1 Nieuw Zeeland Inhoud Abel Tasman Belangrijke gegevens Maori's De bijzondere dingen van Nieuw-Zeeland De kust Het klimaat De vlag 1: Abel Tasman De N...
Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Nieuw Zeeland Inhoud Abel Tasman
Belangrijke gegevens Maori's De bijzondere dingen van Nieuw-Zeeland De kust Het klimaat De vlag
1: Abel Tasman De Nederlandse ontdekkingsreiziger en zeeman Abel Tasman zag op 13 december 1642 een groot en bergachtig land aan de horizon. Het was een onbekend land, dat nog niet op de kaart stond. Met zijn schepen Zeehaan en Heemskerk verkende Abel Tasman de ruige kust. Na vier dagen liet hij de ankers zakken in een rustiger deel van de kust. Op het strand verschenen schreeuwende donkere mannen. Al snel kwamen ze in grote kano's naar de schepen toe. Tasman liet hen lakens, kralen, spijkers en messen zien. Misschien kon hij deze goederen ruilen tegen voedsel en water. Maar de donkere mannen bleven maar schreeuwen. Een paar wilden zelfs aan boord van de Heemskerk. Dat vond Tasman te gevaarlijk en hij zei tegen zijn matrozen: "Laat ze niet aan boord komen!" Tasman wilde ook de bemanning van de Zeehaan waarschuwen. Daarom stuurde hij er vijf matrozen in een roeiboot er naar toe. Maar de roeiboot werd aangevallen. Drie matrozen werden er doodgeknuppeld en in zee gegooid. De andere
1/5
Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
twee werden zwaargewond. De schepen vuurden kanonschoten af. Dat hielp. De donkere mannen peddelden geschrokken terug naar het strand. De Zeehaan en de Heemskerk haalden meteen hun ankers op. Ze moesten zo gauw mogelijk weg van deze gevaarlijke kust. Tasman gaf het onbekende land de naam Statenland. Later werd dit verre land naar de provincie Zeeland genoemd: Nieuw-Zeeland. Pas honderd jaar later kwamen er weer Europeanen in Nieuw-Zeeland aan. Ditmaal waren het Engelse ontdekkingsreizigers. In 1840 werd NieuwZeeland een kolonie van Engeland.
2: Belangrijke gegevens Nieuw-Zeeland is 270.000 km² groot, 8 keer groter dan Nederland. Nieuw-Zeeland heeft een kleine 4 miljoen inwoners. De hoofdstad is Wellington. De natuur is erg mooi en bijzonder. Er zijn mooie stranden, warmwaterbronnen, fjorden, geisers, vulkanen, bossen en bergen. Meer dan 7% van de oppervlakte van Nieuw-Zeeland wordt ingenomen door zeven nationale parken en 1300 natuurreservaten. De godsdienst in Nieuw-Zeeland is: Angeliaans 19% Presbyteriaans 18% Rooms-katholiek 15% Protestants 10% Geen godsdienst 33% De taal die ze spreken is grotendeels Engels en een Maori's.
3: De Maori's
2/5
Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
De donkere mannen die Tasman bij zijn aankomst in Nieuw-Zeeland zag, waren Maori's. Dit volk woonde al zo'n duizend jaar in Nieuw-Zeeland. De Maori's waren ooit eens in kano's naar Nieuw-Zeeland toe gevaren. Zij kwamen van eilanden ergens in de Grote Oceaan. De Maori's noemde hun nieuwe land: 'Het land van de lange witte wolk'. Aotearoa in Maori-taal. Er wonen nu ongeveer 300.000 Maori's in Nieuw-Zeeland. Dat is 12% van de totale bevolking. Hun aantal neemt snel toe. Want Maori's hebben vaak grote gezinnen. Vier tot vijf kinderen zijn heel normaal. De Maori's voelen zich één volk. Ze hebben hele andere gewoonten dan de blanken. Ze zijn bijvoorbeeld gewend heel veel dingen samen te doen. In ieder dorp of stadswijk staat wel een ontmoetingshuis. De Maori's komen daar bijeen om te vergaderen, feesten of te rouwen. De Maori's hebben dezelfde rechten als alle andere Nieuw-Zeelanders. Ze kunnen het goed met hun blanke landgenoten vinden. De kinderen spelen met elkaar en gaan samen naar school en naar sportclubs. Veel Maori's trouwen met een blanke.
4: De bijzondere dingen van Nieuw-Zeeland
In Nieuw-Zeeland zijn een heleboel bijzondere dingen zoals de pannenkoekenrotsen. Pannenkoekenrotsen zijn ontstaan door stroken kalksteen, gescheiden door dunne repen
3/5
Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
zachte leisteen, die door duizenden jaren regen, wind en op stuivend water van de zee zijn weggesleten, hebben de gelaagde vorm van deze rotsen gevormd. Een geiser is een verwarmde natuurlijke bron, die op onregelmatige tijden een mengsel van heet water en stoom de lucht in spuit. Het is een vulkanisch verschijnsel. Ook zijn er 2 gletsjers in Nieuw-Zeeland: de Frans Jozef en de Fox gletsjer. De Frans Jozef gletsjer is 15 kilometer lang, en zakt per dag zo'n 70 centimeter. En hij ligt zo dicht aan zee dat je dat bijna nergens anders ziet. NieuwZeeland is ook nog altijd vulkanisch actief wat onder andere blijkt uit de vele enorme zwavelrijke kraters die je verspreid over het land aantreft, zoals in Rotarua. Dat is een plaats waar het vulkanisch is aangelegd. Het ruikt er naar verrotte eieren. De Pohutukawa is een bijzondere plant, ook wel de kersenboom van Nieuw-Zeeland. Ze komen het meest voor op het Noordereiland. De
paua shell is een schelp die ook alleen maar op het Noordereiland te vinden is. Het is een schelp die gekleurd en glimmend van binnen is, ze maken er dan ook bijvoorbeeld sieraden van. De kiwi is een dier dat je alleen in Nieuw-Zeeland aantreft. Het is een nationaal symbool van Nieuw-Zeeland. De kiwi is een nachtdier.
5: De kust
Nieuw-Zeeland heeft in totaal 15.000 kilometer kronkelige kust. De westkust is voor het grootste deel rotsachtig. Aan de oostkust liggen enkele rotsachtige schiereilanden. Daar leven zeehonden en pinguïns. De kust van het Zuidereiland heeft smalle steile inhammen. Deze fjorden hebben enorme rotswanden die vanuit de zee omhoog rijzen. Vanaf deze steile rotsen kletteren watervallen met een oorverdovend lawaai de zee in. Nieuw-Zeeland heeft ook veel zandstranden. Op het Noordereiland zijn sommige zandstranden wel 100 kilometer lang. Maar er zijn ook kleine strandjes. Met wat geluk heb je je eigen zandstrand.
6: Het klimaat De seizoenen in Nieuw-Zeeland zijn het tegenovergestelde als in Nederland. Als het in Nederland zomer is, is het daar winter. In december zie je de kerstbomen op het strand staan. De koudste maand is juli. De warmste maand is februari. Nieuw-Zeeland heeft een zeeklimaat
4/5
Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
en in het noorden heeft het subtropisch eigenschappen. Door de combinatie van bergen en een warme zee valt er plaatselijk veel regen. In de bergen ligt er wat sneeuw en ijs. Hier heerst een hooggebergteklimaat. In sommige beschutte dalen heb je een vast klimaat en in de binnen gebieden hebben soms veel weg van een landklimaat. Hier varieert de temperatuur per seizoen en per dag enorm. Ook slaat het weer in de bergen snel om.
7: De vlag
De vlag van Nieuw-Zeeland lijkt sterk op die van Australië. In de linkerhoek zie je de vlag van Groot-Brittannië. De vier sterren op de vlag zijn afgeleid van het sterrenbeeld 'Zuiderkruis' of te wel 'Southern Cross'. Het sterrenbeeld is elke nacht (bij onbewolkt weer) te zien. Het sterrenbeeld gaat in Australië en Nieuw-Zeeland nooit onder. Net als de grote beer in Nederland nooit achter de horizon zal verdwijnen.
Vragen: 1. Wat was de eerste naam van Nieuw Zeeland? Statenland 2. Hoe noemden de Maori's hun land? Het land van de lange witte wolk. 3. Hoe heten de twee gletsjers? De Frans Josef en de Fox 4.Welk sterrenbeeld staat er op de vlag van Nieuw-Zeeland? Southern Cross.