46
D E R E I S VA N J E L E V E N
Namibië Afrika
Zuid-Namibië onder de sterren
De Bosjesmannen. Ooit verdreven naar onvruchtbaar gebied, ontwikkelden ze een scherpe terreinkennis, gekoppeld aan uitgekiende observatietechnieken van al wat hier leeft en groeit.
Er zijn reizen, er zijn droomreizen en er is de reis van je leven. Onvergetelijke avonturen waar beleving met een hoofdletter geschreven wordt. Welke 'nec plus ultra'-bestemming moet je absoluut nog ontdekken?
“De Moon Mountain Lodge, alleen te bereiken per 4x4, is een uitgelezen plek om de sterren te bewonderen.“
D E R E I S VA N J E L E V E N
Namibië Afrika
49
H
et was even schrikken vanochtend. Hosea Kutako, de internationale luchthaven van Namibië, heeft de grootte van een veredelde schuur en de veertig kilometer lange verbindingsweg naar de hoofdstad was zo goed als vrij. Toen ontdekten we dat er hier krantenventers op de kruispunten staan en iedereen gewoonweg in het midden stopt om ‘The Namibian’ te kopen: we moeten onze indrukken over de begrippen 'drukte' en 'ruimte' deftig bijsturen. Namibië is dan ook, na Mongolië, het dunst bevolkte land ter wereld. Twee miljoen inwoners, één miljoen vierkante kilometer groot. Twijfelen tussen traditie en toekomst — Wie Namibië bereist, moet het ritme van de natuur volgen. Vroeg uit de veren dus. Onze Toyota Hilux, uitgerust met verhoogde ophanging en terreinbanden, is voorzien van interessante extra’s zoals een 140 liter dieseltank en een koelbox. We geven hem de sporen en trekken zuidwaarts. De Skeleton Coast strekt zich uit over een lengte van vijfhonderd kilometer en heeft zijn naam niet gestolen. Door een combinatie van frequente ochtendmist en de aanwezigheid van uitzonderlijke hoeveelheden metaal in de grond (die scheepskompassen in de war brengen) liepen er in de loop der tijden ettelijke boten vast. De meeste bezoekers opteren voor een bed voor de nacht in Swakopmund of Walvis Bay; de 'Saint-Tropez light' -versie van Namibië. Maar wij gaan voor het grote avontuur: de Pelican Point Lodge, een actieve vuurtoren met luxekamers op het eind van een smalle landtong die je alleen kunt bereiken via een zandstrook zonder wegen. We werden gewaarschuwd, maar toch voelt het vreemd aan; eens we de zoutfabriek voorbij zijn over een smalle asfaltweg, moeten we als het ware door de zee rijden om dan plots in een zandbak te arriveren. We laten de druk van onze banden af tot 1 bar, gooien de Toyota in 4x4 low en drijven het toerental op tot vierduizend. Als een jetski op het land ploegen we door het zand, slingerend en trekkend, de motor continu in de hoge toeren om niet vast te rijden. Ons doel: de vuurtoren. Hij lonkt en wijst de weg naar het einde van de wereld. Vele hotels in Namibië hebben recht op een vermelding ‘unieke locatie’, maar deze overtreft alles. Een ervaring rijker en een halve benzinetank minder arriveren we net voor zonsondergang in de toren waar een generator de minisuites op gepaste tijden van warm water en stroom voorziet. Een fles syrah en een gegrild stukje vlees, in goed gezelschap van andere doorgewinterde reizigers, sluiten de dag met meer dan een goed gevoel af.
Dineren met een miljoen lichtjes. Aan de hemel staan onder meer het Zuiderkruis, Mars en Mercurius. Het ontbreken van lichtpollutie levert dit land een unieke sterrenhemel op.
High five met de zeehond — Behalve de belangrijkste zeehaven van Namibië is Walvis Bay, of de Walvisbaai ook een natuurgebied waar massa’s flamingo’s, dolfijnen, pelikanen en zeehonden zich ophouden. De vraag is alleen: hoe lang nog? De lagune die jaarlijks ruim 160.000 vogels trekt en een voedplaats is voor nog eens 200.000 trekvogels per jaar, slibt immers met grote snelheid dicht door verzilting. De regering reageerde door in 1995 het gebied tot een 'wetland' (moeras) uit te roepen en de Coastal Environmental Trust of Namibia probeert nu de lagune tot beschermd natuurgebied te laten verklaren. Deze U-vormige baai verken je best per boot. Wij opteren voor het gemoedelijke Mola Mola van Pieter, een schipper die erom bekendstaat de beste
≥
50
D E R E I S VA N J E L E V E N
Fish River Lodge. Een designhotel op de rand van de grootste canyon van Afrika.
Namibië Afrika
De Fish River Canyon is een gat van 27 kilometer breed en 50 meter diep.
Bosjesmannen op pad.
minicruise van de baai te exploiteren. Dat betekent niet alleen dat hij een zeeleeuw aan boord laat om dag te zeggen tegen de reizigers, maar dat de tocht (na vele dolfijnen en meereizende pelikanen) eindigt met een oesterbuffet en ijsgekoelde sparkling. Baie lekker! Kinderen in de woestijn — ’s Namiddags zetten we koers naar Solitaire. Die weg loopt dwars door het spectaculaire Naukluft Park en de Gauss-pass. “U bevindt zich nu in de oudste woestijn ter wereld”, lezen we in het roadbook. “En de enige nederzetting die u onderweg passeert, is het gehucht Solitaire, bekend van het boek van Ton Van der Lee.” Na een half dagje rijden verheugen we ons op deze benenstrekker voor elke rechtgeaarde reiziger. Voor de naam, het tankstation, de autowrakken, het toilet en het verhaal. “In 1996 had ik mijn leven als filmproducent opgegeven en was ik zonder duidelijke plannen naar Afrika vertrokken”, schrijft Nederlander Ton in de inleiding van het al vele malen herdrukte werkje. “Ik kocht een auto in Kaapstad en reed naar het noorden. Ik kwam terecht in het woestijngehucht Solitaire in Namibië, dat bestond uit een benzinepomp (zonder benzine), een winkeltje en een oud huis. Er woonden twee mannen. Ze leefden voornamelijk van de jacht. Een- of tweemaal per week kwam er een auto langs. Ik sloot me bij hen aan en bleef er uiteindelijk drie jaar. Ik begon in Solitaire een kleine camping en een restaurantje. Het was het begin van een stormachtige ontwikkeling; inmiddels staat er een hotel en wonen er vijftig mensen.” Zo verging het Ton. Ons doel vandaag situeert zich 25 kilometer verder, de Moon Moun-
tain Lodge, alleen te bereiken per 4x4. Het is ook een uitgelezen plek om de sterren te bewonderen. Die krijgen we per kilo wanneer we, ’s avonds na het avondeten in de hoofdtent, ons installeren in het gemetselde minizwembad (dat de eigenaars naast het canvas optrokken). We spelen 'Out of Africa', het bad in de prairie, kaarslicht inclusief. Hoeveel stilte kan een mens verdragen? Brandend zand — Vanuit de lodge is het slechts vijftig kilometer tot Sesriem, toegangspoort tot dé hoofdschotel van Namibië: Sossusvlei en Deadvlei. In principe gaat men hier tijdens de ochtendschemering naartoe, om de zon te zien opkomen en om de verstikkende hitte te mijden. Maar eigenzinnig als we zijn, gokken wij op het middaguur met de logica dat het dan veel minder druk is en we deze Unesco-site voor ons alleen hebben. Dus eten we laat en uitgebreid in de lodge en arriveren we in de late voormiddag op de beste asfaltweg van het land. Deze brengt ons naar de zeventig kilometer verder gelegen bezoekersparking. Aan weerszijden van de rit liggen hoge, rode, imponerende duinen. Een vlei is in het Afri-
≥
Dead Vlei is een soort zoutpan in een kroon van duinen met de handtekening van de wind. Het bestaat grotendeels uit kalk, enkele versteende bomen strekken de takken ten hemel.
Namibië is een zee van warme, goudgele kleuren. Het uitgestrekte niets.
D E R E I S VA N J E L E V E N
Going places together Experience the skies like never before. Our state-of-the-art fleet, premium on-board lounges and award-winning crew will ensure you arrive relaxed and ready at any of the more than 150 places we fly to worldwide. Together, there’s no limit to what we can achieve.
qatarairways.com
kaans een pan of vlakte, die soms met regenwater wordt gevuld, uitdroogt en een gebroken aardkorst achterlaat. Zo is Sossusvlei in een notendop: de naar eigen zeggen hoogste duinen ter wereld (de Gobiwoestijn in Mongolië claimt deze titel ook, red.) in een warm kleurenpalet van alle tinten rood. Het zand hier is door de miljoenen jaren aanhoudende noordwestenwind aangevoerd en de kleuren een gevolg van het oxidatieproces in de minerale samenstelling van het zand. Vandaag levert dat alles tezamen 106.000 vierkante kilometer beschermd gebied op. Uniek in de wereld en dat is een understatement. Echte reizigers parkeren niet op het eind van de invalsweg, maar ploegen met de jeep door tot het vijf kilometer verder gelegen eindpunt. Daar beklimmen we in ganzenpas de hoge duinen tot we een overzicht krijgen op het heiligste der heiligen: Deadvlei, een magische plek waar de afgestorven en verdorde kameeldoornbomen als stille getuigen van betere tijden overeind staan. Hallucinant. En we krijgen gelijk: we hebben de site voor ons alleen. Lang van gedroomd, nu staan we er. Wilde paarden en verlaten huizen — Een connectierit van een dag lang voert ons tot Lüderitz, een zeestadje van niets. Hier heerst een hoog
Het onwerkelijke landschap van het Mowani Mountain Camp. Het sundowners terras is een viewpoint om u tegen te zeggen.
Namibië Afrika
53
'Puerto Natales'-gevoel; 'a windy city' in het Chileense Patagonië waar zo weinig te zien is dat het gezellig wordt. Alleen een stop in het Helmeringhausen hotel onderweg, het eerste café na vijfhonderd kilometer kiezelweg, brengt verstrooiing. En appeltaart, de beste van het land, staat op het krijtbord geschreven. De C13, waar we honderd kilometer lang geen enkele wagen tegenkomen (de Brusselse Ring is ver, heel ver) brengt ons finaal tot de zee. Na een verkwikkende nacht staan we ’s morgens als eerste aan de toegangspoort van Kolmanskop, een officiële spookstad. Deze plek, eigendom van De Beers, was een Duitse mijnwerkersnederzetting, uitgeroepen tot 'Sperrgebiet' vanwege de rijke aanwezigheid van diamant. Toen het gebied uitgeput was, trokken de families er weg en in 1954 werd het definitief gesloten. Sindsdien heeft de natuur het overgenomen en ligt het zand her en der tot een meter hoog in de woningen. “Waarskuwing!”, lezen we op een gegalvaniseerd bord in de voormalige turnzaal waar nu een leuk café ondergebracht is en we net ‘a baby diggers breakfast’ besteld hebben. “Die publiek word gewaarskut een oortreding in die verbode diamant gebied sonder permitte.” Gelukkig mag je hier vandaag de dag vrij rondlopen en genieten van het fenomeen, dat meermaals werd gebruikt in langspeelfilms zoals The King is Alive en Dust Devil.
≥
D E R E I S VA N J E L E V E N
Naar de canyon van rust en eenvoud — Het woord 'woestijn' zorgt voor verwarring, omdat het associaties oproept met zandduinen, terwijl zandwoestijnen eerder zeldzaam zijn. Ook vandaag scheuren we officieel door de woestijn, maar dat zijn eerder landschappelijke overgangsvormen, afgekruid met hordes wilde paarden. Langs de geasfalteerde B4 en dirty road D463 vorderen we richting Fish River Lodge. Een designhotel op de rand van de grootste canyon van Afrika en de tweede grootste ter wereld, na de Grand Canyon in de VS. De Fish River Lodge, met zijn 25 kilometer lange toegangsweg, kan je uitsluitend per terreinwagen bereiken. Het is een hotel zoals we het na meer dan 1.500 hotelnachten in alle uithoeken van de wereld stilletjes dromen en tekenen. Minimalistisch, veel lucht en licht, natuurlijke materialen en heel veel stijl, vooral in de details dan. We laten alle uitnodigingen voor uitstapjes en activiteiten aan ons voorbij gaan, installeren ons op een bankje aan het ravijn en genieten van de natuurpracht. Een goed boek en een perfect gekoeld glas wijn doen de rest. Deze plek is 'wild at heart', maar wordt regeert door de 'sound of silence'. We bedenken: lodges als deze doen de ster van een land exponentieel stralen, los van de intrinsieke kwaliteiten die de bestemming al in zich heeft. Een leegte en vijf Bosjesmannen — In tegenwijzerzin met de terreinwagen door Namibië reizen, is een tocht van verbazende hoogtepunten. Voor wie graag rijdt en kan genieten van een continue vertoning achter het insectenkerkhof van de voorruit, is dit de hemel. En waar kan je nog puur offroad gaan op een openbare weg? De Toyota brengt ons comfortabel naar de laatste stop: de Kalahari-halfwoestijn. Na de cliffhanger van gisteren hopen we dat onze laatste nacht geen gepruts in de marge wordt. Vijfhonderd kilometer noordelijker van deze spontane gedachten verraadt een stijlvolle toegangspoort dat we ons geen zorgen hoeven te maken. “’Welkom in de stilte van de Kalahari”, zegt de wachter in tropenhemd en logopetje. “We verwachten u. De lodge bevindt zich zeven kilometer verder, volg de rivier en matig je snelheid. Er zit veel wild.” De Zebra Lodge is een klassieke safarivilla badend in een decor en rust die stadsmussen als beklemmend ervaren. Deze voormalige 'cattle farm' werd gerenoveerd in koloniale stijl en behoort de Belgische familie Van de Vijver toe. Vader Paul bezwoer vijftien jaar geleden dat als zijn negentienjarige doodzieke zoon weer beter werd, hij diens wens zou vervullen om een lodge in Namibië te bouwen. Toen het medische wonder zich voltrokken had, reisden beiden het land af en kwamen de afspraak na. Als afsluiter van onze reis trekken we ’s morgens op pad met de San, door de kolonisten Bosjesmannen genoemd. Ooit verdreven naar onvruchtbaar gebied, ontwikkelden ze een scherpe terreinkennis, gekoppeld aan uitgekiende observatietechnieken van al wat hier leeft en groeit. De vijf jongens dragen een rok van geitenhuid, zijn klein, mager, tenger, lenig en taai en maken er bij wijze van begroeting een sport van om onze leeftijd te raden. Bij mijn reispartner zitten ze er knal op, mijn grijze haren brengen hen in verwarring. Over het hoe en waarom van deze wandeltochten met bezoekers zijn ze duidelijk. “Hoe groot en leeg Namibië ook is, voor ons reserveerde men geen plaats”, zegt de leider. “Ook al zijn we de dragers van een unieke cultuur. Maar die is misschien aan haar finale etappe begonnen. Daarom zijn we dit initiatief dankbaar. Maar nu zwijgen we, de dieren horen ons…” @
55
Namibië Afrika
PRAKTISCH
ANGOLA
ZAMBIA
Kalahari
Windhoek Pelican Point Lodge
B O T S WA N A
Sossusvlei
NAMIBIË ATLANTISCHE OCEAAN
Z U I D -A F R I K A
De republiek Namibië is onafhankelijk sinds 1990 na een koloniale periode waarin zowel de Duitsers als de Britten hun stempel drukten. Het land is zo groot als pakweg Frankrijk en Italië samen en laat zich zeer goed bereizen. In Windhoek is het één uur vroeger dan in Brussel en de Namibische dollar is gekoppeld aan de Zuid-Afrikaanse rand, die tegenwoordig historisch laag staat. Klimaat: De droge periode loopt van mei tot oktober. Juli en augustus worden als hoogseizoen beschouwd. Globaal telt dit land 300 dagen zon per jaar. Erheen: TRAVEL etc vloog met de nationale carrier non-stop van Frankfurt naar Windhoek. Er is een dagelijkse vlucht per nieuwe Airbus 330, zowel op de heen- als terugreis een nachtvlucht met een reistijd van tien uur. De service is correct, we reisden netjes op tijd. Transport: Wij reden met een speciaal uitgeruste ‘safari’-Toyota Hilux van verhuurder Asco, een upscale verhuurder met een zeer goede naam en prima voertuigen. Deze reportage werd à la carte uitgetekend door Atelier Africa Safaris, een Belgische touroperator gebaseerd in Afrika en gespecialiseerd in veeleisende kwaliteitssafari's op maat, in alle prijsklassen. Elke reis en elk programma zijn uniek, de noden van de klant indachtig.