1. OpenOffice.org downloaden en installeren Downloaden en installeren Achtergrondinformatie Tips... 21

Inhoudsopgave Voorwoord .................................................................................... 7 Nieuwsbrief................................................................................... 7 Introductie Visual Steps™....................................................... 8 Wat heeft u nodig? ..................................................................... 8 Uw voorkennis............................................................................. 9 Hoe werkt u met dit boek? .................................................... 10 De volgorde van lezen ............................................................ 11 Website ........................................................................................ 11 Toets uw kennis ........................................................................ 11 Voor docenten ........................................................................... 11 De schermafbeeldingen ......................................................... 12 1. OpenOffice.org downloaden en installeren

13

1.1 Downloaden en installeren ...................................................14 1.2 Achtergrondinformatie ................................................................20 1.3 Tips ............................................................................................21

Deel 1 Writer 2. Teksten maken en bewerken

25

2.1 OpenOffice.org de eerste keer starten .................................26 2.2 Een tekstdocument maken...................................................27 2.3 Spellingcontrole ...................................................................30 2.4 Tekst selecteren en wijzigen ................................................31 2.5 Documenten opslaan, sluiten en openen .............................33 2.6 Opsomming en nummering ..................................................36 2.7 Tekst laten inspringen ..........................................................42 2.8 Overzichten met tabs ...........................................................43 2.9 Tabstops en kolommen verplaatsen ....................................48 2.10 Achtergrondinformatie ..............................................................50 2.11 Tips ..........................................................................................51

3. Opmaakprofielen, automatisch correcties en afdrukken

55

3.1 Opmaakprofiel wijzigen ........................................................56 3.2 Opmaak kopiëren .................................................................58 3.3 AutoCorrectie .......................................................................60 3.4 Woordinvulling .....................................................................63 3.5 Tekst uitlijnen .......................................................................66 3.6 Woorden afbreken................................................................67 3.7 Niet-afdrukbare tekens tonen ...............................................70 3.8 Afdrukvoorbeeld ...................................................................71 3.9 Uw document afdrukken ......................................................73 3.10 Achtergrondinformatie ..............................................................78 3.11 Tips ..........................................................................................79

4. Afbeeldingen en vormen

81

4.1 Afbeeldingen invoegen.........................................................82 4.2 Afbeeldingen bijsnijden ........................................................84 4.3 Afbeeldingen vergroten, verkleinen en verplaatsen .............85 4.4 Effecten toepassen ..............................................................87 4.5 Bijschrift toevoegen ..............................................................88 4.6 Tekstframes .........................................................................91 4.7 Toelichtingen ........................................................................95 4.8 Sierlijke teksten met Fontwork .............................................98 4.9 Writer-documenten uitwisselen ..........................................102 4.10 Achtergrondinformatie ............................................................107 4.11 Tips ........................................................................................108

5. Rapporten en verslagen

111

5.1 Paginaformaat wijzigen ......................................................112 5.2 Inhoudsopgave ..................................................................115 5.3 De Navigator ......................................................................117 5.4 Inhoudsopgave bijwerken ..................................................119 5.5 Trefwoordenregister maken ...............................................120 5.6 Kop- en voetteksten ...........................................................127 5.7 Zoeken en vervangen ........................................................132 5.8 Achtergrondinformatie ..............................................................136 5.9 Tips ..........................................................................................137

6. Tabellen, mailings en macro’s

141

6.1 Tabellen invoegen ..............................................................142 6.2 Tabellen aanpassen ...........................................................144 6.3 Rekenen in tabellen ...........................................................146 6.4 AutoOpmaak ......................................................................152 6.5 Een mailing maken.............................................................154 6.6 Bestaande adreslijst gebruiken en wijzigen .......................165 6.7 Macro’s maken en gebruiken .............................................166 6.8 Macro’s verwijderen ...........................................................171 6.9 Achtergrondinformatie ..............................................................173 6.10 Tips ........................................................................................174

Deel 2 Calc 7. Rekenen met Calc

179

7.1 Cellen selecteren ...............................................................180 7.2 Gegevens invoeren ............................................................182 7.3 Optellen..............................................................................184 7.4 Kolombreedte en rijhoogte aanpassen...............................188 7.5 Horizontaal en verticaal uitlijnen ........................................191 7.6 Formules kopiëren .............................................................192 7.7 Delen..................................................................................198 7.8 Rijen en kolommen invoegen .............................................201 7.9 Achtergrondinformatie ..............................................................206 7.10 Tips ........................................................................................207

8. Functies en diagrammen

211

8.1 Percentages invoeren ........................................................212 8.2 Absolute verwijzingen in formules ......................................213 8.3 Formules met celnamen.....................................................216 8.4 Cellen samenvoegen en randen aanbrengen ....................220 8.5 Formules invoeren met de Functie-Assistent .....................224 8.6 Diagrammen maken ...........................................................228 8.7 Diagrammen aanpassen ....................................................231 8.8 Doel zoeken .......................................................................236 8.9 Achtergrondinformatie ..............................................................239 8.10 Tips ........................................................................................240

9. Calc als database

241

9.1 Titels fixeren .......................................................................242 9.2 Sorteren .............................................................................243 9.3 Meervoudig sorteren ..........................................................245 9.4 Nieuwe gesorteerde lijsten maken .....................................246 9.5 Gegevens filteren ...............................................................249 9.6 Rekenen met datums .........................................................251 9.7 De huidige datum gebruiken ..............................................254 9.8 Mailing maken met etiketten ..............................................257 9.9 Uw volgende mailing afdrukken .........................................266 9.10 Werkbladen afdrukken .....................................................267 9.11 Achtergrondinformatie ............................................................272 9.12 Tips ........................................................................................273

10. Subtotalen, draaitabellen en macro’s

277

10.1 Reeksen maken ...............................................................278 10.2 Keuzelijsten ......................................................................280 10.3 Invoer controleren ............................................................283 10.4 Subtotalen berekenen ......................................................287 10.5 Draaitabellen maken ........................................................291 10.6 De draaitabel bijwerken....................................................293 10.7 De draaitabelindeling wijzigen ..........................................295 10.8 De draaitabel filteren ........................................................297 10.9 Macro’s maken en gebruiken ...........................................299 10.10 Macro’s verwijderen .......................................................303 10.11 Achtergrondinformatie ..........................................................305 10.12 Tips.......................................................................................306

Deel 3 Impress 11. Presentaties maken met Impress

311

11.1 De Assistent Presentatie ..................................................312 11.2 Dia’s indelen met lay-outs ................................................314 11.3 Een dia toevoegen ...........................................................315 11.4 De indeling aanpassen.....................................................319 11.5 Diagram invoegen ............................................................321 11.6 Diamodel aanpassen .......................................................327 11.7 Afbeelding als achtergrond ..............................................329 11.8 Tabel maken ....................................................................330 11.9 Film in uw presentatie ......................................................334 11.10 De diasorteerder ............................................................335 11.11 Achtergrondinformatie ..........................................................338 11.12 Tips.......................................................................................339

12. Presenteren met Impress

341

12.1 Uw presentatie bekijken ...................................................342 12.2 Automatische diawissel instellen ......................................343 12.3 Diawissel aanpassen .......................................................345 12.4 Presentatie-instellingen ....................................................347 12.5 Aangepaste presentatie ...................................................350 12.6 Animaties .........................................................................354 12.7 Interactie ..........................................................................359 12.8 Geluid toevoegen .............................................................360 12.9 Symbolen gebruiken als interactieknoppen......................362 12.10 Uw presentatie per e-mail verzenden.............................364 12.11 Presentatie op cd of dvd ................................................366 12.12 De presentatie in een internetbrowser ...........................368 12.13 Presentatie als hand-out afdrukken................................374 12.14 Achtergrondinformatie ..........................................................377 12.15 Tips.......................................................................................378

Bijlagen A. OpenOffice.org instellen ................................................381 B. Hoe doe ik dat ook alweer? ...........................................385 C. Oefenbestanden kopieren naar de harde schijf van uw computer ..............................................................395 D. Index ......................................................................................398

10

Hoe werkt u met dit boek? Dit boek is geschreven volgens de Visual Steps™-methode. De werkwijze is eenvoudig: u legt het boek naast uw computer en voert alle opdrachten stap voor stap direct op uw computer uit. Door de duidelijke instructies en de vele schermafbeeldingen weet u precies wat u moet doen. Door de opdrachten direct uit te voeren, leert u het snelste werken met de computer. In dit Visual Steps™-boek ziet u verschillende tekens. Die betekenen het volgende: Handelingen Dit zijn de tekens die een handeling aangeven: De muis geeft aan dat u iets met de muis moet doen. Het toetsenbord betekent dat u iets moet typen op het toetsenbord. De hand geeft aan dat u hier iets anders moet doen, bijvoorbeeld een cd-rom in de computer stoppen. Ook wordt de hand gebruikt bij een handeling die u al eerder heeft geleerd. Naast deze handelingen wordt op sommige momenten extra hulp gegeven om met succes dit boek door te werken. Hulp Extra hulp vindt u bij deze tekens: De pijl waarschuwt u voor iets. Bij de pleister vindt u hulp mocht er iets fout zijn gegaan. 1

Weet u niet meer hoe u een handeling uitvoert? Dan kunt u dit met behulp van de cijfers achter deze voetstapjes opzoeken achter in het boek in de bijlage Hoe doe ik dat ook alweer?

In aparte kaders vindt u algemene informatie en tips over computers en programma’s. Extra informatie De kaders zijn aangeduid met de volgende tekens: Bij het boek vindt u extra achtergrondinformatie die u op uw gemak kunt doorlezen. Deze extra informatie is echter niet noodzakelijk om het boek door te kunnen werken. Bij een lamp vindt u een extra tip voor het gebruik van de programma’s.

25

2. Teksten maken en bewerken Tekstverwerking is één van de meest gebruikte toepassingen op de computer. Dat geldt niet alleen voor het bedrijfsleven maar ook steeds meer voor de privégebruiker. Een tekstverwerkingspakket is dan ook het belangrijkste en meest uitgebreide onderdeel van de meeste Office-programma’s. In OpenOffice.org is Writer de tekstverwerker. U zult zien dat dit programma alle mogelijkheden heeft die u misschien al uit andere tekstverwerkingsprogramma’s kent. Met Writer maakt u probleemloos een korte brief, maar ook een professioneel werkstuk of verslag. In dit hoofdstuk leert u een aantal belangrijke basisfuncties van Writer. Wanneer u de oefeningen volgt, leert u naast de normale functies om tekst in te voeren en te verbeteren ook al enkele mogelijkheden om uw documenten een professionele indeling te geven. In dit hoofdstuk leert u: • • • • • • • • • • •

uw gegevens invoeren in OpenOffice.org; een nieuw document maken; tekst invoeren; de spellingcontrole gebruiken; teksten selecteren; de opmaak veranderen; documenten opslaan en openen; lijsten maken met opsommingstekens of nummers; ingesprongen teksten maken; tabstops instellen en gebruiken; kolommen verplaatsen.

Tip OpenOffice.org instellen In dit boek wordt gewerkt met de standaard instellingen in de programma’s van OpenOffice.org. Wilt u bepaalde opties wijzigen, lees dan Bijlage A OpenOffice.org instellen achter in dit boek.

26

Basisboek OpenOffice.org

2.1 OpenOffice.org de eerste keer starten Als u OpenOffice.org de eerst keer start, moet u een aantal gegevens invullen. Dit zijn gegevens die automatisch in het programma kunnen worden getoond. U hoeft u niet bij OpenOffice.org of een andere organisatie te registreren. Dubbelklik op

In vier stappen voert u uw gegevens in: Klik op

Typ uw voornaam, achternaam en initialen Klik op

Hoofdstuk 2 Teksten maken en bewerken

27

Als u automatisch op updates wilt laten controleren: Klik op

Als u geen updates wilt ontvangen, klikt u het vinkje weg bij

Klik een rondje

bij

Eventueel kunt u uw pakket later registreren: Klik op

2.2 Een tekstdocument maken In het openingsvenster kiest u de taak die u wilt uitvoeren. Voor tekstverwerking kiest u Tekstdocument: U ziet het openingsvenster:

Klik op

28

Basisboek OpenOffice.org

Let op! Alleen de knoppen, zoals , zijn hyperlinks. De tekst die erachter staat, is geen hyperlink. U moet dus op de knop zelf klikken. Tekstdocumenten, zoals brieven, verslagen en rapporten, maakt u in Writer. Als u al ervaring met andere tekstverwerkingsprogramma’s, zoals Microsoft Word (tot versie 2003) heeft, zult u de meeste knoppen herkennen. Latere versies van Word wijken af wat betreft bediening, maar de mogelijkheden zijn veelal gelijkwaardig. Bovenaan ziet u de titelbalk. Hierin staat de naam van het document en het programma: Daaronder ziet u: - de menubalk - de werkbalk Standaard - de werkbalk Opmaak U ziet het lege werkblad. Hier typt u uw tekst. Boven en naast het blad staat de liniaal: Onder in het venster ziet u de statusbalk: De belangrijkste knoppen leert u gebruiken in dit en de volgende hoofdstukken. Ook leert u de werkbalken aan uw situatie aan te passen door knoppen toe te voegen of te verwijderen. U maakt nu een korte tekst. Deze begint met een kopregel. Daarvoor gebruikt u een standaard kopregelopmaak. Hierin zijn het lettertype, de grootte en opmaak vooraf ingesteld: Klik bij

Klik op

op