SOONTIËNS GROENGEVELS Design & Ecologie optimaal verenigd!
Opkweek van groengevel bij Soontiëns Stadsnatuur
Groengevels – een introductie
De wand als natuurlijke groeiplaats voor planten Van oudsher zijn er plantensoorten die tegen verticale wanden groeien, juist omdat dit hen – in de concurrentieslag met andere plantensoorten – de mogelijkheid biedt groeiplaatsen te koloniseren die voor veel andere plantensoorten onbereikbaar zijn. Cruciaal hierbij is dat deze wandbewonende plantensoorten voldoende toegang krijgen tot water en voedingsstoffen, iets dat in verticale milieus niet vanzelfsprekend is. Klimplanten doen dit door vanaf de bodem zich al slingerend of hechtend aan de wand een weg naar boven te banen. Muurplanten (zoals muurvarens) doen dit door via scheuren in het wandoppervlak een weg door de wand te vinden op zoek naar water en voedingsstoffen.
Gebruik klimplanten in architectuur In de architectuur maakt men al eeuwen gebruik van planten die zich hebben aangepast aan een verticaal groeioppervlak. Men name klimplanten worden gebruikt om gebouwen te verfraaien. Een nadeel van het toepassen van klimplanten is dat er altijd een relatie met de ondergrond dient te zijn, hetgeen in het ontwerp van gebouw en omgeving niet altijd mogelijk of esthetisch verantwoord is. Daarnaast kunnen sommige klimplanten (zoals klimop, Hedera sp.) vanwege hun woekerende aard soms schade aan gebouwen veroorzaken.
Patrick Blanc & niet-grondgebonden groengevels Patrick Blanc zorgde in de jaren ’90 voor een revolutie met zijn niet-grondgebonden ‘Mur vegetal’. Eén van zijn bekendste projecten is het Musée Quai Branley in Parijs. In dit en andere projecten is een grote verscheidenheid aan planten middels een speciaal ophangsysteem aan gevels bevestigd, waarbij een irrigatiesysteem en vloeidoeken voor water en voedingsstoffen zorgen. Zijn spraakmakende projecten hebben ervoor gezorgd dat wereldwijd architecten de mogelijkheden van groengevels zijn gaan herkennen en toepassen. Ook zijn er inmiddels alternatieve groengevel-systemen ontwikkeld, die in sommige gevallen beter aansluiten op de huidige wensen en eisen omtrent duurzaamheid.
Musée Quai Branly, Parijs
Internationaal beproefd groengevel-systeem Soontiëns Stadsnatuur maakt voor de groengevels gebruik van een speciaal substraat met een uitstekende capillair vermogen. Dit substraat bewijst al jarenlang dat het als perfect groeimedium kan dienen voor planten in groengevels. Hieronder een aantal voorbeelden waarbij dit substraat is toegepast in groengevels in Australië, USA en Denemarken.
Groengevel-concept Essentieel voor ieder niet-grondgebonden groengevelsysteem zijn i) een groeimedium dat zorgt voor optimale toegang tot water en voedingsstoffen, en ii) een constructie waarmee de groengevel onder alle omstandigheden stevig aan de muur blijft zitten. Het gaat dan om de esthetiek (blijft de gevel mooi groen?) en de veiligheid (blijft de gevel hangen?). Soontiëns Stadsnatuur gaat een stap verder, en heeft de ambitie groengevels te realiseren die ook een bijdrage leveren aan natuur en de beleving daarvan. Op deze en de volgende pagina vindt u technische gegevens omtrent het Soontiëns Stadsnatuur groengevel-systeem. Daarna volgt informatie over ons bedrijf, waaruit u kunt afleiden waarom wij meer willen dan alleen een mooi ‘groengevel’ plaatje leveren, en op basis van welke expertise en ervaring wij dit ook kunnen verwezenlijken.
Substraat • • • • • • • • •
Buffer wateropslag na regen en/of beregening Lichtgewicht groeimedium Soortelijk gewicht (droog): 18-22 kg/m3 pH: 5.5-6.5 onbrandbaar (<25 by ASTM E-84-76A) onoplosbaar in water drukvastheid: 15 kN/m2 maximale absorptie: 75% biologisch afbreekbaar onder composteringsomstandigheden
Draadmand • • • • •
RVS gelast, minimaal 3 mm spijldikte Inhoud 34 liter Afmeting: ca. 43 x 50 x 16 cm (lbh) (na)vulbaar vanaf bovenzijde Maaswijdte draad: 100 x 100 mm
Ophangsystemen & bevloeiing 1. 2.
• •
RVS ophangrails met wigvormige ophanghaken Ophangsysteem compatible met gevelbeplatingsysteem (groengevel past op standaard profiel en vervangt dan de gevelplaat) Spouw-diepte (en daarmee isolatiewaarde) verschilt per ophangsysteem Bevloeiing via automatische water- en voedingsinstallatie
Detail groengevel van Soontiëns Stadsnatuur
Eigenschappen techniek groengevel-systeem • • • • • • • • • • • • • • •
•
Lichtgewicht substraat Sterke fysische eigenschappen bij hoge en lage temperaturen Isolerend O2 beschikbaarheid voor planten optimaal H2O beschikbaarheid optimaal Onbrandbaar Inert Biologisch afbreekbaar (Cradle to Cradle) Direct her te gebruiken (Cradle to Cradle) RVS-systeem: lange levensduur Professionele uitstraling Verplaatsbaar Waterbesparend Modulair systeem: eenvoudig te vervangen of onderhouden Uit recent life cycle analyses (LCA) van groengevel-systemen (TU Delft) komt het systeem van Soontiëns positief naar voren.
Groengevel geplaatst door Soontiëns Stadsnatuur op het Kempisch Bedrijven Park
Soontiëns Stadsnatuur bedrijfsfilosofie en praktijkervaring
•
• Bedrijf met 40 jaar ervaring in ontwerp, inrichting en beheer van hoogwaardig groen • Beide directieleden hebben vanuit hun opleiding een ecologische achtergrond. • Ecologische praktijkervaring: ontwerp, aanleg en beheer van biodiversiteitsborders, bijenhotels, natuurvijvers en andere groentoepassingen gericht op natuur. • Innovatie-gericht (samenwerking met o.m. Philips Lighting, Knooppunt Innovatief Groen, Wageningen Universiteit & Research centrum, TU Delft) • Succesvol in complexe groentoepassingen in stedelijk omgeving, samenwerking met overheden, bedrijfsleven en architecten • Sinds 2003 verantwoordelijk voor het groen in het Medina-complex, de ‘hangende tuinen’ in een luxe appartementengebouw in het centrum van Eindhoven (zie illustratie onder). • Naast Soontiëns Stadsnatuur is er ook een Soontiëns tuincentrum, hoveniers- en boomverzorgingsbedrijf • Het bedrijf is werkzaam in heel Nederland.
Ecologische waarde van het groengevelsysteem Ons huidige groengevelsysteem kent diverse aspecten waarmee een bijdrage aan natuurbehoud wordt gedaan. Zo kenmerkt de plantenselectie zich door een soortenmix die in het gehele bloeiseizoen nectar aanbiedt voor vlinders, bijen en hommels. Dit is belangrijk omdat het juist met deze bestuivers slecht gaat in Nederland, waarmee 70% van ons voedsel gevaar loopt (bestuivers als bijen hebben een economische waarde in Nederland van meer dan 1 miljard euro op jaarbasis, zo blijkt uit onderzoek van Wageningen Universiteit & Research center). Een groengevel kan niet alleen nectar bieden, maar ook het nut van bestuivers duidelijk maken aan het algemeen publiek, dit omdat groengevels vaak geplaatst worden op plaatsen in steden waar veel mensen langslopen. Onze groengevels leveren meer nog natuurwaarde. Zo bleek in 2010 één van de groengevels op ons eigen terrein een hommelnest te bevatten. Dit zorgde ervoor dat we nu bekijken hoe nestvoorzieningen voor hommels of bijen in ons groengevel-systeem geïntegreerd kunnen worden.
Soontiëns Stadsnatuur is begaan met het lot van de natuur, en blijft haar groengevel-systeem optimaliseren voor het aspect ‘natuur en natuurbeleving’. Graag lichten wij u nader toe op welke verschillende manieren we hiermee bezig zijn, en hoe we daarin samenwerken met natuurorganisaties.
Samengevat •
Soontiëns werkt met een ingenieus groengevel-substraat, dat al jaren succesvol wordt toegepast in groengevels van kantoorpanden en winkelcentra in Australië en California.
•
Dit groengevelsysteem scoort goed op duurzaamheidsaspecten als waterverbruik en levensduur materialen, en is daarmee duurzamer dan het bekende systeem van Patrick Blanc.
•
Soontiëns heeft het bestaande groengevel-systeem vanuit de ecologische expertise verder doorontwikkeld, wat leidt tot een uniek vertikaal biotoop! Het gaat Soontiëns Stadsnatuur niet alleen om een mooi plaatje, maar ook om meerwaarde voor de natuur en beleving daarvan op en rondom het gebouw.
•
Door een specifieke toepassing van het groeimedium en een uitgekiende selectie van het plantmateriaal zorgt Soontiëns Stadsnatuur voor groengevels die zijn aangepast aan de Nederlandse klimatologische omstandigheden.
•
Soontiëns Stadsnatuur heeft in de afgelopen decennia bewezen complexe groentoepassingen op hoogstedelijke locaties te kunnen realiseren en over langere periode te kunnen onderhouden.
•
Ieder groengevel-project is uniek en vraagt om maatwerk. Samenwerking met gebouweigenaar, architect en gebruiker is daarbij cruciaal om problemen in realisatie en beheerfase te voorkomen, en kan mogelijk ook kostenbesparend werken bij de aanleg.
Neem contact met ons op, zodat wij samen met u kunnen bekijken hoe in uw bouwproject een groengevel kan worden geïnstalleerd die naast een mooi plaatje ook een bijdrage levert aan een duurzame leefomgeving.
Contactpersoon groengevels:
Ing. Martijn van de Loo – directeur
Telefoon 040 - 281 13 39
[email protected]
Binnen-groengevel van Soontiëns Stadsnatuur