Myriam Van Imschoot Living Archive
4/03 – 19:00 + 22:00; 5/03/2011 – 19:00 – Kaaistudio’s Première | ca. 60 min. | NL & EN
concept & performance Myriam Van Imschoot
co-production Kunstencentrum BUDA (Kortrijk)
set Myriam Van Imschoot & Nadine Van Imschoot
special thanks for their support in many ways: Joris Van Imschoot, Jo Huybrechts, Alexandre Roccoli, Vladimir Miller, Jorge Leon, Meg Stuart, Ivo Dimchev, Lilia Mestre, Mette Edvardsen, Joke Heylen, Evelyn Van Fraussen, Gérard Kurdian, Jack Hauser, Sabina Holzer, Johan Reyniers, Dianne Weller, Barbara Raes, Jeroen Fabius, Katleen Van Langendonck, Bram Coeman, Lucas Coeman, Brecht Vandenbroucke, Denise François, Ria Ghesquière, Steven De Backer, Jenny François, Koen Dewulf, Veerle Aendekerk, Ellen De Nayer & Bronks
technique Chris Segers (Kaaitheater) assistants to the director Kristien Van den Brande & Dimitry Massyn production assistent Lisse Doms production Kaaitheater (Brussels)
NL - Mensen kan men identificeren door een vingerafdruk. Men kan ze ook herkennen aan hun stem. Een stem komt uit het lichaam, ze drijft op de adem en is in die zin één van de meest persoonlijke instrumenten van een individu. In de danswereld heeft Myriam Van Imschoot al heel lang ‘een stem’: als critica schreef zij o.a. over William Forsythe, Steve Paxton en Marc Vanrunxt; als historica publiceerde zij o.a. over Le Sacre du Printemps en over improvisatie; als dramaturge werkte zij o.m. met Meg Stuart, Benoît Lachambre, Philipp Gehmacher. Zij is tevens oprichtster van Sarma, het digitale platform voor kritiek, dramaturgie en onderzoek i.v.m. dans. Vanaf 2007 begon zij haar eigen artistieke werk te ontwikkelen. Bij twee producties van de theatergroep Tristero, Living en The Search Project, fungeerde zij als coach en/of (co)regisseur. In haar carrière evolueerde zij van de theorie naar de praktijk, van beschouwer naar maker. Living Archive is een performance waarin Van Imschoot haar persoonlijk archief op de planken brengt. Zij put uit eigen interviews met dansers en choreografen, maar gebruikt ook andere audiorelicten: de eerste liefdescassetjes en mixed tapes, gesprekken met verwanten en vrienden, de zeemansliedjes en radioboodschappen die haar vader in de Koude Oorlog onderschepte... Living Archive is een associatief beeld- en klankgedicht, een stemmen- en klankenverzameling bijeengebracht door Myriam Van Imschoot , waarbij zij zelf optreedt als de behoeder en de beheerder, prothese, oor, stemmenlief en -dief, als de buikspreker die het archief tot leven wekt.
FR - L’on peut identifier les êtres humains par leurs empreintes digitales. L’on peut aussi les reconnaître à leur voix. Une voix émane du corps, elle ondule sur le souffle et est en ce sens l’un des instruments les plus intimes d’un individu. Dans le monde de la danse Myriam Van Imschoot est depuis très longtemps « une voix » : en tant que critique, elle a écrit à propos, entre autres, de William Forsythe, Steve Paxton et Marc Vanrunxt ; en tant qu’historienne, elle a publié, entre autres, sur Le Sacre du Printemps et sur l’improvisation, en tant que dramaturge, elle travaille, entre autres, avec Meg Stuart, Benoît Lachambre, Philipp Gehmacher. Elle est en outre fondatrice de Sarma, la plateforme numérique pour la critique, la dramaturgie et l’analyse de la danse. Dès 2007, elle a commencé à développer sa propre œuvre artistique. Accompagnatrice et metteure en scène associée pour deux productions de Tristero, Living et The Search Project, sa carrière a évolué de la théorie à la pratique, de l’observation à la création. Living Archive est une performance dans laquelle Myriam Van Imschoot porte ses archives personnelles à la scène. Elle puise dans les interviews qu’elle a effectuées avec des danseurs et chorégraphes, mais se sert aussi d’autres reliques sonores : les cassettes de ses premières amours et autres enregistrements divers, des conversations avec des parents et amis, des chansons de marins et des messages radiophoniques que son père a interceptés pendant la guerre froide… Living Archive est un poème associatif, visuel et sonore, dont Van Imschoot est l’index vivant, la gardienne et l’administratrice, la prothèse, l’oreille, l’amoureuse et la voleuse de voix, à l’instar d’une ventriloque qui animerait des archives.
EN - It is possible to identify someone by means of a fingerprint. One can also recognise a voice. A voice comes from within the body, it floats on the breath and in that sense it is one of an individual’s most personal instruments. Myriam Van Imschoot has had ‘a voice’ in the world of dance for many years: when she was a critic she wrote about William Forsythe, Steve Paxton, Marc Vanrunxt and others; as a historian she published work on Le Sacre du Printemps and on improvisation, and as a dramaturge she worked with Meg Stuart, Benoît Lachambre, Philipp Gehmacher and others. She is also founder of Sarma, the digital platform for dance-related criticism, dramaturgy and research. From 2007 she started to develop her own artistic work. In two productions by the theatre group Tristero, Living and The Search Project, she acted as coach and (co)director. Her career has moved from theory to practice, from spectator to maker. Living Archive is a performance in which Myriam Van Imschoot brings her personal archives to the stage. She draws on interviews she did with dancers and choreographers, as well as other audio relics: the first love-cassettes and mixed tapes, conversations with relatives and friends, sea shanties and radio messages her father intercepted during the Cold War, and so on. Living Archive is an associative poem of sound and image, with Van Imschoot as a living index, guardian and administrator, prosthesis, ear, and lover and stealer of voices, as a ventriloquist who brings the archives to life.
INTERVIEW NL Hoe is de stap van de theorie naar de praktijk er gekomen? Myriam Van Imschoot: In mijn werk heb ik altijd de tegenstelling tussen theorie en praktijk bevraagd. Als danshistorica gaf ik performance-lectures toen dat nog geen ingeburgerd genre was. En aan mijn werk als dramaturge gaf ik doorgaans een zeer praktische invulling. Bij Tristero had ik een co-regisserende rol bij de woordenloze voorstelling Living en recent nog The Search Project. Ook heb ik door de jaren projecten gedaan waar ik mee op de vloer kwam te staan, tijdens repetities en soms ook in voorstellingen zoals van Meg Stuart, Antonia Baehr en Dianne Weller. Ik hou niet van hokjesdenken en heb altijd een voorkeur gehad voor bastaardvormen, hybriditeit en wrijving tussen disciplines. In 2007 is de omslag er definitief gekomen toen ik in het verlengde van een artistiek onderzoek naar geheugen, improvisatie, orale getuigenis en overlevering, een reeks performances, video en installaties ben gaan maken. Het maken was een logische stap. Ik regisseerde de performance Pick Up Voices en ontwikkelde de geluidsinstallatie Can I be your witness (i.s.m. Kristien Van den Brande en Ayméric de Tapol). Het zijn de onmiddellijke voorlopers van Living Archive. In Pick up Voices (Intimate Strangers Festival, Kaaitheater, 2008) speelt danser Christine De Smedt interviews na alsof ze een vleesgeworden transistor is. De solo die ik nu maak is dan weer een nieuwe stap omdat ik nu ook de performance zelf voor mijn rekening neem. Ik zoek een fysieke en hechte relatie met wat ik wil vertellen. Waar gaat het in deze voorstelling om? Van Imschoot: De voorstelling werkt met auditief materiaal als voornaamste trigger. Bij Proust zet het madeleinekoekje onwillekeurig een stukje geheugen in werking, ik probeer via een collectie audio-fragmenten een compliciteit op te bouwen met een sonore verbeelding en geheugen. De materialen komen voort uit een persoonlijk en een professioneel archief van mij. Die band met een leven creëert een lichte narrativiteit, maar het gaat tegelijk om een archeologie van de luisteropname. Hier hoop ik bredere culturele associaties los te maken. Een reconstructie van je verleden is iets wat je niet nastreeft? Van Imschoot: Ik heb de term reconstructie of re-enactment nooit gebruikt. Het archief dient mij op dit moment eerder als een verfdoos met klankkleuren en thema’s. Wat ik doe, of het gaat over dingen ten gehore brengen dan wel om acties of performatieve handelingen, is geïnspireerd door het archief. Het is een instantie die me tot dingen aanzet, orakelt, instrueert.Tegelijk is het archief ook een culturele figuur in tijden van de digitale revolutie, van ongekende opslagmogelijkheden en hergebruik. Wat is het statuut van die bewaringsdrang? De naam archief klinkt wel bijna academisch, maar het is een grillige verzameling van ‘found footage’, waar ook al eens een verdwaalde cassette in terecht is gekomen. Cassettes springen af, geraken kapot of worden overopgenomen met recenter materiaal, wat gelaagdheid en bruuske montages met zich mee brengt. Ik heb zelf weinig geëdit, maar aanvaard de gegeven karakteristieken van het materiaal en de afspeelapparatuur.
Ook in de voorstelling speel je echt met het materiaal. Van Imschoot: Het is een keuze om mezelf in de voorstelling niet als gids boven de materialen te stellen. Ik wou geen performance-lecture maken, maar zelf een component worden in de voorstelling. Tijdens de repetities heb ik tijdens het luisteren vaak uren gedanst, alsof ik het archief moest uitzweten en het luisteren ook performatief werd Het decor sluit ook aan bij het spelen. Van Imschoot: Ja, dit is een fundamentele keuze. Ik wou autonomie geven aan de objecten opdat ze een eigen leven kunnen gaan leiden, en mijn medespelers zijn. Hoewel de voorstelling een solo is, is het toch een meervoudige situatie. De Nederlandse schrijver Nicolaas Matsier zegt over de herinnering: “Je moet geen tijdgenoot worden van dit verleden dat jou nu heel even exotisch en ver voorkomt, maar jou maar al te gauw terneer zou drukken. Nee, bladeren, dat is beter dan lezen. Het komt in de buurt van het beoefenen van de vederlichte wijsbegeerte, die de kunst van het vlietende leven is, de enige die werkelijk telt.” Het bladeren, is dat wat jij ook beoefent? Van Imschoot: Het geheugen ziek ik als tal van tektonische platen die in verbinding staan maar ook botsen. Ik zoek niet naar een sluitend geheel, maar naar een ‘broken narrative’, en hopelijk kan jij daar als toeschouwer tussen springen. Het is voor mij belangrijker te werken op het parcours van de aandacht, hoe je daarmee omgaat, dat optimaliseert voor een publiek, eerder dan de vernauwing van het verhaal. Wat is je relatie met technologie? Je hebt echt een band met je cassettes en andere ‘personages’ in de voorstelling, en gebruikt deze om een ‘broken narrative’ te construeren waarin de toeschouwer zelf aan de slag gaat met de brokstukken. Toch kan technologie ook gebruikt worden om te manipuleren. Van Imschoot: Ik gebruik technologie op een zeer ruwe, brute manier, ik ben niet op zoek naar virtuositeit. Ik ben geen DJ, muzikant of techneut, just the girl nextdoor. Ik wil wel de problematiek van het opnemen en het obsessionele verzamelen behandelen. Ieder type toestel creëert zijn eigen intimiteit, gedragswijzen en sociale sfeer. Een ghettoblaster heeft bijvoorbeeld een heel andere sociale functie dan een walkman, die gepersonaliseerd is. Ik ben geïnteresseerd in een soort van ‘household usership’. Ik stel me de vraag hoe mensen ermee leven. En dan verbaast het me dat hoewel de geluidsopname al veel langer gedemocratiseerd is dan bijvoorbeeld super-8-filmpjes en video, we toch nog steeds minder een auditieve verbeelding hebben dan een visuele verbeelding. Ik wou dus een voorstelling maken waarin het accent ligt op hoe de auditieve apparatuur onze handelingen heeft gemarkeerd en mee gestuurd, evenals ons persoonlijke en collectieve geheugen. Het uitgangspunt hier is de do-it-yourself-attitude, dit is binnen je mogelijkheden een soort van uitdaging opzoeken. Dat is waarom ik hou van performance in zijn essentie: iemand, ongeacht diens achtergrond, zegt ‘dit impliceert mij’, ik ben er fysiek bij betrokken, ik doe het, ik breng het. Elke Depreter
EN How did the move from theory to practice come about? Myriam Van Imschoot: I have always questioned the contrast between theory and practice in my work. As a dance historian I gave performance-lectures before it was an established practice. And I usually took a very practical approach to my work as a dramaturge. At Tristero I performed the role of co-director on the wordless productions Living and, more recently, The Search Project. Over the years I have also engaged in projects where I joined others on stage, during rehearsals and sometimes even in performances by people like Meg Stuart, Antonia Baehr and Dianne Weller. I don’t like compartmental thinking and have always had a preference for hybrid forms, crossovers and friction between disciplines. The final change came in 2007 when I started to create a series of performances, videos and installations as an extension of an artistic study of memory, improvisation, oral testimony and tradition. Creation was a logical step. I directed the performance Pick Up Voices and developed the sound installation Can I be your witness (with Kristien Van den Brande and Ayméric de Tapol). They were the immediate forerunners of Living Archive. In Pick Up Voices (Intimate Strangers Festival, Kaaitheater, 2008) the dancer Christine De Smedt acted out interviews as if she were a transistor made flesh. The solo I’m doing now is another new step because I shall be performing it myself. I’m looking for a close and physical relationship with what I want to say. What is the production about? Van Imschoot: It takes auditory material as its main trigger. In Proust’s case, it was a Madeleine cake that set part of his memory in motion. I am trying to use a collection of audio excerpts to build up complicity with a sound imagination and memory. The material comes from my personal and professional archives. These ties with life create a light narrativity, but at the same time it involves an archaeology of the recordings. I hope to stir up broader cultural associations. You are not aiming for a reconstruction of your past? Van Imschoot: I have never used the words reconstruction or re-enactment. At present, I use the archives as a paint-box of sound colours and themes. The things I do, whether it involves offering things to listen to or actions or performative acts, are inspired by the archives. It is a body that prompts me to do things, it is an oracle, it instructs me. At the same time the archives are also a cultural figure in the era of the digital revolution, unprecedented storage capacity and re-use. What is the position of this urge to keep things? The word ‘archive’ does sound almost academic, but it is a whimsical collection of found footage, where even the occasional stray cassette has ended up. Cassettes break down, fall to pieces or are recorded over again with more recent material, which results in layering and abrupt edits. I have not edited much myself, preferring to accept the given characteristics of the material and the playback equipment. You even actually play with the material during the performance Van Imschoot: It’s my choice not to set myself as a guide in a position superior to the material. I didn’t want to do a performance-lecture, but become a component of the performance myself. During the rehearsals I often spent hours dancing as I listened, as if I had to sweat out the archives and as if the act of listening had to become performative too.
The set is closely related to the acting Van Imschoot: Yes, that was a fundamental choice. I wanted to give the objects their independence so they could lead a life of their own and become actors alongside me. Although the performance is a solo, it is nevertheless a plural situation. On the subject of recollection, the Dutch writer Nicolaas Matsier says: ‘You don’t have to become a contemporary of this past, which now briefly appears to you to be exotic and remote, but which would soon enough depress you. No, browsing is better than reading. It comes somewhere near to practising featherweight philosophy, which is the art of the fleeting life, the only one that really counts.’ Is that what you practise too, browsing? Van Imschoot: I see the memory as numerous tectonic plates that are connected but also collide with each other. I am not looking for a conclusive whole, but for a broken narrative, and with luck the audience can jump into the gaps. It’s more important to me to work on the path of attention, how you deal with it and optimise it for the audience, rather than the construction of a story. How do you relate to technology? You have strong links with the cassettes and other ‘characters’ in the performance, and you use them to construct a broken narrative in which the audience itself can do something with the fragments. But technology can also be used to manipulate. Van Imschoot: I use technology in a very rough and ready way, I’m not looking for virtuosity. I’m not a DJ, musician or boffin, I’m just the girl next door. But I do want to examine the issue of recording and obsessive collecting. Each type of equipment creates its own intimacy, ways of behaviour and social sphere. For example, a ghetto-blaster has a completely different social function to a Walkman, which is a personal item. I’m interested in a sort of ‘household user-ship’. I ask myself how people live with it. And then I’m astonished that although sound recording has been democratised much longer than Super-8 films and video, for example, we still have less of an auditory imagination than a visual one. So I wanted to do a performance where the emphasis is on the way audio equipment has marked our actions and helped direct them, as well as our personal and collective memory. The starting point is the do-it-yourself attitude, which means looking for some kind of challenge within the limits of your potential. That’s why I like the essence of what performance is: someone, regardless of background, says ‘this involves me’, I am physically involved in it, I’m doing it, I’ll present it. Elke Depreter
COMING SOON
JÉRÔME BEL PICHET KLUNCHUN AND MYSELF In Pichet Klunchun and myself, the French choreographer Jérôme Bel simply has a conversation with the Thai dancer Pichet Klunchun, about their work, the world and life. Occasionally they dance. ‘A must-see!’ (The New York Times) 10, 11 & 12/3 – Kaaitheater | € 16/12
PHILIPP GEHMACHER & GUESTS WALK+TALK Ten choreographers talk about their language of movement. Each evening there are two dancers or choreographers on the programme. 15/3: Pieter Ampe & Martin Nachbar 16/3: Philipp Gehmacher & Anne Juren 17/3: Rémy Héritier & Meg Stuart 18/3: Mette Ingvartsen & Chrysa Parkinson 19/3: Eleanor Bauer & Daniel Linehan 20:30 – Kaaistudio’s | € 16/12
