VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Nele Mertens Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be

Vakkencombinatie: aardrijkskunde / biologie Stagebegeleider DLO: Mevrouw Ruth Wouters

School: TSM Bovenbouw

Les gegeven door: Nele Mertens

Onderwijsvorm: BSO

Vak: PAV

Richting: Basis Mechanica

Onderwerp: Veiligheid

Klas: 3BMC

Vakmentor: Meneer Pieter De Graef

Lokaal: B114

Datum/Data: 04 november – 07 november 2014

Aantal leerlingen: 8lln

Lesuur/-uren: 6 lesuren

BEGINSITUATIE -

Vanaf deze lessen zal de bundel ‘Veiligheid’ gegeven worden. Hiervoor werd de bundel ‘Kennismaking’ met de afspraken binnen de school en PAV overlopen gezien en is men gestart met de bundel ‘Media’ In de praktijklessen kunnen een aantal van de veiligheidsborden reeds gezien zijn, anderen zullen nieuw zijn voor de leerlingen. Bijna elke les van dit thema zal een ander aspect worden aangesneden of is er een herhalingsoefening met een andere werkvorm. De leerlingen hebben voldoende afwisseling nodig. Men moet wem opletten dat er binnen eenzelfde les niet te veel veranderingen zijn want dit kan tot chaos leiden.

-

Het is geen sterke klas die voldoende ondersteuning vraagt tijdens het aanbrengen van nieuwe leerstof en/of oefeningen. Voldoende rekening houden met differentiatie tijdens de voorbereiding is een must. Alle 8 de jongens van deze klas, zijn echt zwak in het verwerken van kennis en een aantal van hen kampen met leerstoornissen. Zo is er Daniël die het Nederlands niet zo goed machtig is en ook moeite heeft met het uiten van zichzelf. Laurens heeft ADHD en kan soms met zichzelf geen blijf weten. Ook de andere leerlingen hebben wel eens een mindere dag of kunnen zich irritant gedragen. Rustig blijven en niet met je voeten laten spelen zijn de sleutelwoorden in deze klas.

-

Dit zijn de eerste lessen die ik zal geven in deze klas. De leerlingen zullen mij zeker willen testen, maar als ik duidelijk maak dat dezelfde regels als anders gelden, kan ik dit voorkomen. Ik moet rustig blijven maar mag zeker niet met mijn voeten laten spelen. Ik heb reeds een les in deze klas geobserveerd en weet al waar ik op moet letten en ook de leerlingen hebben mij al eens gezien

DIDACTISCHE VERANTWOORDING -

-

-

De lessen PAV zijn opgebouwd uit verschillende werkvormen. Op deze manier kan men de theorie herhalen zonder dat het saai wordt voor de leerlingen en zodat ze de theorie moeten toepassen in een andere context. De werkvormen die in deze lessenreeks gebruikt worden zijn: Groepswerk, brainstorm, presentatie, duowerk, OLG en individueel werken. De leerlingen worden zo ook op een nieuwe manier uitgedaagd en werken aan verschillende leerplandoelstellingen binnen eenzelfde les of thema. De leerlingen worden zoveel mogelijk aan het werk gezet in de verschillende werkvormen (activatieprincipe). Zo ontdekken ze vaak zelf nieuwe kennis of kunnen ze op hun eigen tempo de leerstof herhalen. Zoals aangehaald is het herhalingsprincipe in deze klas zeer belangrijk. De leerlingen zijn niet sterk in het opnemen van pure kennis en hebben een aanknopingspunt nodig. Deze wordt geboden door het herhalen van de leerstof op verschillende manieren. Omdat er zoveel ruimte nodig is om leerstof te herhalen, wordt de hoeveelheid leerstof per thema beperkt. Wat de ze moeten kennen wordt achteraan in elke bundel vast gelegd. Ook naar afwisseling in eenzelfde les toe moet je niet te veel willen doen. Hou het simpel maar blijf de leerlingen wel motiveren. Bij het maken van duotaken of individuele taken heb ik telkens een aantal differentiatie opdrachten toegevoegd. De leerlingen moeten geen extra taak maken, maar mogen met de gegeven oefening net iets verder gaan. Dit kan mij helpen bij de verbetering maar zorgt er ook voor dat iedereen op zijn eigen tempo kan werken. Leerlingen die snel werken, gaan zich niet vervelen en de leerlingen die meer tijd nodig hebben, krijgen deze ook. Zeker in de klassen van BSO moet je voorbereid zijn om te kunnen differentiëren tussen de leerlingen tijdens een lesfase.

1

EINDTERMEN & LEERPLANDOELEN Situering in de eindtermen: 2

kunnen luisteren in interactie met anderen;

3

zijn mondeling assertief: ze kunnen informatie inwinnen, samenvatten en meedelen;

4

kunnen schriftelijk informatie aanvragen en meedelen in herkenbare en concrete situaties;

5

kunnen hun eigen mening en gevoelens uiten;

6

hanteren gepaste taal en omgangsvormen;

7

kunnen hulpmiddelen gebruiken om taalvaardig te handelen en hun communicatie te verbeteren. kunnen onder begeleiding relevante en voor hen toegankelijke informatie in herkenbare concrete situaties vinden, selecteren en gebruiken; kunnen bij groepsopdrachten onder begeleiding - overleggen en actief deelnemen, - instructies uitvoeren, - reflecteren; kunnen omgaan met formele en informele afspraken, regels en procedures;

17 22 23

VVKSO, Leerplan Project Algemene Vakken – Alle studierichtingen, September 2012, BRUSSEL D/2012/7841/014.

Situering in het leerplan: Het leerplan PAV is opgebouwd rond algemene doelstellingen die in de verschillende thema’s verwerkt moeten zitten. In deze lessenreeks komen volgende leerplandoelstelling aan bod: 1 Onder begeleiding en in concrete situaties relevante en toegankelijke informatie vinden en selecteren uit: o gesproken teksten; o geschreven teksten; o beeldmateriaal; o ICT-bronnen; o tabellen, grafieken, diagrammen en kaarten. 3 Onder begeleiding en in concrete situaties mondeling en schriftelijk informatie inwinnen en meedelen: o formele informatie; o informele informatie. 4 Onder begeleiding analoge of digitale hulpmiddelen gebruiken om de communicatie en het taalvaardig handelen te optimaliseren, zoals: o een verklarend woordenboek; o een spellingwijzer; o een schrijfkader of standaard tekststructuur; o een spreekkader of standaard tekststructuur; o software; o aangeboden ondersteunend visueel materiaal; o lay-out. 5 Bij het luisteren en het lezen, indien nodig en onder begeleiding, volgende strategieën gebruiken: o gebruik maken van aangeboden beeldmateriaal; o gebruik maken van de context; o het leesdoel bepalen; o onduidelijke passages opnieuw lezen; o de vermoedelijke betekenis van transparante woorden afleiden; o de vermoedelijke betekenis van onbekende woorden uit de context afleiden 12 Onder begeleiding opdrachten van beperkte omvang en van relatief korte duur in groep realiseren via volgende stappen: o het overleg; o de organisatie; o de uitvoering; o de reflectie; o de bijsturing. 14 Gepast ageren: o bewuste keuzes maken; o sociale en maatschappelijke leefregels, normen en gedrag respecteren; o formele en informele afspraken, regels en procedures volgen; o gepast taalgebruik hanteren; o hulp inroepen. 30 * Bereidheid en durf tonen om o te luisteren, te spreken, gesprekken te voeren en te schrijven; o het taalgebruik te verzorgen.

2

ALGEMEEN LESDOEL Dinsdag 04/11 1e lesuur (1)

Leerlingen kunnen associaties maken met het begrip veiligheid.

Dinsdag 04/11 6e lesuur (2)

Leerlingen kunnen een etiket van een gevaarlijk product analyseren en de verschillende delen benoemen.


Leerlingen kunnen zelf het nut en de betekenis van pictogrammen omschrijven met behulp van voorbeelden.

Donderdag 06/11 1e lesuur (4)

Leerlingen kennen de vier categorieën van signalisatieborden. Leerlingen kunnen in groep de betekenis van enkele signalisatieborden achterhalen.

Vrijdag 07/11 3e lesuur (5)

Leerlingen kunnen een groepswerk presenteren aan medeleerlingen in correct Nederlands en met een aangepaste houding.


Leerlingen kunnen de betekenis van de waarschuwingsborden opschrijven en verklaren.

meest

frequente

gebodsborden

en

SCHOOLAGENDA Dinsdag 04/11 1e lesuur (1) Dinsdag 04/11 6e lesuur (2) Dinsdag 04/11 7e lesuur (3) Donderdag 06/11 1e lesuur (4) Vrijdag 07/11 3e lesuur (5) Vrijdag 07/11 6e lesuur (6)

Inleiding veiligheid Wat vind je op het etiket van een verpakking? Gevaaraanduidingen en pictogrammen Groepswerk Veiligheidssignalisatie Presentatie veiligheidssignalisatie Memoriespel veiligheid

BRONNEN  VVKSO, Basismechanica – 2e graad, September 2006, BRUSSEL D/2006/0279/068.  DE GRAEF, P., e.a., 3BSO Veiligheid - Veilig is hier heilig, onuitg., schooljaar 2014-2015, 33 pagina’s.

LEERMIDDELEN & MEDIA Dinsdag 04/11 1e lesuur (1)

 

Krijt, beamer, computer, digitale versie lege en ingevulde werkblaadjes Brainstorm papieren A3, kleurenkaartjes (3x rood, groen, blauw, zwart), plakband


-

Krijt, beamer, computer, digitale versie lege en ingevulde werkblaadjes Producten met etiket: Verf, lijm, ontstopper, javel, Mr Proper, White spirit


 

Krijt, beamer, computer, digitale versie lege en ingevulde werkblaadjes (Extra scharen en lijm)

Donderdag 06/11 1e lesuur (4)

-

Krijt, beamer, computer, digitale versie lege en ingevulde werkblaadjes A3-papieren (4 en 1 extra) (Extra scharen, lijm en stiften) Borden en betekenissen per groepje




Krijt, beamer, computer, digitale versie lege en ingevulde werkblaadjes


-

Krijt, beamer, computer, digitale versie lege en ingevulde werkblaadjes Memoriespel (3x)

3

Didactisch lesontwerp KRACHTIGE LEEROMGEVING

Leerdoelen (Leerlingen kunnen)

Lesfasen & timing

Onderwijs- en leeractiviteiten

Media

Leerinhoud

1e lesuur - Leerlingen nemen agenda en schrijfgerief op de bank.  Klaslijsten met dinsdag foto’s! Agenda voor PAV van de eerste dag wordt ingeschreven. 04/11 (1)  Agenda op scherm ! Klasagenda opvragen en invullen Instapfase - Nieuwe bundel wordt uitgedeeld. Lln schrijven naam en klas 5’

Lesfase 1: In groep associaties maken met een gegeven begrip. 15’

8’

Lesfase 2: 15’ Uit concrete voorbeelden relevante informatie selecteren.

op het voorblad. Bundel wordt in kaft voor de bundel media gestopt. Om eens te kijken wat jullie denken bij het nieuwe thema ‘Veiligheid’ maken jullie een kleine taak.  3keer A3 bladen Inleiding: Opdracht 1 p.3 voor brainstorm  TAAK (lpd 12 en 30)  Eventueel - Lkr legt taak uit gekleurde pennen - Lln zetten zich in groepjes van 3 à 4  Plakband  Elke lln krijgt andere kleur balpen  Iedereen schrijft om te beurt een begrip of associatie op met het woord veiligheid

1. Inleiding 1.1 Brainstorm veiligheid (Invulling leerlingen)

- Brainstormen worden vooraan gehangen en lkr haalt meest voorkomende begrippen eruit. Worden op bord geschreven en lln schrijven over in hun werkboek Deze ochtend hebben we gekeken wat het woord veiligheid wil zeggen. Voor het gebruik van bepaalde producten zijn ook veiligheidsregels nodig. Etiket van een verpakking: Opdracht 1 p.4  Producten: verf, - Lln gaan per twee zitten en krijgen samen een verpakking lijm, ontstopper, - Ze schrijven in hun cursus wat er op het etiket staat javel, Mr Proper, geschreven white spirit - (DIFF: Leerlingen die klaar zijn, kunnen nog een ander product bespreken.)

2. Etikettering van gevaarlijke producten 2.1 Wat op etiket van een verpakking Naam van het product, merk van het product, inhoud, gebruiksaanwijzing, gegevens fabrikant, risico’s, pictogrammen, …

- Enkele voorbeelden worden besproken klassikaal en lkr schrijft algemene termen op bord.

4

6e lesuur OLG/Doceren – Geg. etiket gevaarlijke producten p.5 dinsdag  Welk onderdeel van het etiket wordt aangeduid? Wat is dit  (Eventueel 04/11 (2) Producten: verf, van het product? Lesfase 1: lijm, ontstopper,  Waarvoor staat ‘Mr Proper’ van dit product? (Andere javel, Mr Proper, voorbeelden uit vorige oefening) 15’ white spirit)

 Wat wordt er aangeduid met ‘B’? Wat is dit van waarvan het product is? - Lln leest voor wat de definitie is van deel ‘C’ op Lkr legt uit. - Lln leest voor wat de definitie is van deel ‘D’ op Lkr legt uit. - Lkr legt uit wat deel ‘E’ is.  Wat kan je afleiden uit de tekeningen die met aangeduid? (Onderaan staat de betekenis)

Lesfase 2: 15’ In eigen woorden omschrijven wat een pictogram is. Het nut van pictogrammen uitleggen aan de hand van een voorbeeld. Lesfase 3: 15’ Besproken pictogrammen bij hun juiste betekenis plaatsen. Moeilijke woorden uit een tekst halen en een verklaring voor opzoeken in een woordenboek of in de context.

het bedrijf

het etiket. het etiket.

A. Naam van het product B. Gegevens van de fabrikant C. R-zinnen = zinnen die de risico’s van het gebruik van het product vermelden. Zo weet je wat er allemaal kan mislopen en kan je voorzorgsmaatregelen nemen. D. S-zinnen = zinnen om de risico’s te beperken E. Enkele gegevens van het product F. Gevaaraanduidingen

‘F’ worden

2.2 Gevaaraanduidingen OLG/Doceren – Gevaaraanduidingen deel A p.6 Freeze beeld op etiket in werkblaadjes en zet oplossingen  Afstandsbediening A) Pictgram…Wat? beamer 1. Gevaaraanduidingen met daarbij een erachter open. korte zin of één woord - Lln leest telkens vraag voor en geeft antwoord. Lukt dit niet 2. Zodat iedereen dit kan verstaan. Ook al wordt de vraag doorgespeeld naar een andere lln van de spreek je een andere taal. klas. 3. Pictogrammen  2. Stel je voor dat iemand uit een ander land, die geen 4. = een eenvoudige tekening die ons iets Nederlands kan, dit product wil gebruiken. Kan deze persoon duidelijk probeert te maken weten hoe die veilig moet omgaan met het product? - Lkr legt uit wat pictogrammen zijn. B) Betekenis pictogrammen Op het etiket staan twee pictogrammen maar er bestaan er (zie verbetersleutel) natuurlijk nog meer. Betekenis pictogrammen: Opdracht deel B p.6-8  Leerlingen: schaar  TAAK (lpd 5) en lijm - Lln lossen vraag 1 t.e.m. 4 zelfstandig op  Verklarende - Lkr kijkt rond en lln vragen zelf om na te laten nakijken voor woordenboeken ze het vast kleven. - 6. DIFF: Lln die klaar zijn mogen de woorden opschrijven die ze niet begrepen in de oefening. - DIFF: Verbaal sterke lln mogen een woordenboek nemen en de woorden die ze niet begrepen opzoeken en verklaren. Wordt nadien klassikaal overlopen en dan mogen ze hun antwoord geven.

5

7e lesuur De vorige les hebben we gekeken wat pictogrammen zijn, en dinsdag hebben we er al een paar bekeken. Vandaag gaan we er nog 04/11 (3) meer ontdekken. Lesfase 1: In eigen woorden omschrijven wat een pictogram is.

10’

Lesfase 2: 40’

Betekenis van signalisatieborden linken aan voorbeelden uit het dagelijks leven. In groep een taak tot een goed einde brengen door naar elkaar te luisteren en de opdracht te volgen. In groep een taak tot een goed einde brengen door naar elkaar te luisteren en de opdracht te volgen.

OLG – Herhaling begrip pictogram  Lkr toont etiket uit vorige les en een lln mag een pictogram aanduiden op het scherm.  Kan iemand nog eens omschrijven wat pictogrammen zijn? Welke definitie hebben we daar aan gegeven?  Waarom gebruikt men deze pictogrammen en schrijft men niet gewoon de betekenis erbij? Veiligheid wordt met verschillende borden aangegeven. We kunnen deze in verschillende categorieën onderverdelen, maar welke zijn dit? Veiligheidssignalisatie: Opdracht deel 1 en 2 p.9  Leerlingen: schaar (De leerlingen hebben sommige borden reeds gezien in de en lijm praktijklessen.)  Borden in bijlage - Lln knippen pictogrammen uit en leggen ze in de juiste kader. Lkr loopt rond en lln vragen zelf of het correct is voor ze de pictogrammen kleven. - Kort overlopen van de betekenis van de categorieën.  A3-papier Veiligheidssiganlisatie: Opdracht deel 3 p.9  Stiften  TAAK (lpd 3 en 14)  Borden en - Opdracht wordt uitgelegd en materialen worden klaar gelegd betekenissen per - Lln verdelen zich in 4 groepen en starten met de opdracht groepje ! Ze moeten zelf nog eens nalezen bij de opdracht welke stappen ze moeten overlopen en roepen hulp in wnr nodig.

Pictogram = een eenvoudige tekening die ons iets duidelijk probeert te maken

3. Veiligheidssignalisatie WAARSCHUWINGSBORDEN = gele driehoek BEBODSBORDEN = blauwe cirkels REDDINGSBORDEN = groene en rode borden VERBODSBORDEN = witte cirkel met rode rand

1e lesuur Gisteren hebben jullie hard gewerkt aan jullie opdracht met de donderdag signalisatieborden. Vandaag gaan we hiermee verder. 06/11 (4) Voorbereiding presentatie veiligheidssignalisatie  A3-papieren Lesfase 1: groepswerk Lln nemen hun ‘collage’ en bekijken nog eens alle borden en leerlingen hun betekenissen. En werken dit volledig af. 45’

6

Verwerkte informatie meedelen met medeleerlingen tijdens een presentatie.

3e lesuur Presentatie veiligheidssiganlisatie: Opdacht deel 3 p.9 vrijdag Groep komt naar voren en verklaren hun borden aan de rest  A3-papieren 07/11 (5) van de klas. (10 min per groep ongeveer) groepswerk leerlingen Bord verklaren + voorbeeld uit het dagelijks leven geven. 50’ 6e lesuur Alle borden zijn voorgesteld maar we gaan het nog eens vrijdag overlopen. Eerst even iets aanvullen in de cursus en dan gaan  Werkblaadjes op 07/11 (6) jullie zelf aan de slag. beamer (zonder Lesfase 1: oplossingen) -> Individueel – Invullen ontbrekende borden van p10-14 op bord schrijven 5’

De betekenis van de in de les besproken pictogrammen linken aan elkaar.

3.1 Gebodsborden of verplichtingsborden PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN =PBM

- Ze lezen de vragen die staan bij de verschillende categoriën 3.2 Waarschuwingsborden van borden en vullen deze in. 3.3 Reddingsborden en - Ze bekijken welke betekenissen ontbreken en deze worden brandbestrijdingsmateriaal ook ingevuld. 3.4 verbodsborden - Antwoorden worden snel getoond op de beamer en lln  Scherm vastzetten (Oplossingen zie werkbundel) controleren. MEMORIE – Inoefenen pictogrammen veiligheid p10-14 - Lkr legt de bedoeling uit aan de hand van een ppt. - Lln spelen het spel. Wanneer ze klaar zijn, mogen ze van groepjes wisselen op aangeven van de lkr.

op oefening waarschuwingsborden en ppt klaar zetten. Oplossingen oef op bord schrijven.

7

BORDSCHEMA ‘Brainstorm’ -… -… -… - … (enz) ‘Etiket’ A. Naam van het product B. Gegevens van de fabrikant C. R-zinnen D. S-zinnen E. Enkele gegevens van het product Gevaaraanduidingen

PROJECTIE

‘Gebodsborden’ - (Lege lijntjes mee aanvullen OF tonen op scherm ‘Waarschuwingsborden’ - (Lege lijntjes mee aanvullen OF tonen op scherm

PROJECTIE

8

VOEDING-VERZORGING

Recommend Documents