VRACHTWAGENBESTUURDER

VRACHTWAGENBESTUURDER Preventie en Interim

1.

Toelichting

1.1. Taken Vrachtwagenbestuurder is een beroep dat meerdere activiteiten omvat, met als doelstelling het in alle veiligheid en binnen de afgesproken termijn laden, vervoeren en leveren van goederen, materialen, gevaarlijke producten of dieren en dit met een gemotoriseerd voertuig van meer dan 3,5 ton. De vrachtwagenbestuurder is werkzaam binnen een brede waaier van sectoren, aangezien het hier gaat om alle mogelijke bedrijven die goederen moeten laten vervoeren, zowel verkoops- als andere bedrijven, nationaal en internationaal. Bij de uitoefening van zijn/haar beroep kan de vrachtwagenbestuurder voor de volgende opdrachten staan: 1. zorgen voor het basisonderhoud van de vrachtwagen, d.w.z. de staat van het voertuig controleren en kleine onderhoudswerkzaamheden uitvoeren (bv. oliepeil e.d. controleren,…) 2. verschillende types voertuigen besturen (vrachtwagen met laadbak, trekker met oplegger,…) 3. het correct laden van de goederen (lading evenwichtig verdelen, vastmaken en beschermen,…) 4. hulpmiddelen bedienen voor het verhandelen van de lading (steekwagen, transpallet,…) 5. zelf het voertuig laden en lossen of erop toezien dat deze handelingen correct worden uitgevoerd 6. de nodige administratieve documenten invullen (vervoerdocumenten, douaneformaliteiten, aanrijdingsformulier, ontvangstnota’s, prestatiebladen, tachograaf,…) 7. het te volgen traject en de tijdplanning uitstippelen of zich houden aan het traject en de tijd die vooraf werden vastgelegd 8. het rijgedrag aanpassen aan externe factoren (weersomstandigheden, verkeersreglement, bebouwde kom of autosnelweg, dag of nacht, verkeersdrukte,…) 9. zich houden aan de veiligheidsinstructies bij het vervoer van gevaarlijke producten, enz.

Om dit beroep te mogen uitoefenen moet de kandidaat aan volgende voorwaarden voldoen: - minimum 18 jaar - houder van rijbewijs C1, C1+E, C of CE volgens het type voertuig (zie 1.4 Rijbewijs) Verwante benamingen: - bestuurder nationaal of internationaal vervoer - bestuurder goederenvervoer over de weg - ADR-chauffeur - vrachtwagenchauffeur

1

VRACHTWAGENBESTUURDER

1.2. Opleidingen Basisopleiding Een opleiding vrachtwagenbestuurder kan gevolgd worden: - in het kader van het beroepsonderwijs (3de graad beroepsonderwijs met mogelijkheid voor 7de aanvullend jaar “bestuurder zwaar vervoer” - in erkende autorijscholen1 De VDAB (www.vdab.be) organiseert een theoretische en een praktische opleiding voor bestuurder zwaar vervoer als voorbereiding op het rijexamen. Verschillende opleidingsmodules voor bestuurders van vrachtwagens (gebruik tachograaf, rijden in moeilijke weersomstandigheden,…) worden georganiseerd door2 : - VDAB - opleidingsinstellingen van de sector, enz.

Bijzondere opleidingen 1. Getuigschrift van vakbekwaamheid voor bestuurders zwaar vervoer Een persoon die reeds vanaf zijn 18 jaar het rijbewijs C of CE wenst te behalen moet een getuigschrift van vakbekwaamheid hebben (zie 1.4 Rijbewijs). De opleiding voor het behalen van het getuigschrift van vakbekwaamheid wordt georganiseerd door de VDAB, het technisch onderwijs, onderwijs voor sociale promotie3 en de sectorale opleidingsinstellingen. Vanaf 2009 is het getuigschrift van vakbekwaamheid verplicht 4 voor alle bestuurders zwaar vervoer. Zij moeten zowel een basisopleiding (initieel) als een permanente (vervolmaking) volgen bij een erkend opleidingscentrum, dit in uitvoering van een Europese richtlijn van 2003. OPGELET: er bestaan twee types getuigschriften voor vakbekwaamheid Het getuigschrift dat vereist wordt voor het behalen van het rijbewijs (zie hoger) en dat betrekking heeft op de technische bekwaamheid van de chauffeur. Het getuigschrift voor vakbekwaamheid als voorwaarde voor een persoon om een onderneming op te richten en te runnen die goederen vervoert (kandidaat-vervoerder). Dit soort getuigschrift wordt afgegeven door de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer (www.mobilit.fgov.be) aan de kandidaten die eerst cursussen hebben gevolgd die door het Instituut voor Wegtransport (IWT - www.iwt-itr.be) worden georganiseerd en daarna voor een door een examencommissie georganiseerd examen zijn geslaagd.

1 2 3 4

2

Lijst van de erkende autorijscholen www.mobilit.fgov.be Lijst van de opleidingsinstellingen: zie DVD, technische documentatie of www.p-i.be Lijst van de scholen zie DVD, technische documentatie of www.p-i.be Meer informatie over de richtlijn 2003/59/EG van 15 juli 2003 zie DVD, technische documentatie of www.p-i.be

Bestuurders van vrachtwagens die gevaarlijke stoffen vervoeren (in tanks of bv. in colli, losgestort), moeten een ADR-opleidingsgetuigschrift hebben. Dit kunnen ze behalen door een cursus te volgen bij één van de erkende opleidingsinstellingen en te slagen voor het examen georganiseerd door het Instituut voor Wegtransport (IWT). Het ADR-opleidingsgetuigschrift wordt afgeleverd door de FOD Mobiliteit en Vervoer, de geldigheidsduur bedraagt 5 jaar. De verlenging gebeurt door het volgen van een bijscholingsopleiding bij één van de erkende opleidingsinstellingen en het afleggen van een examen bij het Instituut voor Wegtransport (IWT). De bijscholingsopleiding met bijhorend examen kan gebeuren vanaf één jaar voor de vervaldatum van het opleidingsgetuigschrift. Opgelet, bij laattijdige aanvraag moet opnieuw de integrale opleidingscursus worden gevolgd met bijhorend examen. OPGELET: • vanaf 1 januari 2007 moeten ook de bestuurders van voertuigen van minder dan 3,5 ton MTM (maximaal toegelaten massa) een ADR-opleidingsgetuigschrift bezitten, ongeacht de klasse. Enkel de bestuurders die kunnen genieten van een gehele of gedeeltelijke vrijstelling van de ADR-reglementering2, zullen niet aan deze verplichting onderworpen worden • naar gelang van de klasse waartoe het gevaarlijk product behoort3, bestaan er verschillende types ADR-getuigschriften (bv. ADR-opleidingsgetuigschrift klasse 1 heeft betrekking op het vervoer van ontplofbare producten over de weg = basiscursus + specialisatiecursus klasse 1) • indien het transport van gevaarlijke stoffen in tankwagens gebeurt, dan moet de chauffeur een ADRopleidingsattest voor vervoer in tanks hebben (= basiscursus + specialisatie tanks) De ADR-opleidingen en de examens worden georganiseerd door verschillende instellingen die erkend4 zijn door de FOD Mobiliteit en Vervoer (bv. de VDAB, sommige technische scholen,…) Het Instituut voor Wegtransport (IWT) neemt de examens af voor het ADR-getuigschrift, behalve voor: - ontplofbare stoffen: de dienst springstoffen van de FOD Economie (www.mineco.fgov.be) - opleiding ADR klasse 1 - radio-actieve stoffen: het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (www.fanc.fgov.be) - opleiding ADR klasse 7


2. Opleiding ADR1

Opmerking: ondernemingen die gevaarlijke goederen vervoeren of de laad-, los-, vul- of verpakkingswerkzaamheden verrichten die met het vervoer samenhangen, moeten een veiligheidsadviseur5 aanduiden. Deze heeft als taak ervoor te zorgen dat de activiteiten die verband houden met de gevaarlijke goederen, plaatsvinden onder de wettelijke voorwaarden en onder optimale veiligheidsvoorwaarden.

OPGELET: Indien de uitzendkracht met hijswerktuigen of transportmiddelen (bv. een heftruck) moet werken, moet hij een bijzondere opleiding gevolgd hebben6.

1 ADR staat voor “european Agreement concerning the international carriage of Dangerous goods by Road” 2 Gedeeltelijke of gehele vrijstelling: zie DVD, technische documentatie of www.p-i.be - Meer info: www.iwt-itr.be 3 Folder gevaarlijke producten: zie DVD, technische documentatie of www.p-i.be en IWT 4 Lijst van de erkende opleidingscentra: www.mobilit.fgov.be (Vade-Mecum Transport gevaarlijke goederen) of www.p-i.be (of DVD, technische documentatie) 5 Het KB van 1 juli 1999 betreffende de aanwijzing en de beroepsbekwaamheid van veiligheidsadviseurs voor het vervoer van gevaarlijke goederen over de weg, per spoor of over de binnenwateren (BS 13/07/1999). Meer info bij IWT die het examen organiseert (www.iwt-itr.be) 6 Meer informatie: zie technische steekkaart heftruckbestuurder (DVD, technische documentatie of www.p-i.be)

3


1.3

Lexicon

Raadpleeg ook de website www.transperanto.org

30

NL

FR

ANG

ALL

ESP

IT

POL

TURC

Veiligheidsinstructies

Instructions de sécurité

Safety Instructions

Sicherheitsanweisungen

Normas de seguridad

Istruzioni di sicurezza

Instrukcja bezpieczenstwa

Güvenlik talimatları

Verboden te roken

Interdiction de fumer

No smoking

Rauchen verboten

Prohibido fumar

Vietato fumare

Palenie Zabronione

Sigara içilmez

Verboden voor GSM

Téléphone mobile interdit

No mobile phones

Mobilfunk verboten

Prohibido utilizar teléfonos móviles

Vietato l’uso di telefoni cellulari

Zakaz uzywania telefonow komorkowych

Cep telefonu yasak

Veiligheidsschoenen verplicht

Port de chaussures de sécurité

Wear safety shoes

Sicherheitsschuhe anziehen

Zapatos

Scarpe di sicurezza

Należy stosowac obuwie ochronne

İş ayakkabısı giy

Veiligheidshandschoenen verplicht

Port de gants

Wear gloves

Handschuhe benutzen

Guantes

Guanti protettivi

Należy nosic rekawice ochronne

Eldiven giy

Maximum snelheid 30 km/u

Vitesse limitée à 30 km/hre

Speed limit < 30 km/hr

Höchstgeschwindigkeit max. 30 km/h

Límite de velocidad < 30 km/h

Limite di velocità < 30 km/h

Ograniczenie predkosci <30km/godz

Hız limiti < 30 km/saat

Laadplaats

Point de chargement

Loading place

Ladestelle

Lugar de carga

Luogo di carico

Miejsce Zaladunku

Yükleme alanı

Zeil

Bâche/ rideau

Curtain

Plane (Gardine)

Cortina del camión

Tenda di copertura del camion

Zaslona

Perde

Wielblokken

Cales de roue

Wheel chocks

Bremsklötze

Calzos

Cunei bloccaruote

Klocki do blokady kol

Takoz

Laadplan

Plan de chargement

Load plan

Ladeplan

Plan de carga

Piano di carico

Plan zaladunku

Yükleme planı

Verankering

Arrimage

Bracing

Verankerung, Verstärkung

Arrumazón, estiba

Fardatura (Rinforzo)

Usztywnienie

Çember atkısı

Vulmaterial

Materiau de calage

Blocking material

Füllmaterial / Ladungs sicherungsmaterial

Material para asegurar la carga

Materiale per bloccare il carico

Material wypelniajacy

Takoz malzemesi

Lading vastzetten

Calage du chargement

Secure the load

Die Ladung sichern

Asegurar la carga

Fissare il carico

Zabezpieczyc zaladunek

Yükü bağla

Document invullen

Remplir les documents

Fill in the paper

Papier ausfüllen

Rellenar los papeles

Compili i documenti

Wypelnic papiery

Kağıdı doldurun

Laaddocumenten

Documents de chargement

Loading papers

Ladepapiere

Documentos de la carga

Lista di carico

Papiery od zaladunku

İrsaliye

Leveringsnummer

Numéro d’expédition

Shipment number

Liefernummer

Número de envío/ embarque

Numero di spedizione

Numer

Sevk numarası

Handtekening

Signature

Signature

Unterschrift

Firma

Firma

Podpis

İmza

Piano di carico

Plan zaladunku

Yükleme planı

Laadplan

4

Plan de chargement

Load plan

Ladeplan

Plan de carga

Soorten voertuigen

Een lichte vrachtwagen of bestelwagen is een gemotoriseerd voertuig van max. 3,5 T Een vrachtwagen is een gemotoriseerd voertuig van + 3,5 T rijbewijs C

rijbewijs B

AUTOVOERTUIGEN = voertuigen met motor die zich op eigen kracht kunnen verplaatsen VRACHTWAGEN = voertuig dat de laadbak op zijn eigen assen vervoert en waaraan een aanhangwagen kan worden gekoppeld = voertuig zonder motor met twee of meer assen en getrokken door een vrachtwagen Vrachtwagen = zelfdragend

Maximale lengte (vrachtwagen) 12 meter

Vrachtwagen met aanhangwagen = zelfdragend chassis + aanhangwagen = totale sleep

TREKKER = voertuig geschikt voor het trekken van een oplegger van 25 à 38 T = voertuig zonder motor getrokken door een trekker, met 1, 2 of 3 assen achteraan (voorkant rust op trekker) Geleed voertuig = trekker + oplegger Trekker alleen

Maximale lengte (vrachtwagen + aanhangwagen) 18,75 meter

+ altijd een oplegger


1.4

Maximale lengte (trekker en oplegger) 16,5 meter

Voor alle voertuigen (vrachtwagen, trekker, aanhangwagen en oplegger): • de maximale hoogte is 4 meter, rekening houdend met de maximale doorganghoogte van bruggen, tunnels, poorten! • de maximale breedte bedraagt 2,55 meter, maar voor transport van diepvriesgoederen kan de breedte tot 2,60 meter gaan • het toegelaten gewicht hangt af van het aantal assen (tonnage tot 44 ton maximum) OPGELET: Verboden toegang voor bestuurders van voertuigen waarvan de hoogte, lading inbegrepen, groter is dan de aangeduide 4 meter

2,55 meter

Verboden toegang voor bestuurders van voertuigen waarvan de breedte, lading inbegrepen, groter is dan de aangeduide Verboden toegang voor bestuurders van voertuigen of slepen waarvan de lengte, lading inbegrepen, groter is dan de aangeduide

5


Er bestaat een grote variatie in de uitvoeringsvormen van voertuigen:

VOERTUIG MET ZEIL

VOERTUIG MET HALF ZEIL

VOERTUIG MET KAST

VRACHTWAGEN VOOR VERVOER AUTO’S

CONTAINER-VOERTUIG met vaste laadbak

kipwagen

tank-container

VOERTUIG MET LAADBAK met vaste bak

kipwagen

BULKWAGEN met vaste bak

TANKWAGEN voor gas

voor petroleum

UITZONDERLIJK VERVOER

VEETRANSPORTWAGEN

kipwagen

KOELWAGEN voeding

PLAT / KADER

Opmerking: een vervoer is uitzonderlijk indien de lading niet kan gesplitst worden in meerdere ladingen. Voor verplaatsing op de openbare weg moet dit voertuig een vergunning hebben waarin bijzondere voorwaarden vastgelegd worden (bv. twee rechthoekige borden met de tekst “uitzonderlijk vervoer” of “CONVOI EXCEPTIONNEL”, en rijbeperkingen,...).

6

Rijbewijs

Voor voertuigen met een maximaal toegelaten massa (MTM) van meer dan 3,5 ton onderscheidt men naar gelang van het voertuig:

RIJBEWIJS C

RIJBEWIJS C + E

Vrachtwagen met MTM > 7,5 T (+ aanhangwagen MTM ≤ 750 kg)

Vrachtwagen met MTM > 7,5 T + aanhangwagen of oplegger MTM > 750 kg

21 jaar (of 18 jaar en houder van een getuigschrift vakbekwaamheid)

21 jaar (of 18 jaar en houder van een getuigschrift vakbekwaamheid)

RIJBEWIJS C1

RIJBEWIJS C1 + E

Vrachtwagen met 3,5 T < MTM ≤ 7, 5 T ( + aanhangwagen MTM ≤ 750 kg)

Vrachtwagen met 3,5 T < MTM ≤ 7, 5 T + aanhangwagen/oplegger MTM > 750 kg INDIEN : - MTM van het geheel < 12 T - MTM van de aanhangwagen/oplegger < ledige massa van het trekkend voertuig 18 jaar

18 jaar


1.5

Opmerkingen: - Om aan het examen voor het behalen van het rijbewijs C of CE te mogen deelnemen, moet de kandidaat in het bezit zijn van het rijbewijs B. - De kandidaat voor het rijbewijs C kan vanaf de leeftijd van 18 jaar deelnemen aan de praktische proef voor het rijbewijs C. Hij zal echter alleen het rijbewijs C1 behalen (behalve indien hij over het getuigschrift van vakbekwaamheid beschikt) en hij zal 21 jaar moeten zijn alvorens het rijbewijs C te behalen (zonder een nieuwe proef af te leggen).

Aanvraag en geldigheidsduur van het rijbewijs • Om in België het rijbewijs C, CE, C1 of C1+E te behalen moet men: - ingeschreven zijn bij de gemeente in het bevolkingsregister, het vreemdelingenregister of het wachtregister - een geldig rijgeschiktheidsattest hebben (zie punt III. Gezonheidstoezicht en rijgeschiktheidsattest) - slagen in het praktisch en het theoretisch examen bij een erkend examencentrum1 • Om een vrachtwagen op Belgisch grondgebied te besturen, moet de bestuurder houder zijn van: - ofwel een rijbewijs afgeleverd door een lidstaat van de Europese Economische Ruimte - EER (= Europese Unie (27 landen) + Ijsland, Noorwegen en Liechtenstein) waarvan de geldigheidsduur niet verstreken is - ofwel een internationaal rijbewijs2 waarvan de geldigheidsduur niet verstreken is - ofwel een rijbewijs erkend in België3 (bv. Zwitserland,Turkije, Rusland,…) waarvan de geldigheidsduur niet verstreken is • Om een vrachtwagen te besturen op het grondgebied van een Lidstaat van de EER, moet de bestuurder houder zijn van: - ofwel een rijbewijs afgeleverd door een lidstaat van de EER waarvan de geldigheidsduur niet verstreken is - ofwel een internationaal rijbewijs waarvan de geldigheidsduur niet verstreken is - ofwel een rijbewijs, erkend in de betrokken Lidstaat van de EER (meer inlichtingen op de ambassade van de betreffende Lidstaten) waarvan de geldigheidsduur niet verstreken is • Om een vrachtwagen te besturen op het grondgebied van een Staat die GEEN lid is van de EER, moet

1 Meer informatie op www.mobilit.fgov.be of www.goca.be 2 In België wordt het internationaal rijbewijs verstrekt op basis van een nationaal rijbewijs door de gemeentelijke administratie waar de bestuurder ingeschreven is in het bevolkingsregister, het vreemdelingen register of het wachtregister. Het internationaal rijbewijs is 3 jaar geldig. 3 Lijst van de nationale rijbewijzen die in België erkend zijn: zie DVD, technische documentatie of www.p-i.be

7


de bestuurder houder zijn van: - ofwel een internationaal rijbewijs waarvan de geldigheidsduur niet verstreken is - ofwel een rijbewijs, erkend in de betrokken Staat (meer inlichtingen op de ambassade van de betreffende Staat) waarvan de geldigheidsduur niet verstreken is Opmerking: het Belgisch rijbewijs wordt in principe erkend door alle Staten wiens rijbewijs ook door België erkend wordt1.

1.6

Digitale tachograaf

Op enkele uitzonderingen na moet elke vrachtwagen voor het vervoer van goederen met MTM> 3,5 T uitgerust zijn met een digitale tachograaf indien hij voor het eerst in het verkeer gebracht is na 5 augustus 2005. Dit toestel registreert de rijgegevens van voertuig en bestuurder en bewaart ze gedurende 365 dagen. Een van de doelstellingen is de verbetering van de arbeidsomstandigheden van de bestuurder en de controle op de wetgeving inzake rij- en rusttijden: maximum 9u/dag, maximum 4u30 ononderbroken rijtijd. Er zijn 4 verschillende kaarten: de bestuurderskaart, de bedrijfskaart, de werkplaatskaart en de controlekaart. Deze kaarten moeten aangevraagd worden bij de dienst DIGITACH (meer informatie op www.digitach.be).

OPGELET: uitzendkrachten-bestuurders voor zwaar vervoer (MTM >3,5 T) moeten over een bestuurderskaart beschikken. Deze kaart vervangt de tachograafschijfjes en registreert en bewaart op een chip de prestaties van de laatste 28 dagen (rij- en rusttijden) van de bestuurder. Deze kaart is persoonlijk en vervangt in geen geval het rijbewijs. Ze is 5 jaar geldig en vernieuwbaar.

1.7

Omgeving

Installaties - De installaties (parkings, draaien manoeuvreerruimte, laad- en loskades, ...) moeten goed ontworpen zijn en aangepast aan de ladingen en het verkeer om een vlotte circulatie van vrachtwagens en aanhangwagens toe te laten en veilige laad- en loswerkzaamheden uit te voeren. - De installaties moeten net en goed onderhouden zijn. - Voor de chauffeurs moeten een verpozingsruimte en sanitaire voorzieningen aanwezig zijn. Er moeten ook drankverdeelapparaten en telefoon ter beschikking gesteld worden.

Grond De grond moet voldoende verhard en vlak zijn, vrij van putten, plassen, hindernissen of gladde delen.

Verlichting en signalisatie Parkings, circulatieruimte, laad- en loskades, toegangspoorten en hekkens moeten voldoende verlicht zijn en schaduwplekken en verblinding moeten vermeden worden. De verschillende installaties en de toegangswegen moeten aangeduid zijn met een duidelijke signalisatie die ook bij duisternis zichtbaar is.

Lawaai Moet de chauffeur op plaatsen met hoog geluidsniveau werken, dan moeten gehoorbeschermingsmiddelen ter beschikking gesteld worden. 8

1 Lijst van de nationale rijbewijzen die in België erkend zijn: zie DVD, technische documentatie of www.p-i.be

2.1. Algemeen Stilstaand voertuig

Risico’s

Gevolgen voor Preventie en Bescherming de gezondheid Collectief Persoonlijk • Pictogram voorzien

• Veiligheidsschoenen met antislipzool (type S3)

Tips (cfr. veiligheidsinstructies)

• Val van personen: - bij het in- en uitstappen uit vrachtwagen - bij het instappen in de cabine, de toegang boven op een tankwagen of bij een slecht geconcipieerde toegang, enz.

• Verstuiking • Breuk

• Toepassen van de regel van de drie steunpunten (zie 2.4

• Val van voorwerpen, goederen bij het vastsnoeren of vastzetten

• Verbrijzeling/klemming van handen, vingers, voeten • Verstuiking • Breuk • Kneuzing

• Pictogram voorzien

• Aan de laad- en loskaai: aankoppeling, aanrijding met heftrucks of voetgangers

• Kneuzing

• Aangepaste verlichting • Loskade: voldoende ruimte om te laden en te lossen • Rijstroken: voldoende breed • Afzonderlijke paden voor voetgangers

• Goede zichtbaarheid bij het manoeuvreren • Naleven van de interne transportinstructies en verkeersregels

• Hanteren van laadplatform, beweegbare achterklep,…

• Verbrijzeling • Klemming

• Bediening met dodemansknop

• Vraag naar de gebruiksaanwijzing van deze middelen en volg de gegeven instructies op

• Blootstelling aan slecht weer bij buitenwerk (bv. zeil losmaken, koppelen, onderhoud en herstelling vrachtwagen,…)

• Verkoudheid

Veiligheidsinstructies)

• Veiligheidsschoenen (type S3)


II. Risico’s en preventiemaatregelen

• Beschermkledij (regen, koude, signalisatiejasje,…)

Voertuig en verkeer • Vermoeiende houding, trillingen

• Rugletsel • Spier- en botletsel

• Wegongeval door: - onstabiele vrachtwagen - kantelen, verschuiven, verlies van de lading - overdreven snelheid - weersomstandigheden, enz.

• Kneuzing (veelvoudige) • Breuk • Rugpijn,… en zelfs overlijden

• Zetel met luchtgeveerd onderstel die trillingen opvangt

• Goede afstelling van de zetel

• Leef de rij- en de rusttijden na! • Doe rekoefeningen om uw rug te ontlasten • Vooraleer de weg op te gaan, ga na of alles goed verankerd is! • Rij defensief

9


2.2. Bijzondere risico’s Risico’s gebonden aan de plaats van tewerkstelling

Gevolgen voor Preventie en Bescherming de gezondheid Collectief Persoonlijk

• Handmatig behandelen van lasten

• Snijwonde • Verplettering • Spier- en botletsel

• Hulpmiddelen gebruiken (steekwagen, transpallet, heftruck,…)

• Aangepaste tiltechniek toepassen

• Behandelen van onvoldoende verpakte goederen, scherpe randen

• Verwonding • Snijwonde


• Veiligheidshandschoenen

• Behandelen van gevaarlijke producten (brandbaar, toxisch, bijtend,…)

• Intoxicatie • Irritatie van de slijmvliezen • Allergie • Brandwonde

• Nooddouche, oogdouche

• Veiligheidshandschoenen • Veiligheidsbril in functie van het type goederen

• Leef de veiligheidsinstructies in verband met ADR-transport stipt na

• Schadelijke geluiden boven 80 dB(A)

• Gehoorverlies • Doofheid • Stress


• Oorbeschermers (bv. oordoppen)

• Indien u een collega op 1 meter afstand niet kunt verstaan, draag dan gehoorbescherming!

2.3

• Zie instructiekaart “Manueel tillen” op www.p-i.be

Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM)

Draag bij handelingen zoals laden/lossen, zeil losmaken, lasten verplaatsen,enz. altijd • veiligheidshandschoenen • veiligheidsschoenen met antislipzolen • werkkledij die niet blijft vasthaken en die aangepast is aan de weersomstandigheden: waterafstotend, warme kledij,… Draag bij werkzaamheden rond het voertuig, zeker ‘s nachts: • signalisatiekledij of fluorescerende banden rond de arm OPGELET: vanaf 1 februari 2007 moet op autosnelwegen en autowegen de bestuurder van een voertuig met pech, die op een plek terechtkomt waar hij niet mag stoppen of parkeren, een retroreflecterende veiligheidsvest dragen, zodra hij zijn voertuig verlaat (KB 7/01/07 – BS 11/01/07). Afhankelijk van de risico’s op de arbeidsplaats moet de bestuurder de volgende beschermingsmiddelen dragen: • een veiligheidshelm in zones waar het verplicht is en overal waar het risico bestaat dat er voorwerpen vallen • een veiligheidsbril bij het verhandelen van giftige producten of in andere omstandigheden die het dragen van een veiligheidsbril vereisen • oordopjes: - aanbevolen als de geluidshinder > 80 dB(A) - verplicht als de geluidshinder > 85 dB(A) 10

Tips

Veiligheidsbril

Veiligheidshelm

Veilgheidshandschoenen Gehoorbescherming

Veiligheidsschoenen (met stalen neus verplicht)

Veiligheidsinstructies

Wanneer het voertuig stilstaat Aan de kade - rij heel traag bij het achteruitrijden, want het gaat hier om een precies en gevaarlijk manoeuvre wegens het beperkte zicht - ga altijd na dat er zich niemand achter de vrachtwagen bevindt en vraag eventueel hulp aan iemand die u kan leiden bij dit manoeuvre - plaats wielblokken telkens u een voertuig moet achterlaten bij het parkeren. Het is ook raadzaam een bijkomend systeem te gebruiken om het voertuig te blokkeren (bv. een stut) alvorens met laden of lossen te beginnen Laad- en loswerkzaamheden OPGELET: moet u met een heftruck of een reachtruck rijden, dan moet u vooraf een opleiding1 hebben gevolgd. Bovendien moet u een toelating hebben, afgeleverd door het bedrijf dat de goederen ontvangt of verzendt. Trek alvorens te laden of te lossen de nodige PBM aan (veiligheidsschoenen, veiligheidshandschoenen,…) en zorg ervoor dat: - de achterzijde van het voertuig parallel met de kade staat - het voertuig geblokkeerd is (wielblokken,…) - de overgangsbrug vastgezet is en op een correcte manier rust op de achterzijde van het voertuig en op de kade OPGELET: laadkleppen dienen om lasten van de grond naar de laadruimte van het voertuig te brengen en omgekeerd. Ze mogen enkel gebruikt worden wanneer het voertuig volledig stilstaat en geblokkeerd is en ze mogen niet gebruikt worden als verbindingsbrug tussen voertuig en kade omdat ze niet geschikt zijn om er met heftrucks over te rijden.


2.4

Laden - volg een efficiënte planning:

Laad eerst wat het laatst moet worden gelost en laad het laatst wat het eerst moet worden gelost! - plaats de zwaarste goederen zo laag mogelijk en hou rekening met de labels op de verpakking (bv. breekbaar) - verdeel de lasten evenwichtig over de assen en zorg ervoor dat het geheel stabiel is geladen - de lading mag het zicht niet belemmeren of gevaar veroorzaken

Bron: AXA foto’s

11


- zorg ervoor dat de MTM van het voertuig en/of van het geheel niet overschreden wordt - kijk bij het aannemen van de goederen de gegevens na die door de afzender worden afgeleverd (bv. aard van de goederen, aantal colli, gewicht,…), alsook de zichtbare staat en de verpakking van de goederen Twijfelt u aan de correctheid van de afgeleverde gegevens of stelt u vast dat de goederen of de verpakkingen beschadigd zijn, noteer dat dan bij de opmerkingen op de documenten Lossen - ga tijdens het lossen voorzichtig te werk en pas op met voorbijkomende voetgangers en eventueel voorbijrijdend materieel - verwijder alle mogelijke obstakels uit de zone waar u door moet bij het lossen - plaats de lasten stabiel op de steekwagen, transpallet, heftruck en kijk in de richting waarin u zich voorbeweegt1 Verankeren van de lading Als chauffeur bent u tijdens het transport verantwoordelijk voor de lading en de manier waarop deze verankerd is. Bij ongeval, beschadiging of verlies van de lading tengevolge van een slechte verankering wordt u dus verantwoordelijk gesteld! Het is dus belangrijk het voertuig evenwichtig te laden om schommelen, glijden of verlies van de lading te vermijden. - gebruik hulpmiddelen (blokken, spanriemen, kettingen,…) die in goede staat en aangepast zijn aan het type lading om deze te verankeren - zet de lading vast met blokken om te vermijden dat de lading gaat glijden Opgelet: de zeilen dienen niet om de lading tegen te houden!

Zeil losmaken en opnieuw vastmaken Het losmaken en het opnieuw vastmaken van de zeilen gebeurt onder de leiding en de verantwoordelijkheid van het transportbedrijf. Toch moet het bedrijf waar wordt geladen of gelost aan de chauffeur de nodige middelen ter beschikking stellen om hem bij deze handeling te helpen. - draag veiligheidshandschoenen om snijwonden te vermijden - vraag gerust hulp en spaar uw rug

1 Meer informatie : zie technische steekkaart heftruckbestuurder – veiligheidsinstructies (www.p-i.be of DVD, technische documentatie)

12

Voertuig controleren Alvorens op weg te gaan moet u er in ieder geval voor zorgen dat uw voertuig in goede staat verkeert. Let op volgende elementen: - olie of water onder het voertuig - water- en oliepeil - staat en spanning van de banden - voorruit, spiegels, lampen, signalisatieverlichting en nummerplaten moeten schoon zijn - systeem voor het vastmaken van de zeilen - verankeringsmaterieel - EHBO-doos moet volledig zijn

Toegang tot het voertuig Om te vermijden dat u valt of uitglijdt, volgt u de volgende instructies: - bij het instappen in de cabine, op een platform of een ander onderdeel van het voertuig houdt u de regel van de drie steunpunten in acht wissel als volgt af: steunen op twee voeten en vasthouden met één hand, daarna vasthouden met twee handen en steunen op één voet; doe dat zowel bij stijgen als dalen, bij in- en uitstappen!


Vóór het vertrek

- moet u zich aan de zijkant van het voertuig begeven, zorg er dan voor dat de betreffende kant zich niet naast het voorbijgaande verkeer bevindt, maar aan de tegenovergestelde kant - toegang boven op een tankwagen: dit type voertuigen moet uitgerust zijn met toegangsladders en loopbruggen

Tijdens het rijden In het wegverkeer gebeuren veel ongevallen en uit de statistieken blijkt duidelijk dat vrachtwagens, wegens de kenmerken van dit type voertuig, vrij veel risico’s inhouden. Daarom is het nodig dat de bestuurders zich verantwoordelijk gedragen en de andere weggebruikers niet in gevaar brengen. Veilig rijden - draag uw veiligheidsgordel: het nut ervan werd al vaak genoeg aangetoond! - hou u aan de aangewezen snelheden en hou voldoende afstand - wees alert voor andere automobilisten, tweewielers, voetgangers,…

Bron: AXA foto’s

13


- leef de rij- en rusttijden na!!

Rijtijden

Rusttijden

Max. 4u30 ononderbroken

Min. 45 minuten rust

Max. 9 uren per 24 u

11 uren ononderbroken per 24 uur

Max. 56 uren per week

45 uren ononderbroken per week

Max. 90 uren op 2 weken Gezondheid Om gezond en fit te blijven volgt u het best de volgende raadgevingen: • Slaap voldoende alvorens op weg te gaan en leef de minimale rusttijden correct na • Maak van uw rusttijden gebruik om wat te bewegen en de spieren “soepel te houden”. U kunt ook een aantal oefeningen doen om rugpijn te vermijden: - strek de halsspieren door langzaam het hoofd te draaien - doe drukoefeningen tegen bv. een muur, met de handen ter hoogte van de schouders en de benen in spreidstand - zet één voet tegen een steunvlak, strek de benen en rek de armen boven uw hoofd uit, doe daarna hetzelfde met het andere been

• Zorg voor een evenwichtige voeding: - begin de dag met een stevig ontbijt en vermijd tussendoortjes en suikerhoudende dranken tussen de maaltijden - kies voor lichte maaltijden - pas op met opwekkende middelen (koffie, thee, tabak) en bepaalde medicatie (kalmerende middelen,…) die uw waakzaamheid in de war kunnen sturen, met als gevolg slaperigheid, sufheid, minder scherp zicht, verlaagde alertheid voor gevaar, verstoord gedrag (agressiviteit),… - drink geen alcohol! - bent u een roker, rook dan buiten de cabine en niet aan het stuur OPGELET: sinds januari 2006 is het verboden te roken op de arbeidsplaats. Dit verbod geldt ook voor vrachtwagenchauffeurs, zelfs al zijn ze alleen in hun voertuig! • Moet u zware inspanningen doen bij het laden of lossen, rust dan even uit alvorens weer op weg te gaan

Na de opdracht Om de werkomstandigheden voor uzelf en voor uw collega’s te verbeteren signaleert u alle incidenten of ongevallen die zich tijdens uw opdracht hebben voorgedaan, zoals: • Problemen bij de bedrijven waar u laadt of lost: - slecht onthaal - gebrek aan rustruimte, sanitair,… - gebrek aan informatie over intern verkeer, verkeer op de laad- of losplaatsen • Onregelmatigheden die u vaststelt: - aan het voertuig: herstellingen die moeten gebeuren - aan de laad- en losvoorzieningen: laadklep, transpallet,… • Bij het rijden: - ongevallen of andere abnormale situaties - files -…

14

Bron: AXA foto

Vraag: wordt er op de werkpostfiche een gezondheidsbeoordeling vereist en/of een vaccinatie van de werknemer? Neen

Ja

Heeft de werknemer een formulier van gezondheidsbeoordeling en een inentingskaart? Neen

Ja Kijk de geldigheid na van: • het formulier van gezondheidsbeoordeling (datum + typefunctie + bijzondere risico’s) • de inentingskaart

Ja

Neen

Aanvraag gezondheidsbeoordeling en/of inenting Is de uitzendkracht geschikt EN is hij ingeënt?

Ja

De werknemer kan aan het werk gezet worden


III. Gezondheidstoezicht en rijgeschiktheidsattest

Neen

Niet geschikt voor DIT werk

* Vrachtwagenbestuurders worden, op basis van de risicoanalyse die door het inlenend bedrijf wordt uitgevoerd, onderworpen aan een gezondheidsbeoordeling wanneer ze worden blootgesteld aan een risico (Codex Welzijn op het werk, Titel I, Hoofdstuk IV). Voorbeelden: - Handmatig verhandelen van lasten met risico op rugletsels: o elk jaar indien ≥ 45 jaar o om de drie jaar indien < 45 jaar - Trillingen (jaarlijks onderzoek) - Nachtarbeid (jaarlijks onderzoek) - Veiligheidsfunctie (jaarlijks onderzoek): als er op de werkpostfiche vermeld staat dat de vrachtwagenbestuurder hefwerktuigen of een heftruck moet gebruiken voor het verhandelen van goederen of op laad- en loskades met de vrachtwagen moet circuleren waar andere personen aan het werk zijn, dan is er sprake van een veiligheidsfunctie die een voorafgaande gezondheidsbeoordeling1 vereist. Om een rijbewijs te behalen (rijbewijs C, CE, C1, C1+E), moeten vrachtwagenbestuurders een rijgeschiktheidsattest voorleggen, verkregen bij een erkend geneesheer: medisch onderzoek en oogtests bij een preventieadviseur-arbeidsgeneesheer. De geldigheid van het rijbewijs is gekoppeld aan de geldigheid van het rijgeschiktheidsattest2: - indien leeftijd < 48 jaar: 5 jaar - indien 48 of 49 jaar: tot de dag vóór de 53e verjaardag - vanaf 50 jaar: 3 jaar (of een kortere duur, bepaald door de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer) Opmerking: de houder van een rijbewijs C, CE moet er zelf voor zorgen dat zijn/haar rijbewijs geldig is; de kosten verbonden aan het behalen of het verlengen van het rijbewijs vallen in principe ook ten laste van de houder zelf, tenzij er tussen de uitzendkracht en het uitzendbureau daarover een overeenkomst werd gesloten3. 1 Meer info: zie FAQ 44 op www.p-i.be (of DVD, technische documentatie) 2 Meer info: zie FAQ 33 op www.p-i.be (of DVD, technische documentatie) 3 Meer info: zie FAQ 22 op www.p-i.be (of DVD, technische documentatie)

15


1V. Bedrijfsbezoek Volgende vragen betreffende welzijn op het werk laten u toe de inlener te helpen een werkpostfiche op te stellen en duidelijke afspraken te maken.

Algemene vragen • In welke taal worden de instructies gegeven? • Wie geeft de algemene informatie (intern reglement, uitleg bij verschillende taken, refter, eerste hulp,…)? Wanneer (de eerste dag)? Duur van het onthaal? • Wie is de preventieadviseur en de veiligheidsadviseur (ADR)? • Wie geeft de veiligheidsinstructies die specifiek betrekking hebben op het voertuig (werkprocedure, procedure bij een arbeidsongeval, veiligheidsinstructies,…)? • Op welke precieze punten zal de uitzendkracht worden beoordeeld?

Specifieke vragen • Welk type vrachtwagen zal de uitzendkracht moeten besturen? ❏ Vrachtwagen, vrachtwagen met oplegger/vrachtwagen met aanhangwagen? ❏ Containervoertuig, tankwagen, silowagen,…? ❏ Vrachtwagen met vaste laadbak of kipwagen? • Welk type goederen moet worden vervoerd (voeding, dieren, gevaarlijke producten,…)? Gaat het om gevaarlijk producten, welk ADR-opleidingscertificaat is er vereist? • Welke taken zal de uitzendkracht moeten uitvoeren? Leveringen? Laden en/of lossen? Vrachtwagen schoonmaken? • Moet de uitzendkracht een laadklep bedienen of andere gemotoriseerde hulpmiddelen voor het verhandelen van goederen (steekwagen, transpallet, heftruck)? • Gaat het om nationaal of internationaal vervoer? Indien internationaal, hoe lang zullen de ritten duren? Procedure: rij- en rusttijden? Nachtarbeid? Afgezonderd tewerkgesteld? • Welke talen moet de uitzendkracht kennen? • Wie bezorgt de werkkledij en de persoonlijke beschermingsmiddelen, namelijk: ❏ signalisatievest ❏ veiligheidsschoenen ❏ veiligheidshandschoenen ❏ veiligheidsbril ❏ oordopjes ❏…

16

VRACHTWAGENBESTUURDER

Recommend Documents