, Why would I try to, You are all I can see now, I know I’ll try to.
Ik wil jou zeggen
If I could…
Als ik kon…
Zal ik blijven, hoewel ik beter weg zou gaan? Ik ben bang dat ik niets zal vinden en dat ik uiteindelijk alleen zal zijn. Ik moet leren, moet proberen, moet vertrouwen. Ik moet schreeuwen, moet zien, moet weten dat ik mezelf kan zijn.
En als ze niet in mijn weg staan, Zal ik hier in de verte kijken. Maar ik zal opgroeien om net als jij te worden.
Weet ik wat juist is? Ik dacht het te weten, Maar het draait anders uit. Ik ben bang dat ik niets zal vinden En dat ik uiteindelijk alleen zal zijn. Ik moet leren, moet proberen, moet vertrouwen. Ik moet schreeuwen, moet zien, moet weten dat ik mezelf kan zijn.
Waarom ik het zou proberen. Jij bent al wat ik nu kan zien. Ik weet dat ik het zal proberen.
] dubbelpunt november 2005 [
15
eXpeditie riBBelson Wanneer je leiding geeft in een niet-gemengde Chirogroep is de speelclub niet meteen de afdeling die staat te juichen om een spel samen te doen met een Chirogroep van het ander geslacht. Vaak hoor je dan dingen zoals “Eiiiiiiii, meisjes zijn vies en stinken!” of “Jongens zijn stom en veel te wild!” Toch zijn speelclubbers meestal wel te motiveren voor zo een samenspel, want geef toe: wat is er nu leuker voor een speelclubmeisje dan in een spel van een speelclubjongen te kunnen winnen of omgekeerd? Voorzie daarom ook altijd voldoende afwisseling in de spelletjes zodat zowel de jongens als de meisjes verscheidene winstkansen hebben. Zorg dus altijd dat er competitie genoeg in je spel zit en je zult zien dat je speelclubbers zich voor 200% zullen inzetten! Er zijn talloze spelen waarin twee ploegen het tegen elkaar opnemen. Het volgende spel is gebaseerd op expeditie Robinson en heet expeditie Ribbelson! Joepie!
Zorg er eerst en vooral voor dat je het spel voldoende hebt ingekleed. bij het spelen van een langer spel is het belangrijk om de aandacht van de speelclubbers te behouden en daar gaat het vaak mis bij een spel. Wanneer je kijkt naar expeditie robinson op tv zie je ook dat de inkleding een belangrijke rol speelt. Ze zitten op een prachtig eiland met opdrachtjes die mooi ingekleed zijn en competitie uitlokken. Je kunt het spel bijvoorbeeld over twee weken spreiden om de motivatie en de inleving te verhogen.
nodig je speelclubbers eerst op een originele manier uit om naar de werking te komen. Steek bijvoorbeeld een bounty in hun brievenbus met een kaartje eraan vastgeniet, voor de jongens een blauw en voor de meisjes een roze. vermeld dat het kaartje dient als vliegtuigticket naar het verre eiland ribbelson. Als er enkelen naar dezelfde school gaan, wordt dat daar hét gespreksonderwerp. Je hebt nu al de aandacht van je speelclubbers, het doel is nu die niet te verliezen. De speelclubbers komen aan en je verwelkomt ze in een avontuurlijke televisiestudio. Je heet ze welkom in het grote avonturenprogramma expeditie ribbelson en legt ze de bedoeling van het spel uit. De speelclubbers worden dan verdeeld op basis van hun vliegtuigticket, dus gewoon jongens tegen meisjes. Je kunt het spel uitleggen op basis van vooraf
16
] dubbelpunt oKTober 2005 [
opgenomen filmpjes van de leiding. Zo kun je het allemaal nog veel echter doen lijken, al is het natuurlijk wel een hele hoop extra voorbereiding. Je speelclubbers zouden het wel prachtig vinden en door de beelden zullen ze alles ook veel beter onthouden. verder kun je de eerste week alle mogelijke voorbereidingen treffen met je ploeg om de volgende keer op het eiland te zitten. Je maakt een ontwerp van je kamp en een prachtige vlag om erin te hangen. Knutsel voor iedereen een avonturierskostuum ineen en rantsoeneer door hun vieruurtje in beslag te nemen. verder kun je ze enkele praktische dingen leren, zoals kaartlezen of werken met een kompas (onderschat het inzicht van speelclubbers hierin niet), of kokosnoten openmaken. De volgende week is iedereen dan volledig klaar om het echte spel te spelen. Het zou fantastisch zijn als je
het spel kunt spelen op een zanderige plek in een bos – liefst nog een plek waar de speelclubbers anders nooit komen. Je kunt de spanning opdrijven door ze er geblinddoekt naartoe te rijden en ze daar af te zetten Geef de ploegen kort de tijd om hun kamp op te bouwen en hun vlag erin te hangen. Hieronder geven we jullie wat ideeën voor opdrachten. In principe is elk spelletje geschikt, je moet het alleen wat aanpassen aan het thema. belangrijk hierbij is dat je spelletjes kiest waarbij zowel het jongens- als het meisjesteam evenwaardige kansen heeft. Alleen jullie kennen je leden dus dat zullen jullie zelf moeten bepalen.
speelcluB
1.
op televisie moeten er vieze wormen gegeten worden. Speelclubbers kunnen een doosje makreelfilet of spruitjes voorgeschoteld krijgen. Dat is voor hen meestal even vies.
5.
n kruis of op tv hangen ze aan ee speelclubbers zitten ze in een kooi. De op één been kunnen om het langste g mogelijk in staan of proberen zo lan een boom te hangen.
Kennis over de natuur is belangrijk. Houd daarom een kleine quiz over de natuur. Geef bijvoorb eeld als opdracht dat ze een boom moeten herkennen, of dat ze vijf dierso orten moeten opsommen die je in een bos kunt tegenkomen – dat soort eenv oudige vragen. een raadseltje is ook alt ijd leuk.
3.
6.
2.
elke aflevering zie je wel een hindernissenparcours. Je kunt de speelclubbers bijvoorbeeld een stoelen- of krantenrace laten doen. Ze moeten zo oversteken zonder de grond te raken. een hindernissenparcours kun je in ieder geval eenvoudig opstellen door wat bomen in de weg te leggen of hen onder een net door te laten kruipen.
4.
Het is altijd leuk om iets extra’s te en krijgen of iets van de ander af te mog rom nemen. Laat de speelclubbers daa ierpap met hun vlag en zelfgemaakte k propjes of pijltjes naar de verzamelple de komen en laat hen de vlag van die andere ploeg bekogelen. De ploeg oorbijv t het meeste raak gooide, krijg tje beeld een extra koek van het vieruur had k wee dat de andere ploeg de vorige gerantsoeneerd.
Houd na het spel een korte slotceremonie in de televisiestudio waarbij je alle deelnemers dankt en hen een survivaldiploma of een medaille overhandigt (of iets dat je zelf kiest, natuurlijk).
Afhankelijk van de sterkte van beide teams kun je bijvoorbeeld liaantrekken (touwtrekken), kokosnootbal spelen (tienbal) of eten duiken (wimpelgevecht met i.p.v. een wimpel in het midden bijvoorbeeld gerantsoeneerde koeken van de vorige week).
7.
Water is erg belangrijk. Je kunt je speelclubbers water laten overbrengen met een rietje. om hen extra te motiveren, kun je hen een waterpistool geven om het verdiende water over de andere ploeg te kunnen spuiten.
8.
verstop evenveel bounty’s als er leden in een ploeg zitten. Laat de ploegen er tegelijkertijd om het mee ste zoeken.
Veel
!
n o s l e b b i R e i t i d e plezier op Exp
] dubbelpunt oKTober 2005 [
17
We nemen een lokaal, zetten er een viertal tafeltjes in, zoeken een aantal universiteitscursussen en halen daar de moeilijkste vragen uit. Voilà: we hebben een kwis op rakwimaat. Moeilijk is dat allemaal niet. Het enige nadeel is dat die kwis alleen met superintelligente rakwi’s gespeeld kan worden (maar geef toe, welke rakwiploeg is dat niet?). Maar het kan leuker!
zoeK de schat
Ken-Je-raKwivriendenKwis
eft besloten zijn een oude piraat he n. Hij leeft nu in schat weg te geve ehuis en heeft een fijn bejaardent dig heeft. daar alles wat hij no in ploegjes en verdeel je rakwi’s t groepje dat een kwissen maar. He proef of een puzreeks vragen, een opgelost, krijgt zel het best heeft hat. Uiteraard zijn een tip over de sc aal opgesteld: “Zet de tips in piratent aarts te tellen vijf stappen, oostw el.” vergeet niet vanaf de schomm k een kompas, om naast de tips oo r materiaal voor een schop en ande geven aan het schattenjagers te winnende groepje. hat echt willen Als je rakwi’s de sc teindelijk vinden, zullen ze ui ken. De tips moeten samenwer ld over de zijn immers verdee pjes. verschillende groe
vooraf heb je aan je rakwi’s al een paar vraagjes gesteld: “Wat verzamel je? Wat is je favoriete muziekgroep/je lievelingseten/de naam van je huisdier/...?” Tijdens de kwis stel je vragen zoals “Wat is de lievelingskleur van Lies?” of “In welke superheld zou Dieter het liefst een dagje willen veranderen?”. De rakwi die zijn of haar mederakwi’s het beste kent, zal de kwis winnen.
n kwiploeg pronke Wil je met je ra VAn Het op de COVeR VentIeltJe? iksem je bl Trek dan als de maak een en n sportkledij aa maar vooral leuke, originele, . n je rakwiploeg sportieve foto va de uren naar Je kunt je foto st , Kipdorp 30, ie Rakwicommiss n of een digitale 2000 Antwerpe , 300 dpi of versie (20x20 cm apixels) naar ongeveer 6 meg
[email protected]
18
] dubbelpunt november 2005 [
autoKwis Geef elke rakwi een kartonnen doos. Daarmee maken ze een auto waar ze in kunnen kruipen. Teken met krijt een verkeerspark met vakken op de grond. Let er wel op dat er een duidelijk begin en einde is. Iedere auto begint aan de start. Wie een vraag kan oplossen, mag een vakje vooruit. om makkelijk te spelen geef je elke rakwi drie bordjes: rood, oranje en groen. Geef telkens drie antwoordmogelijkheden. Degenen die het juiste bordje opsteken, mogen een vakje vooruit. In een autokwis kun je perfect een aantal verkeersborden aanbrengen waarvan de rakwi’s moeten zeggen waar ze voor staan. Ze zullen misschien nog niet alle borden kennen, maar als je telkens duidelijk het juiste antwoord geeft (en eventueel een woordje uitleg) is de kwis extra leerrijk voor hen.
let terKwis Iedereen kent wel letter koekjes, vooral tijdens de sinterkla asperiode zijn ze overal te vin den. behalve gewoon lekker zijn ze ook nog eens uitermate geschikt om mee te kwiss en. Je geeft elk rakwiploeg je een aantal letters (of je laat hen zelf trekken). Je kunt nu vra gen stellen zoals: “vorm een dierennaam met zoveel moge lijk letters.” (of een hoofdsta d, een muziekgroep, instrume nt,...) Uiteraard mogen ze de letters daarna opeten. voor je aan die kwis begin t, kun je eventueel ook een sp el spelen waarmee ze letters ku nnen verdienen. elke groep kri jgt dus een aantal letters, ma ar wie het spel het beste gesp eeld heeft, zal er meer hebb en en dus ook betere kansen hebben tijdens de kwis.
raKwi heKsenKwis Het lokaal wordt volledig verduisterd en versierd met spinnenwebben en lichtgevende sterretjes. De rakwi’s worden voorzichtig naar binnen geloodst en in kleine groepjes op de grond gezet. Dan gaat er plots een lamp aan en zien de rakwi’s 2 heksen zitten die druk met elkaar aan het discussiëren zijn. Ze zijn namelijk op zoek naar de toverspreuk om de heerlijke okselgeur te kunnen toveren. Al die propere mensen die naar zeep ruiken, vinden ze maar niks. Ze kennen echter de juiste formule niet meer en besluiten om hun oude leraarto venaar tevoorschijn te toveren, die zal wel kunnen helpen. Ze proberen een formule... plots een enorme rookwolk... en elvis Presley komt uit de rook gestapt. Fout getoverd dus, maar elvis is er nu toch en hij geeft enkele muziekvraagjes aan de rakwi’s. Aan de ploeg met de meeste juiste antwoorden geeft hij een geheime code die ze moeten ontcijferen. De heksen proberen verder en toveren de meest waanzinnige figuren tevoorschijn. einstein kan bijvoorbeeld wiskundevragen stellen, Jezus godsdienstvragen, Jean-marie Pfaff sportvragen, napoleon geschiedenisvragen, ... Telkens geven die figuren een code aan de groep met de meeste juiste antwoorden. Uiteindelijk lukt het de heksen om hun oud-leraar tevoorschijn te toveren . Die is wel heel erg boos omdat de heksen hem storen tijdens zijn werk. Telkens heeft hij een vriend van hem gestuurd met een deel van de formule. Als alle rakwi’s de codes bij elkaar leggen en ontcijferen, hebben ze de toverformule voor de heerlijke okselgeur. Als ze de formule hebben, toveren ze hiermee een drankje tevoorschijn. Welke rakwi zal het aandur ven om hiervan te drinken en de rest van zijn leven te stinken?
FruitKwis
st antwoord ndje vol fruit. Wie een jui elk ploegje krijgt een ma keuze. De ploeg n van een stuk fruit naar geeft, mag 1 hap neme kwis. and leeg heeft, wint de die als eerste zijn fruitm
KrantenKwis Geef elk groepje een editie van dezelfde krant en stel vragen waarop het antwoord in de krant terug te vinden is.
Knutsel- oF KleurKwis
Tijdens de kwis kunnen de ploegjes niet gewoon punten verdienen maar seconden. Die seconden kunnen ze gebruiken om op het einde een opdracht te volbrengen. Ze mogen bijvoorbeeld gedurende de tijd die ze gewonnen hebben gaan kijken naar een tekening of een gebouwde constructie. Daarna moeten ze proberen om de tekening het beste na te kleuren of de constructie het beste na te bouwen. Het is dus niet noodzakelijk de groep die het meeste antwoorden kende die wint, maar de groep die de opdracht het beste heeft uitgevoerd. vooral de iets minder slimme rakwi’s zullen dat een leuk slot van de kwis vinden.
enKele tips: x Zorg voor afwisseling tijdens de kwis, met praktische proefjes bijvoorbeeld. x een kwis over dingen die rakwi’s interesseren, is veel leuker dan een kwis over bijvoorbeeld kwantumtheorie. x een inkleding met een zoektocht zal ervoor zorgen dat de rakwi’s heel nieuwsgierig worden en extra hun best doen. x een leuke manier van antwoorden kan ook al veel doen: wie het eerst een nagel in een plankje slaat of wie het eerst met een reuzensnoepmuis een muizenval kan doen dichtklappen, mag antwoorden.
x Als je een leuke kwistechniek hebt, kun je gerust een dommevragenkwis doen: “met hoeveel waren de dwergen in het
sprookje ‘Sneeuwwitje en de zeven dwergen’?” Het is niet leuk als je op zoek bent naar een toverformule maar er geen tijd meer is om ze te zoeken.
x Zorg voor een afgerond geheel.
] dubbelpunt november 2005 [
19
zoals het KloKJe in een Super, eventueel fluo, absoluut mega, zonder twijfel Sjiek en natuurlijk ook Knalfelgoe spel? Zorg dat je tito’s met niks minder tevreden hoeven te zijn! Het is altijd leuk als er een activiteit is die typisch is voor de tito’s, iets waar de rakwi’s al erg lang naar uitkijken en de keti’s en aspi’s nog met een glimlach aan terugdenken. Wij stellen jullie graag het 12-urenspel voor! Het is uiterst geschikt voor op weekend of bivak.
De tito’s weten dat telkens op het uur een klokslagopdracht plaatsvindt die 10 minuten duurt. vóór elke klokslagopdracht bepalen de tito’s zelf voor welk middel ze spelen. Als de klokslagopdracht lukt, dan mogen ze het middel gebruiken, anders mogen ze een volgende keer opnieuw voor hetzelfde middel spelen of voor een ander.
Dit is het concept De tito’s krijgen bij het begin van de dag te horen dat ze die avond buiten zullen moeten slapen en voor hun eigen eten zullen moeten zorgen. er zijn 3 lijsten met allerlei middelen die ervoor kunnen zorgen dat dat avontuur goed verloopt.
fort 1. Slaapcom x Zeil x balken x Touw n x Slaapzakke n/matjes e d d x veldbe en x Hoofdkuss est x Knuffelbe x Zaklamp rstel en x Tandenbo tandpasta
20
2. Culinair comfort x Pot x Pan x Tassen x borden x bestek x eten x Dessertje x Soep x brood x beleg
3. uitvindingen x vuur x Stromend water x muziekinstallatie x 30 minuten babbeltijd x Post
] dubbelpunt november 2005 [
chten de Kl0oroKdesvolorawGeropen.pdra
x Zoek 10 meter, 15 t van 1 vierkante pu n ee l pe le n ee x Graaf met centimeter diep. lijven: dynamiet. x Schrijven met at vergemakkelijkt hoop van 1 m³ (d en kk ta n ee k aa x m achteraf ). het kampvuurtje or vo en el kk ro sp het hout moment, bvb.: npassen aan het Je kunt ze ook aa mag enkel get geblinddoekt, er ee : en et t he ns de x tij n de tito’s stens 1 iemand va in m er s al n de or geten w mag natuurlijk), zingt (afwisselen to waarop de elen: maak een fo sp ge tti ve de ns x of tijde kookploeg, uffel geven aan de tito’s een groepskn l snel weer n: kleed je allemaa he uc do t he ns x of tijde len uit een tent de titomascotte ha aan en ga samen n het terrein, e aan de overkant va n vlag waar jannek sluiting: maak ee de or vo t ne og of x ’ die omho ‘slaapwel speelclub maan opstaat en wordt gelaten. ag naar beneden gaat als de Chirovl
Het is erg leuk je tito’s uit te dagen om te discussiëren over wat volgens hen het belangrijkst is. Aangezien ze zelf hun doel kiezen, zijn ze geneigd heel fanatiek voor hun opdracht te gaan. Dit spel heeft al bewezen erg groepsbevorderend te zijn en het is voor de leiding erg
leuk om de tito’s zo te zien samenwerken!
nog enkele ideetjes voor een vettige dag paard en ruiter: Twee tito’s staan in paard en ruiter. De ruiter heeft een pet aan waar satéstokjes uitsteken, de onderste tito (het paard) wordt
tito
de chiro tiKt…
Vind jij ook dat het drin gend tijd wordt d at Flamm en Spetter actie ondern emen? De Titocomm issie daagt je uit om leuke actiete keningen te m aken van Flamm e n Spetter. Stu ur je tekeningen vó ór 1 maart d oor naar tito chiro.be of p @ er post naar Titocommis sie – Flamm en Spetter, K ipdorp 30, 2000 Antwe rpen. vermeld zeke r je naam, Ch irogroep en waar we je ku nnen bereik en, want de winnaar krijg t behalve ee u wige roem ook nog een verrassing!
geblinddoekt. Doel: de ballon vol water en verf kapot prikken die aan een net in het midden van het terrein hangt,. Verf-ober: De tito’s staan in 2 rijen tegenover elkaar. Ze krijgen allemaal een tennisbal of moussebal. 1 tito vertrekt met een plateau vol bekertjes verfwater en probeert die zo naar de overkant te brengen tussen de rijen door. ondertus-
sen mogen de anderen gooien en zo proberen de bekers te raken. Gloeiende stip: De tito’s vormen een kring en ze mogen elkaar niet loslaten. In het midden staat een leider met een bord verf of slagroom. Het is de bedoeling om zo aan de kring te trekken dat iemand tegen de verf/slagroom komt. Wanneer je ertegen komt, lig je uit.
Douche-ideetjes niemand heeft ooit bepaald dat douchen zomaar douchen hoeft te zijn en op weekend of op bivak is niets ‘zomaar gewoon’. maak er een spel van met vraagjes en opdrachten en zorg dat de tito’s doucheminuten kunnen verdienen. Aan hen de keuze om veel (individuele) opdrach-
ten te volbrengen en veel minuten ineens te kunnen douchen, of maar twee en al na 2 minuten terug te mogen komen. (ook tijdens het douchespel lopen de klokslagopdrachten gewoon door!)
] dubbelpunt november 2005 [
21
als Je zonder Bomen toch een Bos ziet - Zeg, wat doe jij met je keti’s volgende week? - Een bosspel, echt bangelijk. Ze moeten leventjes verdienen door ongezien in het zelfgesjorde kamp van de tegenstander te geraken en opletten dat ze niet getikt worden door de leiding! - Amaai, dan heb je wel een dichtbegroeid bos nodig! - Geen probleem, wij hebben een loofbos en zelfs een naaldbos in de buurt. Zowel ‘s zomers als ‘s winters kunnen wij sluipspelen doen. - En mag je daar zomaar in spelen? - Ja hoor, het zijn speelbossen. - Pff, bij ons is er in de verste verte geen bos te bekennen... Herken jij dat gevoel? In een bos kun je fantastische activiteiten doen, alleen jammer dat er in jouw buurt helemaal geen bos is... Daarom maakten wij een bosspel zonder bos. Een park, enkele struiken, een boom langs de kant van de weg – meer heb je niet nodig om dit spel te doen slagen. Je moet het wel spelen in de herfst, wanneer er veel bladeren op de grond liggen en je dus zelfs in een doodgewone straat een “bosgevoel” kunt aanwakkeren.
Het doel: De kerels strijden voor de titel ‘bostrol van het jaar’, de tiptiens voor de titel ‘bosnimf van het jaar’. ofwel laat je hen individueel spelen, ofwel laat je hen (al dan niet gemengde) duo’s maken. De leiding fungeert als jury en geeft de keti’s allerlei opdrachten. bij een geslaagde opdracht verdienen ze punten. De jongen en het meisje die het meest punten verzamelen, winnen!
x vang zo snel mogelijk 5 verschil-
De keti’s worden in 2 ploegen verdeeld (de leden van de winnende ploeg krijgen allemaal punten), en stellen zich in twee rijen op achter de startlijn. elke keti heeft een leventje en probeert
stoel
stoel achterwaarts hinkelen
A A A
x
zakspringen
x
] dubbelpunt november 2005 [
Verloop:
rollen
22
aard best geen te hoge ladder en benadruk extra hoe belangrijk het is dat ze de ladder goed vasthouden. De jury gaat na hoe lang iedereen erover doet. De snelste jongen en het snelste meisje krijgen punten. x Camouflage is ook belangrijk: wie het snelst volledig gecamoufleerd is (armen, benen en gezicht volledig insmeren met modder en donkere kledij dragen) krijgt de punten. x Doe een spel met alle klassiekers die thuishoren in een bosspel: bladsteen-schaar, naar een post gaan, iets overbrengen,...
x
lende levende insecten en laat ze een parcours afleggen: slalommen tussen luciferdoosjes, over een stokje klimmen,... De dieren mogen uiteraard niet gedood worden. x Leg een herbarium aan met 8 verschillende blaadjes (getand, gekarteld,...). x Alternatief sluipspel: de keti’s staan op één lijn, aan de overkant van het terrein liggen een aantal voorwerpen (1 minder dan er keti’s zijn). In het midden ligt een groot net (bvb. een volleybalnet). op het fluitsignaal moeten de keti’s allemaal onder het
net kruipen en aan de overkant een voorwerp oprapen. Degene die geen voorwerp heeft, legt zich ergens op het net zodanig dat hij of zij de andere keti’s hindert bij het kruipen. Wie als laatste overblijft, wint en verdient dus de punten. x Knutsel met takjes en bladeren een zo origineel mogelijk hoofddeksel. Je moet het op en af kunnen zetten zonder dat het uit elkaar valt. De leiding geeft punten. x maak een origineel knutselwerk met allerlei natuurlijke materialen die je vindt op straat (en eventueel met zwerfvuil dat je onderweg tegenkomt). De kunstwerken worden beoordeeld door de jury, de keti’s geven uiteraard uitleg over hoe je hun kunstwerk moet interpreteren. x maak een gedicht over het bos. x maak een collage met afdrukken van bladeren: beschilder een blad en maak er een afdruk mee op een stuk papier. De mooiste/kleurrijkste/origineelste/... compositie wint. x De keti’s houden samen een ladder rechtop. Klim er één voor één op en kom langs de andere kant naar beneden. Je gebruikt hiervoor uiter-
B B B
Keti
dat naar het andere kamp te brengen. er vertrekt tegelijk iemand van ploeg A en van ploeg b, allebei naar de stoel die recht voor hen staat. Ploeg A begint met rollen, ploeg b met achterwaarts hinkelen. Zodra ze die stoel bereikt hebben, moeten ze zakspringen naar de volgende. Ploeg A eindigt met achterwaarts hinkelen, ploeg b met rollen. Waar twee spelers elkaar tegenkomen, moeten ze stoppen en blad-steenschaar doen. De verliezer moet blijven staan en zijn of haar leventje afgeven. De winnaar mag doorlopen. op dat moment mag de volgende van de verliezende ploeg al vertrekken. Wie de eindstreep haalt, verdient een punt voor de ploeg. Het spel begint dan weer van voren af aan. na de opdrachten maak je de winnaars bekend. Zij mogen de rest van het jaar een etiket op hun Chirohemd plakken waar hun nieuwe status op vermeld staat: bosnimf en bostrol van het jaar! De prijsuitreiking kan een feestelijk tintje krijgen door een kleine receptie in het lokaal. De keti’s kunnen zelf voor de organisatie instaan, de bosnimf en de bostrol bereiden voor de gelegenheid een speech voor. Het heerlijke herfstrecept hiernaast kun je alvast eens uitproberen met je keti’s.
Voor het deeg:
400 g patisseriebloe m, 1 zakje bakpoede r, 250 g zachte bote margarine, 6 eieren, r of 200 g fijngemalen ha zelnoten, 200 g fijn suiker, snuifje zout e riet-
Voor de garnituur:
1,2 kg appelen, 60 g fijne witte suiker, 200 g abrikozenco grofgemalen haze nfituur, 30g lnoten, mespunt ka neel
1. Rooster de hazelnoten in een pan zonder vetst of. Zet het vuur vrij hoog, schud de pan voor tdurend om. Laat afkoele n. 2. Roer de zachte boter schuimig met de rietsuike r en een snuifje zout. Klop de eieren één na éé n onder het mengsel, str ooi er de gezeefde bloem en het bakpoede r bij en meng goed. Spat el de geroosterde hazelnoten door het de eg. 3. Strijk het deeg uit op een goed ingevette bakp laat en druk het aan tegen de randen. 4. Snij de geschilde appe ls in partjes en leg ze op het deeg. 5. Bak de koek 45 minut en in de voorverwarmde oven op 175°C (of in een warmeluchtoven op 150°C). 6. Vermeng de fijne suike r met de kaneel en stroo i het mengseltje na 15 minuten baktijd over de appels. 7. Verwarm de abrikozen confituur tot hij licht vlo eibaar wordt en strijk hem met een keukenpe nseel uit op de warme ap pelkoek. Werk af met de gemalen hazeln oten.
] dubbelpunt november 2005 [
23
Natuurlijk weten de aspiranten de beste bakker van het dorp zijn. Ook het café waar de pintjes het goedkoopst zijn, is gekend. Met aspiranten trek je er vaak verder op uit, want je eigen dorp... been there, done that. Je wilt origineel zijn en ze iets nieuws aanbieden. Maar misschien gaan we er te lang van uit dat ze het dorp al teveel gezien hebben, zo lang zelfs dat ze het dorp al héél lang niet meer gezien hebben. Kennen de aspiranten hun eigen dorp eigenlijk nog wel? Wij werkten alvast enkele spelen uit om je eigen dorp opnieuw te ontdekken.
tetrismonopoly Voorbereiding
baken een terrein af in je dorp, liefs t midden in een rustige woonwijk. maak een kaart van die wijk en verdeel de stra ten in stukken. elk stuk krijgt een aparte naam. Knip grote tetrisblokken uit gekleur d papier en maak voor elke ploeg een groo t spelbord gevuld met vierkantjes.
Het spel
We spelen het verstopspelletje ‘Kie keboe’. De zoeker staat in een cirkel in het midden van het afgebakende terrein. binn en die cirkel mag de zoeker zich bewege n. er wordt afgeteld vanaf 10 en iedereen verstopt zich. Wanneer de zoe ker iedereen gevonden heeft die zichtbaa r is, telt hij of zij opnieuw af, deze keer van af 9. Alle deelnemers moeten de zoeker komen tikken voor ze zich weer mog en verstoppen. Het spelletje wordt verd er gespeeld, telkens wordt er korter afge teld, tot iedereen gevonden is. na dit spelletje gaat iedereen op volg orde van afvallen staan en mogen ze om de beurt een kaartje kiezen met een stra atnaam uit het speelveld op. Dan wor den de ploegen verdeeld. elke groep is een land en heeft dus een eigen vlag. De landen zijn elkaar vija ndig gezind en hebben elk een vlag van een andere staat gestolen. Ieder land krijg t een startkapitaal. Alle staten willen natuurlijk een bloe iende economie. Daarvoor moeten ze handel drijven en winst maken. De bew oners
24
] dubbelpunt november 2005 [
van alle landen dagen elkaar uit en zetten hiervoor een bedrag in. voorbeelden voor uitdagingen zijn: x om het langst in elkaars ogen kijken zonder te knipperen x Wimpeltrek x om het snelst de neus van de andere aanraken (let op voor de ogen!) De winnaar krijgt het geld dat werd ingezet. Daarmee kun je bij de leiding tetrisblokken kopen. De leiding rijdt op de fiets of op skates rond. een gekocht tetrisblok wordt met een stukje tape op de rug van de koper geplakt. Wanneer je met een blok door het gebied van een concurrerende staat moet, kun je getikt worden en moet je je blok afgeven. Als je met je ploeg voldoende blokken hebt om een lijn te vormen in het tetrisspel, dan ga je op zoek naar de leiding die het tetrisbord heeft. ook nu kun je getikt worden als je door een andere staat moet. bij drie volle lijnen krijg je een extra straat. Die straten worden best strategisch gekozen om aan het einde van het spel zoveel mogelijk kans te maken op de overwinning! op het einde van het spel verzamelen alle landen op een centraal punt (dat punt behoort bij geen enkele staat). De aspiranten krijgen vijf minuten om hun eigen vlag te veroveren. Iedereen krijgt één leven dat kan worden afgenomen als je je op vijandig terrein bevindt. ben je je leven kwijt, dan lig je eruit. Tactiek is dus uiterst belangrijk!
Kwistocht Samen met je aspiranten ga je op tocht doorheen het dorp. op elk kruispunt hangt een enveloppe met een meerkeuzevraag over je dorp, de bewoners, de straatnamen, noem maar op. Het correcte antwoord wijst ze de juiste weg. bijvoorbeeld: Hoeveel banken staan er op het dorpsplein? A: zes w ga naar links; b: drie w ga naar rechts; C: geen w ga rechtdoor. Zorg ervoor dat de aspiranten op plekken komen die ze helemaal niet kennen of ga op zoek naar ongekende gebieden voor je aspi’s en jezelf. Laat ze de ongekende schatten van je dorp ontdekken!
aspi superaspi’s Samen met de aspileiding van andere Chirogroepen uit je buurt of de leiding van de oudste groep van andere jeugdbewegingen kun je een tornooi organiseren. maak een schema wie wanneer moet spelen. De besten gaan door naar de volgende ronde. Als je na vijf uur speelt, kan de gewone activiteit nog doorgaan. Je kunt het ook anders aanpakken en gedurende een heel jaar op zoek gaan naar de meest veelzijdige aspiploeg. elke ronde test de aspiranten op een ander vlak. Sommige proeven kunnen ploeg tegen ploeg gespeeld worden, andere kunnen met alle groepen samen gespeeld worden en worden beoordeeld door een (professionele) jury. organiseer een mooie slotdag met prijsuitreiking. voorbeelden van de verschillende competenties: x Sportiviteit: zet een volleybal-, voetbal- of nog een ander tornooi op touw. of wat dacht je van een wedstrijdje kruisvlaggenroof of een jeugdlokalenloop? x Creativiteit: maak een aspigalerij met de kunstwerken van alle aspiploegen. een jury komt beoordelen.
x Kooktalent: maak er een gezellige middag
van en organiseer een woudloperskeuken. echte koks komen proeven en beoordelen! x Actualiteit: stel een (actieve) kwis op over de actualiteit van de afgelopen weken. er kan een prijs uitgereikt worden voor elke categorie apart en één voor de absolute winnaar.
competitie in de straat De aspiranten worden opgedeeld in twee ploegen. Ze spelen gedurende een namiddag verschillende spelletjes tegen elkaar en kunnen bij elk spelletje pun ten verdienen. Hier al twee voorbeelden :
x elke ploeg krijgt een eigen vertrek-
punt. ergens tussen hen in ligt de vlag. op het startsein vertrekken beide ploegen op zoek naar die vlag . Per ploeg mogen er drie aspi’s met de fiets rijden (dat kan natuurlijk ook een ander aantal zijn, afhankelijk van de grootte van je groep). Iedere asp i heeft één leven. Wanneer je getikt wordt door iemand van de andere ploeg, ben je je leven kwijt. Je moe t dan op zoek naar de leiding, die rond fietst door het dorp. Zij kunnen je een nieuw leven bezorgen. De bedoeli ng van het spel is om de vlag te bemach tigen en die in je eigen kamp binnen te brengen. De vlag mag echter alle en binnengebracht worden door iemand die te voet is. Let erop dat je het speelveld niet te groot maakt, zodat ze elkaar regelmatig tegenkomen! x eén ploeg zijn de aanvallers. Zij zijn te voet en blijven altijd bij elkaar. Hun opdracht is naar een eindpunt te gera ken zonder gepakt te worden door de verdedigers. De verdedigers zijn met de fiets en mogen opsplitsen. Zij vertrekken vanuit een basiskamp en kennen het start- en eindpunt van de aanvallers niet. Zij kunnen de aanvallers uitscha kelen door ze met alle verdedigers te omsingelen.
] dubbelpunt november 2005 [
25
Het deint over grenzen
Fimcapensis Movementis Encyclopaedia:
CONGO
De Internationale Commissie van Chirojeugd Vlaanderen organiseert jaarlijks heel wat uitwisselingen en contacten met de andere leden van onze internationale koepel Fimcap. Dit werkjaar willen we met de rubriek Fimcapensis Movementis Encyclopaedia onze belangrijkste internationale partners voorstellen.
Het land Congo Land: Democratische Republiek Congo Bevolkingsaantal: 60.085.804 Oppervlakte: 2.345.410 km2 Leeftijdsstructuur bevolking: 0-14 jaar: 48,1% 15-64 jaar: 49,4% 65 jaar en meer: 2,5% Levensverwachting: Totale bevolking: 49,35 jaar Mannen: 47,29 jaar Vrouwen: 51,47 jaar Alfabetiseringsgraad: 61 % Hoofdstad: Kinshasa Talen: Frans, Lingala, Kingwana, Kikongo, Tshiluba en Swahili Buurlanden: Angola, Burundi, Centraal Afrikaanse Republiek, Rwanda, Sudan, Tanzania, Uganda, Zambia Typisch eten: Boukari (pap van maïs), maniok, gezouten vissen Geschiedenis: Congo was tot 1960 een kolonie van België. Na de onafhankelijkheid was er aanvankelijk een euforische sfeer, het betekende immers het einde van een ‘vernederende slavernij’. Jammer genoeg grepen dictators de macht en groeide Congo de afgelopen jaren uit tot het slagveld van Afrika. Zelfs de langverwachte val van dictator Mobutu bracht niet de gehoopte periode van vrede en voorspoed: zewas slechts de voorbode van nog meer anarchie en wetteloosheid. In een staat die nauwelijks nog functioneerde, waren het de maatschappelijke organisaties die wanhopig probeerden nog iets overeind te houden van onderwijs, gezondheidszorg en rechtsorde. Nu is er opnieuw hoop op een betere toekomst voor Congo. Binnenkort worden immers de langverwachte democratische verkiezingen gehouden, de eerste sinds de onafhankelijkheid in 1960.
26
] dubbelpunt november 2005 [
Kiro Congo Aantal leden: 25.752 Korte geschiedenis: Opgericht in 1947 door een Vlaamse priester, R.P. Joseph Sterck, met als doel ‘vorming van jongeren tot goede Christenen en eerlijke burgers’. Bijeenkomsten Lokale groepen komen 3 keer per week samen. 1 keer met elke leeftijdsgroep, een keer voor de leiders en op zondag met de hele groep. Structuur De groepen verenigen zich in regio’s – ‘les decanats’ – en die regio’s verenigen zich opnieuw in wat wij verbonden noemen, ‘les diocèses’. Kiro Congo heeft een nationaal secretariaat waar 3 mensen werken. Daarnaast is er een soort ‘informaticacentrum’ waar studenten het internet kunnen gebruiken en op de computer kunnen werken. Uniform Jongens: bruin hemd met zwarte broek, gele sjaal Meisjes: blauw hemd met blauwe of zwarte rok, gele sjaal Afdelingen Bakayuki (10-12 jaar) Youpi (12-14 jaar) Gen (14-16 jaar) Aspi (16-… jaar) Voorbeelden jaarthema’s x We ‘vechten’ voor een nieuw Congo waar er duurzame Vrede heerst (Pour un Congo nouveau bâtissons une Paix durable) x Hand in hand via transparante verkiezingen naar een vreedzaam Congo (“Mains dans la mains dans la transparence electorale batissons notre Congo dans la paix”) Spelletje: KABAMBALE (dat is een lange vis die danst in het water) Doel van het spel: spelers vinden hun medespelers terug, geblinddoekt, al spelend en dansend. De spelers worden verdeeld in 2 groepen. Iedere groep kiest een liedje dat ze samen zullen zingen. Ze worden geblinddoekt en over de ruimte verspreid. Iedere groep zingt z’n liedje en probeert de andere spelers van z’n groep zo terug te vinden, al dansend op het ritme van het liedje. De groep die eerst in een cirkel staat, wint.
Hé, ga je mee, op WERELDKAMP? Het Wereldkamp is een ontmoeting van +-50 jonge leiders/leidsters vanuit Europa, Azië, Latijns-Amerika en Afrika! Het is dan ook een unieke ontmoeting van heel wat verschillende culturen. Het Wereldkamp geeft je de mogelijkheid om je solidariteitsgevoel in daden om te zetten. Je werkt er namelijk een week lang mee in een plaatselijk project, samen met 2 andere internationale deelnemers. De 2 andere weken blijf je met de hele groep samen en ontdek je meer over het leven in Congo, de Kiro in Congo,… Het Wereldkamp is zeker en vast een onvergetelijke ervaring! Het vindt plaats van 6 tot 26 augustus 2006 in Lubumbashi, Congo. Voorwaarden voor deelname: x Je bent tussen 20 en 30 jaar. x Je neemt deel aan een ontmoetingsdag, een voorbereidingsweekend in april of mei en werkt ook mee aan de nawerking om je ervaringen met de thuisblijvende Chiromens te delen. x Je kunt je verstaanbaar maken in het Frans.
x Het is de eerste keer dat je aan een
wereldkamp van Fimcap deelneemt.
x Je bent de trotse eigenaar van 1000
euro om de zeer democratische prijs voor dit Wereldkamp te betalen (deelnameprijs, verblijf en reiskost). x Je stuurt vóór maandag 09 januari 2006 een motivatiebrief naar Wim Selderslaghs, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen of
[email protected]. In die motivatiebrief laat je ons weten waarom je mee wil en waarom we nu net jou moeten kiezen, want er zijn maar een beperkt aantal plaatsen. Meer informatie kun je ook bij Wim vinden!
røl gløl mel fløl Als je weet wat dit wil zeggen, dan ben je OFWEL opgegroeid in Scandinavië OFWEL al op bivak geweest in Denemarken met FDF! Dit is een van de tongbrekers die ze je vast en zeker zullen laten proberen uit te spreken op het Julsø kamp in Sletten. Gelukkig heb je 10 dagen om het te oefenen. Toch is het Deens niet het enige waarover je je zal verbazen. Ook het sjorwerk van onze vrienden is buiten proportie en
nooit eerder gezien! Om dan nog maar te zwijgen van het grote aantal deelnemers dat er rondloopt: zo’n 12 000 leden. Het volledige programma verklappen we nu nog niet. Maar als je er met ons over wil praten, dan staan we voor jullie klaar! x Voor wie? Voor 250 gewiekste aspi’s en hun te gekke leiding! x Wanneer? 5 tot 14 juli 2006 x Waar? Denemarken x Meer info?
[email protected]
Verdraai-de Wereld… en laat de wereld naar je toe komen! Chiro nodigt je uit om met je keti’s en aspi’s op ontdekking te gaan naar het tropische Malta, het verrassende Catalonië en het inspirerende Litouwen. Kies zelf of jullie naar de andere kant van de wereld willen of dat je de wereld naar jullie laat komen op bivak en verdraai de wereld! Als je het wil hebben over duurzaamheid… Duurzame vriendschappen… Duurzame en leerrijke activiteiten uit een andere wereld… Duurzame reismiddelen… Maar… het is vooral een duurzame ervaring waarvoor jullie kiezen. Voor meer info: roundabout@chiro. be of bel Nele (0485-78 16 76) of Joris (0497-43 03 80).
] dubbelpunt november 2005 [
27
TIJD OM HALLO-GEEN-LAMP
Gewoon de thermostaat voorprogrammeren en je huis warmt op. De halogeenspots wat dimmen en het wordt gezellig. Vlug de vaatwas aanzetten en in de zetel voor de televisie kruipen om een dvd te bekijken. Energie gebruiken doen we zonder erbij na te denken. We kunnen ons geen leven zonder water, gas en elektriciteit meer voorstellen, behalve dan voor eventjes, bij wijze van avontuur op Krinkel bijvoorbeeld. Toch kent ons land ook een andere realiteit. Heel wat mensen in Vlaanderen en Brussel hebben problemen 28
] dubbelpunt november 2005 [
met hun energiefactuur. In 2004 werd de elektriciteit van meer dan 2000 gezinnen volledig afgesloten.
Met de adventscampagne ‘Huishouden vraagt energie!’ vragen wij samen met Welzijnszorg aandacht voor dat soort problemen: aan de deur gezet worden door de energieleverancier, een beroep moeten doen op het OCMW, onduidelijke facturen en aanmaningen in de bus krijgen, een budgetmeter of stroombegrenzer opgelegd krijgen die het verbruik stevig aan banden legt,…
“Het leven is duur!” We verzuchten het allemaal wel eens. En het is waar. Zeker voor gezinnen in armoede lopen kosten snel te hoog op: behalve huishuur, medische kosten en schoolkosten groeien ook de energiekosten hen boven het hoofd. Het gebruik van huishoudtoestellen wordt een dagelijkse evenwichtsoefening. De koffiezet, de radio, de tv, één elektrische kookplaat en een lamp gaan nog net. Maar de was doen of stofzuigen zijn uitgesloten. Je huishouden kunnen beredderen met het minimum aan energie, 6 ampère, is echt niet makkelijk en absoluut onvoldoende. Agressieve verkoopstechnieken, een totaal gebrek aan klantenservice, slechte en zelfs foute gegevens over het energiegebruik van de klant, onleesbare en onregelmatige facturatie zijn bovendien belangrijke problemen die niet alleen mensen in armoede ervaren. Bewust omgaan met energie is iets dat ons allemaal aanbelangt. Daarom moet energie en de energiemarkt betaalbaar, voldoende, toegankelijk en duurzaam worden. Het lokaal niet onnodig verwarmen wanneer je een hele namiddag buiten speelt, babbelen op café of na de
leidingskring in plaats van uren achter je computer te zitten chatten: ook in jouw Chirogroep kun je bewust en verantwoord met energie omgaan. Je zult merken dat het de moeite loont om er ook in jouw afdeling aandacht voor te hebben. Spoor ZeS werkte er enkele spelen voor uit. Voor de jongste afdelingen vind je het spel op deze pagina’s, voor de oudste afdelingen is er ‘Spanning in het spel’. Dat spel kun je gratis bestellen op het nationaal secretariaat. Wie op een leidingskring of in een viering wil stilstaan bij het campagnethema, kan het bezinningsboekje ‘Op waakvlam’ bij de hand nemen. Je groepsleiding ontvangt het deze maand nog.
op te laden! mogeLijKe aCtie
tuurlijk ook korter of langer spelen.
laat de temperatuur stijgen! met de petitieactie wil Welzijnszorg steun zoeken bij de brede bevolking. Geef je ook de moed op als je probeert je energiefactuur te begrijpen? ben jij ook zo tegen verspilling van elektriciteit? Zet je handtekening dan op de thermometer op de affiche die je hier en daar kan zien. op die manier stijgt de temperatuur op de actiethermometer. Zo laten vele mensen merken dat zij en anderen niet in de kou mogen blijven staan en gaat er bij politici hopelijk een licht op. ondertekende affiches worden ingezameld tegen 31 januari 2006 op de regionale diensten van Welzijnszorg of op het nationale Chirosecretariaat. Teken jij ook?
een huis vol enerGie! een spel voor speelclubbers en rakwi’s over energie in je huis. en over hoe het is als je moet leven met té weinig energie …
Verloop van het spel Het spel duurt ongeveer twee uur. Je kunt het na-
verdeel je speelclubbers of rakwi’s in groepjes van een vijftal personen. er zijn verschillende opdrachten die iets met energie te maken hebben. Ieder groepje voert apart de opdrachten uit. Slaagt een groepje in de opdracht, dan krijgt het twee energiepunten. Slaagt het niet, dan krijgt het niets. om het halfuur worden de opdrachten even stilgelegd. De groepjes krijgen een “energiehuis” voorgeschoteld én een situatie. elk groepje moet kijken of het voldoende energiepunten heeft om alle apparaten te doen draaien die vermeld worden in de gegeven situatie. Als ze te
Dit energiehuis en een blad met energiepunten kun je downloaden op www.chiro.be/spoorzes.
Materiaal x een aantal kopietjes of prints van het “energiehuis” en een aantal kopietjes of prints van het blad met energiepunten (voor het ‘energiehuis’ en ‘energiepunten’ surf je naar www.chiro.be/spoorzes, met een eenvoudige muisklik kun je ze daar downloaden) x materiaal voor de opdrachten (zie de opdrachten zelf ).
] dubbelpunt november 2005 [
29
weinig energiepunten hebben, zullen ze moeten kiezen welke apparaten ze wel en niet gebruiken. Dit zijn vier mogelijke situaties. Je kunt er natuurlijk nog zelf enkele leuke bij verzinnen. 1. Wat een superleuke Chiromiddag was dat! Je komt gelukkig maar vuil thuis. Je papa stopt meteen je broek en trui in de wasmachine. Je droogt je haren met de haardroger terwijl de radio jouw lievelingsliedje speelt. Heb je voldoende energie? 2. Hipperdehip! ’s Avonds eten we frietjes! Terwijl papa de frietjes bakt, is de kip in de oven bijna klaar. Jij stofzuigt nog snel de woonkamer. Heb je voldoende energie? 3. ’s Avonds is het buiten héél koud. Het vriest bijna 5 graden onder nul. In het hele huis staat de elektrische verwarming aan. Jij kijkt televisie terwijl je zusje op de computer nog een spelletje speelt. mama gebruikt de waterkoker om snel een kopje thee te maken. Heb je voldoende energie? 4. Het is vandaag baddag. De boiler zorgt voor lekker warm water! mama rust uit van een lange werkdag en kijkt naar haar lievelingsprogramma. Papa, die een beetje later thuiskomt, warmt zijn eten op in de microgolf. Heb je voldoende energie? Opdrachten bedenk er zelf ook nog enkele. Het is het leukst als ze (van dichtbij of veraf ) iets met energie te maken hebben.
30
] dubbelpunt november 2005 [
Gaslek (Materiaal: Krijt en ballonnen) De spelers staan tegen een muur. vier meter verder trek je een krijtstreep. De spelers krijgen elk 3 ballonnen, blazen die op en laten ze wegschieten. Als 1/3 van de ballonnen over de krijtstreep vliegt, is de opdracht geslaagd. Kleine elektriciteitspalen (Materiaal: blinddoeken en kegels) elke ploeg duidt iemand aan die hun gids zal worden. De andere spelers blinddoeken zich. De geblinddoekten staan aan één kant van het terrein, de gidsen aan de andere kant. op het terrein staan elektriciteitspalen (kegels). Als een geblinddoekte speler tegen een elektriciteitspaal botst, moet hij of zij terug naar af. raakt iedereen binnen de tien minuten aan de andere kant? Grote elektriciteitspaal (Materiaal: (tennis)bal) Ga met de hele groep een veertigtal meter van een elektriciteitspaal staan. Iedereen probeert om beurten met een tennisbal de paal te raken. Als 2/3 van de spelers de paal kan raken, is de opdracht geslaagd. licht uit (Materiaal: voor elke speler 3 willekeurige voorwerpen die iets te maken hebben met energie (elektriciteitstoestellen, lampjes,
batterijen, elektriciteitskabel, oude stopcontacten, schroevendraaier,…) en blinddoeken) Alle spelers blinddoeken zich. Ze krijgen drie voorwerpen die ze op de tast moeten herkennen. Als 2/3 van de voorwerpen juist geraden werd, is de opdracht geslaagd. Iedereen speelt individueel! batterijenquiz (Materiaal: veel batterijen waarvan 15 genummerd, quizvragen, een lege plastieken fles en een kurk.) In deze opdracht zijn er drie taken. eén ploegje zoekt, een ander ploegje quizt, het derde krijgt de opdracht om een fles met water te vullen. op het terrein zijn batterijen verstopt. op sommige daarvan staat een nummertje. De zoekers proberen de batterijen met nummers te vinden. Telkens als ze er een gevonden hebben, krijgen de quizzers de bijhorende vraag. Als die de vraag juist beantwoorden, mogen alle flessenvullers water in hun mond nemen en overbrengen naar een lege, plastieken fles. De hals van de fles is afgesneden zodat er een kurk door kan. De opdracht is geslaagd als de kurk die in de fles zit door het water omhoog komt en uiteindelijk uit de fles valt.
VOOR tItO’S, KetI’S en ASpI’S:
“spanninG in ’t spel” is een kant-en-klaar spel om met je leden te spelen. De groep krijgt spelopdrachten. Als de spelers in de opdrachten slagen, mogen ze uit een glimmende prijzenpot à la rad van Fortuin een elektrisch toestel kiezen. op het eerste gezicht lijkt samenwerken de beste tactiek om het spel te winnen,
maar eigenlijk nemen de ploegjes het tegen elkaar op. Ze spelen voor ampères. Wie handig is, een elektricienopleiding gevolgd heeft of snel in actie schiet, heeft een streepje voor en kan de ‘gekochte’ toestellen aan het einde ook laten werken. De rest moet sluw zijn.
BestelstrooK elke groep kan één exemplaar van “Spanning in ’t spel” gratis aanvragen. Wie er meer wil, betaalt € 4 per spel. Ik ben ■ tito- ■ keti- ■ aspi- of ■ groepsleiding (aanduiden wat past) en bestel graag exemplaren van ‘Spanning in het spel’. naam: Adres: Telefoon:
Chirogroep/stamnummer:
Deze gegevens opsturen of mailen naar Spoor ZeS, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen of
[email protected]. Ze worden alleen gebruikt voor de afhandeling van de bestelling.
Ook het donkerste uur heeft maar 60 minuten, zo zegt het spreekwoord. Het vergeet er wel bij te zeggen dat een dag 24 keer 60 minuten heeft en een week 7 keer 24 keer 60 minuten. Dat zijn 10 080 minuten. En dat is verdomd veel als het binnen nooit warmer is dan 13°.
(tekstje uit ‘Op waakvlam’, een bezinningsboekje met snedige teksten rond de campagne ‘Huishouden vraagt energie!’)
] dubbelpunt november 2005 [
31
er is er één JariG hoera hoera Het INTERNATIONAAL VERDRAG INZAKE DE RECHTEN VAN HET KIND wordt op 20 november 16 jaar. Chiro en kinderrechten, hoe gaan die samen? We vroegen het aan Ilse Neyrinck, aanspreekpunt voor het thema ‘kinderrechten’ op het nationaal Chirosecretariaat. DP: “VANWAAR KOMEN DIE ‘KINDERRECHTEN’?” Ilse: “Ze komen uit het verdrag voor kinderrechten. Sinds de Tweede Wereldoorlog werden een aantal mensenrechtenverdragen opgesteld. mensen vonden het ook nodig om een specifiek verdrag voor kinderrechten op te stellen. Het verscheen in 1989. Alle mogelijke rechten werden in dat verdrag opgesomd. Je kunt ze indelen in beschermingsrechten (bvb. het recht op bescherming tijdens een oorlog), rechten die met voorzieningen te maken hebben (bvb. het recht op onderwijs en gezondheidszorg) en participatierechten (bvb. het recht op een eigen mening). bijna alle landen hebben het verdrag bekrachtigd. Wie dat doet, moet die rechten in de praktijk omzetten. Zo geldt in belgië dat alle jeugdverenigingen die rechten moeten onderschrijven om subsidies te kunnen krijgen. en in vlaanderen werd een Kinderrechtencommissariaat opgericht om mee het beleid te ondersteunen.”
32
] dubbelpunt november 2005 [
DP: “WAT BETEKENT DAT VOOR DE CHIRO?” Ilse: “eigenlijk is het maar normaal dat we aan kinderrechten werken. We vormen het levende bewijs van het ‘recht op spel’, het ‘recht op vereniging’ en het ‘recht op participatie’. Chiro is er voor en door kinderen en jongeren. Iedereen is welkom, we spelen samen en leren ook heel wat in die groep. Je leert veel uit de manier waarop iemand met je omgaat. Dus is het aan de leiding om de kinderrechten te kennen én toe te passen.” DP:” HOE KUN JE DAAR IN JE AFDELING AAN WERKEN?” Ilse: “Heel belangrijk is de manier waarop je met je leden omgaat. Heb je aandacht voor inspraak in het programma? bepaal jij de leefregels of stel je die op met je leden? voorzie je soms tijd voor vrij spel? evalueer je je activiteiten en hoe iedereen zich voelt in de groep? Je kunt de kinderrechten toepassen in je begeleidingshouding. Ze zitten verankerd in de manier waarop we aan Chiro doen. Daarnaast is het ook belangrijk om in je activiteiten aandacht te hebben voor kinder- en mensenrech-
ten. Zo kunnen je leden al spelend leren welke rechten ze hebben en de rechten van anderen leren respecteren. er zijn heel wat organisaties die materiaal hebben om rond kinderrechten te werken in je ploeg. Ten slotte willen we openstaan voor alle kinderen en jongeren, en hier is nog veel werk aan de winkel. Uitsluiting komt nog al te vaak voor, dus moeten we de Chiro wérkelijk toegankelijk maken voor alle kinderen en jongeren.” DP: “WAT DOE JIJ ALS AANSPREEKPUNT?” Ilse: “Ik zorg er vooral voor dat we binnen de Chiro weten wat er reilt en zeilt in het vlaamse kinderrechtenlandschap. er bestaan heel wat organisaties die met kinderrechten bezig zijn en er materiaal over aanmaken. Als Chiro willen we goed op de hoogte blijven van dat alles. en uiteraard ben ik er ook om vragen van Chiroleiding te beantwoorden. via
[email protected] kom je bij mij terecht...”
Wil je meer weten over Kinderrechten? 1. Kinderrechtswinkel x Hoogstraat 81 in Gent, 09-233 65 65,
[email protected] x Kleine Hertsbergestraat 1 in Brugge, 050-33 95 84,
[email protected] De Kinderrechtswinkel geeft je informatie over wat er in de wetten staat over minderjarigen. Ze hebben publicaties over diverse thema’s en organiseren vormingsactiviteiten over kinderrechten. Ze hebben ook een ‘koffer vol rechten’ die je gratis kunt ontlenen, vol informatie en spelmateriaal.
4. Vormen vzw, Vlaamse organisatie voor mensenrechteneducatie Lange Gasthuisstraat 29, 2000 Antwerpen, 03-293 82 15,
[email protected], www.vormen.org. Vormen vzw wil mensenrechteneducatie in Vlaanderen bevorderen. Ze hebben ook een aanbod voor het jeugdwerk. 5. www.kinderrechteneducatie.be Deze website geeft een overzicht van educatief materiaal over kinderrechten.
2. Kinderrechtenhuis vzw Stationsstraat 135, 3570 Alken, 011-72 66 42,
[email protected], www.kinderrechtenhuis.tk. Het Kinderrechtenhuis heeft een infotheek over kinderrechten en geeft vorming. Ze organiseren zelf ook vakanties en ze werken aan internationale projecten. Ze richten zich ook op het jeugdwerk.
6. Kinder- en Jongerentelefoon Vlaanderen Hallepoortlaan 27, 1060 Brussel, 0800-15 111 (gratis),
[email protected], www.kjt.org. De Kinder- en Jongerentelefoon staat open voor alle vragen van kinderen. Je kunt bij hen terecht voor een degelijk gesprek als je met een probleem kampt. Ze zijn dagelijks bereikbaar van 16 tot 20 uur.
3. What do you think, Unicef België Lenniksebaan 451 bus 4, 1070 Brussel, 02-230 59 70,
[email protected], www.whatdoyouthink. be. Dit project wil kinderen en jongeren een stem geven over kinderrechten. Momenteel loopt er een teken- en schrijfwedstrijd om de mening te kennen van alle kinderen die in het ziekenhuis verblijven. Ze houden ook een bevraging van jongeren met een handicap tussen 12 en 18 jaar.
7. Kinderrechtencoalitie Vlaanderen Eekhout 4, 9000 Gent, 09-225 90 25,
[email protected], www.kinderrechtencoalitie.be. De Kinderrechtencoalitie is een netwerk van ngo’s die werken op het terrein van de kinderrechten. Ze doen vooral aan belangenbehartiging en lobbywerk. 8. Kinderrechtencommissariaat Ankie Vandekerckhove, Vlaams Parlement, 1011 Brussel, 02-55 29 800,
[email protected], www.kinderrechten.be. Het Kinderrechtencommissariaat moet ervoor zorgen dat het Verdrag inzake de Rechten van het Kind door iedereen goed gekend en toegepast wordt. Zowel kinderen als volwassenen kunnen zich rechtstreeks tot Ankie en co richten.
] dubbelpunt november 2005 [
33
SINDS ENKELE JAREN MAAKT HIJ OP STUDIO BRUSSEL MET DE GROTE PETER VAN DE VEIRE SHOW DE ETHER ONVEILIG.
DAARVOOR
WIST HIJ MENIGE KLEINE SPRUIT TE ENTERTAINEN OP KETNET OF WAS HIJ DRUK BEZIG BIJ DE REGIONALE TELEVISIE, EN NÓG VROEGER KON JE HEM ELKE ZONDAG OP HET CHIROPLEIN VAN WAARSCHOOT VINDEN.
34
] dubbelpunt november 2005 [
dp: “en peter waarom naar de Chiro?” peter: “Als enig kind ging ik vroeger met mijn ouders altijd mee op uitstap, maar het was mij al opgevallen dat er ‘s zondags op het pleintje allerlei leuke dingen te doen waren, waarbij je je goed vuil kon maken. Je kon toen bij ons pas vanaf het 3de leerjaar naar de Chiro gaan, en ik ben dan ook vanaf 9 jaar bij de speelclub beland. We hadden niet zo’n grote Chirogroep, zo was er maar een man of 50 mee op bivak, maar ik heb het altijd fantastisch geestig gevonden. Je kon er de dingen doen die thuis niet mochten.” dp: “Hoe lang ben je in de Chiro blijven meedraaien?” peter: “Ik heb alle afdelingen meegemaakt tot en met mijn 1ste jaar kerel, daarna ben ik leiding geworden, dus al vanaf mijn 15de . Dat is inderdaad vroeg, maar het draaide bij ons in de Chiro dan ook niet zo goed. Ze zagen het in begin wel niet zo
goed zitten om mij leider te maken, ik deed nogal graag mijn zin, maar ze hebben mij uiteindelijk wel weten te overtuigen. Uiteindelijk heb ik dan 6 jaar in leiding gestaan. vooral bij de pinkels, onze jongste afdeling, heb ik mij echt geamuseerd. Het was een afdeling waar niemand wou bij staan, omdat ze na 3 minuten al een spel beu zijn en je ze op bivak moest wassen en zo. maar het zalige aan die mannen was dat je ze alles kon wijsmaken. na 6 jaar ben ik er dan mee gestopt en vrij abrupt zelfs, maar het was genoeg geweest. eens gestopt, merkte ik ook wel dat Chiro een sociale val is: wanneer je erin zit, is het geweldig, maar als buitenstaander word je soms echt wel uitgesloten. Dat heb ik altijd een ranzig kantje van jeugdbewegingen gevonden.” dp: “Heb je in de Chiro dingen geleerd die je nu
illustratie geleend van www.fmradio.be
nog van pas komen?” peter: “Ik heb er vooral geleerd dat je de mensen echt wel alles kunt wijsmaken. Dat merk ik nu ook nog altijd op de radio. verder heeft het toneelspelen, verkleden en zot doen door de Chiro, maar ook door de speelpleinwerking waar ik actief was, een geweldige boost gekregen. Het heeft zeker de werking van mijn linker hersenkwab gestimuleerd en altijd mijn creativiteit gemotiveerd.” dp: “deed je er ook al stunts? (n.v.d.r.: peter is bij de meesten misschien beter gekend als de wereldrecordhouder crowdsurfen en diegene die met zijn blote kont in roze verentooi de grote markt van brussel overliep.) peter: “Toch wel, maar het waren meestal stunts die niet zo bedoeld waren. met één ervan hebben we zelfs de nationale pers gehaald. Ik was mij toen nog totaal – en misschien ook maar
gelukkig – niet bewust van de impact die media op de mensen heeft. Het was op één van de bivakken waar er in het bivakthema een tovenaar meedeed. Die had een wit konijn dat ontvoerd zou worden en waar de leden dan een hele week naar op zoek zouden moeten gaan – je kent het wel, met tips en spelletjes. Het konijn zou door twee man van de leiding ontvoerd worden. Die twee waren volledig opgegaan in hun rol en hadden zich dan ook als echte ontvoerders verkleed, mét bivakmuts. op het moment echter dat het konijn ontvoerd moest worden tijdens een groot spektakel werd mij subtiel duidelijk gemaakt dat dat niet zou doorgaan en moest ik de leden iets anders wijsmaken. Wat was er nu juist gebeurd? er waren bij ons in de buurt op dat moment een aantal overvallen geweest op het postkantoor. ons terrein lag vlak bij een postkantoor en je voelt hem al aankomen,
natuurlijk: een attente buurvrouw had de twee ontvoerders opgemerkt en de lokale politie gealarmeerd, die de twee dan ook met veel machtsvertoon waren komen arresteren.” dp: “Als je zo terugkijkt op je hele Chirocarrière, wat zijn dan je beste herinneringen?” peter: “De bivakken zijn mij altijd bijgebleven. Het rare was wel dat ik nooit zin had om te vertrekken. We zaten dan de avond ervoor op café en ik zei altijd dat ik niet meeging. eens ter plaatse was die tegenzin snel voorbij, een hele week met je vrienden weg was toch altijd weer super. De kampvuren gaven mij telkens de mogelijkheid om er een show van te maken. Ik kon dan misschien geen muziek spelen, maar zingen kon ik wel en ik wist er dan altijd heel de groep bij te betrekken. eigelijk wel supermelig van tijd tot tijd maar ik heb er mij altijd ontzettend mee
geamuseerd. ook die domme momenten blijven je bij. Zo hadden we voor een ééndaagse met de kleinsten geen route, maar enkel spelletjes voor onderweg voorzien. een weg zouden we aan de hand van een kaart wel uitstippelen. mijn kaartleescapaciteiten waren – en zijn nog altijd – ontzettend slecht en de leden begonnen dan ook al snel op te merken dat we al een bepaalde plek gepasseerd waren. De eerste keer kun je hen nog wijsmaken dat niet jij, maar zij het bij het verkeerde eind hebben, maar als je voor de 3de keer een plek passeert, moet je wel toegeven dat je in rondjes aan het lopen bent. Ik heb mij gewoon super geamuseerd in de Chiro. Weten dat de leden zich kapot amuseren met een spel dat jij bedacht hebt, machtig toch!”
] dubbelpunt november 2005 [
35
vraag & antwoord
b r u r i ek v é D an Miek maandelijks geven wij hier het antwoord op een vraag die wij via
[email protected] binnenkrijgen. Waarom doen we dat? omdat die vraag ook voor jullie interessant én bruikbaar kan zijn. en misschien werpen we op die manier wel het licht op een probleem waar jullie al lang mee worstelen. Laat ondertussen jullie vragen maar komen! beste Diego
Beste Miek
Binnenkort is het weer tijd voor onze jaar lijkse Chirofuif. We maken elk jaar wel veel reclame, maar het is ons eigenlijk niet duidelijk wat mag en wat niet. Moeten we zegels han gen op onze affiches? Kunnen we zomaar borden langs de weg plaatsen ? Kun jij me wat informatie geven?
g rond. l wat verwarrin ga no d aa rd de in orde zijn. Groetjes, er is hier in lijk gezien niet te et w e di en vaak zie je ding Diego, Chiro de Rode Wilgen een rijtje: rijke zaken op enkele belang e k. op de affich e is noodzakelij ch affi e ed go x een : r) en waar vermeld je best r (datum & uu ee n an w ), or at x Wie (organis n jullie rijs) oon (dus niet va rs pe e di x Wakosta (p n va nplakken, wel domicilieadres /optredens) voor foutief aa ever (v.U.) met is g it ijk u el x Met wie (dj’s e ak ijk pr el ns rd aa o e uitgever die n de verantwo rantwoordelijk x De naam va ve de et ni is t or sponsoring. t op: he gen krijgen vo ra Chirogroep). Le nv aa ’s sa as rd. Zo ren m of plakker. positief antwoo e kleinhandela n st ee ee m op de verspreider de ns t ka da e er wust ijv. 20 rollen ellicht een grot ees je ervan be oord worden (b ssiertje is er w tw do an x Sponsors. W gd be or f rz tie ve si r po aliteit en een eeld veel vake met wat origin natura bijvoorb in g rin lderen, enz.). so hi sc on or sp fdadig doel lokaal te t he om rf inst aan een lie ve zal een vraag vo w er le lit al je 15 , ls A en de geval gen. t dak te isoler ee uitzonderin ksen”. een twee ta tw r jn de zi rotswol om he ek er r bo aa et m Ja, en l, art. 198, 7e W een zegel op? 3-formaat kunn 2 Affiches van A je “vrij van zege ijf hr x moet daar nu sc . r aa dm m , 15 dan je geen taks die kleiner zijn schenkt, betaal t, zijn affiches al ta be ks lta zege waarbij je geen gele afinkt op witte of er zegel. d te n ar zo zw t et ne g m no dus en om Fluoress? Het is verbod odschappen. le bo al r le aa rië m ta zo no or ches? mag overheid en vo kleur van affi . uden voor de ho be or x Wat met de verkeerslichten vo n jn va ijderd zijn ie kleuren zi D rw n. ve ke er et uk m dr s 75 : somfiches te n weer minsten en zijn. Let op zi da or n te vo e oe nt m ee es m cerende affich ns na op je die door de ge k. vraag het ee de plakplaatsen la np op t aa as ije lv A vr ? de en j andere geldt affiches plakk iereglement, bi lit x Waar mag je po n ee et m es werken mige gemeent die je via unning nodig, rg ve uw bo t. n ns ee . jeugddie llie het geval is veel gemeenten t of dat voor ju weg heb je in e ns d ie s g dd n ug la gr je en de en niet otsen van bord gemeente of op e borden mog D de j e. bi r nt ee ee x voor het plaa m rm fo ge n n. In binnen je eige kunt aanvrage baan en enkel rij de gemeente de n va n hangen. le eg pa ver geno verkeers en of rd ir la bo bi e lli eu ju m , ook voor Plaats n straat 2 en mogen niet aa . een aanrader en iv fu m er 75 ov 0, ie at ter zijn dan nodige inform site vind je alle e di p o e. b t. un op www.fuifp Kijk zeker eens if ze! Toedeloe ! rganisatoren Fu de ervaren fuifo miek
36
] dubbelpunt november 2005 [
CHIroGAZet
de CHIroGAZet
Tijdens de Trein-TramBusdag (18 september 2005) kon je op het nationaal secretariaat in Antwerpen terecht voor een rondleiding. Verschillende groepen gingen op de uitnodiging in, waaronder de ketiploeg van Delphine Bardijn en Karel Vergauwe van Chiro Zarren. DP: “Dag Delphine, hoe kwamen jullie hier terecht?” Delphine: “We zijn om 8.25 uur vertrokken in Kortemark. Van daaruit gingen we naar Ant-
werpen. In Antwerpen begon de grote zoektocht naar Kipdorp (blijkbaar weet bijna niemand ‘Chiro nationaal’ liggen, want als je de weg vraagt, dan sturen ze je overal heen, behalve waar je eigenlijk moet zijn).” DP: “Wat was je indruk van het nationale secretariaat?” Delphine: “De keti’s vonden het nationaal secretariaat klein, om voor heel België te zijn. (N.v.d.r.: wij zijn Chirojeugd Vlaanderen, dus dat secretariaat is maar
voor half België.) De vrijwillige medewerkers waren echte koffieverslaafden. Er werken wel heel veel vrijwilligers (wat niet meer zo van zelfsprekend is de dag van vandaag).” DP: “Wat deed je nog die dag?” Delphine: “Een bèresjieke reactietocht in Gent, waar de keti’s eigenlijk de hele tijd achter de duiven aanzaten. Een duif pakken in Gent is nog niet zo’n simpele opdracht als het lijkt.
D
eze maand ontvangt iedere groep en kaderploeg gratis 5 Chirostickers. Vraag ernaar bij je groepsleiding! Tijdens de maand november krijg je ook een gratis sticker in De Banier bij aankoop van een Chiroartikel. De Chirogazet is een nieuwe Dubbelpuntrubriek. Maandelijks willen we meer nieuwtjes en gebeurtenissen rapporteren. Gebeurt er in jouw Chirostreek iets dat de moeite waard is, laat het weten! (
[email protected])
ANTWERPENWEEKEND
De stad aan de Schelde met zijn Lange Wapper, zijn Boerentoren, zijn kathedraal,… Je komt er aan in het gigantische treinstation. Je ontdekt er de leefwereld van Suske en Wiske, en ook van Rubens. Je ontdekt er zijn vele culturele mogelijkheden. De ondergrondse tram en bus worden een welgekomen transportmiddel waar we even ook een spelelement op los laten. Een beetje bio laten we je proeven en een fort bestormen wordt een uitdaging. Interesse om zo’n weekend mee te maken? Er zijn er op 4-6 november 2005, 17-19 februari 2006, 17-19 maart 2006, 7-9 april 2006 en 28-30 april 2006. Meer info bij de Dienst Avontuurlijke Activiteiten op
[email protected] en inschrijvingen info@chiro. be.
1, 2, 3, 4, 5, 6… wie niet weG is, is Gezien!
tekeningen Klaas Verplancke
trein-tram-Bussen naar het nationaal secretariaat
Je hebt hem misschien al gezien, de nieuwe Chirosticker? Chic, hé! Omdat we hem graag overal zouden zien opduiken in het straatbeeld organiseren we van 15 november tot en met 15 december 2005 de actie ‘1, 2, 3, 4, 5, 6… Wie niet weg is, is gezien!’ Als je boekentas, auto, fiets, rugzak,… met de sticker erop of de wimpel eraan in die periode gefotografeerd wordt of je er zelf
een foto van maakt en doorstuurt naar
[email protected], dan maak je kans op één van de 30 aankoopbonnen van De Banier van 100 euro of op het gratis weekend voor 25 personen in een Chirohuis. Iedereen die zijn foto opstuurt, wordt beloond met een Chirocadeautje. (Foto’s: jpeg-formaat en maximaal 1 MB.) De
sticker is te koop in De Banier voor de spotprijs van 60 cent.
] dubbelpunt november 2005 [
37
CHIROGAZET
De nieuwe voorzitter heeft gesproken: “We zijn niet zomaar mannetjes in korte broek!”
De Chiro heeft sinds kort een nieuwe nationale voorzitter. Voor de vrienden is hij Dimi, we houden het hier op Dimitri. En natuurlijk heeft hij ook een familienaam: Vandenbroucke, als dat geen boekdelen spreekt. In september kreeg hij als verbondsleider op de West-Vlaamse startdag met één woord bijna 2000 handen in de lucht, terwijl Antwerpenaars hem misschien nog kennen van op Krinkel 2004: hij was de man die stevige taal sprak om zo een clash tussen Antwerpen en West-Vlaanderen te vermijden – of was het nu net omgekeerd? In elk geval, hij kan het goed zeggen en dus belden we hem voor een interview. DP: “Je wordt niet plotseling nationaal voorzitter, veronderstel ik. Hoe ziet jouw Chirocarrière eruit?” Dimitri: “Het klinkt misschien vreemd, maar ik ben eigenlijk nooit Chirolid geweest. Ik ging wel elke zomer mee op bivak met Chiro Roesbrugge. Ik woonde daar niet, maar ik had er familie. Het bivak was daar bijna een familie38
gebeuren, er waren jaren dat we met een stuk of tien neefjes en nichtjes meegingen. Toen ik zeventien jaar was, werd ik leider en zo begon mijn echte Chirocarrière: ik belandde in de gewestploeg, ik ging me bezig houden met Chigant en kwam ook in het verbond terecht, waar ik verbondsleider werd.” DP: “Hoe wordt een nationaal voorzitter dan gekozen?” Dimitri: “Als er een nieuwe voorzitter nodig is, dan wordt er een procedure opgestart. In de Nationale Raad wordt er bij de verbonden gepolst of ze mensen kennen die voor deze functie in aanmerking komen. Elke kandidaat heeft dan een tweetal gesprekken met de selectiecommissie. Die is samengesteld uit verbondsmensen, leden van de Pedagogische Leiding en in mijn geval ook de nationale voorzitster. Zij schuiven een kandidaat naar voren, die dan door elk verbond moet worden goedgekeurd. Zelf heb ik eerst wat geaarzeld, Wervik ligt toch ver van Antwerpen, maar het was natuurlijk
] dubbelpunt november 2005 [
een kans die ik maar één keer zou krijgen. Ik ben ervoor gegaan.” DP: “Waaraan wil je werken binnen de Chiro?” Dimitri: “Ik kan me vinden in wat er in de beleidsnota staat: dingen als continuïteit (n.v.d.r.: het voortbestaan van groepen) zijn zeker belangrijk, maar ik vind ook dat Chiro zich meer moet profileren. Het ontbreekt Chiro een beetje aan public relations. We moeten de mensen duidelijk maken dat we niet zomaar mannetjes in korte broek zijn. (N.v.d.r.: er zitten bijvoorbeeld ook meisjes in de Chiro, kijk maar in het dossier.) We zijn als jeugdbeweging zeker maatschappelijk relevant, en we zijn er niet alleen voor het entertainment.” DP: “En wat zal het leven jou brengen na het voorzitterschap?” Dimitri: ”Veel zal afhangen van waar ik sta in het beroepsleven. Misschien is de politiek wel wat, maar echt concrete plannen heb ik nog niet.”
Brusseldag Wil je onze hoofdstad op een avontuurlijke en uitdagende manier leren kennen? Dan is de Brusseldag een goede keuze. Je beslist zelf welke zaterdag of zondag het best past voor je groep en welk programma je wilt volgen (wel 2 maanden op voorhand inschrijven). De mogelijkheden zijn divers: een metrospel, een marollenfotozoektocht, avontuur in de Brockzaal, Brussel op zijn ‘ouds’ en het museum op zijn kop. Combinaties van die activiteiten zijn ook mogelijk. Inbegrepen in de prijs zijn: het programma, een multiculturele picknick, begeleiding en tickets voor metro, tram en bus. Meer info bij de Dienst Avontuurlijke Activiteiten via
[email protected] en inschrijvingen info@chiro. be.
Jolé presenteert Jolé, de Chirostudentenwerking in Leuven, organiseert elke maand op woensdagavond een activiteit. Behalve wanneer anders aangegeven start de activiteit op Jolé, Minckelersstraat 31 (boven De Banier) om 20 uur. - Woensdag 23 november: High Art – De artiest in elk van ons - Dinsdag 13 en woensdag 14 december: Finding – Inventief spel voor geboren speurders - Woensdag 22 februari: 24 – 24 uren betere film - Woensdag 22 maart om 21 uur: Party – Chiro fuift! - Woensdag 26 april: Campfire – Vuur, gitaar en sfeer verzekerd Meer informatie over de activiteiten vind je op www.chiro.be/jole. Wil je graag op de hoogte gehouden worden via mail, stuur dan een berichtje naar
[email protected].
CHIROGAZET
“Ik heb daar enorm veel deugd van gehad” Augustus 2005. Dochter Nele (25) besluit om na 9 jaar Koekelaarse leidingsploeg een definitief punt te zetten achter haar Chirocarrière. Een beslissing die ook voor mama Jeanine (67) ingrijpende veranderingen met zich meebrengt: 38 jaar nadat haar oudste zoon als ietwat onzekere speelclubber zijn entree maakte in de grote Chirowereld, is ze plots geen Chiromama meer… Wij gingen met haar praten over herinneringen en vooruitzichten, over tradities en veranderingen.
ganiseerd werden. Elk jaar trok ik ook op kamp met de CM aangezien er door onze jeugdbeweging zelf geen kampen georganiseerd werden.” (N.v.d.r. het patronaat is zowat de voorloper van de Chiro, dus…)
DP: “Jij verbreekt wellicht alle records: je bent maar liefst 38 jaar onafgebroken Chiromama geweest.” Jeanine: “Dat klopt. Mijn oudste zoon, Johan (44), trok voor het eerst naar de Chiro in 1967 en mijn jongste dochter Nele zette – als vijfde in de rij – pas dit jaar een punt achter haar Chirocarrière.”
DP: “Alle vijf jouw kinderen zijn lid geworden van de Chiro. Vond je dat belangrijk? Jeanine: “Ikzelf heb altijd héél graag in een jeugdbeweging gezeten. Bovendien heb ik daar enorm veel deugd van gehad. Ik vond het dan ook belangrijk dat mijn eigen kinderen lid werden van een jeugdbeweging. Daarnaast vind ik dat jongeren heel wat opsteken in de Chiro. Zo leren ze actief mee te werken en verantwoordelijkheden op te nemen. Bovendien leren ze ook om eens iets tegen hun zin te doen. De enige die ik ooit heb moeten verplichten om naar de Chiro te gaan, is mijn oudste zoon, maar ook hij is uiteindelijk héél lang blijven gaan. Voor de andere vier was het een evidentie: op zondagnamiddag tussen 14 en 17 uur, dan gingen ze naar de Chiro.”
DP: “Heb je zelf in de Chiro gezeten?” Jeanine: “Neen. Ik zat bij de kajotsters. Ik hield er echt van om met verschillende kinderen op zondag- en/of zaterdagnamiddag samen te spelen. Zo ging ik tijdens mijn lagereschooltijd op zondagnamiddag ook naar het patronaat. Dat waren spelnamiddagen die van school uit geor-
Spetter pieter pater, door de regen viel onze Startdag in het water. Op 3 december is er een nieuw festijn, zorg dat je er ook bij kan zijn! Zoals jullie zelf meegemaakt of gehoord hebben, is de Startdag van verbond Limburg uitgedraaid op een heel avontuur met net iets te veel stortregen. Maar Chiro Limburg zou Chiro Limburg niet zijn als het geen geweldige back-up zou bedenken. Neem allemaal jullie agenda en hou ZATERDAG 3 DECEMBER vrij! In het cultureel centrum van MeeuwenGruitrode zal een ZANGSTONDE, een groots SPEKTAKEL en een spetterende VERBONDSFUIF plaatsvinden!!! Leiding die er op de Startdag bij was, mag gratis binnen. Ook mensen die er niet bij konden zijn op de eerste Startdag zijn die dag van harte welkom. We zullen er gewoon een geweldig groot feest van maken, zoals alleen Limburg dat kan (en dit keer met een stevig dak boven ons hoofd). We houden jullie op de hoogte en… TOT DAN!!! PROMO LIMBURG!!!
DP: “Je hebt 38 jaar lang de Chiro van heel dichtbij beleefd. Hebben er zich in die tijd veel veranderingen voorgedaan? Jeanine: “Ik denk niet dat er binnen de Chiro
zelf zoveel veranderd is. Ik heb de indruk dat bepaalde tradities echt in ere gehouden worden. Zo begint een zondagnamiddag nog altijd met de vlaggengroet. Wat wel duidelijk veranderd is, is dat sommige ouders tegenwoordig zo weinig vertrouwen stellen in de Chiro. Vroeger waren de leidsters en leiders in de Chiro de baas. Je moest doen wat zij zeiden en naar hen luisteren. Nu trekken sommige ouders dat in twijfel. Dat vind ik jammer.” DP: “Als Chiromama werd er wellicht dikwijls een beroep op je gedaan. Aan welke Chiroactiviteiten heb je zoal meegewerkt? Jeanine: “Ik heb heel vaak pannenkoeken gebakken voor kerstfeestjes, rondgereden naar het zwembad, geholpen bij de opruim van het heem of de fuifzaal, eten klaargemaakt voor het kerstfeestje van de leiding,… Eén keer heb ik zelfs meegeholpen tijdens de spaghettiavond, toen ie-
mand van de kookploeg plotseling uitviel.” DP: “Wat is de mooiste herinnering die je aan de Chiro overhoudt? Jeanine: “De ouderavonden, die vond ik echt prachtig. Ik vind het ergens wel jammer dat die niet langer georganiseerd worden. Ook de bezoekdagen op bivak vind ik altijd leuk. Het doet me telkens weer deugd om al die gastjes te zien zingen en dansen. Die hele bivaksfeer vind ik gewoon prachtig. Ik krijg na 38 jaar nog altijd tranen in de ogen als er weer een groep op bivak vertrekt en dat is niet zozeer door het afscheid…” DP: “Wat zul je het meeste missen?” Jeanine: “Het zal gewoon raar doen om niet alles meer van dichtbij te beleven. Ik verdwijn als het ware een beetje uit die grote Chirofamilie. Wat ook zal moeten wennen, is het feit dat ik nu niet zoveel jonge gastjes zal leren kennen.”
] dubbelpunt november 2005 [
39
CHIroGAZet
Zoekertjes Huur Chirolokalen in Deerlijk! Je kunt er weekdns boeken in 3 lokalen (Geen bedden), een grote zaal, een keuken, 4 W.C.’s, 5 lavabo’s, 8 urinoirs en een groot grasveld (1ha) achter de gebouwen. Alle info op www. chirosellewie.be of
[email protected]. Chiro Geel Ten Aard biedt aan: recent afgewerkt gebouw met op de benedenverdieping een polyvalente ruimte, keuken met materiaal voor 30 personen, toiletten, lavabo’s en douche. op de bovenverdieping is het gebouw voorzien van 4 lokalen. Het wordt omringd door een grasveld en ligt in het centrum van Ten-Aard, op zo’n 4 kilometer van Geel. Geïnteresseerd? Contact via
[email protected] of 014-85 29 04. Chiro Wespelaar verhuurt de lokalen als weekend- en kampplaats. Het gaat om 3 kleine lokalen en 1 groot lokaal, een keuken, 2 douches, 4 toiletten en een groot grasveld en extra speelveld. er is materiaal voor 40 personen aanwezig, de prijs bedraagt € 80. Contact: Sofie Haegemans (0495-60 43 60). Hoeve brouns heeft nog tentengrond vrij voor volgende zomer (geen gebouwen ter beschikking!). Adres: Achter40
] dubbelpunt november 2005 [
straat 65, 3990 Peer, 011-63 32 65.
familienieuws Zij breiden uit Gelukkig maakte op 9 september 2005 de echte baziel zich bekend aan Jeroen De Hollogne (oud-lid van de Pedagogische Leiding) en Kristien vaes. Sinds 24 september 2005 is bij Kris Smout (oud-leider Chiro Josto, Deurne, oudverbondsleider Antwerpen, oud-nationaal voorzitter) en Cindy De Jongh (oud-leidster Chiro Kaart, oud-medewerkster gewest Zip) Hanne grote zus van Siebe. Negen maanden verlangen, samen, liefdevol gekoesterd, teder gedragen, blij met nieuw leven! op 28 september 2005 startte Mathijs met Jan van bostraeten (oud-leider Chiro reynaert, oud-medewerker gewest Pallieter en vormgever van Chirojeugd vlaanderen) en Jo Pazmany (oud-leidster Chiro Koka, oud-medewerkster gewest Klink) een snoepfabriek op. Met die wel, dacht hij, en een vleugje later hadden ze een meisje! op 10 oktober 2005 werden Geertrui verwimp (oudleidster Chiro noorderwijk, oud-gewestmedewerkster
bremstampers en educatief medewerkster Chirojeugd vlaanderen) en Wim vangrootloon (oud-leider Chiro vlierbeek, oud-gewestleider meerdaal, oudverbondsleider Leuven en lid van de beleidsraad) de ouders van Fin.
afscheid nemen Zijn verdienste was dat hij meer gaf dan hij nam… op 10 oktober 2005 stierf bert de Winter, vader van elke en Katelijne (beiden oud-educatieve medewerksters Chirojeugd vlaanderen) en Steven (oud-voorzitter commissie Intercultureel).
Brussels secretariaat tijdelijk verhuisd
Het Brusselse secretariaat aan de Kolenmarkt krijgt een oplapbeurt. Daarom verhuizen ze op 17 oktober 2005 voor een maand of zes naar de Sergeant Debruynestraat 78, 1070 Brussel. Het telefoonnummer blijft 02-511 39 02 en ook alle mailadressen blijven dezelfde!
Winnaars Daa-wedstrijd
Op de startdagen hield de Dienst Avontuurlijke Activiteiten een wedstrijd. Onder het motto ‘deelnemen is belangrijker dan winnen’ gooiden ze de deelnameformuliertjes op 1 grote hoop en trokken er lukraak briefjes uit. De winnaars zijn Deborah De Moostel (Chiro Lennik), Nele Fiers (Chiro Spartok), Jens Laveynd (Chiro Gistel), Klaas Desmedt (Chiro Sint-Medardus), Thomas Coopman (Chiro ‘t Kartouche), Ann David (Chiro H. Hart), Leen Eyckmans (Chiro Sjaloom), Jelle Jacobs (Chiro Libertus), Sander Cloetens (Chiro Stokkel), Jenne de Boeck (Chiro Lennik), Willem-Jan Elsen (Chiro Don Bosco), Poulien De Smet (Chiro De Zuildekens), Stijn De Slovere (Chiro Pao), Sarah De Hert (Chiro Kriali) en Michel Mathijs (Chiro Komkomerin).
Feel tHe SpIRIt,
read all aBout it!
Zit je nu al 15 jaar in de Chiro? Of kwam je er juist bij? Zoek je nieuwe ideeën? Of wil je weten hoe het vroeger was? Heb je info nodig voor de grote Chiroweetjesquiz? Of zoek je info voor een spreekbeurt? Alles wat je moet weten – en meer – lees je in de Chiro-uitgaven!
de chiro-uitGaven: voor wie EEN WERELD VAN VERSCHIL “Een wereld van verschil” biedt je 52 eigentijdse vieringen of bezinningen en krachtige spelen, avondrituelen of stille momenten voor kinderen: toffe activiteiten met net dat kleine beetje meer. De zingevingsmomenten zijn volledig uitgewerkt en klaar voor gebruik. Voor 3,50 euro is de map van jou. Je kunt ze bestellen op het nationaal secretariaat. In december mag je een tweede map verwachten met speelse zingevende werkvormen voor +12jarigen. DE SPIRITKOFFER
Inspiratie nodig voor zingevende momenten? Ontleen de Spiritkoffer! Dat is een schatkist vol teksten, methodieken en materialen (doeken in de afdelingskleuren, kaarsen, muziek,… ) waarmee je
een zinderend moment in elkaar kan steken. Een telefoontje of mail naar Spoor ZeS volstaat om hem te reserveren. Je kunt de koffer dan afhalen in De Banier in je buurt. Reserveer op tijd, want de koffer is veel onderweg. HET BAGGERBOEK Baggeren? Daarvoor is dit boek gemaakt: om met je ploeg even stil te vallen, om daarna verder te kunnen baggeren of om gewoon ontroerd te zijn als je bladerend, baggerend in dit boek iets van jezelf herkent. Het is een boek vol inspiratie voor bezinnende Chiromomenten. Het Baggerboek is te koop in De Banier. Dit jaar schrijven we met een ploegje aan een nieuwe publicatie à la het Baggerboek. Heb jij al wat teksten liggen, zit je al met een concept in je hoofd of wil je gewoon graag deel uitmaken van ons ploegje? Laat dan van je horen! Stuur een mail naar
[email protected].
dieper wil Graven…
WERKMAP: DOOR HET ZURE HEEN Met het Netwerk voor Pastoraal met Jongeren – een samenwerkingsverband tussen verschillende jeugdbewegingen en jeugdwerkorganisaties – maakten we een werkmap over het thema ‘verlies en rouw’. Je vindt in die map volledig uitgewerkte werkvormen, telkens opgesplitst in verschillende leeftijdscategorieën. Alle groepen kregen vorig werkjaar een gratis map. Je kunt er bijbestellen bij Spoor ZeS of ze kopen in De Banier. NAAM DIE ZIN IS VAN ONS LEVEN “Naam die zin is van ons leven” is een bezinningsboek van de hand van Carlos Desoete, vroeger nationaal proost van de Chiro. Het boek bestaat uit twee delen. Het eerste, “Jij die bent”, is een zoektocht naar de rode draad in ons engagement. Het tweede, “Wij bidden en vieren, verzamelen ons” gaat over een aantal belangrijke momenten in ons leven. Te koop in De Banier.
Voor bestellingen en meer informatie kun je terecht bij Spoor ZeS, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen, 03-231 07 95, SpoorZeS@chiro. be.
] dubbelpunt november 2005 [
41
Gesprokkeld
Berichten uit de buitenwereld
NatuurLeuk! op de Vroentedag
RUIMTE VOOR JEUGD
Op de ‘Vroentedag’, 20 november 2005, verwent het Natuureducatief centrum ‘De Vroente’ het grote publiek. Vanaf 10 uur verwachten ze groot en klein voor superleuke doe-activiteiten over vogels. Je krijgt de gelegenheid om de collectie opgezette vogels van dichtbij te bekijken. Je leert ook vetbolletjes maken, die je mee naar huis kunt nemen om ze in je tuin te hangen. Heb je al eens een roofvogel gezien en zijn braakballen onderzocht? Dat alles en nog veel meer leuke opdrachtjes voor jong en oud! Ook de unieke cultuurhistorische tentoonstelling “Graven, plaggen, steken” zal je aangenaam verrassen. Van 10 tot 17 uur, gratis toegang. Nec De Vroente, Putsesteenweg 129, 2920 Kalmthout, 03620 18 30,
[email protected], www.devroente. be.
Jongeren hebben vandaag nog weinig ruimte om te spelen en om vrienden te ontmoeten. Toch is ruimte scheppen voor kinderen of jongeren niet altijd moeilijk of duur. Met de projectoproep “Ruimte voor jeugd” wil Cera de jongeren zelf aanzetten om concrete initiatieven te nemen om meer speel- en ontmoetingsruimte te scheppen.
Duurzame projecten financieel ondersteund! Els Van Weert, staatssecretaris voor Duurzame Ontwikkeling en Sociale Economie, wil jongeren in België aanmoedigen om concrete activiteiten te organiseren over duurzame ontwikkeling. Daarom kun je projecten indienen en er financiële steun voor ontvangen. Ook jouw project kan in de prijzen vallen! De projectoproep loopt in samenwerking met de Koning Boudewijnstichting. x Stap 1: Je kunt het kandidaatsformulier downloaden op http://www.kbs-frb.be/files/db/NL/kandidaatsdossier. doc. x Stap 2: Lees de voorwaarden en bedenk een origineel, actiegericht project met je groep dat tussen april 2006 en april 2007 zal lopen. x Stap 3: Vul het formulier in. x Stap 4: Stuur het formulier voor 27 januari 2006 naar
[email protected]. x Stap 5: De Koning Boudewijnstichting bundelt alle aanvragen en geeft die door aan een onafhankelijke jury. De jury leest, wikt en weegt en kiest ten slotte een aantal projecten op basis van enkele criteria. x Stap 6: De selectie zal bekendgemaakt worden in de loop van de maand maart 2006. De projecten kunnen minimaal 1000 en maximaal 5000 euro ontvangen. Wil je ideeën over duurzame ontwikkeling opdoen? Surf dan naar www.duurzame-info.be.
42
] dubbelpunt november 2005 [
Drie soorten projecten komen in aanmerking: x Het inrichten van een groene, avontuurlijke speelruimte (dus niet de klassieke speeltoestellen) x Het openstellen of toegankelijk maken van open ruimtes of infrastructuur (bvb. een stuk privé-bos dat wordt opengesteld voor de jeugdbewegingen, een leegstaand klaslokaal dat gebruikt mag worden als repetitieruimte,...) x Het inrichten van tienerontmoetingsplaatsen Cera geeft een eenmalige steun van maximaal 2500 euro. Ongeveer 70 projecten kunnen ondersteund worden (Vlaanderen, Wallonië en Brussel samen). De projecten moeten ingediend worden door de jeugdraad, of een door de gemeente erkend jeugdwerkinitiatief (de jeugdbeweging, het jeugdhuis, de speelpleinwerking,...). Ze moeten passen binnen het jeugdwerkbeleid van de gemeente en ze moeten binnen één jaar realiseerbaar zijn. Bij elk project moet aandacht zijn voor overleg met de buurt, de wijk of alle andere betrokkenen. Het project mag ook niet alleen toegankelijk zijn voor of ten dienste staan van de eigen leden. Elke organisatie die een project indient, wordt gecontacteerd door een lid van de regionale adviesraden (RAR’s) van Cera voor een gesprek. Een deskundig samengestelde jury zal uiteindelijk de winnaars selecteren. De volledige projectoproep kan worden gedownload op www.cera.be/youngcera. Alle projectformulieren moeten ingediend worden voor 12 december 2005. Voor meer informatie over deze projectoproep: contacteer Cera, Kristien Martens, 016-27 96 58,
[email protected].
n 2005 e G a d e l a r o t s a JeuGdp me en hoop is n y c r e v o : t e zuurzo
wil JiJ ooK eens ‘vreemd Gaan’?!
Infodagen over vrijwilligerswerk in het buitenland Je bent tussen 18 en 30 jaar oud, studeert of werkt of… en staan bijna 30 jaar be je wilt er om de een of andere reden even tussenuit om iets benaming voor torale Dagen’, de totaal anders te doen? Je houdt van fascinerende culturen t weekends in he twee vormings en vreemde streken, schrikt niet terug van een uitdaging en s, at jeugdpastore najaar. Heel w je bent sociaal ingesteld? Dan is ‘intercultureel vrijwilligersrwijs leiders en onde jongerenbege werk’ wellicht iets voor jou! zich er verdiept mensen hebben elk jaar stuurt vIA vzw enthousiaste jongeren de wereld et jongeren aanb in een thema da in, niet als toerist, maar om er als vrijwilliger te leven en te eren, nd ki n langt. ve le ild werken met de plaatselijke bevolking en zo een andere culgew . Gewild of on Hoe g. in ur rz ve Cynisme lijkt in n tuur van dichtbij te leren kennen. Je vertrekt in de zomer. n tijd va lwassenen in ee ichtloosheid tz ui n jongeren en vo va al ira De eerste weken leer je de taal en word je wegwijs gemaakt sp e besmettelijke ? op ho en f ie geraak je uit di ct in je nieuwe omgeving en cultuur, daarna ga je aan de slag perspe heid? Is er nog . in en onverschillig er ep di in een vrijwilligersproject dat past bij jouw interesses. Je s e twee weekend e, ho : op or vo e Daarop gaan w ys verblijft meestal in een gastfamilie, waar je kost en inwoon t de anal rweekend staa rzuring zich ve n In het novembe va l se ijn krijgt. De volgende zomer keer je weer terug naar huis ch m doet het vers waar en waaro met een rugzak vol fijne, boeiende ervaringen, wat meer geleidingsbe voor? ze on e w inzicht in jezelf en in de kleine en grote wereld waarin je en rweekend zett en er ng jo ij w In het decembe en leeft. Je bent er rijker op geworden! ief kunn opvol perspect l of is dat ro n ee bril op: welk ho in ar da Zegt het je wel wat en wil je meer weten, dan ben je van en speelt religie bieden en hoe? harte welkom op de Infodagen van vIA. Die vinden plaats s met een nd ke net religie? ee w ee van 14 tot 18 uur op: tw rale dagen zijn te rs ee et H . De Jeugdpasto ag zaterd x zaterdag 29 oktober 2005 in de JeUGDDIenST (Kioskagavond en op r 2005, het be aanbod op vrijd m ve no 19 zaal), Kammerstraat 10, 9000 Gent t plaats op 18 en pen m Ke e ps weekend heef er w e Ant x zondag 27 november 2005 bij JInT (Zaal Utopia), Gré3 december. D acht in het rw tweede op 2 en ve n de or w trystraat 26, 1000 brussel s cor: deelnemer vormen het de . le mal meer informatie en inschrijvingen bij vIA, Draakstraat ingscentrum in l.be of www. .tg w Provinciaal vorm w w , be d. 37, 2018 Antwerpen, 03-235 94 19 en 03-235 92 22, nd je op www.ij meer nieuws vi
[email protected]. en neem alvast ook eens een kijkje op storaal. ond.vsko.be/pa de website: www.vIAvzw.be! en nk la b t argree : ‘etty’ door M over het leextra aanbod ruim publiek n ee or vo g oo mber om 20 theatermonol vrijdag 18 nove op um es ill H estellen ven van etty en je kunt ze b , ro eu 10 en kost uur. Kaarten
[email protected]. er via ijdantw p de ‘Jeugdpas-
] dubbelpunt november 2005 [
43
VORMing IK (Inleidingscursus)
SB (Scholingsbivak)
IK is een must voor al wie het eerste jaar leid(st)er is. Met leid(st)ers uit de buurt vertrek je op weekend en meteen – daar staat IK nu eenmaal om bekend – vlieg je erin. Alles draait rond spel en spelen. Je ontdekt verschillende soorten spelen, leert nieuwe spelen maken en tot in het oneindige variëren. Je activeert je creativiteit en fantasie. Je krijgt een heleboel begeleidingstips mee én een hoop frisse ideeën om zelf een programma voor te bereiden. Twijfel dus niet om mee te gaan op IK, want die is om vingers en duimen van af te likken!
Op SB mag jij niet ontbreken. Het is een vijfdaagse cursus waar je wordt ondergedompeld in alle aspecten van leiding geven. De leefwerelden van de afdelingen komen aan bod, in het bijzonder die van je eigen afdeling. Je leert de werking van andere leidingsploegen kennen, ontdekt wat ‘Chiro nationaal’ te bieden heeft en hoe een eigen plaatselijk netwerk je groep ondersteunt. Ook kom je te weten hoe dé Chiro denkt over milieu, geloof, relaties, migranten,… Zo kun je je eigen visie hieraan toetsen. En ondertussen wordt er veel gespeeld en ambiance gemaakt! Wie meegaat op SB maakt de juiste keuze! Elk verbond organiseert jaarlijks één of twee Scholingsbivakken. Tijdens elke vakantieperiode vindt er dus wel ergens één plaats. Zo kun je zelf kiezen waar en wanneer je op SB gaat. SB’s in de kerstvakantie: - 26-30 december 2005 SB verbonden Kempen en Mechelen - 26-30 december 2005 SB verbond Limburg - 26-30 december 2005 SB verbond Reinaert - 3-7 januari 2006 SB verbond Antwerpen
De kleine letters Praktisch? De organisatie van IK ligt in handen van de gewesten. Zij bezorgen je dus een uitnodiging met data en praktische informatie. Als je niet mee kunt met je eigen gewest, kun je aansluiten bij de IK van een buurgewest. Raadpleeg de gewestleiding of het regionaal Chirosecretariaat.
44
] dubbelpunt november 2005 [
Wie mag mee? Alle leiding die IK nog niet volgde. Je eigen (prille) leidingservaring staat centraal. Let wel: wie een attest van animator wil behalen moet minstens 16 jaar zijn of worden in het lopende kalenderjaar!
Prijs? € 71 Wie mag mee? Iedereen die in leiding staat én IK gevolgd heeft. Wie nog geen IK gevolgd heeft, moet 18 jaar zijn of worden in het lopende kalenderjaar. Let wel: wie een attest van animator wil behalen, moet minstens 16 jaar zijn of worden in het lopende kalenderjaar!
Attest van animator In de Chiro bestaat de animatorcursus uit twee delen: IK en SB. Na die twee cursussen én enkele weken stage in je eigen Chirogroep, krijg je het attest van Animator in het Jeugdwerk.
GROepSleIdInGSWeeKend 1 ben jij de nieuwe uitverkorene van de leidingsploeg of de enige echte Chinese vrijwilliger? Is het werk je op het lijf geschreven of ben je in een zwart gat gevallen? Heb je jaren ervaring met een onoverzienbaar palmares of werd je net voor de leeuwen gesmeten? ben jij er één of ben jij een ander, het maakt niet uit: HIer moeT Je ZIJn. De plek waar alles besproken kan worden over (en door) groepsleiding. De plek waar ideeën uitgewisseld kunnen worden tussen vb’s. De plek waar een proost zich nog thuis voelt tussen de jeugd.
“Het leVen ZOAlS Het IS VOOR CHIRO In de StAd”: deel 1 (en ZAl ZIJn)
Ken je de stad? voel je je erin thuis? Hou je van Chiro in de stad? Wil je de stad leren kennen? Steun je graag op maat? De Stadsgroepencommissie nodigt jou uit!
de delen van Zet de volgen het is (en als “Het leven zo iro in de Ch zal zijn) voor agenda: je Stad” nu al in in mechelen - 11 februari april: Prik- 31 maart - 2 in Gent kelweekend rtrijk - 22 april in Ko
op 26 november 2005 komen we samen in vilvoorde om het te hebben over de Stad en al haar geheimen: feiten en cijfers. Welke steden worden groter, welke worden langzaam maar zeker betekenisloos? Waar wonen mensen graag, hoe zit het met de migratie in vlaanderen én vooral: wat betekent dat voor de Chiro? In welke steden zullen Chirogroepen het moeilijker krijgen en waarom, in welke steden gaat Chiro een mooie toekomst tegemoet? Kunnen we ons hier op voorbereiden, en hoe? Je gaat naar huis met een pak info die van nut kan zijn in je gewest, je verbond, je commissie, enz.
Wanneer? 25 – 27 november 2005 plaats? Heibrand, Westmalle prijs? € 32
Wie mag mee? Groepsleid(st)ers, vb’s en proosten die IK en Sb hebben gevolgd en 18 jaar zijn of worden in 2005. Wie nog geen IK of Sb volgde, moet 19 jaar zijn of worden. Attest van Hoofdanimator GLW + een andere cursus + 30 uur stage in de eigen groep leiden tot het attest van Hoofdanimator in het Jeugdwerk.
Wanneer? 26 november 2005 tussen 10.30 en 14 uur
Inschrijven Geef een seintje aan Joke: JokeA@chiro. be, 02-502 93 50
plaats? vilvoorde prijs? Gratis
VOOR Alle CHIROCuRSuSSen Geldt InSCHRIJVen
Per e-mail: je naam en voornaam, adres, telefoonnummer, mailadres, de naam en periode en plaats van de cursus, naar
[email protected]. met de post: dezelfde gegevens, naar Kipdorp 30, 2000 Antwerpen.
betAlen
Als je inschrijving aangekomen is, sturen wij je een factuur. respecteer de uiterste inschrijvingsdatum (veertien dagen voor de cursus). Wie te laat inschrijft, betaalt € 7,50 extra voor een weekend of vijfdaagse. op cursus krijgt iedereen een attest van deelname. Als je dat indient bij je gemeente (meestal via de jeugddienst), betaalt die waarschijnlijk de inschrijvingsprijs geheel of gedeeltelijk terug.
We vragen alle deelnemers de cursus volledig mee te maken.
] dubbelpunt november 2005 [
45
Pijn, immens veel pijn, ik moet er helemaal van beven, de enige echte vb-car heeft het immers begeven! Ik bolde ermee rond zo fier als een papegaai, klein en gezellig, net als de Chiro van “de Vraai” met alle afdelingskleuren op zijn flanken, wil ik Chiro “de Vraai” bedanken! Ik mag nu al 3 jaar vb voor hen zijn, en ge moogt gerust weten, met deze bende is dat superfijn! Al zit rijden met de vb-car er niet meer aan, we gaan er opnieuw vollenbak tegenaan! nog nen dikke merci voor de leidingsploeg van nu en toen, ik blijf de goesting hebben om samen met jullie CHIro Te Doen!
berICHT AAn CHIro GIerLe! een Chirowormpje kle in Had eens een idee! “mag ik een beetje bij jou zijn? en zeg a.u.b. niet nee! Simpelweg om je te ple zieren, ik laat je niet in de ko u; tijdens de examens je cursus wat versieren, er gewoon zijn voor jou ! mijn Chirovriendje gr oot gaat zorgen voor de rest. Zij die werken voor ‘hu n brood’, ze doen nu extra goed hun best! Gezellig als een mega Chirogroep zijn we liefst met alle ‘wormpjes’ bij elkaar. Dan is het lekkere ‘Gi else troep’! maar dat is Chiro, nie twaar?” bij deze een stevige kn uffel en dikke bees voor de SUPerFAnTA STISCHe LeIDInG en UITSTeKenDe vb (van Chiro Gierle uiteraard!) Chiro-Gierle-Gr iet
, bedankt benny en Simon en het tische Chirojaar voor het fantas tjes veren. ook groe megakamp in be Komvan Chiro Kom aan alle leiding kan nieuwe leiding mer, met al die r stuk. wieso niet mee het Chirojaar so eld! ellen x verdraai-de wer
van vorig jaar, Aan alle leiding mp! het fijne Chiroka dankjewel voor neeen mooie herin Hier nog even weer ar maken we er ring... ook dit ja fs en jaar van! met lie een spetterend eistH tjes, Karo (Chiro vele Chirogroe it :)!) e Chirogroep oo Station, de best
Aan de La ngemarkse Chirowietj bedankt v es, oor het aa n le ren van de volksdanse n. Het ma akte van o kamp 1 big ns party! Zoe n, Chiro ‘t Scamande rke, Charlo tte en eve lien
46
] dubbelpunt november 2005 [
vele groetj es aan alle WADAmA van op To n chtenbiva k 2005! me aan iedere rci en die me e was! Lie Chiro Ixag se lot, odo, Lang emark
illen Ik zou even w edankt b zeggen: toch jaar Chiro voor het leuke afste en ToTem. De bra ooit aan de leukste Chiro , hé! Dikke top voor altijd aarschijnlijk kus van het w gkonijn van grootste sprin Chiro ToTem
eline verg ouen en S anne bakerman s (aanrade r!). Animatie voor op elk Chirofeestje! be l nu!
rin de Wulder zoem ge n specigroeten doen aa nl. bram alle menschen, kinders dat hij rap Chiro s ons heese moakt, Annelie meke en de gewestmadam arm. Damme langen endeld moen goan nog ne kier enen merin rules! drinken. Komko
Aan den A rrie, jamm er dat je n je bed kon iet uit op Startda g. Je gaat geven… er ene Dikke zoe n. De leid Lef van rip sters met mond.
g van De leidingsploe els wil Chiro Speelvog bedanonze proost Dirk nlange ken voor de jare merci, steun en inzet. Dirk
verbonde lijke startd ag, een echte ontm Wij doen de groeten oetingspla ats, fun, plezie aan Karel en Zielegr en veel v ieke, b n e e re rt lo ier, e gewoon re hem, je weet wel Hann u z e in le s u e k cc ! Groeten aan all heel veel su e Chirofre zou ik heel loeg. Ik sp g a in ks, id Hiphoi, hiermee le Chiro Lang onze er e Jo s doen aan d n tje ju oe gr je t de a g d graa ben zeker en emmie et h), useren, kus, eleenie, evelyn Liefste Sara (m rot gaat am jn zi e lli Ju ! s ke ren in eisje van Chiro Gaver je probeert al ja iding Chirom le ’n m in d tij die al komen, zalige mensen Dubbelpunt te emelgem jn zi e lli Ju ! en ijv gelukt! hartje zullen bl maar ons is het e ni an H s, ke ku illen we fantastisch! Dik via deze weg w onze fantastis en xxx che groepsleije de groetjes do vele kusjes aan onze lieve ding Freek & bo nna erie verdient virginie en Joha schatjes van Chiromeisjes het om op deze pagina te Ilse in Lendelede. We gaan Hallooo, lieve gele staan. veel su cces met jullie ons best doen om een medeleidster! Ik zie het 14 ambetante onderdanen. fantastisch jaar te maken. volledig zitten dit jaar! Lieve kusjes, Ir rris, Fun, DietKusjes, meet and greet. We zullen een superfluo, mar, Sanne, Kl aas, Daan, elmegasjiek, knalfelGeeL leno, Didi, Jore n, Lies, Samue l, team zijn! Kusje voor els, Ilse, Sara & vb Dico emma van ely xxx
Denken is een spel In De Banier ligt een leuk assortiment aan originele gezelschapspelen op jullie te wachten. De Banier verkoopt vooral mooi ingeklede en thematische spelen, zowel tactisch als speels van aard. Een buitenbeentje zijn de abstracte denkspelen voor 2 spelers van ‘Project GIPF’. Project GIPF is een reeks van 6 spellen en 3 uitbreidingssets. In de winkelrekken kun je de fraaie speldozen van Gipf, Zèrtz, Dvonn en Yinsh bewonderen. Met de uitbreidingssets kun je bepaalde spelregels uit de andere spelen toepassen op het basisspel Gipf.
Project Gipf is een uniek spellenproject. Het wordt uitgegeven door Don & Co, het bedrijfje van bedenker Kris Burm. Die bevlogen Antwerpenaar is één van de weinige Vlaamse spelontwerpers met naam en faam in het buitenland. Zijn website, www.gipf. com, is zeker een aanrader, maar dat zijn de spelen nog veel meer. De spelen kosten 25 euro per stuk, uitbreidingsset 1 kost 7,50 euro en uitbreidingsset 2 kost 10 euro.
Met je lidkaart krijg je op alle Creamix-artikelen 20% korting!
Aalst, Molenstraat 65, tel. 053-70 13 80 Antwerpen, Kipdorp 30, tel. 03-202 24 71 Brugge, Ezelstraat 69, tel. 050-33 86 51 Brussel, Kolenmarkt 85, tel. 02-511 44 31 Gent, Hoefslagstraatje 1, tel. 09-233 87 87 Hasselt, Vaartstraat 14, tel. 011-23 14 89 Leuven, J.P. Minckelersstraat 29, tel. 016-29 97 84 Mechelen, O.L. Vrouwstraat 6, tel. 015-41 02 34 Roeselare, Delaerestraat 16, tel. 051-24 35 11 Turnhout, Warandestraat 97, tel. 014-42 15 13
Meisjes hebben een staartje en jongens een diepe stem. Jij, beste beer hebt een staartje én een bromstem. Vertel eens: ben je haar of ben je hem? Meisjes dragen een rokje en jongens een broek. Maar wat is iemand - waag een gokje die rondloopt in een broekrokje? Leiders hebben borsthaar en leidsters hebben borstjes. Leider Jan heeft ze soms allebei. Wie kan me nu vertellen: Wat is hij? Leiders zijn grappig En leidsters zijn lief Maar soms is leider Gert Ook een hartendief. Jongens en meisjes... Ik snap het wel hoor, maar in de Chiro verlies ik soms het spoor... © Johannes Vanbinnebeek