02)

VERSLAG NETWERKCOMITÉ SaRA 14 MAART '13

Aanwezigen: Ann Van De Vloet (Uilenspiegel), Nicole Van Houtven (voorzitter netwerkplatform functie 2b), Menno Fransen (TSEDEK – netwerkstuurgoeplid RIZIV-conventies), Koen De Vylder (CAW ROSA +), Marleen Van Staey (Similes), Nicky Van Hecke (voorzitter netwerkplatform functie 5), Hugo Goedemé (SEL Amberes), Joris Housen (Netwerkcoördinatie SaRA), Karolien Weemaes (Netwerkcoördinatie SaRA verslag) Verontschuldigd: Vicky Matthysen (voorzitter netwerkcomité), Jan Mampuys (voorzitter netwerkcomité), Jo Verstraeten (voorzitter netwerkplatform functie 3), Marc Leysen (PZ Sint-Amedeus – netwerkstuurgroeplid PZ), Dirk Goeminne (voorzitter netwerkplatform functie 3), Marleen Geentjens (voorzitter netwerkplatform functie 5), Francis De Groot (voorzitter netwerkplatform functie 4), Linda Huybrechts (SEL Amberes – De Voorzorg), Leentje Cools (coördinator SEL Amberes), Erik Jong (SEL Amberes)

1. Opvolging verslag (21/02) - De mobiele 2b-teams hebben een documentje opgesteld omtrent de deontologie van het gebruik van het E-zorgplan (‘Basisprincipes omtrent het omgaan met het E-zorgplan’). Dit document wordt als bijlage bij het verslag gevoegd. - Hugo Goedemé meldt dat er intussen een nieuwe versie is van het E-zorgplan. Deze zal de komende periode getest worden. Dit verslag wordt goedgekeurd.

2. ROM – Terugkoppeling bezoek professor Philippe Delespaul Op 12 maart hebben we professor Philippe Delespaul uitgenodigd op een netwerkoverleg van SaRA om toelichting te geven omtrent monitoring van zorg. De power point die Delespaul gebruikte, worden als bijlage bij het verslag gevoegd. Evenals volgende schalen: CAN, L-QoL en L-Qoc. ROM is een methodiek in de GGZ waarbij regelmatig metingen gedaan worden van de toestand van de cliënt met oog op evaluatie en eventueel bijsturing van de behandeling. Belangrijk hierbij is om een onderscheid te maken in de finaliteit waarom aan ROM wordt gedaan: 1. verantwoording besteding financiële middelen (accountability), 2. wetenschappelijk onderzoek of 3. evaluatie en bijsturing van zorgefficiëntie/zorgproces. In het eerste geval wordt best gekozen voor instrumenten die kort zijn en weinig tijd vragen, in het derde geval is het verantwoord iets meer tijd te nemen voor ROM. Motivatie om ROM te doen is m.a.w. belangrijk voor instrumentkeuze. Het is ook erg belangrijk om deze 3 finaliteiten niet door elkaar te halen. Wanneer men bijvoorbeeld gekozen heeft voor evaluatie zorgefficiëntie/zorgproces, kan dit niet gebruikt worden voor verantwoording financiële middelen of voor wetenschappelijk onderzoek!

Volgens Delespaul zijn er 5 relevante dimensies om de uitkomst van de behandeling te meten: symptomatologie (klinisch functioneren – al dan niet afname van psychiatrische symptomen), algemeen functioneren, kwaliteit van leven, beleefde kwaliteit van zorg (begeleidings- en/of behandelrelatie) en persoonlijk herstel (de eerste vier dimensies komen overeen met het kwadrant van Wallburg, de 5e dimensie werd toegevoegd door de onderzoeksgroep van Delespaul (Universiteit Maastricht). Verder is Delespaul ingegaan op verschillende keuzes die gemaakt dienen te worden wat betreft: - Wie verzamelt?  Self-rating, clinici (psychiater/psycholoog), casemanagers, onderzoekers ? - Wanneer?  Begin en einde behandeling is relevant voor uitkomsten behandeling  doorheen behandeling, op relevante momenten zodanig dat behandelplan kan worden bijgestuurd  voor EPA: minimum 1 keer per jaar - Instrumentkeuze voor EPA?  Symptomatologie: DSM, BPRS, PANNS, (Honos), …  Algemeen functioneren: CAN(SAS), GAF, Honos, …  Q van leven: MANSA, L-QoL,  Q van zorg: L-Qoc (= 1 item op schaal van 1 tot 7, Hoe tevreden ben je met de behandeling?), CQ-index Het instrument dat Delespaul promoot als een boeiend klinisch instrument is de CAN, Camberwell Assessment of Needs (= beoordelingsinstrument voor zorgbehoeften, dat tegelijk beoordeelt of er zorg tegenover staat die tot een bevredigend resultaat leidt (CAN registreert m.a.w. of zorgbehoeften gecovered zijn)).  CAN beoordeelt 27 zorgbehoeften op verschillende levensdomeinen en heeft betrekking op afgelopen drie maanden (originele CAN = 22 zorgbehoeften - 5 overige en 2 CAN-mantelzorgitems (infobehoefte en emotionele belasting) werden toegevoegd door onderzoeksgroep van Delepsaul). Informatisering van de CAN (b.v. koppeling aan EPD) is wellicht de grootste uitdaging (‘vragenlijst laten invullen is één ding, deze gegevens verwerken is iets anders’). Er wordt afgesproken dat de mogelijkheden van de CAN en de 2 Limburgse schalen verder worden uitgevlooid en dat bekeken wordt hoe dit op termijn kan geïmplementeerd worden binnen de mobiele 2b-teams.  Er wordt opgemerkt dat we hier ook niet te lang mee moeten wachten aangezien ROM een bepaalde cultuur en mentaliteit vraagt van medewerkers, die best van bij de start van een bepaalde werking geïntroduceerd wordt. ROM binnen 2a is niet zo evident wegens de korte zorgrelatie/behandelduur.

Daarnaast geeft Delespaul aan dat monitoring van het netwerk ambitieus en moeilijk te operationaliseren is.

3. Planning Groot Partneroverleg SaRA / Kick-off mobiele teams Antwerpen op 2 mei ‘13 Zoals afgesproken op de netwerkstuurgroep van 31 januari is donderdag 2 mei het startmoment voor de mobiele 2b-teams. Vanaf dan kunnen er aanmeldingen gebeuren bij het gemeenschappelijk aanmeldingspunt. Ook de advies- en wegwijzerfunctie (o.a. het elektronisch zorgaanbod op de website van SaRA en de telefonische advies- en wegwijzerfunctie ) zal vanaf 2 mei bereikbaar zijn voor het grote publiek. Het voorstel is om ter ere van dit startmoment op 2 mei een Groot Partneroverleg SaRA te organiseren. - In afwachting van de bespreking vandaag werd reeds een optie genomen op het grote auditorium van het Huis van de Sport (op 2 mei, van 10u tot 12u30 in de Boomgaardstraat 22 te Berchem). Het auditorium kan in samenwerking met de dienst Welzijn van de provincie Antwerpen kosteloos ter beschikking gesteld worden. - De catering dient betaald te worden door SaRA (gezien externe uitbater in De Finale, cafetaria in het Huis van de Sport). Joris en Karolien dachten na het programma een korte receptie te voorzien waar een beperkt aantal dranken geschonken worden (per geopende fles - cava (€ 16 per fles), fruitsap (€ 8 per fles), bruis/plat water (€ 3,5 per fles)) met chips en nootjes (€ 1 per persoon).  Dit kan dan betaald worden van de SaRA-werkingsgelden, die door OGGPA ter beschikking gesteld werden (€ 7500  tot nu toe werd daar enkel het logo, en het bezoek van professor Philippe Delespaul van betaald). - Wat het programma betreft zouden we graag de mobiele 2b-teams voorstellen (‘waar staan ze voor?’) en de advies- en wegwijzerfunctie (wat? hoe?).

Bespreking: - De aanwezigen vinden dit een goed idee en zijn akkoord met de voorstellen ter zake. - Bijkomend wordt voorgesteld om het programma niet te beperken tot voorstelling van de 2bteams en de advies- en wegwijzerfunctie, maar alle concrete realisaties van SaRA aan bod te laten komen (o.a. ook de intersectorale samenwerking met buurthuis ’t Pleintje, Vzw Posthof en de sociale huisvestingsmaatschappijen). - Tenslotte stelt de vraag zich of we hiervoor geen ‘official’ zouden uitnodigen à la Minister Vandeurzen (Vlaams minister Welzijn, Volksgezondheid en Gezin) of Liesbeth Homans (Antwerps schepen Sociale Zaken en voorzitter OCMW Antwerpen)? Het gaat immers over belangrijke ontwikkelingen binnen de Antwerpse GGZ. Bijkomend kan ook de pers (b.v. ATV) worden uitgenodigd.  Joris en Karolien zullen dit voorleggen aan de voorzitters dr. Vicky Matthysen en Jan Mampuys. De officiële uitnodiging met programma wordt verspreid via een SaRA-nieuwsbrief van zodra het programma volledig is. Er wordt binnen SaRA alvast een vooraankondiging met de datum verspreid.

4. Integratie verslavingszorg in de hervorming van de GGZ Zoals reeds op de netwerkstuurgroep van 31 januari aan bod kwam, krijgen Joris en Karolien van overheidswege steeds vaker de boodschap dat de gespecialiseerde verslavingszorg en de geestelijke gezondheidszorg in de toekomst meer geïntegreerd dienen samen te werken (er is immers een grote overlappende doelgroep): de verslavingszorg dient integraal aan te sluiten bij de projecten 107. (Noot van de verslaggever: Tijdens het infomoment omtrent de integratie van de crisiseenheden middelengebruik in de hervorming van de GGZ op 18/1/’13 gaf de FOD Volksgezondheid de bedoeling aan om de verslavingszorg stapsgewijs te integreren binnen de huidige hervormingen van de GGZ). Daarnaast hebben Joris en Karolien (maar ook Jeroen Dillen, netwerkcoördinator GGZ netwerk Kempen) een brief ontvangen vanuit de Provinciale Overleggroep Problematisch Middelenmisbruik omtrent samenwerking tussen de projecten 107 en de verslavingszorg. Deze overleggroep is vragende partij om te bekijken hoe informatiedoorstroom en afstemming tussen de verslavingszorg en projecten 107 vorm kan krijgen. Het project Zorgcoördinatie Problematisch Middelenmisbruik werd immers door de overheid afgeschaft. Een belangrijk deel van de argumentatie voor deze beslissing is dat er andere overlegstructuren bestaan waarbinnen verslavingszorg dient te worden opgenomen. De overheid verwacht dat de activiteiten uit het project Zorgcoördinatie Middelenmisbruik worden geïntegreerd binnen de algemene werking van de overlegplatforms en binnen de projecten 107. Het voorstel is dat we dat we meer afstemming en samenwerking tussen de verslavingszorg faciliteren door deze structureel te verankeren binnen de werk- en overlegstructuur van SaRA, zoals we b.v. ook hebben doen met vertegenwoordiging vanuit CAW ROSA+ (CAW Metropool, De Terp en De Mare). Concreet houdt dit in dat we één vertegenwoordiger van de 4 voorzieningen voor gespecialiseerde verslavingszorg in ons werkingsgebied (DC De Sleutel, ADIC vzw, Vzw Free Clinic en CGG VAGGA) laten deelnemen aan de bijeenkomsten van het netwerkcomité en de netwerkstuurgroep van SaRA. Zij kunnen onderling afspreken wie best wordt afgevaardigd. Daarnaast wordt per netwerkplatform bekeken wat zinvol is: o Binnen netwerkplatform functie 1 werd eveneens afgesproken dat één vertegenwoordiger van deze 4 voorzieningen wordt uitgenodigd op de bijeenkomsten. o Vzw Free Clinic en Luc Van der Straeten (SODA: Stedelijk Overleg Drugs Antwerpen) behoren reeds tot de vaste leden van netwerkplatform functie 2a. o DC De Sleutel en Luc Van der Straeten behoren reeds tot de vaste leden van netwerkplatform functie 2b. o Sociale werkplaats De Sleutel behoort tot de vaste leden van de themagroep arbeid binnen functie 3. o Binnen netwerkplatform functie 4 werd afgesproken dat voortaan ook ADIC wordt uitgenodigd op bijeenkomsten. o Binnen netwerkplatform functie 5 kwam dit onderwerp nog niet ter sprake. De aanwezigen gaan akkoord met dit voorstel: voortaan wordt één vertegenwoordiger van de 4 gespecialiseerde voorzieningen verslavingszorg uitgenodigd op de bijeenkomsten van het netwerkcomité.

Op de netwerkstuurgroep van 28 maart wordt het voorstel voor de stuurgroep geagendeerd.

5. Terugkoppeling overleg i.f.v. 1,5 VTE binnen functie 3 activering ‘vrije tijd & ontmoeting’ Op de netwerkstuurgroep van 31 januari werd afgesproken dat vanuit de projectfinanciering van SaRA middelen worden vrijgemaakt om in te zetten in functie 3 ‘vrije tijd en ontmoeting’: samen met reeds bestaande organisaties zal getracht worden de toeleiding van personen met een ernstige psychische kwetsbaarheid naar het reguliere aanbod (waar zij vandaag ook al welkom zijn) te bevorderen. Het concreet voorstel is dat 2x 0,75VTE wordt aangeworven, waarvan telkens 0,25VTE gaat naar vrijetijdstrajectbegeleiding en 0,50VTE naar intersectorale samenwerking met Samenlevingsopbouw buurthuis ’t Pleintje en met Vzw Posthof. Beide organisaties zijn zeer enthousiast om met SaRA samen te werken. Buurthuis ’t Pleintje dacht er, gezien de overlap van doelgroep, al langer aan om met de geestelijke gezondheidszorg samen te werken. ’t Pleintje noch Posthof hebben straatgrenzen – werkelijk iedereen is welkom. Beide organisaties vinden het belangrijk dat het gaat om een integratie van mensen met een psychische kwetsbaarheid en dat het klimaat niet ‘verpsychiatriseert’. Men wil de openheid naar iedereen van de buurt bewaren, de eigenheid van diversiteit wil men bewaren en continueren. Dit impliceert dat een resultaatsverbintenis niet in getallen te vatten zal zijn (‘mensen met een psychische kwetsbaarheid zullen er niet uitgelicht worden: b.v. hen niet toeleiden als EPA maar als buurtbewoners’). Belangrijker doelstelling is dat de wederzijdse toeleiding vlot verloopt en dat hiervoor goede kanalen en verbindingen ontstaan. Buurthuis ’t Pleintje - Buurthuis ‘t Pleintje is een plaatselijke vzw (bewonersvereniging) en heeft ontmoetingsmogelijkheden voor maatschappelijk kwetsbare groepen (informeel ontmoeten en vaste activiteiten). Diversiteit is erg belangrijk. - Momenteel zit ’t Pleintje nog onder de koepel van Samenlevingsopbouw Antwerpen stad vzw maar eind 2015 zal het verzelfstandigen, d.w.z. dat Samenlevingsopbouw zijn 3 medewerkers (4/5VTE, 1/2VTE en 2/5VTE) daar zal weghalen. Het gebouw is eigendom van de raad van bestuur van de vzw. Zij zijn momenteel op zoek naar financiers zodat de basiswerking van het buurthuis (minimum 1VTE) ook na 2015 kan gevrijwaard worden. - ’t Pleintje heeft reeds een geïntegreerde samenwerking met een aantal organisaties, waaronder CAW ModeM, Vorming+, De Hoeve, … De samenwerking met het CAW wordt op termijn nog uitgebreid met straathoekwerk en woonbegeleiding. - Op weekbasis circuleren er +/- 300 mensen. ’t Pleintje werkt in totaal met een 100-tal vrijwilligers (gegoede buurtbewoners + doelgroepmedewerkers) en een kernkabinet van een 10-tal vaste vrijwilligers om op terug te vallen

Vzw Posthof De Buurtwerking van Vzw Posthof (incl. tal van andere werkingen) heeft een vrijetijdsaanbod en richten zich hiermee op de meest kwetsbaren uit de buurt. Zij bereiken nu reeds psychisch kwetsbare mensen (80% van hun doelpubliek). Zij hebben een cafetaria, onthaalfunctie, een sociaal restaurant, een koor, complementaire munt, … Ook hier is diversiteit heel belangrijk. Op 15 maart vindt een werkoverleg De Link – De Vliering plaats. Daar zal beslist worden wie met wie in zee gaat. Kort daarna zal met Vzw Pothof en Buurthuis ’t Pleintje concrete samenwerkingsafspraken gemaakt worden omtrent vacature, inhoud van de job, … .

Bespreking: Een bedenking is of men er goed aan doet om de 1,50VTE te versnipperen of deze op één plaats in te zetten.  Gezien de huidige omkadering van beide organisaties (1VTE VTO in Posthof en 1,70VTE in’t Pleintje) zou een toevoeging met 1,50VTE vanuit de GGZ ‘overshooting’ zijn. Daarnaast werken beide organisaties met redelijk wat vrijwilligers. Men pleit er binnen het netwerkcomité voor om op de 2 plaatsen te experimenteren.  Vanuit het CAW is men zeer enthousiast dat deze piste van intersectorale samenwerking gevolgd wordt.

6. Actuele stand van zaken netwerkplatforms functies 1 tot 5 Functie 1 - De advies- en wegwijzerfunctie wordt operationeel op 2 mei: er wordt een telefoonnummer aangevraagd en uitgevlooid hoe dit efficiënt bereikbaar is met 3 GSM-toestellen (aangezien zowel de mobiele teams Antwerpen De Link en De Vliering en CGG Andante het nummer één of twee dagdelen zullen bemannen). - Voor de advies- en wegwijzerfunctie zal ook een e-mailadres [email protected] actief worden. Mensen kunnen dan ook mailsgewijs vragen stellen. - VDIP zal zich in de toekomst meer toespitsen op preventie en vroegdetectie van initiële psychose, en veel minder op behandeling er van. Functie 2a - Netwerkplatform functie 2a is 2x niet doorgegaan wegens afwezigheid voorzitter. - Momenteel is ZNA in gesprek met de overheden om een schriftelijke en ondertekende goedkeuring te verkrijgen voor de reconversie van de 41 C/D bedden naar 30 A bedden. Dan pas kunnen ze starten met de aanwerving van 2a-teamleden. Functie 2b - De aanwerving van de professionele ervaringsdeskundigen zit in de laatste fase: er zal een tweede gespreksronde plaatsvinden, daarna valt een definitieve beslissing. - De samenwerkingsovereenkomst tussen de PZ/PVT/BW, mobiele teams Antwerpen De Link en De Vliering wordt een deze dagen door alle betrokkenen ondertekent. In mei/juni kan de samenwerking omtrent de 15 wooneenheden geleidelijk aan opstarten. Momenteel zijn uniforme verblijfs- en begeleidingsovereenkomsten in opmaak.

- Afstemming van de mobiele 2b-teams De Link en De Vliering krijgt verder vorm in functie van opstart teams op 2 mei (naam teams, inhoud bekendmakingsfolder, Bed-op-recept ziekenhuizen, …) Functie 3 - Supra (agendapunt 5). - Installatievergadering van de themagroep Vrije Tijd & Ontmoeting vindt plaats op donderdagnamiddag: naast het GGZ-aanbod ter zake worden ook samenlevingsopbouw, Vzw Posthof en 5 stedelijke ontmoetingscentra vertegenwoordigd. - Op 27 februari vond een overleg plaats tussen de mobiele teams Antwerpen De Link en De Vliering en de GTB. Tijdens dit overleg werd afgesproken dat het beter is om werkafspraken te maken tussen alle mogelijke verwijzende GGZ-partners van SaRA en GTB (i.p.v. enkel tussen de mobiele teams Antwerpen en GTB). De werkafspraken gaan over 3 fasen in de arbeidstrajectbegeleiding: o Voorbereiding die nodig is vanuit de GGZ-partner om een toeleiding naar GTB te doen; o De effectieve toeleiding naar GTB; o De samenwerking en afstemming tussen de trajectbegeleider van GTB en de hulpverlener van een GGZ-partner op het moment dat een cliënt effectief begeleid wordt naar werk door GTB. Doelstelling is deze werkafspraken te maken binnen een ad hoc-projectgroep die alles zal terugkoppelen naar deze themagroep arbeid. Functie 4 - Binnen Netwerkplatform functie 4 werd besloten om de voorhanden zijnde (semi-)residentiële capaciteit binnen de GGZ en de verslavingszorg vanuit een functioneel oogpunt in kaart te brengen. De 3 voornaamste doelstellingen hiervoor zijn: o het in kaart brengen van het (semi-)residentiële zorgaanbod voor de SaRA-wegwijzerfunctie; o als hulpmiddel voor de opstartende mobiele teams; o zodat we zelf beter begrijpen hoe de voorzieningen binnen ons netwerk functioneren. Functie 5 - Binnen netwerkplatform functie 5 gaan we op zoek naar een methodiek om de woonzorgnoden binnen onze koepel woonzorg in te schalen. Wonen staat voorop en we vertrekken hiervoor vanuit de vraag ‘waar hebben mensen nood aan?’ (en dus niet vanuit het aanbod). Hierbij dient er vanuit functie 5 een goede verbinding te zijn met functie 2 en functie 3. - Stand van zaken gemeenschappelijk aanmeldingspunt per subregio: o In Zoersel en omgeving heeft men in dit kader al belangrijke stappen gezet. o In Mortsel/Boechout werd beslist de artsen mee rond de tafel te brengen om het draagvlak voor bepaalde voorstellen af te toetsen. o In Antwerpen wacht men om een en ander af te stemmen op een wissel van geneesheer.

7. Varia - Karolien heeft een mail ontvangen in het kader van het onderzoeksproject ‘analyse van organisatie van het eerstelijnswelzijnswerk in een grootstedelijke context’ vanuit het Steunpunt

voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (www.steunpuntwvg.be) onder leiding van Prof. Koen Hermans. Met dit onderzoek wil Minister Vandeurzen een zicht krijgen op de organisatie en het functioneren van de onthaalwerkingen van de CAW en op het ruimere grootstedelijke zorgaanbod. Dit moet leiden tot aanbevelingen over de organisatie CAW-onthaal in de grootstedelijke contexten van Antwerpen, Gent en Brussel. Men is hiervoor op zoek naar ‘bevoorrechte getuigen’ die een interview willen laten afnemen van ongeveer één uur over thema’s als de manier van kijken naar de onthaalwerking van de CAW’s, het functioneren van het grootstedelijke zorgaanbod (sterktes, knelpunten en verbeterpistes), mogelijke (intersectorale) beleidspistes die bewandeld kunnen worden om beter te kunnen inspelen op de grootstedelijke context, … Joris noch Karolien zijn hiervoor geschikte ‘bevoorrechte getuigen’ wegens geen praktijkervaring met onthaalwerkingen CAW, vandaar dat we de vraag hier agenderen. Koen De Vylder situeert dat dit onderzoek er gekomen is o.w.v. het signaal van de laagdrempelige CAW-onthaalwerkingen aan minister Vandeurzen dat 24-uurspermanentie van crisishulp in een grootstedelijke context niet langer houdbaar is. De minister wil dit geobjectiveerd zien en vandaar dit onderzoek. Gezien het belang er van, wordt afgesproken dat deze mail wordt doorgestuurd naar de GGZactoren binnen SaRA met de vraag wie hiervoor interesse heeft.

8. Volgende vergadering De eerstvolgende vergadering vindt plaats op donderdag 25 april van 19u tot 21u. Let op (!): dit netwerkcomité vindt uitzonderlijk plaats in vergaderzaal Dieseghem van PZ Sint Amedeus (Deurnestraat 252 te Mortsel).