SPORTFLOATEN

SPORTFLOATEN

www.sportfloaten.nl

Copyright © 2008 TOP|CC. Niets uit deze uitgave mag zonder uitdrukkelijke toestemming worden gekopieerd of op andere wijze worden verspreid. Alle rechten voorbehouden.

Wat is Floatation REST? Het uit de jaren 50 afkomstig acroniem R.E.S.T. staat voor Restricted Environmental Stimulation Technique en omschrijft een ontspanningsmethode die voor het menselijk brein zintuiglijke prikkels (licht, geluid, temperatuurverschil en zwaartekracht) van buitenaf beperkt en/of afsluit. Pionier in de toepassing van “sensorische deprivatie” een van oorsprong medische-therapeutisch behandeling, is de Amerikaanse neuropsycholoog Professor Dr. John Lilly, verbonden aan de “National Institute of Mental Health” in Bethesda USA. Aanvankelijk was men beducht omdat extreem monotone prikkels hallucinaties kunnen veroorzaken. Deze ervaringen zijn gerapporteerd door mensen in aanhoudende eenzame opsluiting, poolreizigers en solozeilers. Met zijn eerste zoutwaterbad als onderzoeksinstrument toonde Lilly aan dat verminderd prikkelen van zintuigen ofwel Restricted Environmental Stimulation, juist een uiterst aangename ervaring is en een bijzondere bewustzijnstoestand (shift of consiousness) opwekt. Floaten is een veilig hulpmiddel om je snel goed te voelen.

Wat gebeurt er? De filosofie van REST is dat als het menselijk brein van buitenaf verminderd wordt geprikkeld, er een natuurlijke ontspanningsreflex ontstaat. Bovendien geeft floaten de unieke ervaring van gewichtloosheid. Als een of meer zintuigen verminderd wordt geprikkeld dan wordt de gevoeligheid (sensitivity) van de andere zintuigen versterkt. Door de beperkt aanwezige omgevingsprikkels "ontspant" de floater bijna vanzelf en wordt de ideale leeromgeving gecreëerd. De ontspanningsreactie heeft effect op het deel van ons zenuwstelsel dat gericht is op energiebesparing: de productie van stresshormonen neemt af, de hartslag daalt beneden rustniveau, de bloeddruk en spierspanning zakken. Het brein schakelt over naar een lagere frequentie. Hierdoor worden er stoffen afgescheiden, die ervoor zorgen dat het lichaam zich goed, prettig en veilig voelt. Liggend in een floatcabine wordt de ontspanningsrespons binnen enkele minuten opgewekt.

www.sportfloaten.nl


De effecten van het floaten Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat het drijven op zout water in een prikkelarme cabine duidelijke lichamelijke als ook mentale effecten heeft, zoals versneld herstel, verhoging van het concentratievermogen en mentale fitheid. Het lichaam ontdoet zich van afvalstoffen en krijgt als het ware een grote schoonmaakbeurt. Het resultaat van de float-experience: • • • •

verbetering van de bloeddoorstroming en afvoer van afvalstoffen verlaging van ademhalingsritme, hartslag, bloeddruk en hersengolfactiviteit progressieve ontspanning van de spieren en organen. verhoging mentale weerbaarheid en algemene fitheid

Er is een literatuurlijst beschikbaar voor een uitgebreid overzicht van de onderzoeken en effecten van het floaten. Floaten & sportpsychologie Het waren vooral sportmensen zoals Carl Lewis die eind jaren zeventig als eersten de floatcabine ontdekten voor het gebruik in de Topsport. Ruim 7 jaar begeleidt en adviseert Ruben Dekker SPORTPSYCHOLOOG VSPN® in navolging van het Australian Institute of Sports Topsporters met behulp van Floatation REST. De in de cognitieve neurowetenschappen opgeleide neuropsycholoog durft de floattank "een nieuwe dimensie in de training van mentaal belastende beroepsgroepen” te noemen. De gunstige invloed van floaten op sportprestaties zit volgens de sportpsycholoog in de ideale leeromgeving. Aanvullend aan mentale begeleiding dragen onze floatsystemen bij aan (peak performance) een versneld herstel en een verhoogde mentale weerbaarheid.

Toepassing Floatcabines in de Topsport Uit sportwetenschappelijk onderzoek blijkt dat floaten in een cabine de meest optimale vorm is van ontspanningstraining. Het gewichtloos drijven in "je eigen dode zee" in combinatie met mentale training (MT&B) zoals visualisatietechnieken en focustraining, leidt ondermeer tot verhoging van mentale fitheid, prestatiebevordering concentratieverbetering, versneld herstel en pijnreductie bij blessures. Op dit moment gebruikt de netwerkorganisatie TOP|Consultancy & Coaching het zogenaamde SPORTFLOATEN® voor drie doeleinden te weten: 1: Herstel (versneld); 2: Blessurepreventie & (multidisciplinaire) Revalidatie: 3: NeuroMusculaire programmering (Mental Rehearsal & Neurotraining).

www.sportfloaten.nl


Australian Institute of Sport: For its relatively small size, Australia does disproportionately well at Olympiclevel competitions. The training techniques of the AIS (Australian Institute of Sport) are regarded as amongst the finest in the world. Since 1983 the AIS has been consistent proponents of floatation REST and has done an immense amount of research and case studies that demonstrate its efficacy. In 1981 the Dallas Cowboys, regular Superbowl winners, became one of top-line sport's first advocates of floatation REST as a technique for developing the physical and psychological skills of their players. As sports psychology assumed an ever-growing role, along with a realization of the importance of relaxation training, many other eminent USA sportspeople - including the legendary Carl Lewis - started to incorporate floatation into their training régime.

Peak Performance en de floatcabine De sportpsychologie en de toegepaste psychofysiologie zijn de belangrijkste toepassingsvelden waar de effecten van het floaten zijn bewezen. Gemotiveerde topsporters maken gemakkelijk meer dan 40 trainingsuren per week, los van de wedstrijden waarop ze willen pieken. Structurele fysieke en mentale training vergt daarom een enorme hoeveelheid energie van het lichaam van een atleet en emotionele arousal van de psyche. Er bestaat een sterke neiging bij atleten om te overtrainen en dit heeft vaak negatieve gevolgen op de prestatie zoals blessures als ‘under-training’. Een van de belangrijkste aspecten in het bevorderen van top(sport)prestaties (peak performance) is het optimaliseren van het arousalniveau ofwel de “prikkelgevoelgheid” van de sporter. Mentale trainingstechnieken (MT&B) helpen een sporter om de " inner game" te leren beheersen en de randvoorwaarden te creëren om te pieken. Het aanleren van arousal-controle is daarom een basis mentale training. De ervaring leert dat de floatcabine, aangevuld met systematische MT&B de atleet op een unieke wijze controle laat krijgen over de persoonlijke toestand van optimaal presteren (TOP). Onderstaande hoofdstukken zijn beknopte samenvattingen van hoofdstuk 14 uit “The Book of

Floating” van Michael Hutchison (New York 1984). 1. De invloed van floaten en sportprestaties Er zijn voorbeelden van sportmensen die dankzij het floaten hun prestatieniveau verbeterden en daardoor minder last van blessures ten gevolge van overbelasting hadden. Een neurofysioloog die zich beroepsmatig bezighield met de revalidatie van patiënten die een hersenbloeding hadden gehad, kwam tot de conclusie dat het lopen hem na een floatbad de eerste 14 dagen erna veel gemakkelijker afging. Als wetenschapper zag hij een relatie met de hoeveelheid melkzuur die tijdens desbetreffende inspanning door het lichaam geproduceerd wordt. Melkzuur is de oorzaak van vermoeidheid en spierpijn. Volgens hem nam de invloed van dit melkzuur pas na 2 weken weer toe en was het effect van floaten toen pas uitgewerkt. Dit langdurige effect van floaten is in de eerste plaats te danken aan het feit dat het lichaam na het floaten meer ontspannen is dan normaal. Daardoor treedt er een verandering op in het metabolisme. Deze onderzoeker had aan den lijve ervaren dat hij, in tegenstelling tot vroeger, na een floatbad geen enkele stijfheid of stramheid in zijn ledematen voelde. Het effect van floaten beperkt zich niet alleen tot de vermindering van melkzuur, maar heeft ook een positief effect op het oplossen van de hoeveelheid melkzuur die in het lichaam aanwezig is. Daardoor gaan blessures sneller over.

www.sportfloaten.nl


2. Een heldere geest in een melkzuurvrij lichaam Bekend is dat één van de effecten van grote fysieke inspanning een verhoogde productie van melkzuur in het lichaam is. Melkzuur is een giftig bijproduct van glucose. Melkzuur ontstaat als de spieractiviteit zo intensief is dat opbouw en afbraak van het spierweefsel geen gelijke tred meer houden. Er wordt dan meer afgebroken dan opgebouwd met als gevolg dat de afbraakproducten die in het lichaam ontstaan niet meer adequaat kunnen worden afgevoerd. Een verhoogde hoeveelheid melkzuur in het lichaam is hiervan het resultaat. Dit melkzuur is verantwoordelijk voor de pijn, de vermoeidheid en de spierkramp waar mensen die zich intensief inspannen vroeg of laat last van krijgen. Het meeste melkzuur wordt door het lichaam binnen 12 uur na de geleverde inspanning afgevoerd maar het kan soms wel 24 tot 36 uur duren voordat het lichaam weer helemaal vrij van melkzuur is. Omdat de floatcabine de afvoer van melkzuur versnelt, wordt de herstelperiode en de tijd dat men last heeft van vermoeidheid en spierpijn er aanzienlijk door gereduceerd. Een te grote hoeveelheid melkzuur kan er de oorzaak van zijn dat de sporter op een gegeven moment niet meer helder kan denken en moeite heeft om onder grote druk koel en kalm te blijven. Omdat het melkzuurniveau erdoor verlaagd wordt kan regelmatig floaten ook een positieve uitwerking hebben op het koersinzicht, de wedstrijdtactiek, het strategisch denken, kortom de mentale helderheid. 3. Uitputting effectief bestrijden Wellicht wordt het bovenstaande enigszins verduidelijkt als we het volgende in aanmerking nemen. Als de wedstrijd is afgelopen slaat de vermoeidheid toe. Dit is de bekende kater na het pieken die zo lang kan duren dat we ons nog dagen na de geleverde prestatie moe en bedrukt voelen. Uiteraard speelt ook de psychologie hierbij een rol, alles waarvoor wij ons een lange periode hebben opgeladen is ineens voorbij. Hierdoor vallen we in een diep gat en kost het moeite de oude draad weer op te pakken. Bewezen is dat door één of meer sessies in de floatcabine gevoelens van lusteloosheid minder worden. Waarschijnlijk komt dit omdat tijdens het floaten de productie van opiaten gestimuleerd wordt en die van chemische stoffen, die verbonden zijn met gevoelend van neerslachtigheid, juist wordt tegengegaan. Bewezen is dat de meeste zogenaamde sportkaters en fysiologische basis hebben. Tijdens de inspanning ben je tot het uiterste gegaan, je hebt je helemaal gegeven, heb je voorraden glucose verbruikt en je spieren opgezadeld met een grote hoeveelheid melkzuur. Dit lichaam moet de toegenomen hoeveelheid melkzuur weer kwijt zien te raken en hetzelfde geldt voor andere met stress verbandhoudende biochemische stoffen. Het lichaam moet eveneens het verzwakte immuunsysteem weer zien op te bouwen en zal spierscheuringen, die tijdens elke inspanning optreden, moeten herstellen. Dit proces kan uren en soms dagen vergen en in die tijd voel je je bepaald niet op je best. Het waren met name sportmensen/floaters die ontdekten dat de herstelperiode na het floaten veel korter was dan normaal. 4. Floaten als middel om de hersteltijd te verkorten Tijdens het floaten krijgen je spieren optimale rust en dat is de ideale toestand voor de biochemische processen die voor herstel nodig zijn. Veel spierpijn houdt verband met de effecten van de zwaartekracht. De zwaartekracht vergt van onze spieren een constante inspanning. Als de spieren door beschadiging even minder goed functioneren kunnen de nadelige gevolgen ervan door floaten, waardoor het lichaam zichzelf even niet overeind hoeft te houden, worden weggenomen. Bovendien circuleren tijdens het floaten het bloed en het lymfevocht beter, waardoor afvalstoffen sneller worden afgevoerd en stoffen die nodig zijn voor het herstel van het beschadigde spierweefsel de plaats van bestemming sneller bereiken.

www.sportfloaten.nl


5. Spanning en ontspanning in de juiste balans Sportblessures nemen een groot deel van de ziektekosten voor hun rekening. Het merendeel van de sportblessures is zijn spierblessures. Veel sportblessures kunnen voorkomen worden door ontspanning van de spieren. De beste remedie tegen blessures is het regelmatig losmaken van de spieren. Het stretchen van de spieren blijkt niet altijd zaligmakend. Veel blessures zijn juist het gevolg van een verkeerde manier van rekken en strekken. Onderzoek naar spierspanning heeft aangetoond dat circa dertig minuten floaten al een flinke verlaging van de spierspanning teweegbrengt. Het effect van de ontspanning blijkt dagen, zelfs weken voort te duren. 6. De invloed van floaten op het herstel Als een spier maximaal belast wordt, wordt deze spier afgebroken en als het ware beschadigd. Het lichaam heeft tijd nodig om het aangetaste spierweefsel weer op te bouwen. Tijdens deze herstelperiode worden de spieren dikker en sterker. Gemiddeld heeft het lichaam voor zo’n herstelperiode ongeveer 48 uur rust nodig. Als er weer een beroep wordt gedaan op desbetreffende spieren zonder voldoende herstel zullen zij niet alleen zwakker worden, maar ook gevoeliger voor beschadiging. Het gevolg van overtraining is chronische vermoeidheid en slepende blessures. Training levert de beste resultaten op als de spieren na een geleverde inspanning de kans krijgen volledig te herstellen. Dit gebeurt alleen bij voldoende ontspanning en rust. Omdat het de totale ontspanning en verbetering van de circulatie en distributie van zuurstof en voedsel door het lichaam bevordert, is floaten een uiterst effectieve methode om het lichaam weer snel in conditie te brengen die voor het leveren van verhoogde sportprestaties noodzakelijk is.

Drs. Ruben C. Dekker (1967) Geaccrediteerd PRAKTIJK SPORTPSYCHOLOOG VSPN® studeerde fysiologische psychologie aan de Universiteit van Amsterdam. Op basis van de ruime praktijkervaring en nauwe relaties met professionele sportorganisaties, bonden en persoonlijke contacten met clubs, atleten en coaches heeft TOP|CC zich in de afgelopen 12 jaar een sterke positie in de Nederlandse sportwereld verworven. Sinds 1996 werkt Ruben als zelfstandig sportpsycholoog en praktiseert hij psychofysiologie in de topsportpraktijk. Tijdens en na afloop van zijn studie is bij het Instituut voor toegepaste neurowetenschappen (ITON) onder begeleiding van neurofysioloog dr. Ben van Cranenburgh, gewerkt aan het praktisch maken van cognitief neuronwetenschappelijke technieken en inzichten in diverse praktijkvelden; zoals de topsport, de overheid en het hogere zakelijk segment. De cogntieve neurowetenschap bestudeert de biologische basis van het gedrag en mentale processen van (sport)mensen. De kern van zijn neurotraining is het idee dat het sportbrein een gelaagde, drie-eenheid in opbouw vertoont, waarbij er sprake is van een intensieve wisselwerking tussen ‘hogere’ (evolutionair nieuwe) structuren en ‘lagere’ (evolutionair oude) structuren. Floatation R.E.S.T. zorgt ervoor dat deze wisselwerking wordt geoptimaliseerd en er balans in het systeem (lichaam) terugkeert. Samen met de Nederlandse fabrikant van de floatsystemen, Koan Float Technologies en de verkooporganisatie Float Inventions, wordt het sportfloaten® op een professionele en landelijke schaal aangeboden. De samenwerking is daarnaast vooral ook gericht op verder onderzoek en ontwikkeling en kunnen relaties terugvallen op de juiste benodigde kennis. www.topcc.nl; www.sportpsychologie.nl; www.koanfloat.nl; www.floatinventions.nl

www.sportfloaten.nl


Resultaten van SPORTFLOATEN® nog een keer op een rijtje : • • • • • • • •

prestatiebevordering en een toename van snelheid, kracht en souplesse. pijnafname bij blessures blessurepreventie ten gevolge van overtraining of verhoogde spierinspanning Kortere herstel van blessures en overbelasting. Kortere herstelperiode na (verhoogde) inspanning wedstrijden. Verbetering van de coördinatie door neurotraining in de floatcabine. hogere zelfbeheersing (arousal) full focus

www.sportfloaten.nl


SPORTFLOATEN

Recommend Documents