Uitgebreide Reisbeschrijving (let op: data onder voorbehoud van beschikbare vluchten!) (alle foto’s: P. Bruijsten) Dag 1, 16 oktober: Van Schiphol naar Johannesburg We verzamelen met de Nederlandse reisleider op Schiphol en checken in bij Swissair. Na een korte overstap in Zürich vliegen we naar Johannesburg. Dag 2, 17 oktober: Aankomst in Johannesburg, doorreis naar Wakkerstroom In de ochtend arriveren we op Tambo International Airport. Daar worden we opgewacht door onze Zuid-Afrikaanse gids en chauffeur met bus om vervolgens direct naar het plattelandsdorp Wakkerstroom te rijden voor een verblijf van twee nachten. Dit schilderachtige dorp is omgeven door ongerepte hooggelegen graslanden die rijk zijn aan endemische vogelsoorten. Velen daarvan worden bedreigd door de voortgaande vernietiging van hun habitat. De middag zullen we doorbrengen bij de Bruinflankvliegenvanger zeer vogelrijke moerassen vlak bij het dorp. Dit is een toevluchtsoord voor watervogels en biedt de kans op een aantal schaarse of lokale soorten. Smaragdpurperkoet, Kaapse Casarca, Kaapse Slobeend (bijna endeem), Kaapse Rietzanger, Valleigraszanger en Kaapse Wever (endeem) komen geregeld voor en met wat geluk treffen we ook Afrikaanse Watersnip en Afrikaanse Waterral aan. Zeldzaamheden die hier zijn gezien op eerdere reizen zijn het Kleinst Waterhoen en de Roodborstral. Dag 3, 18 oktober: Wakkerstroom en omgeving We zullen via het netwerk van onverharde wegen vanuit Wakkerstroom de graslanden, rotspartijen en kloven van dit unieke gebied verkennen op zoek naar Kaapse Ibis, Stanleys Kraanvogel (Blue Crane, Zuid-Afrika’s nationale vogel), Blauwe Trap, Kaapse Grondspecht, de zeer zeldzame Botha’s en Sporenleeuwerik (de laatste wordt gezien als 's werelds meest bedreigde leeuwerik), Roodsnavel-, Oostelijke Langsnavel- en Oostelijke Klapperleeuwerik, Bergtapuit, Langteenrotslijster, Kopjes- en de zeldzame Geelborstpieper, Tweekleurige Glansspreeuw en Geelkruinkanarie. Alle tot nu toe genoemde soorten zijn overigens bijna of geheel endemisch! Rood- en Grijsvleugelfrankolijn (endeem) komen veel voor in de natte graslanden, evenals de Kwartelastrild. Verder hebben we een grote kans op de prachtige Grijze Kroonkraanvogel. Ook kunnen we de Witstaartgnoe (endeem!) aantreffen en de Blesbok. Kleinere zoogdieren die we hier kunnen zien zijn de Vosmangoeste en de zeldzame Kaapse Vos. Een andere interessante bewoner van deze graslanden is het Stokstaartje. We hebben een grote kans op het vinden van familiegroepen van deze bijzondere dieren. Grote Kraaghoningzuiger Dag 4, 19 oktober: Van Wakkerstroom naar Himeville Dit is vooral een reisdag, naar de legendarische Drakensbergen. We zullen de dag echter beginnen met een korte zoektocht naar sommige nog ontbrekende soorten rondom Wakkerstroom.
Afhankelijk van de tijd kunnen we bij het Marutswa Forest stoppen voordat we Himeville bereiken. Dit bos biedt ons de kans op het zien van enkele zeer goede soorten, met inbegrip van ons hoofddoel hier: de ernstig bedreigde en endemische Kaapse Papegaai. Verder hebben we hier kans op de Knysnatoerako, Bruinflankvliegenvanger (Cape Batis), Kaapse Zwartkaptimalia, Groenrugastrild (Swee Waxbill), Chorister Lawaaimaker, (allemaal endemen), Olijfgroene Bosklauwier (bijna endeem), Gurney’s Lijster Witstaartgnoe (lastige soort), Roodkapboszanger en Sterrenpaap. Uiterlijk begin van de avond reizen we door naar het kleine stadje Himeville in de uitlopers van de Drakensbergen. Dag 5, 20 oktober: Dagtocht via Sani Pas naar Lesotho Vroeg in de ochtend vertrekken we naar het kleine bergkoninkrijk Lesotho op zoek naar enkele alleen zeer lokaal voorkomende, endemische soorten van het hooggebergte. Vier soorten* zijn alleen in deze kleine regio te vinden! In 4x4 terreinwagens rijden we de ruige en spectaculaire Sani Pas (2865 m.) op, vogels kijkend en route. De met gras begroeide hellingen en rotspartijen op de klim vormen de thuisbasis van de bizarre Kaapse Grondspecht, Kaapse Rotslijster (endemen) en Fluweelwidavink (Yellow Bishop). In Protea-struiken onderweg (Zuid-Afrika’s nationale plant) treffen we de indrukwekkende Gurney’s Suikervogel (endemische familie!) en schitterende Emerald- en Grote Kraaghoningzuiger (endeem) aan. Naarmate we dichter bij de top komen scannen we de puinhellingen op de fantastische Roodborstrotsspringer* (Drakensberg Rockjumper, ook endemische familie!), Langteenrotslijster en Basutokanarie* (Drakensberg Siskin). Bovenop het plateau zijn de steile hellingen en ruige kliffen vervangen door glooiend terrein met eindeloze uitzichten op verre, blauwe bergen. Afrikaanse Zwarte Eend en Kaapse Ibis kunnen we aantreffen bij de bergstromen terwijl Grijsvleugelfrankolijn, Afrikaanse en Bergpieper*, Roodkapleeuwerik, Vlaktespekvreter (Sicklewinged Chat), Geelbuikkanarie en Kaapse Gors aangrenzende weiden prefereren. Een aantal vogels typisch voor de Karoo, zoals de Kaapse Mees, Layards Meeszanger, Elfapalis, Grootsnavelleeuwerik en Karooprinia (allemaal endemen!), bereiken in de bergen van Lesotho de oostelijke grens van hun leefgebied. We zullen ook goed naar boven kijken om geregeld overvliegende Kaapse Gieren (bedreigde soort), Jakhalsbuizerden (allebei weer endemen), de Zuid-Afrikaanse ondersoort Kaapse Miertapuit van de indrukwekkende Lammergier*, Zwarte Arend, Lannervalk en Witnekraaf te zien. Andere bijzondere dieren op het ‘Dak van Zuid-
Afrika’ zijn de goed benaderbare Sloggett’s of Ice Rat, Drakensberg Crag Lizard en de kleurrijke Southern Rock Agama (allemaal weer endemen). Dag 6, 21 oktober: Van Himeville naar Midmar via Marutswa Forest en Karkloof Als belangrijke soorten nog ontbreken bij het Marutswa Forest, beginnen we deze ochtend daar. Anders gaan we direct door naar de omgeving van Richmond in een poging om de prachtige Blauwe Zwaluw te vinden, ongetwijfeld Zuid-Afrika’s meest elegante en tevens ernstig bedreigde zwaluwsoort. Deze vogels broeden hier regelmatig in de zomermaanden en onze kansen op het vinden van deze zeldzame soort zijn groot. Later op de dag gaan we door naar Karkloof, een reeks beboste Savannearend heuvels in de buurt van Howick, thuisbasis van een aantal ongewone en lokale vogels die beperkt zijn tot Afro-montane bossen. We zullen zoeken naar Zuid-Afrikaanse endemen als de Kaapse Bergbuizerd, Knysnatoerako, de ongrijpbare Kaapse Zwartkaptimalia – een van Zuid-Afrika's meest gezochte endemen - de lastige Barratts Struikzanger, Olijfgroene Bosklauwier, heerlijke kleine Groenrugastrild en Boskanarie, evenals meer wijdverspreide maar niet minder spectaculaire vogels als de Olijfduif, Olijfspecht, Gurney’s Lijster, Sterrenpaap en Roodkapboszanger. Verderop in de Karkloof heuvelrug bezoeken we een ongerept hooggelegen grasland waar Grijze Kroonkraanvogel, Stanleys Kraanvogel en, als we geluk hebben, de zeer zeldzame Lelkraanvogel kunnen worden gezien. Ook Zwartvleugelkievit en Kaapse Langklauw (endeem) komen hier voor, maar de ster van het gebied is de opvallende Streeptapuit, een endeem met zowel een prachtig uiterlijk als lied. Wat betreft zoogdieren kunnen we hier onder meer de Bergrietbok (endeem) en de slanke Oribi tegenkomen. We eindigen de dag in Midmar Dam waar we zullen overnachten. Dag 7, 22 oktober: Van Midmar Dam naar St. Lucia via Dlinza Forest en Umlalazi Nationaal Park. Deze ochtend vertrekken we heel vroeg voor de wat langere reis naar het Dlinza Forest bij Eshowe. Dit prachtige bosreservaat combineert kustvogels met vogels van het ‘mist belt forest’. Hier zoeken we onder meer naar de Afrikaanse Havik, de zeldzame Delegorgue’s Duif, Purperkuiftoerako, Narina Trogon, Kuiftok en lawaaiïge Trompetneushoornvogels, Rechtstaartdrongo, Chorister Lawaaimaker, de lastige Bosrupsvogel en de ernstig bedreigde Natallijster. Zuid-Afrika's enige ‘aerial boardwalk’ is hier aangelegd, een houten wandelpad hoog door de boomtoppen, speciaal voor het observeren van bosvogels! Het grootste deel van de ochtend zullen we vanuit deze fantastische plaats naar vogels speuren. Ook kunnen we hier de zeldzame Blauwe Duiker zien. Verder naar het noorden bezoeken we het stadje Mtunzini. Hier bevindt zich de meest zuidelijke populatie van de prachtige Palmgier, die we kunnen zien broeden bovenop fraaie Rafiapalmen. In het nabijgelegen natuurreservaat Jakhalsbuizerd
Umlalazi zoeken we naar de Zwartruggraszanger (bijna endeem) en de Zwartkeellelvliegenvanger. Als we geluk hebben, treffen we ook de Mangroveijsvogel aan. Vanaf hier reizen we verder naar het gezellige St. Lucia, gelegen aan de over van een meer met dezelfde naam, onderdeel van het Isimangaliso ‘Wetland Park’, de allereerste Zuid-Afrikaanse ‘World Heritage Site’. Als we nog tijd over hebben gaan we naar de nabijgelegen riviermonding waar we van dichtbij Nijlpaarden en Nijlkrokodillen kunnen zien luieren op de zandbanken, naast veel watervogels en steltlopers. Dag 8, 23 oktober: St Lucia en Isimangaliso ‘Wetland Park’. Deze ochtend zullen we het duinbos aan de rand van St Lucia bezoeken - op 's werelds hoogste begroeide duinen! Dit rijke bos biedt een enerverend arsenaal aan endemische soorten en specialiteiten, met inbegrip van de prachtige Livingstones Toerako, Woodwards Vliegenvanger (bijna endemisch), Bruine Waaierstaart (endeem), Groene Druppelastrild (Green Twinspot), Kaneeltortel en Bruinrugekstertje. Diadeemmeerkat (Samango Monkey), Rode Duiker, Gestreepte Mangoeste en Vorkstaartscharrelaar Roodstaarteekhoorn zijn zoogdieren die we kunnen tegenkomen. Ook zullen we de weg door de Oostelijke Kust-sectie van het Isimangaliso Wetland Park naar Cape Vidal nemen. De habitats die we daar doorkruisen omvatten vochtig kust grasland, wetlands en kustbossen en dit vertaalt zich naar een groot aantal potentiële nieuwe soorten! Enkele van de topvogels waar we in dit mozaïek van grasland en bos naar zoeken zijn de zeldzame Grijze Slangenarend, Kroonarend, Afrikaanse Koekoekswouw, de Natal- en Bleekkruingraszanger en Geelkeellangklauw, terwijl we in het hoge kustbos op Cape Vidal zelf onder veel meer uitkijken naar Groene Druppelastrild, Zwartstaartastrild, Kaapse Kuifmonarch en Zwartkeellelvliegenvanger. In de graslanden onderweg houden zich populaties op van onder meer Kaapse Buffel, Witte neushoorn, Steppenzebra, Grote Koedoe en Knobbelzwijn. We overnachten opnieuw in St. Lucia. Dag 9, 24 oktober: Van St. Lucia naar het Mkuze Game Reserve. Na een laatste vroege ochtend vogels kijken rond St. Lucia rijden we naar Mkuze, een gebied in het noorden van KwaZulu-Natal waar een aantal prachtige speciale soorten voorkomt, waaronder ook weer enkele endemen. Ook kunnen we hier wat betreft zoogdieren voor het eerst ‘The Big Five’ tegenkomen. We komen er rond het middaguur aan voor een verblijf van twee nachten. Mkuze is een van de rijkste ‘birding hot spots’ in heel Zuidelijk Afrika en als gevolg van de grote variëteit aan savanne-, bos- en wetland habitats, kunnen we hier een enorme diversiteit aan vogel- en zoogdiersoorten aantreffen. Terwijl we natuurlijk onze tijd nemen om het overweldigende aantal vogels in ons op te nemen, zullen ons concentreren op Choristerlawaaimaker
het vinden van locale specialiteiten als de Bruinkopnicator, Streepkopwaaierstaart, Bonte Bosklauwier en de schitterende Parelastrild. Meer verspreid maar minstens zo spectaculair zijn de Zwartbuiktrap, Rouwkievit en prachtige Narina Trogon. Dag 10, 25 oktober: Mkuze Game Reserve We zullen de hele dag besteden aan het verkennen van de wonderen van dit gebied. Een van de meer spannende habitats voor ons hier is het Sand Forest, een zeldzaam type droogbos, ernstig door ontwikkeling bedreigd. Dit is de habitat voor Neergaards Honingzuiger, Rudds Apalis, Kroonparelhoen en de aparte Kaapse Breedbek. Mkuze is ook heel goed voor bushveld birding: een uitstekende habitat voor roofvogels en soorten die in grote gemengde Zuidelijke Hoornraaf groepen foerageren. We zullen letten op de imposante Kroon – en Vechtarend, Oost-Afrikaanse Dwergsperwer, Acaciakapokmees, Savannepieper, Witkap- en Dwergbijeneter, Helm- en Spookklauwier, Oranjeborstfiskaal en Purperband- en Maricohoningzuigers. We zullen ook een bezoek brengen aan de kijkhutten met uitzicht op waterpoelen binnen het park die met name in de droge tijd als een magneet werken. Tijdens een goede sessie kunnen we getuige zijn van een oneindige reeks dieren, zoals Giraffe, Zebra, Blauwe Gnoe, Grote Koedoe, Witte Neushoorn en mogelijk zelfs kuddes Savanneolifanten. Smaragdvlekduif, Purperkuiftoerako, de schitterende Roodborsthoningzuiger en Kaapse Rotsmus zijn enkele van de soorten die hun opwachting kunnen maken. De kortstondige wetlands in het gebied kunnen zeer productief zijn na goede regens; afhankelijk van de lokale omstandigheden kunnen we kiezen voor enige tijd bij een van deze watertjes, waar we uitkijken naar Zwarte Reigers, Lelielopers, Afrikaanse Dwergeend en Witrugeend. Als de situatie dit toelaat zullen we deze avond een avondwandeling maken om uit te kijken naar uilen, nachtzwaluwen en kleinere zoogdieren (Dikstaartgalago en Witstaartmangoeste worden vaak gezien). Zuidelijke Geelsnaveltok Dag 11, 26 oktober: Van Mkuze Game Reserve naar Skukuza in het Kruger National Park Vandaag gaan we naar het noorden voor de lange rit naar het Krugerpark. We verwachten daar in de loop van de middag aan te komen met voldoende tijd voor onze eerste verkennende safari. De Greater Kruger conservation area omvat ook uitgestrekte gebieden in aangrenzend Mozambique en is een van Afrika’s meest beroemde parken, met een enorme variëteit aan vogels en wild. Hier hebben we fantastische mogelijkheden om vele spectaculaire dieren in hun natuurlijke omgeving te observeren, inclusief de zeldzame en bedreigde Afrikaanse Wilde Hond, met een groot aantal andere zoogdieren, zoals de Gevlekte Hyena, Giraffe, Impala, Klipspringer, Bosbok, Beerbaviaan en
Dwergmangoeste. We verblijven drie nachten in het park en reizen naar het eerste van twee kampen, namelijk Skukuza. Dit is gelegen aan de oevers van de Sabi Rivier, waar de enorme Sycamorevijgen en Worstbomen die boven het kamp uit torenen prachtige vogels herbergen als de Afrikaanse Papegaaiduif, Maskerwielewaal, vele soorten felgekleurde honingzuigers en de vocale Zwarthalsbaardvogel, om er maar eens een paar te noemen. Dag 12, 27 oktober: Verkenning van het Kruger Park – van Skukuza naar Satara We starten bij de Panic Hide, een van de beste kijkhutten in het Kruger Park. Daarna zullen het rivierbos en kreupelhout langs de Sabi Rivier en omgeving worden afgezocht naar Goudstaartspecht, Blauwgrijze Vliegenvanger, Roodkruinzwaluw, Witbrauwlawaaimaker en met wat geluk kunnen we zelfs de zeldzame Watertrapper (African Finfoot) zien, die schaduwrijke gebieden langs de rivier bewoont. Bovendien zullen we verschillende soorten felgekleurde Kaapse Brilvogel bijeneters, ijsvogels, scharrelaars, glansspreeuwen en neushoornvogels zien en wellicht de Geparelde Dwerguil, een dagvogel met een mooie, karakteristieke roep. Het vogels – en wildkijken is uitstekend in deze regio met vele vogelsoorten in gemengde groepen. De Oost-Afrikaanse acaciasavanne dat het Kruger Nationaal Park domineert, bevat een van de hoogste dichtheden van vogels in vergelijking met elk ander type habitat. Dit zorgt, in combinatie met de enorme verscheidenheid aan wild, voor een onvergetelijke ervaring. Wij hopen om ter plaatse de majestueuze Zuidelijke Hoornraaf te zien rond schrijden en we zullen worden getrakteerd op meerdere ontmoetingen met de fantastische gekleurde Vorkstaartscharrelaar. Roofvogels zijn talrijk en wij zullen ongetwijfeld van de altijd aanwezige Bateleur en enorme Oorgier kunnen genieten terwijl andere mogelijkheden onder meer de Savannearend, Shikra, Hagedisbuizerd en Gabarhavik zijn. Zelfs de zeldzame Witkopgier en de spectaculaire Zadelbekooievaar behoren tot de mogelijkheden. Dit gebied is ook beroemd om regelmatige waarnemingen van de Afrikaanse Wilde Hond, die overal in het park voorkomt maar slechts zelden wordt gezien. Ook is dit het beste gedeelte van het park voor een ontmoeting met het magnifieke Luipaard, een van 's werelds mooiste katten. Daarnaast zullen we zeker Leeuwen, Gevlekte Hyena’s en Zadeljakhalzen tegenkomen, terwijl grote kuddes Savanneolifanten loungen in de Sabi rivier, met kuddes Kaapse Buffel, Waterbok, de prachtige Kaapse Lawaaimaker Bosbok en natuurlijk Nijlpaarden. De permanente troepen speelse Beerbavianen en Vervet Monkeys zullen ons ongetwijfeld vermaken tijdens de hitte van de dag!
Day 13, 28 oktober: Verdere verkenning van het Krugerpark –Satara regio Het Satarakamp is een uitstekende plek om Bennets Specht, Afrikaanse Hop en Brilwevers te zien, terwijl de omringende savanne bijzonder kansrijk is voor een aantal speciale soorten. Deze omvatten Koritrap ('s werelds zwaarste vliegende vogel), de prachtige Vechtarend, Bateleur, Maraboe en de indrukwekkende Secretarisvogel, ongetwijfeld een van 's werelds mooiste juweeltjes op vogelgebied! Andere vogels waar we naar op zoek gaan zijn Oranjeborstfiskaal, Kleine Kraaghoningzuiger Roodsnavelossenpikker, Witkruin- en Eksterklauwier en verschillende soorten neushoornvogels, kieviten en frankolijnen. De grassen rond Satara zijn ook uitstekend voor grote kuddes Blauwe Gnoe en Steppenzebra. Deze ondersteunen op hun beurt een gezonde populatie van roofdieren en Satara staat hierom welbekend. We hebben een uitstekende kans op het zien van Leeuwen, hier samen met Gevlekte Hyena, terwijl de omringende vlakten ons ook een kans bieden op het schaarse Jachtluipaard. In het Krugerpark is er tijdens deze reis de mogelijkheid om maximaal twee keer aan een niet bij de prijs inbegrepen avonddrive deel te nemen (in voertuigen en met een gids van het nationaal park), op zoek naar nachtelijke vogels en zoogdieren. Het succes op deze drives is zeer wisselend, maar de lijst van mogelijkheden is vrij indrukwekkend en omvat onder meer drie Oehoe-soorten, meerdere andere uilen en twee soorten nachtzwaluwen. Andere spannende dieren die aangetroffen kunnen worden zijn Genetkatten, Galago’s, Witstaartmangoeste, Struikhaas, Afrikaanse Wilde - en Civetkat, Serval en Gevlekte Hyena - naast The Big Five. Overigens zullen we in de kampen ook avondwandelingen organiseren (wel bij de prijs inbegrepen), waarbij langs het hekwerk dat de kampen omgeeft (ter bescherming van de reizigers!) veel van de hier genoemde vogels en zoogdieren ook gezien kunnen worden. In Satara bijvoorbeeld ook de Honingdas. Dag 14, 29 Oktober: Van het Krugerpark naar Rust-de-Winter. Vanmorgen vroeg vertrekken we uit Kruger op weg naar Rust-de-Winter. Onderweg checken we de enige bekende broedplaats van de Taitavalk in Zuid-Afrika (ook elders in Afrika is deze vogel zeer schaars). Aankomst in Rust-de-Winter in de loop van de middag. Na deze lange rit hebben we nog een deel van de middag om het omliggende droge bushveld te verkennen, vooral langs de bekende Zaagkuilsdrift. Onder de veelheid van specialiteiten hier zijn tal van prachtige soorten typerend voor het droge westen, die zich hoogstwaarschijnlijk nog niet elders hebben voorgedaan tijdens deze reis. Mogelijk hoogtepunten langs deze prachtige weg zijn de spectaculair mooie Burchells Fiskaal, de prachtige Granaat- en Elfenastrild, Eksterbabbelaar en Karoolijster (beiden endemen), Roestmus en Roodkopamandine Jakhalsbuizerd
(bijna endeem) en Baardmanwever, evenals meer wijdverbreide soorten als Gabarhavik, Ovambosperwer, Acacialijster, Roodkruinscharrelaar, Geelvoorhoofdketellapper, Kalahariwaaierstaart, ‘onze’ Grauwe Klauwier en Kleine Klapekster, Maricovliegenvanger, Acaciamees, Mahaliwever, Bandvink en Zevenstrepengors. Dag 15, 30 oktober: Van Rust-de-Winter naar Johannesburg voor vertrek Na een laatste ochtend vogels kijken in het gebied Rust-de-winter, zullen we van een uitgebreide lunch genieten, waarna we, na nog even de laatste nieuwe soort in Rust-de-Winter voor de lens te hebben gehad, weer afreizen naar Johannesburg naar OR Tambo International Airport. Van daar vliegen we met een nachtvlucht van Swissair weer terug naar Amsterdam. Dag 16, 31 oktober: In de loop van de ochtend aankomst op Schiphol
Reissom:
3.495 euro per persoon
Reisleider: Pieter Bruijsten - Opgeleid tot natuurgids bij het IVN verzorgt hij voor deze organisatie al jarenlang excursies, waarbij vogels zijn specialiteit en grote liefhebberij zijn. Hij is ook al jarenlang actief bij de Vogelwerkgroep Nijmegen e.o. Spanje is in zijn ogen wat betreft vogels kijken onovertroffen in Europa, hij komt daar graag en vaak. Ook heeft hij veel in Afrika rondgereisd, waarbij hij helemaal verliefd werd op Zuid-Afrika. Hij kan je verder veel vertellen over de zoogdieren die je daar kunt aantreffen. En dat zijn er nogal wat. Tenslotte is hij een enthousiast natuurfotograaf.
