Verkeersveiligheidsaudit

Verkeersveiligheidsaudit Ontsluiting GymXL parallelweg Bunschoterstraat

Gemeente Amersfoort november 2009

Verkeersveiligheidsaudit Ontsluiting GymXL parallelweg Bunschoterstraat

dossier : C8860-01.001 registratienummer : VB-SE2009.2454 versie : definitief

Gemeente Amersfoort november 2009

© DHV B.V. Niets uit dit bestek/drukwerk mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. drukwerk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van DHV B.V., noch mag het zonder een dergelijke toestemming worden gebruikt voor enig ander werk dan waarvoor het is vervaardigd. Het kwaliteitssysteem van DHV B.V. is gecertificeerd volgens ISO 9001.

DHV B.V.

INHOUD

BLAD

1

INLEIDING

2

2 2.1 2.2 2.3

BEVINDINGEN Huidige situatie Toetsing aan de richtlijnen Lokale bijzonderheden

3 3 4 7

3

CONCLUSIES

9

4

COLOFON

Gemeente Amersfoort / Verkeersveiligheidsaudit VB/SE2009.2426

10

13 november 2009, versie definitief -1-

DHV B.V.

1

INLEIDING

Er zijn plannen om de turnvereniging GymXL onder te brengen in de bestaande hallen aan de parallelweg langs de Bunschoterstraat tussen de aansluitingen Coelhorsterweg en Rondweg-noord. In de hallen vinden dan door de week trainingen plaats en enkele malen per jaar vinden in het weekeinde ook manifestaties plaats. De parallelweg wordt ook gebruikt door doorgaand en lokaal agrarisch verkeer. In dit verband wordt vooral het bedrijf Van Dijk genoemd. Het is een bedrijf in grondverzet, cultuurtechnische werken en agrarisch loonwerk. De integrale afwikkeling van dit (landbouw)verkeer en de bezoekers van de hallen op de parallelweg wordt door belanghebbenden bezwaarlijk geacht. Om na te gaan of en in hoeverre dit om redenen van verkeersveiligheid bezwaarlijk is, is besloten een verkeersveiligheidaudit te laten uitvoeren. Deze rapportage is de weergave van de uitgevoerde verkeersveiligheidaudit dat in opdracht van de Gemeente Amersfoort is uitgevoerd door DHV. Deze audit valt in fase 5 “na de opening” conform de publicatie De Verkeersveiligheidsaudit. Informatie over de mogelijkheden en toepassing (CROW, 2001). De audit is uitgevoerd op de situatie zoals die op dit moment in de praktijk bestaat, aangevuld met enkele door de Gemeente Amersfoort en GymXL aangeleverde gegevens. De audit is uitgevoerd door ing. D.P. Overkamp, die door CROW is opgenomen in de landelijke pool van verkeersveiligheidauditors. De resultaten van deze audit zijn deels gebaseerd op landelijke richtlijnen / aanbevelingen en deels op de expertise en ervaringen van de auditor. De situatie is op 11 november (omstreeks 16.30 uur) ter plaatse verkend.



DHV B.V.

2

BEVINDINGEN

2.1

Huidige situatie De huidige situatie van de parallelweg kan als volgt worden beschreven: – de parallelweg is gesloten voor motorvoertuigen op meer dan twee wielen, uitgezonderd bestemmingsverkeer, tractoren en brommobielen; – de maximumsnelheid bedraagt 60 km/h; – de wegbreedte bedraagt circa 5,10 m; – in de as van de weg is een streep 0,30 m – 2,70 m (0,10 m) aangebracht, de standaard markering van een fiets/bromfietspad dat in twee richtingen wordt bereden; – aan de zuidzijde sluit de parallelweg aan op de Coelhorsterweg / Bunschoterstraat (VRI-kruispunt) waarbij de Coelhorsterweg als voorrangskruispunt is aangewezen; – aan de noordzijde sluit de parallelweg aan op de rotonde Rondweg Noord, waarbij de parallelweg als doorgaande voorrangsweg is aangewezen; – tussen de Coelhorsterweg en de Rondweg Noord (1,4 km) liggen twee voorrangskruispunten: o de aansluiting van de doodlopende weg nabij het bedrijf Van Dijk; o de aansluiting van de M. van de Weteringstraat. – De parallelweg is met een smalle tussenberm (met haag) van de Bunschoterstraat gescheiden. – Er zijn geen meetgegevens van auto- en fietsintensiteit voorhanden. De parallelweg is onderdeel van de schoolroute (voortgezet onderwijs) op de relatie Bunschoten – Amersfoort.

Nabij aansluiting Coelhorsterstraat

Nabij aansluiting rotonde Rondweg Noord

Karakteristiek voor parallelweg

Ontsluiting van de hallen



DHV B.V.

Aansluiting bedrijf “Van Dijk”

Aansluiting M. v.d. Weteringstrraat

Verkeersbewegingen GymXL Door GymXL is een opgave van het huidige en het toekomstige aantal verkeersbewegingen gedaan. Op werkdagen vinden de trainingen van de recreatieleden en de selectie tussen 16.00 – 21.00 uur plaats (5 groepen van één lesuur). De recreatieleden trainen 1x per week en de selectie traint iedere werkdag. Tabel 1 – Verkeersbewegingen volgens opgave GymXL Aantal recreatieleden per werkdag Aantal selectieleden per werkdag Totaal 15% met fiets 1 15% samen in één auto ) Totaal aantal auto’s per werkdag vanaf 16.00 uur Totaal aantal fietsen per werkdag vanaf 16.00 uur

Huidig 150 leden 50 leden 200 leden

Toekomst 240 leden 75 leden 315 leden

30 leden 40 leden

47 leden 53 leden

150 auto’s 30 fietsen

230 auto’s 47 fietsen

Op een werkdag komen vanaf 15.30 uur volgens deze opgave 30 á 47 leden per fiets naar de hallen. Aangenomen mag worden dat dit vooral jongeren/kinderen zijn die tussen 15.30 uur en 19.00 uur aankomen en weer vertrekken (gemiddeld 10 á 15 fietsen per trainingsuur). Gezien de ligging van de hallen ten opzichte van Amersfoort mag worden verwacht dat het merendeel van de leden via de Coelhorsterweg de parallelweg zal oprijden. Op zaterdagen vinden regelmatig wedstrijden plaats verdeeld over 3 rondes met 80 deelnemers en 80 bezoekers per ronde. Zowel de deelnemers (kinderen) als de bezoekers komen volgens de opgave van GymXL met de auto.

2.2

Toetsing aan de richtlijnen In de “Ontwerpwijzer fietsverkeer (CROW, 2006) is een keuzeschema opgenomen voor de afwikkeling van het fietsverkeer. Het schema is gebaseerd op de volgende drie uitgangspunten:

1

) Aanname 2 leden per auto



DHV B.V.

– – –

de voor fietsers meest gewenste situatie staat centraal (veilig en comfortabel); voor een fietsvriendelijke infrastructuur is niet alleen de specifieke fietsvoorzieningen van belang, maar de gehele verkeerssituatie; vaak zijn er meer goede oplossingen mogelijk.

Voor gebiedsontsluitingswegen buiten de bebouwde kom (Bunschoterstraat) met een maximumsnelheid van 80 km/h geldt als hard uitgangspunt dat het fietsverkeer buiten de rijbaan voor het autoverkeer wordt afgewikkeld op een vrijliggend fietspad of een parallelweg. Voor erftoegangswegen (60 km/h) is dat uitgangspunt minder hard. Het algemene uitgangspunt voor erftoegangswegen is dat er menging van verkeerssoorten plaatsvindt. Bij een lage intensiteit van het autoverkeer en een snelheid die overeenkomt met de maximumsnelheid, is dat geen probleem. Figuur 1 is een hulpmiddel om te komen tot de juiste voorzieningen.

Figuur 1 – Keuzeschema wegvakken buiten de bebouwde kom (CROW publicatie 230) In de “Ontwerpwijzer fietsverkeer” worden voor situaties buiten de bebouwde kom de volgende aanvullingen gegeven op het keuzeschema: – ook bij een maximumsnelheid van 60 km/h is mengen alleen mogelijk als de intensiteiten van auto- en fietsverkeer laag zijn en de snelheid daadwerkelijk beperkt blijft tot maximaal 60 km/h; – vanaf een intensiteit van ongeveer 2.500 voertuigen per etmaal moet gedacht worden aan fietsvoorzieningen, bij voorkeur een vrijliggend fietspad, maar fietsstroken zijn in bepaalde situaties ook aanvaardbaar;



DHV B.V.

– – –

–

bij een intensiteit van het autoverkeer < 300 mvt/h is één rijloper acceptabel; bij relatief veel landbouwverkeer kan een breder wegprofiel gewenst zijn dan vanuit verkeerskundig oogpunt noodzakelijk is om daarmee te voldoen aan de hoofdeis veiligheid; het aanbrengen van suggestiestroken en er dan voor het gemotoriseerde verkeer één rijloper resteert, is een veel toegepaste inrichting. De stroken hebben echter geen snelheidsverlagend effect. Daarom wordt geadviseerd om deze oplossing in fietsroutes toe te passen in combinatie met snelheidsverlagende maatregelen. De breedte voor de rijbaan voor gemengd verkeer buiten de bebouwde kom bedraagt: o 4,50 m gebaseerd op de combinatie van een personenauto die een fiets passeert; o 5,50 m gebaseerd op de combinatie van een personenauto die twee naast elkaar rijdende fietsers passeert.

Door de provincie Friesland is ook een keuzematrix ontwikkeld. Met nadruk wordt gesteld dat deze keuzematrix is bedoeld voor de gebiedsontsluitingsweg, maar de keuze van de parallelvoorziening(en) is ook afhankelijk gesteld van de fietsintensiteit en het aantal landbouwvoertuigen.

Figuur 1 – Matrix keuze parallelle voorziening gebiedsontsluitingswegen buiten de kom. In onderhavige situatie is blok C1 van toepassing (aanname fietsintensiteit < 250 fietsers/etmaal). Indien de intensiteit van landbouwvoertuigen meer dan 10 bedraagt wordt een parallelweg aanbevolen. Bij meer van 250 fietsers per dag wordt naast een landbouwpad (een rijbaan 3,20 m breed met passeerplaatsen) en een fietspad aanbevolen (blok C2). Conclusies Uitgaand van de huidige situatie (zie par. 2.1) en de in deze paragraaf gegeven landelijke aanbevelingen, moet worden gesteld dat gemengd verkeer op de parallelweg van de Bunschoterstraat in beginsel acceptabel is. De voorwaarden die daarbij worden gesteld is wel dat de werkelijke snelheid maximaal 60 km/h bedraagt de auto-intensiteit minder dan 2,500 voertuigen per etmaal. Er zijn geen gegevens over de



DHV B.V.

auto-intensiteit beschikbaar, maar deze wordt lager geschat dan 2.500 vtg/etmaal. Een oplossing met één rijloper is volgens deze aanbevelingen mogelijk. Bij relatief veel landbouwverkeer kan echter een breder wegprofiel gewenst zijn dan vanuit verkeerskundig oogpunt noodzakelijk is om daarmee te voldoen aan de hoofdeis veiligheid.

2.3

Lokale bijzonderheden De huidige situatie is in paragraaf 2.1 al beschreven. Wat betreft de lokale omstandigheden is het bedrijf Van Dijk van belang. Het is een bedrijf in grondverzet, cultuurtechnische werken en agrarisch loonwerk. Het machinepark biedt een scala aan machines zoals mobiele kranen, rupskranen, minigravers, shovels en tractoren met alle mogelijke aanhangers en machines. De breedte van de zelfrijdende werktuigen en tractoren die gebruik mogen maken van de openbare weg, bedraagt maximaal 2,50 m. De rupskranen en de verschillende agrarische machines die direct aan tractoren worden bevestigd, hebben een maximale breedte van 3,50 m. Er zijn geen voertuigen aanwezig breder dan 3,50 m met een ontheffing. Over de dag gezien komen en gaan kranen en tractoren, maar de piek ligt in de ochtend en in de avond. In het voor- en najaar zijn de pieken het hoogste. De ochtendpiek is vroeg in de ochtend en geeft geen conflicten met fietsers van/naar GymXL respectievelijk de schoolroute. In de avondpiek keren de mobiele kranen en tractoren al of niet met aanhanger terug naar de bedrijfshallen. Deze piek is omstreeks 16.00 uur en valt dus samen met de aankomst van de eerste groep leden naar GymXL en de thuisroute van de scholieren. De problemen van het zware (motor)voertuigen op parallelwegen hebben vooral te maken met de indrukwekkende grootte van de voertuigen. Veel fietsers voelen zich niet prettig met dergelijke kolossen in de buurt, maar ook de bestuurder van het voertuig maakt zich vaak zorgen. De kinderen fietsen vaak in groepen en waaieren vaak uit over deze verder niet drukke weg. Deze situaties veroorzaken niet alleen objectieve veiligheidsrisico’s, maar vooral ook sterke onveiligheidsgevoelens. Als het fout gaat zijn de gevolgen groot vanwege de massa van de voertuigen. Bij zowel fietsers als bestuurders van de zware voertuigen bestaat dan ook een zekere weerstand tegen menging op een parallelweg. Hierbij moet echter worden opgemerkt dat dit geen specifiek probleem is van parallelwegen; op bijna alle plattelandswegen is sprake van gemengd gebruik. In veel situaties is het een bijkomend probleem dat zwaar landbouwverkeer de berm kapot rijdt om bijvoorbeeld andere (brede) voertuigen of fietsers te passeren. Een kapotte berm leidt tot gevaar voor fietsers als zij moeten uitwijken. In onderhavige situatie verkeren de bermen in goede staat wat kan duiden op een zeer lage ontmoetingskans van (zware) voertuigen. De bermen zijn voldoende breed zonder verticale objecten (excl. de haag) om er in voorkomende gevallen gebruik van te maken.



DHV B.V.

De huidige verhardingsbreedte bedraagt 5,10 m met aan weerszijden obstakelvrije bermen. De vraag is of deze breedte voldoende is voor een zwaar voertuig en een fietser. Hiervoor wordt als uitgangspunt gehanteerd een tractor (b = 2,50 m) met een aangehangen machine (breedte = 3,50 m). De tractor rijdt op de rand van de verharding en beslaat dan een wegbreedte van 2,50/2 + 3,50/2 = 3,00 m. De benodigde breedte van de fietser is 0,75 m, waarmee een ruimte resteert van 5,10 – (3 + 0,75) = 1,35 m. Dit is bij lage snelheden (ruim) voldoende. Bij twee fietsers naast elkaar is de resterende ruimte te gering. Bij een voertuig met een breedte van 2,50 m kunnen twee fietsers naast elkaar blijven fietsen Conclusies Geconstateerd moet worden dat op basis van landelijke richtlijnen met een parallelweg kan worden volstaan. Deze constatering is wel gebaseerd op de aanname dat de auto-intensiteit minder is dan 2.500 voertuigen per etmaal. Op een parallelweg met gemengd verkeer veroorzaken de combinaties van fietsers en zware (landbouw)voertuigen voor problemen die voor een belangrijk deel subjectief van aard zijn. In onderhavige situatie zijn alle mogelijke verkeersmaatregelen getroffen om het gebruik van de parallelweg door gemotoriseerd verkeer zoveel mogelijk te beperken. De breedte van de wegverharding is in beginsel voldoende bij een solitaire fietser dan wel een groep fietsers die achter elkaar gaan fietsen in combinatie met een voertuig breder dan 2,50 m. Bij een voertuig met een maximale breedte van 2,50 m kunnen twee fietsers in beginsel naast elkaar blijven fietsen.



DHV B.V.

3

CONCLUSIES

In hoofdstuk 2 is vastgesteld dat de avondspits omstreeks 16.00 uur maatgevend is voor de verkeersveiligheidsituatie op de parallelweg langs de Bunschoterstraat. Op dit tijdstip bedraagt het aantal extra fietsers ten gevolge van GymXl 15 tot 20 fietsers per uur tussen 15.30 uur en 19.00 uur. Hierbij moet worden bedacht dat de parallelweg onderdeel uitmaakt van de schoolroute Bunschoten – Amersfoort. De leden van GymXL zullen vooral via de Coelhorsterweg de parallelweg oprijden. Op grond van landelijke aanbevelingen kan worden volstaan met een parallelweg. Daarbij is de aanname gedaan dat de verkeersintensiteit minder is dan 2.500 motorvoertuigen per etmaal. Het aantal fietsers per dag is niet bekend. Wanneer dit aantal lager is dan 250 fietsers per dag kan in ieder geval worden volstaan met een parallelweg. Wanneer de fietsintensiteit hoger is, hetgeen niet wordt verwacht, zou volgens de aanbevelingen van de Provincie Friesland een vrijliggend fietspad gewenst zijn. Hierbij moet dan worden opgemerkt: – dat deze aanbeveling dan geldt voor de gehele Bunschoterweg en niet alleen voor het deel Coelhorsterweg – Rondweg Noord; – geen rekening wordt gehouden met de huidige breedte van de parallelweg. In samenhang met de huidige breedte van de parallelweg zijn de problemen vooral subjectief van aard. Door een beperkte toename van het aantal fietsers ten gevolge van GymXl wordt het probleem iets versterkt. De vraag is of hiermee extra maatregelen zijn aan te bevelen? De aanleg van een fietspad tussen de Coelhorsterweg en de hallen is uiteraard een ideale maatregel maar wordt niet gerechtvaardigd door de toename van de problemen voor een beperkte periode van de dag ten gevolge van GymXL. Dit geldt ook voor een verbreding van de parallelweg. Een maatregel die redelijk in verhouding staat tot de toename van het probleem is het aanbrengen van fietssuggestietroken met een breedte van 1,15m á 1,25 (incl. streep). Hiermee wordt echter het onveiligheidgevoel niet weggenomen. Verklaring: Dit onderzoek is uitgevoerd met als doel om eventuele aspecten aan te wijzen ter verbetering van de verkeersveiligheid. De bevindingen zijn in dit rapport vermeld, vergezelt van een aanbeveling. De auditor: ing. D.P. Overkamp sr. Adviseur DHV BV Getekend te Amersfoort, 9 november 2009



DHV B.V.

4

COLOFON

Gemeente Amersfoort / Verkeersveiligheidsaudit VB/SE2009.2426 Opdrachtgever Project Dossier Omvang rapport Auteur Projectmanager Datum Naam/Paraaf

: : : : : : : :

Gemeente Amersfoort Verkeersveiligheidsaudit GymXL C8860-01.001 10 pagina's Domien Overkamp ir. J. Coopmans 13 november 2009


13 november 2009, versie definitief - 10 -

DHV B.V. Ruimte en Mobiliteit Laan 1914 nr. 35 3818 EX Amersfoort Postbus 1132 3800 BC Amersfoort T (033) 468 20 00 F (033) 468 28 01 E [email protected] www.dhv.nl

DHV B.V.

Press "Appendix Report" button to Insert the First Appendix


bijlage 0 -1-

Verkeersveiligheidsaudit

Recommend Documents