Met BANDITO kan je zelf makkelijk een boek ontwerpen door gebruik te maken van de basisvormen en de editor. Neem, voor je begint, even de tijd om deze handleiding door te lezen. Het helpt je op weg en geeft tips om makkelijk te werken, waardoor je er een nog leuker boek van kan maken. Belangrijk om te weten:
via de BANDITO site wordt je naar de Editor geleid. Dit is in de NX omgeving. Dat zie je ook in het adresbalkje bovenin. Hier staan onze bestanden waar je mee kan werken. Commando’s zoals je die in Windows gebruikt (bv Ctrl Z voor ongedaan maken) functioneren hier daarom niet.
Een boekje maken Bekijk eerst de voorbeelden en kies een thema: Joe, Jack of Billy. Klik “aan de slag” en je kan beginnen. De editor wordt vervolgens opgestart.
De voorbereiding Fotobestanden (geldt ook voor illustraties) Om te beginnen ga je foto’s laden. • zet alle foto’s die je wil gebruiken in 1 map op je eigen computer. • geef de foto’s een duidelijke naam. • zorg ervoor dat de foto’s minimaal 150 dpi groot zijn, dan weet je zeker dat je straks een scherpe afdruk hebt. Wanneer je een beeld gebruikt dat een te lage resolutie heeft zie je dit gebeuren: er verschijnt een grote driehoek met een uitroepteken. Wanneer je met je cursor over de illustratie gaat verandert de driehoek in geel en kun je zien welke resolutie de foto wel heeft.
Tekstbestanden • BANDITO boeken hebben een vraag-en-antwoord lay out, maak per persoon (of pagina, leerling, leerkracht etc) een tekstbestand aan en geef dit een duidelijke naam, bijvoorbeeld de naam van de leerling. • hou rekening met de beschikbare ruimte en de hoeveelheid vragen die je kan stellen, dit verschilt per thema en daarom is het handig om vooraf te beslissen of je Jack, Joe of Billy gaat maken. • straks, bij het opmaken, kan je de tekst van de Word-bestanden knippen en plakken in de BANDITO editor.
www.bandito.nl | 1
Foto’s importeren
Stel, je hebt besloten om Billy te maken, dan is dit je beginscherm.
Bovenin de balk staan de volgende ikonen:
Klik op het rechter ikoon en het volgende veld verschijnt:
Klik op
en selecteer de foto’s die je wilt gebruiken. Je kan er meerdere tegelijk selecteren.
TIP 1 Importeer de foto’s in delen (bijvoorbeeld per 10 stuks tegelijk), het laden neemt namelijk nogal wat tijd in beslag.
De foto’s worden nu geladen en verschijnen één voor één in het scherm bovenin. Foto’s met een wat grijzige tint moeten nog geladen worden. Een geladen foto is helder van kleur.
TIP 2 een geladen foto kan je ook herkennen aan het helder groene kader dat eromheen staat. Is het kader donkergroen, dan is de foto nog niet geladen. Het kader verschijnt als je met de muis over de foto gaat.
In deze schermafbeelding is te zien dat de twee linker foto’s grijzer zijn dan de andere foto’s. Dit betekent dat die foto’s nog niet geladen zijn. De heldere foto’s zijn wél geladen.
www.bandito.nl | 2
TIP 3 Om te voorkomen dat je werk kwijtraakt, is het belangrijk om regelmatig het document op te slaan. BANDITO vraagt automatisch of je je document wil bewaren. De eerste keer vragen we je om je aan te melden. Als je klaar bent voor die dag en je werkzaamheden op een ander tijdstip weer wil oppakken, kan je via op de homepage snel naar je eigen document. En weer verder vanaf het punt waar je gebleven was.
De voorbereiding is klaar. 1. Er is een keuze gemaakt voor thema en formaat. 2. Foto’s en tekst zijn opgeslagen met een duidelijke bestands- en documentnaam. 3. De foto’s zijn geladen. 4. Je hebt jezelf aangemeld. Het is tijd om de foto’s en tekst te gaan plaatsen.
De boekjes bestaat standaard uit een aantal vaste pagina’s: omslag, titelpagina, leerkrachtpagina’s, fotopagina’s, leerlingenpagina’s. Het is de bedoeling dat je zelf pagina’s toevoegt, kopieert en/of verwijdert.
TIP 4 BANDITOboeken hebben een minimale hoeveelheid pagina’s nodig om te kunnen worden ingebonden. Dat aantal is 32. De pagina’s worden dubbelzijdig afgedrukt dus een BANDITOboek bestaat uit minimaal 16 vel (aan 2 zijden bedrukt geeft dat 32 pagina’s) binnenwerk – hou hiermee rekening als je pagina’s wilt toevoegen of verwijderen.
TIP 5 De titelpagina’s (pagina 2 en 3 van het binnenwerk en de en 1 en 2 na laatste) zijn BANDITO pagina’s en zijn niet bedoeld om te bewerken.
www.bandito.nl | 3
Foto’s plaatsen Het beginscherm.
Foto’s plaatsen kan op 2 manieren: De makkelijkste manier van foto’s plaatsen is door te beginnen met het laden van je foto’s. Als de foto’s zijn geladen: 1. Bovenin de balk op afbeeldingen klikken. 2. Maak een keuze uit de foto’s die je geladen hebt. 3. Sleep de foto in het kader.
De tweede manier: Zodra je op het gele vlak (voorkant omslag) klikt, verschijnt er een blauw kader (op de stippellijn) en een zwart driehoekje rechtsboven: 1. Klik op het kader. 2. Klik op het driehoekje (rechtsboven het kader). 3. Klik op ‘afbeelding toevoegen’ en zoek de afbeelding die je wil importeren. Houd er dan wel rekening mee dat het telkens even duurt voordat het beeld geladen is. Het is het makkelijkst om de eerste manier te gebruiken.
www.bandito.nl | 3
De foto staat op z’n plek. Maar de vraag is, staat hij precies goed op z’n plek? Geen paniek want je kan de afbeelding verplaatsen in het kader. Kies weer het driehoekje door te klikken op de foto en kies
Een deel van de foto valt buiten het kader en is gedeeltelijk zichtbaar. Heb wat geduld, ook nu kan het zijn dat je moet wachten omdat de foto nog niet geladen is. Er verschijnen blokjes rond de kaderrand. Dit noemen we: de ankerpunten of hoekpunten. Door te trekken aan zo’n hoekpunt vergroot of verklein je de illustratie. Door met je muis de foto te verslepen, verander je de positie. Dit kan trouwens ook door de pijltjestoetsen te gebruiken. Met de pijltjestoetsen maak je heel kleine stapjes. Naar links, rechts, onder of boven. Je kan daarmee dus preciezer werken. Maar, bedenk wel, als je vervolgens de ‘ongedaan’ knop gebruikt, dat deze functie het per klein stapje weer ongedaan maakt. Soms bijna niet zichtbaar.
Het deel van de foto dat NIET in het kader komt, is nu nog transparant. Ben je tevreden over de positie van de foto, klik naast het kader en je ziet het eindresultaat. Toch niet de goede foto gekozen? Geen nood, je kan een andere foto kiezen (bij ) en opnieuw beginnen. Op het moment dat je een nieuwe foto in het kader sleept, wordt de oude vervangen.
TIP 6 Ook handig om te weten, bij in de menubalk kan je kiezen voor . Hiermee wordt de laatste handeling ongedaan gemaakt.
www.bandito.nl | 5
De tekst van het omslag De foto staat in het kader maar vergeet niet om de tekst te plaatsen. Dat doe je zo: 1x klikken: zie afbeelding hiernaast, het driehoekje met bijpassend pull down menu verschijnt in beeld. Kies voor en de opmaakopties verschijnen rechts in beeld (in het Objectkader). Je kan ook gebruik maken van de lay out die Bandito voor je heeft klaargezet. 2x klikken en je kan meteen aan de slag met tekstbewerken. Het driehoekje met pull down menu wordt overgeslagen.
TIP 7 Vergeet niet om regelmatig je document op te slaan.
Het Objectvenster Niet alleen vormen en kaders kunnen bewerkt worden, ook de tekst kan veranderd worden. De keuzes die je o.a. hebt zijn: lettertype (font), lettergrootte (corps), kleur etc. Wil je hiermee aan de slag, kies dan (linksboven) KARAKTER. Wil je de opmaak van kolommen, het uitlijnen en/of de regelafstand veranderen, kies dan voor PARAGRAAF. De tekstkeuzes komen automatisch in het objectvenster als je in een tekstkader staat. Zorg dat de tekst altijd binnen het kader valt. Tekst die erbuiten valt, is niet zichtbaar op de uiteindelijke afdruk.
www.bandito.nl | 6
Pagina’s Pagina’s plaatsen en verplaatsen Het plaatsen, verplaatsen of verwijderen van pagina’s gaat altijd per twee tegelijk. Dat is omdat de pagina’s in spreads zijn geplaatst. Klik de pagina’s aan die je wil verplaatsen en hou de muisknop ingedrukt. Verschuif nu de muis naar boven of beneden tot je op de plek bent gekomen waar je de pagina’s wilt plaatsen. Laat de muisknop los en de pagina’s zijn verplaatst. Met dit deel van het Objectvenster beheers je de pagina’s: - Van de ene naar de andere pagina overspringen - Via het schuifje (naar boven of beneden) de pagina zoeken waar je naar toe wil - Kopieer> de 2 pagina’s die je hebt geselecteerd - Verwijder> de 2 pagina’s die je hebt geselecteerd - Voeg toe> 2 blanco pagina’s
De 2 pagina’s die je aan het bewerken bent, staan tegen de donkergrijze achtergrond aan. In dit geval: de spread van pagina 6 en 7.
Kopieer deze twee huidge pagina’s die je geselecteerd/aangeklikt hebt.
Verwijder deze twee pagina’s die je geselecteerd/aangeklikt hebt. Verwijderen van pagina’s is alleen mogelijk als je 34 pagina’s of meer in je basisbestand hebt.
Voeg twee blanco pagina’s toe.
TIP vergeet niet om regelmatig je document op te slaan
www.bandito.nl | 7
Zelf doen Zelf vormen plaatsen Je kan zelf vormen plaatsen op het werkvlak. Cirkels, vierkanten, sterren en nog meer moois vind je onder het linker ikoon bovenin de balk. In deze vormen kan je bijvoorbeeld een foto plaatsen, door de foto in de vorm te slepen. Je kan de vormen een kleur geven, de kaderrand aanpassen en/of de vorm roteren. Zelf vormen schalen Een vorm/object wordt aangegeven met een blauwe rand met vierkante blokjes. Hiermee kan je objecten schalen. Gebruik je de open blokjes op de hoekpunten, dan blijven de verhoudingen ongewijzigd. Met de dichte blokjes op de rechte stukken snij je het object bij. Handig als je bijvoorbeeld een deel van een foto niet in beeld wil hebben. Zelf tekst toevoegen Het middelste ikoon is het tekst ikoon. Als je hierop klikt, kan je zelf een tekstkader tekenen. Plaats de cursor in het kader en tik een tekst (of ‘kopieer’ en ‘plak’ de tekst). Met het Objectvenster kan je lettertype, formaat en kleur aanpassen.
Objecten rangschikken Met de commando’s onder het driehokje kan je voorwerpen naar de voorgrond halen of juist naar achteren verplaatsen.
Registreer je als gebruiker We hebben het al een paar keer vermeld, maar kunnen niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is dat je regelmatig je werk opslaat. Het is immers zo frustrerend als je het werk (van uren?) verloren ziet gaan omdat je vergeten bent het document te ‘saven’. Hoewel BANDITO er alles aan doet om deze grafische editor zo toegankelijk en gebruiksvriendelijk mogelijk te maken, kunnen we niet garanderen dat het systeem altijd vlekkeloos functioneert. En daarbij komt, soms is de batterij van de laptop sneller leeg dan je denkt. Of je drukt op een verkeerde combinatie van toetsen. Of het systeem wordt overspoeld door enthousiaste BANDITO boekjesmakers en…. Niets is vanzelfsprekend, en dat geldt ook voor BANDITO. Sla dus regelmatig je werk op. Om dat te kunnen doen moet je je registreren als gebruiker. Dat doe je door je e-mailadres en wachtwoord op te geven
www.bandito.nl | 8
Bestand OPENEN - door op te klikken, kom je bij alle door jou opgeslagen documenten terecht. En kan je weer verder met je werk. OPSLAAN – bewaar je werk onder dezelfde naam OPSLAAN ALS – bewaar je werk en geef het een naam INSTELLINGEN – TIP 9 Neem een wijze raad aan en laat deze ‘instellingen’ met rust. Deze handleiding is gebaseerd op de basisinstellingen die we hebben vastgelegd. Wil je ze toch veranderen? Dat kan en dat mag maar wordt dringend afgeraden. Je kan namelijk niet meer terug. Ongedaan maken werkt niet meer. En het heeft geen toegevoegde waarde. Best een drastische keuze dus. BESTELLEN – boek klaar? PDF gecontroleerd? Blij en tevreden met je werk? Op naar de volgende stap: je bent klaar om het bestelproces in werking te zetten. PDF VOORBEELD – erg belangrijk om te kijken naar het resultaat van je werkzaamheden. De processor heeft de tijd nodig om het bestand om te zetten naar PDF formaat (koffie halen ondertussen?). En, schrik niet, het PDF bestand heeft een lage resolutie. Dit is voornamelijk om de omvang van het bestand beheersbaar te houden. Een PDF proef is bedoeld als controlemogelijkheid: • Zijn alle foto’s en teksten geplaatst? • Staan alle deelnemers in het boek? • Loop alles nog een keertje goed na op taal- en typfouten. • Staan er geen lege of dubbele pagina’s in? • Heb je het colofon ingevuld? • Enz. kortom, zorg dat je zeker weet dat het boek naar wens is. SLUITEN – hiermee sluit je de editor af
Bewerken KOPIEREN - kopieer het geactiveerde voorwerp of tekst KNIPPEN - knip het geactiveerde voorwerp of tekst ONGEDAAN MAKEN – de laatste handeling ongedaan maken OPNIEUW - de laatste ongedane handeling opnieuw uitvoeren
object AFBEELDING VERPLAATSEN IN FRAME AFBEELDING VERVANGEN GROEPEREN DEGROEPEREN NAAR VOREN NAAR ACHTEREN NAAR VOORGROND NAAR ACHTERGROND VERWIJDEREN
www.bandito.nl | 9
Help Door op help te klikken kom je bij onderstaande beknopte, ingebouwde helpfunctie. Mocht je toch nog vragen hebben, bel dan bandito: 030 - 666 37 46
NEDERLANDS ENGLISH DEUTSCH ESPAGNOL
www.bandito.nl | 10
