Workshops
1. English Children's Books in the Classroom: the what & the how -- Tatia Gruenbaum (The Little English Library (TLEL) en AVANS School of International Studies) The reading of English children's books can be a most valuable and creative way of supporting the language development of Young English Learners. Three frequently asked question, however, are: which books are suitable for the Early English Classroom, which books will be popular with the Young Learner in the ´onderbouw, middenbouw´ and ´bovenbouw´, and, which simple, book-related activities can be introduced to engage pupils. Tatia Gruenbaum will be running a practical workshop filled with book suggestions and ideas on how to use them easily and effectively in the classroom. She will also provide tips on how to set up an English School Library Corner to encourage greater reading of English. Deze workshop wordt gegeven in het Engels. Ronde 1
2. Buurtalen en vroeg vreemdetalenonderwijs: materiaal en organisatie -- Derk Sassen en Riet Steffan (coördinator Duits) Bij de ontmoeting met de buurtaal in Duitse basisscholen en de introductie van de buurtaal in het Nederlandse basisonderwijs blijkt dat de competenties van de leerkracht, de plannen van de school en het beschikbare materiaal niet altijd overeenkomen. De zog. Euregioscholen hebben daarvoor een oplossing gezocht via materiaalontwikkeling, nascholing van docenten en uitwisseling. In de onderbouw wordt het Elena-pakket ingezet, een volledige online leeromgeving voor kinderen tussen 5 en 8 waarmee kinderen ook zelfstandig aan de slag kunnen. In de bovenbouw hebben de leerkrachten bronnenboeken samengesteld. In de workshop gaan we in op dit materiaal en de manier waarop de scholen het buurtaalonderwijs organiseren. Ronde 1 3a. Classroom English for beginners -- Paulien Lammers (3Es) Betere en leukere lessen Engels – dat willen alle basisschoolleerlingen en leerkrachten! Daarom scholen steeds meer Nederlandstalige leerkrachten zich bij zodat ze makkelijker en beter een leuke les kunnen geven in het Engels. Of dat nu in groep 8, 5 of 1 is. Tijdens deze
workshop gaan we heel praktisch aan de slag met Classroom English. Er is een groot aantal activiteiten zoals a game, a song, a chant, a speaking task en er zijn worksheets die u de dag erna meteen in de Engelse les met uw leerlingen kunt gebruiken. Let op! Er is ook een workshop voor leerkrachten die al wat meer ervaring hebben met lesgeven in het Engels. Deze workshop wordt gegeven in het Engels. Ronde 3 3b. Classroom English for advanced learners -- Paulien Lammers (3Es) For quite some time, you have been happily teaching your English lessons in groups 1, 5 or 8. You know the English book you teach from well. You regularly spice up your lessons with songs, games and videos. But like the hungry caterpillar, you still want more … Good for you! Come to this highly practical workshop to join in the fun of some effective classroom activities that you could use in your next lessons. As the workshop is in English, it will also help you enhance your Classroom English. Note! There is another workshop for teachers who have little or no experience teaching English in groups 1 to 8. Deze workshop wordt gegeven in het Engels. Ronde 1 4a. CLIL voor beginners voor bovenbouw -- Jenico Olls (OBS Passe Partout) This is a workshop for teachers who would like to start doing CLIL lessons. What is a CLIL-lesson? Where do you start? How do you prepare such a lesson? What can you CLIL? These type of questions will all be answered here. A good combination of theory and practice. Practical ideas that enable you to start off immediately with CLIL lessons. Deze workshop wordt gegeven in het Engels. Ronde 1 4b. CLIL voor gevorderden voor bovenbouw -- Jenico Olls (OBS Passe Partout) This is a workshop for teachers who are already doing CLIL-lessons (like Halloween, summer,...), but who would like to know more about how you CLIL a "WO"-
lesson (geography, history, biology, science, technology) or a math lesson. Where/How do you start? What can you CLIL? Lots of questions are answered during this workshop. You wil get a glance on how CLIL lessons are done. Practical ideas and tips are given. Deze workshop wordt gegeven in het Engels. Ronde 2 5. Dagonderwijs aan hoogbegaafden -- Judith Zom en Vera Martens (Lavoor) Tijdens het eerste deel van deze workshop komt u middels een prezi meer te weten over hoogbegaafdheid en de problemen waar hoogbegaafde leerlingen tegenaan lopen. Tevens lichten wij toe hoe wij ons onderwijs hebben aangepast aan deze doelgroep om aan te kunnen sluiten bij hun onderwijsbehoeften. In het tweede deel van de workshop gaan we praktisch aan de slag en laten we zien hoe wij Engels toepassen in onze dagelijkse praktijk. Ronde 3
6. Differentiëren doe je zo... -- Ton de Kraay (Hogeschool Rotterdam) In het eerste kwartier deze workshop gaan we differentiatie in het talenonderwijs van verschillende kanten bekijken en bespreken. De rest van de tijd gaan we aan de slag door verschillende activiteiten van de Engelse taalles te differentiëren. Differentiëren in kleine stappen, grote stappen, per activiteit, of met de hele school: Differentiëren doe je zo... Ronde 2, 3 7. Early English: what’s going on? -- Marianne Bodde (Marnix Academie) In deze workshop gaat Marianne Bodde met de deelnemers in gesprek over mogelijke eindniveaus die acht jaar vvto kan opleveren. Vragen die centraal staan: Welke rol speelt de methode daarbij? Welke rol speelt CLIL? Hoe zorg je voor en hoe borg je de kwaliteit van vvto? Ronde 2
8. Engels in een toekomstgericht curriculum -- Annette Thijs (Bureau Platform Onderwijs2032/SLO) en Ria van der Vorle (SLO) In 2015 presenteerde het Platform Onderwijs2032 een voorstel voor toekomstgericht onderwijs. Dit advies vormt de basis voor herijking van het curriculum voor zowel het primair als het voorgezet onderwijs. Eén van de onderdelen van dit advies is versterking van Engels en het bredere domein taal en cultuur in het basisonderwijs in een doorlopende lijn naar het voortgezet onderwijs. Deze workshop geeft een toelichting op dit advies en het proces waarin het in 2016 wordt vormgegeven. Er is ruimte om mee te denken over wenselijke doelen en inhouden voor het basisonderwijs, wat er nodig is voor een soepele overgang naar het voortgezet onderwijs, en wat dit bete kent voor competenties van leraren. Ronde 3
9. Engels Leren is Engels Doen -- Kathryn Baak (Christelijke Hogeschool Ede) “Engels leren is Engels doen” is het motto van de nascholing “Vroeg Engels” van de CHE. De titel zegt veel over de manier van werken van Kathryn Baak. Ze is “native speaker” en vvto-trainer bij de CHE in Ede. Het betreft een praktische workshop die je zowel inspiratie geeft als inzicht brengt, en waarmee je de volgende dag in je klas direct aan de slag kunt. De workshop is voornamelijk bedoeld om mee aan de slag te kunnen in de onderbouw. Deze workshop wordt gegeven in het Engels. Ronde 2 & 3 10. eTwinning – Internationaal online samenwerken -- Sabien Adelaar (EP-Nuffic) Met eTwinning doen leerlingen internationale ervaring op, worden ict-vaardigheden gestimuleerd én kan de verplichte lesstof op een inspirerende manier worden gegeven. eTwinning is een online community voor scholen in Europa. Docenten kunnen via het platform scholen zoeken om gezamenlijk een internationaal project te starten en dit vervolgens met behulp van ict uit te voeren. Tijdens de workshop krijgt u aan de hand van voorbeelden een duidelijk beeld van hoe u met eTwinning kunt starten. Ronde 1 & 2
11. eTwinning en VVTO: a match made in heaven -- Yvonne Scherphof (Such Fun!) Internationalisering is een belangrijk onderdeel van het Den Bosch Early English Programme van Such Fun!, waar de lessen vanaf groep 1 gegeven door native speakers én pas afgestudeerde Nederlandse leerkrachten. eTwinning projecten zijn daar een geweldig middel voor: je leerlingen kunnen wat ze leren in de lessen meteen toepassen in projecten met leeftijdgenoten in het buitenland. Een grotere motivator voor je leerlingen om Engels te gebruiken is nauwelijks denkbaar! Ronde 3
12. FoTo: een beeld van het onderzoek en de ervaringen in het eerste jaar tweetalig primair onderwijs -- Karien Coppens(Radboud Universiteit Nijmegen) en Hedi Kwakkel (BS de Lanteerne) In deze workshop zal een beeld worden geschetst van de pilot tweetalig primair onderwijs (tpo) die in schooljaar 2014-2015 van start is gegaan. Aan de hand van de resultaten van de startmeting van het flankerend onderzoek (FoTo) van deze pilot, zal beschreven worden wat landelijk nu al te zien en zeggen is. De bevindingen zullen gekoppeld worden aan do’s en don’ts uit de praktijk. Door middel van een aantal interactieve werkvormen zult u zelf gaan ervaren wat tpo is en er zal ruimte zijn voor dialoog over de (on)mogelijkheden van implementatie van tpo in uw eigen onderwijspraktijk. Ronde 3 13. Het meten van de ERK-niveaus Engels in groep 8; in kaart brengen wat de leerling kan -- Eveline van Baalen (Bureau ICE) In opdracht van EP-Nuffic ontwikkelt Bureau ICE een eindtoets Engels voor groep 8-leerlingen. De toets zal een uitspraak doen over de beheersing van de ERK-niveaus van de leerling, voor de onderdelen woordenschat, begrijpend lezen en begrijpend luisteren. Tijdens de workshop zullen de deelnemers kort kennismaken met het Europees Referentiekader en kunnen testen hoe goed hun eigen inzicht in deze referentieniveaus is. Ook krijgen zij een introductie in hoe toetsvragen ontwikkeld worden. Natuurlijk wordt tijdens de workshop een en ander laten zien en verteld over de ontwikkelde Eindtoets Engels. Ronde 1
14. Hoe help je zwakke spellers in het Engels? -- Ans van Berkel Hoewel de Engelse spelling lastiger is dan die van het Nederlands, wordt er in het onderwijs weinig aandacht aan besteed. Voor het gros van de leerlingen is dat geen probleem: ook zonder spellingonderwijs blijken ze op een zeker moment de spelling van Engelse woorden te weten. Een deel van de leerlingen lukt dat niet. Het zou voor hen een betere start in de brugklas (waar ook spelling belangrijk wordt) betekenen wanneer ze al op de basisschool hun spelling hadden kunnen verbeteren. In de presentatie bespreek ik hoe zwakke spellers in het Engels van groep 8 gericht geholpen kunnen worden. Ik maak daarbij gebruik van het signaleringsdictee Engels (gratis te downloaden op www.europeesplatform.nl/basisonderwijs/webwinkel). Ronde 1 15. How to Use the world to power up your (special) education! -- Judith Pijpers en Mariette v/d Bosch (SBO Marlijn) In deze workshop willen wij u kennis laten maken, met de do’s and dont’s van internationaliseren binnen het onderwijs. Wat leidt tot een succesvol project? Wat is de toegevoegde waarde voor de leerlingen en leerkrachten? En hoe pas je dit toe binnen de voorwaarden van een school? Kortom een workshop waarin we u, a.d.h.v. ervaringen, handvatten willen geven om en hoe de wereld ook in uw school te halen! Ronde 2 & 3
16. Interactive Classroom Activities in English. How do I do that?! -- Kathleen Moore (Enschedese Schoolvereniging) This workshop is specifically oriented at the middle age groups, but all teachers who would like to add a playful element to their lessons with interactive classroom activities are welcome. Aside from working with an English method, you often want an activity that you can use at the snap of your fingers. The goal of this practical workshop is to do just that. And of course to have an activity that you can use during your next English lesson. Deze workshop wordt gegeven in het Engels. Ronde 1 & 2
17. Internationalisation in the VVTO classroom? -- Helena Schroder-Rogers (British Council) Yet another box to tick? Come to this practical workshop for ideas of how to tick three boxes at once (CLIL, Cooperative learning and Internationalisation) in a fun and engaging way. Stanley is looking forward to meeting you Deze workshop wordt gegeven in het Engels. Ronde 2
18. Internationaliseren in het basisonderwijs? Help! Hoe doe ik dat? -- Myrna Feuerstake (EP-Nuffic) en Wil Fritz (Edese Schoolvereniging) In deze workshop gaan wij dieper in op wat er precies onder internationaliseren wordt verstaan en laten wij u verschillende tools zien die u helpen internationaliseren in uw school vorm te geven. Daarnaast geven wij u een kijkje in de keuken van een basisschool die ‘Internationalization at large’ heeft uitgevoerd, zodat u met praktische tips naar huis gaat. Ronde 1 & 3
19. Krijg je klas aan de praat: Spreekvaardigheid bevorderen bij jonge kinderen -- Marion Ooijevaar (Hogeschool Utrecht) Hoe kan ik mijn leerlingen meer Engels laten praten is een veelgehoorde vraag bij leerkrachten. Tijdens deze workshop kijken we eerst naar de voorwaarden voor het kunnen spreken in het Engels. Waar moet je aan denken en wat moet je doen voordat leerlingen Engels kunnen gaan praten. Daarna komen allerlei spreek-activiteiten aan bod die je direct kunt toepassen in de klas, van groep 1 tot en met 8. En ook ervaar je, met een spel, hoe het is om spreekstrategieën te gebruiken. Marion Ooijevaar is docent van de post-HBO opleiding ‘Specialist vroeg vreemdetalenonderwijs Engels’ van de Hogeschool Utrecht. Ronde 2 & 3 20a. Kwaliteitsbeleid voor beginnende scholen -- Paul Groot (Enschedese Schoolvereniging) en Karel Philipsen (EarlyBird) Bent u net begonnen of gaat u starten met vvtoE? Dan krijgt u in deze workshop alle informatie voor een gefaseerde invoering en daarbij behorend kwaliteitsbeleid. Hoe kan de school in drie of vier jaar, uitgaande van de eigen situatie, werken naar de landelijke standaard? Een workshop met veel interactie waarin de scholen een globale quickscan kunnen doen aan de hand van de (hoofd)kenmerken van de landelijke standaard.
Ronde 2
20b. Kwaliteitsbeleid voor ervaren scholen -- Paul Groot (Enschedese Schoolvereniging) en Karel Philipsen (EarlyBird) Geeft u al een aantal jaren vvtoE maar heeft u nog niet het keurmerk van een erkende vvtoE-school? Wilt u weten waar uw school op dit moment staat en wat er (nog) nodig is om dat keurmerk wel te halen? In deze workshop met veel interactie lopen we aan de hand van voorbeelden door de landelijke standaard. Hoeveel CLIL geeft uw school al? Welke competenties zijn nodig voor verbreding en verdieping van uw programma? Ronde 3 21. Leerlijn Engels groep 1-8 (VVTO): 'Aan de slag met…' -- Madeleine Gibson (SLO) In deze workshop toont SLO in samenwerking met EP Nuffic hoe scholen gericht aan doelen kunnen werken voor Engels in groep 1-8. Centraal staan de gebieden 'spreken en gesprekken voeren’ en 'luisteren en begrijpen'. Daarnaast is er uitgebreide uitleg over de opbouw in moeilijkheidsgraad en wat de leerkracht in de groep kan doen om zijn doelen voor kinderen te bereiken. Ronde 1 & 2 22. Let's CLIL, it's chill! -- Klaas Hoorn (Marnix Hogeschool) In deze workshop gaat Klaas Hoorn in op vragen, dilemma's en uitdagingen van de leerkracht die met primary CLIL aan de slag gaat. Kan iedere leerkracht met CLIL overweg? Waar moet je aan denken? Hoe werkt CLIL in de praktijk? Hoe verloopt de doorlopende leerlijn? Ronde 1
23. Scaffolding in action -- Karin Winkel (Hogeschool Rotterdam) en Carly Klein (Windseheim) Scaffolding, het ‘steigertje’ dat de leerkracht bouwt waarop de leerling even kan gaan staan om zijn volgende stap in zijn ontwikkeling te maken (aldus Vygotsky), kent vele verschijningsvormen. De hulp die bij de Engelse les geboden kan worden, kan visueel zijn maar ook plaatsvinden in de dialoog met de leerlingen. In deze workshop laten we u zien op welke manieren scaffolding kan plaatsvinden. We gaan actief aan de slag om verschillende
vormen van scaffolding uit te proberen en toe te passen. Naast kennis van verschillende soorten vragen is een bewuste inzet van de juiste vragen van groot belang. Wij laten u zien dat dit zorgt voor een effectieve ondersteuning van de leerling. Ronde 2 24. Subsidiemogelijkheden voor docentenmobiliteit en internationale samenwerking in het primair onderwijs. -- Rea Adjei-Badu en Elvira Arkesteijn (EP-Nuffic) In deze workshop wordt ingegaan op de subsidiemogelijkheden die het Europese programma Erasmus+ biedt voor het primair onderwijs en geven we tips voor het schrijven van een goede aanvraag. Daarnaast gaan we ook in op de mogelijkheden die er zijn in de nationale subsidieregeling voor internationalisering in het primair onderwijs. Ronde 1 & 2
25. Teaching language through Drama -- Maria Kelly (EarlyBird) “I can’t act for toffee!” Well, neither can I! However, I do know how to help learners explore drama, have fun and improve their English skills all at the same time. In this workshop, I will share some techniques to help you on your way to getting more out of your language lessons through drama. Deze workshop wordt gegeven in het Engels. Ronde 1 26. Ten Key Factors That Influence Successful Bi- and Multilingualism: Teaching Multilingual Children -- Tracey Tokuhama (Facultad Latinoamericana de Ciencias Sociales (FLACSO)) In this interactive workshop we will look at ten key factors that influence successful bilingualism and multilingualism and define the role of home, school and community in this process. We will begin by dispelling many myths around this topic and then see how this changes our in-class practice as well as general school policies.The second part of this session will focus on specific examples that participants bring to the discussion (come with questions!). The workshop facilitator is the mother of three successful multilingual children (English, Spanish, German and French). Deze workshop wordt gegeven in het Engels.
Ronde 2 & 3 27. Uitwisseling met basisschoolleerlingen in het buitenland -- Jan Heijman (BS de Horn) Het is voor basisschoolleerlingen erg leerzaam en vooral erg spannend om met klasgenoten naar een school in het buitenland te gaan. Op basisschool De Horn hebben we al jaren ervaring op dit gebied. Waar moet je rekening mee houden? Ronde 2 & 3
28. UNESCO-scholen en Wereldburgerschap -- Marieke Brugman (EP-Nuffic) UNESCO-scholen proberen in hun onderwijs bij te dragen aan de missie van UNESCO: vrede in de hoofden van mensen. Eén van de thema’s die ze daarvoor inzetten is Wereldburgerschap. Hoe kan wereldburgerschap een bijdrage leveren aan wereldvrede, en vooral: hoe ziet dat er in de praktijk uit? Er zijn in Nederland een kleine 40 UNESCO-scholen, van basisonderwijs tot HBO. Wereldwijd telt het netwerk zo’n 10.000 scholen. Allemaal werken ze aan dezelfde thema’s. Een workshop met meer informatie over het UNESCO-scholennetwerk, en een praktische blik op de rol van wereldburgerschap daar in. Ronde 1 29. Vvto en Cooperatief leren 2 -- Francis Kutschruiter (Step by Step Engels op de basisschool) Deze workshop coöperatief leren is een vervolg op de workshop Coöperatief Leren die 2 jaar geleden op de EP conferentie werd gehouden, maar kan ook prima worden bezocht door nieuwe participanten. Er wordt kort stil gestaan bij de input (Karshen) en output (Swain) theorie en de Schijf van Vijf (Westerhof). Verschillende coöperatieve werkvormen worden behandeld met gerichte ideeën over hoe je deze werkvormen kunt inzetten in de klas. Ook de verschillende taken die leerlingen kunnen vervullen om de interactie in goede banen te leiden komen in deze workshop aan de orde. Ronde 1 & 2 30. VVTO Engels > gewoon doen ?! -- Marian Schreppers (Nicolaas Beetsschool)
Starten met vroeg Engels en internationalisering: je staat er niet meer alleen voor tegenwoordig en kunt terugvallen op ervaringen en kennis van collega-scholen. Welke tips hebben zij? Hoe vind je hen? En vooral: hoe regel je een goed aanbod van VVTO en internationalisering in je eigen school? Marian Schreppers vertelt over haar ervaringen, zorgt voor een interactieve discussie en beantwoordt graag je vragen. Ronde 1 & 3
31. Vvto Frans -- Alliance Francaise Workshopomschrijving volgt z.s.m. Ronde 2 31. Wij de wereld in; een eerste stap naar internationalisering. -- Marly de Geus (De Eglantier) Op welke manier kun je kinderen handvatten geven om zich te ontwikkelen tot wereldburger? Welke basisvaardigheden hebben kinderen hiervoor nodig? Vanuit onze onderwijspraktijk willen we je graag ideeën geven en praktijkvoorbeelden laten zien over hoe je internationalisering een plek zou kunnen geven bij jou op school. Zo werken wij onder andere met persoonlijke leerdoelen en gaan we tijdens lessen op zoek naar overeenkomsten en verschillen tussen andere landen en culturen. Hierbij maken we gebruik van de culturen en achtergronden die bij ons op school aanwezig zijn. Ook hoeft leren niet altijd in een klaslokaal te gebeuren. We werken op o.b.s. De Eglantier Voorhof met het IPC (International Primary Curriculum). Vanuit deze basis geven we vorm aan internationalisering bij ons op school. Ronde 1
Lunchpresentaties U kunt tijdens de lunchpauze zowel genieten van een broodje als ook luisteren naar diverse lunchpresentaties van uitgevers. Zij laten aan de hand van hun (les)materialen zien hoe u een les Engels het beste vormgeeft:
TigTag World presenteert: Look, Learn, Act! – 3 proven CLIL techniques using film to stimulate learning. British Council presenteert: Young Learners Cambridge examens voor leerlingen tussen de 7 en 12 jaar oud. Wat zijn dit voor examens en hoe bereid je je klas voor? Pearson Education presenteert: Natuurlijk Engels op de basisschool - Wat is doeltaal = voertaal en hoe zorg je dat de leerlingen spreken in de klas?
