Geldig vanaf april 2008 Openbaar vervoer tussen wandeltocht en station De route kan onderweg niet afgebroken worden met het openbaar vervoer. Vanaf Nunspeet vertrekken 2x per uur treinen in de richting Amersfoort om ’08 en ’38 en in de richting Zwolle om ’18 en ’48. Bel voor nadere inlichtingen over de dienstregeling 9292 OV Reisinformatie, 0900-9292 (? 0,70 per minuut) of kijk op internet: www.9292ov.nl of www.ns.nl.
Zandenbos NS-wandeltocht
U verlaat het perron over het spoor en gaat daarna linksaf. U volgt het trottoir met de bocht mee naar links en steekt direct daarna de spoorbaan over. Na het spoor neemt u de eerste weg linksaf bij Y12898/1. Direct daarna rechtsaf langs de uitzichttoren.
Beschrijving van de wandeltocht Inleiding Het Wandelplatform-LAW heeft in samenwerking met de Nederlandse Spoorwegen een serie wandeltochten van station naar station samengesteld. Deze NS-wandeltochten volgen een gedeelte van een Lange-Afstand-Wandelpad (LAW). De route Zandenbos maakt gebruik van drie gecombineerde wandelroutes van Staatsbosbeheer en loopt slechts een heel klein stukje parallel aan een LAW (LAW 8, Zuiderzeepad van Enkhuizen naar Stavoren via Amsterdam, 400 km). Deze NS-wandeltocht begint en eindigt op station Nunspeet en heeft een lengte van 12 km. U kunt de route inkorten tot 7 km. Horeca onderweg Onderweg komt u geen horecagelegenheden tegen. Zorgt u dus voor voldoende eten en drinken voor onderweg. In Nunspeet zijn (niet ver van het station) meerdere gelegenheden. In het SBB Bezoekerscentrum Veluwe-Noord is een buitenterras en koffiehoek met automaat voor koffie, thee en frisdrank. Openingstijden dinsdag t/m zondag van 10.00-17.00 uur. 1
1
Veluwetransferium Een onderdeel van het Veluwetransferium is een 30 meter hoge uitkijktoren en een informatiepaviljoen. Vanaf de toren heeft u naar het oosten zicht op het Centraal Veluws Natuurmassief. In westelijke richting heeft u zicht op de dorpskern van Nunspeet en in de verte is zelfs het Veluwemeer te zien. Het paviljoen is dagelijks geopend van 10.00-17.00 uur. Met de toren aan uw linkerhand loopt u rechtdoor en steekt de parkeerplaats over richting het bezoekerscentrum. Bij het zebrapad oversteken en het klinkerpaadje rechtdoor naar het bezoekerscentrum volgen.
2
Bezoekerscentrum Veluwe-Noord De expositie in het bezoekerscentrum vertelt het verhaal van de Veluwe: ontstaansgeschiedenis, natuur en landschap. Daarnaast zijn er wisselende exposities. Het bezoekerscentrum is geopend 2
van dinsdag t/m zondag van 10.00-17.00 uur en is gratis toegankelijk. Voor meer informatie over Staatsbosbeheer zie www.staatsbosbeheer.nl. Na een bezoek aan het bezoekerscentrum volgt u vanuit het centrum een klinkerpaadje linksaf naar beneden en gaat linksaf, via een asfaltvoetpad het bos in. Vanaf dit punt volgt u paaltjes met een oranje kop en negeert u het wit-rood gemarkeerde Zuiderzeepad dat na circa 200 meter af zal buigen. Let op: Staatsbosbeheer wil de oranje route in voorjaar/zomer 2008 verleggen van het rolstoelpad naar onverharde paden (dit geldt zowel voor de route heen als terug). De beschrijving hieronder klopt dan niet meer helemaal. Volg in dat geval de oranje paaltjes tot u de verbinding met de blauwe route tegenkomt en stap hierop over. Vanaf * blijft de route in ieder geval in de oorspronkelijke staat. Op de splitsing van twee asfaltpaden rechts aanhouden. U blijft het asfaltpad volgen en negeert alle onverharde zijpaden. Op het punt waar rechts van het asfaltpad een ander asfaltpad (fietspad) enkele meters parallel loopt, afgescheiden door een rij paaltjes, wisselt u naar dit parallelle pad. U houdt dezelfde wandelrichting aan (schuin rechtdoor). Circa 30 meter voor het einde van dit geasfalteerde fietspad gaat u rechtsaf (bij een picknicktafel met prullenbak). Op dit punt verlaat u de oranje route (het paaltje rechtsaf dus negeren) en volgt u de oranje-blauwe paaltjes. * Na 50 meter volgt u het pad rechtdoor een helling op. Bovenop 3
de helling gaat u op een splitsing linksaf. Aan het einde linksaf, een pad parallel aan de snelweg. Op een splitsing links aanhouden. Op de volgende splitsing houdt u weer links aan. U komt uit bij een asfaltweg (P-21703/001) en gaat hier rechtsaf en vervolgens via een viaduct over de A28. Na het viaduct bij P-24183/001 de asfaltweg rechtdoor blijven volgen voorbij een bord ‘verboden in te rijden tussen zonsondergang en zonsopgang’. Circa 20 meter na dit verbodsbord gaat u rechtsaf een bospaadje in. Het blauwe paaltje linksaf negeert u. Op dit punt verlaat u de oranje-blauwe route en volgt u de blauwe paaltjes. 3
Veluwe Grote delen van de Veluwe bestaan uit stuwwallen uit de Saale-ijstijd. De Veluwe is nog maar relatief kort een bosrijk gebied. Tot ver in de 19e eeuw was het er woest en ledig. Met het houden van schapen, kleinschalige landbouw en wat bosbouw hielden de bewoners van de kleine nederzettingen er het hoofd boven water. Door overbegrazing ontstonden zandverstuivingen, die wegen en woningen bedreigden. Om een einde te maken aan de overlast werd in 1880 begonnen met bosaanplant. Een zwaar karwei op de arme en droge grond. Bewoners maakten dankbaar gebruik van het sprokkelhout en de dennenappels waarmee het haardvuur en de fornuispot aangemaakt konden worden. In de periode 1895-1932 werden grote delen van de Veluwe omheind. In bijna alle gevallen omdat de eigenaren wilden jagen. Omdat de wildstand op de Veluwe zeer laag was, werden geïmporteerde dieren uitgezet. Aan het einde van het bospaadje linksaf. Op een kruising het pad rechtdoor blijven volgen. Op een vijfsprong het tweede pad 4
Nunspeet) gaat u rechtsaf. Aan het einde linksaf gaan. Een zijpad van rechts negeren en daarna het pad met een bocht naar rechts blijven volgen. Aan het einde gaat u rechtsaf. Vervolgens het eerste pad linksaf. Aan het einde rechtsaf en direct op een splitsing linksaf. Op de volgende splitsing gaat u rechtsaf.
linksaf nemen. Op een kruising rechtdoor. Op een driesprong rechtsaf. Op een kruising met een smal bospad rechtdoor en direct daarna op een splitsing links aanhouden. Een eind verder, op de volgende splitsing, rechtsaf. Aan het einde linksaf, direct daarna rechtsaf. Na circa 30 meter linksaf, een paadje net voor een ven met bank en een groep rododendrons. 4
Het Ronde Huis In 1902 kocht de familie Van Vloten voor 6000 gulden 360 ha grond, te betalen in termijnen. Hierop werd Het Ronde Huis gebouwd. Van Vloten zou zijn medewerkers gevraagd hebben aan welke zijde de voorgevel moest komen. Omdat ze allemaal een ander advies gaven, besloot hij het huis rond te maken. Op de benedenverdieping woonden de personeelsleden en was de berging. De eerste verdieping, het woonhuis was bereikbaar via een oplopende toegangsweg en een brug over een droge gracht. Voor het vervoer van bouwmaterialen werd een spoorlijntje aangelegd. Daarna werd het spoor gebruikt om hout uit het bosbouwbedrijf bestemd voor de Zuid Limburgse mijnen naar station Nunspeet te vervoeren. Tussen de berken, grove dennen en beuken om het huis werden exoten zoals rododendrons, lariksen en buxusstruiken aangeplant. In 1967 blies de genie het op instorten staande huis op. Aan het einde linksaf. Daarna aan het einde rechtsaf. Aan het einde van dit pad gaat u linksaf. Aan het einde van dit pad gaat u linksaf, een zandweg met fietspad. Daarna het eerste pad rechtsaf. U komt uit bij een asfaltweg die u schuin naar links oversteekt. U komt uit op een parkeerplaats die u rechtdoor oversteekt. Aan het einde van de parkeerplaats (bordje Veluwe 5
Op dit punt verlaat u de blauwe route en volgt u de wit-blauwe paaltjes. U negeert het blauwe paaltje rechtdoor. Op een splitsing links aanhouden en na 10 meter, op een kruising, rechtdoor. Op dit punt stapt u over op de witte route. Het witte paaltje linksaf negeert u. Op een splitsing rechts aanhouden. Op een vijfsprong gaat u rechtdoor (2e pad van rechts). Op een kruising met een asfaltweg rechtdoor. Aan het einde linksaf. Op een kruising rechtdoor. Op een kruising met een smal paadje gaat u rechtdoor. 5
Het Zandenbos Het Zandenbos bestaat uit steile stuifzandheuvels. In 1881 kocht de familie Petersom Ramring het gebied. De (boswachter van de) familie beplantte het zandgebied met grove dennen, zodat uiteindelijk een bos ontstond. De laatste erfgenaam van de familie vermaakt het bos in 1938 aan de gemeente Ermelo onder voorwaarde dat het publiek wandelterrein en natuurreservaat blijft en geen natuurbad mag worden. In 1939 verkoopt de gemeente het gebied onder dezelfde voorwaarde door aan Staatsbosbeheer. Het Zandenbos is dan een werkverschaffingsproject. Op een driesprong linksaf. Op de volgende driesprong gaat u rechtdoor. Op een kruising met P-20157/001 rechtdoor (voor een 6
bezoek aan De Waschkolk, een groot heideven gaat u hier rechtsaf i.p.v. rechtdoor. Het ven bevindt zich een paar honderd meter verderop) en vervolgens de zijpaadjes van links negeren. 6
Waschkolk Als u bij P-20157/001 de route even verlaat komt u bij een groot heideven, De Waschkolk. De Waschkolk is een laagte die vroeger water bevatte, doordat een ondoorlatende laag in de ondergrond verhinderde dat het regenwater wegzakte. Door de aanleg van de A28-autosnelweg werd deze laag doorbroken en raakte de Waschkolk ‘lek’. In vroeger tijden werd de Waschkolk gebruikt als wasplaats, voordat de schapen geschoren werden. Alle vuiligheid van het verblijf in de stal kon daar uit de wol gespoeld worden. Staatsbosbeheer heeft de Waschkolk in zijn oorspronkelijke staat hersteld, zodat er weer water instaat en zeldzame planten als veenpluis, klokjesgentiaan, moeraswolfsklauw en kleine zonnedauw terug kunnen keren. Dat geldt dan ook voor de bijbehorende reptielen en amfibieën, de ringslang, adder, zandhagedis en heidekikker. Op een scheve viersprong met een asfaltweg steekt u schuin over, klinkerpad. U neemt het eerste pad links. Aan het einde (net voor een scheve viersprong) scherp rechtsaf. Op een kruising (met houten handwijzer) gaat u linksaf en na 30 meter op een kruising met een asfaltweg rechtdoor. Het pad komt uit op een parkeerplaats, die u aan uw rechterhand houdt. Op de kruising 10 meter na de parkeerplaats rechtdoor en aan het einde rechtsaf (asfaltweg). Op een kruising van twee asfaltwegen bij de paddestoelen 62415/001 en -/002 gaat u linksaf. De asfaltweg volgen en een brede zandweg van links negeren. Daarna neemt u het 7
tweede pad linksaf (in de bocht naar links) tegenover de houten handwijzer ‘rondwandeling’. Na 20 meter op een driesprong links aanhouden. 7
Margarethabosch In het gebied dat nu het Margarethabosch heet liet Leonard van Petersom Ramring een hut bouwen en vernoemde deze naar zijn vrouw, Margaretha van Petersom Ramring-De Lange. Zij gebruikte de hut om tijdens haar wandelingen te verpozen. Het rijmpje van mevrouw Petersom Ramring in de hut heeft helaas niet kunnen voorkomen dat de hut werd vernield. Treed binnen moede wandelaar, wees welkom in deez’ hut. Die voor den regen en de zon heel gaarne U beschut. Maar hij, die uit baldadigheid wat andren toekomt niet ontziet, tafel of bank besmeert of krast, Hem geldt dat welkom niet. Aan het einde (in dalletje) linksaf. U gaat tweemaal op een driesprong rechtsaf. Op de volgende driesprong linksaf en daarna op een driesprong rechtsaf. Aan het einde linksaf en na 20 meter neemt u het (eerste) pad rechtsaf. U negeert een zijpad van rechts en gaat daarna op een driesprong rechtsaf. Op driesprong linksaf. Op de volgende driesprong rechtdoor. Aan het einde gaat u linksaf. Op een kruising gaat u rechtsaf. Op dit punt verlaat u de witte route en volgt u de wit-blauwe paaltjes. U negeert het witte paaltje linksaf. Na 10 meter op een driesprong houdt u rechts aan. Einde pad rechtsaf. Op dit punt verlaat u de wit-blauwe route en volgt u de blauwe paaltjes. 8
Het blauwe paaltje linksaf negeert u. Op een kruising gaat u rechtsaf, een omhoog lopend pad in de richting van een helling. Direct daarna het pad onderlangs een helling volgen, waarbij u de helling aan uw rechterhand houdt. Op een kruising rechtdoor. Aan het einde linksaf. Aan het einde rechtsaf (breed zandpad). Dit brede zandpad komt uit bij een asfaltweg. De asfaltweg rechtdoor oversteken. Hierna neemt u het eerste pad linksaf. Daarna driemaal op een kruising rechtdoor. U steekt een parkeerplaats over en komt uit bij een asfaltweg. U gaat rechtsaf de asfaltweg op en slaat na circa 10 meter linksaf een zandpad in. U volgt dit pad tot u weer uitkomt bij een asfaltweg. U gaat hier rechtsaf de asfaltweg op. Het blauwe paaltje rechtdoor negeert u. Op dit punt verlaat u de blauwe route en volgt u weer de oranje-blauwe paaltjes. U volgt de asfaltweg (rechtdoor) en gaat via het viaduct de A28 over. Na het viaduct gaat u bij paddestoel 21703/001 linksaf een bospad in. Op een splitsing rechts aanhouden. Aan het einde rechtsaf. Op een splitsing rechtsaf (het pad buigt hier van de snelweg af). Op de volgende splitsing weer rechtsaf. U volgt het pad de helling af en negeert de (vage) paden aan uw linkerhand. U komt uit bij een asfaltpad. Op dit punt verlaat u de oranje-blauwe route en volgt u weer de oranje route. Let op: ook voor de terugweg geldt dat Staatsbosbeheer de oranje route in voorjaar/zomer 2008 wil verleggen. Onderstaande beschrijving klopt dan mogelijk niet meer. Volg in dat geval de oranje markering.
9
U steekt een asfaltpad over en gaat rechtdoor. Het oranje paaltje linksaf negeert u. Direct hierna houdt u op het volgende asfaltpad schuin rechts aan. U volgt het asfaltpad. Op een kruising met een zandpad gaat u linksaf en verlaat het asfaltpad. U neemt het eerste pad rechts. Op een kruising (met houten uil) gaat u rechtdoor. Aan het einde linksaf een asfaltpad op. Dan het eerste pad rechts (zandpad). Op een kruising rechtdoor en aan het einde linksaf. Op een kruising scherp linksaf. Op een kruising met een smal paadje rechtdoor. Op een kruising met een asfaltpad gaat u rechtsaf het asfaltpad op. Op een splitsing van twee asfaltpaden rechts aanhouden (oranje paaltje linksaf negeren). U volgt het asfaltpad tot u aan het einde uitkomt bij een fietspad. Vanaf hier volgt u de wit-rode markering van het Zuiderzeepad. Aan uw rechterhand ligt het SBB bezoekerscentrum VeluweNoord. Op dit punt verlaat u de oranje route. U gaat rechtsaf en volgt het voetpad door het tunneltje langs Y-12898/8. Bij een viersprong van fietspaden (Y-12898/7) gaat u rechtdoor. U blijft het fietspad/trottoir rechtdoor volgen en steekt de spoorbaan over. Na het spoor gaat u rechtsaf. Na de fietsenstalling gaat u direct weer rechtsaf en bent u weer terug op het NS-station van Nunspeet.
10
