Zwavelzuurverminking

Zwavelzuurverminking Dit is een publicatie in een reeks van dossiers rond vrouwenrechten geschreven door het Themacoördinatieteam vrouwenrechten van Amnesty International Vlaanderen. Andere dossiers in deze reeks zijn: ‘Vrouwenrechten zijn Mensenrechten’, ‘Vrouwelijke Genitale Verminking’ en ‘Vrouwen in Afghanistan’. (november 2002)

bron: Acid Survivors Foundation

Inhoudstafel: Inleiding .............................................................................................................................................................. 2 Veel gestelde vragen.......................................................................................................................................... 3 De rol van Amnesty International...................................................................................................................... 10 Bibliografie........................................................................................................................................................ 12 Voor wie meer informatie wil............................................................................................................................. 13

g

Inleiding

bron: Acid Survivors Foundation Majeda was 17 jaar oud en zeven maanden zwanger in juli 1998 toen zij werd aangevallen met zwavelzuur door haar afgewezen minnaar. Twee jaar eerder hadden haar ouders zijn huwelijksaanzoek aan Majeda afgewezen. Later is zij met een boer getrouwd. Majeda was aan het koken in het donker, op een open vuur, toen hij haar besloop en zwavelzuur in haar gezicht gooide. De aanval vernielde veel van haar gezicht. Haar oogballen waren ernstig verbrand en hingen uit hun kassen. Twee dagen later na de aanval, die haar veel pijn en infecties bezorgde, werd Majeda per bus naar Dhaka gebracht. Kort na haar aankomst in het ziekenhuis beviel ze van haar te vroeg geboren zoon, Emon. Daarna raakte ze depressief Ze was blind en sprak nauwelijks met iemand. Een zakenman in Engeland hoorde van Majeda's toestand en bood aan om haar behandeling voor oogen plastische chirurgie te betalen. Deze operaties herstelden 20% van haar gezichtsvermogen en na 6 maanden kon zij haar zoontje voor de eerste keer zien. Majeda keerde terug naar haar dorp en de ACID SURVIVORS FOUNDATION heeft gezorgd voor verdere plastische chirurgie om haar gezicht beter te herstellen. Echter, in 2001 begon haar gezichtsvermogen af te nemen en de ASF zorgde voor een oogoperatie in Engeland. Deze was succesvol en ze keerde terug in Bangladesh in 2002 met bijna perfect zicht aan een oog. Het juridische team van ASF heeft haar geholpen met de aanklacht tegen de dader. Na hard werken hebben de advocaten van ASF de zaak gewonnen en werd de dader gestraft met een levenslange gevangenisstraf

Amnesty International

Zwavelzuurverminking

2

g

Veel gestelde vragen

Wat is zwavelzuurverminking? Zwavelzuurverminking is een extreme vorm van geweld die vooral gericht is tegen vrouwen. Hoewel geweld tegen vrouwen een universeel probleem is, verschilt de vorm van geweld per land en bevolkingsgroep. Zwavelzuurverminking is vooral een gemene en vernietigende vorm van geweld tegen vrouwen in Bangladesh. Er komen in toenemende mate meldingen binnen over zuuraanvallen in Bangladesh.1 De term zwavelzuurverminking is een Nederlandse term die afgeleid is van het Engelse Acid Attacks of Acid throwing. Zwavelzuurverminking is het resultaat van een zuuraanval waarbij er een hoeveelheid zuur in de richting van een persoon gegooid wordt of deze overgoten wordt met zuur, met als doel deze persoon opzettelijk te verwonden. Deze steeds meer toenemende vorm van geweld is rede voor bezorgdheid.

Wat doet zwavelzuur? Het is belangrijk te weten dat tijdens de aanvallen niet alleen zwavelzuur wordt gebruikt, maar allerlei soorten bijtende en giftige middelen die voor handen zijn. Zuren kunnen door verschillende harde materialen heen branden, zoals hout en metalen. Het is dus overduidelijk, dat zuren in contact met huid, ook deze en onderliggend weefsel zullen doen smelten. Dit kan resulteren in permanente beschadiging, misvorming en invaliditeit. De ernst van de verbranding hangt samen met hoe lang de huid bloot gesteld geweest is aan het zuur en hoe dik de huid is. De huiddikte is afhankelijk van de plaats op het lichaam, de sekse en de leeftijd van iemand. Zo is de huid het dikste op de handpalmen en voetzolen, de dunste huid bevindt zich op oogleden en oren en hebben mannen een dikkere huid dan vrouwen en kinderen. Brandwonden ten gevolge van zwavelzuur, zijn eerst geel van kleur en worden daarna bruin, grijs en tenslotte zwart. Deze brandwonden zijn meestal veel dieper dan gewone brandwonden. Als 15 tot 20% van het lichaam verbrand is dan spreekt men over een grote (mayor) verwonding oftewel, een derdegraads verbranding. Als het zuur in contact komt met bijvoorbeeld het oog, dan kan dat leiden tot blindheid. In contact met de mond en keel kan het leiden tot moeilijk eten en/of het slecht bewegen van het hoofd. Brandwonden ten gevolge van zwavelzuur zullen niet spontaan helen. Niet al te diepe wonden, eerste en tweedegraads brandwonden, kunnen helen als de wond de eerste tien dagen zorgvuldig verzorgd worden. Als de wonden daarna nog niet geheeld zijn is er geen rede meer om proberen terug te keren naar de originele huid. Wonden die de eerste twee weken niet helen hebben de meeste kans op littekens en misvorming. Daarna is een huidtransplantatie nog de enige oplossing. Het uiteindelijke doel van de intensieve verzorging en huidtransplantaties is een redelijk normaal voorkomen maar er wordt niet gestreefd naar het vroegere uiterlijk.2

Sinds wanneer bestaat zwavelzuurverminking? De eerste zaak waarvan bekend is dat het om zwavelzuurverminking ging, dateert van 1967. Een Bengaals meisje kreeg zwavelzuur over zich heen gegoten door haar bewonderaar, omdat zijn huwelijksaanzoek werd afgewezen door haar moeder. We kunnen dus zeggen dat zwavelzuurverminking een redelijk recent fenomeen is dat vooral voorkomt in Bangladesh. 1 2

General information on acid violence, Acid Survivors Foundation Some medical information about acid burn, information kit.



3

Hoeveel slachtoffers zijn er en wie zijn zij? Tot 1996 is het moeilijk om precieze statistieken over zwavelzuurverminking te vinden omdat veel aanvallen tot dan toe niet gerapporteerd werden. Vanaf 1996 lijkt het aantal zuuraanvallen te zijn gestegen. Tazeen Murshid, docente aan de ULB mensenrechten, democratisering en bestuur, gelooft zowel dat het aantal zuuraanvallen als de rapportering van de misdaden toegenomen is. Daarbij komt, dat steeds meer NGO's en media aandacht besteden aan de zuuraanvallen, waardoor zwavelzuurverminking meer bekendheid krijgt.3 Een van die organisaties is de Acid Survivors Foundation in Bangladesh die zich inzet voor de slachtoffers van zwavelzuurverminking. Zij hebben een jaarlijks rapport over het aantal zuuraanvallen. Dit rapport wordt bijgehouden sinds mei 1999. 1999 2000 2001

Aantal slachtoffers 136 221 340

Vrouwelijke slachtoffers 113 164 225

Onder de 18 jaar 36% 44%

Zoals uit de tabel blijkt werden in 2000 de meeste zuuraanvallen werden gepleegd tegen vrouwen waarvan het grootste deel onder de 18 jaar was. Tot de leeftijd van 35 jaar is het risico grootst op zwavelzuurverminking. Vrouwen onder 18, zijn ook in 2001 de grootste groep met slachtoffers. Uit de cijfers van de maanden januari en februari 2002, blijkt dat er zelfs in deze eerste maanden al een toename is in vergelijking met 2001.4

Wie zijn de daders?

De daders zijn over het algemeen van het mannelijk geslacht en in de meeste gevallen een bekende van het slachtoffers. Soms betreft het zelfs de echtgenoot van het slachtoffer. Leeftijd speelt bij deze misdaden geen rol, de aanvallen worden zowel gepleegd door jonge als oudere mannen.

Wat zijn de oorzaken? Aan de basis van zwavelzuurverminking ligt de politieke instabiliteit in Bangladesh. Deze zorgt ervoor dat steeds meer mensen het recht in eigen hand nemen. Vrouwen zijn veelal het slachtoffer van zuuraanvallen, die gepleegd worden door afgewezen mannen. Afwijzing van een huwelijksaanzoek, familie ruzie, bruidsschat, ruzie over grond en de weigering van een relatie of seks, zijn de meest voorkomende persoonlijke redenen voor een zuuraanval.5 Als de afgewezen man haar niet mag hebben, dan mag niemand haar hebben. Daarnaast is positie van de vrouw in Bangladesh, de laatste decennia sterk verbeterd. Vrouwen zijn steeds vaker economisch onafhankelijk van mannen en dat vormt een bedreiging voor hen. Omdat zij niet langer ondergeschikt zijn aan de man, vinden sommige mannen dat vrouwen daarvoor gestraft moeten worden.6 Een bijkomende oorzaak van het hoge aantal zwavelzuurverminkingen is dat er geen wetgeving bestaat over de verkoop van zuren. Iedereen in Bangladesh kan zwavelzuur kopen en hoeft daar niet veel voor te betalen.

De gruwelijke zuurmisdaden van Bangladesh, De Morgen. Statistics of Acid Attacks, Acid Survivors Foundation 5 idem. 6 De gruwelijke zuurmisdaden van Bangladesh, De Morgen 3 4



4

Wat zijn de gevolgen? De gevolgen van zuuraanvallen zijn traumatisch, zowel lichamelijk, psychisch en emotioneel. Veel slachtoffers houden er permanente fysieke invaliditeit aan over. Ze moeten hun opleiding of werk stop zetten, omdat het herstel veel tijd in beslag neemt of wegens invaliditeit. Velen raken geïsoleerd en zijn angstig wat hun vertrouwen en zelfrespect beschadigd.7 Vaak krijgen de slachtoffers zelf de schuld van wat hen overkomen is. "Ze zullen het wel hebben uitgelokt," wordt er door omstanders gezegd. Daarnaast moeten veel slachtoffers het stigma met zich mee dragen dat zij overal en altijd worden nagekeken op straat. Een groot probleem voor de verminkte slachtoffers is het vinden van een baan en het feit dat de meeste slachtoffers niet getrouwd zijn, zorgt voor een geïsoleerde positie in de Bengaalse maatschappij waar gehuwd zijn van essentieel belang is.8

Welke nationale rechtsbronnen bestaan er?

Veel slachtoffers proberen met hulp van de ASF hun aanvallers achter slot en grendel te krijgen. In de bestaande wetgeving van Bangladesh wordt zwavelzuurverminking beschreven als een halsmisdaad.* Het wetboek van strafrecht van 1860 zet uit een dat degene die, behalve in zaken waarvan er sprake is van provocatie zoals beschreven in sectie 355, verwondingen veroorzaakt aan hoofd, gezicht of ogen door middel van een bijtende substantie zal bestraft worden door middel van de doodstraf of een levenslange gevangenisstraf en zal ook aansprakelijk zijn voor het betalen van een boete. (sectie 326A) Deze sectie heeft betrekking op jongens en mannen vanaf 14 jaar. In 1995 verscheen een eerste versie van een nieuwe wet ter preventie van wreedheid tegen vrouwen en kinderen. Modificaties volgden in 1998 en 2000. De Nari o Shishu Nirjaton Domon Act trad in werking op 14 februari 2000: Section 4. Punishment for offences using inflammable substances, etc.(1) If any person causes the death, or attempts to cause the death of any child or woman by throwing corrosive, poisonous or inflammable substances, that person shall be punishable with death or rigorous imprisonment, for life and, in addition, a fine not exceeding Taka one lakh (Taka 100,000)9 (2) If any person causes injury to a child or a woman by throwing corrosive, poisonous or inflammable substances which causes the hearing capacity or eyesight of the said women or child to be impaired, or any limb/organ, gland or any other part of the body is disfigured or wounded(a) In cases of impairment of eyesight or hearing capacity or disfigurement by or impairment of the face, breast or sex organ, that person shall be punishable with death or rigorous imprisonment for life and, in addition, a fine not exceeding Taka one lakh (Taka 100,00) (b) In cases of impairment or disfigurement of any other part or organ of the body, that person shall be punishable with imprisonment which may extend to 14 years but shall not be less than 7 years and, in addition, a fine not exceeding Taka 50, 000. *Amnesty International bestrijdt straffeloosheid, maar is tegen het gebruik van de doodstraf. (3) If any person throws or attempts to throw any corrosive, poisonous or inflammable substances on a child or woman, even if that woman or child was not injured or affected physically, mentally or otherwise, that person shall be punishable with rigorous imprisonment which may extend to 7 years but shall not be less than 3 years and, in addition, a fine not exceeding Taka 50, 000.

General information about acid violence, Acid Survivors Foundation Information regarding acid attacks, Acid Survivors Foundation 9 = $ 2000 7 8



5

(4) The fine specified under the Section shall be realised from the convicted person or his wealth or assets and be given as compe7isation tot the successors of the victim who has died as a result of the attack, or, as per the circumstances, the person who has been physically or mentally injured as a result of the attack. Section 12. Punishment for dissection of limbs of children with intention of engaging them in begging: Any person who maims a child by impairing the hand, leg, eye or any other organ of a child, or otherwise cripples or disfigures him or her for the purpose of begging or to sell their limbs shall be punishable with death rigorous imprisonment for life and, in addition, a fine. Section 17. Punishment for lodging false cases and complaints: (1) If any person lodges a false case or complaint against another person under any Section of the Act with the knowledge that there was no justifiable or legal grounds for doing so, that person shall be punishable with rigorous imprisonment for a term which may extend to seven years and, in addition, a fine. (2) The Tribunal may take cognisance and continue trial upon written complaint by any person for the offence committed under sub-section 1. Section 30. Punishment for abetting or provoking an offence: If any person provokes anyone to commit any offence under this act and, due to that provocation, the offence is committed or is attempted or if any person abets anyone to commit any offence under this Act, then that person shall be punishable with the punishment specified for committing or attempting to commit that offence.

Zijn de nationale rechtsbronnen effectief? De daders van zwavelzuurverminking worden nog te vaak niet berecht. De rede daarvoor is dat de vervolging vaak stroef verloopt, omdat er geen getuige van de aanval is. Daar komt bij dat deze wet veelal nog geen oplossing biedt omdat er in Bangladesh sprake is van een corrupt politieapparaat, wat tevens een verwijzing is naar de al eerder genoemde politieke instabiliteit. De corrupte politie registreert de aanklacht van het slachtoffer meestal niet onder de nieuwe wet, zodat de dader ook niet kan worden veroordeeld op grond van deze wet. Om iemand te kunnen veroordelen voor zwavelzuurverminking moet de aanklacht genoteerd worden onder Nari o Shishu Nirjaton Domon Act. Naast de grootschalige corruptie heerst er vooral een machomentaliteit onder agenten en is het ouderwetse politie-instituut niet gewend aan de nieuwe maatschappelijke situatie waarbinnen vrouwen tegenwoordig werken.10

Welke internationale wetgeving bestaat er? Universal Declaration of Human Rights, Art 5: No one shall be subjected to torture or to cruel, inhuman or degrading treatment or punishment. UN Convention against torture, Art 1: For the purposes of this Convention, the term "torture " means any act by which severe pain or suffering, whether physical or mental, is intentionally inflicted on a person for such purposes as obtaining from him or a third person information or a confession, punishing him for an act he or a third person has committed or is suspected of having committed, or intimidating or coercing him or a third person, or for any reason 10

De gruwelijke zuurmisdaden van Bangladesh, De Morgen



6

based on discrimination of any kind, when such pain or suffering is inflicted by or at the instigation of or with the consent or acquiescence of a public official or other person acting official capacity. It does not include pain or suffering arising only from, inherent in or incidental to lawful sanctions.11 International Covenant on Civil and Political Rights, Art 7: No one shall be subjected to torture or to cruel, inhuman or degrading treatment or punishment. In particular, no one shall be subjected without his free consent to medical or scientific experimentation. Declaration on the Elimination of Violence against Women, Art 1: For the purposes of this Declaration, the term "violence against women " means any act of gender-based violence that results in, or is likely to result in, physical, sexual or psychological harm or suffering to women, including threats of such acts, coercion or arbitrary deprivation of liberty, whether occurring in public or in private life. Art 2: Violence against women shall be understood to encompass, but not be limited to the following: (a) Physical, sexual and psychological violence occurring in the family, including battering, sexual abuse of female children in the household, dowry-related violence, marital rape, female genital mutilation and other traditional practices harmful to women, non-spousal violence and violence related to exploitation; (b) Physical, sexual and psychological violence occurring within the general community, including rape, sexual abuse, sexual harassment and intimidation at work, in educational institutions and elsewhere, trafficking in women and forced prostitution; (c) Physical, sexual and psychological violence perpetrated or condoned by the State, wherever it occurs. Art 4: States should condemn violence against women and should not invoke any custom, tradition or religious consideration to avoid their obligations with respect to its elimination. States should pursue by all appropriate means and without delay a policy of eliminating violence against women and, to this end, should: (a) Consider, where they have not yet done so, ratifying or acceding to the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women or withdrawing reservations to that Convention; (b)

Refrain from engaging in violence against women;

(c) Exercise due diligence to prevent, investigate and, in accordance with national legislation, punish acts of violence against women, whether those acts are perpetrated by the State or by private persons; (d) Develop penal, civil, labour and administrative sanctions in domestic legislation to punish and redress the wrongs caused to women who are subjected to violence; women who are subjected to violence should be provided with access to the mechanisms of justice and, as provided for by national legislation, to just and effective remedies for the harm that they have

11

Broken Bodies, Shattered Minds



7

suffered; States should also inform women of their rights in seeking redress through such mechanisms; (e) Consider the possibility of developing national plans of action to promote the protection of women against any form of violence, or to include provisions for that purpose in plans already existing, taking into account, as appropriate, such cooperation as can be provided by nongovernmental organizations, particularly those concerned with the issue of violence against women;12

Zijn de internationale rechtsbronnen effectief? Bangladesh heeft alle bovenstaande internationale verdragen geratificeerd en wordt dus ook geacht om deze wetgeving te respecteren. Aangezien zwavelzuurverminking steeds vaker voorkomt in Bangladesh, en de regering tot nu toe weinig actie heeft ondernomen om het probleem te stoppen, wil dat zeggen dat Bangladesh de verdragen niet in acht neemt. De verdragen zijn alleen effectief als alle landen zich daar aan houden. De internationale gemeenschap zou Bangladesh op hun verplichtingen moeten wijzen en hen helpen het probleem tot een goed einde te brengen.

Wie helpt zwavelzuurverminking te bestrijden?

Een van de belangrijkste organisaties die zwavelzuurverminking bestrijden is The Acid Survivors Foundation. Deze stichting werd opgericht op 12 mei 1999. Unicef Bangladesh had de aanstoot gegeven tot de oprichting van een onafhankelijke stichting die de slachtoffers zouden gaan helpen met de behandeling, rehabilitatie en herintegratie. Het project 'Help Acid Survivors' leidde uiteindelijk tot de oprichting van de Acid Survivors Foundation. De missie van de ASF is: "To aid the recovery of acid violence survivors to a condition as near as possible to that o their premature situation by providing treatment, rehabilitation, counselling and other support during their reintegration into society and afterwards. Simultaneously the Foundation will work to prevent further acid violence in Bangladesh.”13 De stichting heeft een nationaal rapporteringsysteem ontwikkeld voor zuuraanvallen. Hulpverleners in het land melden de aanvallen bij de ASF. De ASF stuurt een onderzoeksteam naar de plaats van het ongeval en als het nodig is ook vervoer voor het slachtoffer om naar Dhaka te komen voor behandeling. Belangrijk voor de slachtoffers is goede verzorging en rehabilitatie. Samen met de British High Commission en British Women's Association, heeft de ASF een rehabilitatie centrum opgezet. Slachtoffers worden hier dag en nacht opgevangen en verzorgd. Zij werken nauw samen met de brandwonden unit van het Dhaka Medical College Hospital. Het DMCH is het enige overheidsziekenhuis met een brandwonden unit. Ook wordt er reconstructie chirurgie gedaan in het ziekenhuis. Een plan om in Dhaka een brandwonden ziekenhuis met 50 bedden beschikbaar te stellen, is recent goedgekeurd door de regering. Het is de bedoeling dat dit gebeurd in samenwerking met een speciaal opgeleid team. Het Monowara ziekenhuis is een privé-kliniek waar plastische chirurgie voor zwavelzuur slachtoffers plaats vindt. Het is gratis voor patiënten. Een Nederlands plastisch chirurgie team heeft al een aantal operaties voor zijn rekening genomen. Daarnaast heeft ook de aandacht van de media ervoor gezorgd dat veel NGO's van over de hele wereld hulp aanbieden aan zwavelzuurslachtoffers. Enkele voorbeelden daarvan zijn dat slachtoffers worden 12 13

http://www1.umn.edu/humanrts/instree/e4devw.htm Acid Survivors Foundation



8

geopereerd en behandeld in het buitenland op hen kosten. Ook worden er speciale teams opgeleid die medische hulp kunnen bieden aan slachtoffers met brandwonden. Een andere vorm van hulpverlening is het toezenden van medicijnen en chirurgisch materiaal naar Bangladesh. Er zijn verschillende Bengaalse NGO's betrokken bij de zwavelzuurverminkingen in Bangladesh. Naripokkho is begonnen in 1995. Zij bieden psychische steun, therapie en rehabilitatie faciliteiten aan de slachtoffers op vrijwillige basis. Daarnaast helpen zij de slachtoffers ook op juridisch gebied en bekijkt de gang van zaken bij de politie en bij de rechtbank. Bangladesh National Women Lawyers Association helpen slachtoffers met het indienen van een aanklacht en ondersteunen hen tijdens verhoren en rechtszaken. Ook bieden zij spoedeisende medische hulp, tijdelijk onderdak en publiceren materiaal voor verdediging. Bangladesh Society for the enforcement of human rights probeert slachtoffers te helpen met onderzoek naar de aanval en probeert de dader(s) op te sporen en te assisteren bij hun arrestatie. Ain-O-Salish Kendra verleent rechtsbijstand aan slachtoffers, en werkt veel samen met andere NGO'S. Daarnaast voert zij actie tegen geweld en misbruik van kinderen en vrouwen. Jatiyo Mahilo Sangsta geeft computer training aan slachtoffers. Het Acid-Victims-Welfare project stelt voor dat er twee Acid Victim Treatment centres moeten komen voor het bieden van eerste hulp en psychiatrische hulp.14

Wat moet er in de toekomst nog gebeuren? In de hele wereld stijgt het geweld tegen vrouwen, dus ook in Bangladesh. De regering van Bangladesh probeert het geweld van de zwavelzuurverminkingen terug te dringen. Ondanks de wet ter Preventie van Wreedheid tegen Vrouwen en Kinderen uit 2000 en de in maart 2002 goedgekeurde ‘Acid Offence Prevention Bill’, heerst er in Bangladesh grote straffeloosheid. Om dit op te lossen moet de regering eerst het corrupte politie apparaat aanpakken. Op deze manier kunnen daders zich niet meer vrijkomen en worden zij berecht voor wat zij gedaan hebben. Ten tweede moet de regering ervoor zorgen dat men niet gemakkelijk aan goedkope zwavelzuur kan komen. Het belangrijkste is echter de mentaliteit van de Bengaalse man proberen te veranderen, zodat ruzies of eigendomstwisten niet langer met zwavelzuur worden opgelost. Tenslotte mag niet vergeten worden dat Bangladesh een erg arm land is, waar de slachtoffers van zwavelzuurverminking meestal geen geld hebben om zich te laten behandelen. De eerste minister, Zia, wil hulporganisaties zoals de Acid Survivors Foundation en ziekenhuizen financieel gaan ondersteunen. Toch blijft hulp van buitenaf noodzakelijk.

14

General information on acid violence, Acid Survivors Foundation



9

g

De rol van Amnesty International

Ieder jaar op 8 maart is het Internationale Vrouwendag. De Internationale Vrouwendag van 2002 stond bij Amnesty International Vlaanderen in het teken van de zwavelzuurverminkingen in Bangladesh. Amnesty International heeft het geweld als extreme vorm van marteling erkend. Door de regering van Bangladesh aan te klagen, omdat zij te weinig actie ondernemen, probeerde Amnesty International deze schrijnende situatie onder de aandacht te brengen. De woordvoerster van Amnesty International Vlaanderen zei het volgende over de problematiek in Bangladesh: “Zwavelzuurverminking is een ernstige discriminatie. In hoofdzaak zijn vrouwen het slachtoffer. Het is ook een wrede vorm van marteling en druist in tegen verschillende internationale verdragen, zoals de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. De overheid draagt een belangrijke verantwoordelijkheid. Zij is medeverantwoordelijk voor het martelen omdat ze er niet in slaagt voldoende maatregelen te nemen om haar burgers te beschermen en het martelen te bestraffen en te voorkomen.”15 Op de bewuste dag had Amnesty International Nessa Fozilatun uitgenodigd, een slachtoffer van zwavelzuurverminking. Zij vertelde aan de aanwezige pers haar verhaal. Een andere genodigde was Khadija Sultana, zij werkt als rehabilitatiebegeleidster bij de Acid Survivors Foundation. De derde genodigde was dokter Raja Mondal, een arts uit Bangladesh die werkt aan het Tropisch Instituut van Antwerpen. Hij nam de medische kant van het verhaal voor zijn rekening. Nessa Fozilatun was zeventien toen twee buurjongens haar overgoten met zwavelzuur. Zij had kort daarvoor de twee verliefde jongens afgewezen. “Ik had niet meteen door wat er gebeurde. Mijn gezicht schroeide, alsof ik in brand stond, maar ik begreep niet dat het om zuur ging. Mijn broer daarentegen besefte het onmiddellijk, waste mijn gezicht met water en bracht me naar het lokale ziekenhuis. De volgende dag ben ik dan in Dhaka, naar het grootste ziekenhuis van Bangladesh overgebracht. Intussen ben ik vijf verder. Of ik er nog meer nodig heb? Ja, maar ik wil niet meer. Ik kan die pijn niet nog eens verdragen.”16 Met haar gezicht werd ook gelijk haar toekomst weggebrand. Een baan als sociaal werkster, waar ze voor studeerde, zit er niet meer in. Ook het vooruitzicht van trouwen en kinderen krijgen, maken geen deel meer uit van haar toekomst. Nessa werkt nu ook voor de ASF met haar computerdiploma houdt ze de statistieken over zwavelzuurverminking bij. “Afspoelen met water is een vereiste”, zegt Mondal. “Maar ondertussen heeft het zuur toch al kans gezien door de huid te dringen. De ergste wonden worden pas na een paar dagen zichtbaar. Sommigen verliezen de helft van hun gezicht. Oogbollen kunnen uitpuilen, of uitvallen. Sommigen sterven." Als oorzaak voor de toename in zuuraanvallen de laatste jaren, zegt dokter Mondal dat de zuren makkelijk te verkrijgen zijn en voor erg weinig geld. “Voor minder dan een dollar kun je het leven van een ander verwoesten. Daders mikken meestal op het gezicht, omdat het verwoestende effect dan het grootst is. Ze denken: als ik haar niet krijgen kan, dan niemand.”17 Khadija Sultana beweerde dat er ondanks de nieuwe wet nog teveel daders niet gepakt worden en dus vrijuit gaan. “De wet vertoont nog teveel achterpoortjes. Daders kopen de politie om. “Getekend voor het leven”, Metro 8 maart 2002 “Verloren gezicht, verloren leven.” De Morgen 8 maart 2002 17 “Als een vuurbal die in je gezicht ploft.” De Standaard 8 maart 2002 15 16



10

Politieagenten ontmoedigen de slachtoffers om een klacht in te dienen. De familie wordt bedreigd, zodat die uit schrik niets meer durft te ondernemen. Want het zou ook het jongere zusje kunnen overkomen. Kortom, er is wetgeving om deze misdaden te bestraffen maar ze functioneert slecht.” In de drie jaren dat ASF bestaat, is het aantal slachtoffers ieder jaar verhoogd. “Maar we hebben het probleem toch hoog op de agenda kunnen plaatsen. Premier Zia heeft meegewerkt aan een grote preventiecampagne. Ook heeft zij een werkgroep samengesteld die aanbevelingen moet formuleren over de invoer en verspreiding van zuren. Nu nog een snellere rechtsgang forceren", vindt Sultana.18 De nieuwe regering werkt dus wel aan verbetering maar het neemt veel tijd in beslag. Er moet nog veel veranderen en dus kan het geen kwaad om extra druk op de Bengaalse regering uit te oefenen. Naast het aan banden leggen van de verkoop van zuren, moet er wat veranderen aan de mentaliteit van de Bengaalse man. Pas als zij anders over de vrouwen gaan denken en geweld niet meer als enige oplossing zien, wordt het geweld tegen vrouwen gestopt. De internationale gemeenschap moet naast druk uit oefenen, ook hulp aanbieden aan Bangaldesh om het tekort aan mensen en middelen op te vangen. Bangladesh is en blijft een van de armste landen ter wereld. Om een voorbeeld te stellen riep Amnesty International Vlaanderen leden en sympathisanten om de Acid Survivors Foundation financieel te steunen.

18

idem.



11

g

Bibliografie

Amnesty International. Broken bodies, shattered minds. London: Amnesty International Publications, 2001 Beel, Veerle. “Als een vuurbal die in je gezicht ploft.” De Standaard 8 maart 2002 --“De gruwelijke zuurmisdaden van Bangladesh.” De Morgen, Vraag&Antwoord 7 februari 2002. “General information on acid violence.” Information Kit by Unicef Bangladesh, Department of women affairs, the Acid Survivors Foundation, Dr. Sen (Burn Unit) and the Canadian International Development Agency. --"Information regarding acid attacks." 25 oktober 2002 < http://www.acidsurvivors.org.html/info-acidattack.htm> Internationale Verdragen. --“Introduction to acid survivors foundation.” 23 oktober 2002 “Some medical information about acid burn.” Information Kit by Unicef Bangladesh, Department of Women Affairs, the Acid Survivors Foundation, Dr. Sen (Bum Unit) and the Canadian International Development Agency. Souffreau, Bram. “Getekend voor het leven.” Metro 8 maart 2002 “Statistics of Acid Attacks.” Acid Survivors Foundation, mei 1999- februari 2002. Van Riet, Jelle. “Verloren gezicht, verloren leven.” De Morgen 8 maart 2002.



12

Voor wie meer informatie wil Voor degenen die de slachtoffers van zwavelzuurverrninking willen steunen of op zoek zijn naar meer informatie, kunnen de website bezoeken van de Acid Survivors Foundation. www.acidsurvivors.org



13

Zwavelzuurverminking

Recommend Documents