V^HI mpHHH
ri MIJ 'in^^^Z^^^^^ efisn SWeiip^ !&! elin®
MUZIEK VAN WILLY ENGEJ. BERGER
gg
#
HOLLLANDSCHE TEKST VAN E. RENÉE DE VOS
'njA.zz.
Wm W ^f? rf ^S W m ^
^^*
: :
5= iE?;
^
^^
.ph^H
Eu f»
w
een hoek
'n
ttiei5.Je aJ.Tegn kjjktviaorhaArheewJ^k.. kend klinkt 2«?
^^wpi w hj iNr' Wf
lief.lijk én »dwHi
to^ind
JCä^
de Aug-phoiHtwee «?—oen \o\
^^
vy.^H.. .flCH
Miu>.zi..kA
»M
ymLove ^ous Sov\a
'n Chique café, 'njazz band: Refrein: Het meisje komt steeds weer. »» • u • . . T • . Zij stuurt een jmef: Tc bewonder u zeer, M|m "f10!? ,st .Te. J?»«1«"«1, . 0 5 Kom toch een keer T.? .. ^ " spwlt keine Jazzbsind Tü-ru tu-rü das U-ke h li, U-ke li li. Spreek met mij in liefdestoon Und dazu das Saxephon, das S^ephon O, SaxophoonI Mein Herz ist eine Jazzband Hij speelt voor haar een tango. Sie s ielt zu ti rainKi Klinkt jiu> iub'Iend haar oo?P und Scherz «incr* iena in «»naar oor, «- dazuErnst u Und. wenn em HiVV«r dlcker NinwAr Nl Maar als zij denkt: ^J^J«^hij ?^ «ngt [spreekt my aan. "Ha ha, ha ha my Baby, ha ha, ha ha Is het niet gedaan, [my Baby Begfint hij van voomafaan: Dann lacht auch mein Herz De saxophoon die speelt steeds door.
'n Chique café, 'njazz band: Het is nu sluitingsuur En buiten staat het meisje en wacht. T *J * u- i. * en i uv. ■ Tot at ? ^ "Ä ^'' bltter loon 0 _ ... ' Saxophoon, 1 ^Ä^ TA ?"'' -^lein meisje k Geloof, dat je nuj met kent ^ dochtertjes dieJ zijnJinlwd^ Toen liep hij voorbij. Den volgenden avond hoort zij De Band, die speelt „The Song is end'
Edition Wiener-Bohem Verlag
Opvoering in 't openbaar verboden
ZOMERTIJD: GRAMOPHONE-TIJD!!I DE ..HIS MASTER'S VOICE" KO F F E R G R A M O P H O N E 50% MEER OELUIDSVOLUME 2'/2 MAAL MEER OCTAVEN DAl«^ ELK ANDER MERK In blauwe, roode, grijze of groene In fijn uitvoering met i - rood leder. met.,„, nikkelen monteering f 100.— | »waar vergulde monteenng f125. FRANCO DOOR NEDERLAND BIJ:
In zwarte uitvoering met nikkelen monteering f90.—
N.V. WILLEM SPRENGER'S
GR^MOPHONB-HANDëL
HoofdmagazUn: PASSAGE 46. Filialen: L.v. MEERDERVOORT 60» en 453, DEN HAAO Specialiteit in „HIS MASTER'S VOICE" TROPEN-GRAMOPHONES. Oegarandeerde overkomst tftMUMiMm^MIBHfciMfM
Iwtacfle en AdtnlnUtrade: Oalgewater 22. Letden. Tel. 7flD
//ivn // mnRO/ We gelooven niets te veel te zeggen, als we de Duitsche filmactrice Lya Mara de meest beminde Európeesche ster noemenHaar ware naam is Lissenka Gudowitsch, haar geboorteplaats Riga- Daar bezocht ze een balletschool en later trad ze in verschillende theaters op. Haar tegenwoordige echtgenoot ontdekte haar filmtalent. Zij is thans reeds jaren met Friedrich Zelnick getrouwd, en zooals men in Berlijn fluistert is het huwelijk zeer gelukkig! . Hieronder laten wij Lya zelf aan het woord om een aardig voorval uit haaï" leven te vertellen. Myn man herkent me niet. U kunt me gelooven of niet, het is toch werkelijk gebeurd. In de studio, natuurlijk, en wel precies vóór de opname van een scène uit „Heden danst Mariette-" Volgens het manuscript moest ik me als een waschvrouw verkleeden, om in
^"■v
Zij triompheert op iedere plaats en op ieder uur van den dag, omdat ti} aan haar decolleté, armen en handen dezelfde donzigheid en zachtheid geeft als aan haar gelaat, waardoor zij een geheel vormt, voor een moderne vrouw onmisbaar. Deze illusie, die ook de Uwe is, kunt U verwezenlijken dank zij „LA VELOUTY DE DIXOR", die de eigenschappen van Crème en Poeder in zich vereenigt. Door dit wonderlijke schoonheidspreparaat verkrijgt Uwe verschijning een ongeëvenaarde jeugdigheid. In de stad, op visite, 's avonds in het theater of in de salons bij de schelle lichten, kunt gij steeds mooi zijn, gij blijft jong en aantrekkelijk. Uw charme dankenctt dankencti »an a-m
deze vermomming den man, die me voortdurend lastig viel, om den tuin te leiden en te kunnen ontvluchten. Ik gaf me , heel veel moeite om op een waschvrouw te lijken. Ik trok de oudste en meest afgedragen kleeren aan, die ik kon krijgen, ik droeg dikke gebreide kousen inplaats van zijden dito's, een breedgerande hoed bedekte het grootste gedeelte van mijn gezicht, maar liet m'n künstneus, die den vorm van een augurk had, vrijIk had me juist met een bezem en 'n emmer gewapend, toen ik merkte, dat m'n maskerade nog niet geheel en al aan m'n verwachtingen beantwoordde, weshalve ik vlug voor den spiegel in mijn kleedkamer ging zitten. Op het oogenblik, dat ik van plan was wat rouge te gebruiken, kwam de hulpregisseur binnen en brulde mij toe: „Hoe durf jij iets te gebruiken wat jou niet toebehoort ? Hoe durf je überhaupt in deze kamer te komen ?,,
=
^u>uTyèÊjxoR| PARIS
het origineel e preparaat, eenig ter wereld, dat de eigenschappen van crème en poeder in zich vereenigt, naast deze eigenschappen het groote voordeel bezittende te „houden", te „blijven" en vooral niet te „vlekken". „LA VELOUTY DE DIXOR" die men niet missen kan bij glimmende neus eé roede vlekken, wordt gefabriceerd in Naturelle, Blanche, Ivoire en Ocre, al naar gelang de persoonlijke charme van Uw teint. Verkrijgbaar bij alle parfumerie- en kapperszaken Gratis demonstratie bij de voornaamste Dames-kappers GRATIS: Een proefdoosje inhoudende vier proeftubes in bovengenoemde tinten wordt U toegezonden na onvangst van fl 0.25 aan postzegels door den importeur
\
N. E. v, d. LAAKEN, Leidschekade 96, - AMSTERDAM - Telefoon 36372
„MIJN MAN HERKENT ME NIET . . ." - 3 -
LYA MARA IN „AN DER SCHÖNEN BLAUEN DONAU"
DE VLOEK VAN DEN BLINDEN MUZIKANT VRIJ NAAR HET ENQELSCH DOOR
ALS ZIGEUNERMEISJE IN „DE ZIGEUNERBARON".
Daar ik geen antwoord gaf, ging hij voort: „Je bent voor den laatsten keer in het ateliergeweest. Je bent ontslagen." Hij rapporteerde het geval onmiddellijk aan Friedrich Zelnik, mijn echtgenoot, die met opgestoken' zeil kwam aanzettenWe ontmoetten elkaar op den drempel van de kleedkamer. Ik had de lippenstift nog in m'n hand. Woedend nam Zelnick ze mij af: „Wat een brutaliteit
om die rouge te gebruiken 1 Weet je niet, dat die van m'n vrouw is?" „Nu, geef ze mij dan maar terug," zei ik glimlachend. Toen pas herkende hij mij. Als een loopend vuurtje, verbreidde zich deze geschiedenis door de studio, waar zij aanleiding was tot groote vroolijkheid en een stemming schiep, die uitermate gunstig was voor de verdere opnamen.
LYA MARA IN „HET LACHENDE KREKELTJE". ^v^^/>^vƒvƒv,^^AJvAv/^/Vy\K NAA KJVXAA AAAAA fvAAAA ^J^^AAAAAAAƒS^A^A/^^^Aƒ^ƒ^N^^^^A^sN^^N^
XAKA/VA^V/V/VTSAA^AA
5Bü kt jubileum van kt ÏÏmhandt 5katc% et Rembrandt-Theatcr viert feest! Het Iet viert zijn i o-jarig bestaan Is bioscoop! Hoeveel meter film in dien tijd gedraaid zijn, heeft u in ons vorig nummer kunnen lezen. Maar hoeveel muziekstukken en -stukjes mogen in zoo'n tijd wel ten gehoore zijn gebracht ? Aangenomen, dat elk filmprogramma ongeveer 60 ä 70, soms zelfs nog méér stukken, of gedeelten van stukken bevat, zou dientengevolge gedurende een tiental jaren, dus afgerond in 520 weken, het aantal muziekstukken, in dien tijd gespeeld circa 35000 bedragen. Een respectabel getal. Groote filmwerken, onvergetelijke filmwerken, heeft 't Rembrandt-Theater in de afgeloopen tien jaar vertoond. En gaan we nu' de films na, die in de laatste i1/s jaar vertoond zijn geworden, dan zou ik de(n) lezer(cs) even op eenige van die films willen wijzen, die werkelijk verdienen, nog eens vermeld te mogen worden. Ik hoop, niet als te onbescheiden te worden aangezien, als ik opmerk, dat van menige film de indruk sterk wordt verhoogd door de daarbij ten gehoore gebrachte muziek. Het is voor den filmülustrator soms zeer moeilijk, bij die scènes, welke uit den aard der zaak geen muziek „im zich" hebben, toch miiziek te vinden, welke de handeling een zeer accoustisch cachet geeft, maar 't is een dankbare en aangename taak, films te illustreeren, die de muziek wel in zich hebben. Mag ik even noemen: „Hongaarsche Rhap-
sodie", „Weencn danst weer', „Walzcrtraum", „An der schonen blauen Donau", Ik zou zoo nog een heelen tijd door kunnen gaan, doch de plaatsruimte gebiedt „halt". Films als „Asphalt", „De Koerier van den Tsaar", „Zijn terugkeer", „De Indische graftempel", „Looping the Loop", „Haar laatste toevlucht", „Faust", „De leugen van Nina Petrowna" en andere, zijn zij niet door de muzikale illustratie dubbel indrukwekkend geworden ? Veel, heel veel arbeid vereischt de begeleiding van zulke films, en zooals menig filmillustrator van vóór 15 jaren en langer geleden „werkte", zouden bovengenoemde „Spitzenfilme" niet dezelfde werking hebben kunnen uitoefenen. Doch het „meegaan", het „medeleven" met de handeling, het wisselen van de muziek, tegelijkertijd met de handeling, het doen in elkaar vloeien van de muziekstukken (en „stukken muziek"), slechts hierdoorj kan dat eigenaardig gevoel bij den toe schouwer opgewekt worden, als had hij een opera „gezien", waarbij niet ge zongen, doch alleen gespeeld werd. Moge het feestvierende RembrandtTheater een schoone toekomst tegemoet gaan, moge het een onafgebroken reeks van meesterwerken der filmkunst blijven vertoonen, en moge het ten opzichte van filmmuziek het standpunt blijven handhaven: film en muziek moeten een geheel vormen. Dan zal het RembrandtTheater en zijn directie nog menig jubileum kunnen vieren. D. Htgs.
DAVID HARTOGS, orkestleider aan het Rembrandt-Theater.
D'ALVAREZ
Toen huwde zij met Charles Ferguson. Roger was toen drie jaar. Charles wilde dolgraag een zoon en erfgenaam hebben — dit kasteel hier is al sinds overoude tijden in het bezit der Fergusons — maar mijn tante stierf voordat zij hem een stamhouder kon geven. Charles was daar erg treurig onder en daarom adopteerde hij Roger en gaf hem ook zijn familienaam." „Hij had een betere keus kunnen doen. Dus nou is Roger ook zijn erfgenaam?" „Dat veronderstel ik." Gurney staarde Brian even nadenkend aan. Tóen zei hij: „Het zou me echter niet verwonderen, als als " Hij hield op en Brian zei aanmoedigend: „Komop! Maak van je hart geen smoorkuil " „Nou. ik geloof dat Charles er over denkt zijn testament te veranderen." „Zoo! En zou Roger eruit gaan?" „Dat weet ik niet. maar het is niet onmogelijk. Charles kwam op mijn kamer vanavond, toen ik me voor het diner kleedde. Hij zinspeelde er telkens op, dat hij zeer teleurgesteld was over Roger. Het schijnt dat deze de maat volgemeten heeft. Eerst werd hij van de Hoogeschool gestuurd. Charles heeft toen kans gezien hem bij de Garde te krijgen, maar hij moest zijn ontslag nemen, daar hij anders voor den krijgsraad was gebracht. Toen wikkelde hij zich in moeilijkheden met de dochter van een adellijke familie hier uit de omgeving, maakte schulden en kwam van het een in het ander. Charles heeft er hevig het land over in. Hij is zoo trotsch op zijn naam, moet je weten. Die is om zoo te zeggen zijn halve leven en Roger heeft hem leelijk omlaag gehaald. Bovendien zit hij krap ook, doordat hij de schulden van Roger heeft betaald. Hij vertelde, dat hij er over dacht geld op zijn levensverzekeringspolis op te A MAY, van het Fritsch Hirsch-ensemble, die thans de rol van Goethe in „Friederike" nemen." vervult. Naar een teekenmg van P. P Koster. „Is hij hoog verzekerd?" „Dat geloof ik wel. Als hij er toe overLORD Brian zat op den rand van heimzinnigheid en somberte. In een zijn bed en bladerde in een woord d e uitverkoren omgeving voor ging, zouden er voor zijn erfgenaam „Handboek tot het visschen een spook. Is er hier een?" niet veel contanten overblijven: Hij zei „Er is wel een overlevering, die met niet in te zien waarom hij er geen nutmet den hengel." „Een interessant werk," zei hij op- dit kasteel in verband staat. Ze is zoo tig gebruik van zou maken daar het na als de wereld. Toen ik nog een jon- zijn dood toch met handen vol tegelijk eens tegen Sir Gurney, die voor het oud gen was, ben ik hier vaak geweest en zou worden weggegooid Toen keek haardvuur zat. „Heb ik je al eens vertoen heel wat gevochten met mijn hij me aan en zei: „Het zou aan jou teld, hoe ik een visch van dertig pond heb Roger. We hebben het nooit erg beter besteed zijn. Gurney; misschien heb gevangen met een stukje van een neef goed met elkaar kunnen vinden. En hij is er nog een andere weg " /sinaasappelschil?" vond het nu geloof ik óók niet erg aan„Bedoelde hij. dat hij jou eenig erfDe aangesprokene bewoog zich ongenaam me weer te zien." wilde maken?" rustig op zijn stoel. „Ik mag hem ook niet! Een saaie genaam „Dien indruk gaf hij me tenminste. „Al meer dan zeven keer," antwoordknul. die ze achter de mouwen heeft. Als Roger het wist, zou hij me kunnen de hij. „ . , dat Charles Ferguson, zoo'n vermoorden." „Nou, dat is niet zoo erg." zei de an- Zonderling, opgewekte, openhartige kerel, zoon der, „want evenals ieder goed vis„Het zou zijn verdiende loon zijn." als Roger tot zoon heeft.... schersverhaal wint ook dit meer dan spruit zei Brian opgewekt. „Jij schijnt intus„Hè? Weet je dan niet, dat Roger het verliest bij een herhaling. Doch nu schen niet veel OP te hebben met het zijn zoon niét is? Hij is maar aangenoalle gekheid op een stokje! Dit is de idee van Charles, ouwe jongen! Als „ . .. eerste keer dat ik op een Schotsch kas- men." iemand mij erfgenaam maakte van een „Neen, dat wist ik niet! En ze hebben teel logeer." Belangstellend keek hij de Schotsch kasteel en zooveel duiten, zou denzelfden naam?" kamer rond. „Een beetje spookachtig, „De kwestie zit zoo. Mijn tante — JU ik een luchtsprong maken van plezier. niet? De zware, donkere gordijnen, de hebt nooit gekend — trouwde twee Kijk toch niet zoo somber." hooge zoldering, de eikenhouten vloer keer,haar Gurney stak een sigaret op en staaren Roger was haar eerste kind. en de heele atmosfeer er een van geV
- 5 -
de nadenkend in het vuur. „Ik vond het niet prettig Charles te hooren spreken alsof hij al met zijn eene been in het graf stond. Het heeft me wat ongedurig gemaakt." „Hoe kom je daarbij! Hij is zoo kwiek en vif als een jongen van twintig! Ik geef hem nog minstens twintig jaar!' „Dat weet ik, maar toch kan ik dat onaangename gevoel niet van mij afzetten...." „Wat voor een gevoel?" „Een soort voorgevoel. Het maakt me onrustig!" „Onzin! Je hebt een slaapmutsje noodig, dat is alles. In mijn koffer zit een flesch whisky " „Dank je." Gurney maakte een afwerende beweging met zijn hand. „Ik drink vanavond liever niet meer. Ik wou, dat je eens ernstig kon zijn, Brian." „Als ik hier begon ernstig te zijn, zou ik een aanval van acute melancholie krijgen. Daar is het hier net een omgeving naar! Maar waarover precies pieker je eigenlijk?" „Ik weet het niet. Hoor eens! Hoor je niets?" Brian hield zijn hoofd naar één kant. „Alleen de wind en de regen. Hef is een gure nacht. Echt geschikt voor een heksensabbath of voor een Walpurgisnacht." Gurney maakte een schielijke beweging met zijn hand. „Stil! Hoorde je dat?" riep hij. „Loop naar de maan, kerel," riep Gurney geïrriteerd uit. „Je maakt dat ik de pip krijg. Wees niet zoo dramatisch! Je maakt, dat mijn bloed gaat kriebelen. Kijk niet zoo,.man! Het is niets dan de wind." „Nietwaar! Luister dan eens goed!" Duidelijk boven den wind enden regen uit was een zonderling klagend geluid te hooren, dat van een diep, langaangehouden gebrom werd vergezeld. Het klonk onheilspellend en begeleidde op akelige wijze de woedende elementen, die om het oude kasteel gierden. De geheimzinnige muziek zwol aan en nam af; het eene oogenblik klonk het als een krijgsmarsch, dan weer als de klacht van een stervend dier. Nooit nog hadden de beide vrienden zulke muziek gehoord. Ze had niets van deze wereld. Brian voelde het bloed onder zijn ha, ren prikkelen „De wind," mompelde hij. „Het kan niet anders zijn." „Het is de krijgsmarsch op den doedelzak, het gillen van de pijpen,"«zei Gurney met een zonderling klinkende stem. „Het is de Blinde Muzikant van dit kasteel en hij speelt Fergusons Noodlot...." „Wat voor onzin kraam je nou uit?" De deur werd opengeworpen en
Charles, de heer van Buns - zoo heette het kasteel — kwam de kamer binnen. Het was een lange, krachtig gebouwde man met een blozend, open gezicht. Zijn haar was nog zwart; alleen bij de slapen begon het iets te grijzen, maar dat was het eenige spoor, dat de tijd op hem had achtergelaten. Hij was over de zestig, doch niemand zou hem meer dan vijftig hebben gegeven. „Ik dacht wel, dat je hier zoudt zijn, Gurney," zei hij. „Ik kwam je even vragen of je " Hij hield op en vervolgde toen: „Of je het nog goed maakte!" »Ik ben blij dat je gekomen bent, Charles," viel Brian uit. „Gurney heeft me op mijn zenuwen gewerkt. Hij hoort een geest op den doedelzak spelen en meer van dien onzin." Charles keek van den een naar den ander. „Daar kom ik juist voor," zei hij. „Ik wou eens weten of jullie ook den Blinden Muzikant hebben gehoord?" Gurney werd rood. „Het het was de wind," stotterde hij. „Onzin," zei Brian. „Ik heb het ook gehoord. Maar wie is zoo gek om midden in den nacht met zulk weer op de heuvels doedelzak te gaan spelen? Het is ver over twaalven en het regent als de hel." „Ik hoorde het," zei Charles aarzelend. „Ik vroeg me af Hoor eens. Daar heb je het weer!" Gedragen door den wind drong het geluid van de muziek opnieuw de kamer binnen. „Ja, dat is het Noodlot van de Fergusons!" De stem van den kasteelheer klonk grimmig. „Het is de waarschuwing van den Blinden Muzikant!" „Wat heeft dat allemaal te beteekenen?" vroeg Brian, niets op zijn gemak. „Het is de vloek van den Blinden Muzikant. Gedurende een opstand van een der stammen — laat eens zien, het
was in zestienhonderd vijftig — slak een van mijn voorouders de oogen uit van den eersten doedelzakspeler van den stam. De muzikant vervloekte hem toen. Hij zei, dat de Fergusons zouden uitsterven — en werkelijk, dat komt uit, want ik heb geen zoon om mij op te volgen — en dat hij den dood van lederen Ferguson op zijn doedelzak zou aankondigen. Men noemt het Fergusons Noodlot, en het klinkt als geen andere melodie op den doedelzak. Niemand zou het ooit spelen " „Maar komt ik bedoel die muziek voorspelt ze altijd den dood " „Ik hoorde het gedurende twee nachten, toen mijn grootvader stierf," zei de kasteelheer kalm. „Ik hoorde het niet voor mijn vader — ik was toen in het buitenland — maar men beweert toch, dat er gespeeld werd. Ik veronderstel, dat deze uitvoering ter eere van mij is...." „Spot niet, Charles," zei Gurney zachtjes. Brian maakte een beweging van ongeduld. „Onzin— het kan niets anders dan humbug zijn. En " De woorden bestierven op zijn lippen want de melodie van den doedelzak werd luider en luider, totdat het gansche vertrek met het geluid ervan gevuld was. De drie mannen staarden elkaar aan en een namelooze angst hield Brian in zijn greep gevangen. Met bijna bovenmenschelijke inspanning slaagde hij er eindelijk in wat te zeggen. „Dat houd ik niet uit," riep hij. „Kom mee, Gurney. We zullen dien eigenwijzen muzikant vinden of " Op dit oogenblik werd de deur opengesmeten en rende een'jonge man in een zijden kamerjapon het vertrek bin-^ nen. Zijn gezicht zag doodsbleek en er stond een wilde angst in zijn oogen te lezen. „Hoorde je dat?" riep hij met trillende stem. „Het is de muzikant — de Blinde Muzikant van Buns! O, wat zal er gebeuren?!" Het gezicht van den kasteelheer drukte minachting uit toen hij den onberedeneerden angst van den jongen man zag. „Zwijg, Roger, en houd je wat In bedwang!" . „Maar het is vreeselijk! Vreeselijk! Het is de boodschap des doods! Is het voor mij ?" „Stop een sok in je mond," zei Gurney ruw. „De vloek heeft met j o u niets te maken. Jij bent geen Ferguson, alleen van naam— Zullen we eens gaan zien, Brian? Ga je mee, Charles?" „Neen, dank je?", antwoordde de laatste. En ik zou jullie ook niet raden met zoo'n nacht uit te gaan. Jullie zouden slechts verdwalen. — De voorstelling schijnt bovendien afgeloopen te zijn en ik ga naar bed." Hij geeuwde. „Het spijt me, dat dit gebeurd is. Trek je er niets van aan. Kom mee, Roger," zei
hij spottend, „of je zult slaap te kort komen. Goedennacht!" Toen ze alleen waren, zei Brian: „Nou, Gurney, het lijkt wel alsof je voorgevoel juist was, niet? Ik vind het niets leuk anders! Waar is de whisky? Mijn moeder heeft me altijd voorgehouden te zorgen, dat ik niet met koude voeten bleef loopen. Wat was die Roger anders opgewonden, hè? Hij trilde op zijn beenen!" , ~* „Een reuze-bangerd!" gromde Gurney. „Zag je anders hoe hij me aankeek, toen ik er hem aan hielp herinneren, dat hij geen Ferguson was? Hij moet immers geweten hebben, dat het niet voor hem was!" „Charles nam het overigens kalm genoeg op. Ik geloof niet. dat ik het in zijn geval gedaan zou hebben. Kun je een spook overbluffen of van de sokken slaan? Als ik dien muzikant te grazen kreeg, zou ik hem een muilpeer verkoopen waardoor de lust hem voorgoed vergaan zou zijn om nóg eens op zoo'n nacht te spelen! Ik hoop, dat hij niet meer van zulke verrassingen op zijn programma heeft. — Wat denk je, zou er iets gebeuren?" „Ik weet het niet. Ik zal in ieder geval Charles morgen niet uit het oog verliezen. Ik ga naar bed nu. Bonsoir!" „Bonsoir!" zei Brian en hij voelde zich ellendig. Er hing een grijze mist over de bosschen en heuvels en Brian huiverde toen hij zijn waterlaarzen aantrok en het sombere water gadesloeg. Hoogeröp, waar de rivier zich vernauwde tusschen hooge, rotsachtige oevers, bruiste en schuimde het als in een draaikc Brian's butler, de immer onverstö bare Pros, maakte een aas kl&an,, keek met een kennersblik naar het wa ter. , „ • Gedurende twee uur vischte Bna; zwijgend en zonder succes; toen wal de hij naar den oever, trok zijn wat laarzen uit en ging op een rots zitten. Prosser kreeg een flesch en sandwiches uit een rieten koffertje. „Uw geliefkoosde sandwiches, mijnheer. Ik heb ze zelf gemaakt." „Jij denkt altijd overal aan, Prosser. Ga zitten en eet mee. Ik zou wel eens met je willen praten." „U hadt vanmorgen niet veel lust om te visschen, mijnheer." „Ik denk ergens over, Prosser. Zeg eens, ben je bijgeloovig?" „Neen, mijnheer." „Geloof je in het— het bovennatuurlijke?" „Ja, mijnheer, maar u dient scherp te onderscheiden. Bijgeloof komt voort uit onwetendheid, vrees of een ongezond geloof in het bovennatuurlijke. Het
Bonbons! Vraagt ze van
DIT
\W\ MEVR. SPREE IN „ALLERZIELEN". Een rol die haar talenten ten volle doet kennen.
lis het Merk der goede Films 1
RIMGERS
FAY WEBB en RAOUEL. TORBES. dansen een ouderwetschen wals op een nieuwerwetsche wijze, namelijk op rolschaatsen.
bovennatuurlijke is een feit, een verschijnsel. Men hoeft niet bijgeloovig te zijn. mijnheer, om in het bovennatuurlijke te gelooven." Hij zweeg even en voegde er toen langzaam aan toe: „De bedienden op het kasteel zijn hevig ontdaan. Ze zijn als het ware door een paniek aangegrepen, kan men wel zeggen." „Hebben zij ook den doedelzak gehoord?" „Ja, mijnheer. Ik ook. De bedienden zijn vast overtuigd, dat de lord zal sterven." „Idioten! Een prettige geestesstaat om in te verkeeren!" „Juist, mijnheer! Het is zooals u zegt een toestand van den gees t." „Hoor eens!" Brian vertelde wat Gurney hem had verteld van de relatie die er tusschen den kasteelheer en Roger bestond. Ook vertelde hij hem hetgeen er in de slaapkamer was gebeurd. „Ik moet eerlijk toegeven, dat ik me niets op mijn gemak voelde. Je zult moeten erkennen, dat het griezelig was. Maar ik kan niet begrijpen, waarom Roger zoo ontzettend bang was. Het gaat hem niet aan; het betreft alleen den lord. Het trof me, dat Rogers angst totaal overbodig was. Er is iets niet in
orde, daar ben ik stellig van overtuigd." „Het is zeker zonderling," mompelde Pros. „Toen ik den muzikant voor het eerfet hoorde, liep er een rilling langs mijn rug. Later, toen ik er over nadacht, geloofde ik niet meer, dat het iets bovennatuurlijks was." „Waarom niet?" „Ik weet het niet, mijnheer. Ik heb zoo'n idee, dat er een of andere p r a ctische reden moet zijn. Ik voel, dat ik vlak bij de oplossing van het mysterie ben en tóch kan ik het, hoe graag Ik het ook wil, niet met den vinger aanwijzen, zooals we dat vroeger bij de recherche noemden. Het is irriteerend als het oplossen van een puzzle. U kent het gezegde: „Het ligt op de punt van mijn tong en toch kan ik het niet zeggen?" Welnu, zoo'n zelfde gevoel heb i k nu ook." „Ik begrijp je. Nu, misschien komt je ervaring als oud-detective thans nog te pas. Denk er eens over na, als je wilt. Ik zal geen rust vinden ^eer die geschiedenis is opgehelderd." Ze keerden niet eer dan vlak voor het diner naar het kasteel terug. De anderen waren in de hall. waar Roger cocktails zwolg en Brian oogenblikkelijk de sfeer van onrust en somberheid opmerkte. Roger was buitengewoon zenuwachtig en volstrekt niet op zijn gemak; Gurney was buitengewoon zwijgzaam. Charles scheen even kalm te zijn als altijd, maar toch was het duidelijk, dat de algemeene neerslachtigheid ook op hem indruk maakte. „Een prettige boel," morde Brian. „Laten we met zijn allen naar Londen gaan. We kunnen nog net den nachttrein halen. Ik heb hier een gevoel alsof ik op spelden zit. Ik kan nergens meer blijven zitten." „Ik voel er niets voor weg te loopen, Brian," zei de kasteelheer. „Bovendien heb ik morgenochtend hier een zakelijk onderhoud. Tusschen twee haakjes: Person is naar zijn bed gegaan; zou Pros vanavond aan tafel kunnen dienen?" „Natuurlijk! Hij zal het er keurig afbrengen. Ik zal het hem even zeggen. Wat scheelt Person?" „Zenuwen," mompelde Roger. „Hij heeft den muzikant van Buns ook gehoord en hij kan het geluid niet meer kwijt worden. Al de bedienden hebben het trouwens min of meer op hun zenuwen!" Hoewel er aan het diner champagne werd geschonken raakten de tongen toch niet los en bleef er een gedrukte stemming heerschen. Er waren dikwijls hopelooze gapingen in het gesprek en de heele atmosfeer was in één woord troosteloos. Zelfs Pros, die den zieken butler verving, zag er nadenkend-on-
gelukkig uit. Hij had den port en het dessert op tafel gezet, toen plotseling Pros glimlachte. „Vanavond, mijnhet licht uitging en het vertrek in duisheer. was de wind gedraaid; hij was nu ternis gehuld werd. buna pal Oost. De muzikant begreep" De kasteelheer stiet een vloek uit dat hu nu niet kon wachten tot ieder„Bepaald een zekering doorgeslagen." een naar bed was gegaan, daar men zei hij. „Haal kaarsen. Pros." hem dan met gehoord zou hebben en „Misschien is de dynamo afgezet." hu gaf zun voorstelling vanavond dus mompelde Brian. ..Dat is aardig!" aan den oostkant van het kasteel tn toen. nog voordat Pros bij de deur terwijl we in de eetzaal waren." was. fluisterde Roger met een heesche Gurney sprong opgewonden op. „Dan stem: „Allemachtig! Hoor eens1" houdt iemand ons dus voor den gek' Zwak. maar toch duidelijk, drong'van Pros, je bent een genie! Maar wat zit uit de verte het geluid van de vreemde er nu achter? Wat is de b e d o e 1 i n g muziek in het vertrek door. In die donvan de muziek?" "*M«« kere kamer en bij de heerschende stemPros keek ernstig. „Ik veronderstel, ming klonk ze bijzonder onheilspellend dat iemand wil trachten ons in een beKoger sprong op en zijn stoel viel met paalde stemming te brengen. Dit is de een smak om. eemge conclusie waartoe ik kan komen. „De Blinde Muzikant! Fergusons Noodlot, zei hij met een stem. die tril„Je bedoelt, dat...." mompelde Gurney. de van angst, en met een doffen slag viel hij op den grond. „Dat de lord in gevaar verkeert. Het „Licht!.. Haal licht!" riep de lord. zou aanbevelenswaardig zijn " „De deur. Pros! Doe de deur open'" Een doffe knal sneed zijn woorden af Oedurende een halve minuut heerschen alle drie zaten ze als beelden. te er bijna een paniek; de zenuwen van „ben schot! Kom mee!" allen waren zóó tot het uiterste gespanZe snelden de kamer uit en de trap nen geweest, dat zij dezen schok bijna af. Gurney duwde de deur van de bimet konden verdragen. Het scheen Bribhotheek open, omdat er licht onderan,-dat er een eeuw was verloopen eer ÄSchf "• Een uUroeP van schrik en -er kaarsen op tafel werden geplaatst afschuw kwam over zijn lippen. Char• De gezichten van allen waren aschHET DANSPAAß CAKLO EN BOSITTA les zat aan zijn bureau, een revolver in grauw en ze keken elkaar aan met van OoltBlft i n fK «""«sterren, die vooral bij onze zun rechterhand en een kogelwond in zooveel succes oogsten zullen angst vergroote oogen. Pros was de Oostelijke naburen zun slaap. binnenkort ons land bezoeken ' eerste, die zich herstelde. Hij tilde RoGurtfey's oogen vulden zioh met tramanier vergalt. Kom, ga mee, laten we nen. ger van den grond. „Charles...." een partijtje gaan kaarten." H t ete kent ..." ? ..^ ? "»ets. mijnheer." zei Roger Ferguson kwam binnen snelI S er geb r ? iiiJ" i u IS alleen maar flauw gevallen Sln?$T ™ * Was dat een Twee uur later waren Brian. Gurney schot? Toen zag hij Ik zal hem naar zijn kamer dragen " den dooden man en Pros vergaderd in de slaapkamer „Vul de glazen en geef den port en nep: „Allemachtig! Heeft hij van den eerste. Ieder had een groot glas zichzelf gedood?" door, zei de kasteelheer kalm. „Het whisky en soda voor zich spijt me, dat dit is gebeurd. Het werkte Een aantal geagiteerde bedienden een weinig op de zenuwen omdat het npmt01!: kere^, zei Brian-vriendschap- vulde de hall en gedurende een minuut pel uk tegen Pros, „nu kun je van wal zoo lang duurde." stemmengeroes. steken Ik zie aan je gezicht, dat je iets kionk er eennverward Vm ar ie RH^ nu h?t hifr niets Prettig," zei bijzonders hebt te vertellen." srW'^ f i ^ vertrekken, menönan „Charles, laat een auto komen schen, beval Gurney. „Pros, bel de po„Ja, mijnheer. Tien minuten geleden en laten we weggaan. Nog één deuntje htie op en zeg hun een dokter mee te van dien doedelzakspeler en ik word kwam ik plotseling óp de gedachte. Ik brengen." Hij deed de deur dicht en heb de oplossing van het probleem ge- S 00 eaf Ko n Roger w waanzinnig." oLu je -aan " als \ ' een kind." ' ees flink. vonden, dat vanmorgen maar niet wil- Jeil stelt „Ik ga niet weg! Ik verdraai het om de komen Ik weet nu, waarom de mute vluchten," antwoordde de lord. „JU „Maar het is ook zoo afschuwelijk kunt gaan als je wilt." fuurirk" "ien doedelzak niet bovenna- o, het is zoo afschuwelijk!" snikte Ro'. „Daar denk ik niet aan. Ik blijf bij je ger. „Hu heeft zich doodgeschoten... „ Waarom?" S d zoolang die geschiedenis duurt. Roirers RP J e vloek.... de vloek van den is r e n ht mijnheer geest verdween in het diepe duister " «,i';S -f K 1 ^ ' " ' ^am de Blinden Muzikant zei hu smalend, „maar ik kan het me wind uit het Westen en was zeer krachGurney wendde zich tot hem. tig. Ue muziek kwam uit dezelfde rich- „Wil je nou je mond welkwaad dit keer begrijpen." eens houden' ting als de wind, ook uit het Westen 0 nd me neer op dan die Breng hem naar de rookkamer. Brian'' ka'nrL o H ^ moDe geest van den Blinden Muzikant van kant bromde Gurney. „Hij deed me ten uur verliep eer er een rechereen pientere kerel zijn. mijne werkelijk schrikken. Wat theatraal om Huns moet t rZCerS^eld van den politiedokter, Ver 0 erSt e, dat hij te e W eValIen Zeg een 7Hf •^. , ^ * " zich. verscheen. Gurney vertelde wat er l S hi je van -plan ,- te doen^" ' CharleJ H?L iei:, ",n^en het geluid van mijn wat ben SÏT u? jorteen avond was gebeurd doedelzak op dezen stormachtigen nacht 1 h 06 in Jiet k , „ ,?';d .haalde zijn schouders op. Wat het ZiT* } ^ l " kasteel moet bereiken, moet ik aan Het is mijn zich de doode bevond. vertrek, waar U Jf te? noodlot Ik den kant gaan staan vanwaar de wind heb het altijd geweten. Ik heb er niet „Arme man," mompelde de dokter bepaald iets op tegen om te sterven vThoort? Zal geen sterve,in2 er M* KlJLl10** van den B,inden Muzikant maar ik heb er wel een hekel aan dat heeft hem zwaar getroffen. Het is zonDe andere twee keken hem aan. en der twijfel zelfmoord." men mijn laatste oogenblikken op zoo'n Brian mompelde: „Verdraaid! Daarheb „Bent u daar zeker van, dokter^" ik met aan gedacht!" vroeg Gurney. di n 0 nze geest in een bepaalden é ••!" *i "Natuurlijk! Er bevinden zich brandoestand verkeert, accepteeren we al" Plekken BEZOEKT HET bu de wond en het wapen is tes zonder na te denken, mijnheer. _ De voornaamste slaapkamers llggerf aan de westzijde van het kasteel -de EAU DE COLOGNE rooksalon, de eetkamer en de biljartkamer liggen aan de oostzijde. Bijgevolg moest de muzikant dus gisteren_ ,__. MADIE FARINA avond wachten totdat iedereen naar bed TE DEN HAAG geven. was gegaan eer hij zijn voorstelling kon ^cr'^f oMÓée en Uféemerken Begrijpt u me?" *&<w, verfrü&Jiertd, (faurfuum „Volkomen. Maar vanavond " 6V6PA1. VEOKRVCBAACl l e
l
dsChe
F Mm
ANCELO
- 8 -
BETTY ÄMANN
FOTO
UPk
No."lB0695'Aardig klokkend meisiesmanteltje om te maken van dunne wollen stof of zijue. Verkrijgoaar voor den leeftijd van 4 tot 10 jaar, Benoodlad var 80 cM. breede stof 3 meter of van 135 cM. ïireeoe stof 1.75 meter. No. 81076 Keurige najaarsjurk voor effen wol crêpe oe Cnlne In een oer mooie nieuwe kleuren. De rok Is aan weerszijden geplooid, oo het lijfje zijn ook een oaar smalle oloolrjes aangebracht. De strik Is de eenige garneering Verkrijgoaar voor den leefiila van 10 tot 16 jaar. Benoodlgd van 95 cM. breede stof 2.70 meter "è 3.25 meter. Van deze af beeldingen, die met toestemming der firma Weldon Ltd :e Londen zijn gercDroduceerd.ziin franco o post gekmoie oatronen verkrijgbaar tegen toezending van t'0 75 en vermeidino vaïi het no', aan mevr. Mn.y Simons, 2e Schuyts'ttaat 261, Den Haag.
stevig in de rechterhand geklemd. Ja. het is zelfmoord, want om het wapen zóó stevig in de hand geklemd te kunnen houden moet men het op het oogenblik van den dood zelf in de hand hebben gehouden." De rechercheur wees naar het bureau, waarvan twee laadjes in den opstand open stonden. „Hij moet de revolver uit een van deze laden hebben genomen!" „Waarom zijn ze allebei open?" mompelde Pros. De rechercheur fronste zijn voorhoofd. „Misschien was hij in dit uiterste oogenblik vergeten in welke la precies het wapen zich bevond." „Dat is niet erg waarschijnlijk, wel?" vroeg Brian. De dokter onderzocht de revolver. „Met deze revolver is geschoten. Hier is de leege kamer en de loop is vuil." „Ik geloof het niet," zei Gurney kort. „De kasteelheer was volkomen normaal en de laatste om zich van het leven te berooven." De rechercheur haalde zijn schouders op. „Ik weet, wat ik zeg, jonge man. Het is een duidelijk geval van zelfmoord." Twintig minuten later, na de bedienden aan een kort verhoor te hebben onderworpen, vertrokken de rechercheur en de dokter. De bedienden waren het allen over hetzelfde punt eens: zij hadden allemaal de muziek van den Blinden Muzikant gehoord en waren overtuigd, dat de kasteelheer een verdoemd man was. Ze waren eveneens overtuigd, dat de lord zelfmoord had gepleegd, daar hij wist, verdoemd te zijn geweest. Person en een van het vrouwelijk personeel waren de eenigen, die van de revolver afwisten, maar zij waren het er niet over eens, in welke lade ze had gelegen. „Als die oude Charles jouw raad had opgevolgd en naar Londen was gegaan, Brian," zei Gurney somber, ter-
wijl hij rusteloos door de kamer liep, zou hij nu nog in leven zijn geweest." „Of indien we hem hadden kunnen laten weten, wat Pros ontdekt heeft," antwoordde Brian treurig. Roger Ferguson keek op. „Wat heeft die dan ontdekt?" „Dat het een doodgewoon mensch was, die „Fergusons Noodlot" speelde," antwoordde Gurney boosaardig. „Er is een verduiveld gemeene streek uitgehaald. Charles Ferguson heeft geen zelfmoord gepleegd." De deur ging open en Pros kwam binnen met een golfstok. „Wat heb je daar?" vroeg Brian. „Een 1 i n k s c h e golfstok, mijnheer!" „Nou, wat zou dat?" Pros wendde zich tot Gurney en zei ernstig: „Ik heb iets zeer ernstigs mede te deelen, mijnheer. Heb ik uw verlof daartoe?" „Natuurlijk!" „Dank u, mijnheer. Deze linksche golfstok behoorde aan den lord. Ik heb gehoord, dat hij heel veel dingen links deed. Is dat zoo, mijnheer?" „Ja. Hij schoot met het geweer tegen zijn linker schouder en speelde ook links golf." „Ik heb ook zoo iets gemerkt, mijnheer, toen ik aan tafel bediende. Zou nu iemand, die link seh is, zich met de revolver in zijn rechterhand doodschieten?" Gedurende eenige seconden heerschte er een diep stilzwijgen. Toen zei Gurney zachtjes: „Ga door, Pros. We zijn één en al aandacht." „Het linker en rechter laatje van het bureau waren open. De lord bewaarde het wapen in de li n k e r la. daar hij linksch was. Hij maakte deze lade eerst open, maar vond het wapen niet. Toen opende hij de rechter la. De revolver lag daarin en daarom was hij genoodzaakt ze in zijn rechter hand te houden. Dit is de eenige fout, die de moordenaar maakt e." Roger Ferguson sprong op. „De m oordenaar?!" .Ja, de moordenaar, mijnheer. De lord werd vermoord — op een lage en geraffineerde wijze vermoord." „Dat geloof ik niet! Het is belachelijk — onmogelijk! De politiedokter zei duidelijk, dat het zelfmoord was." „De politie-dokter had het heel duidelijk bij het verkeerde eind." antwoordde Pros. „Het was moord, handig gecamoufleerd als zelfmoord." Het gezicht van Ferguson zag aschgrauw. „Praat niet zoo'n onzin en ga de kamer uit." „Blijf hier, Pros," beval Gurney. „en vertel ons alles wat je weet." „Ik zal probeeren de heele misdaad te reconstrueeren, mijnheer. De moordenaar wilde zijn daad laten doorgaan voor zelfmoord. Daarom deed hij het volgende. — Hij nam de revolver uit de la van het bureau, ging naar een afgelegen plek buiten en vuurde er een schol mee af. om een kamer in het wapen leeg te krijgen en den loop vuil te maken. Toen legde hij ze weer in de la. maar hij maakte één fout en legde ze in de rechter inphats van in de
linker la. Een kleine vergissing, maar een fatale!. Vervolgens gebruikte hij de legende van den Blinden Muzikant van Buns om een speciale atmospheer te scheppen. Hij kocht iemand om, Fergusons Noodlot te spelen: de doodstijding! De muzikant was Person, die de beste doedelzakspeler in de omgeving is. De reden, dat Person vanavond niet kon tafeldienen, was dat hij moest spelen. Ik geloof niet, dat Person wist, dat hij hielp den lord zijn dood voor te bereiden. Men had hem gezegd, dat het om een weddenschap ging. Ik heb hem in zijn kamer opgesloten." „Moeten wij nog langer naar dien onzin luisteren?" vroeg Roger kwaad. „Het is zeer interessant," zei Gurney. „Nu de ensceneering van den moord," vervolgde Pros kalm. „De lord zat aan zijn bureau en maakte een nieuw ontwerp met zijn vulpenhouder voor zijn testament. Morgenochtend zou zijn notaris gekomen zijn." Onder een doodsch stilzwijgen haalde Pros een stuk vloeipapier uit zijn zak. „Dit is het bovenste velletje van het vloeiblok van den lord en het toont duidelijk wat hij schreef. Goed. — De moordenaar komt de kamer binnen en bedreigt den lord, bedreigt hem zóó ernstig, dat deze naar zijn revolver grijpt. Het wapen ligt echter niet in de linker lade. Hij opent de rechter, vindt daar de revolver en neemt ze dus in zijn rechter hand. Hierop was de moordenaar uit! Hij wist. dat men een wapen niet in de hand van een d o o d e kan plaatsen, of er wordt geconstateerd, dat het na den dood gebeurd is. Om het den schijn van zelfmoord te geven, moest zijn slachtoffer' dus het wapen voor z ij n dood in zijn hand nemen. Zoodra de lord de revolver in zijn hand had. schoot de moordenaar hem door zijn slaap, van zeer dichtbij en met een revolver van hetzelfde kaliber. Ah..!" Pros deed een sprong naar voren, maar hij was te laat. Een klein fleschje viel op den grond en Ferguson viel zwaar en hevig sidderend in zijn stoel. „Blauwzuur," zei Pros kalm. „Het was het beste, wat hij doen kon, mijnheer.". „Dat is zeker. Er is nog nooit iemand . in de familie gehangen. Dank je wel. Pros. Ik ben je zeer dankbaar." „Ik had natuurlijk niet noodig naar het motief van de daad te zoeken, mijnheer. Dat was duidelijk genoeg," zei Pros. „Hij wist, dat de lord zijn testament te uwen gunste veranderen wilde. Als u dit stukje vloeipapier tegen het licht houdt, kunt u het trouwens ook lezen." „Scotland Yard heeft heel wat aan je verloren. Pros," zeiden Gurney en Brian bijna tegelijk." „Ik weet het niet, mijnheer," zei Pros nederig. „Dit geval was al zeer gemakkelijk te ontrafelen, omdat mijnheeisFerguson zélf voor een „handleiding^ had gezorgd. Kijk," hij haalde een boekje uit zijn zak, „in dit boekje staat de heele geschiedenis beschreven. Het heet „Misdaad en Camouflage" en een dergelijk geval is er haarfijn in uitgespon- . nen. Mijnheer Ferguson heeft het precies gevolgd. Ik vond dit boekje in zijn slaapkamer! — Goedennacht, beeren!"
IETS OVER PAARDEN III Ponies of Hitten zijn | paarden, die niet hoogcr worden dan i .32 M. Meestal zijn de ledematen kort in verhouding tot den romp, zoodat zij langer dan hoog zijn. Uit hetgeen in de nummers 286 en 290 vaii ons blad gezegd is, heeft men tevens kunnen zien, dat de tegenwoordig levende ponies naar alle waarschijnlijkheid het meest gelijken op de uitgestorven wilde paardjes. De IJslandsche ponie met den lichten, ruigen pels en de Shetlandsche pony, de kleinste onder de dwergen, herinneren ons nog heden ten dage aan de uitgestorven wilde paardjes. De Shetlandsche pony paart leerzaamheid aan taaiheid. „Zoo moedig en leerzaam als een Shetlander". zegt de Engelschman. Op do arme Shetlandsche weiden, met over het algemeen . slechte wcerstoestanden moet de Shetlander maar zorgen, dat er voldoende voedsel naar binnen komt en dat het kleine, doch taaie lichaam gezond blijft. Als beschutting tegen wind, yoeht en koude draagt het paardje, in het bijzonder in d'-n winter, een ruigen pels.
Bi
Over het algemeen tracht men zoo klein mogelijke, doch tevens zoo sterk mogelijke individuen te kweeken, daar de meeste Shetlandsche ponies gebruikt worden voor het trekken van kipkarren in de mijnen. Lord Londonderry is er in geslaagd om hengsten van 75—80 c.M. schouderhoogte te verkrijgen. De exotische ponies, als b.v. de Javaansche ponies e.a., stammen natuurlijk af van geheel andere voorouders. Over het algemeen zijn deze niet zoo klein en gelijken zij meer op de Arabische paarden. De lange isolatie der Soenda- en andere eilanden van onzen Archipel zal waar schijnlijk ook tot het ontstaan van kleine rassen medegewerkt, hebben. Op andere zoogdieren heeft langdurige isolatie stellig een verkleinenden invloed. Het fraaiste en edelste dezer Indische paardjes is stellig de Sandelhout-pony van Soemba. Nog een nieuw ras heeft met de afstamming van de kleine wilde paardjes niets te maken. Dat is de Polo-pony. welke thans gekweekt wordt met eigenschappen als b.y. plotseling op de plaats stil staan en snel wenden.
\ 1
SHE
rLANDSCHE PONV MET VEULEN
ENGELSCHE EN FRANSCHE PONIES
H
HET NOORWEEGSCHE PAARD
tT SANDELHOUTPAARD
II
;3EU M t
"Wan onbekend cabaretzangeresje tot echtgenoote van den. reeds op zéér jongen leeftijd beroemd geworden Oostenrijkschen dichter-componist Dr. Ralph enatzky, een schitterende periode van daverende successen in de cabaret- en concertzalen van Weenen, Berlijn, Londen, Zurich, Kopenhagen, Stockholm, New York, Amsterdam en tallooze andere steden ... dèn, op drieëndertigjarigen leeftijd de plotselinge dood... ziedaar m het kort den levensroman van de Weener Yvette Guilbert: Josma Selim. Hoe zij en Benatzky elkander leerden kennen? In een gefingeerd interview vertelde zij het destijds aan Walter Wenng (in „Das schiefe Podium"). „Ik had een paar goede liedjes noodig. Wendde mij tot hèm. Hij zond me eenige. Tegen 300 Mark rembours. Ik weigerde. Het kwam tot een proces. Op dringend advies valden rechter zijn we tot een vergelijk gekomen. We reikten elkaar de hand. Voor het leven." En voor het leven, dat zoo onverwachts werd afgebroken, trok zij aan zijn zijde voort en zong en zegde met een teer-broze doch oneindig melodieuze stem, welker bekoring door het grappig Weensch dialect niet weinig verhoogd werd, de sublieme liedjes welke hij voor haar schreef en componeerde, en die zoo torenhoog boven zijn overige productie uitblinken. Voor haar schreef hij ziin „Ich muss wieder einmal in Gnnzig sein", zijn lyrische chansons „Vorfrühlingsfart , „Schubert-Franzi", zijn „Pierrot-cyclus", zijn „Ghetto", „Die billige Annette", „Heut' hätt i Zeit" en zoo vele, talloos vele andere meesterwerkjes der kleinkunst welke door haar met haar stereotype „Die Worte und die Musik sowie die aller meiner Liedein von Doctor Ralph Benatzky ..." succesvol over het voetlicht gebracht werden. Haar eerste optreden in Amsterdam was een artistieke sensatie en behoort tot de meest legendarische momenten uit het bestaan van „La Gatté" waarin vooral tóen de internationale kopstukken van het chanson regelmatig aan het woord kwamen. En zelfs verleden jaar nog, ih het hartje van den Olympiade-tijd, vermochten hij als dichter en zij als vertolkster erin slagen den orkaan van vroolijkheid en lawaai, welke door jonge sportieve menschen avond aan avond in Amsterdam verwekt werd te bezweren, en een publiek, dat allerminst op de fijnheden van het Benatzky-chanson ingesteld was, tot aandacht en bewondering te dwingen. „Wien de goden liefhebben, nemen zij jong tot zich ..."
(sodfried de Groot ^an fiuykenstraat 2a, Tel. 28474 . Amsterdam
AV
Moeders van aankomende jonge dochtersl Nog altijd zijn schoonheid en lieftalligheid de sterkste wapenen van de vrouw. Het is de plicht eener moeder, de jeugd te leeren, hoe men die verkrijgt en bewaart. Door het voorbeeld der moeder moet de dochter zien, hoe eenvoudig, succesvol en betrouwbaar de vetvrije Mat-Crème — het edele "4711 "-product — overdag de teedere bekoorlijkheid van de teint beschut en verhoogt. De moeder moet de dochter ook leeren, dat voor de volmaakte verzorging van de huid het noodig is eiken avond de vethoudende "4711" Cold Cream te gebruiken, die de huid effen maakt epjtpedt.
QfKatt-eremé
Specialiteit in moderne en artistieke foto's TAen sie de vele reproducties van ons werh in „Wet Weekblad "Cinema a Theater
ff et edele etftfiftg Product HEBT OU AL EEN ABONNÉ OPGEGEVEN?
COR KLINKERT DANSINSTITUUT TELEFOON 24232
STADHOUDERSKADE 152, AMSTERDAM NEDERLANDS MEEST TOONAANGEVENDE SCHOOL VOOR MODERN BALLROOM-DANCING Nieuwe Septembercursussen Inschrijving vanaf heden. Lesgeld f20.— voor 20 lessen. Octobercursussen Inschrijving van 5 Sept. tot 15 Oct. Lesgeld f24.— voor 20 lessen. Privélessen f5.— per lesuur Dagelijks, in de nieuwste variaties. Waltz, Fox-trot, Tango, Yale-Blues, Passo-Doble etc., uitgezonden per Radio en verfilmd, resp. door A VR.O en Polygoon Filmfabriek, Haarlem. Opleiding en training voor leeraren Maandags, Dinsdags, Woensdags en Donderdags gedurende de maand Augustus a. h. Instituut. Vorming van Clubs, ook in andere plaatsen Condities nader te bespreken. Demonstraties Moderne Ballroom-Dansen en arrangeeren van feestavonden, wedstrijden enz. in alle plaatsen des lands
Schoonheid alleen is niet voldoende om te bekoren,..
^.JOSMA SELIM/Op dneendertigjarigen leeftijd is zij heengegaan, hn vol weemoed gaan mijn gedachten naar hel voorwoord dat Benatzky nog slechts twee jaren geleden schreef in het aan haar opgedragen boekje „Ein Lächeln aus Wien": „Mijne Josmal Als ik zoo deze kleine, in een boekje vereenigde liedjes doorblader, voel ik pas volkomen wat er aan ontbreekt: Jouw steml Als ik deze liedjes in druk zie, en bij dialectzinnetjes merk, hoe ik getracht heb het onschrijfbare in schrijfteekens om te zetten, merk ik pas wat deze vroohjke, kleine versjes nu moeten ontberen: Jouw beeldend vermogen 1 En als Ik op een grap stuit, weet ik pas wat mijn werk tot waar leven brengt: „Jouw lach, je zonnige Kinderlach ■• * De stem is verklonken, het gebaar en de lach zijn nu verstard.... Arme Josma.... Dat zij in vrede moge rusten I ALEXANDER DE HAAS
DE bekoring van een vrouw schuilt in een stipte verzorging van elk onderdeel van haar toilet. Een van de meest teere punten is de verzorging van de okselhuid, en daarvoor zifn water en zeep alleen niet voldoende. De moderne vrouw gebruikt daarom Odorono. Dit middel is verkrijgbaar in twee soorten : de robijnroode, waarmee U slechts tweemaal per week de okselhuid behoeft te bevochtigen, en de nieuwe ongekleurde Odorono No 3, welke minstens om den anderen dag wordt gebruikt. Odorono is overal verkrijgbaar waar men toiletartikelen verkoopt.
Rhythmische Gymnastiek en Plastische dans onder leiding van Daisy Goetze; aanvang begin September a.s. Lesgeld f5.— per maand Cursus van 12 maanden Assistenten Wederom geëngageerd voor seizoen 1929/30 Mej. Liesje Santen e.a.
ODO-RO-DO Fa. Maas O. Z. Voorburgwal 239, Amsterdam Ik sluit hierbij 20 cent aan postzegels in ij voor het procffleschje Odorono (A 12) Naam
.
NATIONALE DANSCOMPETITIE 1920/30 Het «reheele land doet wederom mede aan dezen "ftionalen danswedstrijd voor amateurs die begint in December a.s. en eindigt half April 1930. Leeraren, die hun medewerking willen verleenen, verzoeken wij omgaand hun wedstrijddata aan het uitvoerend comité der N.D.C, op te Keven Stadhouderskade 152, Telefoon 24232, AMSTERDAM
.
Adres . . Woonplaats 13
- 12 -
T\e N.V. Heé Nieuwe Nederlandsche Tooneel opende in den •^-/ Hollandschen Schouwburg ée Amsterdam hei seizoen thee „ i Instituut voor Lieftalligheid", een aardig blijspel van Alice Duer Miller en Robert Milton. Peter Bevans, een auto-handelaar, erft van een tante een meisjeskostschool en besluit zelf als hoofd dezer school op te treden. Zijn vier vrienden verschaft hij leeraar-baantjes en de verwikkelingen kunnen nu beginnen. Het blijspel is juist geschikt om een schakel te vormen tusschen het zomerseizoen en den ons wachtenden winter met zijn drama's en diepgaande stukken. Louis Chrispijn Jr. was een leeraar om te zoenen en zijn leerlinge Lilian (Miep van den Berg) deed dit dan ook zeer bekoorlijk. Na jarenlange afwezigheid zagen we Marie Hamel weer op de planken; ze was een levendige Alice. Voor de overige medespelenden (te talrijk om afzonderlijk te noemen) niet»
MIEP VAN DEN BERCi EN LOUIS CHRISPIJN Jr. W
Doriine ein ineit foevaDJ
'P 't
'* ', :; '> •>
EEN SCÈNE OP DE KOSTSCHOOL Tweede van linKs DETS VAN BERKEL
;* <',
FLORENCE ViDOR EN LORETTA YOUNG ALS MOEDER EN DOCHTER
rjeze komische operette van Fritz Grünbaum en Wilhelm Sterk, . „mu1£,.fk S** Jean Gilbert, werd door het „P.W.-Gezelschap" in Het Rika Hopper-Theater te Amsterdam opgevoerd. Het frissche, aardige stuk is reeds tweemaal in ons land ten tooneele gebracht' De eerste maal door een Berlijnsch Operette-Ensemble met Lily Flohr in de hoofdrol, den tweeden keer door een Rotterdamsch ensemble. De opvoering der P.W.ers zou dus aanleiding kunnen geven tot vero-elijkingen, maar dit zou m.i. verkeerd zijn. Men kan nu eenmaal Lily Flohr niet met Nelly Ernst vergelijken! De eerste heeft circa twintig jaar routine, de tweede nauwelijks hetzelfde aantal maanden. Maar daartegenover heeft Nelly Ernst haar jeugd mede. En haar vertolking van Dorine was werkelijk alleraardigst. Vlot gezongen en dito gespeeld. Sylvain Poons was de tragikomische Emanuel. Wederom bewees hij, onze beste operettekomiek te zijn. Het vocale gedeelte werd door Harry Boda en Henk Didema behoorlijk verzorgd. Het orkest onder leiding van Pim de la Fuente klonk wat dunnetjes. Gebrek aan orkestruimte? H. IVER
•
SYLVAIN POONS EN NELLY ERNST
HARRY BODA EN NELLY ERNST \
\ ■'■-',--rr^—--
^_^^_
___^_
- 14 -
__^_^_^_^____^
15 ;
s
Tr\e Paramount te Amsterdam brengt *^ een nieuw filmwerk in ons land, waarin de lieftallige actrice Florence Vidor de hoofdrol vervult. Florence is behalve een ster aan het filmfirmament ook nog de echtgenoote van den genialen violist Sascha Heifetz. Tal van beroemde artisten, onder wie Loretta Young, Albert Conti en Matty Kemp spelen in deze rolprent mede. Ook de onlangs gestorven Duitsche filmartiste Marietta Millner heeft in deze rolprent gelegenheid gehad haar talent te ontplooien en wel onder de goede leiding van den regisseur Henri d'Abbadie d'Arrast. Het is' n vroolijke, elegante comedie. Het soepele spel van verfijnde geesten in de kleurrijke atmosfeer van wereldsch Parijs met zijn cosmopolitische café's, zijn eeuwig-jong boulevardleven en ... zijn schaduwzijden. De verrassende intrige is die van een bevallige vrouw van de wereld ta haar listig werven om dM man. dien zii liefheeft.
^^™
blinder
''diijé''.iyA'i'.Uitóit
Reishokken voor huisdieren. In Londen ziet men veel nieuwe modellen van reishokken ten gerieve van hen, die hun lievelingsdieren mee op reis wenschen te nemen. Katten, die veel meer van de hitte te lijden hebben dan honden, mogen alleen maar meegenomen worden in gevlochten rieten mandjes. Deze worden in verschillende modellen gemaakt en hebben aan den eenen kant een open traliewerk voor de ventilatie. Veel vindingrijkheid is aan den dag gelegd bij het zoeken naar geschikte reishokken voor honden. Sommige zijn vervaardigd van speciaal licht materiaal, dat uitstekend geschikt is voor luchtreizen. Het intérieur is voorzien van allerlei „gemakken". Ze hebben een warm water kruik, een borstel en kam, een bordje en verschillende voorwerpen waarmee het dier spelen kan, totdat het doel der reis is bereikt. Ook voor kleinere honden zijn nieuwe hokken ontworpen, die zeer practisch zijn op de reis.
Hoe Duitschland zijn gevangenen behandelt. In de maand October van dit jaar zullen er in de Duitsche gevangenissen belangrijke hervormingen worden ingevoerd. Een verandering, die zeer dringend noodig bleek, is dat de gestraften naar hun leeftijd gescheiden zullen worden. Bovendien zullen zij, die'voor langen tijd gestraft zijn, ook afgezonderd worden gehouden van hen, die slechts voor korten tijd in de gevangenis vertoeven. Sommigen zullen uit hun medegevangenen hun bewakers mogen kiezen. Indien hun keuze wordt goedgekeurd door den directeur, zullen dezen geheel in de plaats van de andere beambten treden. Ook zullen zij avondbijeenkomsten mogen houden. In bepaalde omstandigheden zullen de gevangenen een week vacantie per jaar krijgen ; aan anderen zal men toestaan iederen dag de gevangenis te verlaten om werk te gaan verrichten bij hun burgerpatroons. Zij zullen dan zelfs twee weken vacantie per jaar genieten !
Niet populair!! Ik hoor, dat de nieuwe modellen japonnen, die het middel weer hoog hebben en die bovendien zeer lang zijn, niet met zooveel bijval zijn ontvangen als men verwachtte in Parijs. Reeds moeten een of twee modehuizen bepaalde „beperkingen" hebben aangebracht. Eén modemagazijn hield zelfs reeds een tweede „show" waarop de mannequins haar middel opeens bijna een decimeter hadden laten zakken. Op het oogenblik is er in Parijs veel vraag naar vdvct en lÄjinitliju. Indien U meen» HET BESTE gezien te hebben, dat er op fllmoebled bestaat, dan heeft de WILTON METRO GOLDWTN altUd NCO BETERE FILMS
Een remedie tegen zonnebrand.
Diamanten en parelen. Dit seizoen worden overdag in Deauville geen parelen of juweelen gedragen. Men ziet ze slechts des avonds in het Casino^ Indien het waar is, dat men den leeftijd van een dame kan bepalen naar de waarde der diamanten die zij draagt, moet een zekere barones, die thans in Deauville vertoeft, wel over bijzonder veel moed beschikken, daar zij de jongste en knapste meisjes met een serene waardigheid tegemoet treedt, terwijl er een diamant van fabelachtige waarde en buitengewone grootte op haar borst prijkt !
Een nieuw model sigaretten. In Bond-Street (Londen) zag ik de vorige week een massa snufjes, die er vooral op berekend zijn de Amerikanen tot koopen te verleiden. O.a. merkte ik ook reusachtige sigaretten op ; zij waren stellig meer dan dertig centimeter lang en wel twee centimeter dik. Deze „grillen" waren speciaal gemaakt voor fuifjes, te geven door „vroolijke jongelui" en zooals de bediende mij in ailen ernst vertelde, moeten zij vooral voor picnics en roeitochtjes ,,de" sigaret zijn !
Wat filmsterren eten. De kok, die de maaltijden bereidt welke de filmsterren nuttigen, die in de groote studio's in Elstree werken, vertelt eenige interessante bijzonderheden over hun smaak. Monty Banks heeft een uitgesproken voorliefde voor allerhande groenten door elkaar, terwijl Lars Hansen, de bekende Zweedsche acteur, eieren met ham prefereert. Lya de Putti is dol op kaviaar en kip met brood en boter. Carl Brisson daarentegen prefereert gekookte eieren met cider, terwijl men algemeen aanneemt, dat Dupont, de regisseur, slechts leeft van sigaren.
Escudero in Amerika. De vermaarde Spaansche danser Vicente Escudero, die onder de auspiciën der N.V. Internationale Concertdirectie Ernst Krauss in November a.s. een groote tournee door ons land maakt, zal gedurende het a.s. seizoen ooft een tournee door Amerika maken, met zijn partners Almeria en Carmita Carcia. De „New York Times" wijdt een uitgebreid artikel aan den grooten danser.
Een lezeres schrijft mij, dat de pitten van kweeperen een uitstekend middel opleveren tegen een door de zon verbrande huid. De pitten moeten geweekt en door een fijn linnen doekje gedrukt worden, waarna ze met een weinig borax en glycerine worden vermengd. Deze brei, zegt zij, zal wonderen uitwerken op door de zon verbrande gezichten of handen.
•>€ De zomerdanswedstrljden. Men verzoekt ons mede te deelen, dat de aangekondigde zomer dans wedstrijd te Leeuwarden niet kan doorgaan.
Onze wintermantels. Op onze wintermantels zullen we veel bont dragen. Zwart of zeer donkerbruin zal vooral veel verwerkt worden. Ik zag reeds een mantel met zulke groote manchetten van bont, dat er van de mouwen zelf bijna niets meer te bespeuren was. Alleen bij de schouders was slechts een reep van de stof te ontdekken. Dat het erg mooi stond kan ik niet zeggen.
Nederlanders in den vreemde. David Broekman, Hollander van geboorte, is door de Universal benoemd tot leider van de musici, die de geluidsfilms muzikaal illustreeren. Broekman, die orkestmeester is geweest in Amerika, Duitschland, Engeland, België, Frankrijk en ons land, is een erkende autoriteit op het gebied der gesynchroniseerde films.
INI De vergiftigde lippenstift. „Er zijn heel wat dames, die een vergiftigde lippenstift gebruiken, zonder dat ze het weten," verklaart dr. Wynne van den New Yorkschen Geneeskundigen Dienst. Hij onderzocht negen van de tien geannonceerde merken en constateerde dat ze allemaal benzol bevatten, hetgeen zeer schadelijk is voor de huid. Hij nam ook een proef met haarverfmiddelen en kon eveneens aantoonen, dat de meeste ervan vergif bevatten. „Indien de regeering er geen controle op gaat uitoefenen," zegt hij, „is het noodzakelijk, dat de verkoop ervan verboden wordt !" Tegen drie fabrikanten van deze schadelijke en gevaarlijke middelen is reeds door de regeering een vervolging ingesteld. Pas op uw lippenstift, dames ! Hij. dirn ge kust, is er óók bij betrokken! N.V. KLEEDF.RMAKERI)
Old Bond Street De Don-Kozakken. Het Don-Kozakkenkoor „Platoff" zal half September a.s. weer een groote tournee door ons land ondernemen. T6 -
De liefdesroman van een Chineesch meisje. Een lomanlisch fllmspel in 7 acten. onder ieéie van Rich. Eichberè- In de hoofdrol Anna May Woné. de beroemde Chlneesche filmster en danseres. British International Film van NV. City Film. Den Haaé-
DAMES- EN HEERENKLEEDING NAAR MAAT LEIDSCHESTRAAT 49 TELEFOON 3-1-6-32
ANNA MAY WONG ALS Vol angst en ontzetting rent een klein Chineesch meisje door het drukke, woelige fees^-Parijs van den 14den JuliEen klein kermiskind is het, een danseresje, dat door de lage intrige van Coco, een clown, beschuldigd wordt den dood te hebben veroorzaakt van haar Ghineeschen medewerker. In haar angst loopt ze een huis binnen ... trappen op ... tot ze zich plotseling bevindt in het atelier van den jongen schilder Paul Bennot. Deze beschermt haar en biedt haar onderdak. Hier voelt ze zich weer veilig en al spoedig helpt ze den schilder om zijn schilderijen óp straat te verkoopen. Door een samenloop van omstandigheden komt Paul in aanraking met de dochter van den rijken Amerikaanschen kunstkooper Working. Zij noodigt hem uit bij haar vader te komen, die zijn eerste schilderij tegen hoogen prijs koopt. Als Mah, het Chineesche meisje, thuis komt met het geld, dat zij voor den cheque van Working heeft ontvangen, volgt Coco haar en steelt het geld- Hij weet haar te dwin-
VOOR DE KERMISTEN! OP 14 JULI TE PARIJS Gelukkig voelt zij thans van haar vroeger ontstolen had in het atelier van Paul. De dief- dezen onverdienden blaam gestal wordt echter ontdekt, zij zuiverd te zijn, doch een wordt achtervolgd, maar Coco, nieuwe, diepe teleurstelling die haar nog steeds voor zich wacht haar, als zij ziet, hoe wil opeischen, zegt, dat het er een groote liefde gegroeid geld haar toebehoort. Baron is tusschen Paul en Working's de Neuve weet echter de dochter. „Blijf bij ons...l" vroegen waarheid aan het licht te brengen, waardoor thans haar on- beiden haar, doch zij weigert... „Mijn plaats is niet meer schuld duidelijk blijkt en Paul hier ...!" en stil gaat ze heen, tot de overtuiging komt, dat „DE STRAAJVLINDER" hij haar steeds ten onrechte met gebroken hart... gen niets hiervan aan Paul te beschuldigd heeft. zeggen, zoodat deze haar van diefstal verdenkt en de straat opjaagt. Working en vooral zijn dochter zien veel in den jongen talentvollen Paul en noodigen hem uit bij hen te blijven en met hen mede te^aan naar het Zuiden van Frankrijk om daar verder te schilderen. Gelukkig wordt Mah ontdekt door Baron de Neuve, een anderen kunstkenner, die haar verder onder zijn hoede neemt. Mah lijdt echter zeer onder de valsche verdenking, die op haar rust, doordat Paul de waarheid niet te weten heeft kunnen komenTen koste van alles wil zij trachten dit weer goed te maken. In een cabaret treft zij Coco weer, die zich tot manager van een danstroep heeft weten op te werken. Daar beschuldigt zij hem van diefstal, doch kan er nog niet in slagen, hem «ijn gerechte straf te doen ondergaan daar Coco weet te vluchten. Later treft zij hem aan de speelbank van Monte Carlo, waar zij hem de 4000 francs LOUIS LERCH, ALEXANDER GRANACH EN ANNA MAY WONG. VALSCH BESCHULDIGD. weet te ontnemen, die Coco / 17 -
T
-
HISTORISCHE MISDADEN DE ^ls eerste van de honderdduizenden, die als slachtoffer rès, de man van den vrede en van het gezonde verstand in het Frankrijk van einde Juli 1914, toen de opwinding, die zich in die dagen van het land had meester gemaakt, koortsachtig schroeide in aller hersens. Wie was Jaurès ? Het antwoord kan kort zijn : een geleerde, die zijn wetenschap benutte om te bewijzen wat zijn gevoel hem reeds als knaap gezegd had : dat de naastenliefde gróóter en edeler is dan de haat, al gaat de laatste ook schuil onder het masker van (valschc) vaderlandsliefde. Hij wist, dat het geen zin heeft zijn vaderland lief te hebben en Europa, de wereld te haten, want dat men Europa en de wereld niet treffen kan zonder ook zijn eigen land, in zijn kinderen, tot doodbloedens toe te verwonden . . . . Hij was een profeet, omdat hij voorzag wat de gevolgen zouden zijn van den wereldbrand, die op het punt stond uit te breken : vernietiging van eigen land en van de wereld .... Maar behalve profeet, was hij ook held, martelaar. Of dacht ge, dat er géén moed noodig was, bijna als enkeling, zijn stem te verheffen tegen honderdduizenden landgenooten, die hun bezinning verloren hebben ; die nog alleen nationaal, en dan nog maar in den slechtsten zin van het woord, denken kunnen ? O, zeker, er waren in het Frankrijk van Juli 1914 stellig nog vele anderen, die het even goed wisten als Jaurès, die even goed de ontzettende afmetingen zagen van het onheil, dat op hen kwam aanstormen als een lawine, maar hun verstand was door hun impulsies beneveld. In Frankrijk zoo goed als in Duitschland en Oostenrijk-Hongarije en Rusland waren de individuen door angst tot massa's gesmeed en we weten immers hoe bij de massa de goede eigenschappen van het individu verstikken en de slechte zich tot in het oneindige vergrooten. . . . Neen, Jaurès was niet de eenige, die den vrede begeerde ; overal wilde het volk dien ten slotte, doch overal waren het slechts de enkelingen, die hun stem verheffen durfden. En Jaurès was een der weinigen, die het in Frankrijk durfde doen. Menschenliefde is het, die uit zijn ' woorden spreekt. Luistert, wat hij zegt op een door achtduizend zielsverwanten bijgewoonde vergadering te Brussel, waar vertegenwoordigers van alle betrokken landen hun wensch tot vrede demonstreeren namens duizenden gelijkgezinden. Ze zitten nu nog naast elkaar aan dezelfde tafel, verbonden door éénzelfden band: den wil tot vrede, maar straks zullen ze heengaan en als het vaderland roept eikaars tegenstanders zijn .... En eerst na jaren zal men elkaar pas weer begrijpen .... Als Jaurès gaat spreken juichen duizenden stemmen hem toe en het duurt minuten eer hij zeggen kan, wat zijn hart vervuld houdt;
MOORD
OP
JEAN
JAURES
„Onze taak is gemakkelijker dan die van onze Duitsche kameraden. Wij behoeven ons land geen vrede af te dwingen, het wil hem zélf. Ik, die nooit bang ben geweest den haat der chauvinisten op mij te laden, omdat ik Frankrijk en Duitschland tot elkaar wilde brengen, ik heb thans het recht luide voor mijn land te getuigen. Plechtig verklaar ik, dat de regeering van Frankrijk op dit oogenhlik den vrede wil .... Talloozc malen stelde men ons thuis de brave Duitsche socialisten ten voorbeeld. Gisteren is de valsche schijn stukgereten : bij duizenden hebben onze Berlijnsche kamcradc n gemanifesteerd. Nog noort- hebben de Duitsche arbeiders de menschheid zóó'n dienst bewezen. Fransche socialisten waren onder hen en riepen in den optocht Unter den Linden : Weg met den oorlog ! Wanneer het door den mechanischen dwang en in de brooddronkenhcid der eerste gevech. ten aan de absolute heerschers gelukt de massa's te ontvlammen tot dood en ellende overal te voorschijn springen en typhus het werk der kanonnen voltooit, dan zullen alle legers zich tot hun regeerders wenden en vragen : „Welke waren uwe redenen voor deze massa lijken ?" Dan zal de losgebarste revolutie hun zeggen : Gaat heen, en bidt God en de menschheid om genade ! Kunnen wij den storm echter bedwingen,dan zullen de volkeren roepen: Wij zullen het spook beletten iedere zes maanden uit 't graf op te komen en de wereld angst aan te jagen ... Ik dank den Duitschen kameraden uit naam der Fransche en beloof plechtig : wij zullen hen in den vastberaden strijd tegen den Attila-tocht der oorlogszuchtigen verder broederlijk steunen, trouw tot in den dood... . !" Als Jaurès uitgesproken is, schijnt het gebouw in te storten onder het daverende applaus en de geestdriftige toejuichingen zijner toehoorders. Ze voelen 't allen nu ; „Waarom zullen we vechten, daar we broeders zijn ?" Roerend is hun eensgezindheid in deze ure ; fel hun strijd over eenige dagen als ze .... vijanden geworden zijn ! Maar Jaurès zou zijn stem niet meer verheffen in het openbaar : zijn luide en bij sommige gcëxalteerden gevreesde stem voor den vrede zou in bloed gesmoord worden .... Als Jaurès van Brussel in Parijs terugkeert, is daar de stemming zelfs onder zijn volgelingen gedrukt : er heerscht wantrouwen tegenover Duitschland. „Zal Duitschland ons niet overvallen ?" vragen zij hem bij zijn aankomst. „Zullen wij dan onze cultuur, onze vrouwen en kinderen niet moeten beschermen ? Hebt gij, onze leider, niet zélf gezegd: „De natie is de schatkamer van het menschelijke genie en van zijn vooruitgang, en het zou een misdaad zijn, indien het volk deze kostbare bergplaats der menschelijke cultuur vernietigde" ? Moeten we dus geen maatregelen nemen voor een eventueelen afweer ; is een mobilisatie, die slechts op verdediging is gericht, niet noodzakelijk ? Juist om die bergplaats der cultuur te behoeden ?" - 18 -
Als een looden last valt deze stemming op de schouders van Jaurès .... Wat zullen zijn kameraden in Duitschland doen, waar de toestand, hij moet het erkennen, steeds dreigender wordt ? Het artikel, dat hij in zijn blad „Humanité" schrijft, klinkt voor den eersten keer niet zóó zeker. „Wat, indien Duitschland aanvalt ?" leest men tusschen de regels door. Dan zal Frankrijk en zullen ook zijn volgelingen genoodzaakt zijn zich te verdedigen en dan .... zal de schoone schijn der internationale verbroedering, waarop zijn ideaal van den wereldvrede gebaseerd was, als een zeepbel uiteenspatten. Hij weet : djt is de ure, waarop het ideaal van zijn leven verwezenlijkt of vernietigd zal worden. Een alternatief is er niet. ... Den volgenden dag nog zet hij zijn pogingen voor het behoud van den vrede voort met de regeering van zijn land en na een dag van afmattend werken op het bureau van zijn courant gaat hij des avonds met een zijner mede-redacteuren in zijn stamcafé eten .... Het is warm en de ramen zijn wijd geophid. Voor het raam, verborgen door de slap neerhangende gordijnen, staat een jongmensch, dat hen reeds van de courant af gevolgd is. Niemand, die hem daar ziet staan, kan vermoeden wat er in zijn ziekelijk brein omgaat ; niemand kan zien. dat hij een revolver in zijn hand gereed houdt. . . . Voerzichtig schuift hij het gordijn opzij, waarachter Jaurès zit, die nc>g hoop koestert den vrede te kunnen bewaren ; hij heft het wapen op, een schot klinkt,,en nog een.... Alle bezoekers staan verschrikt op. Alleen Jaurès niet. Die kon niet meer opstaan ; hij was bewusteloos ineengezakt op de oude sofa ! De schoten hebben hem in het hoofd getroffen. Onmiddellijk legt men een noodverband van servetten, maar de ontboden dokters schudden hun hoofd als zij hem zien : Het is te laat. . . Een kwartier later is hij dood: de volledige vernietiging van zijn ideaal heeft hij niet beleefd. . . . De moordenaar, Robert Villain, een student die een en al zachtmoedigheid lijkt, is gegrepen en bijna door het woedende volk gelyncht. „Jaurès heeft Frankrijk te veel nadeel gedaan," verklaart hij. „Reeds bij de deur van zijn courant wilde ik op hem schieten, maar toen kon ik het niet goed !" Deze moord gebeurde precies vijf weken na dien op aartshertog Franz Joseph van Oostenrijk-Hongarije (zie „Het Weekblad", nummer 293) ; den dag erop verklaareie Duitschland aan Rusland den oorlog ; een dag later aan Frankrijk en binnen eenige dagen was bijna gansch Europa het topneel van de grootste tragedie, die de menschheid ooit gezien had en waarbij hemderdduizenden mannen; de besten van hun volk, hun leven als inzet offerden .... .... Toen Jaurès' stoffelijk overschot door de straten van Parijs grafwaarts gedragen werd, passeerde de hope der Fransche natie, die naar de grenzen trok, zijn baar. En in hun hersens móet het gedreund hebben ; „Moritim tcsalutant.."
r
ABONNEERT XJ
HIER ÖEEFT U EEN AFBEELDING VAN DE BEROEMDE
00
||INIINI©K4"-MTIIKëUINI =—HET MELKDIEET VOOR DE HUID dat Uw teint gezond, Uwe huid zacht, gaaf en stevig wordt en kleine huidaandoeningen verdwijnen.
's Morgens en 's avonds gebruikt voor het wasschen van het gezicht, zult U spoedig bemerken,
VOORSCHOTTEN aan Ambtenaren en Beambten Geen rente, noch kosten vooruit COULANTE VOORWAARDEN CENTRALE CREDIETEN FINANCIERING-BANK KEIZERSGRACHT 302-304, AMSTERDAM Financiert huurkoopcontracten
L
ADVERTEERT IN ,HET WEEKBLAD" CINEMA & THEATER HET BLAD voor geïllustreerde reklame VRAAOT OFFERTES
Kn.p deze advertentie u.t, ^^^yS.^^»^^'^ "^ - ^ —
OOK VOOR DEN JAARGANG 1928 stelden wij een BAND beschikbaar.
VRAAGT EEN ADRES
De
van een zieken of ee/iza/ne/i Hollander aan
prijs daarvan bedraagt f 1.50 franco p. post Ge kunt dezen bij Uwen leverancier bestellen
J. ?. C. MEEUWSE, Vlietstraat No. 2, Amsterdam (Zuid) om daarheen geregeld Uw nummer van „Het Weekblad" te kunnen zenden: strooken worden dan toegezonden.
of met bijvoeging van het bedrag in postzegels, als postwissel of door storting op onze postrekening (No. 41880) opzenden aan de
Administratie, Galgewater 22, Leiden
4-La-nps R.VS. ad ffïOO.-
Crecjm
Compleet met Batterijen, Luidspreker en Lampen
SCHITTERENDE WERKING KORTE EN LANGE GOl_F Zelfde toestel op lichtnet, dus met Plaatstroomappäraat en OelUkrichter
f155.
in potten van 1 K.O. è f 3.— T. L.EVISSON Zeepfabriek s-Qravenhage
RADIO VENN. SI-UTTER. EDE ZUlVHUnH'.lUSWAAk'HOkO F 1U.000 ZUJVERHEIDSWAARBORG F F ZUIVHRHHIDSWAARBOkH.l KXOOO ZUJVERHEIDSWAARBORG ; i , ' !("■)()()Wll\^fcl)» AZU F !(■)()() ■llfRI 1BTI )B^AB( )l ZU F I(|K )() ■l&kM VI )^^VB( )1
iii-m\v,m mi. (. m»\vMk'
zuiv:
ZU ZUIV •RHE1DSWAARBORG I ZUIVHRHHIDSW AARBORG
IJM Mir^Vn AA AB( )i
Post Olro No. 63197
lOOOO ZUIVERHEIDSWAARBORC F 10.000 10.000 ZUIVERHEIDSWAARBORCj F 10.000
lo.ooopHBf IO.OOO' ZUÄRi 10.000 ^nVt: ^^^
IO.OOOHBB^JI
■V—
10.000 ZUIVHRHEIDSWAARBORC F 10 000 ZUIVERHEIDSWAARBORCJ F 10.000 IO.OOO ZUlVFRHElDSWAARBORt F IO.OOO ZU1VERHE1DSWAARBORG F 10.000
i
■«
WAT WIJ OP TOONEELGEBIED TE VERWACHTEN HEBBEN. og enkele weken en we zitten weer midden in het tooneelseizoen. Het zal onze lezeressen lezers zeker interesseeren te vernemen, wat wij in I929—1930 op de planken te verwachten hebben. Er staan eenige zeer belangrijke stukken op het programma, en-ijs en Weder dienende, belooft het komende seizoen heel veel. Het vorige jaar was door de lange ijsperiode financieel verre van gunstig; Amsterdam mist twee schouwburgen, maar de verschillende directies zijn vol goeden moed- Een nieuw gezelschap
„Het Vereenigd Tooneel," directie Eduard Verkade en Dirk Verbeek, kondigt ons eenige zeer* belangrijke stukken aan. Het zal dit seizoen 2 5 jaar geleden zijn, dat Eduard Verkade zijrt tooneelloopbaan begon. Het seizoen is succesvol geopend met „Straattooneel" (Streetscène). Op het repertoire staart
DIRK VERBEEK
LOUIS SAALBORN
/
Foto
zal „Het raadsel in tulle" opgevoerd worden. Verder „De bevrijde Don Quichot" van den Rus Loenatschatski, Shakespeare's „Veel leven om mets,' „Driekoningenavond" en Vondei's „Lucifer." Het laatste zal opgevoerd worden met muziek.van Cornells Dopper, ter gelegenheid van diens oosten verjaardag. Louis Chrispijn en Jacques Reule zijn dit seizoen aan het „Nieuw Nederlandsch Tooneel" verbonden. „De Schouwspelers" onder directie van Pierre Mols, brengen als eerste stuk „Terug van het front," oorspronkelijk aangekondigd als „Van het Westelijk front geen nieuws." Deze titel bracht in de dagbladpers eanige beroering teweeg en de directeur veranderde daarom den titel. Verder staat op het repertoire een stuk van Henri Gheon en zijn er plannen om een tooneelstuk, getrokken uit het bekende boek „Vlammende Jeugd," op te voeren. De oude stukken „Mijn vrouw is advocaat" en „Patsy" worden als reprises gebracht. De kortste mededeeling ontving ik van den directeur van „De Speeldoos," Constant van Kerckhoven. „Op mijn repertoire staan eenige nieuwe Amenkaansche blijspelen. C'est tout!" i U ziet.: een belangrijk tooneelseizoen wacht ons.
Merkelbach
o.a.: „Chapeau de paille d'Italië" van Labiche, met muziek van Jacques Ibert, verder „The secret flame" van Somerset Maugham en „Journey's End" van Sheriff. Dit stuk, dat in de loopgraven speelt, heeft enkel mannenrollen. Van Klabund zal „X-Y-Z" worden opgevoerd en van onzen landgenoot Herman Foto Van Dijk Roelyink „De Egoisten." Eduard Verkade zal „Gysbreght van Aemstel" in geheel nieuwe monteering ten tooneele brengen. Nieuwe krachten aan „Het Vereenigd Tooneel" zijn Johan de Meester „Het Oost-Nederland&che Tooneel" is Jr., Loudie Nijhoff, die in het buitengevormd en zal niet alleen in . zijn land „St. Joan" speelde, maar bij dit domicilie (Arnhem) doch ook in de ensemble in ons land zal debuteeren, provincie spelen. De reputatie van den Bob van lersel, Richard Flink en Adolf directeur Albert van Dalsum staat ons Hamburger. borg voor goede kunst. Begonnen zal „Het Schouwtooneel" herdenkt den worden met „De comedie van het geluk" terugkeer van Jan Musch uit Indië en van Evreinof. het tienjarig bestaan van het gezelschap - 20 -
met de reprise van „Paradijsvloek. In deze tien jaren zijn 13t stukken opgevoerd; hiervan waren 43 van eigen bodem- Het seizoen opent „Hét Schouwtooneel" met „De familie Stastok," door Valkema Blouw bewerkt naar de „Camera Obscura." Dan „De Kringloop" van Somerset Maugham, „Het nieuwe geslacht" van Isr. Zangwill en een stuk geïnspireerd op de Titanicramp n.1. „De Ijsberg" vari Ernst Raymond. Verder staat op het programma een stuk van Victor Sardou, van Ben W. Levy „Die vrouwen toch' ea Percy Robison's „De Schuldige."
CONSTANT VAN KERCKHOVEN
Dogi Rugani en Mary Musch-Smit huijzen zijn de nieuwe vrouwelijke krach ten aan dit ensemble verbonden. Di directeuren Adriaan van der Horst en Jan Musch verdienen wel een extra woord van dank voor het daadwerkelijk steunen van onze tooneelschrijvers. Wat zal nu het door den Paleisbrand zoo zwaar getroffen „Nieuw-Nederlandsche Tooneel" ons brengen? Als eerste „De Rivalen" (op het oogenblik het successtuk in Berlijn), met Julia de Gruyter, Louis Saalborn en Oscar Toumiaire in de hoofdrollen. Dan Felix Ortner's dramatische legende „Tobias Wunderlich." Twee landgenooten staan op het programma, n.1. Herman Roelvmk en Van Waesdijk- Van dert laatste
UM AÜJERf ^D^S
PIERRE MOLS Foto's God/ried de Groot
21 -
EEN PRAAT|E OVER SPREKENDE FILMS
Wsfefcn
DOOR
M'n neef Janssen, die dagelijks z'n kopje koffie pleegt te drinken in 'n groote lunchroom, annex luxe-bakkerij, ergert zich altijd over de hooghartigheid, waarmee de juffrouw achter de toonbank hem bedient. Om haar op zijn beurt óók eens te ergeren, gmg hij er de vorige week met de twee zoontjes van z'n zuster heen en vroeg„Hebt u versehe banketletters, juffrouw?" „Natuurlijk, meneer 1" klonk 't ietwat bits terug. „'k Wou de letter X hebben." „Die worden buiten St.-Nicolaastifd Veel geld kan den mensch zware zorg nooit gevraagd. Maar 'n B of 'n R of bereiden — vooral den mensch, die t n G is zeker óók wel goed? Die heb met hééft. k in voorraad en deeg en gewicht zijn voor allemaal eender. Patroonhot sollicitante naar de typiste„Neen, 'k moet 'n X hebben I" plaats): „Goed, u kunt dan Maandag in „Nu, als u 't per se wilt, kan 'k wel dienst treden. Maar 'k hoop niet, dat even order geven, er een voor u te bakken!" was 't niet al te vriendelijke u, als uw voorgangster, onophoudelijk naar de klok kijkt! bescheid. Typiste: „Geen nood, meneer! 'k Heb „Goed, juffrouw I Dan komen we over ft best loopend armbandhorloge!" n half uur terug 1" zei mijn neef Janssen, 2 n hoed beleefd afnemend, zonder dat De kus is als 'n interessant nieuwtje zij zich verwaardigde den groet te beantwoorden, maar ook zonder dat hij — gaat óók van mond tot mond. zich hierover ergerde, want inwendig lachende dacht hij: „Wacht maar, lompK Er zijn vrouwengezichten, die den nest J schattigsten hoed tot iets belachelijks ' Op den kop af dertig minuten later maken. staat hij weer met de jongens vóór haar en informeert belangstellend: „Alklaar, Onderwijzer: „Wat heb je toch altijd juffrouw? smerige handen. Piet! Kijk eens naar „Jawel 1" zegt ze norsch. die van Kees! Die zien er altijd zinde„Mooi zool... Mag 'k even zien?... lijk uit. Heel goed I... Hoeveel ? ... Eén vijfenPiet: „Nogal glad! Hij wascht ze wel twintig?... Alstublieft, juffrouw!" twee mnal per dag!" „ k Zal hem even ^oor u inpakken..." „O, doet u hem maar op 'n bordje. we eten hem hier op, ziet ui"... Wie 'n thermometer noodig heeft, wachte met 't koopen ervan tot den' winter; dan gaan ze aanmerkelijk de laafitp in.
ANNA MA'-i WCK- ., die 21 Septem e' jarig is. Adres- Londen, St Martins Lane, NPV. Theatre
EEN NIEUWE RUBRIEK TVVLb 1£N Ül-RTIOSTL VRAAU Op deze vraag, die luidt: „Wie heeft de eerste locomotief uitgevonden?" verwachten wij wederom een groot aantal antwoorden, die WIJ met belangstelling voor 25 September (Indische lezers voor 22 Januari) tegemoet F1,6" .aaJ} ons adres: Redactie „Het Weekblad , Twee en dertigste vraag, 22 Galgewoter. Leiden. Wy verzoeken de antwoorden OP e r» T b"efkaart te willen inzenden. Under hen, die ons een goed antwoord f ^"'i. ZulIen wiJ weei' een fireldprijs van t ^.•M benevens vijf troostprijzen verloten.
HILDA ROSCH, dit 22 September haar geboortedag viert. Adres: Berlijn N.W. S7, Ao'lcoiastr, 13.
n Verstandige pensionhoudster aan zee beloolt haar gasten nooit, dat ze 't „als thuis bij haar zullen hebben, want de meesten hopen 't juist beter te zullen krijgen I Anderen eerlijk behandelen is niet zoo moeilijk, maar moeilijk is 't, ervoor te zorgen, dat anderen óns eerlijk beJ handelen. . ??fdf OÓ« (aan 't strand tegen jong nichtje): „Zou je moeder niet boos zijn, als ze je in dat minimale badcostuumpje Nichtje: „Nou en óf! 't Is 't hare!" Wat is de kracht van 't water van de Niagara, vergeleken bij die van vrouwentranen ? 't Zekerst werkende haarkleurmiddel voor den mensch is, nè zorgen en verdriet, ouderdorn.
DE OPLOSSING ACHT ÉN TWIMlüSTb VRAAU Deze vraag luidde: Welk dier kan het best
hrttfrd^n0^6 *" ^
de
*™™*
Het antwoord erop zouden wij als volgt willen formuleeren: Wij kennen'geen die^r dat beter groote uitersten van koude en K A verdra?en dafi de gewone mier. Men vond eens een aantal mieren, ingevroren in ijs. Ze leken dood, maar toen na eenio-e dagen het ijs begon te smelten, liepen ze e I £i?iSO<>r niets ?ebeurd was[ Da^ men dezelfde dieren ook aangetroffen heeft in
steenen ovens, waar de hitte af en toe zeer ^root moet zijn geweest, mag men veilig aannemen, dat de mieren het best bestand schule^6" bu'teneewone temperatuursverHoe hebben onze lezeressen en lezers het er nu met hun antwoorden afgebracht ? Om het maar eerlijk te zeggen: niet schitterend! hlft an er n,et één' d.ie de ^^ genoemd heeft Daar men, over het algemeen, echter wel dieren heeft opgegeven, die groote verschillen in temperatuur kunnen verdragen, ÄT^ tbeSr0t^' de troostprijzen toch ri s echt/r ^ VerI5ten - DedeA J Wuft echter „^ gereserveerd voor volgende negen en twintigste - vraag, zoodat wij hiervoor dus twee geldprijzen benevens het troost ri zen hebbTn ^ P J ter beschikking Na loting zonden wij de troostprijzen voor I pai t ent.twintj8rste vraa? aan: den heer L. Elekan, Havenstraat 5, 's-Hertogenbosch:
straat 36 III, Amsterdam; den heer J. Krooshof Broederenstraat 26, Deventer; den heer Ph VMT Rijksweg 10, Heer (L); den heer Ph. J. M. Toet, Hortensiastr. Vs-Gravenhage.
Voor allen die Sukkelen me» Verstopping of moeilijken, tragen en
DANSINSTITUUT
FENNY GUBBELS
onregelmatigen Stoelgang zijn
Mljnhardt's Laxeertabletten
ANTONIO MORENO Adres; Athletic Ciu> Los Angelos, die ?■ Seotemfipr veriaa-
onmisbaar. Werken vlug zonder kramp of pijn. BIJ Apothekers en Drogisten. Doos 60 et. - 22 -
ER¥IN
's'Gravenlandscheweg 85 HILVERSUM Tel. 2372 Onderricht in Moderne en Exfiibition-dansen. Privé- en c/ub/essen.
D« Cameraman, met een koptelefoon om, gereed voor de opname.
Microphoons en schijnwerpers, benoodigd voor een sprekende-filmopname. Het in het midden hangende apparaat is voor de geluidopname.
Een stukje film uit „Broadway". De „streepjes1' naast het beeld zijn de opname van het geluid. Een gedeelte ervan hebben wij vergroot.
luiden komen veel beter over In drie vorige artikelen van het opname-toestel; men dan menschelijke stemmen. Dat wel aardig, maar het is wel heb ik u verteld hoe een deze geluiden weer in hun stomme film ontstaat; een beetje naïef, dit een won- bouwt 'dit daarom in een normale verhoudingen vastgegroote glazen cabine. Deze is der der techniek te noemen! thans wil ik u iets over de geheel luchtdicht; na iedere legd worden, is het werk van sprekende film vertellen. Ten Ik geef u de verzekering, dat scène moet' de operateur er den „mixer", een zeer gewichMax Tak er ook steeds voor onrechte heeft men de nieteven uit om frissche lucht te tig persoon bij de geluidsstomme film met den naam gezorgd heeft, dat de man happen. De regisseur, die film-productie. „sprekende" betiteld, want in het orkest nooit een klopHet tot nu toe aanschouwde tijdens de opname geen woord geluid te' vroeg of te laat hoewel het oorspronkelijk het en gehoorde der sprekende mag zeggen, staat telefonisch plan was, i oo o/o sprekende voortbracht. film-productie heeft mij er met den operateur in verbinHoe wordt nu een Movierolprenten te vervaardigen, nog niet van kunnen overheeft men na eenige misluk- tone-film vervaardigd ? Ten ding. Ook kan men geen tuigen, dat de Amerikanen Jupiterlampen meer gebruieerste moeten de ateliers volkingen de all-talkie van de over goede „mixers" beschikproductielijst geschrapt. Van komen geluidsvrij zijn, d. w. z. ken, daar de koolspitsen snor- ken. Ue mannenstemmen klinren en dit hinderlijk geluid geen geraas van buiten af een geheel verfilmd tooneelken veel beter dan die van stuk zooals de rolprent Mary- mag in de enorme opnamehal mee op de film kwam. Dan het zwakke geslacht, een euvel, moet men er rekening mee Dugan moest zelfs de Ameri- kunnen doordringen. Vensters dat ook veel bij grammokaan niets hebben. Wat dus zijn dus uit den booze; toch houden, dat een microphooa phoonplaten voorkomt. alles anders opvangt dan het overgebleven is, noemt men moet voor de noodige frissche Het gefotografeerde beeld sound- of geluidsfilm. Hierin lucht zorggedragen worden. menschelijk oor. Voetstappen, op den movietone-filmband is hoesten en andere zachte geworden nog wel korte stukken Storend werkt ook het gesnor iets kleiner dan bij een norgesproken of gezongen, maar male film; ernaast bevindt men kan dit moeilijk sprezich de gefotografeerde mukende films noemen. ziek. Een gevoelige lichtcel Deze rolprenten worden doet in het projectie-apparaat volgens twee systemen verdenzelfden dienst als de weervaardigd: ten eerste volgens gever bij de grammophoon. Het het Movietone-systeem, waargeluid wordt door luidsprekers bij het geluid op den filmten gehoore gebracht en ook band wordt gefotografeerd; dit luidspreker-geluid is voor ten tweede volgens het Vitamij nog lang niet ideaal. phone-systeem, waarbij men Maar laat ons niet te peszich van groote grammophoonsimistisch zijn. De sprekende platen bedient. Het laatste film staat nog in de kindersysteem is goedkooper, maakt schoenen en de vele milhet zelfs mogelijk om bij een lioenen dollars, die de filmbestaande film later geluidskoningen in Amerika ter beeffecten te fabriceeren en zooschikking stelden, zorgen er als de Hofstad-film hier te misschien voor, dat het kindje lande deed, bij bestaande gramgauw volwassen is. De twee mophoonplaten, filmpjes te grootste New Yorker theaters, vervaardigen. Laat ik er echter „Het Capitol" en „Roxy" direct aan toevoegen, dat ik schijnen er echter niet op te nog geen enkele Vitaphonewillen wachten en hebben htm film heb gehoord, waarvan de spreekapparaten weer afgemuziek even zuiver was als van schaft. Ze zijn tot de stomme een normale grammophoonfilm teruggekeerd! plaat. De veelvoudige geluidsBinnenkort zullen de eerste versterking maakte ook het Duitsche sprekende films hier hinderlijk gekras duidelijk „ te lande vertoond worden. hoorbaar. Geluidseffecten zoo- Fay Wray tijdens een opname voor de sprekende film. Op de'n Misschien Een nieuwe als het kloppen op een deur achtergrond de „sound-proof'-cabine met de camera's. Daarbovei winter, een nieuw geluid.... de microphoon. De regisseur Is Richard Wallace. („Onder Alva's bewind") zijn - 23 -
*W
HET HANDIGHEIDJE
honderd gulden, een prachtig mooi> plat uurwerk ... „Maar dat is ongehoord, agent. Het is precies andersom ... Hij heeft mijn... De politieagent wenkte een collega, die in de buurt liep„Als de controle komt, zeg dan even, dat ik een gevalletje had, dat op het bureau uitgemaakt moest worden." En zich toen tot de beide beschuldigers wendend, zei hij: „Gaat u allebei maar even met me mee." „Maar agent, ik wil, dat..." „Agent, let op hem hoor, want hij... „Ja, ga nu- maar mee, ik zal wel up alles letten," zei de dienaar van den heiligen Hermandad- „VerteUen jullie het maar aan den inspecteur, die zal het wel uitzoeken." Op het bureau vertelde de agent m korte woorden wat het geval was. De inspecteur keek de beide mannen eens aan. Toen zei hij: „En wie heett er nu eigenlijk gelijk?" „Maar dat is uxh ongehoord, zei
VRIJ NAAR HET ENGELSCH
Leen Vlug had tien vlugge vingers en een ernstige grief. Zijn vlugge vingers veroorzaakten menige leegte in de zakken der voorbijgangers, terwijl zij op den boulevard flaneerden, en zijn grief veroorzaakte een grimmigen haat tegen Jim Heertje, zijn concurrent in zakkenrollen. „Het is onderkruiperswerk, dat is het," zei hij op zekeren morgen tegen zichzelf- „Hij moest, als hij nog eenig begrip van fatsoen had, van mijn terrein afblijven; hij wordt te oud voor dergelijk werk. En bovendien: de badplaats is te klein voor ons tweeën. Ons werk wordt er te weinig loonend en te riskant door. Ik grijp nu dikwijls in bijna leege zakken en steeds zit Jim mij op de hielen. En ik was er toch het eerst. Wat heeft hij er dus te maken ?" Terwijl Leen Vlug deze alleenspraak hield, was hij bezig zich aan te kleeden. Hij stropte juist zijn das, toen hij echter plotseling zijn handen slap langs zijn zijden liet neervallen en een oogenblik in gedachten bleef staan. Toen zette hij zich op zijn bed en begon, met zijn hoofd in zijn handen gesteund, na te denken. Langzamerhand klaarde zijn gezicht, dat eerst allesbehalve opgewekt stond, op en terwijl hij opstond en zijn toilet voltooide, mompelde hij: „Ik hèb het. Ik zal hem wel krijgen. Op een goeden dag laat ik een horloge in zijn zak glijden. Dat horloge met die gele wijzerplaat, dat ik de vorige week getikt heb. Dan haal ik de politie — die kent mij niet —, beschuldig hem mijn horloge gerold te hebben, en ik ben Heertje voor een paar maanden kwijt- Dat doe ik," be-
sloot hij overluid als een soort plechtige bekrachtiging zijn monoloog. Op zijn schamel dakkamertje, in een van de achterafgelegén steegjes van de badplaats, somde Jim Heertje bij zichzelf de nadeelen op, die hij door zijn collega Leen Vlug leed. „Die jochies hebben geen eigen initiatief," mompelde hij. „Toen ik zoo oud was als Leen, was het land te klein voor mij en sloeg ik mij-n slag in Chicago. Maar die lafbekken van nu zijn te stom en te bang om een stap buiten het land te doen en bederven het voor ons, ouderen, die nu eenmaal hier moeten blijven. De boulevard van een badplaats is altijd van oudsher een terrein voor de ouderen geweest. Je werkt er gemakkelijk en met weinig risico. Maar voor twee is er geen plaats. We loopen elkaar in den weg, steken bijna onze handen in dezelfde zakken. Ik wou, dat ik hem maar weg kon krijgen ..." Terwijl hij een paar dikke sneden brood met veel boter smeerde, kreeg zijn stoppelig gelaat opeens een andere uitdrukking. Zijn oogen begonnen te schitteren en terwijl hij het mes neerlegde, begon hij met de handen in zijn broekzakken de kamer door te wandelen. Een poosje daarna bleef hij voor het raam stilstaan, tikte een roffel tegen de ruit en zei toen in zichzelf: „Ja, zóó .zal ik het doen. Vandaag of morgen, als ik mijn kans schoon krijg, stop ik een horloge — dat erg platte — in zijn zak. Dan roep ik een agent en beschuldig hem ervan, mij gerold te hebben. Bij fouilleering vinden ze dan het horloge, dat ik precies kan om-
schrijven, zoodat er geen lieve vader of moeder aan helpt en Leen Vlug de bajes indraait. En dan heb ik het rijk alleen." Resoluut stapte hij op de tafel toe, greep een snee brood en hapte er met graagte in. Het vooruitzicht, Leen kwijt te raken, deed zijn gezonde .eetlust, die den laatsten tijd door de aanwezigheid van zijn concurrent niet meer zoo bijster was geweest, weer terugkeeren. Tegen een uur of elf slenterde Leen Vlug op den boulevard. Hij verveelde zich, want hij durfde zijn handen niet in de zakken der voorbijgangers te steken, uit angst, dat-ie, je kon nooit weten hoè, zelf ook gefouilleerd zou worden als-ie Jim Heertje beschuldigde, zijn horloge gerold te hebben. Een kwartiertje later verscheen Jim Heertje. Ook hij verveelde zich, want hij wilde niet eer aan het werk gaan, voordat hij zich van zijn concurrent had ontdaan. En het zou hem pas mogelijk zijn, zijn truc uit te halen, als ze met hun beiden tusschen veel andere menschen waren. Want hij wilde voor alles zéker te werk gaan. Hij volgde Leen op een behoorlijken afstand, tot hij plotseling tot zijn blijdschap zag, dat deze zich tusschen het publiek begaf, dat stond te luisteren naar de muziek van een rondtrekkenden jazzband. Geen oogenblik verloor hij hem uit het oog, en op een gegeven moment, toen hij vlak naast hem stond, liet hij ongemerkt een horloge in Leens zak glijden. Bijna in dezelfde seconde, dat de ander een horloge in zijn zak liet slippen.... Eveneens ongemerkt. „Daar betrap ik je net, hè ?" zei hij tegelijkertijd, den arm van Leen Vlug grijpend. Hij wenkte een agent, die in de nabijheid stond. „Wat is er aan de ha'nd?" vroeg deze, aan zijn woorden meer gewicht gevend door zijn handschoenen uit te trekken en zijn borst vooruit te steken. „Deze kerel, hier, agent, betrap ik er juist op, dat hij mijn horloge..." begon Jim Heertje, maar hij werd in de rede gevallen door Leen Vlug, die zei: Agent, deze man heeft mijn horloge gerold. Ik voelde zijn hand in mijn zak en merkte toen, dat ik mijn horloge kwijt was..." „Je liegt, kerel," riep Jim uit. „Hij heeft myn horloge, een horloge van
oornetinzeepen U\
if H V ■ ■ f
f r
Als gij U moeilijk scheert om dat Uw huid gauw stuk gaat en pijn doet, dan kunt gij dit geheel voorkomen, Indien gij vóór het inzeepen de huid even inwrijft met slechts #;^S% een weinig
Foto Godfried de Groot
. tLKtPLCKif/
PUROL Dooi 30 60. Tul» 80 et.
deze Hawaianspelers oogstten in Scheveningen een groot succes - 24 -
FILM FIMTHOUM ASTEN
J
A- M.teULN 11AAU. MarcellcjellcisoiiCohn i» een bekende Fransche film» en tooneelspeelster. Zij vervult de hoofdrol in de rolprent „De halsketting van de koningin . 5. W. te GELDERMALSEN. Joan Crawford is reeds eenige maanden met Douglas Fairbanks Jr. getrouwd. Hun adres is Metro-Goldwyn-Mayer Studios, CulverCity, California. K. L. te AMSTERDAM. Het adres van de Ufa is Universum Film A. G., Kochstrasse 6—8, Berlijn. U moet ook een foto insluiten, maar we vreezen, dat U zeer weinig kans van slagen hebt. H. K. te AMSTERDAM. Greta Garbo is niet getrouwd. Haar adres is MetroGoldwyn-Mayer Studios, Culver-City, Californië. EDDY H. te AMSTERDAM. Inderdaad is door eenige couranten het bericht gelanceerd, dat Bessie Love tengevolge van een auto-ongeluk gestorven is. Dit is gelukkig niet waar gebleken; zij kon na eenige dagen het ziekenhuis geheel hersteld verlaten. Zij werkt thans weer aan een nieuwe film. E. J. L. te SARANGAN. We beantwoorden slechts drie vragen tegelijk. De overige vindt II dus in de volgende nummers. Laura la Plante, Universal Studios, Universal-City. Californië. Bebe Daniels, Paramount Famous Lasky Studios, 5451 Marathon Street, Hollywood. Mary Pickford, Pickfair, Hollywood. E. B- i» BERLIJN. De gevraagde nummers hebben we aan Uw adres gezonden. Dank voor Uw aardig briefje. C. DE W. te ROTTERDAM. In ons land is slechts plaats als operateur voor actualiteits-films. We nemen aan, dat dit niet Uw bedoeling is. U zult dus naar het buitenland moeten gaan of schriftelijk solliciteeren. Schrijft U eens uitvoerig aan de volgende firma's: Aafa Film A.G.. Berlijn S.W. 48, Friedrichstrasse 223; Carl Boese Film-Gesellschaft m.b.H., Berlijn S.W. 48, Friedrichstrasse 224; Dea Film G.m.b.H.. Berlijn S.W. 48, Friedrichstrasse 246. Indien U later een goed operateur wordt,'zijn de vooruitzichten zeer behoorlijk, maar het is een moeilijk beroep. Indien U van deze firma's geen gunstig antwoord ontvangt, zullen wij U desgewenscht meer adressen opgeven. LEON H. te SCHEVENINGEN. Hierbij
Een &®DansiriJfi( ondlerl^exiacO. Een beraadslaging voor de sprekende film „Twelve Hours of Love" tusschen Perverell Marley din Steur, Basil Rathbone en Kay Johnson ^f^^TlZ^ ' en William de Mille, regisseur van de sprekende films der Metro-Goldwyn-Mayer.
Jim Heertje. „Ik word behandeld, alsof i'jt de zakkenroller ben, en " Dat ben je ook," onderbrak Leen Vlug hem- „Hij heeft mijn horloge, mijnheer de inspecteur. Ik heb het gevoeld, dat hij het uit mijn zak haalde... Laat u hem maar fouillceren." „Fouilleeren!" schreeuwde Jim Heertje'.' „Dat is de man, die gefouilleerd moet worden, mijnheer. Ik wil, dat... „U heeft hier niets te willen," viel de inspecteur hem ongeduldig in de rede. En toen^zjeh tot den agent wendend, zei hij: „Fouilleer ze maar allebei■ Tien minuten later bracht de agent hen alle twee terug. Ze keken met hun drieën of ze dat oogenblik voor hel eerst . op de wereld waren. Zóó onnoozel„En?" vroeg de inspecteur. „Niets gevonden, mijnheer. Geen enkel horloge." „Maar ik ben er zeker van, mijnheer,' zei Jim Heertje, „dat..." „Hij heeft mijn horloge aan een hand langer gegeven, mijnheer, want ik heb zijn hand in mijn zak gevoeld- Ik weet het zoo zeker, als ... De inspecteur wendde zich tot den agent. „Vertel ze, waar de uitgang is," zei hij veelbeteekenend. Deze deed wat hem bevolen werd, en toen hij weer in de kamer van den inspecteur terugkeerde, zei hij: „Dat is me ook een eigenaardig geval,\ mijn heer." „Heel eigenaardig," was het antwoord- „Het leek wel een afspraak. Ken jij ze soms?" „Neen mijnheer." De agent stak zijn hand in zijn zak om zijn zakdoek te krijgen. „Ik heb ze geen van beiden ooit eerder ge... Eh, wat is dat nou.-"' De inspecteur keek gepuzzeld naar de hand van den agent, waarin twee gouden horloges lagen: Tijdens het fouilleeren hadden Leen en Jim geen uitweg meer gezien en de corpora delictorum in den zak van den agent doen verdwijnen • • ■ Onnoodig te zeggen, dat ze na dit avontuur allebei van den boulevard verdwenen. - 25 -
FILM-ENTFIOUSIASTEN de j^viaagde adtcs»cii. Uaviii Lee, W-uucr Bros Studios, 5842 Sunset Bid., Hollywood, Wat en Half Wat, Dansk Filmindustri, 42 Vimmelskaftet, Kopenhagen, Charley Chaplin, 1416 La Brea Avenue, Hollywood. M. DE. W. te AMSTERDAM. Louise Dumont en haar echtgenoot Gustav Lindemann vormen de directie van het Duesseldorfer Schauspielhaus. Jan C. de Vos Jr. is gescheiden. Cor Ruys zal het volgende seizoen weer naar Indié vertrekken. Dank voor Uw aardig briefje. Het doet ons genoegen, dat U zoo spoedig antwoord van Henny Porten mocht ontvangen. SYLVIA V. te DEN HAAG. Marcella Albani is den 7en December jarig. Zij is van den regisseur Guido Schamberg gescheiden. Haar adres is Berlijn, PauVbornerstrasse 13. Jean Bradin is den 30sten Mei te Parijs geboren. Zijn adres is Berlijn, Kaiserin Augustastrasse 72. Lil Dagover is den 30sten September te Madiven op Java geboren- Zij woont Berlijn Westend, Arys Allee 4. We beantwoorden nooit meer dan drie vragen in één nummer. L. H. te DEN HAAG. Het adres van Hans Adelbert von Schlettow is Berlijn O. 17, Grosse Frankfurterstrasse 4. Hij is niet va^t aan de Ufa verbonden, werkte echter in zeer veel Ufa-films mede. MIA D. te ROTTERDAM. Inderdaad is Betty Amann in Duitschland geboren. Voordat haar eerste film („Asphalt") vert;iond was, verspreidde zij het bericht, dat zij in Amerika geboren was. Toen de film echter enorm succes bleek te hebben, vond zij deze buitenlandsche afkomst niet meer noodig en vertelde zij de waarheid. Thans zijn de Duitschers trotsch op hun nieuwe ster. D. L. te SCHIEDAM. Luciano Albertini is getrouwd. Zijn vrouw is echter geen actrice. E. K. te DEN HAAG. Het adres van Pola Negri is Elstree Studios, Hersfordshire, Engeland. Zeker, het gebeurt, dat artisten niet mededeelen, dat zij getrouwd zijn, daar zij de meening zijn toeßedaan, dat een getrouwde filmster nooit zoo bemind is als een ongehuwde. Mijns inziens is dit een kinderachtig idee. G. H. te AMSTERDAM. De filmster Eva von Berne was slechts zeer korten tijd in Hollywood. Zij speelde daar eenige films voor de Metro-Goldwyn-Mayer. Zij is in Weenen geboren en bezocht geen filmschool.
:M
■■
^"
„En de oudere leden van uw gezd schap?" . „Daaronder is met veel mutatie-Wij bestaan nu bijna i2V2 jaar, en er is eigenlijk altijd weinig mutatie geweest. Wij memoreeren den terugkeer van Theo Frenkel en Lily Bouwmeester na bun Indische tournee. En het vertrek van Fientje de la Mar, de gaste yési verleden jaar. Wij gedenken HaarAude in Het graf van den Onbekenden Soldaat. Maar vooral: haar Mary Dugan.. Ook spreken wij nog even over het meuwe repertoire- Er staat weer een stuk voor twee personen op: Monsieur CamberthUr. Die twee personen zullen dezelfde rijn ais indertijd in 's Morgens, 's Middags, 's Avonds. Cor van der Lugt Melsert en Annie van Ees. Maar er heeft een klok geslagen, die tot de repetitie roept- Die repetitie is in het ,;Gebouw" op den Zwarteweg: wegens de tooneelverbouwing. Ik loop nog even mee- Gek: Caesar in bruin colbert — Brutus en Cassius met boordjes en zelfbinders- Flavius heeft keelpijn; zou hij er Emser of Wybertjes voor slikken? JAN VAN KASTEEL
b9 DEN DIPECTEUC^fe^
//ROTTCDDAMSCM ^ MOrSTADTOONCEL
I
Heft ©eihiftipaaip vam euer iLtagjft MeDserft-vasn Ees Op Marlot. Meneer is niet thuis. Mevrouw wel, ja. Maar over algemecne dingen van het gezelschap... „Ik zou misschien heel domme dingen zeggen. U kunt dat heusch beter met mijn man behandelen." Een mislukt bezoek. Maar die paar zinnetjes, dat was: Annie van Ees. En nu, na veilige afspraak, op het kantoor van het Rotterdamsch-HofstadtooneelEerst tóch nog wachten. De directeur heeft het druk; na de post en vóór de repetities: besprekingen. Maar ten slotte gaat de deur open. Wij staan oog in oog, hand in hand- Merkwaardig altijd, zoo'n eerste persoonlijke ontmoeting met iemand, dien je als figuur reeds lang kent. .. ,,Een cigaret ?" „Dank u. Ik rook niet." „Gelukkig mensch!" prijst de gastheer, en .. . -steekt zelf smakelijk op. Ik herken: Cor van der. Lugt, denzelfde van op de plankenWij raken dadelijk in gesprek over Octoberdag van Georg Kaiser, dat op het repertoire is genomen. Een prachtig stuk! De geschiedenis van een meisje, dat de werkelijkheid wel kent, maar toch buiten de werkelijkheid om haar liefde beleeft. En dan gebeuren er, naar gewone maatstaf gerekend, rare dingen. In den oorspronkelijken vorm van het stuk zelfs een moord- En toch: het meisje beleeft iets van het allerbeste en allermooiste, dat op aarde beleefd kan worden; iets heiligs. Een prachtig stuk — maar wonderlijk„De groote vraag is, hoe het publiek
FIE CARELSEN
FOTO CORBT
hel stuk zal ontvangen," zegt Van der Lugt. „Zullen de menschen bij den buitenkant blijven staan, en het veroordeelen — of zullen zij ook de diepere beteekenis verstaan ? Dat zullen wij moeten afwachten-" „In ieder geval is het stuk zwaar te spelen." „Jal Vooral de rol van het meisje-" „En dat zal zijn -. - ?" „Annie van Ees." Haar man zegt het niet in blijde glorie. Integendeel vertelt hij van de moeilijkheden, die hij altijd heeft, om haar en zichzelf buiten allerlei stukken te houden. „En dan blijft er tóch nog meer dan genoeg over! Wij gaan ook De kleine Johannes van Frederik van Eeden spelen; dat zal mijn vrouw dan óók doen-" „Van wien is de tooneelbewerking ?" „Van Ijs Vissel- Maar alles gaat in overleg met Van Eeden- Hem hebben wij ook geconsulteerd over de bezetting van de titelrol; hij ziet het graag zóó- Eigenlijk laat ik zoo'n typisch jonge rol liefst ook aan de jongeren over- Ik heb altijd graag aan de jongeren een kans gegeven met grooter werk; in Julius Caesar, waarmee wij dit jaar openen, is dat ook weer gebeurd- Maar iedere rol stelt zekere eischen van begaafdheid, rijpheid, kunde, toewijding- En zoodoende kom je toch niet voor iedere jonge rol onder de jongeren klaar." „U krijgt er toch ieder jaar jongeren bij ?" „Ja. Wij hebben er ook niet bepaald méér noodig, maar beteren zouden wij wel kunnen gebruiken."
PIET BRON
• ANNIE VAN EES
Foto y«n der Hljk 27
LOUIS VAN G.
-
■
DE DERDE MUZE KARARTERTEEHtMÜSJC.
H
et zal eiken liefhebber van het tooneel interesseeren eens iets over karakterteekening te hooren. Hiertoe heb ik uit de tooneel-literatuur een voorbeeld gekozen van den allereersten rang, dat ons in staat zal stellen, uit te maken hoe den juisten blik in de ziel van een bepaald persoon te werpen en hoe een dergelijke rol te spelen. Het voorbeeld, dat ik koos, is uit het meesterwerk „De Rechter van Zalamea" van den grooten Spaanschen dichter Don Pedro Calderon de la Barca- — Luister: Een schurk van een kapitein, Don Alvaro, is bij een rijken landbouwer Pedro Crespo ingekwartierd- Tegen den wil van Crespo in tracht hij kennis te maken met diens schoone en deugdzame dochter. De oude landbouwer weet dit met geweld te beletten- Daardoor komt het geheele huis in rep en roer, zóó zeer zelfs, dat de buren voor de deur te hoop loopen. Dit geschiedt juist op het oogenblik, dat de opperbevelhebber. Don Lqpe de Figueroa, voorbij komt. Met den degen in de vuist treedt deze de woning binnen. Ofschoon hij de oorzaak van den twist niet kent, beveelt hij den kapitein het huis te verlaten en geeft den landbouwer Crespo te kennen, dat hij zelf bij hem zijn intrek wil nemen. Crespo rekent zich dat tot een hooge .eer en knoopt terstond een druk gesprek met den opperbevelhebber aan. Dit gesprek nu toont de grootheid van het karakter van den landbouwer. Luister slechts: Crespo. Ik zeg u duizendmaal dank. Don Lope, zoo te goeder ure bij mij te zijn binnengetreden. Gij hebt mij voor een groot ongeluk bewaard. Don Lope. Hoe zoo? Crespo. Well Ik had dien kerel,ware hij nog een stap verder gegaan, dadelijk overhoop gestoken. Don Lope. Ge zoudt u nog wel eens bedacht hebben; ge begrijpt toch wel, dat ik het gedaan zou hebben, al had ik met een generaal te doen gehad I • Don Lope. Maar ge begrijpt toch wel, dat ge dan met mij te doen kreegt en dat ik den eersten boer den besten, die den minsten mijner soldaten durft beleedigen, op slag laat ophangen ? Crespo. Maar ge begrijpt toch wel, dat ik den eersten soldaat den besten, indien hij mij zóó in mijn eer zou aanraden, op slag hetzelfde doe? Don Lope. -Maar ge begrijpt dan toch we], dat gij, zijnde wie gij zijt, den last die u veroorzaakt wordt, gelaten op uw schouders moet nemen? Dansinstituut „LILY OROODET" Koninginneweg BS, Tel. 20887, Amsterdam (Speciaal voor privé- en besloten clublessen) Nieuwste variaties Moderne Dansen Afzonderlijke afdeeling voor Rhythmische Gymnastiek, Operatic, Musical Comedy, etc.
Crespo. Maar ge begrijpt toch wel, dat ik voor den Koning, mijnen Heer, dien God duizend jaren schenke, alles, goed en bloed, over heb, — maar niet mijn eer? De eer is het eigendom der ziel, en mijn ziel behoort alleen aan God. De eer is het eigendom der ziel. Deze woorden zetten de kroon op Crespo's fiere taal, een taal, in staat het gevoel van eigenwaarde te doen ontwaken tot zelfs in het gemoed van hen, die alle eigenwaarde verloren hebben. Maar wat te zeggen van het talent, dat zulke karakters ontwerpt en ze tot het einde toe weet door te voeren — en hoe zulk een karakter uit te beelden ? (Wordt vervolgd.) VICTOR.
Als volgende zaal komt bovengenoemd^ gebouw voor een bespreking aan de beurt. Schrik niet, waarde Lezer, wanneer ik zeg, dat Gebouw Amicitia te 's-Gravenhage uit liefst 27 zalen bestaat, w.o. een volledige bioscoop-, cabaret-, tooneel-, muziekzaal en nog vele andere grootere en kleinere zalen en bovendien een openlucht-theater, hetwelk plaats biedt aan ongeveer 1000 personen Daar de belangstelling voor het openlucht-theater voorloopig nog gering is, mede door het ongestadige Hollandsche zeeklimaat, bestaan er plannen, hiervoor in de plaats een groote tooneelzaal te bouwen. Dit zou een goede oplossing zijn, daar men in dit gebouw, niettegenstaande het groote aantal zalen, toch gebrek heeft aan een „goede" tooneelzaal. De tooneeloppervlakte bedraagt 6 X 7V2 Meter, de speelruimte is slechts 5 Meter breed en 31/2 Meter hoog. De electrische verlichting bestaat uit een voetlicht met gekleurde lampen, geen bovenlichten, slechts twee schijnwerpers óp benevens twee vóór het tooneel. Een - 28 -
STIK KEN VOO« DIIETl ATV TEN
Boezemvrienden. Blijspel in 4 bedrijven van Ludwig Fulda, 4 dames en 5 Heeren. Uitgegeven bij het Tooneelfonds Heynis Tszn., Zaandijk. Een geestig geschreven blijspel, waarin 4 „boezemvrienden" gezworen hebben nooit in het huwelijksbootje te zullen stappen om tenslotte toch alle vier voor de macht van Cupido te zwichten. De 4 Heerenrollen èn hun bijbehoorende Dames zijn elk op zichzelf scherp geteekencj, hetgeen het spelen vergemakkelijkt. Men zorge er voor, den eenigszins ernstigen draad, welke er doorheen loopt, n.1. tusschen den schrijver en zijn typiste, niet te zwaar op te vatten. Ook hier moet het een blyspel blijven.
primitieve belichting dus, doch net voldoende voor de kleine oppervlakte. Men hedft de beschikking over vijf decors, waarvan twee nieuwe kamerdécors, gemakkelijk verplaatsbaar; een luik inden tooneelzolder vereenvoudigt het changeeren. Ter weerszijden van het tooneel bevinden zich twee hokjes, welke echter geen aanspraak mogen maken op den naam kleedkamers. De zaal biedt plaats voor ongeveer 300 personen en is in zeer moderne kleuren geschilderd. Een flinke hall en ruime foyer maken een goeden indruk. Laten wij hopen, dat de plannen voor de nieuwe, naar de eischen des tijds ingerichte tooneelzaal spoedig in vervulling mogen gaan. HENRI A- VAN EIJSDEN Jr.
Zenuwstillend en zenu wsterkend is de werking van
MIJNHARDT'S zenuwtabletten Olazen Buisje 75 et. Bij Apoth. en Drogisten
VAM
KATIiAQlNA bUSM
Wat beteekenden voor hem die drie dagen in het verleden, lang voor ze elkander kenden! Dat ze gansch en al de zijne was, met lichaam en ziel, daaraan bestond niet de geringste twijfel. Was er zulk een gek of puritein denkbaar, die afstand zou willen doen van 's levens vreugde terwille van zulk een fout. De buitengewone moed en oprechtheid, die haar gedrongen hadden hem alles te vertellen, stelden hem volkomen gerust voor de toekomst. Weg met alle drogredenen! Geen enkele zou op hem invloed uitoefenen! Hij had een krachtigen, vrijen, eerlijken geest gevonden. De werkelijkheid had het pleit gewonnen en voor altijd. Met den schijn was het gedaan. Hij stond op en trad op haar toe en drukte haar weer in de armen. Zich neerbuigend kuste hij haar voorhoofd, als wilde hij haar zegenen. „O, mijn schat! Dacht je, dat dit ons scheiden kon ? Dit afzichtelijk spookgedrocht uit lang vervlogen dagen! D\vaas kindje. Je weet niet hoezeer ik je "liefheb! Ver boven al het aardsche. Liefste, ik huldig je grooten moed. Ik acht je waarheidsliefde hoog. Ik wil je 'met mij voeren als mijn aangebeden vrouw, de meesteres van mijn huis. Katharina, mijn alles. Zeg mij, dat alle zorgen voorbij zijn. Laat ons beiden een hemel vinden hier op aarde en al het overige vergeten." Katharina, door aandoening overmand, lag bleek en machteloos in zijn armerf. Zij was niet in staat een woord te uiten, maar in haar hart was zij blij, dat zij de kracht had gevonden om de waarheid te zeggen. Vreugde doodt niet. Onder de hartstochtelijke liefkozingen van den hertog begon het warme bloed weer door haar aderen te stroomen. Bij den laatsten gloed der ondergaande zon hadden zij elkander gevonden. Gelukkig! Want het eenige goddelijke in deze droevige, dwaze wereld is liefde.
\
HOOFDSTUK XXXIII. Het was meer dan een maand geleden, dat op het eind van Juli 1914 de klokken geluid hadden op al de landgoederen van den hertog, om de geboorte te verkondigen van den erfgenaam, den jongen Markies van Valfreyne. En nu was het juist een jaar geleden, dat Katharina hertogin geworden was. En welk een jaar in het leven eener vrouw. Dagen en weken en maanden van geluk, van steeds toenemende overeenstemming en inniger verstandhou ding met iemand, van wien elke daad en gedachte eerbied en liefde afdwong. Na verloop van tijd was hun verbintenis meer en meer geheiligd geworden en het was zooals Katharina op een morgen zeide: „Mordryn, wij zijn evenals Rochester en Jane Eyre, geen moderne menschen, omdat wij geen minuut lang elkander
missen kunnen — alleen ben je gelukkig, niet blind." Het was een waarachtig huwelijk, en Lady Garribardine kon tevreden zijn- Zij was trotsch op de wijze, waarop haar protégé haar taak als hertogin vervulde en zij verheugde zich in het geluk van haar voormaligen minnaar. Want hun verbintenis was in alle opzichten een volmaakt gelukkige en de geboorte van een zoon had de kroon op alles gezet. Het was voor den hertog een voortdurende bron van vreugde Katharina gade te slaan en te zien, hoe zijn geloof in haar ten volle gerechtvaardigd werd — op te merken met welk een edele waardigheid zij de plichten, aan haar hoogen stand verbonden, vervulde. En telkens, nadat bij de een of andere gelegenheid een buitengewone inspanning van haar gevorderd was geworden, snelde zij in zijn armen en liefkoosde hem en vroeg of hij tevreden was en of zijn Bedelhertogin al zijn wenschen had vervuld! Dit jaar van volkomen geluk had Katharina toegerust met nieuwe, edele gaven. Haar bevalligheid, lieftalligheid en vriendelijkheid betooverden allen, die haar zagen. Lady Garribardine bleef haar in alles tot voorbeeld strekken, De wereld had een negendaagsch wonder beleefd, toen het engagement werd aangekondigd, maar zooals de oude gravin terecht beweerde, welk nut zou het gehad hebben, dat zij deze al die jaren haar ijzeren hiel op den nek gezet had, wanneer zij haar nu niet het zwijgen kon opleggen- Daardoor werd Katharina's intrede in de wereld heel wat gemakkelijker en ondervond zij slechts weinig tegenwerking. Onder Lady Garribardine's vleugels bracht zij bezoeken aan al de bloedverwanten van den hertog en door haar eigen takt en rustige waardigheid ovetwon zij aller vooroordeel en verwierf zij hun vriendschap. „Zij is niet van voorname geboorte," zei de gravin gewoonlijk, „maar ik weet wie zij is. Jelui behoeft je dus daarover niet te bekommeren. Ik- stel mij voor haar aansprakelijk." Aldus kwamen de meest romantische en fantastische geruchten in omloop, en Lady Garribardine schreef in September na de huwelijksvoltrekking aan Gerard Strobridge in Rusland het volgende:
BEZOEKT HEI
LUXOR PALAST ÏE ROTTERDAM - 29 -
FENNY GUBBELS te Hilversum, die het vorige jaar het winnende paar in de Danscompetitie Hellemond-Vonk heeft getraind.
„Ik gaf aan Bronson strenge bevelen, G, dat er beneden geen praatjes mochten uitlekken en dat er aan de nieuwsgierigheid van niemand mocht worden voldaan. Ik geloof, dat ik mij op hun trouw verlaten kan en op hun groote genegenheid voor het meisje zelve. Ik ben dus vrijwel verzekerd van hun medewerking. Haar familie was het groote struikelblok. De zusters uit Amerika schreven gevoelvolle brieven in het besef, dat de groote scheiding daar was. Gelukkig hadden die te Bindons Green haar zelf buiten hun kring gesloten, omdat zij volgens hun meening een „dienstbare" was. Enkele dagen nadat het bericht in de courant was opgeno men, ontving Mordryn een brief van haar schoonzuster, een merkwaardig staaltje van vromvelijke afgunst, waarover wij ons allen vroolijk gemaakt hebben. Zij schreef hem, dat zij daar hij ongetwijfeld door Katharina Bush om den tuin was geleid ~ zich verplicht gevoelde hem in te lichten aangaande laatstgenoemde! Grooten nadruk werd door haar gelegd op het feit, dat de grootvader slager was geweest- Zij be treurde het ten zeerste zelf een verbintenis te hebben gesloten zoo ver beneden haar stand, maar daar zij het onaangename hiervan ondervonden had, wilde zij den hertog waarschuwen! Ik zelf heb dien brief beantwoord, alsof ik zijn secretaresse was, en haar medegedeeld, dat Zijne Genade door Miss Bush zelve van al deze feiten op de hoogte was gebracht, en dat de hertog met de verschuldigde waardeering voor het motief, dat haar noopte hem een dergelijk schrijven toe te zenden, haar zijn dank betuigde, met het verzoek in de toekomst van dergelijke mededeelingen verschoond te blijven! Hiermede is dit alles gelukkig voor goed afgedaan, en Katharina kan haar weg gaan, zonder verder lastig gevallen te worden. Mordryn is smoorlijk vefliefd op haar en zij op hem- Hij ziel er tien jaar jonger uit. Hij overlaadt haar met ge schenken en ik heb nooit een man zoo trotsch gezien, als hij, toen hij mei zijn jonge, mooie hertogin aan den arm op den trouwdag door de gangen schreed zijner woning.
MIJN oractoE Wflv EEN VERHAAL UIT DEN TIJD TOEN DE CZAAR NOQ OVER RUSLAND HEERSCHTE DOOR
RICHARD H. SAVAGE.
IMËID1NU. Het is óns gelukt om met den uitgever fan het boek, dat eertijds terecht zoo veel opgang maakte, een overeenkomst te treffen, waardoor Wff Savage's spannenden roman in zfjn geheel in „Hel Weekblad" als feuilleton kunnen opnemen. De toestanden daarin behandeld, zullen de enorme omwenteling, welke in onzen tyd tot stand kwam, begrypelyker maken. „Mijn officieele vrouw", hoezeer ook gebaseerd op historische feiten, is ook als verhaal vol spanning. Wy twyfelen er dus niet aan dat onze lezeressen en lezers er gaarne kennis mee zullen maken of het herlezen. DE REDACTIE HOOFDSTUK I.
De Bruid. Wij huiverden allen in de koude winterlucht, terwijl de ratelende wielen ons door de vlakten van Oost-Pruisen voortrolden. Onze lange sneltrein naderde het grimmige oude Koningsberg. Hoeven en dorpen, wouden en beken, moerassen, en rivieren vlogen in wilde vaart voorbij. In reisdekens gewikkeld, gemakkelijk gezeten in de zachte kussens, hielden de reizigers uit alle landsiv-kcn zich bezig met rooken, dutten brommen of praten, al naar den bij/onderen lust van de leden van dit bonte gezelschap. Ik had weinig van mijn mede-reizigers gezien, want de indceling in afzonderlijke wagens belet in Duitschland de onderzoekingstochten door den trein, die wij in Amerika ondernemen. Het ongewone uur van middernacht is uitgekozen voor het vertrek van den sneltrein van Berlijn naar St.-Petersburg. Terwijl ik mij naar het station in de Friedrichstrasse begaf, had ik nog een half uur om mijn vrienden-in de Russische hoofdstad kennis te geven van mijn vertrek uit Berlijn, en een doorreisbiljet te nemen via Eydtkuhnen naar het nieuwe Parijs aan den oever der Newa. Nu, een nacht in een weelderig ingcrichtcn coupe eerste klasse was
Nou, Piepa, wat denk Je van de sprekende fllm? Ik weet het niet; ik héb er nog geen O^ iy,( .j een gehdordl,
niet erg voor een oud-militair, als ik! Ik bereidde mij op mijn Russischen tocht voor met een goede reisdeken, een handvol van de minst slechte sigaren die ik krijgen kon, een ,paar deeltjes Tauchnitz en eenige Fransche romans als pikante saus bij het overige. Een groote veldflesch werd gevuld en zorgvuldig in den zak van mijn warmen ulster geborgen. Het was half October en in den maneschijn zag het schrale, steenachtige veld er hongerig uit, alsof al wat leefde, was doodgevroren. Mijn reismakkers waren twee knappe, flinke Russische officieren met blanke handen vol juweelen ringen, die naar hun geboorteland terugtrokken na een bezoek aan Parijs te hebben gebracht. Ik maakte het mij gemakkelijk op de breede, zachte bank aan mijn kant van den coupé en viel spoedig in slaap, terwijl mijn buren zich bezig hielden met het rollen van sigaretten en het praten ocer winkels en over meisjes met wie zij kennis gemaakt hadden. Bij het aanbfeken van den dag ontvingen ons de oude wallen van Königsberg (de plaats waar de Pruisische vorsten gekroond werden). Langs en over grachten kwamen wij door zwaarversterkte vestingwerken, langzaam in het hart van de laatste groote stad van Pruisen bij de Russische grenzen. Na het ©ntbijt namen mijn militaire medereizigers opnieuw hun toevlucht tot de genoegens van het „baccarat" en hun eeuwige sigaretten. Uit hun gesprek vernam ik, dat zij waren kapitein Gregory Shevitch en luitenant Alexis Michaelovitch van de ,,bloem van het leger": de Russische keizerlijke garde. In het eigenaardig goede Fransch van hun natie spraken zij over algemeene onderwerpen, terwijl de wisselende kaarten de laatste bestemming aanwezen van het geld, dat niet in Parijs uitgegeven was. In mijn boek kijkend en mijn sigaar genietend, stelde ik als gewezen Amerikaansrh |officier veel belang in hun gesprek, daar ik hun romantisch land
Maar ik heb Je gisteren toch gezien bty de vertooning van een sprekende fllm ?
voor de eerste maal bezocht. Terwijl ik traag de bladzijden omsloeg, hield ik mijn ooren open. Zij bespraken de benoeming tot hoofdder Russische geheime politie van een gevreesden bullebijter, wiens boosaardigheid bekend was. Deze heer, hoewel Duitscher en niet van Slavische afkomst, had een onbepaalde macht, zelfs in dit despotische land. Uit zijn verborgen nest in St.-Petersburg trof de onzichtbare hand van dezen Machiavelli ieder, dien hij wilde. Zijn hooge rang, groote macht en gewichtige betrekking gaven hémvrijen toegang tot den czaar: overal waar zijn bliksem trof, was het in diens verheven naam. „Gregory," zei Alexis, „men heeft mij verteld, dat de Nihilisten tegenwoordig druk in de weer zijn en met alle macht hun best doen om hun gemeenschap per post en telegraaf te herstellen, die Loris Melikoff afsneed." „Dat is zoo," antwoordde Gregory, terwijl hij in zijn kaarten keek met de zucht tot winstbejag van een slimmen Rus. „Die arme duivels kunnen onze grenzen niet over zonder gevaar te loopen, levenslang naar Siberië gezonden te worden, of nog erger. Het nieuwe hoofd der politie is zoo wijs als Bismarck en zoo sluw als Vidocq." Gregory rolde nadenkend zijn sigaret en fluisterde: „Zij moeten nu een wanhopige poging wagen, om op een of andere manier over de grenzen te komen. Zij moeten noodzakelijk de gemeenschap weer herstellen. Zij moeten een nieuwe code vaststellen van teekens en cijferschrift of hun samenzwering voorgoed opgeven. Geld hebben zij in overvloed en zeer slimme agenten ook." „Dat is waar," stemde de ander toe, terwijl hij gaf. „Mijn oom, de ambassadeur, heeft mij verteld, dat er onder' ons telegrafistencorps leden van hun verbond zijn, en die zijn voor hen natuurlijk van onberekenbare waarde." „Al zijn zij ook nog zoo slim," antwoordde Gregory, „het nieuwe hoofd der pohtie is nóg slimmer. Hij lacht ze allemaal uit." „Tenminste, als zij hem niet eerst vermoorden," zeide Alexis, zijn winnenden kameraad met een gesmoorden vloek een handvol gekreukeld bankpapier overreikend; het liep hem eirg tegen. Gregory lachte, terwijl hij de roebels natelde en in zijn zak stak.
^Ä'B
Ja, maar my n vrouw was btf me dus kon. ik geen woord van de fllm verstaan!
~1
t fe
*
gagglaïiaS
BELANGRIJKE
, - 30 —
Zooals U bekend, ontvangt elke abonné, welk een nieuwe abonné aanbrengt, als premie een boek. Het enorme dat wij daarmede hebben, heeft ons aanleiding gegeven nog ie gaan. Wij hebben thans de hand gelegd op eene serie boeiende romans, mooie" gebonden boeken, waarbij er zelfs zijn met een inhoud van ruim 350 bladzijden. Bovendien ontvangt elke abonné, welke IQ nieuwe abonné s heeft aangebracht, een aardig boekenkastje ter opberging van deze serie.
XJjiSM:iu'.ï.':-t
51 ■
■-
♦♦■
TEKST EN MUZIEK VAN JAMES COHEN VAN ELBURG Uit het Repertoire van en opgedragen aan wylen Jean-Louis PisUisse
Moderate? a-^a.1
m
vromtewQ joh£,]e.venB. fot.tyen b\\j.
J3.
Vn
5f
r
4-^.
*
DASQueTTfe
I/FA
w
$
f
x] wat ou,.. wit; de veer..tyvcor.. hij.
T
UNA
-£i
rr
We z it. teninnhoeK \e\mtcWic rejitäu-
m
B£Ê3
lil
>^
*
,
.runt,
jiftgߣt
Ä-
r ^
*#
% Lr rj' j
5
Mijn vrouw is nog Jons', levenslustig en blij; Ik ben al wat ouwer, de veertig- voorbij. We zitten in 'n hoekje van 't chic restaurant, 't Is kwart over achten: diner-dansant I 'n Aperitif, dan hors-d'oeuvre-varié, M'n vrouw eet niet veel, maar ik doorgaans voor twéé! Maar nauwelijks is de consommé geserveerd. Of m'n vrouw wordt reeds voor 'nblues g'inviteerdl De wacht heel gedwee, maar m'n soep die wordt koud. Nu komt er 'n tarbot, waar 'k dolveef van houd. Net zal ik beginnen, dan roept zij heel blij: „Hè, mannie, 'n charleston! Dans jij die met mij 1" Hoewel 'k 'n geweldigen eetlust bezat. Heb 'kkwart over negen nog haast niets gehad; Want nauwelijks breng ik 'n hap naar m'n mond. Of 'n shimmy weerklinkt en ik spring weer in 't rond.
P
m
■
^
s^aa 3K
't Wordt later en later, maar voor je fatsoen En ook voor je vrouwtjelief moet je wat doen... Nu komt er 'n kippetje, heerlijk en maisch. Maar ik krijg er niets van: ik dans weer: 'nwalsl 't Diner is ten einde, m'n keel is nog droog, M'n maag is nog leeg, maar de rekening... hoog! Nu wjl ik van 't dessert toch nog minstens 'n banaan. Maar ook daar blijf ik koud van, de fox-trot vangt aanl M'n vrouw is naar bed, maar ik kan nog niet gaan. Ik zoek in 't buffet of ik daar niets zie staan. En als iedereen slaapt in het nachtelijk uur. Eet ik rammelend van honger.., 'n haring in 't zuur [ Daar kan ik niet tegen... in eindelooze rij Gaan haring en tarbot mij dansend voorbijl En krimpend van maagpijn, roep ik: „Ik zwéér, Zoo'n diner-dansant, dat is ééns, maar nooit weer F'
Nadruk verboden — Voor beroepsartisten verboden voor te draqen
;
:M
■
.
ZOMERTIJD: GRAMOPHONE-ÏIJD!!!
DE ..HIS MASTER'S VO IC
KOFFERGRAMOPHONE >
WAARBORGT U DUURZAAMHEID EN FRAAIEN KLANK! In blauwe, roode, grijze of groene In fijn rood leder met uitvoering met zwaar vergulde monteering f 123.nikkelen monteering f 100.— FRANCO DOOR NEDERLAND BIJ:
In zwarte uitvoering met nikkelen monteering f90.—
N.V. WILLEM SPRENGER'S
GRAMOPHONE-HANDëL
HoofdmagazUn: PASSAGE 46. Filialen: L.v. MEERDERVOORT 60a en 453, DEN HAAG •C:
Specialiteit in „HIS MASTER'S VOICE" TROPEN-ORAMOPHONES. flMHB|MjMBBfiHBM~HHHUaMMniMn«BMBHHd|
Redactie en AdmlnUtratie: Oalgewator 23. Letden. Tel. 700
Gegarandeerde overkomst
'His MasterWbice" PORTABLE
£Ä
j/
SêÜÈK» ^!2pWcci?e ëokl C&