De rijke oogst van de sessies met externe organisaties over het thema BEREIKBAARHEID in het kader van de OMGEVINGSVISIE KROMME RIJNSTREEK, 15 april 2015 in Fort Vechten. Sessie 1 (circa 8 personen van uiteenlopende organisaties)
Wat is nu al goed (en moet vooral niet veranderd worden)? • •
• • • • • •
• •
Het gebied is voor iedereen 24/7 bereikbaar (auto’s, aan- en afvoer landbouwbedrijven) – het lijkt overigens wel strenger te worden Uitgevoerde reconstructies van wegen (bijv. Oostromsdijkje) zijn een verbetering in de verkeersveiligheid voor fietsers. Daarbij is ook nog behouden dat het een goede verbinding blijft voor auto’s (bijv tussen Houten en Wijk bij Duurstede / tussen Kromme Rijn – Heuvelrug). Bestaande en nieuwe fietstunnels (o.a. Limesweg) leiden tot verkeersveiligheid voor fietsers. De tunnel onder het spoor (nabij de Fortweg Houten) functioneert uitstekend (veilig en snel voor fietsers en geschikt voor landbouwverkeer). De Klompenpaden zijn een aanwinst De keuze van Houten om bepaalde fietspaden in beton uit te voeren is goed (blijft lang goed en vlak) De doorstroming op de N229 is in de loop der jaren steeds verder verbeterd (rotonde ipv verkeerslichten, breedte) De ontsluiting naar het oosten op de A12 (richting Arnhem; onder voorbehoud goedkeuring Rijkswaterstaat) en het opwaarderen van de parallelweg ten zuiden van de A12 bij Bunnik. Door een verbeterde aansluiting van de Meerpaal zijn er minder verkeersproblemen op de Achterdijk. Gezamenlijkheid Bunnik – Houten – Wijk bij Duurstede in dit gebied heel goed!
Problemen / vraagstukken / kansen Visie versus een evolutionair beslissingsmodel • Wat is de visie op dit gebied? Dit ontbreekt. o Wat wil je bereikbaar maken? o Wat wil je juist onbereikbaar maken? o Hiervoor nodig: onderscheid in korte, middellange en lange termijn. • Een centraal probleem is het “evolutionaire beslissingsmodel” waarbij elk vraagstuk apart wordt aangepakt – in tegenstelling tot een overkoepelende visie. En binnen een vraagstuk is de getrapte besluitvorming een probleem (op een bepaald moment een keuze maken en daarbij niet overzien dat dit in een later stadium tot onontkoombare maar onwenselijke conclusies leidt. Voorbeeld: het MOB-terrein (Burgweg Odijk)).
1
o
•
• •
Stelling: Eén duidelijke visie op het wegwerken barrierewerking A12 en spoorlijn bij Bunnik (bijv. ondergronds) had voor decennia problemen opgelost en allerlei dure bruggen overbodig gemaakt. Nu steeds losse projecten: dan weer fietsbrug over de A12, dan aansluiting op A12, dan weer discussie over spoorwegovergang bij Vechten.
Landbouwverkeer In de verkeersveiligheidsplannen van Bunnik, Houten en Wijk bij Duurstede ontbreekt het onderwerp ‘landbouwverkeer’ totaal. En dit terwijl a) de landbouw een belangrijke gebruiker is van de wegen in het gebied en b) er een duidelijk verband is met verkeersveiligheid. Een visie op landbouwverkeer in algemene zin ontbreekt. Er zijn creatieve oplossingen te bedenken m.b.t. het landbouwverkeer en verkeersveiligheid. Bijvoorbeeld rekening houden met het oogstseizoen / aanpassing maximumsnelheden zodat landbouwverkeer van bepaalde wegen gebruik kan maken (goed voor landbouw en voor verkeersveiligheid fietsers).
Verhouding bereikbaarheid en verkeersveiligheid Compartimentering • •
•
•
Verkeersveiligheid en bereikbaarheid bijten elkaar soms. Verkeersveiligheid is dusdanig belangrijk dat dit als randvoorwaarde zou moeten gelden. Idee: voor het buitengebied kunnen bereikbaarheid (van groot belang voor de aanwezige bedrijven) en verkeersveiligheid hand in hand gaan als wordt gekozen voor compartimentering van het buitengebied. Dit is vergelijkbaar met de opzet van Houten, waarbij je vanaf de Rondweg de woonwijken in kan rijden, maar autoverkeer tussen woonwijken onderling niet binnendoor kan. Doorgaand verkeer / sluipverkeer, dat vaak ook nog haastig rijdt, wordt zo onmogelijk gemaakt. Alles is dus bereikbaar als bestemmingsverkeer. Voor bedrijven in het buitengebied is de bereikbaarheid cruciaal. Bijvoorbeeld voor tuincentrum Werkhoven dat veel verkeer aantrekt. Voor klanten is de landelijke ligging aantrekkelijk (dus niet zomaar verplaatsen naar een bedrijventerrein). Enerzijds is het belangrijk om vitale functies en bedrijven in het gebied te behouden, maar deze trekken nou eenmaal ook verkeer aan. o Ook hier zou een bepaalde compartimentering een oplossing kunnen bieden. Iedereen bereikbaar maar doorgaand verkeer het gebied uit. Oproep m.b.t. compartimentering: regel het! Maak een ‘heat map’ waarbij belangrijke verkeersaantrekkende functies op de kaart worden ingetekend. Doe een concreet voorstel. Stelling hierbij: veel belangen, van bijv. bedrijven en omwonenden, zijn best te verenigen.
Verkeersveiligheid voor fietsers Sluipverkeer • •
Er is sluipverkeer van auto’s op de hoofdfietsroute tussen Houten en Utrecht (langs het spoor). Zeker als het druk is op de snelwegen. Er is een verkeersveiligheidsprobleem bij de fietsoversteek tussen Bunnik en Utrecht (bij ‘Vroeg’).
2
• • • •
• • • •
• •
• • • •
• • • •
In Cothen is een verkeersveiligheidsprobleem omdat verkeer van bedrijven door de kern moet rijden. Nieuwe Limesbaan: voorkomen sluipverkeer op Achterdijk. Of voorkomt deze weg juist sluipverkeer? Idee: tunnel bij Tureluurweg zodat verkeersveiligheid op de Marsdijk voor fietsers verbetert. Dilemma verkeersveiligheid fietstunnels versus sociale veiligheid.
Toereikendheid infrastructuur ‘De wegen in het gebied stammen uit 1800’ en tegelijkertijd zijn plaatsen zoals Houten gigantisch gegroeid --> hoe verhoudt zich dat tot elkaar? ‘De wegen in het gebied stammen uit 1800’ en tegelijkertijd moet de recreatie in het gebied sterk toenemen --> hoe verhoudt zich dat tot elkaar? ‘De wegen in het gebied stammen uit 1800’ en tegelijkertijd is er veel nieuwe infrastructuur aangelegd (o.a. Limesbaan) Vraag: is er eigenlijk een probleem met bereikbaarheid in dit gebied? Er zijn immers ook nieuwe wegen aangelegd. Antwoord: o Niet voor autobereikbaarheid, zeker niet vergeleken met het gebied Driebergen/ Doorn/ Heuvelrug! o Echter een oost-westverbinding in dit gebied ontbreekt, je moet via smalle polderwegen die niet op dit verkeer zijn berekend. o Er is wel een probleem mbt fietsveiligheid (ontbrekende vrijliggende fietspaden, missing links). Idee: Rondweg bij Wijk bij Duurstede. De meningen hierover verschillen. Bereikbaarheid door extra infrastructuur betekent ook een doorsnijding van het landschap. Dit wel zorgvuldig afwegen. Openbaar vervoer Een goede verbinding Wijk - Houten ontbreekt (hieraan is naar inschatting van de aanwezigen wel behoefte). Nu moet je via Utrecht. Een goede verbinding Bunnik – Houten ontbreekt. Het buitengebied zelf wordt niet met openbaar vervoer bediend! Ontsluiting van Wijk via de trein acht niemand haalbaar. Duurzaamheid Het stimuleren van fietsgebruik door het aanleggen van fietsinfrastructuur helpt ook het milieu. Eelectrisch rijden is een autonome ontwikkeling, niet specifiek voor dit gebied. Maar met electrisch rijden verdwijnt nog niet het parkeer(ruimte)probleem. Doorsnijding van het landschap door nieuwe infrastructuur is een zorgpunt. Parkeren (en het ruimtebeslag hiervan) is een probleem, bijvoorbeeld bij Amelisweerd. Je moet hier eigenlijk alternatieven aanbieden want veel recreatieve trekpleisters zijn alleen per auto goed bereikbaar. o Idee: een toeristenbus die de trekpleisters verbindt en rijdt langs Amelisweerd, de Vlindertuin in Bunnik, het Eiland van Schalkwijk en locaties zoals tuincentrum Werkhoven. o Metafoor: een Londense dubbeldekker (met open bovenverdieping). Bereikbaarheid via internet
3
•
•
Behoefte aan een platform voor wat er allemaal in de buurt is (welke bedrijven instellingen etc). o Bijvoorbeeld: waarom laat je je zandbakkenzand vanuit Groningen bezorgen als het ook in de buurt beschikbaar is. Je kunt de lokale economie stimuleren en bovendien milieuvoordeel behalen doordat minder transport nodig is. o Het gaat bij regionale producten en diensten dus niet alleen om streekproducten met een toeristisch karakter. o Vergelijk: marktplaats / booking.com (overzicht van wat er allemaal is) Eén loket voor de gezamenlijke gemeenten.
Overig • Desgevraagd herkent niemand het aankleden van de N229 als aantrekkelijke poort tot het gebied (zoals benoemd in de centrale presentatie) als een vraagstuk. Functionaliteit en veiligheid staan voorop.
Sessie 2 (4 personen van uiteenlopende organisaties)
Wat is nu al goed (en moet vooral niet veranderd worden)? • • • • • • • •
De fietspaden in Houten De wandelinfrastructuur in Wijk/Leersum/Doorn De hoofdontsluiting van Wijk via de N229 De ontsluiting tussen Wijk en Doorn --> ondanks het verkeer vooral hier niet meer asfalt leggen. De provinciale wegen zijn verbeterd (o.a. niet meer dwars door de dorpskernen zoals Bunnik en Odijk; rotondes i.p.v. stoplichten). Het openbaar vervoer tussen Utrecht en Wijk. Station Bunnik wordt goed benut door mensen die de Uithof als bestemming hebben (zij gaan het laatste stukje met de fiets). Houten is uitstekend bereikbaar per openbaar vervoer, fiets en auto.
Problemen / vraagstukken / kansen Verkeersveiligheid voor fietsers Sluipverkeer • • •
Het verbeteren van de fietsveiligheid in het buitengebied is (of je het wilt of niet) een harde randvoorwaarde voor de recreatieve ontwikkeling van het gebied. Het verbeteren van fietsveiligheid is ook een randvoorwaarde om mensen op functionele ritten op de fiets en uit de auto te krijgen. Fietsveiligheid in het buitengebied is een probleem o “Een Odijker fietst liever naar Zeist i.p.v. Houten alleen vanwege de fietsveiligheid” o Van Wijk naar Amerongen: onveilig door sluipverkeer op de dijk. De alternatieve route via de Amerongerwetering is ook onveilig.
4
Hier is echt actie nodig! Oplossing: een apart fietspad langs de dijk want het gemotoriseerd verkeer krijg je toch niet van de dijk af. o De Heuvelrug heeft betere fietsvoorzieningen. Investeringen in auto-infrastructuur zijn een veelvoud van de investeringen in fietsinfrastructuur. Geld kan geen excuus zijn om niet in fietsinfra te investeren. De aansluiting op de A12 bij Maarn is nu een halve aansluiting (van en naar Utrecht). Als hiervan een volledige aansluiting wordt gemaakt, dan scheelt dit veel sluipverkeer in het gebied. Op de N410 (Houten – Odijk via Houtenseweg – Achterdijk – Burgweg) wordt te hard gereden. Deze weg is gezien het verkeer in de praktijk ook helemaal geen erfontsluitingsweg. Dit verbetert hopelijk door de aanleg van de nieuwe weg.
• •
•
• •
•
•
• •
• • • •
Fietsinfrastructuur (bereikbaarheid) Er is een utilitair fietspad langs het Amsterdam-Rijnkanaal nodig tussen Wijk en Houten. De spoorwegovergang bij Vechten moet in ieder geval open blijven voor fietsers, want dit is een belangrijke fietsverbinding.
Wandelinfrastructuur Essentiele doorsteken bij bestaande wandelroutes zijn opeens afgesloten met hekken. o Dit is tegengesteld aan de beoogde recreatieve ontwikkeling. o Voorbeelden: de Zuwe bij Wijk bij Duurstede Natewisch (Gemeente Utrechtse Heuvelrug) Route door de boomgaarden bij Cothen. o Samenwerking tussen gemeenten is hierbij nodig.
Bereikbaarheid over het water Het (recreatief) varen op de Kromme Rijn wordt belemmerd door twee sluizen. o Dit is op te lossen via een bestaand en bewezen concept: zelfbedieningssluizen. Beleving Van de Zandweg in Wijk een mooiere entree maken. Juist leuk (unanimiteit in de groep): géén straatverlichting langs de N229. Op het Wijkse deel is er geen verlichting en dit geeft een prettige, landelijke uitstraling. Voorstel: ook op het andere deel van de N229 de verlichting uitzetten.
Openbaar vervoer Station Bunnik heeft de potentie voor een regionale functie o Meer parkeegelegenheid is dan wel een randvoorwaarde. De bus Wijk – Utrecht stopt in Bunnik vrij ver van het station, dat is jammer. Maar dicht langs het station rijden kost ook wel weer tijd. De openbaar vervoerverbinding Houten – Bunnik is slecht. De openbaar vervoerverbinding Houten – Wijk is slecht.
5
•
•
Parkeren Het parkeren van auto’s is ook een (ruimtelijk en leefbaarheids-)issue. Dit speelt in Wijk. Bij evenementen is er direct een probleem.
Duurzaamheid Fiets stimuleren (kans).
6