Vijverstolp (11-8-2013) Gerrit van Eijndhoven htpp://www.gerritentiny.nl Voorwoord .................................................................................................................. 1 Hoe het werkt ............................................................................................................. 2 Het systeem................................................................................................................ 2 De stolp ...................................................................................................................... 2 De console.................................................................................................................. 3 De zuigpomp .............................................................................................................. 4 Onderhoud.................................................................................................................. 5 Slot ............................................................................................................................. 5
Voorwoord Een tijd geleden heb ik mijn vijver uitgebreid met een vijverstolp. Dat is een glazen bak welke omgekeerd, dus met de opening naar beneden, in de vijver staat opgesteld, zodanig dat hij voor het grootste gedeelte boven water staat. Door de lucht er uit te zuigen wordt hij nagenoeg geheel met water gevuld, waardoor de vijvervissen er van onder af in kunnen en a.h.w. boven de vijver zwemmen. Zeer leuk, kennelijk ook voor de vissen. Zie foto, Meer foto’s vind je op mijn site.
Hoe het werkt Hier ga ik uitleggen waarom het water in de stolp blijft en hoe je zelf ook een stolp kunt plaatsen. De natuurkundige verklaring is het gegeven dat de druk op het niveau van het vijveroppervlak, zowel in als buiten de stolp gelijk moet zijn, in dit geval aan de dan aanwezige buitenluchtdruk. Door lucht uit de stolp weg te zuigen zal de inwendige luchtdruk dalen waardoor het water zover omhoog komt tot de daardoor ontstane waterdruk samen met de inwendige restluchtdruk gelijk blijft aan de uitwendige luchtdruk. Op deze manier kan men de waterspiegel in de stolp op elk gewenst niveau brengen. Op dit principe is o.a. de kwikbarometer gebaseerd. Daar is de luchtdruk boven het kwik nul. Als je dit alles wat ingewikkeld vindt kijk dan voor een verklaring naar het volgende voorbeeld. Vul een emmer met water en dompel daar een drinkglas geheel in onder, met de opening naar boven. Het glas loopt dan uiteraard geheel vol. Draai het glas nu, nog steeds onder water, om zodat de opening naar beneden wijst. Trek het glas vervolgens langzaam naar boven tot de glasrand nog net onder het wateroppervlak blijft. Je zult nu zien dat het water a.h.w. in het glas blijft hangen. Trek je het nog verder omhoog, tot de rand boven water komt, dan schiet er lucht in en valt het water uit het glas. Probeer maar eens. Op deze manier blijft het water ook in de vijverstolp aanwezig..
Het systeem. Het systeem bestaat uit drie hoofddelen. 1 De glazen stolp 2 De console waar de stolp opstaat 3 Een zuigpomp om de lucht uit de stolp te zuigen.
De stolp Om aan een stolp te komen zul je moeten zoeken in doe-het-zelf-zaken en tuincentra. De stolp die ik gebruik is van glas en heb ik voor ±€15 gekocht bij Hornbach. Hij heeft een diameter van 30 cm, een hoogte is 35 cm en een wanddikte is 6 mm. Let er op dat de wand dik genoeg is. Dit met het oog op je eigen veiligheid.
De console De console moet op de vijverbodem worden geplaatst en moet zo hoog zijn dat de geplaatste stolp met zijn onderrand altijd 5 á 10 cm onder het waterniveau blijft. Voor de console uitvoering.zijn een aantal mogelijkheden denkbaar. - Een mogelijkheid in een ondiepe vijver is om bv. 3 kolommetjes van bakstenen te stapelen en daar je stolp op te plaatsen. - Ik zelf heb een console gemaakt van rond betonijzer (12 mm) en de delen aan elkaar gelast. Zie onderstaande foto’s Hij bestaat uit 3 poten van ongeveer 70 cm lang (is afhankelijk van de vijverdiepte) die aan een driehoek gelast zijn. Aan de bovenkant van de poten zijn dwarssteuntjes gelast waarop de stolp rust. Kun je hem zelf niet maken dan is er misschien wel iemand in je omgeving die je er mee kan helpen. Over de delen die met de stolp in aanraking komen heb ik stukjes tuinslang geschoven om beschadiging van de stolp te voorkomen. Om beschadiging van de vijverfolie te voorkomen heb ik de console op een betontegel van 30x30 cm geplaatst waarin 3 blinde gaten zijn geboord, Daar worden de poten van de console ingeplaatst. De tegel en console zijn aan elkaar gebonden met koperdraad. - Je kunt ook vrij gemakkelijk een console in elkaar solderen van koperen pijp met een diameter van Ø 15 mm en 7 soldeer T-stukken (alles verkrijgbaar bij doe-het-zelfzaken voor €15 á €20)). Zie onderstaande schets hoe je het zou kunnen samenstellen. Bevestig deze console ook op een tegel zoals ik hierboven en op de foto’s heb aangegeven. - I.p.v. koperen pijp zou je ook PVC-afvoerpijp van Ø40 á Ø50 mm met de bijbehorende T-stukken kunnen gebruiken. De afzonderlijke delen kun je dan met PVC-lijm aan elkaar vast lijmen.
Koperen pijp (gesoldeerd)
Zonder stolp (gelast)
Met stolp
De maten moet je zelf bepalen. Die zijn afhankelijk van de stolpafmeting en de vijverdiepte.
De zuigpomp Om de lucht uit de stolp te verwijderen is denkbaar dat je de methode van het drinkglas, zoals hier boven beschreven, zou willen toepassen. Doe dat niet, dat is levensgevaarlijk! Door het gewicht van de gevulde stolp is hij nauwelijks boven water te tillen en het risico op breuk is daardoor zeer groot. Ernstige beschadiging van handen en folie, of nog erger, kan dan het gevolg zijn. Een beter methode is om een zuigpomp te gebruiken. Ik heb er zelf één gemaakt van PVC-buis ( foto) met onderin een geïmproviseerd terugslagklepje. Deze werkt prima. Dergelijke pompen zijn echter ook voor weinig geld (± €10) kant en klaar te koop in diverse doe-het-zelf-zaken, tuincentra, kampeercentra e.d. Zoek dan wel naar een pomp met de slangaansluiting in de voet en niet in de handgreep . Via internet zijn ze te koop o.a. bij: http://www.vrijetijdshop.nl/N_art_73.html Zou je een elektrisch pompje willen gebruiken, denk er dan aan dat het waterbestendig moet zijn. Om de lucht weg te zuigen heb ik de pomp met een stuk tuinslang verbonden aan een stuk haaks gebogen elektriciteitsbuis die van onder af in de stolp wordt gestoken. Ik zuig de lucht weg tot aan de bovenkant nog ± 5 cm lucht overblijft. Na het zuigen moeten uiteraard de pijp en de slang verwijderd worden.
Zuigopstellingen.
zelfgemaakte pomp
pomp van Vrijetijdsshop.nl
Onderhoud Het systeem vraagt maar weinig onderhoud. ’s-Zomers haal ik de stolp elke maand even uit de vijver om de algaanslag te verwijderen. Daarna wordt hij weer teruggeplaatst en de lucht wordt weer weggezogen. ’s-Winters haal ik de stolp in de maanden november t/m maart uit de vijver om kapotvriezen te voorkomen.
Slot De stolp geeft ons nu al een aantal jaren heel veel plezier. Als je hem ook wilt aanbrengen zal dat misschien wel een beetje improvisatietalent vragen maar als het klaar is zul je nog meer van je vijver en vissen kunnen genieten. Succes