lesbrief bij de voorstelling
Vuilnisventjes inleiding Binnenkort gaat u met uw leerlingen kijken naar onze voorstelling Vuilnisventjes. Om u en de kinderen goed voor te bereiden op de voorstelling, zodat zij er nog meer uit halen en nog meer zullen genieten van deze dansante theaterervaring hebben wij een aantal vragen en opdrachten opgesteld. Wij wensen u en de kinderen veel plezier bij de voorbereiding en tot snel bij de voorstelling!
onze stijl De voorstellingen van Compagnie Mouettes zijn zowel fysiek als theatraal. Er komt veel dans en mime in voor dat op een verhalende manier gebracht wordt. De voorstellingen ademen de sfeer van stomme films als van Charlie Chaplin en Buster Keaton. Ze zijn dan ook doorspekt van veel woordeloze poëzie en lijfelijke vertellingen. De vorm van slapstick wordt ook zeker niet geschuwd.
over de voorstelling Een nukkig mannetje dat alleen op een vuilnisbelt woont, houdt niet van andere mensen. Hij kijkt wel elke morgen uit naar de nieuwe lading te storten afval. De mensen dumpen er hun herinneringen. Elk bakje, zakje of fles herbergt voor hem een nieuw verhaal om bij weg te dromen en zijn verlangens de vrije loop te laten. Tot zijn grote ongenoegen komt er nog een vuilnisventje aan. Hij struint wat rond en is geenszins van plan te vertrekken, want hij houdt wèl van andere mensen en klampt zich aan hem vast. Net wanneer de nukkige inziet dat samen dromen bouwen leuker is dan alleen, is de voorbijganger plotseling verdwenen. Zullen ze ooit nog samen komen? Vuilnisventjes is een beeldende dansvoorstelling waarin met veel gevonden attributen, toeters en bellen elke keer weer een nieuwe wereld geschapen wordt. De vindingrijkheid is groot om van weinig iets heel moois te maken. In een decor waarin werkelijk elk onderdeel gerecycled is of op straat gevonden, laveren de twee dansers tussen virtuoze dansduetten en poëtische theatrale situaties. De lijfelijke vertellingen van deze ventjes zijn afwisselend ontroerend en grappig. Vuilnisventjes gaat over de hunkering naar vriendschap en eenzaamheid. Maar ook over de overwinning op hebberigheid en met weinig tevreden kunnen zijn.
thematiek De voorstelling Vuilnisventjes herbergt een aantal themaʼs. Te weten: Afvalrecycling; we laten zien dat niets afval is en je van alles weer iets kan knutselen. Vriendschap / eenzaamheid Samenwerken; het is leuker samen en je bereikt meer. Compagnie Mouettes – www.mouettes.eu –
[email protected] Houtrijkstraat 429 – 1013 DT Amsterdam – Nede rland – 0031 (0)20 67 10 413 – KvK 34290887 BTW-nummer – NL818846227B01
opdrachten vooraf Gekke loopjes In de voorstelling is niets aan de beweeglijkheid van de personages normaal. Nooit zal er een normaal lopen of zich op een normale manier van A van B verplaatsen. Altijd is er een “vreemd” loopje en nooit zal er zonder omweg gelopen worden; altijd met draaitjes en bochten. Als je dit meteen introduceert, dan zal het niet opvallen. Dat is dan de code die wordt afgesproken met het publiek. Ga met de kinderen naar een speelzaal of aula. En de kinderen te laten voelen dat je met een ander loopje jezelf een ander persoon kunt voelen; oftewel een personage. Handvatten hiervoor kunnen zijn: een ander lichaamsdeel dan de punten van je voeten voor laten gaan, zoals de knieën, de borst, de buik of de kin. Noem maar op. Dit kan ook door een “bounce” in het loopje in te bouwen, dus door de knieën gaan tijdens het lopen. Of hele kleine mini-pasjes te maken. In het tweede deel van de opdracht moet het kind een zo lang mogelijk parcours afleggen van A naar B. Dus nooit rechtstreeks naar het eindpunt lopen, maar altijd in bochten, draaien, laag lopen, hoog lopen, kruipen en op de tenen lopen. Je zal zien dat kind manieren te over zal vinden. Vraag de kinderen na afloop eens of ze hebben gezien hoe de personages zich voortbewegen.
stop de emoties in je lichaam Omdat er tijdens de voorstelling niet wordt gesproken, maar wel een heel verhaal wordt verteld, stoppen de dansers al hun emoties in hun lichaam. Elke uiting wordt fysiek gedaan. Ga met de kinderen de volgende oefening doen. Eerst zitten ze op hun stoel of op de grond en vraag je ze om verschillende emoties, ofwel “manieren hoe je je kunt voelen”, uit te beelden in een grimas, een “gekke bek”. Gebruik emoties
als blij, verdrietig, boos, bang, verlegen, stoer, verbaasd enz. en vraag ze enkel in het gezicht dit te laten zien. Daarna mogen ze opstaan en beelden we de emoties uit met het hele lijf. De kinderen mogen geen geluid maken of van de plaats komen. Het helpt vaak om te zeggen dat ze een standbeeld zijn. Probeer ze te begeleiden in hoe je je lichamelijk uit in de verschillende emoties. Compagnie Mouettes – www.mouettes.eu –
[email protected] Houtrijkstraat 429 – 1013 DT Amsterdam – Nede rland – 0031 (0)20 67 10 413 – KvK 34290887 BTW-nummer – NL818846227B01
Veel zullen het automatisch goed doen, maar soms helpt het te benadrukken waar de handen zijn, de stand van de rug, het hoofd en de oogopslag enz.
knutsel een pop In de voorstelling wordt er een pop gemaakt van afval. Dit wordt het vriendje van een van de spelers, omdat hij niet meer met de ander wil spelen. Van een fles en dopjes enz. Vraag de kinderen om wat (schoon) verpakkingsmateriaal mee naar school te nemen. Eenieder maakt van al deze spullen een pop om een extra vriendje te hebben, waardoor je je nooit meer eenzaam hoeft te voelen.
wat kun je er allemaal mee doen Als alternatief op de pop, kun je net als in de voorstelling gebeurt, afval (verpakkingen, flessen, bakjes, doppen enz., enz.) een andere en nieuwe functie geven. Ga aan de hand van de spulletjes die de kinderen hebben meegenomen bedenken wat je er alternatief mee kan doen. Wat kan je
met een vleesbakje bijvoorbeeld? Of met een plastic flesje? Probeer de kinderen te toetsen op hun creativiteit in denken en fantasie.
Compagnie Mouettes – www.mouettes.eu –
[email protected] Houtrijkstraat 429 – 1013 DT Amsterdam – Nede rland – 0031 (0)20 67 10 413 – KvK 34290887 BTW-nummer – NL818846227B01
op de vuilnisbelt De mannetjes uit de voorstelling leven op een vuilnisbelt. De ene woont er vast op een, de ander zwerft van de ene naar de andere vuilnisbelt. Leg de kinderen uit dat wij allemaal heel veel afval produceren, wat allemaal verbrand wordt hier in Nederland, maar vroeger en nu nog steeds in veel armere landen wordt verzameld op een grote hoop. In veel armere landen zijn er echt mensen die daar op leven en er wat geld mee verdienen door alles te hergebruiken of er iets nieuws en anders van te maken. Op you-tube vindt je veel filmpjes ter illustratie van mensen die op vuilnisbelten leven. Voorbeelden: www.youtube.com/watch?v=ZwjDevwZfmE www.youtube.com/watch?v=-corYeJ7y8g www.youtube.com/watch?v=E1Vss2GEBJE
samenwerken werkt In de voorstelling wordt duidelijk dat alleen dingen doen veel minder leuk is dan samen. Ook is het zo dat je samen veel meer kunt bereiken. Jonge kinderen hebben al eens de neiging om alles zelf en alleen te willen doen. Zet de kinderen in situaties dat ze doet inzien dat het loont om samen te werken. Zoals bokspringen; dat is niet zo leuk en kan eigenlijk ook niet alleen. Of met zʼn tweeën iemand op tillen, dat gaat veel beter dan alleen. Zo zijn er ideeën te over om samenwerken te laten werken.
decor Het decor bestaat uit alleen maar spullen die op straat zijn gevonden en dus door mensen zijn weggegooid. Echt voor 100%. Samen met al het afval dat door een normaal huishouden in een maand verzameld is. Wij proberen iedereen te laten zien hoeveel wij weggooien en hoe zonde dat eigenlijk is. Niks hoeft weggegooid, alles kan hergebruikt worden. In armere landen bestaat er vaak niet eens afval. Je kunt dus een heel decor maken uit afval! Vraag de kinderen goed op te letten waaruit het decor, maar ook de rekwisieten bestaan. Na
Compagnie Mouettes – www.mouettes.eu –
[email protected] Houtrijkstraat 429 – 1013 DT Amsterdam – Nede rland – 0031 (0)20 67 10 413 – KvK 34290887 BTW-nummer – NL818846227B01
afloop van de voorstelling kan de kinderen gevraagd worden dit alles te beschrijven. Laat ze er ook eens een tekening van maken.
na afloop Probeer als leerkracht van de groep de voorstelling aan de hand van vragen over de voorstelling terug te halen. Wat altijd goed werkt is de kinderen vragen wat ze het allerleukste vonden. Na deze populaire ronde kan meer gestuurd worden naar inhoud in de zin van verhaallijn en onderliggende thematiek. Vraag de kinderen of ze het begrepen hebben en of er enkelen het verhaal kunnen navertellen. Vertel ze daarna dat er niet is gesproken in de voorstelling en dat je er dus toch een verhaal uit kunt halen. De kinderen zullen inzien dat je dus met je lichaam ook hele verhalen kunt vertellen. Dat praten niet altijd noodzakelijk is. Om de kinderen te vragen over de voorstelling kan de volgende vragenlijst gehanteerd worden. In blauw staat een mogelijk antwoord voor de leraar. Omdat de twee personages geen namen hebben duiden we ze aan als het “ene” mannetje, hij die vrij nukkig is en er al woont en het lieve mannetje dat aan komt gelopen: de “ander” Waar woont het ene mannetje? En waar kun je dat aan zien? In het hoge huisje op een vuilnisbelt. Dat zie je aan al het afval dat rondom zijn huisje ligt en het feit dat hij niet wil dat de ander er ook komt wonen.
Wat was het mannetje in zijn huisje aan het doen in het begin? Aan het klussen. Je hoort getimmer en gezaag.
Waarom wilde het ene mannetje alleen zijn? Hij hield niet van mensen en de andere maakte teveel rommel.
Wilde hij later ook nog alleen blijven? Nee, later wilde hij toch vrienden maken, omdat hij inzag dat dat veel leuker is.
Waarom kwam het andere mannetje langs? Het andere mannetje struint van de ene vuilnisbelt naar de andere. Hij is op zoek naar bruikbare spulletjes die hij verzamelt in zijn mand.
Wat voor afval zag je allemaal? Bakjes, flesjes en nog veel meer, wat de kinderen ongetwijfeld zullen noemen.
Wat spaarde de ene als rokje rond zijn middel? Zakjes
Wat maakten ze allemaal van het afval? Een pop, een koningspruik, trommels, hoedjes, rokjes, trompet, schoentjes.
Waar diende de stofzuigerslang allemaal voor? Als pistool, geweer, als hulp om iemand bij te brengen als hij is flauwgevallen.
De ene maakte een bosje bloemen van zakjes voor de ander. Waarom? Hij wilde vrienden worden met de ene en wist dat hij zakjes erg leuk vond. En wie is er nou bestand tegen een bosje bloemen?
En werkte het? In eerste instantie leek het van niet, maar later smolt het ene mannetje er wel van en wilde vrienden worden met de ander.
Toen ze eenmaal vriendjes geworden waren, wat zijn ze toen gaan doen? (tip: de kist) Ze zijn een verkleedkist gaan pakken en hebben er met alle kleding allemaal andere rollen van gemaakt.
Hoe kon je zien dat de ene een koning werd? En wat wilde hij telkens? En was hij er tevreden mee? Doordat hij een chique jasje aan trok een een koningspruik opzette. Hij wilde alsmaar cadeautjes. Maar de afvalbakjes vond hij eigenlijk maar vies en stom.
Daarna draaide het om, de ander wilde de stoel (lees: troon) niet teruggeven. Hoe reageerde hij daarop? Hij werd verdrietig dat hij zijn stoel kwijt was en dat hij werd nagedaan.
Van de “koning” mocht de ander voor straf niet in zijn huisje slapen. Waar moest hij dan slapen? In het blok vooraan. Een soort hondenhok zo laag.
Was die ander daar de volgende morgen blij mee? Compagnie Mouettes – www.mouettes.eu –
[email protected] Houtrijkstraat 429 – 1013 DT Amsterdam – Nede rland – 0031 (0)20 67 10 413 – KvK 34290887 BTW-nummer – NL818846227B01
Nee, hij wilde niets meer met de ene te maken hebben.
Wat werd er voorgesteld in de brief die werd verstuurd? Zullen we iets leuks gaan doen?
En hoe werd de brief verstuurd? Via een soort waslijn.
Nu was de ander boos en ging een ander vriendje maken. Waarvan maakte hij die? Hij maakte een pop van afval om mee te spelen, nu had hij de ene niet meer nodig.
En hoe zorgde hij ervoor dat de ander zijn nieuwe vriendje weer kwijtraakte? Toen de ander in slaap was gevallen, verkleedde hij zich precies als de pop en ging in de plaats van de pop liggen.
De ander wilde nu echt wegvluchten en de ene wilde juist dat hij bleef. Wat deed hij met de ander zodat hij toch bleef? Hij stopte de ander in het lage blok. Hij sloot hem op.
Om weer vriendjes te worden en het goed te maken gingen ze iets bouwen waar ze mee weg konden gaan; wat was dat? Een zeilboot.
De ene was verdrietig dat hij weer alleen was en zijn vriend verloren had. Hij merkte dat het samen veel leuker was dan alleen. Kwam de ander toch weer terug? Ja, de ene dacht dat de ander overboord was geslagen, maar hij had zich stiekem verstopt en kwam gelukkig weer tevoorschijn.
wie is wie Bas Dorlandt - concept, dans, choreografie Fajo Jansen - dans, choreografie Angel Liegent - regie Marco Chardon - licht Karin Bannink - verkoop
Compagnie Mouettes – www.mouettes.eu –
[email protected] Houtrijkstraat 429 – 1013 DT Amsterdam – Nede rland – 0031 (0)20 67 10 413 – KvK 34290887 BTW-nummer – NL818846227B01
