Windows 8 , Windows 8.1 , deel I
Beste clubleden, hier volgt een overzicht van de lessen over Windows 8, die gegeven zijn in maart – oktober – december 2013 en in januari 2014. In dit overzicht zal ik waar nodig schermafbeeldingen inlassen vooral om de verschillen tussen Windows 8 en 8.1 te tonen, maar omdat nieuwe computers nu toch bijna uitsluitend met Windows 8.1 geleverd worden zal ik enkel nog de relevante verschillen met Windows 8 bespreken.
Algemeen Waarom komt Microsoft vrij snel na Windows 7 al met Windows 8 uit ? Het is duidelijk dat Microsoft vooral in de wereld van de tablet weggeconcurreerd wordt door Apple met zijn I-Pad en door Android software op smartphones en tablets. Daarom is Windows 8 uitgebracht om de concurrentie aan te gaan. Metro De grootste zichtbare verandering in het nieuwe besturingssysteem is zonder twijfel de nieuwe metro-gebruiksomgeving, een Windows Phone-achtige interface, die geoptimaliseerd is voor besturing met een aanraakscherm en tablets. Deze bestaat uit verschillende gekleurde 'tegels' . Naast een snelkoppeling zijn een aantal van deze tegels ook zogenoemde 'live tiles'. Dit betekent dat de tegels ook meer informatie kunnen geven zoals up-to-date aandelenkoersen of rss-feeds of bvb de weer-tegel. Taakbeheer Taakbeheer heeft ook een gedaanteverwisseling ondergaan. Er wordt nu een onderscheid gemaakt tussen programma's en achtergrondprocessen, vooral met de bedoeling een duidelijker en simpeler overzicht te krijgen. Ook zal taakbeheer bepaalde programma's uitschakelen als ze niet op het scherm getoond worden. Het gevolg hiervan is dat Windows 8 lagere systeemvoorwaarden zal hebben dan diens voorganger. Synchronisatie Er zijn ook enkele nieuwe mogelijkheden voor gebruikers met meerdere
1
computers. Zo zullen instellingen gesynchroniseerd kunnen worden tussen verschillende Windows 8-toestellen. Na deze algemene beschouwingen zullen we het systeem nu stap voor stap bekijken. Eerst bespreken we wat we moeten weten over het werken met Windows 8, later bekijken we hoe we het kunnen aanpassen naar eigen inzicht.
Na het opstarten van ons systeem krijgen we vrij snel een afbeelding met uur en datum als opstartscherm, na een druk op een toets komen we op het aanmeldingsscherm ( voor diegenen die een aanmeld paswoord bij de installatie gemaakt hebben ), of direct op het tegelscherm. Hier wordt al duidelijk dat Windows 8 gemaakt is voor gebruik met touchscreen. De basis is gebruik met start pagina of officieel “ modern user interface “ anders gezegd “ het tegelscherm “, “ het startscherm”, of naar Microsoft termen “ de metro omgeving “ De tegels zijn groter dan de vroeger gekende iconen ,voor gebruik met de vingers.
Buiten gewoon gebruik van programma’s, is Windows 8 ontworpen om te werken met apps, gekend van smartphones en tablets. Wat zijn apps? Apps zijn kleine programma’s en heel eenvoudig in gebruik. Ook de installatie ervan is een fluitje van een cent: zoek de app, klik op installeren en de app verschijnt als tegel in uw Windows 8 start scherm. Als u
2
een app hebt geopend, kunt u altijd kunt u altijd via de Windows-toets terugkeren naar het startscherm van Windows 8. De meest ingrijpende verandering in Windows 8, is dat de startknop en het starmenu ( met het zoekvenster ) verdwenen zijn ! In Windows 8.1 komt er een soort startknop terug maar de startmenu met ‘alle programma’s ‘ blijft verdwenen.
Taakbalk bureaublad bij Windows 8
Nieuwe startknop Taakbalk bureaublad bij Windows 8.1 Gebruik van de nieuwe startknop: klik met de linker muisknop schakelt naar het startscherm; klik met de rechter muisknop opent het X – scherm met de mogelijkheid om de PC af te melden of uit te schakelen, zie afbeelding.
Belangrijk is ook de zogenaamde “Charms-balk”. Die bekomen we door met de muisaanwijzer rechts onderaan of rechts bovenaan het scherm te gaan staan, maar gemakkelijker is de Windows-toets samen met de C-toets in te drukken. In de zwarte charms-balk vind je van boven naar onder de knoppen zoeken – delen – start – instellingen. De functie zoeken in het algemeen zullen we apart bespreken om daar een duidelijk verschil tussen Windows 8 en 8.1 te tonen. De knop delen dient om gegevens te delen via e-mail, sociale netwerksite’s of apps bvb een foto uit de foto apps delen. De knop start dient Om Windows startscherm te kiezen. ( Metroscherm, Tegelscherm ) 3
De knop apparaten, wat daar verschijnt is totaal verschillend afhankelijk van op welke pc Windows 8 geïnstalleerd is, bij een tower verschijnt daar veel meer dan bij een laptop; bij een laptop komt daar enkel de mogelijkheid om een 2de scherm of beamer te kiezen; of als er printers geïnstalleerd zijn om de gewenste printer te kiezen. De knop instellingen, wat je daar te zien krijgt van mogelijkheden verschilt afhankelijk van waar je vertrekt, welke applicatie in gebruik is. Bovenste is geopende applicatie Daaronder configuratiescherm, om snel naar het configuratiescherm te gaan. Daaronder persoonlijke instellingen is gelijk aan het via bureaublad aan persoonlijke voorkeur aanpassen. Daaronder pc-informatie: opent de systeeminformatie. Daaronder de help ( die we altijd ook met de F1 toets kunnen oproepen ) De onderste helft dient voor instellen WiFi, volume, helderheid en vooral de enige knop in Windows 8 voor het uitschakelen van de PC, in Windows 8.1 komt er nog de mogelijkheid via het X scherm bij. Daaronder de belangrijke knop “PC instellingen wijzigen”. Deze instellingen zullen we later bespreken. Ook nieuw in Windows 8 is dat schermen van App’s bovenaan niet meer de titelbalk met rechts de drie knopjes ‘minimaliseren – formaat – sluiten’ hebben, dit wil zeggen dat schermen zo niet afgesloten kunnen worden. Je kan die schermen wel afsluiten door met de muis bovenaan het scherm te gaan staan waardoor de muisaanwijzer een handje wordt, de linker muisknop in te drukken zodat het handje gaat grijpen en nu het scherm helemaal naar beneden te schuiven en de muisknop los te laten. Verder kan je op het tegelscherm, als je met de muisaanwijzer links bovenaan gaat staan, zien welke schermen / applicaties nog open staan en eventueel die stuk voor stuk via de rechter muistoets sluiten. Bureaublad Naar Bureaublad schakelen doe je via de tegel in startscherm of via Windows toets samen met de D toets in te drukken. Het bureaublad naar eigen smaak instellen, doe je zoals bij Windows Vista en Windows 7 via rechts klik op een lege plaats van het bureaublad en onderaan te kiezen voor ‘ aan persoonlijke voorkeur aanpassen’ : bureaubladachtergrond, bureaubladpictogrammen, beeldscherm kunnen ingesteld worden. Via de taakbalk op het bureaublad onderaan open je de bibliotheken ( sinds Wi7 zijn mijn documenten bibliotheken geworden ) via de icoon verkenner. Zie ook rechts klik op icoon verkenner, dan kan je gerichter kiezen. Iconen die op bureaublad staan kan je ook vastmaken aan startmenu of vastmaken aan de taakbalk, via uitrolmenu van rechter muisknop.
4
Daar we niet meer naar ‘alle programma’s kunnen, wordt het lastiger om sommige iconen op het bureaublad te krijgen. We leggen de methode uit via de oefening om het icoon van Paint op het bureaublad te plaatsen. We gaan via de Charms balk naar de knop zoeken en typen paint in de zoekbalk, op het resultaat klikken we met de rechter muistoets en kiezen voor ‘bestandslocatie openen’. Nu krijgen we het scherm Hulpprogramma’s voor snelkoppelingen, waar paint geselecteerd is; daarop klikken we terug met de rechtermuisknop en kiezen voor ‘kopiëren naar’ en dan Bureaublad (snelkoppeling maken). Met deze methode kan je iconen van uw favoriete programma’s op uw bureaublad plaatsen. Zoekfunctie De zoekfunctie die in vooral Windows 7 voor gebruiksgemak zorgde is ook nu aanwezig zij het niet in de vertrouwde zoek balk. . De zoekfunctie dient om bestanden te zoeken en te openen, programma’s of apps te openen, nieuwe apps te installeren en Windows instellingen te doen. Als je op het startscherm iets typt, start automatisch de zoekfunctie.
Zoeken in Windows 8
Zoeken in Windows 8.1 5
Zoals vorige schermafbeeldingen tonen is er een duidelijk verschil in de zoekfunctie, bij Windows 8 start de zoekfunctie automatisch bij zoeken in app’s en heb je de mogelijkheid om te zoeken in instellingen of bestanden. Bij Windows 8.1 start de zoekfunctie automatisch bij overal en zie je ook resultaten van uw opgave die op internet gevonden worden. Je kan natuurlijk via het pijltje naast overal een uitrolmenu oproepen, om specifiek te gaan zoeken in instellingen, bestanden, webafbeeldingen en webvideo’s. Tegelweergave en tegelblad organiseren Je kan het tegelblad naar eigen goeddunken aanpassen. Als je rechts klikt op een tegel, komt onderaan een menu waarmee je de tegel kan losmaken van het startblad ( om tegels van applicaties die je denkt niet te gebruiken van uw startscherm weg te nemen ), of de installatie ongedaan maken ( om applicaties volledig te verwijderen ), of het formaat van de tegel aan te passen. De mogelijkheden verschillen afhankelijk van of de tegel een snelkoppeling is of een live-tegel. Het tegelblad en zeker de menu onderaan het tegelblad zijn verschillend tussen de twee Windows versies.
De menu om een tegel aan te passen in Windows 8
De menu om een tegel aan te passen in Windows 8.1 De tegels kan je via een sleepbeweging verplaatsen op het startscherm, als je sleept naar een andere groep zie je een scheidingslijn passeren. Zo kan je enkele groepen aanmaken waarin je uw veel gebruikte tegels kan plaatsen en dus uw tegels kan sorteren, die groepen kan je ook een naam geven. Daarvoor dien je rechts onderaan op het streepje te klikken waardoor het tegelscherm verkleind wordt, als je nu rechts klikt op een groep kan je die groep een naam geven. Opgelet, in dit verkleinde scherm kan je geen tegels verplaatsen ! Zie afbeelding van het verkleinde start scherm met benoemde groepen.
6
Alle applicaties oproepen
Om bij Windows 8 alle app’s te zien moet je rechts klikken op een lege plaats van het tegelblad en onderaan rechts kiezen voor “alle app’s”.
Bij Windows 8.1 bekom je alle app’s door links onderaan het tegelblad op het pijltje te klikken. Weet ook dat zowel startblad als alle apps – blad onderaan een scroll-balk hebben, er zijn meer tegels dan op het eerste zicht. Onmisbare toetsencombinaties Hier enkele toetsencombinaties met de Windows toets die handig zijn Windows toets schakelt van de huidige app naar het startscherm Windows toets + D toets opent het bureaublad Windows toets + C toets opent Charms balk Windows toets + I toets opent menu instellingen Windows toets + Z toets = gelijk aan functie rechte muisknop
7
Windows toets + X toets opent menu systeemhulpprogramma’s Windows toets + S toets opent het zoekscherm Windows toets + W toets zoekt in instellingen Windows toets + de + toets opent het vergrootglas Windows toets + tab toets schakelt tussen geopende apps of programma’s X – Scherm of de Systeem hulpprogramma’s De systeem hulpprogramma’s kan je openen via Windows toets + X toets of bij Windows 8.1 ook door rechts te klikken op de startknop.
Hier vind je onder de scheidingslijn directe snelkoppelingen naar taakbeheer, configuratiescherm, verkenner, zoeken, uitvoeren en in Windows 8.1 afsluiten en afmelden. Boven de scheidingslijn vind je snelkoppelingen naar programma’s en onderdelen, het mobiliteitscentrum, energiebeheer, logboeken, systeem, apparaatbeheer, netwerkverbindingen, schijfbeheer, computerbeheer en de opdrachtprompt. Via dit X – scherm kan je dus al veel taken snel benaderen. Herstelpunt maken / terugzetten Klik rechts op icoon Deze Computer ( bureaublad ), kies eigenschappen, in het volgende scherm vind je links - boven de knop systeembeveiliging, in het popup menu is er onderaan de knop “een herstelpunt maken”. Of typ in metroscherm herstelpunt maken ( moet niet volledig ). Of ga naar configuratiescherm, kies systeem en terug links - boven de knop systeembeveiliging en vervolg zoals hiervoor beschreven. 8
Een herstelpunt terugzetten: open de Charms balk, kies zoeken in instellingen, typ herstel en kies in her resultaat de knop Herstel. Bij volgend scherm heb je de keuze om systeemherstel te starten. Apps bekomen Windows store Als je nieuwe applicaties wil installeren moet je die via de Windows Store gaan halen.
Je kan onder Windows Store zien wat er beschikbaar is, zowel gratis als betalend, maar van zodra je iets wil downloaden , moet je je eerst aanmelden met uw Microsoft account. WIE WINDOWS 8 HEEFT KAN EIGENLIJK NIET OM DE CLOUDDIENST VAN MICROSOFT HEEN EN HEEFT DUS EEN MICROSOFT OF OUTLOOK ACCOUNT NODIG, DIT KAN OOK EEN HOTMAIL ACCOUNT ZIJN. Microsoft account aanmaken en afmelden Zoek in Windows Store een applicatie die je zou willen, klik daarop en bekom zo het aanmeldingsscherm van uw Microsoft account. Heb je nog geen Microsoft account, dan heb je onderaan een knop om een account aan te maken. Als je dat kiest krijg je een invulblad, vul daar alle verplichte velden in , kies daar een sterk paswoord, bevestig dat paswoord en kies ook een ander e-mail adres waarop door Microsoft eventueel een code opgestuurd wordt. Opgelet: Eens aangemeld, vind je geen knop om af te melden, uw account blijft aangemeld !!! Daarom leggen we hier uit hoe je wel kan afmelden een waarom. Zorg dat Windows Store open staat en roep de charms balk op, nu is de knop “ mijn account “ erbij gekomen. Als je deze knop klikt krijg je een blad waarop een knop is waar je kan afmelden, zie volgende afbeeldingen. Vooral te weten en te onthouden als je uw account op de Pc van iemand anders gebruikt.
9
PC instellingen wijzigen Roep de charms balk op, kies voor instellingen en kies nu helmaal onderaan voor pc instellingen wijzigen, krijg het volgende scherm.
Eerste knop Pc en apparaten, als je op vergrendelingscherm klikt krijg je instellingen voor de afbeelding van het vergrendelingscherm, instellingen voor
10
het beeldscherm, bluetooth, apparaten, muis en touchpad, typen, hoeken en randen, stroomverbruik en slaapstand, automatisch afspelen en Pc informatie. De tweede knop is gebruikers of accounts om uw gebruikers te beheren, accountafbeelding, aanmeldingsopties en andere gebruikers beheren. Deze knop heb je nodig om uw account te koppelen aan uw Microsoft account, ( wat ook bij het aanmelden kan gebeuren ), maar vooral om uw account desgewenst te ontkoppelen van uw Microsoft account. Merk op dat vooral in Windows 8.1, Microsoft u altijd stuurt, bijna dwingt, om uw gebruiker te koppelen aan uw Microsoft account. In een apart document over omschakelen van Windows 8 naar Windows 8.1 zal ik daar in detail op terug komen. De derde knop gaat over SkyDrive, instellingen over opslag in de “Cloud” , het online opslaan van uw bestanden, en over het synchroniseren van uw bestanden met andere Windows apparaten. De vierde knop zoeken en apps , zijn instellingen van zoeken, delen, meldingen, grootte van de apps en standaard apps. De vijfde knop gaat over instellingen in verband met Privacy. De zesde knop zijn instellingen in uw netwerk. De zevende knop zijn instellingen van datum, tijd, regio en taal. De achtste knop toegankelijkheid met daaronder onder andere de knop muis om de vorm van de muisaanwijzer te veranderen en onder de knop meer opties bijvoorbeeld ook de cursorbreedte in te stellen. De laatste knop bijwerken en herstellen geeft instellingen van Windows update, instellingen van bestandsgeschiedenis of back-up van uw bestanden en tenslotte de knop Systeemherstel. Deze knop gaat zowel over systeemherstel met behoud van gegevens als over het opnieuw installeren van Windows. Skydrive Is de Cloud dienst van Microsoft te vergelijken met Google docs of Dropbox, het online bewaren van gegevens. Er bestaan 2 versies, een app en een desktopversie. Als je de desktopversie ook op uw oudere PC installeert, kan je uw bestanden en foto’s via de Cloud dienst overzetten naar uw Windows 8 systeem. Opgelet: als je skydrive gebruikt, en uw account is gekoppeld aan uw Microsoft account, moet je er op letten dat uw bestanden in de cloud opgeslagen worden en niet meer op uw PC. Hoe je dit kan aanpassen zullen we in een volgende les bekijken. Mail Bij de nieuwe besturingssystemen van Microsoft zit geen standaard mail client meer. Download en installeer Windows Live Essentials 2012, installeer enkel de programma’s die je wil, eventueel enkel Live mail. Configureer uw mail account met de gegevens van uw internet provider. 11
Taakbeheer Er zijn 3 manieren om taakbeheer te openen, de toetsencombinatie CTRL + ALT + DEL en de knop taakbeheer kiezen, of rechts klikken op een lege plaats van de taakbalk en dan taakbeheer kiezen, of via rechts klikken op de nieuwe startknop en dan taakbeheer kiezen. Als je de oude methode via uitvoeren – msconfig gebruikt, komt bij het tabblad opstarten in het blad systeemconfiguratie enkel een knop “taakbeheer openen” die u doorschakelt naar de nieuwe versie van taakbeheer. Die nieuwe versie is grondig veranderd ten opzichte van Windows 7. In het tabblad processen wordt er een scheiding gemaakt tussen de toepassingen die actief zijn, achtergrondprocessen en Windows processen. Als je een proces wil stoppen, selecteer je het proces en kies links onderaan de knop beëindigen, of je klikt rechts op het geselecteerde proces en kies uit het uitrolmenu voor beëindigen. Let op met de achtergrondprocessen om geen vitale processen uit te schakelen en vooral Windows processen mag je niet zomaar beëindigen. In het tabblad prestaties kan de werking en gebruik van processor, geheugen, schijf en data transport via Wifi controleren. In het tabblad opstarten zie welke applicaties mee opstarten bij het opstarten van uw systeem en hoeveel invloed zij daarbij hebben. Einde deel I
12