T"H"E""T"I"M"E""I"S""N"O"W" educa0on"for"a"living"planet"" ! !
Luc"Eeckhout"architect!+!ruimtelijk!planner!/!evr3Architecten!+!evr3Research! docent!KUL!Gent,!Brussel!/!Climate!Design!&!Sustainability!
THE"FUTURE"DEPENDS"ON"WHAT"YOU"DO"TODAY"Mahatma!Gandhi! Elke!dag!opnieuw!bepalen!we!onze!toekomst.!Door!de!keuzes!die!we!maken!beslissen!we!hoe!ons!leven!vormt!krijgt.!! De!toekomst!is!geen!toeval.!Wij!beslissen!wat!wel!is!en!wat!niet!wordt.! ! NASA"Earthrise"–"December"24,"1968"–"45th"anniversary"
THE"TIME"IS"NOW"
educa0on"for"a"living"planet" " 1."TE"HOGE"FOOTPRINT" 2."ONDERWIJS"en"CREATIVITEIT" 3."DUURZAAMHEID"ALS"RESULTAAT" "
THE"TIME"IS"NOW"
educa0on"for"a"living"planet" " 1."TE"HOGE"FOOTPRINT"
! De!hoge!footprint!is!voor!de!meeste!professionelen!nog!geen!acMeve! werkelijkheid.! In! deze! zin! komt! dit! niet! of! nauwelijks! aanbod! in! de! opleiding.!Net!terwijl!de!opleiding!dient!om!kennis!te!verwerven!die! noodzakelijk!is!in!de!student!zijn!loopbaan.!! De!opleiding!is!toegespitst!!op!hedendaagse,!dus!verouderde!kennis.! " ""!
TE"HOGE"FOOTPRINT"/"VERSLAAFD"AAN"OLIE" Al!wat!we!doen,!al!wat!we!maken!is!90%!gerelateerd!aan!aardolie,!een!schadelijke!energie!bron.!Ook!in!het!onderwijs! doen!we!gewoon!verder.!De!toekomst!is!gewoon!verder!van!hetzelfde.!Dit!is!een!enorme!vergissing.! ! Bur0nsky"Edward,"End"of"Oil"><"roo^ouw"cultuur"
TE"HOGE"FOOTPRINT"/"ROOFBOUW"CULTUUR" Het!einde!van!elke!industriële!acMviteit!zijn!brownfields!en!zelfs!blackfields.!Dit!zijn!terreinen!die!voor!de!mens! moeten!afgesloten!worden.!In!onze!huidige!wereld!zijn!havens!en!industrieterreinen!nauwelijks!een!studie!object.! ! Bur0nsky"Edward,"End"of"Oil"><"roo^ouw"cultuur"
TE"HOGE"FOOTPRINT"/"ROOFBOUW"CULTUUR" Gentse!Haven,!een!enorm!gebied,!hier!komen!zelden!ontwerpers!of!stedenbouwkundigen.!Erger!zelfs!het!wordt!! bewust!uitgesloten!als!“een!andere!stad”!waar!geen!planning!of!visie!op!lange!termijn!nodig!is.! ! KUL"project"Zero"Impact"Building"/"Gentse"Haven"a>"Gent"Binnenstad"
TE"HOGE"FOOTPRINT"/"MATERIALEN" Het!economische!model!van!TAKE,!MAKE,!WASTE,!heeZ!geen!toekomst.!Het!is!een!roo[ouwsysteem!die!vooral! afval!en!niet!duurzame!producten!fabriceert.!! " Burtynsky"a"Suburbs"#3,"with"quarry"North"Las"Vegas,"Nevada,"USA,"2007"
TE"HOGE"FOOTPRINT"/"MATERIALEN" " " " Google"maps"Nevada"–"dumping"plaats"voor"vliegtuigen!
TE"HOGE"FOOTPRINT"/"VOEDSEL"IMPORT"+"EXPORT" ! ! ! Bur0nsky"Edward,"Manufactored"Landscapes,"Spain"Almaria,!
TE"HOGE"FOOTPRINT"/"DE"PLAATS"VAN"DE"MENS"?" ! ! ! Bur0nsky"Edward,"Manufactored"Landscapes!
TE"HOGE"FOOTPRINT"/"DE"PLAATS"VAN"DE"MENS"?" ! ! ! Bur0nsky"Edward,"Manufactored"Landscapes!
TE"HOGE"FOOTPRINT"/"ZEESPIEGEL"STIJGT"" " " " Kadir"van"Lohuizen"/"Rising"seas"–"KIRBATI"
TE"HOGE"FOOTPRINT"/"ZEESPIEGEL"STIJGT"+1°"="+2,3m" In!de!stad!Miami!staat!bij!hoogMj!het!water!in!de!straten.!De!krijtrotsen!waarop!de!stad!gebouwd!is!bieden!geen!! ondoordringbare!basis.!Een!dijk!kan!geen!redding!bieden.!Tegen!2060!zal!de!stad!ondergelopen!zijn.! " Kadir"van"Lohuizen"/"Rising"seas"–"einde"Miami"2060"
TE"HOGE"FOOTPRINT"/"ZEESPIEGEL"STIJGT,"BOUW"HOOG" Bij!sMjging!van!twee!graden!komen!1.138.000!Belgen!in!moeilijkheden.!In!Parijs!blijven!de!onderhandelingen!steken! rond!een!opwarming!van!drie!graden.!Bijna!iedereen!plaatst!het!probleem!bij!iemands!anders.!Verandering!blijZ!uit.! ! VLAANDEREN"MORGEN,"Sealevel"simula0on:"hmp://flood.firetree.net"a"s0jging"van"5m"bij"+2°"
THE"TIME"IS"NOW"
educa0on"for"a"living"planet" " 1."TE"HOGE"FOOTPRINT" 2."ONDERWIJS"en"CREATIVITEIT" 3."DUURZAAMHEID"ALS"RESULTAAT" "
THE"TIME"IS"NOW"
educa0on"for"a"living"planet" " 2."ONDERWIJS"en"CREATIVITEIT"
! Architectuuronderwijs!zet!hoog!in!op!creaMviteit.!Daar!dit!in!de!jaren! voor! de! opleiding! verwaarloosd! is! is! een! inhaalbeweging! noodzakelijk.!CreaMviteit!blijkt!de!sleutel!te!zijn!om!de!vele!facecen! van!een!opleiding!te!integreren!in!een!vernieuwend!geheel.! Net! dit! samenbrengen! blijZ! een! tekort,! daarom! is! onderwijs! nog! teveel!een!kopie!paste!gebeuren.! ! "
NO"FUTURE"/"TAKE,"MAKE,"WASTE"" Het!economische!model!van!TAKE,!MAKE,!WASTE,!heeZ!geen!toekomst.!Het!is!een!roo[ouwsysteem!dat!vooral! afval!en!niet!duurzame!producten!fabriceert.!! " Burtynsky"a"Suburbs"#3,"with"quarry"North"Las"Vegas,"Nevada,"USA,"2007"
KENNIS"VIA"VERBEELDING"EN"CREATIVITEIT" Ons!onderwijs!systeem!steunt!op!reproducMe!van!kennis.!Vrij!nadenken!en!een!persoonlijke!visie!op!de!dingen!des!! leven!lijken!een!bedreiging.!Onze!kinderen!worden!ontrooZ!van!hun!jeugd.!De!kracht!van!verbeelding!wordt!dood!gemaakt.! ! Documentaire"Alphabet,"regie"Erwin"Wagenhofer"//"Striemende"aanklacht"op"het"kopie"paste"onderwijs."
MIJN"JEUGD"WORDT"DOOD"GEMAAKT" Ons!onderwijs!systeem!steunt!op!reproducMe!van!kennis.!Vrij!nadenken!en!een!persoonlijke!visie!op!de!dingen!des!! leven!lijken!een!bedreiging.!Onze!kinderen!worden!ontrooZ!van!hun!jeugd.!De!kracht!van!verbeelding!wordt!dood!! gemaakt.!In!Alphabet!schrijZ!een!Duits!meisje!een!brief!naar!de!premier:!….!je#hebt#mijn#jeugd#afgenomen…..! Documentaire"Alphabet,"regie"Erwin"Wagenhofer"//"Striemende"aanklacht"op"het"kopie"paste"onderwijs."
ONDERWIJS"ALS"EXPORTPRODUCT"" De!mens!als!kennismachine!waar!je!de!benodigde!ingrediënten!ingooit!en!die!een!voorspelbare!output!voortbrengt.! De!machinering!van!het!onderwijs!zorgt!er!voor!dat!eenieder!zijn!of!haar!plek!in!de!maatschappij!verwerZ,!maar!! het!smoort!ook!de!creaMviteit!en!eigen!unieke!idenMteit!van!een!kind.!! Alphabet,"regie"Erwin"Wagenhofer"//"hmp://www.filmtotaal.nl/recensie.php?id=38846""
WONEN"EN"LEREN"IN"EEN"VERDEELDE"WERELD"" Onze!kinderen!worden!klaargestoomd!voor!het!industriële!apparaat.!Opgesloten!in!een!gezin!zonder!community,!in! een!wijk!zonder!collecMef,!in!een!school!zonder!ruimte!voor!het!individu.!! ! Gregory"Crewdson,"Suburbania"
DE"OPGEDEELDE"KENNIS" Het!hoger!onderwijs!is!gestoeld!op!kennis!over!de!bestaande!en!de!verouderde!wereld.!Het!gaat!slechts!een! zeldzame!keer!in!op!de!uitdagingen!van!de!toekomst.!! " The"Human"Body:"Anatomy,"Facts"&"Func0ons"
DE"OPGEDEELDE"KENNIS" We!leren!niet!in!teams!te!werken,!met!elk!een!eigen!specialiteit!en!vraagstelling.!De!taak!van!de!ontwerper!is!en!! blijZ!een!nieuwe!gebouwde!omgeving!te!ontwerpen!waarin!de!verschillende!funcMes!naadloos!samen!gaan.! " The"Human"Body:"Anatomy,"Facts"&"Func0ons"
CONTACT"MET"DE"REELE"WERELD"/"STAGE"WANNEER"?" Door!terug!verbinding!te!maken!met!de!vruchtbare!aarde,!zuiver!water!en!de!frisse!buitenlucht!maken!we!contact!! met!de!natuurlijke!wereld,!een!circulaire!wereld.!Niets!gaat!er!verloren!en!alles!is!met!elkaar!verbonden.!Onze!! planeet!is!een!fragiele!eindeloze!gesloten!kringloop.!Stage!en!opleiding!horen!samen.! US,"BROOKLYN"a"ROOFTOP"FARMING,""
MAAK"CONTACT"MET"LEVENDE"STRUCTUREN"/"WELKE"LEERLIJNEN"?" Het!wortelstelsel!van!een!plant!is!veel!groter!dan!wat!we!dachten.!We!kijken!te!weinig!naar!de!levende!natuur.!!! Natuurlijke!en!levende!systemen!zijn!complex!doch!vormen!unieke!voorbeelden!van!geïntegreerde!systemen.! !! Jim"Richardson,"Na0onal"Geographic"/""PROOF":"Digging"Deep"Reveals"the"Intricate"World"of"Roots"
MAAK"CONTACT"MET"LEVENDE"STRUCTUREN"/"WELK"RESEARCH"?" ! ! !! Jim"Richardson,"Na0onal"Geographic"/""PROOF":"Digging"Deep"Reveals"the"Intricate"World"of"Roots"
THE"TIME"IS"NOW"
educa0on"for"a"living"planet" " 1."TE"HOGE"FOOTPRINT" 2."ONDERWIJS"en"CREATIVITEIT" 3."DUURZAAMHEID"ALS"RESULTAAT" "
THE"TIME"IS"NOW"
educa0on"for"a"living"planet" " 3."DUURZAAMHEID"ALS"RESULTAAT"
! Zolang!duurzaamheid!slechts!een!extra!facet!blijZ!krijgt!ze!geen!kans.! Duurzaamheid! is! een! voortdurende! toetssteen! voor! onze! kennis! en! onze! visie! op! de! toekomst.! Duurzaamheid! dient! van! bij! de! start! als! uitgangspunt! en! verwacht! resultaat! beschreven! te! zijn.! Door! het! resultaat!duidelijk!te!eisen!wordt!het!inherent!aan!de!vraagstelling."
DUURZAAMHEID"ALS"RESULTAAT"/"de"kunst"van"het"NIET"BOUWEN" ! ! " La"plaça"Barcelona"de"Sant"Cugat"/"Duran"Architects"2013"
A B C D E Fase 2: Fase 3: ontwerpend uitwerken van het onderzoek om in een gedeeld opdrachtgeverschap de violen te stemmen vormenvoorkeursmodel de workshops de –ruggegraat van het ontwerpproces structuurschets en beeldkwaliteit Fase 1: inventarisatie
DUURZAAMHEID"ALS"RESULTAAT" Steeds!meer!worden!projecten!vooraf!omschreven!ifv!een!gevraagd!resultaat.!Het!ontwerpteam!heeZ!de!vernieuwende! kracht!alle!elementen!samen!te!brengen!in!een!uniek!geheel.! ! Loughborough"University"
DUURZAAMHEID"ALS"RESULTAAT" Steeds!meer!worden!projecten!vooraf!omschreven!ifv!een!gevraagd!resultaat.!Het!ontwerpteam!heeZ!de!vernieuwende! kracht!alle!elementen!samen!te!brengen!in!een!uniek!geheel.! ! JAN"GEHL,"UK"Shearing"Streets"
DUURZAAMHEID"ALS"RESULTAAT"/"Meetbaarheid" Studenten!worden!gevraagd!zichzelf!te!evalueren.!Hierdoor!wordt!in!kaart!gebracht!of!hun!project!duurzaam!is.! In!dit!voorbeeld!evalueren!ze!hun!project!1,5!maand!voor!de!jury!negaMef.!! ! KUL"–"ZIB"/"Zero"Impact"Building"–"Ontwerp"een"project"met"enkel"posi0eve"impact."
THE"TIME"IS"NOW"
educa0on"for"a"living"planet" " 4."POSITIEVE"IMPACT"
! Wat!we!doen!via!de!gebouwde!omgeving!veroorzaakt!al!te!vaak!een! jarenlange! last.! Dit! kan! door! mobiliteit,! energie,! water,! materialen,! natuur!als!een!posiMef!gegeven!te!benaderen.!Een!gebouw!kan!wel! degelijk!in!staan!voor!eigen!energie!of!de!lozing!van!zuiver!water.!De! school!is!een!ideale!omgeving!om!met!deze!begrippen!aan!de!slag!te! gaan.! Een! radicale! shiZ! in! ons! denken! is! nodig! om! op! zoek! te! gaan! naar!brede!duurzaamheid."
MAAK"EEN"PROJECT"MET"EEN"POSITIEVE"IMPACT" ! ! ! JAN"GEHL"URBACT"/"A"DISTINCTIVE"CITY"
THE"TIME"IS"NOW"
educa0on"for"a"living"planet" " 5."DESIGN"BY"KNOWLEDGE"
! Architect,! stedenbouwkundige! of! interieur! architect! worden,! het! blijZ! een! meMer.! Een! meMer! kan! men! onderwijzen.! Doch! welke! kennis!onderwijzen!we!?!en!welke!kennis!is!nodig!voor!dit!specifieke! vakgebied.! Kennis! is! een! drijvende! motor! tot! resultaten.! Wanneer! we!gebrekkige!of!beperkte!kennis!bijbrengen!dan!faalt!een!opleiding.! Duurzaamheid!vraagt!om!geïntegreerde!kennis."
DESIGN"BY"KNOWLEDGE" he#Dryline!project!to!implement!creaMve!urban!infrastructure!that!protects!Manhacan!from!floods!was!created!from!! the!specific!knowledge!of!external!specialists,!as!well!as!the!local!community.“Our!role!is!to!take!these!inputs!and!! synthesis!a!design!soluMon!that!is!informed!by!this!wealth!of!knowledge,”!explains!BIG!founder!Bjarke#Ingels!! NEWaYORK"BIG"+"Team"/"DRYLINE"
Rijwoning!–!NZ! NEB!=!10,19!kWh/m2.a!
Vrijstaand! NEB!=!24,77!kWh/m2.a!
100%"
243%"
!
!
App.!centraal! NEB!=!5,00!kWh/m2.a!
49%"
! DESIGN"BY"KNOWLEDGE"/"2020"
Rijwoning!3!OW! NEB!=!12,10!kWh/m2.a!
Rijwoning!–!sted.!context! NEB!=!12,22!kWh/m2.a!
119%"
120%"
App.!top! NEB!=!12,64!kWh/m2.a!
Rijwoning!–!sted.!context! NEB!=!8,95!kWh/m2.a!
124%"
88%"
!
!
!
!
Universiteiten!zouden!uitmuntend!moeten!omgaan!met!wat!in!de!toekomst!realiteit!zal!zijn.!SpijMg!genoeg!wordt!er! onderwezen!met!kennis!dat!voor!de!carriere!van!de!studenten!reeds!achterhaald!is." " EVRaRESEARCH"INVLOED"VAN"DE"WETGEVING"IN"2020"
DESIGN"BY"KNOWLEDGE"/"2020" Door!eigen!research!kunnen!we!zien!dat!heelwat!stedenbouwkundige!projecten!na!2020!in!de!problemen!komen.! SpijMg!genoeg!zijn!zowel!in!de!reële!wereld!als!in!de!universitaire!wereld!een!te!beperkt!aantal!mensen!bezig!!met!! de!toekomst!die!nu!reeds!gekend!is.! EVRaRESEARCH"INVLOED"VAN"DE"WETGEVING"IN"2020"
THE"TIME"IS"NOW"
educa0on"for"a"living"planet" " 6."SCHOOL"FOR"CLIMATE"DESIGN" !
Het! onderwijzen! van! specifieke! kennis! vereist! een! leeromgeving! waarin! afgestemd! kan! worden! op! het! ulMeme! doel.! Daarom! stel! ik! voor! een! school! op! te! richten! binnen! de! reeds! bestaande! universiteiten.!Deze!school!trekt!duidelijke!groene!lijnen!en!reikt!de! kennis! aan! tot! een! professionele! vorming! van! Master! in! Sustainability! and! Climate! Design.! De! school! verbindt! duurzame! kennis!en!vormt!een!krachMg!netwerk."
SCHOOL"FOR"CLIMATE"DESIGN" " " " BRUSSEL"URBAN"FARM"/"Parck"Design"–"Arch"1010"
SCHOOL"FOR"CLIMATE"DESIGN" Als!we!de!toekomstvisie!van!de!KUL!erop!na!slaan!dan!zien!we!dat!de!student!zijn!eigen!parcour!kan!uitsMppelen! en!volgen.!Het!lijkt!me!belangrijk!dat!hij!vooraf!een!duurzaam!parcour!kan!uitsMppelen!en!mee!vorm!geven.!De!! school!for!climate!design!speelt!hierop!in.! KUL"FUTURES"SELVES"a"TOEKOMSTVISIE"
THE"TIME"IS"NOW"
educa0on"for"a"living"planet" " 7."AOB"Climate"Design"KUL"Gent""
! Om!dit!doel!bereikbaar!te!maken!ga!ik!posiMef!in!op!een!call!binnen! de!KUL!om!een!Academisch!Onderzoeks3Bureau!!op!te!richten!waar3 binnen!opleiding!en!onderzoek!samen!gaan.!In!deze!master!opleiding! wordt! duurzaamheid! uitgangspunt! en! resultaat.! Vanaf! 01/2016! is! elke! student! en! elke! overheid! vrij! deze! AOB! aan! te! spreken! om! op! zoek! te! gaan! naar! duurzame! oplossingen! voor! specifiek! vraagstukken."
7."AOB"CLIMATE"DESIGN"–"KUL"GENT" De!AOB!genaamd!BOA,!is!de!werknaam!van!de!in!2014!ingediende!AOB.!BOA!is!de!omkering!van!AOB!en!verwijst!naar! de!slang!die!in!haar!staart!bijt.!Dit!is!één!van!de!oudste!mythische!fuguren!ter!wereld.! ! hmps://www.kuleuven.be/onderwijs/nieuwsbrief/onderwijsontwikkelingen/posters/wandeling4aposteraarchacurriculumontwikkeling.pdf" "
Ouroboros"als"aloude"symbool"van"kringloopbewustzijn" Elke!school!die!relevant!wil!zijn!heeZ!de!opdracht!de!planetaire!problemaMek!als!een!voortdurend!vraagstuk!! en!onderdeel!van!kennis!in!zijn!cursussen!en!studio’s!mee!te!nemen.!! " Ouroboros"symboliseert"de"cyclische"aard"van"de"natuur"en"het"eeuwige"terugkeren"en"de"eenheid"van"alles."
T"H"E""T"I"M"E""I"S""N"O"W" educa0on"for"a"living"planet"" ! !
Luc"Eeckhout"architect!+!ruimtelijk!planner!/!evr3Architecten!+!evr3Research! docent!KUL!Gent,!Brussel!/!Climate!Design!&!Sustainability!
