1
tien jaar
monet
Ten years of Monet
de er t ch
uit het leven van g a ee na nd e E nt
an
the scene s
ur A day in the l nte ife o m of e n an n e n te
na m e ch
as n e t p t a nd p r es en t
net toen en Mo n
anic.
u
Mo
scherme nB ind eh
A
2002 2012
3
Inhoud
Table of contents 6
10 jaar Monet 10 years of Monet
8
Monet toen en nu Monet past and present
12
Column: Geen stekels No thorns
13
De antenne-fotoreportage The antenna photoshoot
20
Hoe ziet Monet eruit over 10 jaar? What will Monet look like in 10 years from now?
24
Interview met Ben Sponselee: “Samen verantwoordelijk voor veilig werken” Interview with Ben Sponselee: “Together responsible for working safely”
29
Plaatsingsproces antennes installation process antennas
30
Bouwen aan vertrouwen Building trust
10 jaar Monet, 2002 - 2012
32
Facts & Figures Facts & Figures
Redactie Monet
34
Achter de schermen Behind the scenes
Concept, tekst en vormgeving Fotografie
Dit is een uitgave van Monet. 0800 - 02 50 123 www.monet-info.nl
Mockus Photostique
36 Interview met René Herlaar: “Dromen van een kanteling” Interview with René Herlaar: “Dreaming of a switch” 40
Een dag uit het leven van een monteur A day in the life of an antenna mechanic
5
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
10 jaar Monet 10 years of Monet
In 2002 werd het Antenneconvenant gesloten, waarin afspraken tussen de mobiele operators, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Ministeries van Economische Zaken (EZ) en Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (VROM) zijn vastgelegd. Operators konden antenne-installaties vergunningvrij plaatsen, mits aan een aantal voorwaarden werd voldaan. Op die manier konden operators beter aan hun wettelijke verplichting van snelle netwerkuitrol voldoen.
In 2002 the Antenna covenant was reached, in which agreements were laid down between mobile operators, the Association of Netherlands Municipalities (short in Dutch: VNG) and the Ministries of Economic Affairs and the Ministry of Housing, Spatial Planning and the Environment. Operators could install antenna installations without a building permit, provided some conditions were met. In this way, operators were better able to meet their legal obligation to quickly roll out their network.
Met de komst van het Antenneconvenant werd ook Monet geboren als vertegenwoordiging van alle mobiele netwerkoperators richting overheden als het gaat om de uitrol van mobiele netwerken. Spreken met één stem en soepele onderlinge afstemming waren wenselijk om het Antenneconvenant uit te kunnen voeren en de voordelen ervan optimaal te benutten.
As a result of the Antenna covenant, Monet came into being, representing all mobile network operators towards the national and local authorities concerning the rollout of mobile networks. Speaking with one voice and a smooth coordination were desirable to execute the Antenna covenant and optimally profit from the advantages.
Ruim tien jaar later bestaat Monet nog steeds. Het Antenneconvenant is inmiddels herzien, vanwege de toetreding van nieuwe operators. De inhoudelijke afspraken staan nog steeds overeind en Monet staat daar ook nog steeds volledig achter. Onderlinge afstemming heeft veel goeds gebracht, voor de operators zelf, maar zeker ook voor gemeenten en hun inwoners. Zonder het Antenneconvenant en zonder de samenwerking binnen Monet had de dekkingsgraad van de mobiele netwerken er mogelijk heel anders uitgezien. Met de komst van nieuwe technieken en toepassingen, nieuwkomers op de markt en een sterk veranderende maatschappij, zal de rol van Monet ongetwijfeld ook veranderen. Daarom staat dit meerjarenverslag niet alleen in het teken van terugkijken, maar is een blik vooruit ook een onderdeel. Wat hebben we bereikt en wat staat ons te wachten? Wat mogen betrokken partijen van ons verwachten, welke rol past ons? Het komt verderop meerdere malen ter sprake. Of er over vijf of tien jaar opnieuw een dergelijk document zal verschijnen, durven we nog niet te zeggen. Dat we nu al benieuwd zijn wat er van onze wensen, verwachtingen en dromen is gekomen, staat vast.
More than ten years later, Monet still exists. The Antenna covenant has been amended in the meantime, because of new operators entering the market. Still, the agreements made stand and Monet still fully supports them. The cooperation has brought many good things, for the operators, but also for councils and Dutch inhabitants in general. Without the Antenna covenant and without this cooperation within Monet the degree of coverage of mobile networks may well would be very different from its current level. New techniques and applications came, recently new players entered the market once again and society changed. This will certainly impact Monet’s role as well. That is why this multiannual report is not merely about looking back, but it is also about looking forward. What have we accomplished and what is in store for us? What can the parties involved expect from us, which role fits us? On several occasions this will be brought up in this report. We can’t say whether there will be a similar document like this in five or ten years from now. However, we are already curious what at that time will have become of our wishes, expectations and dreams.
7
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
MONET MONET TOEN EN NU PAST AND PRESENT Zorgen voor een soepele uitrol van mobiele netwerken nu betekent iets anders dan pakweg tien jaar geleden, daarover zijn de vier (oud-)bestuurders van Monet het eens. Voor mij zitten Joris van Voorthuijzen, oud-voorzitter van Monet, Roderick van Houten, oud-bestuurslid, Ivar Heijnen, voormalig bestuurslid en Carola van Stapele, voormalig voorzitter van Monet. Samen zoomen ze in op de ontwikkeling die Monet doormaakte, onder invloed van de veranderende perceptie en intensiever gebruik van mobiele communicatie.
VAN ALGEMEEN TELECOMBELEID NAAR FOCUS OP NETWERKEN Joris van Voorthuijzen was voorzitter bij Monet van 2004 tot 2008 en vertegenwoordigde Vodafone. “In 2004 was Monet een vrij brede brancheorganisatie, waarbij verschillende werkgroepen zich bezighielden met algemeen telecommunicatiebeleid en regelgeving. Managers Public Affairs, Corporate Communicatie of Regelgeving zaten in het bestuur, echte generalisten dus. Toen de focus steeds meer op de netwerken en de plaatsing van de antennes kwam te liggen, was het logischer om Monet juist te laten besturen door de verantwoordelijken voor de netwerkuitrol. Carola van Stapele vertegenwoordigt T-Mobile bij Monet in het bestuur en heeft de omslag van overlegorgaan naar meer operationele instantie zelf ervaren. “In 1999 zat ik ook al even in het bouwoverleg van Monet. Sindsdien is Monet veel praktischer geworden. Ook is Monet wat slanker geworden qua aantal betrokkenen. Het zorgt ervoor dat we leniger kunnen opereren en snel kunnen inhaken op wat er speelt.”
SAMENWERKEN LOONT Carola: “De samenwerkende houding binnen Monet heeft ervoor gezorgd dat het aantal ‘probleemgemeenten’ is afgenomen. Dat waren er ruim 70, nu zijn het er nog maar enkele. Zo zie je dat gezamenlijk en constructief benaderen van gemeenten zijn vruchten afwerpt.” Roderick: “Het Antenneconvenant was hierbij een belangrijke stap. Door de concrete afspraken van het convenant weet je snel of een nieuwe locatie gebouwd kan worden. Is dat niet het geval, dan kan er snel naar een alternatief worden gezocht. Daarvóór werd soms pas na anderhalf jaar duidelijk dat de gewenste locatie niet mogelijk was.” Samenwerken om meer te bereiken, daar is Monet nu juist voor in het leven geroepen, beaamt Ivar Heijnen, die KPN bij Monet in het bestuur vertegenwoordigde. “Om de uitrol van mobiele netwerken te vergemakkelijken, moeten operators op operationeel gebied elkaar niet in de haren zitten. Door onderlinge afstemming van plaatsingsplannen kunnen we allemaal soepeler functioneren en ontstaat er een gedegen relatie met gemeenten. Daarnaast draagt Monet de standpunten van de drie operators uit bij gemeenten, overheden en kennisplatforms. Soepel én verantwoord uitrollen dus.”
Ensuring a smooth rollout of mobile networks now, means something else than let’s say ten years ago. That is something the four (former) board members of Monet agree on. In front of me are Joris van Voorthuijzen, former chairman of Monet, Roderick van Houten, former board member, and Ivar Heijnen, former board member, and Carola van Stapele, former chairman of Monet. Together they zoom in on Monet’s development, influenced by changing perceptions and increased use of mobile communication.
FROM GENERIC TELECOM POLICY TO FOCUS ON NETWORKS Joris van Voorthuijzen was chairman at Monet from 2004 to 2008 and represented Vodafone. “In 2004 Monet was a quite generic industry organization, where several project teams were working on generic telecommunications policy and regulation. The board consisted of generalists like Managers Public Affairs, Corporate Communications or Regulatory. When the networks and antenna installation became more and more important, it was logical to have Monet managed by the people that were specifically for the network rollout.” Carola van Stapele represents T-Mobile in the board of Monet and has experienced the transition from consultative body to a more operational organization herself. “In 1999 I was part of Monet’s building project team. Since then, Monet has become much more practical for a short while. And Monet has trimmed down the number of people involved. It enables us to operate leaner and respond quickly to what is happening.”
COOPERATION PAYS OFF Carola: “The cooperative attitude of Monet has resulted in a decline in the number of ‘problem municipalities’. We experienced problems with more than seventy municipalities, now there are just a few remaining. It shows that a collective and constructive approach towards municipalities is very effective.” Roderick: “To get to that point, the Antenna covenant was an important step. The detailed stipulations of the agreement enable you to swiftly ascertain whether a new site can be built. Feasible alternatives can be sought quickly if necessary. Before that it sometimes took eighteen months to become clear that a specific location was not an option.” Cooperation to achieve more, that is exactly why Monet was founded, Ivar Heijnen agrees. He represents KPN in Monet’s board. “To simplify the rollout of mobile networks, operators should not get in each other’s way on an operational level. By liaising about installation plans, all parties can work smoothly whilst building a sound relationship with municipalities. Secondly, Monet communicates the points of view of all three network operators to municipality, government and knowledge platforms. Therefore, you could say: we ensure a smooth ánd responsible rollout.”
9
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
VNG Magazine, 22 februari 2008
Rechtswetenschapper Roel Pieterman in Utrechts Nieuwsblad, 27 september 2008
OLD TOPICS IN A NEW LOOK
Een greep uit krantenkoppen in 2008 over antennes voor mobiele netwerken.
Times change, but some topics remain. Joris:“Health was the main issue in my time as a board member. We had the obligation to roll out, but local authorities would not cooperate out of fear for possible health risks and the national government would rather not get involved in the discussion. That is why we had to go out ourselves as Monet to convince municipalities.” Carola: “Whenever there are problems, health is often brought up as well, although the real cause is mostly the esthetics of the antenna mast. My experience is that you gain most, when you just explain to people what the practical impact of the antenna.
Amersfoort NU, 20 februari 2008
OUDE THEMA’S IN NIEUW JASJE Tijden veranderen, maar sommige thema’s blijven leven. Joris: “Gezondheid was het belangrijkste issue in mijn bestuurstijd. Wij hadden een uitrolverplichting, gemeenten wilden niet meewerken uit angst voor mogelijke gezondheidsrisico’s en de landelijke overheid mengde zich liever niet in de discussie. Daarom moesten we als Monet zelf de hort op om gemeenten te overtuigen.” Carola: “Als er issues zijn, gaat het in veel gevallen ook over gezondheid, alhoewel de aanleiding meestal is dat mensen zo’n mast gewoon niet mooi vinden. Mijn ervaring is dat als je bewoners goed uitlegt wat de praktische impact is van zo’n antenne, je al veel gewonnen hebt. Roderick:”Wij moeten geen oordeel over het gezondheidsaspect hebben, daarin moeten we de autoriteiten op het gebied van gezondheid volgen, zoals de WHO, de Gezondheidsraad en andere experts. En vergeet niet dat als mensen zich oprecht zorgen maken, je naast harde feiten ook empathie moet inbrengen. Daarom is training op dit vlak belangrijk.” Ivar: “De overheid stelt eisen, zoals een uitrolverplichting, maar de individuele eisen van gemeenten en burgers belemmeren deze uitrol vaak. Waar de uitrol voor bijvoorbeeld C2000 vrij spel heeft, hebben wij dat niet. Daar zou meer balans in mogen komen. We maken soms mee dat een wethouder rond verkiezingstijd besluit om een bouwvergunning nog even tegen te houden, om zo de kiezers tevreden te houden. Het tijdelijke belang
prevaleert dan. De gemeente Tilburg is een mooi voorbeeld. Enige tijd geleden was er een ongeluk op de kermis en liet de wethouder in de krant weten dat er geen goede dekking in Tilburg is. Frappant is dat hij dit zelf tegenhoudt. Daardoor kwamen constructieve gesprekken tot stand die ertoe hebben geleid dat we Tilburg nu niet meer zien als een ‘probleemgemeente’.
MOBIELE COMMUNICATIE ALS BASISBEHOEFTE Een ontwikkeling van de laatste jaren is de enorme groei van mobiele communicatie en daarmee de komst van nieuwe, maatschappelijk relevante toepassingen. Ivar: “Inmiddels is mobiele communicatie onmisbaar voor mens en maatschappij en geaccepteerd tot vitale infrastructuur. En dat belang zal alleen maar toenemen dankzij nieuwe toepassingen en technieken. Als voorbeeld: de vergrijzing slaat toe, dus de zorgbehoefte neemt ook toe. Met mobiele communicatie helpen we de zorg innoveren. Zo kan een hartfilmpje al onderweg in de ambulance worden gemaakt en van daaruit naar de behandelend arts worden gestuurd, zodat die sneller de juiste maatregelen kan nemen.” Monet gebruikt dergelijke voorbeelden vaak in haar communicatie, juist omdat mensen daarmee het belang van een goede dekking direct begrijpen. Joris: “In de begintijd werd mobiele communicatie inderdaad veel meer als luxe gezien en zeker niet als maatschappelijk waardevol. Emoties speelden een veel grotere rol dan feiten. Ik herinner mij een bijeenkomst
Roderick:”We should not answer the health question ourselves, we should merely listen to what authorities like the WHO, the Health Council and other experts say about it. And don’t forget that if people are sincerely worried, next to facts empathy is also important. That is why training in this area is so important.” Ivar: “The government makes demands, like an obligation for rollout, but the individual requirements made by municipalities and civilians can obstruct this rollout. Where for instance the C2000 network is free to build, we have limitations. I think there could be a better balance. We sometimes notice in election time that an alderman decides to stop the building permit process for a while, just so he can keep voters happy. The temporary interest prevails in that case.
The city of Tilburg is a good example. Some time ago there was an accident during the fun fair and the alderman complained in the newspaper about the poor reception of the mobile network in Tilburg. Remarkably enough, he is himself preventing building of additional antennas to solve this. Monet decided to respond with a letter in the paper. This led to constructive discussions which resulted in Tilburg no longer being labelled as a ‘problem municipality’.
MOBILE COMMUNICATION AS A PRIMARY NEED In the last few years, mobile communication has extensively grown, together with new applications, relevant to society. Ivar: “Mobile communication has become essential for individuals and society as a whole, it has evolved into a vital infrastructure. The importance will grow even more thanks to new technology and applications. For example, the population is ageing, hence the need for proper care increases. With mobile communication we help to innovate the medical care. An ECG, made in the ambulance, can already be transmitted to the hospital, thus enabling the doctor in attendance to take necessary measures more quickly.” Monet often uses these kind of examples in its publications, so people can understand the importance of good coverage.
Gelderlander, 9 mei 2008 A selection of headlines from 2008 about antennas for mobile networks.
Eindhovens Dagblad, 1 oktober 2008
11
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
“ Gezamenlijk optreden is .. efficienter voor de operators, maar ook voor de gemeenten.” van de actiegroep Stop UMTS waarbij activisten in de zaal demonstratief hun overhemd uittrokken en t-shirts aanhadden met teksten tegen het beleid van de Wereldgezondheidsorganisatie. Lastige was dat er geen discussie op argumenten mogelijk was, het ging puur om emotie.” Carola: “Dat mobiele communicatie zo’n belangrijke rol is gaan spelen, betekent soms zelfs dat het omgekeerde gebeurt: gemeenten willen dat we in buitengebieden masten gaan plaatsen, terwijl dit voor geen enkele operator rendabel is. Mensen vinden steeds vaker dat ze recht hebben op mobiele communicatie en gaan dekking eisen. Gemeenten willen soms pas een bouwaanvraag goedkeuren als het hele plaatje voor de gemeente wordt meegenomen. Een lastige discussie, want we voldoen aan de dekkingseisen uit de licentievergunning, maar gemeenten en klanten willen meer. In Frankrijk worden subsidies verstrekt om mobiele communicatie in dergelijke buitengebieden mogelijk te maken. Misschien moeten we met het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie om de tafel gaan zitten om gezamenlijk tot een oplossing te komen.”
TOEKOMST Alle vier zien ze de toekomst van Monet positief in. Joris: “In de periode dat ik voorzitter bij Monet was, is een goede professionaliseringsslag gemaakt. Vanuit mijn huidige functie vind ik dat Monet een branchevereniging is die efficiënt en effectief weet te werken.” Roderick: “Ik zie Monet als een hybride organisatie, die kan opschakelen als de situatie verandert en er meer uitleg of intensiever afstemming nodig is.”
Ivar: “Ik ben blij dat Tele2 bij Monet is aangesloten. Gezamenlijk optreden is efficiënter voor de operators, maar ook voor de gemeenten. Dat wil niet zeggen dat je het altijd met elkaar eens bent, maar ik heb er vertrouwen in dat we in goed overleg tot goede samenwerking zullen komen. Ik verwacht de komende drie jaar verder geen grote veranderingen. Op het gebied van Risico-inventarisatie & Evaluatie zijn stappen gezet en daarnaast zullen we komend jaar de plaatsingsplanprocedure verder automatiseren.” Carola: “Ik voorzie een verbeterslag door de ontwikkeling van ons stoplichtsysteem, waarmee werkers aan een site in een centrale database aan de kleur kunnen zien wat de status van een site is en we voordat we de sites betreden zicht hebben op de al uitgevoerde maatregelen door één van de andere operators op de site. Dat scheelt werk en zorgt voor efficiëntie en verbetering van de veiligheid. Als we blijven werken aan meer naamsbekendheid, weten partijen ons in de toekomst nog beter te vinden. Verzoeken of vragen centraal coördineren, bijvoorbeeld voor een vinexwijk, in plaats van iedere individuele operator apart. En ik hoop dat we nog stappen kunnen zetten samen met onze contractors: aannemers of verwervers die namens Monet optreden. Met bijvoorbeeld certificering en training kunnen zij ons in de toekomst nog beter vertegenwoordigen en onze boodschap overbrengen.”
“ Cooperation is more efficient for operators, but also for municipalities.” Joris: “In the beginning mobile communication was indeed seen as a luxury and not as something valuable for society. Emotions played a bigger role than facts. I remember a meeting where activists of the pressure group Stop UMTS took off their shirts ostentatiously. Underneath they wore T-shirts saying WHO’s policy was wrong. The difficult thing was you could not debate on substantive arguments, everthing was about emotion. ” Carola: “Now that mobile communication had started to become so important, we sometimes experience the opposite: some municipalities want us to extend the network to rural areas where few people live which is not cost-effective for any operator. More and more people think they are entitled to mobile communication and demand coverage. Some municipalities will only accept a building application if we present an overview of the entire area within the city limits. This is a tough discussion, because we do meet the coverage requirements stated in our operator’s license, but councils and customers want more. In similar cases in France, the government decided to subsidize mobile networks in rural areas. Maybe we should talk to the Ministry of Economic Affairs, Agriculture and Innovation to come to a solution.”
FUTURE All four of them are positive about Monet’s future. Joris: “During my time as chairman of Monet, we were able to professionalize the organisation. When I look at Monet from my current position, I think Monet is a trade association that operates efficiently and effectively.
Roderick: “I see Monet as a hybrid organization, that can easily speed up when the situation changes and more explanation or intensified deliberation is needed.” Ivar: “I am glad to see that Tele2 has joined Monet. Cooperation is more efficient for operators, but also for municipalities. That does not mean you always agree with each other, but I am confident we can reach cooperation through proper discussion. I don’t expect any major changes in the coming three years. I am also happy about the progress we have made progress with regard to hazard identification and risk assessment and next year we will further automate the installation planning procedure.” Carola: “I foresee we can improve things with our traffic light system that is being developed. Workers on a site can check a central database and just by the colour they can see the site status. The previous work that has been done on the site by contractors from other operators is also mentioned. This insight upfront, makes the work more efficient and safer. If we keep working on our public profile, parties involved will be able to find us even better in future. Let’s process requests centrally instead of every operator working individually, for example for a VINEX district. And I hope we can make some improvements together with our contractors: builders or acquirers that represent Monet in the line of their work. With certification and proper training they will be able to bring across our message and represent us even better in the future.”
13
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
Geen stekels
No thorns
Sinds het moment dat Monet besloot samen te werken met het BrancheBureau, ben ik Since the moment Monet decided to start working with the BrancheBureau, I was betrokken bij Monet. Werkgroep- en bestuursvergaderdingen coördineer ik en woon involved. I coordinate and attend all project team and board meetings and by doing that, ik bij. Ik heb daardoor alle mensen die betrokken zijn bij Monet leren kennen. Ik kan u I have come to know all people involved with Monet. I can tell you: there is no other place zeggen: nergens worden persoonlijkheden zo mooi weerspiegeld als in de functies die where personalities are better reflected in the positions they hold than at Monet. mensen bekleden binnen Monet.
Working group network relations and Site Building: the type of people that know how Werkgroep Netwerkrelaties & Bouw: echt mensen die weten hoe relaties kunnen groeien. to build relationships. Make contact quickly, find common interests and gain someone’s Snel contact leggen, zoeken naar gemeenschappelijke belangen, vertrouwen weten te trust. Working group Safety, Health and Environment: very committed people, with eye winnen. for detail, not easily satisfied. The passion for their work is visible in from the precise Werkgroep Veiligheid, Gezondheid & Milieu: zeer betrokken mensen, met oog voor detail agreements, the conscientious follow-up and their thorough analysis of cause and effect. en niet snel tevreden. De passie voor het onderwerp is voelbaar in de precieze afspraken, Board: paint the big picture, give direction and gladly leave the execution to others. With in de nauwgezette opvolging en in de diepgravende analyse van oorzaken en resultaten. some critical notes here and there they show trust when they know they can. In the same Bestuur: zet grote lijnen uit, geeft richting en laat de uitvoering graag over aan anderen. way you notice when people are not comfortable with their role, I find every time I attend Met hier en daar een kritische kanttekening geeft ze vertrouwen daar waar ze weet dat het a Monet meeting: these people belong here, in this context. kan. Net zoals je merkt als mensen níet op hun plek zitten, zo merk ik iedere keer weer als The diversity of characters and the different organizational cultures of the members don’t ik zo’n vergadering bijwoon: deze mensen horen hier, in deze context. get in the way of Monet. I have seen differently at some other trade associations. There De diversiteit aan karakters en de verschillende organisatieculturen van de leden staan are few prickly issues, no oversensitive reactions just because a certain person says Monet niet in de weg. Dat heb ik bij sommige brancheorganisaties wel eens anders gezien. something. Members don’t always agree with each other, but that is openly discussed. Weinig stekeligheden die spelen, geen overgevoelige reacties alleen vanwege wie het Monet without thorns you could say. If this stays like this, I am confident about the next zegt. Leden zijn het onderling zeker niet altijd eens, maar daar wordt met open vizier over ten years. gesproken. Monet zonder stekels zeg maar. Op deze manier zie ik de komende tien jaar met vertrouwen tegemoet.
Eveline
Eveline Santifort is association manager for Monet
In rural areas antennas are often placed relatively high to create coverage for a larger area.
In landelijke gebieden worden antennes vaak relatief hoog geplaatst om een groter gebied dekking te kunnen geven.
Het aantal antennes groeit nog steeds, vanwege de groeiende vraag naar mobiele (data) communicatie. The number of antennas is still growing, due to the increasing demand for mobile (data) communication.
Op 31 december 2013 stonden er in Nederland 28.916 antennes voor mobiele netwerken opgesteld. On 31 December 2013, there were 28,916 antennas for mobile networks in the Netherlands.
Antennes worden bij voorkeur geplaatst op bestaande masten of gebouwen. Reclamemasten zijn vaak ook zeer geschikt. Antennas are preferably installed using existing masts or buildings. Advertising poles are often very suitable as well.
Het aantal GSM-antennes daalt, terwijl het aantal UMTSen LTE-antennes stijgt. The number of GSM antennas is decreasing, while the number of UMTS and LTE antennas is growing.
In stedelijk gebied zijn extra antennes vaak bedoeld voor extra capaciteit in een relatief klein gebied. Dan hoeven antennes niet per se hoog te staan. In urban areas antennas are quite often added to provide additional capacity in a relatively small area. In these cases, antennas don’t necessarily need to be installed at great heights. Soms is er geen hoog object beschikbaar, dan moet er een vrijstaande mast komen. When there is no tall object available, which is sometimes the case, a freestanding mast is the only option.
21
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
Hoe ziet What will Monet
Monet eruit
look like in 10 years
over 10 jaar? from now?
Terugkijkend op 10 jaar Monet, constateren we dat een gezamenlijke aanpak zijn vruchten afwerpt: meer en meer gemeenten hebben een positieve grondhouding tegenover het plaatsen van antenne-installaties en de veiligheid van mensen die werken aan antennes kan beter geborgd worden. De relatie met stakeholders is doorgaans verbeterd en operators doen aan sitesharing waar het kan. Looking back on ten years Monet, we can conclude the collaborative approach is fruitful. More and more municipalities have a positive attitude towards antenna installations and the safety of the people working on antenna sites can be safeguarded better. Relationships with stakeholders have improved and operators share sites whenever possible.
Wat staat Monet de komende 10 jaar te wachten?
What will be the outlook of Monet for the coming ten years?
Communicatietechnologie speelt een grote rol in onze huidige samenleving. Er worden steeds meer nieuwe toepassingen ontwikkeld. Daarnaast wordt duurzaamheid een steeds belangrijker thema wordt. Het het niet anders dan dat dit zijn weerslag heeft op Monet. Daarnaast stimuleert de overheid enerzijds groeiende concurrentie op de telecommarkt en wil anderzijds dat de sector uniforme afspraken maakt over de omstandigheden waaronder netwerken tot stand komen. We leggen Frank Weening, sinds 2009 betrokken bij Monet als communicatieadviseur, 5 scenario’s voor.
Communication technology plays a large part in our current society. More and more new applications are being developed. In addition, sustainability is becoming an increasingly important subject. It’s quite obvious that this will also impact Monet. The government stimulates increased competition in the telecom industry and at the same time wants the sector to make uniform agreements about the circumstances in which the networks are being built. We present five scenarios to Frank Weening, communications consultant for Monet since 2009, with five scenarios.
SCENARIO 1
MONET IS ER STRAKS OOK VOOR LEVERANCIERS VAN VASTE NETWERKEN “Met de komst van LTE-netwerken wordt voorzien dat het onderscheid tussen vast en mobiel verder zal vervagen en de functie van wonen en werken meer en meer door elkaar gaat lopen. Vanuit dat perspectief is het niet ondenkbaar dat Monet een bredere rol zou krijgen en ook operators van vaste netwerken gaat vertegenwoordigen. Twee factoren bepalen in belangrijke mate of dit gaat gebeuren. De operators zelf: zien zij de noodzaak in om gezamenlijk afspraken te maken over de uitrol van hun netwerken? Zien zij voldoende toegevoegde waarde en voldoende overlap in processen om dit via Monet te willen regelen? De andere factor is de overheid: ziet de overheid de noodzaak om met de gehele telecomsector uniforme afspraken te maken? Pas als leden van Monet of de overheid een discussie hierover op gang brengen, al dan niet beïnvloed door de actualiteit, zullen we hier als Monet over spreken. Het is geen scenario dat we nu nodig achten om ons werk als Monet goed te kunnen
MONET MEMBERSHIP WILL BECOME OPEN TO FIXED LINE OPERATORS AS WELL “Now that LTE networks are being built, we foresee that the difference between fixed and mobile will further fade and that bounderies between work and private life will become more and more blurred. From that perspective it is not unthinkable that Monet will have a wider span of attention and also represent operators of fixed networks. Whether this will happen, is highly dependent on two factors. First is the operators themselves: do they acknowledge the necessity to make common arrangements about the rollout of their networks? Do they see sufficient added value and sufficient overlap in processes for wanting to use Monet as a consultative body? The other factor is the government: does the government want to make uniform agreements with the entire telecom sector? Not until members of Monet or the government will start a discussion about this matter, perhaps influenced by new developments, will we put this on the agenda. It’s not a scenario we need now to properly do our job as Monet.”
1
23
Hoe ziet Monet eruit over 10 jaar? What will Monet look like in 10 years from now? doen.”
SCENARIO 2
EMV WORDT OPNIEUW EEN BELANGRIJK THEMA “EMV is en blijft een belangrijk thema, maar doordat mobiele communicatie zo belangrijk is geworden voor ons allemaal, is de discussie wel in een ander licht komen te staan; de voordelen zijn immers groter geworden. Ik voorzie wel dat door de komst van nieuwe vormen en toepassingen, de discussie aangewakkerd kan worden. Denk bijvoorbeeld aan een toepassing als gedeeld gebruik van bestaande WiFi-netwerken, die onlangs werd geïntroduceerd. Strikt genomen praten we hier over vaste netwerken, maar zo wordt dat niet ervaren door de gebruiker. Juist omdat de grens tussen vast en mobiel vervaagt, kan de discussie vrij eenvoudig overslaan op mobiel.”
SCENARIO 3
DUURZAAMHEID WORDT GROTER THEMA “Organisaties zijn nu nog sterk individueel bezig met verduurzaming van hun bedrijfsprocessen. Wil je ISOduurzaamheidsrichtlijnen door de gehele keten toepassen, dan is een gedeelde doelstelling wenselijk en ga je meer contacten in de keten aanhalen. Ik denk daarom dat dit een reëel scenario is: nu zijn operators nog vooral op zichzelf gericht, maar er komt vast een moment waarop Monet een rol kan vervullen in het duurzaamheidsvraagstuk, al was het maar doordat de betrokken mensen elkaar binnen de context van Monet ontmoeten.”
2 3
EMF (ELECTROMAGNETIC FIELDS) WILL BECOME AN IMPORTANT ISSUE AGAIN
“EMF is and will be an important theme. But because mobile communication has become so important for all of us and there are great advantages, the discussion has changed. I do foresee that with the arrival of new technology and applications, the discussion could be stirred up. For instance, think of the recently introduced shared use of existing WiFi networks. Strictly speaking, this is a fixed line technology. However, users don’t perceive it that way. It is exactly because of the fading line between fixed and mobile, that the discussion can easily spread over to mobile. ”
SUSTAINABILITY WILL BECOME A SIGNIFICANT THEME
“Organizations are now working individually on making their company processes more sustainable. If you want to apply ISO sustainability guidelines throughout the entire chain, a shared goalsetting is desirable and you would interact with all partners in that chain. Therefore, I think this is a realistic scenario: although operators may be focusing on their own organizations, there will surely come a time when Monet can play a role as to the sustainability issue. The fact that the people involved already meet each other in the context of Monet, creates a logical setting.”
SCENARIO 4
MONET KRIJGT GROTERE ROL IN VEILIGHEIDSPROCESSEN “Vergelijk het met de petrochemische industrie: de openheid en transparantie binnen deze industrie over de processen is inmiddels zeer vergevorderd. Ongevallen- en incidentmeldingen gebeuren op een uniforme manier, controles vinden op een uniforme manier plaats et cetera. Een vergelijkbare ontwikkeling zal zich voltrekken binnen de relatief jonge telecombranche. Uniformering van relevante documenten, van RI&E, van V&G plannen begint meer en meer te komen. Monet is het meest logische gremium waarbinnen deze uniformering tot stand kan komen. Daar hebben we de komende jaren onze handen wel vol aan.”
SCENARIO 5
MONET BESTAAT NIET MEER OVER 10 JAAR “Zolang er antenne-installaties zijn die conform het Antenneconvenant moeten worden geplaatst en beheerd, is er een rol voor Monet weggelegd. De operators zijn eraan gewend geraakt om gezamenlijk afspraken te maken over thema’s als veiligheid en contacten met alle stakeholders die binnen het domein van mobiele communicatie van belang zijn en zien de toegevoegde waarde in van een overlegorgaan. Ik zie dat niet snel veranderen. Daarnaast gaat er meer behoefte aan en noodzaak voor een continue dialoog ontstaan met alle belangrijke stakeholders. Mobiele netwerken en daarmee de operators zijn inmiddels een onlosmakelijk onderdeel van de maatschappij geworden. Dat vraagt om een andere invulling van de rol van Monet dan tot op heden gebruikelijk was. Ik kan me daarom voorstellen dat er nieuwe onderwerpen op de agenda komen, met nieuwe werkgroepen en met mensen die een andere scope hebben. Monet bestaat bij de gratie van haar leden, dus bezit ook de flexibiliteit om haar organisatie aan te passen naar de behoeften van haar leden. Ik verwacht dus dat Monet over 10 jaar nog bestaat, wellicht in een andere vorm dan we nu kennen.”
4 5
MONET WILL PLAY A LARGER PART IN SAFETY PROCESSES
“Just look at what happened in the petrochemical industry: transparency about processes is highly advanced there. Accidents and incidents are all reported in a uniform way, checks are done in a structured and uniform way et cetera. The relatively young telco industry will show a comparable development. Operators are already starting to synchronize relevant documents, hazard identification and risk assessment, Health and Safety Plans. Monet is the most logical body to organize and coordinate these improvements. I am sure we will have our hands full the coming years.”
MONET WILL NO LONGER EXIST IN TEN YEARS
“As long as there are antenna installations that need to be placed and managed in accordance with the Antenna covenant, there is a role for Monet. The operators are used to making common arrangements about subjects as safety and stakeholder relations and they see the added value of a consultative body like Monet. I don’t expect this will change any time soon. On the contrary, I see an increasing need and demand for a continuous dialogue with all important stakeholders. Mobile networks, and therefore network operators, have become an inextricable part of society. That requires a different interpretation of Monet´s role than the one that was current until now. I can imagine that it will result in new issues on our agenda, with new project teams and with new people, focusing on other topics. Monet exists by the grace of its members, therefore it is flexible enough to adapt to the needs of its members. I do expect Monet to still exist in ten years from now, but the shape and form can be different.”
25
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
Samen verantwoordelijk voor veilig werken Together responsible for working safely
Ben Sponselee Ben Sponselee volgt stappen op VGM-gebied sinds het begin Ben Sponselee has monitored SHE developments from the beginning
Tien jaar Monet betekent ook tien jaar aandacht voor Veiligheid, Gezondheid en Milieu. Om de maand vergadert de werkgroep VGM om gezamenlijke afspraken te maken waardoor werken op of bij een antenne-installatie zo veilig mogelijk gebeurt. Daarnaast is er veel aandacht voor omwonenden: mensen moeten goed geïnformeerd zijn over antenne-installaties en wat elektromagnetische velden zijn. Tien vragen aan de voorzitter van de werkgroep, Ben Sponselee: voor elk jaar één.
Ten years of Monet also means ten years of attention for Safety, Health and Environment. Every other month the SHE project team meets to agree upon the circumstances enabling safe working conditions on or near antenna installations. Besides that, the attention goes out to neighbours: people need to be well informed about antenna installations and what electromagnetic fields are. Ten questions to the chairman of the SHE project team, Ben Sponselee: one for each year Monet exists.
WAAR BEGON JE TIEN JAAR GELEDEN?
WHERE DID YOU START TEN YEARS AGO?
Stap voor stap. Op gedeelde antennelocaties maakten we afspraken over hoe om te gaan met veiligheid en dat legden we vast in een aantal Memorandums of Understanding (MoU’s). Dat bouwden we dan verder uit met gezamenlijk beleid op diverse terreinen.
Step by step. We agreed on how we handled safety on shared antenna sites and we recorded these agreements in several Memorandums of Understanding (MoUs). From there, we kept on building common procedures in various fields.
IS ER EEN GROOT CONTRAST TUSSEN NU EN TIEN JAAR GELEDEN?
“Vooral het gedrag en de cultuur vraagt steeds opnieuw IS THERE A BIG CONTRAST aandacht.” BETWEEN NOW AND TEN
Ik werk al dertien jaar in mobiele telecom. De begintijd draaide om ‘ieder voor zich’, de bedrijven waren jong en de sfeer was zeer competitief. Dat merkte je ook bij de uitrol van netwerken, ieder was alleen met zichzelf bezig. Toen er enkele incidenten plaatsvonden, was dat de trigger om maatregelen te nemen en op dit punt de concurrentie te vergeten. Als het gaat om veilig werken, is er niet zoiets als concurrentie. Nu is iedere speler op de markt daar wel van doordrongen en wordt veilig werken meer als een randvoorwaarde gezien.
YEARS AGO?
I have been working in mobile telecom for more than thirteen years. At first, it was ‘every man for himself’, the companies were young and there was a highly competitive atmosphere. You noticed that with the network rollout as well, everyone was working solitary. When some incidents occurred, that was the trigger to start taking measures and forget about competition in this area. When it comes to safety at work, there is no such thing as competition. Now, every player in this market realizes that and a safe working environment is regarded as a precondition.
27
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
”We zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor veilig werken: de medewerker zelf, de onderaannemer, de hoofdaannemer en de operator” ”We have a joint responsibility for safe working conditions, the employee himself, the subcontractor, the main contractor and the operator” WAT IS DE GROOTSTE MIJLPAAL IN TIEN JAAR VGM WAT JOU BETREFT?
WHAT DO YOU THINK IS THE BIGGEST MILESTONE IN TEN YEARS SHE?
De gezamenlijke standaard RI&E voor antennelocaties en de Safety Site Database voor de opslag hiervan. Voor elke antennelocatie is of wordt een RI&E (Risico-Inventarisatie en Evaluatie) opgesteld en opgeslagen in de database. Iedereen kan de database raadplegen: operators, aannemers en medewerkers. Ze zien direct welke aandachtspunten een bepaalde site heeft als het gaat om veilig werken. Juist op gedeelde sites werkt soms de ene aannemer, soms de andere. Dan is delen van informatie heel waardevol. Een mooi resultaat dat alleen door samenwerking tot stand kan komen.
The common HI&RA standard for antenna locations and the Safety Site Database for recording this standard. For each antenna location a HI&RA (Hazard Identification & Risk Assessment) has been or will be made which is saved in the database. Everyone can consult this database: operators, contractors and workers. You can immediately see which points of attention a certain site has when it comes to work safety. On shared sites different contractors work on the same site. In that case it is very valuable to share this information. I found it to be a great result that can only happen when you work together.
WAT SPEELT ER ANNO 2014 VOORAL MEE BIJ VEILIG WERKEN?
WHAT IS A MAJOR FACTOR WHEN IT COMES TO WORK SAFETY IN THE YEAR 2014?
De werkdruk bij monteurs. Is er kosten- of tijdsdruk, dan ontstaat het risico dat veiligheidsmaatregelen niet de volle aandacht krijgen. Gelukkig is er bij directies wel het uitgangspunt: we werken veilig of we werken niet. We willen allemaal dat mensen na hun werk veilig thuis komen en daarom nemen we maatregelen. Maar het houdt niet op bij het fysieke veiligheidsaspect. Vooral het gedrag en de cultuur vraagt steeds opnieuw aandacht. Voorbeeld: iedereen weet wel dat je je bij het autorijden moet houden aan de maximum snelheid, maar dat wil nog niet zeggen dat je dat altijd prioriteit geeft. Hetzelfde geldt voor veilig werken. Daarom is training zo belangrijk en de toolbox meetings die worden georganiseerd.
The pressure of work for the mechanics. Whenever there is cost or time pressure, there is a risk that safety measurements do not get the attention they require. Luckily, the contractors’ management have a basic rule: we work safely or we do not work at all. We all want people to come home safely after work and that is why we take precautions. But is does not stop with the physical safety aspect. Especially culture and behaviour require constant attention. Example: everyone knows we should respect the speed limits when driving, but that does not mean we always do. The same goes for work safety. That is why training and the toolbox meetings we organize are so important.
HOE BEREIK JE DE MENSEN DIE HET WERK MOETEN DOEN?
HOW DO YOU REACH THE PEOPLE THAT ARE DOING THE WORK?
Je kunt mooie afspraken maken op managementniveau, de mensen in het veld moeten het doen. Daarom hebben we folders gemaakt over veilig werken die heel kort en bondig omschrijven waar op te letten. Jaarlijks is er een Contractorsdag met een wisselend thema, waarvoor we aannemers uitnodigen om mee te praten over het faciliteren en stimuleren van veilig gedrag. Sinds kort hebben we ook een klankbordgroep bestaande uit aannemers die vanuit hun ervaringen een model Veiligheids- en Gezondheidsplan hebben ontwikkeld. Dit is vervolgens aan de werkgroep VGM voorgelegd. Zo zorgen we dat er steeds tweerichtingsverkeer is en nieuwe inzichten of ontwikkelingen verwerken we vervolgens weer tot maatregelen of updates van informatie.
You can make all kinds of agreements on management level, but the people in the field have to actually do it. That is why we made some brochures about working safely that states concisely what people have to pay attention to. There is an annual Contractors day with a varying theme to which contractors are invited, to discuss facilitating and stimulating safe behaviour. Very recently we set up a focus group consisting of contractors that developed a format of a Safety and Health plan, reflecting their own experiences. Subsequently, this was presented to the SHE project team. In this way, we make sure the input comes from both sides and new insights or developments are used to keep information and measurements up to date.
WAAROM EIGENLIJK ZOVEEL AANDACHT VOOR WERKEN AAN ANTENNES?
WHY IS THERE SO MUCH ATTENTION FOR WORKING ON ANTENNAS?
Werken op hoogte en werken met elektra brengt nu eenmaal risico’s met zich mee. Die risico’s zijn goed te overzien als je afdoende maatregelen neemt en die risico’s serieus neemt. We zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor veilig werken: de medewerker zelf, de onderaannemer, de hoofdaannemer en de operator. Als Monet willen we alle betrokkenen doordringen van die verantwoordelijkheid.
Working at height and working with electricity just brings along certain risks. Those risks are fairly clear if you take sufficient precautions and take the risks seriously. Everyone is responsible for a safe working place: the employee, the subcontractor, the main contractor and the operator. As Monet we want to make sure everybody involved fully understands this responsibility.
29
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
”Especially culture and behaviour require constant attention” WHAT ABOUT THE H AND E IN SHE, HEALTH AND ENVIRONMENT?
In het Antenneconvenant is vastgelegd wat de blootstellingslimieten zijn voor de ElektroMagnetische Velden (hierna: EMV) van antennes voor mobiele netwerken. Daaraan moet iedere operator zich houden en er worden regelmatig controles gedaan door het Agentschap Telecom. Met de uitrol van het LTE-netwerk moeten we zorgen dat ook hier de limieten gehanteerd worden. Daarom is een subprojectgroep binnen VGM opgericht om hierop toe te zien. Zo zorgen we steeds dat als er een nieuwe ontwikkeling gaande is, we gepaste actie ondernemen. Onze website is een belangrijk middel om mensen te informeren. Daarnaast is er een kennisplatform EMV, waarbij een goede discussie over EMV kan plaatsvinden tussen actiegroepen, operators en de overheid.
In the Antenna covenant the exposure limits to ElectroMagnetic Fields (EMF) for mobile networks have been defined. Every operator should stick to this and inspections take place regularly by the ‘Radiocommunications Agency’. During the rollout of the LTE network we have to make sure the limits are respected as well. To make sure this happens, a sub project team within SHE was founded. As you can see, we take action every time there is a new development. Our website is an important information channel. Secondly, we have a knowledge platform EMF, where action groups, operators and government can properly discuss everything concerning EMF.
HOE ZIT HET MET HET MILIEU EN DE ANTENNES ZELF?
WHAT ABOUT THE ENVIRONMENT AND THE ANTENNA ITSELF?
Het inkopen van apparatuur en de recycling ervan wordt zelfstandig door operators geregeld, Monet houdt zich hier niet mee bezig. Dus gebruik van duurzame materialen of inzet van energiezuinige apparatuur is iets wat de operator zelf op zich neemt. Als Monet instrueren we monteurs wel de antenneinstallatie na de werkzaamheden opgeruimd achter te laten.
The antenna equipment and possible recycling of antennas is managed by the individual operators, Monet does not interfere. This means that use of durable materials or low-energy equipment is something that operators organize themselves. As Monet we do instruct mechanics to leave the site behind tidy when they finish their work.
EN WANNEER IS DE WERKGROEP VGM KLAAR?
AND WHEN WILL THE SHE PROJECT TEAM FINISH?
Ons werk houdt nooit op, want wat je nu onder de aandacht brengt, moet je over een paar maanden opnieuw vertellen. Als je veiligheid belangrijk vindt, moet je samen een cultuur creëren waarin daar aandacht voor is en er steeds weer over gesproken wordt. Ook moet je oog houden voor veranderingen in de omgeving, want dat kan impact hebben op de veiligheid. Kortom: we zijn nooit klaar!
Our work never stops: what you bring to people’s attention now, has to be retold in a couple of months. If you think safety is important, you have to create a culture where safety remains being a key topic that is continuously discussed. Also, you have to keep an eye on the environment, because any change can impact safety. In short: we will never be done with our job!
GA JE NOG EENS TIEN JAAR DOOR MET JE WERKZAAMHEDEN BIJ MONET?
WILL YOU CONTINUE YOUR WORK FOR MONET FOR ANOTHER TEN YEARS?
Ik ben nu zestig, dus nog tien jaar zal het niet worden. Maar ik ben een echte arbo-man in hart en nieren, dus ik doe het voorlopig nog graag!
I am sixty now, so it will not be another ten years. But I am a Health and Safety man to the core, so I am happy to stay on for the time being!
INSTALLATION PROCESS ANTENNAS
VOORDAT EEN ANTENNE OP EEN DAK OF MAST WORDT GEPLAATST, IS DAAR EEN LANG PROCES AAN VOORAF GEGAAN VAN ONDERZOEK, AFSTEMMING EN PLANNING... BEFORE AN ANTENNA IS INSTALLED ON A ROOFTOP OR MAST, THIS IS PRECEDED BY A LONG PROCESS OF RESEARCH, CONSULTATION AND PLANNING…
Door de komst van nieuwe woonwijken, en omdat wij steeds intensiever gebruik maken van mobiele communicatie, zijn er antennes nodig op plekken waar voorheen geen, of minder behoefte was.
The creation of new residential areas and the fact we use mobile communication more and more intensively, require antennas to be built in areas where there used to be no or less demand.
Voordat een nieuwe antenne geplaatst kan worden gaat een operator eerst op zoek naar een geschikt bouwwerk.
Before a new antenna is being installed, an operator first searches for suitable buildings.
Voor een optimale werking is zo’n bouwwerk het liefst hoog.
To optimize performance, such buildings should preferably be tall.
Als er een geschikte locatie is gevonden, gaat de operator in overleg met de eigenaar van de locatie.
If a suitable location has been identified, the operator will start negotiations with the owner of the building.
Bij een wooncomplex wordt er een instemmingsprocedure gestart. Een meerderheid van de huurders moet vóór de plaatsing zijn.
For residential complexes, an assent procedure will be started. A majority of the tenants must be in favour of the installation.
Als er geen geschikt bouwwerk is te vinden, moet er een vrijstaande mast geplaatst worden.
If there are no suitable buildings available, a freestanding mast is the only option.
Hiervoor is een vergunning nodig van de gemeente, waarvoor de aanvraag ter inzage komt te liggen.
This requires planning permission from the municipality and the application will be open to public inspection.
Als de vergunning wordt verstrekt, zal de operator binnen enkele maanden de nieuwe mast plaatsen.
If permission is granted, the operator will need a few months to build the new mast.
PIN
HOE ZIT HET MET DE G EN DE M VAN VGM, GEZONDHEID EN MILIEU?
PLAATSINGSPROCES ANTENNES
31
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
Bouwen aan vertrouwen
Building trust
VAN WERKGROEP BOUW NAAR WERKGROEP NETWERKRELATIES EN BOUW. DE NAAMSWIJZIGING VAN DE WERKGROEP IS VEELZEGGEND. DE AARD VAN HET WERK IS GEËVOLUEERD EN DE ONDERWERPEN DIE AANDACHT KRIJGEN BINNEN DE WERKGROEP VERANDEREN LANGZAMERHAND. ACTUELE VRAGEN ZIJN BIJVOORBEELD: HOE GAAN WE OM MET VERANDERINGEN IN DE MARKT, EN: HOE KOMEN WE BIJ EEN GEMEENTE BINNEN EN ZITTEN WE MET DE JUISTE MENSEN OM DE TAFEL?
Economische Zaken, het Ministerie van Infrastructuur en Milieu en met het Antennebureau. Hier worden knelpunten besproken die de uitrol en/of instandhouding van de netwerken in de weg staan. Het Ministerie kan vervolgens haar rol richting gemeenten spelen door hen te wijzen op de wettelijke verplichting die operators hebben om een netwerk uit te rollen en op de voordelen van een betere dekking. Een boodschap die niet met dezelfde autoriteit door Monet zelf overgebracht kan worden.
FROM PROJECT TEAM SITE BUILDING TO PROJECT TEAM NETWORK RELATIONS AND SITE BUILDING. THIS NAME ALTERATION IS QUITE REVEALING. THE NATURE OF THE WORK HAS EVOLVED AND THE TOPICS THAT HAVE THE TEAM’S ATTENTION ARE CHANGING GRADUALLY. CURRENT QUESTIONS ARE FOR INSTANCE: HOW DO WE DEAL WITH CHANGING MARKET CIRCUMSTANCES, AND: HOW CAN WE CONTACT A MUNICIPALITY AND SPEAK TO THE RIGHT PEOPLE?
Door de jaren heen is de acceptatiegraad rond antennes voor mobiele netwerken sterk verhoogd. De angst voor gezondheidsrisico’s is minder groot geworden, het grote publiek en overheden in het bijzonder zijn meer en meer overtuigd geraakt van de voordelen. Het algemeen nut van een mobiel netwerk en de daarvoor noodzakelijke antennes is groot en het gebruik ervan is zodanig ingeburgerd dat het niet meer weg te denken is uit ons dagelijks leven.
Eén boodschap, meerdere operators Des te meer reden voor een goede samenwerking tussen de operators. Sommige gemeenten hanteren een beleid met bijzondere regels. Dat vraagt om goede onderlinge communicatie: hoe sluiten we optimaal aan op die regels en hoe rusten we de mensen in het veld, de verwervers, hier optimaal voor toe? Door verwervers te helpen de boodschap uniform te brengen, hen actuele informatie te geven en hen te trainen in bijvoorbeeld presentatievaardigheden, wordt gewerkt aan verdere professionalisering. Dat vraagt continue aandacht, want er verandert regelmatig iets in de omstandigheden en ook bij verwervers zijn personeelswisselingen. Een nieuwe ontwikkeling die zeker zijn weerslag zal hebben op de Nederlandse markt en daarmee op Monet, is de komst van Tele2 als een nieuwe netwerkoperator.
Gerichter contact Dergelijke ontwikkelingen maken dat deze werkgroep zich steeds gerichter met relatiebeheer bezighoudt. Signalen vanuit specifieke gemeenten kunnen sneller worden opgepikt en daar kan concreter op worden gereageerd. De tendens is niet langer vechten tegen elkaar, maar juist werken aan de relatie en elkaar zien te vinden. Landelijke overheid Ook de relatie met de landelijke overheid is geëvolueerd. Er is ieder kwartaal een beleidsoverleg met het Ministerie van
Fijnmaziger netwerk Intensiever gebruik van het netwerk door de komst van nieuwe toepassingen betekent simpelweg dat de capaciteit moet groeien om aan de behoefte te kunnen voldoen. Het netwerk zal steeds fijnmaziger worden. Hierdoor is het noodzakelijk om juist ook in woongebieden - waar de vraag het grootste is - antennes te plaatsen. Logisch, maar niet vanzelfsprekend. Monet heeft de rol om betrokkenen uit te leggen wat de plannen zijn en waarom. Er blijft altijd een spanningsveld bestaan tussen de twee gebieden: het kunnen bouwen van zo’n fijnmazig netwerk versus de impact op de woonomgeving.
De werkgroep zal dan ook de komende periode blijven inzetten op kennisoverdracht en communicatieve vaardigheden bij iedereen die namens Monet of namens de operators spreekt.
Through the years the acceptance of mobile network antennas has grown significantly. The fear of health risks has decreased, and the general public and specifically the local government have become more and more convinced of the advantages. The general benefit of a mobile network and the antennas involved is great and the use of mobile networks has become an indispensable part of everyday life. Goal-oriented contact These developments result in a project team that works on goal-oriented relationship management. Signals from specific local authorities can be picked up more quickly and responded to more specifically. The tendency is no longer to fight each other, but to work on the relationship and find common ground. National government The relationship with the national government has evolved as well. Each quarter there is a policy meeting with the Ministry of Economic Affairs, the Ministry of Infrastructure and Environment and with the Antenna agency. Bottlenecks are discussed that impede proper extension or upkeep of the networks. The Ministries can consequently play their role by
pointing out to certain local authorities that operators have a legal obligation to extend their networks and that there is lots to benefit from a better coverage. A message that cannot be spread by Monet with the same amount of authority. A more close-knitted network More intensive use of the network because of new applications simply means that the capacity must increase to satisfy the need. The network will become more and more close-knitted. This means that specifically in residential areas, where the demand is the greatest, more antennas need to be installed. Logical, but not obvious. Monet needs to explain to people what the plans are and why these plans are necessary. There will always be a tension between the two: being able to build such a close-knitted network versus the impact on the living environment. One message, several operators All the more reason to organize cooperation between the operators well. Some municipalities apply a policy with special rules. That requires good communication among parties: how can we optimally adapt to these rules and how do we help our people in the field, the site procurers, to handle this process as well as possible? By helping acquirers to communicate uniformly, by giving them up-to-date information and by training them in, for example, presentation skills, Monet works on further professionalization. That requires continuous attention, because circumstances change over time and staff at the acquisition firms sometimes changes. A new development that will certainly impact on the Dutch market and therefore Monet, is the arrival of Tele2 as a new network operator. The project team will keep focusing on transfer of expertise and communication skills with everyone that speaks on behalf of Monet or the operators.
33
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
Antennes Antennas like als paddestoelen mushrooms
LEEUWARDEN
HOORN
NIJKERK
FACTS& FIGURES
DE BILT
ARNHEM BEUNINGEN NIJMEGEN
BARENDRECHT
TOTAAL AANTAL ANTENNES 2005-2012
SOMEREN
GSM900-ANTENNES
5000
GSM1800-ANTENNES
600
4000 3000
500
2000 400
0 -1000 -3000
10 0 -500
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
2012
0
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
2012
-3500
5
-1000
-3000
-7000
Few municipalities that are ruled by an antenna policy allowing for a very limited number of antennas or no antennas at all.
500
-2500 100
-6000
15
1000
-2000
-5000
Enkele gemeenten waar momenteel door het gehanteerde antennebeleid geen of nauwelijks antennes kunnen worden geplaatst.
1500
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
2012
-1500
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
deelnemers
deelnemers
SPECIALE OVERLEGGREMIA: • Beleidsoverleg met Ministerie Economische Zaken, Landbouw en Innovatie • Klankbordgroep Kennisplatform EMV • Overleg met universiteiten die onderzoek doen naar EMV
431
plaatsingsplannen in 2012
431 placement plans in 2012
Veiling en nieuwe toetreders Auction and new entrants
ANNUAL ACQUIRERS- AND CONTRACTORSDAY
Met de veiling van de 2,6 GHz frequentieruimte in 2010 is de mobiele markt een tweetal spelers rijker geworden: Tele2 en Ziggo4, een joint venture van UPC en Ziggo. Daarnaast heeft Tele2 bij de multibandveiling van 2012 eveneens spectrum verworven in de 800 Mhz band. Tele2 gaat voor de uitrol van haar netwerk intensief samenwerken met T-Mobile door gebruik te maken van hun opstelpunten en antennes.
participants
The auction of the 2.6 GHz frequency spectrum in 2010 resulted in two new entrants on the mobile communication market, Tele2 and Ziggo4, a joint-venture of UPC and Ziggo. Furthermore, in the multi-band auction of 2012, Tele2 managed to acquire additional spectrum in the 800 MHz bandwidth. In the roll-out of its network, Tele2 will be joining forces with T-Mobile by using T-Mobile’s installation sites and antennas.
70 60
participants
SPECIAL CONSULTATION PANELS: • Policy dialogue with Ministry of Economic Affairs, Agriculture and Innovation • Focus group Knowledge Platform EMF • Dialogue with universities conducting research into EMF
2012
0
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
2012
WE VERGADEREN WAT AF
JAARLIJKSE VERWERVERS- EN CONTRACTORSDAG
70 60
LTE-ANTENNES 20
-1500
200
-4000
Municipalities that, partly due to Monet’s efforts, once again allow antennas to be built.
0
-1000
300
-2000
Gemeenten waar mede door de inzet van Monet nu weer antennes geplaatst kunnen worden.
2000
-500
1000
-8000
UMTS-ANTENNES
500
Plaatsingsplangesprek 67 Voorlichting 21 Wethoudergesprek 18 Totaal 106
FACT 2010: DE EERSTE MASTERCLASS Vorig jaar is er een masterclass georganiseerd voor liaisonmanagers, GRO’s en LADPT’s (Legal Adviser Deployment). Doel: de presentatievaardigheden vergroten bij het geven van een voorlichting en de kennis over het gemeentelijke apparaat vergroten.
ALL THOSE MEETINGS Installation plan discussions 67 Information sessions 21 Alderman discussions 18 In total 106
FACT 2010: THE FIRST MASTER CLASS Last year a master class was organized for liaison managers, GROs and LADPTs (Legal Adviser Deployment). Purpose: to enhance presentation skills needed in an information session and increase knowledge about the municipal administrative body.
35
Achter de schermen
Annette Kromme
Behind the scenes
De activiteiten van Monet vinden grotendeels plaats vanuit de werkgroepen, maar het meer operationele deel is uitbesteed bij het BrancheBureau. Afspraken plannen, plaatsingsplannen maken en financiële zaken regelen: er is een team mensen actief voor Monet zonder dat we er erg in hebben. Een kijkje achter de schermen: wie zorgen ervoor dat de organisatie op rolletjes loopt?
Monet’s activities mainly take place in the project teams. However, the more operational part is delegated to the BrancheBureau. Scheduling appointments, making antenna installation plans and taking care of all financial matters: there is a team working on this for Monet without us noticing. A look behind the scenes: who make sure the organization runs smoothly?
Maakt onder andere afspraken met gemeenten voor gesprekken over plaatsingsplannen en organiseert Verwervers- en Contractorsdag. Werkt sinds 5 jaar voor Monet voor minimaal 4 uur per week, zit al 7 jaar bij het BrancheBureau.
Makes appointments with municipalities about antenna installation plans and organizes the Acquirers and Contractors Day. Has been with the BrancheBureau for 7 years now, assigned to Monet for the last 5 years for at least 4 hours a week.
Mario Brinkbaumer
Mariëlle van Teeffelen
Verzorgt de financiële zaken, zoals facturen, betalingen, Handles financial matters, like invoices, payments, quarterly kwartaalrapportages en de jaarrekening. reports and the annual report. Werkt nu 4 jaar voor Monet, 4 tot 8 uur per week Has been working for Monet for 4 years, 4 to 8 hours a week.
Maakt de plaatsingsplannen voor Monet, dat zijn er bijna 700 op jaarbasis. Makes the antenna installation plans for Monet, almost 700 every year. Werkt sinds 2,5 jaar voor Monet, gemiddeld 1 dag per week. Has been working for Monet since 2.5 years, for 1 day a week.
Bianca de Vries
Verzorgt de administratie rondom onder andere instemmingsronden, vaststellingen en plaatsingsplannen. Ondersteunt daarnaast het secretariaat. Werkt sinds 1 jaar voor Monet voor gemiddeld 6 uur per week, zit al 6 jaar bij het BrancheBureau.
Eveline Santfort
Takes care of various administrative tasks, like approval rounds, confirmation and antenna installation plans. She also supports the secretary’s office. Has been assigned to Monet since 1 year now, on average 6 hours a week and has been with the BrancheBureau for 6 years.
Coördineert de vergaderingen van Monet en zorgt dat de actiepunten die daaruit voortkomen worden opgevolgd, aangevuld met secretariële ondersteuning. Eveline werkt voor Monet sinds 2009, gemiddeld 20 tot 24 uur per week.
Coordinates all meetings for Monet and ensures that all action items resulting from those meetings are followed up. She also handles secretarial support. Eveline has been working for Monet since 2009, for 20 to 24 hours a week on average.
37
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
Dromen van een kanteling Dreaming of a switch Buiten naar binnen brengen. Naar de totale waardeketen kijken. Een kanteling maken vanuit de eigen intrinsieke motivatie. René Herlaar verliet in 2012 na vier jaar het bestuur van Monet. Hij ziet een groeiende verantwoordelijkheid van Monet doordat mobiele operators meer algemene nutsbedrijven zijn geworden. Daar horen soms hoogdravende woorden bij.
René Herlaar Head of Mobile Network bij Vodafone en bestuurslid bij Monet tot 2012 Head of Mobile Network at Vodafone and board member at Monet until 2012
“We spreken als Monet regelmatig met stakeholders, vooral vanuit issue management en vanuit de verwervingskant. Dat is belangrijk om te doen wil je als mobiele operators tot afspraken kunnen komen. Ik pleit daarnaast voor een nieuwe dialoog, die gericht is op de langere termijn. Waar kijken stakeholders naar, hoe beoordelen ze je als organisatie? Wat zijn belangrijke ontwikkelingen die ook van invloed zijn op Monet? De economie verandert, er is veel aandacht voor duurzaamheid. Dat vraagt om nieuwe oplossingen. Relevante toekomstige vragen kunnen bijvoorbeeld zijn: hoe kunnen we energiezuiniger installaties bouwen en hoe kunnen we antennes slimmer integreren in gebouwen?”
Bringing outside inside. Looking at the entire value chain. Making a switch based on your own intrinsic motivation. René Herlaar left the board of Monet in 2012, after four years of board membership. He finds Monet has an increasing responsibility because of the public utilities that mobile operators have become. Sometimes, that comes with highflown words.
“As Monet, we talk to stakeholders regularly, especially from the perspective of issue management and site acquisition. As a mobile operator, that is important when you want to make things happen. Next to that, I recommend another dialogue, that is aimed for the longer term. What do stakeholders find important, how do they judge you as an organization? What are important developments that influence Monet? The economy changes, there is a lot of attention for sustainability. That requires new solutions. For instance, relevant future questions could be: how can we build more energy-efficient installations and how can we integrate antennas into buildings in a smarter way?”
39
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
SAMEN MEER VOOR ELKAAR KRIJGEN Iedere mobiele operator heeft eigen beleid als het gaat om milieu en duurzaamheid. Voor René betekent dit niet dat Monet daarmee dit onderwerp van de agenda kan strepen. “Als iedere operator in een of andere vorm aandacht heeft voor haar maatschappelijke verantwoordelijkheid en voor duurzaamheid in het bijzonder, dan is het een logische volgende stap dat je als brancheorganisatie die verantwoordelijkheid ook voelt. Juist als je dergelijke zaken samen regelt, kun je meer voor elkaar krijgen. Monet kan als brancheorganisatie met andere koepelorganisaties in gesprek gaan en zo veel kennis opbouwen en contacten leggen waar individuele operators daar meer moeite mee zullen hebben.”
SLIMMER BOUWEN Het gaat niet alleen om duurzame antenneinstallaties. Het gaat ook om efficiënter en slimmer bouwen. “Een architect van een gebouw of een ontwikkelaar van een nieuw woongebied houdt geen rekening met de komst van een antenne. Als de antenne op het dak wordt geplaatst, komt daar apparatuur bij, hekwerken en wat er verder maar nodig is vanuit veiligheidseisen. geïnstalleerd. Als we architecten van gebouwen en ontwerpers van nieuwe stadsgebieden op voorhand kunnen betrekken, zou de opstelling er vast heel anders uitzien: meer geïntegreerd
ACCOMPLISHING MORE TOGETHER Every mobile operator has its own policy when it comes to the environment and sustainability. René feels that doesn’t mean Monet can skip this topic from the agenda. “If every operator has attention for social responsibility and especially for sustainability, the next logical step is to feel responsible as a industry organization as well. When you arrange certain things together, you can accomplish more. Monet could start to build relationships with other umbrella organizations, acquire knowledge and make contacts. For individual operators it would be much harder to do this.”
BUILD SMARTER René is not just talking about sustainable antenna installations. He is also interested in building smarter and more efficiently. “An architect or a project developer doesn’t take into consideration that in the future an antenna could be installed. When the antenna is being installed, equipment is added together with fences and maybe other security measurements are taken. If we involved architects and urban developers in advance in our building process, the installation would probably look rather differently. It would be integrated in the design of the building, with respect for the environment. The suppliers of technical infrastructure would start to offer different types of antennas if we would discussed our newly found desires. A special Monet project team for Innovation can create a platform to discuss a smarter and more
“Ik vraag me af hoe een architect een antenne zou integreren in een gebouw”
in het ontwerp, met respect voor de omgeving. De leveranciers van technische infrastructuur zouden meer variatie in typen antennes kunnen gaan bieden als we in goed overleg beter inzichtelijk krijgen wat er wenselijk is. Een werkgroep Innovatie binnen Monet kan een platform creëren om te praten over efficiënter en slimmer bouwen. Ik zeg: betrek daar onze klanten en relevante organisaties bij, zoals woningcorporaties, Platform Vernieuwing Bouw, de vastgoedbeheerders en technisch onderwijs en ga gewoon eens met een ‘open mind’ praten.”
efficient building process. I say: involve our customers and relevant organizations, like housing corporations,the Platform Building Innovation, property managers and institutions for technical education. Just start talking with these people to an open mind.”
“Monet should have a project team for innovation”
RESPECT EN AANDACHT Zo’n werkgroep Innovatie vraagt uiteraard tijd en energie van Monet. Het bestuur zal daarom moeten bepalen of een breder gezichtsveld dan issue management en veiligheid alleen deze aandacht krijgt. “Hier zit geen commerciële druk achter, zoals dat opgaat voor de uitrol van antennenetwerken. Het sluit wel aan bij de intenties van het convenant dat de operators alle hebben onderschreven. Namelijk soepele uitrol met respect en aandacht voor de omgeving waarin de antennes worden geplaatst. De motivatie om dit aspect aandacht te geven, zal eerder voortkomen uit de eigen persoonlijke intrinsieke motivatie dan druk van buiten. Het moet je eigen droom zijn om die kanteling te maken.” René Herlaar was Head of Network Program Management bij Vodafone en was bestuurslid bij Monet tot 2012.
RESPECT AND ATTENTION
Of course, a project team Innovation demands time and energy. The board will have to decide whether a wider span of attention than issue management and safety is wise. “The rollout of antenna networks is pushed by commercial pressure, this doesn’t apply to innovation. However, it does reflect the intentions of the Antenna Covenant that all operators have agreed to: the smooth rollout with attention and respect for the environment in which the antennas are installed. The motivation to really focus on this aspect will probably be a result of personal intrinsic motivation than of outside pressure. It has to be your own dream to make this switch.” René Herlaar was Head of Network Program Management at Vodafone and a board member at Monet until 2012.
41
EEN DAG UIT HET LEVEN VAN EEN ANTENNEMONTEUR A DAY IN THE LIFE OF AN ANTENNA MECHANIC
GSM- EN UMTS-ANTENNES. VRIJSTAANDE MASTEN EN OP DAKEN VAN GEBOUWEN. IN STEDELIJK EN LANDELIJK GEBIED. SPIKSPLINTERNIEUW OF ONDERHOUDEN OUDJES. VAN ÉÉN OPERATOR OF EEN GEDEELDE MAST. IEDERE ANTENNESITE IS WEER ANDERS EN DAT MAAKT DE WERKZAAMHEDEN OOK VERSCHILLEND. WE GAAN EEN DAG MEE OP STAP OM HET ZELF TE ERVAREN. GSM AND UMTS ANTENNAS. FREESTANDING ANTENNA INSTALLATIONS AND ANTENNAS ON ROOFTOPS. IN URBAN AND RURAL AREAS. BRAND NEW OR GOLDEN OLDIES. OWNED BY ONE OPERATOR OR A SHARED SITE. EVERY ANTENNA INSTALLATION IS DIFFERENT AND THAT MAKES WORKING ON ANTENNA INSTALLATIONS SO INTERESTING. WE HEAD OUT WITH A MECHANICS TEAM TO EXPERIENCE IT OURSELVES.
43
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
Veilig werken begint op kantoor.
At the telephone switchboard.
Safe working conditions start at the office.
Bij de telefooncentrale.
Veilig kunnen werken op het dak.
Elk gebouw kent een eigen acces-protocol.
Each building has its own access protocol.
Safe working conditions on a roof.
An EMF measurement: checking the values against the ICNIRP standards.
Inspection of batteries. De inspectie van accu’s.
Een EMV-meting: controle of de waarden voldoen aan de ICNIRP-norm.
45
Monet · Meerjarenverslag 2002-2012
As a mechanic you end up in the most extraordinary places.
Antennelocaties vragen soms om een specifieke benadering.
Antenna locations sometimes require a specific approach.
Als monteur kom je op de meest bijzondere plaatsen.
Antenna installation sites are protected against third parties.
Opstelpunten van antennes zijn afgeschermd voor derden.
Safe climbing with the appropriate protective equipment.
Veilig klimmen met de nodige beschermingsmiddelen.
Werken aan antennes is ook werken op hoogte.
Climbing with fall protection is a must.
Working on antennas means working at heights.
Klimmen met valbeveiliging is een must.
47
Postbus 12 3740 AA Baarn 0800-0250123 www.monet-info.nl
Monet overlegt met overheden over de plaatsing van antennes voor mobiele communicatie en geeft hier voorlichting over.