Brochure voor ouder(s), verzorger(s) en leerlingen 3 mavo/vmbo-tl
10 september 2015 J. Strijbis decaan mavo/vmbo-tl Berger Scholengemeenschap 1
Geachte ouder(s), verzorger(s) en leerlingen van 3 mavo/vmbo-tl, In deze beknopte brochure kunnen u en uw kind lezen uit welke sectoren er in 3mavo/vmbotl gekozen moet worden en welke gevolgen die keuze heeft. Ook wordt u geïnformeerd over vervolgopleidingen na het vmbo. Op school begeleidt de mentor het keuzeproces van uw zoon/dochter tijdens de mentorlessen en in persoonlijke gesprekken. De mentor gebruikt in deze lessen regelmatig het digitale programma Keuzeweb dat in de decanensite is geintegreerd. Tevens kunnen leerlingen op school en thuis terecht op onze professionele decanensite (http://bsgvmbo.dedecaan.net) waar ze informatie kunnen vinden over vervolgopleidingen, toelatingseisen , Open Dagen, enz. Ook de ouder(s), verzorger(s) kunnen op deze site een kijkje nemen. De inlogprocedure voor de decanensite is in deze brochure opgenomen. Ouder(s), verzorger(s) kunnen op de site zien hoe zijn kunnen inloggen. De decaan heeft in 3 mavo/vmbo-tl een adviserende rol. Een leerling (en ouder(s)) kan met haar in gesprek gaan als er vragen of onduidelijkheden zijn over bijvoorbeeld keuzevakken, sectoren, vervolgopleidingen en toelatingseisen. J. Strijbis decaan mavo/vmbo-tl Berger Scholengemeenschap 10 september 2015
2
Tweede klas Aan het einde van de tweede klas mavo/vmbo-tl heeft de voorsectorkeuze plaatsgevonden. Uw zoon/dochter heeft in 3 mavo/vmbo-tl een aantal keuzevakken gekozen. De keuzevakken zijn niet vrij te kiezen of samen te stellen. De keuzevakken worden in clusters aangeboden. Wel is het mogelijk om de kunstvakken zelf samen te stellen. Onder de kunstvakken vallen de vakken: muziek, handvaardigheid, tekenen en textiele werkvormen. In het onderstaande schema staan drie clusters: talencluster, bètacluster en een creatief cluster met de daarbij behorende vakken: Talencluster
Fa
Du
Ak
Kunstvak
Kunstvak
Kunstvak Kunstvak
(te/tx/hv/mu)
Fa Bètacluster
Creatief cluster
Du
Gs
Kunstvak
Kunstvak
Nask1 Fa
Ak
Gs
Kunstvak
X
Nask1 Du
Ak
Gs
Kunstvak
X
Nask1 Fa
Ak
Kunstvak
Kunstvak
Kunstvak
Nask1 Du
Ak
Kunstvak
Kunstvak
Kunstvak
Nask1 Fa
Gs
Kunstvak
Kunstvak
Kunstvak
Nask1 Du
Gs
Kunstvak
Kunstvak
Kunstvak
Ak
Fa
Gs
Kunstvak
Kunstvak
Kunstvak
Ak
Du
Gs
Kunstvak
Kunstvak
Kunstvak
Uw zoon/dochter zit nu in de derde klas van de mavo/vmbo-tl en in op 23 maart 2016 levert uw zoon/dochter de sectorkeuze in. In die sector doet uw kind in 4 mavo/vmbo-tl examen. Bij iedere sector horen twee sectorgebonden vakken. Daarnaast worden er drie keuzevakken gekozen die in het derde leerjaar ook gevolgd moeten zijn. Uit welke sectoren kan er gekozen worden? Er
zijn vier sectoren, te weten: Techniek Zorg & Welzijn Economie Landbouw
3
Overzicht van de sectorkeuze
Gemeenschappelijk deel
De sectoren met hun sectorgebonden vakken
Keuzedeel
Schoolexamen + Eindexamen: -Nederlands -Engels
Techniek: met wiskunde en Nask I (=natuurkunde)
Frans Duits aardrijkskunde geschiedenis biologie economie wiskunde nask1* (=natuurkunde)
Schoolexamen: -Maatschappijleer -Lichamelijke opvoeding -Culturele & Kunstzinnige Vorming (CKV)
n.b.: het cijfer van het vak maatschappijleer telt mee voor het diploma
Zorg en Welzijn: met biologie en wiskunde of aardrijkskunde of geschiedenis Economie met economie en Frans of Duits of wiskunde
* alleen in combinatie met wiskunde
nask 2 (=scheikunde) tekenen handvaardigheid textiele Werkvormen muziek
Landbouw: met wiskunde en nask 1 of biologie
Naast het gemeenschappelijke deel met verplichte vakken (Nederlands, Engels, maatschappijleer, lichamelijke opvoeding en CKV) heeft een leerling twee sectorgebonden vakken en drie keuzevakken. Het totaal te volgen vakken in 4 mavo/vmbo-tl ligt dus op zeven. N.B.: Er kunnen geen twee beeldende vakken worden gekozen, wel kan muziek gecombineerd met een beeldend vak gekozen worden voor 4 vmbo-tl. Elke leerling doet op de BSG bij de afdeling mavo/vmbo-tl Centraal Eindexamen in zeven vakken. De vakken in het gemeenschappelijk deel (Nederlands en Engels) hebben een schoolexamen en een centraal eindexamen. Maatschappijleer wordt met een schoolexamen in de 3e klas afgesloten. Culturele Kunstzinnige Vorming (CKV ) wordt in het 3e leerjaar met handelingsdelen afgesloten en lichamelijke opvoeding wordt in het 4e leerjaar afgesloten. Bij beide vakken moeten de handelingsdelen voldoende zijn. Zie voor de bevorderingsnormen de homepage van de BSG. (Over de BSG algemene informatie schoolgids )
4
Belangrijk bij het kiezen van een sector: Leerlingen, die bij de voorsectorkeuze een talencluster of creatief cluster hebben gekozen, kunnen voor 4 mavo/vmbo-tl uit drie van de vier sectoren kiezen. De sector techniek behoort niet meer tot de keuzemogelijkheden omdat leerlingen met een talencluster en creatief cluster geen nask1 (natuurkunde) meer hebben gevolgd in 3 mavo/vmbo-tl. Natuurkunde (nask1) is namelijk een verplicht (sector)vak bij de sector techniek. De sectoren Zorg & Welzijn, Economie en Landbouw zijn dan de drie overgebleven sectoren waaruit deze leerlingen kunnen kiezen. Leerlingen, die in de voorsectorkeuze de bètacluster hebben gekozen, kunnen voor 4 mavo/vmbo-tl wel uit vier sectoren kiezen. Vakken die in 3 mavo/vmbo-tl niet gevolgd zijn, kunnen ook niet gekozen worden voor 4 mavo/vmbo-tl . Het vak muziek (indien gevolgd in 3 vmbo-tl) kan met één beeldend vak (tekenen, handvaardigheid of textiele werkvormen) in het 4e leerjaar vmbo gevolgd worden. Het kiezen van twee beeldende vakken is niet mogelijk.
5
Wat voor onderwijs na de mavo/vmbo-tl? Na vier (of vijf) jaar de mavo/vmbo-tl te hebben doorlopen, halen de meeste leerlingen hun diploma. Dat diploma geeft recht om door te stromen naar het Middelbaar Beroeps Onderwijs (MBO). Afhankelijk van de gekozen MBO-opleiding komt een leerling met een diploma mavo/vmbo-tl in niveau 3 of 4. Opleidingen MBO De Opleidingen in het MBO zijn onder te verdelen BOL (Beroepsopleidende Leerweg) en BBL (Beroeps Begeleidende Leerweg). Op de BOL-opleiding zit de leerling op school. De student leert het vak door stage en practicum. Zijn docent is zijn begeleider. Op de BBL-opleiding werkt een student, hij is in loondienst bij het leerbedrijf. Een leerbedrijf is een gecertificeerd bedrijf dat leerlingen begeleidt en opleidt. De leerling komt een dag of een dagdeel per week terug op school voor theorie. De niveaus op het MBO niveau 1
soorten opleidingen assistentenopleiding
Minimale vooropleiding vmbo Zonder diploma/drempelloos
2
basisberoepsopleiding
Vmbo-bb, kb en tl
3
vakopleiding
Vmbo kb, tl
4
middenkaderopleiding
4
Specialistenopleiding (topjaar)
Vmbo kb, tl, Overgangsbewijs havo 3 4 Mbo niv 3 of 4
Na diploma mavo/vmbo-tl instromen op niveau 3 of 4 Met een diploma van het mavo/vmbo-tl komt een leerling (meestal) terecht in een MBOopleiding niveau 4. Sommige MBO-opleidingen hebben echter geen niveau 4 en dan start een leerling de opleiding op niveau 3. Wat betekent niveau 3? De leerling wordt opgeleid tot het niveau van zelfstandig beroepsbeoefenaar. Hij/zij voert de werkzaamheden geheel zelfstandig uit. Na het volgen van een vakopleiding kan men doorstromen naar een middenkaderopleiding of specialistenopleiding op niveau 4. Wat betekent niveau 4? De leerling wordt opgeleid tot middenkaderfunctionaris en voert werkzaamheden zelfstandig uit. Deze opleiding biedt de mogelijkheid tot verdere verdieping van bedrijfskundige en organisatorische kennis ten behoeve van leidinggevende functies in een bepaald vakgebied. 6
Tevens kan op dit niveau de opleiding tot zelfstandig ondernemer gevolgd worden. Na deze opleiding kan in de meeste gevallen doorgeleerd worden aan het HBO (Hoger Beroepsonderwijs). ROC Een Regionaal Opleidingen Centrum (ROC) is een instituut dat talloze Mbo-opleidingen verzorgt. ROC Horizon College, ROC Nova College, ROC Amsterdam, Roc Kop van NoordHolland, Roc Regio College zijn hier enkele voorbeelden van.
Aansluiting op havo Tweede Fase De sectoren uit de theoretische leerweg sluiten niet alleen aan op opleidingen uit de verschillende beroepsrichtingen binnen het Middelbare Beroepsonderwijs maar ook op de vier profielen in de Tweede Fase van de havo. Voor een verantwoorde aansluiting moeten de sector- en keuzevakken zoveel mogelijk aansluiten met de vakken die bij het gewenste profiel horen.
Havo-profielen Op het VMBO spreken we bij de keuzepakketten over sectoren. Op de havo noemen we deze profielen. Er zijn vier profielen:
Cultuur & Maatschappij (C&M) Economie & Maatschappij (E&M) Natuur & Gezondheid (N&G) Natuur & Techniek (N&T)
Een profiel bestaat steeds uit drie delen: Een Gemeenschappelijk deel waarin vakken gegeven worden die iedere leerling nodig heeft om in de samenleving uit de voeten te kunnen. Het Profieldeel waarin vakken gedoceerd worden die noodzakelijk zijn voor de aansluiting op de opleidingen in het Hoger Beroepsonderwijs. Het Vrije Deel waarbij de leerling één vak van een ander profiel volgt.
7
Overzicht Havo-profielen BSG 2e fase HAVO
CM Cultuur & Maatschappij
EM Economie & Maatschappij
NG Natuur & Gezondheid
NT Natuur & Techniek
Nederlands Engels
Nederlands Engels
Nederlands Engels
Maatschappijleer Maatschappijleer Lich opv 1 Lich opv 1 CKV CKV
Maatschappijleer Lich opv 1 CKV
Maatschappijleer Lich opv 1 CKV
profieldeel: Verplicht
geschiedenis aardrijkskunde
scheikunde biologie
keuze
één uit: Frans Duits En één uit: Frans Duits beeldend muziek
wisk A economie geschiedenis één uit: aardrijkskunde Frans Duits
Wiskunde B natuurkunde scheikunde één uit: biologie wiskunde D*
vrije deel: één examenvak verplicht:
Wiskunde A Frans Duits biologie beeldend muziek
aardrijkskunde Frans Duits biologie beeldend muziek
Frans Duits beeldend muziek aardrijkskunde geschiedenis natuurkunde economie
Gemeenschappe - lijk deel: Nederlands verplicht Engels
één uit: wiskunde A wiskunde B En één uit: aardrijkskunde natuurkunde
Frans Duits aardrijkskunde beeldend muziek geschiedenis economie
* wordt alleen aangeboden bij voldoende aanmelding
8
Met een mavo/vmbo-tl diploma kan een leerling uit 4 mavo/vmbo-tl dus ook naar de havo. Deze overstap is echter niet zo vanzelfsprekend op de BSG. Leerlingen die van de mavo/vmbo-tl afkomen en die graag naar de havo willen, moeten voldoen aan een aantal criteria: 1) Bij het kiezen van een profiel op het havo zijn binnen het vakkenpakket in 4 mavo/vmbo-tl naast de vakken Engels en Nederlands de in 4 havo verplichte profielvakken een vereiste. Dit betekent: Profiel Cultuur & Maatschappij: geschiedenis, één moderne vreemde taal, aardrijkskunde, een kunstvak aanbevolen 7e vak in T4: wiskunde of biologie; Profiel Economie & Maatschappij: wiskunde, economie, geschiedenis + aardrijkskunde of één moderne vreemde taal aanbevolen 7e vak in T4: een kunstvak of biologie; Profiel Natuur & Gezondheid: wiskunde, scheikunde, biologie + natuurscheikunde 1 of aardrijkskunde aanbevolen 7e vak in T4: geschiedenis, een moderne vreemde taal, een kunstvak of economie; Profiel Natuur & Techniek: wiskunde, natuurkunde, scheikunde, biologie aanbevolen 7e vak in T4: economie, een moderne vreemde taal, een kunstvak, aardrijkskunde of geschiedenis. 2) De gevolgde vakken in 4 mavo/vmbo-tl bepalen de profielkeuze en de te volgen vakken op het havo. 3) De leerling schrijft een motivatiebrief; 4) Het gemiddelde van de zes hoogste eindexamencijfers (gemiddelde SE én CSE) is tenminste 6,8 (met uitsluiting van het vak maatschappijleer); 5) Een positieve uitspraak van de doorstroomcommissie 4 mavo/vmbo-tl. Deze doet uitspraak op basis van: - de adviezen van de docenten van 4 mavo/vmbo-tl - de motivatiebrief - de schoolexamenresultaten - het vakkenpakket 6) De leerling kan worden verplicht tot een aanvullend onderwijsprogramma. Dat moet met goed gevolgd doorlopen zijn, ter beoordeling aan de vakdocent en de afdelingsleider. Mocht een mavo/vmbo-tl leerling voldoen aan de bovengestelde criteria dan heeft de desbetreffende leerling onzes inziens voldoende kennis en vaardigheden in huis om het havoonderwijs op de BSG te volgen. Waarom deze criteria? Het bovenstaande beleid zorgt ervoor dat alleen die leerlingen doorstromen naar de havo die over de capaciteiten en de kwaliteiten beschikken die nodig zijn om een havo-diploma te kunnen halen. Voorheen stroomden er ook leerlingen door die tussentijds toch moesten afhaken omdat het niveau in 4 havo te hoog bleek te zijn. Door deze criteria te hanteren komen zo leerlingen op het juiste niveau en in de juiste stroom terecht. Daar zijn de leerling, de ouder(s) en de school bij gebaat.
9
De mentor begeleidt de leerlingen bij het keuzeproces op school. In de afdeling 3 mavo/vmbo-tl staat vooral dat keuzeproces centraal. Immers, er moet een sectorkeuze worden gedaan die van invloed is op de opleiding na de mavo/vmbo-tl. De leerlingen zullen naast de begeleiding van de mentor ook op pad gaan om zich zo breed mogelijk te oriënteren. Zo bezoeken zij de Studie Experience in januari 2016 en zal de leerlingen een workshop ‘’Kiezen van de sector’’ op 10 maart worden aangeboden. Keuzeweb Hét digitale keuzeprogramma dat op de decanensite van de BSG te vinden is. Leerlingen maken gedurende het schooljaar allerlei opdrachten in het kader van de sectorkeuze en de vervolgopleiding. Zowel op school als thuis kan/moet de leerling hiermee zelfstandig aan de slag. De decaan De decaan heeft een adviserende taak en kan helpen met het opzoeken van de benodigde informatie. Bij (specifieke) vragen of als je er niet uitkomt, kun je op donderdag langskomen op het decanaat (A020) of er kan een afspraak worden gemaakt voor een gesprek. Met de leerlingen in 4 mavo/vmbo-tl vinden er decaangesprekken plaats ter begeleiding van de keuze voor de vervolgopleiding. In de 3e klas worden die gesprekken door de mentor gehouden. De decaan attendeert leerlingen ook op het bezoeken van Open Dagen. Met een briefje van thuis (datum Open Dag, naam opleiding en handtekening ouder(s)/verzorger(s)) geeft de leerjaarcoördinator de leerling verlof om een Open Dag te bezoeken. Tenslotte onderhoudt de decaan contacten met de verschillende beroepsopleidingen en collega-decanen en probeert van de laatste ontwikkelingen op de hoogte te zijn. De digitale decaan (bsgvmbo.dedecaan.net) De BSG beschikt over een zeer professionele decanensite voor mavo/vmbo-tl, havo en vwo. Op deze site vinden de leerlingen en hun ouder(s)/ verzorger(s) zeer veel informatie over opleidingen, toelatingseisen, Open dagen, verschillen in kwaliteit tussen opleidingen, enz. Ook kunnen leerlingen allerlei interesse-, beroeps-en keuzetesten maken. Via de homepage van de BSG kunt u doorklikken naar deze site. Leerlingen hebben zich al ingelogd, ouder(s), verzorger(s) worden uitgenodigd dat ook te doen.
10
Werkwijze aanmelden voor ouder(s), verzorger(s) op http://bsgvmbo.dedecaan.net Om anonieme bijdrages of misbruik te voorkomen is het noodzakelijk om op de site in te loggen. U kunt pas inloggen op de website als u zich heeft aangemeld. Dat aanmelden is een eenmalige actie en heel eenvoudig. Ga naar http://bsgvmbo.dedecaan.net > knop Inloggen > kies voor Ouder/verzorger > knop Aanmelden. · U wordt gevraagd om uw eigen gegevens en de gegevens van uw kind(eren) in te vullen, dat is om misbruik van de site te voorkomen. Het leerlingnummer is bekend bij uw kind. Bij de aanmeldprocedure heeft u het leerlingnummer van uw zoon dochter nodig. Dat nummer staat op de schoolpas en bestaat uit zes of zeven cijfers (eerst 10 of 300 en daarna het 4cijferig leerlingnummer). Alle zes of zeven getallen moeten ingevoerd worden. · Nadat u alles heeft ingevuld ontvangt u een e-mail met een link. Klik op de link om uw aanmelding te bevestigen. · Vanaf nu kunt u inloggen op de website. U vindt er allerlei informatie over de pakket- en studiekeuze. De decaan houdt u per e-mail op de hoogte van de laatste ontwikkelingen m.b.t. keuzebegeleiding op school.
Een overzicht van (verplichte) LOB-activiteiten voor de leerlingen van 3 mavo/vmbo Periode 10 september 2015 Week 45 7 januari 2016 5 februari 2016 10 maart 2016 10 maart 2016 17 maart 2016 23 maart 2016 Lopende het schooljaar
wat Voorlichtingsavond 3 mavo/vmbo-tl Activiteitenweek 1: kennismaken decanensite en Keuzeweb Study Experience in Wielerbaan Alkmaar Inleveren adviezen docenten t.a.v sectorkeuze Workshop sectorkeuze Bezoek aan oud-leerlingenmarkt Voorlichtingsavond doorstroom mavo/vmbo-tl naar 4-havo Inleveren definitieve sectorkeuze Keuzeweb, Open Dagen bezoeken, decanensite, gesprekken (mentor/thuis)
11
aan het einde van 2 mavo/vmbo-tl heeft de leerling één cluster (of talen of bèta of crea) van keuzevakken gekozen (voorsectorkeuze) aan het einde van 3 mavo/vmbo-tl kiest de leerling één van de vier sectoren waar hij/zij in 4 mavo/vmbo-tl eindexamen in doet (sectorkeuze) de sectorkeuze bestaat uit een of twee sectorgebonden vakken met drie keuzevakken de voorsectorkeuze bepaalt de keuze uit drie of vier sectoren voor 4 mavo/vmbo-tl een diploma mavo/vmbo-tl biedt een uitstekende aansluiting met het Middelbaar Beroepsonderwijs (niveau 3 en 4) voor doorstroming van mavo/vmbo-tl naar havo is er op de BSG een toelatingscommissie die een aantal criteria hanteert bij toelating naar 4 havo.
12
Sectorkeuzeformulier 4 MAVO/VMBO-TL
2015-2016
Inleveren bij de mentor voor 23 maart 2016 1. Maak het bolletje zwart van gekozen sector. 2. Maak het bolletje zwart van het tweede sectorvak in de kolom van de gekozen sector. (m.u.v. de sector Techniek) 3. Maak drie bolletjes van de keuzevakken zwart in de kolom van de gekozen sector. 4. *Omcirkel (indien gekozen) het creatieve vak. 5. (H: E&M): H betekent Havo, E&M: havoprofiel economie en maatschappij. Als er zo’n afkorting achter een vak staat dan moet de leerling dit vak in 4 mavo/vmbo-tl hebben gekozen om het ook te kunnen volgen in 4-havo. Gemeenschappelijke vakken Nederlands Engels Lichamelijke Opvoeding mentorles
O
O
Zorg & Welzijn
O
Economie
Sectorvakken Verplicht:
Verplicht:
Verplicht:
X biologie
X economie (H:E&M)
Eén uit:
Eén uit:
Verplicht:
Eén uit:
O nask1 (H:N&T+N&G) O biologie(H:N&T+N&G)
Keuzevakken Drie uit:
Drie uit:
Drie uit:
O wiskunde (H:E&M) O wiskunde (H:E&M) O nask1 (H:N&T+N&G) O economie (H:E&M) O geschiedenis (H:C&M+E&M) O biologie (H:N&T+N&G) O geschiedenis(H:C&M+E&M) O aardrijkskunde(H:C&M+E&M) O nask2 (H:N&T+N&G)) O aardrijkskunde(H:C&M+E&M) O Frans of O Duits O aardrijkskunde (N&G) (keuze Fa/Du vervalt indien O geschiedenis O Frans of O Duits gekozen als sectorvak) (H:C&M+E&M) O economie (H:C&M+E&M) O te/ha/t* (H:C&M+E&M) O biologie O Duits O muziek (H:C&M+E&M) O te/ha/tw (H:C&M) O te/ha/tw O muziek (H:C&M) O muziek ▼
Techniek
X wiskunde(H:N&T+N&G) X wiskunde(H:N&T+N&G) X nask1 (H:N&T+N&G)
O geschiedenis(H:E&M+C&M) O Frans O aardrijkskunde (H:C&M) O Duits (H:C&M+E&M) O wiskunde (H:E&M) O wiskunde (H:E&M)
Drie uit:
O
Landbouw
▼
▼
optimale aansluiting optimale aansluiting havoprofiel C&M en E&M havoprofiel C&M en E&M
optimale aansluiting havoprofiel N&G en N&T
Naam en handtekening leerling:
________________
Naam ouder/verzorger:
________________
Handtekening ouder/verzorger:
________________ 13
O nask2 (H:N&T+N&G) O biologie (H:N&T+N&G) O aardrijkskunde(H:N&G) O geschiedenis O economie O Duits O te/ha/tw O muziek ▼
optimale aansluiting havoprofiel N&G en N&T
