2 8 «'aar— N. 1 2 8
0 0 0
Telefoon s Red. en Aden. 2 4 7
Prijs psr nummer: voor Btlerië 3 centiemou, voor den Treemde 5 ««stièrnen
.
.
•
ABONNEMENTSPRIJS BELCJ1Ë Drie maanden . . . ir. 3,28 Zes maanden. . . . fr. ó,se Ben Jaar . . . . . fr. 12,30 NEDERLAND Drie maanden .. „. . fr. 4,75 DEN VREEMDE Drie maanden (drie maal per week verzonden) .' fr- 6,71.
nnii^ter-Ultge-Ater
Sam. Maatschappij HET LICHT Verantwoordelijke bestuurder P. DE VISCH Mooriaaostraat, 113, Ledeberg . . REDACTIE • • ADMINISTRATIE
HOOQPOORT, 29, QENT Mes ttetttttt
ilck op alle poetbirttUa
Orgaan der Belgische Werkliedenpartij.
Kostelijke Bekentenissen Het katholiek « R e c h t » schrijft onder handteekening van M. Hector Planquart:
die misdrijven plegen ; doch onderwijs en opvoeding verzachten 't gemoed, verminderen vele brutale driften. Wie d a t loochent kan zoowel het licht der zon loochenen. Ongelukkiglijk de geest van overheerscbing leidt de katholieken er toe de volksmassa ongeleerd en onontwikkeld te houden. De eerste bekommernis der katholieken is altijd geweest heerschen : vajidaar vrees voor onderwijs. Ook al dë landen waar de katholieken alleen b a a s zijn s t a a n ten achter in beschaving. Geen enkel katholiek volk is nog een leidend volk, een b a k e r m a t voor beschaving en hoogere ontwikkeling ; vele integendeel staan ver ten achter : Polen, Ierland, Spanje, Zuid-Italië, Vlaauderens buiten. Wie wil weteii tot welken g r a a d van zedelijken en ook stoffclijken vooruitg a n g een volk het brengen kan, eens d a t het op een vasten zedelijken grond van godsdienst, onderwijs en volksontwikkeling plant, zie eens Schotland, Noorwegen en Zweden na, ia zelfs Engeland en de protestantsche provinciën van Holland! Daarom ook moet de bekommernis van eiken Vlaming zijn : onderwijs voor ons volk. Wie aan zijn volk een degelijk onderwijs weigert doodt het stoffelijk en ook zedelijk. Veel kwaad heeft ons volk aan de katholieke achteruitkruipers en onderwijsdooders te danken. • JJ p
De middeneeuwen waren doordrongen vau godsdienst! Elkeen geloofde rechtzinnig aan hemel en hel. Doch onderwijs ca verstandelijke ontwikkeling lieten bij de groote massa des volks veel te wenschen. Ook de middeneeuwen zijn geweest tijden van groot geweld; roof, Jjwdslag, vrouwenonteering waren algemeen en 't geloof zelve in veel plaatsen, misschien wel bij de groote menigte was verlaagd tot een meer heidensch dan •christen bijgeloof. Om de algemeenheid des volks tot een hoogere-i trap van beschaving te voeren is ook onderwijs en opvoeding onontbeerlijk. Zonder onderwijs, zonder verstandelijke ontwikkeling, zal de godsdienst nooit zijn volledige uitwerking verkrij| gen. Het wilde dier, de beest die in den mensch verscholen zit, kan slechts getemd worden door eene zedelijke macht 'geholpen door de hoogere ontwikkeling van den geest. Waar ' t volk onwetend is doch zelfs godsdienstig zullen gewoonlijk meer balcsdigheden gebeuren dan bij een goed ontwikkeld volk. 't Geen in Ecuador,- eene kleine republiek in Zuid-Amerika komt te gebeuren, is er een bevvijs van. De kloosterlingen rijn om zoo te zeggen de meesters van dat land ; de wereldlijken hebben er bijkans niets te zeggen ; ook iedereen wordt er in godsdienst opgevoed. Onlangs ontstond een opstand; menschen den dwang .en 't juk der kloosterlingen moede, wilKomende uit de pen van een geloovige den eene meer wereldlijke regeering in- is he't artikel van 'M. Planquart onbe'voeren. Zij werden overwonnen en de twistbaar moedig en rechtzinnig. gruwelijke wijze waarop de hoofdmannen Zijne stelling is daarbij op groote werden vermoord, g a a t alle gedacht te waarheden gesteund. teven! Zij werden door d a t geloovige M. Planquart mocht er zelfs gerust bij:ok in stukken en brokken getrokken, voegen d a t hare reactionnaire inmenging 't hart uitgehaald, vrouwen a t e n stulj- in de sociale kwestie, eerder de kerk naar keri van die harten op ; allen werden aan den val of' althans naar den achteruitkoorden door de straten gesleurd en ten g a n g zal voeren. Nu d a t zijn hare zaken. slotte verbrand. Wij willen alleen aan M. Planquart Men krijgt koud en men ijst als men doen opmerken dat. hij niet volledig is, leest wat wreedheden er daar gepleegd als hij zedelijke, opvoeding en verstande'werden onder de oog'en der- overheden, lijke ontwikkeling aan de bazis p l a a t s t die alles goedkeurden en natuurlijk deel der sociale verbeteringen die ook hij nalebben in. de wildheid van hun volk. streeft. We moeten zoo ver niet gaan. Ze spreOngetwijfeld zijn opvoeding en onderken van de moorden in Frankrijk?. Zie- wijs machtige en onmisbare wapens, hier de lijst der moorden in de maand maar zij missen hun doel van den oogenMaart in België gepleegd : blik, dat zij niet gepaard of voorafgegaan worden door stoffelijke verbeterinl M. Planquart somt twintig moorden op gen. en hij vervolgt: Wij zullen steeds de woorden onthouden : met brave en geleerde geraamten Bij deze twintig moorden in de
Verschijnende alle dagen.
In sommige steden werd er geantwoord ,: « Neem het klassement van den Werk- en Nijverheidsraad. => Bbch deze was niet juist, want verschillende groepen van den Werken Nijverheidsraadfbéstonden als groep voor den Werkrechtersrftad niet. Integendeel werden er groepen gesticht voor den Werkrechtersraad welke niet bestonden voor den Werk- en Nijverheidsraad. Daarbij, in sommige steden bestaan geene Werk- en NijverheirJsraden. Daar werd dan alles overgelaten asai het oordeel van den voorzitter van het ljjBbfdbureel. En aldus gebeurd^ het dat in de eene stad de Jlètaalbewerkersf.behoorden tot de « Verschillende Groepen--» en in de andere stad tot de cBouwnijveMÏeid» !> Enfin, een warboel zonder Weerga 1 Dat er reeds processen ingespannen zijn kit verbreking van=ijommige kiezingeu, moet dan ook niemand vejrwonderen. De katholieke léjeeering heeft eens te meer getoond datj^yj niet anders kan dan knoeiwerk leverenden in ;i'les wat ;:ij doet steeds do klerikaleïpverheersehing in het oog houdt. Daarom is het BjOodig dat er gewerkt wordt om op 3 Juni dit boeltje weg te ragen en mannen awThet bewind te brengen, die rechtvaardigheid in onzen wettenwinkel zullen brengenD. W.
Sooiaeï polïlieic Overzio^l Oe M&rokko-kwestie DE lUlAXSCltóPAANSCHE ONDERHAl^DELINGEN Geoftray, de Fjanjsche gezant te Madrid, heelt ween met Garcia Pi-ieto, de Spaansche minister vaifc .iftuitenlnndsehe zaken, een onderhoud gehad. Geoftray heeft, oneen .gezet van hoeveel belapg afstand Tas* het Werga-dal door Spanje voor Frankrijk is in verband met het toezicht over. hei. gebied, dat onmiddellijk ten noorden van-jas ligt. Geofïray heeft precies- aangegeven nitt welke gedeelten van den loop der Worg» en haar dal als minimum Frankrijk Jjjgo.i'jgeq wil nemen. Volgens den core^bnaent van de'Tempsï' te Madrid zou de Engelsche gezant aldaar aan de Spaansche regeering medegedeeld hebben, dat de Engelsche regeering geen enkele reden zag om Spanje af te raden gunstig te antwoorden op Frankrijk's eischen, voorzoover die het dal der Werga betreffen. Men kan nu slechts hopen, dat deze tussehenkomst van Engeland, die, hoe uiterst voorzichtig ook, toch een tusschenkomst in verzoenenden zin lijkt, het slagen der onderhandelingen, die al zoolang slepeu, zal bespoedigep.
DUITSCHLAND
Cinsdan 7 Mei 1 9 1 2
aan de Sormowo-werken te Niejni Nowgorod. De regeering heeft blijkbaar geen succes met haar poging om met haar belofte van een streng onderzoek naar het gebeurde de .verontwaardiging in arbeiderskringen te doen bedaren. Men schat op meer dan 100,000 het getal werklieden, die te StPclersbuvg deu arbeid gestaakt hebben uit genegenheid voor de werkstakers der goudmijnen van Lena. De straatbetoogingen hebben opgehouden, maar meetings werden ingericht in de werkhuizen zelf. D'e policie beeft verscheidene honderden aanhoudingen gedaan. 74 werklieden £ti studenten die aan deze befcoogiugen hadden deelgenomen, werden veroordeeld tot straffen, gaande van 10 dagen tot 3 maanden.
P0RTU6AL DE EERSTE MEI EN STRAFKWIJTSCHELDING De Kamer van Afgevaardigden heeft, na in haro zitting van Eersten Mei een groet aan de werklieden over de gansche wereld gezonden te hebben, een wetsontwerp gestemd, gister door den Senaat aangenomen, a!!e personen van hunne straffen opheffende die in politieke processen betrokken waren, met uitzondering van dezen die aanslagen zoudeu gepleegd hebben tegen personen en tegen het republikeinsch regiem.
VAN ALLES WAT HET SCHERMEN MET DEN GODSDIENST. — Voor u, heeren bewaarders, waar gij met godsdienst voorkomt, is het veelal om eene andere zaak te doen; waar*om gij met godsdienst molenwiekt, is het zoo vaak te doen orn zaken van eigen belang, yan meerder profijt, voor hooger opbrengst van bezit. Door - godsdienst verstaat gij veelal zoo iets als een groote dikke citroen, waar er af cu toe kan gegaan worden om ze to persen, nog te persen, altijd te persen. Godsdienst naar uw voorbeeld, dat is — zoo algemeen — voordeel, onttrekking aan stoffelijke verplichtingen, goud, rijkdom, welbotaalde plaatsen voor u, voor zoontjes, voor neefjes... Godsdienst, dat is zoo menigwerf vereering van het gulden ïAeesterwerk van den Meogpriester Aai-on. » Bovenstaande is niet geschreven door een socialist of vrijdenker, maar staat te lezen in het blad der Christen-democraten van Brussel e Onze Strijd =>. Die kunnen het best weten.
:--£-:
KIEZERS!: Stemt allen voor Enah The aangenaam dronk, die, de ontsteking van lenden en waterorganen ontneemt en een rustige slaap geeft 0.60 fr. de doos. 1 fr. de groote doos. Te koop apotheek: Baetsló, Böss, Colardin, De Moor. De Meulenaer, Van Raemdonck, Beghin, Nuyers. (1244
DE STAKING DER RIJNSCHIPPERS Er staken nu 3400 man, terwijl er 250 onderkruipers zijn, die bovendien nog niet iü staat zijn noch «Is matroos noch in welke andere funkfcie dienst te doen. De policie knijpifj ten aanzien van het naleven deiNIEUW OPERA.»— De italiaansche toonreglementen voor de scheepvaart een-oogje dichter Puccini is bezig met een nieuw toe, zooals ze trouwens ook bij het aan opera te toondichten op woorden hem door boord brengen der onderkruipers behulp- den spaanschen schrijver Quintero bezorgd. zaam is. «Animia Allegra» (Vroolijke ziel), zoo is Volgens de ïVorwirts» hebben aoht fir- de titel vau het nieuwe werk. ' ma's toegegeven. Een telegram meldt, dat Kerjkkoff en Van 't Hofi, te Ruhroirt om besprekingen te ,N0.G 0V.ER DEN,EERSTEN MEIDAG.-:houden in verband met de staking, door de- Uit Spanje" komt bericht van eene betooDuitsche politie aangehouden en als «lastige ging van 20,000 arbeiders in de hoofdstad euslander*- over de grens gezeit zijn. Madrid. De troepen waren door de regeeEIX DE PARTIJ ring in dc kazernen geconsigneerd. In Rome lag de arbeid volledig stil. De geschillen over de hersteoiniingsovereenkomst met de liberalen hebhen zich nu • In New-York eene straatbetooging van ook in de redaktie van het wetenschappelijk 30,000 deelnemers. ' ET wordt in geen enkel telegram iets van weekblad «Die Neue Zeits voortgezet. Mehrimg, die tot de uedaiktieleden be- botsingen met de policie gemefd. \oor de eerste maal dat deze wet in toeOok de E. V. wordt zeer beknibbeld in hoort, behandelt zijn 'meeningsverschillen In Duitschland hebben ook dit jaar in Passing gebracht is, rijzen er ten allen hare toepassing. met Bebel en Kaotsky niet meer in de v.erBchillende plaatsen weer meer of minder «Mte klachten.pp. De wet zegt dat de partij die het grootste , «Neue Zeit>, maar in de Bremer en Leipzi- omvangrijke uitsluitingen plaats van arbeiVooreerst heeft de nieuwe wet hoege- aantal stemmen bekomt hare «etels neemt ger partijdagbladen en verklaart dat een ders die op Eersten Mei niet op het werk naamd de nieuwe Werkrechtersraden niet in de bovenste groepen, met een zetel pet «krisis» im de redaktie van de «Neue Zeit> versohenen zijn om te kunnen deelnemen Wgeételd die er hoogst noodig waren. • groep'. Bekomt zij de meerderheid der stem- uitgebroken is. aan het Meifeest. Zoo bijvoorbeeld kunnen het grootste ge- men.dan neemt zij een zetel in elke groep, Ih Polen staakten op Een'Mei rvöm 10,000 DE BELASTINGSKWESTIE tal van de ingeschreven kiezers in heb ar- en, dan vervolgens neemt zij haar overschiewerklieden. Verscheidene.werkhuizen, zooDe beraadslaging van gisteren over de als « Labor et Vulcan » lagen gansch stil; in rondissement Gent geen gebruik van den tende deel onder de tweede kandidaten in *taad maken, daar de afstand hunner ge- de bovenste groepen, tot haar kiesdeeler wijziging in de wet op de belasting van bran- de anderen was de arbeid slechts gedeelteuitgeput is. dewijn in de Rijkr^gcommissie, versterkt lijk. De dag is kalm verloopen, niet het min,meeute te verre van den zetel van den Raad | gelegen is, zoodat zij gewoonlijk meer kosDit stelsel zou juist zijn indien.de ver- den indruk, dat de wet niet zal worden aan- ste tuschengeval had plaats. Dè straten |ten hebbeu dan het bedrag van dën eisch schillige groepen omtrent allen hetzelfde genomen in. zulk een vorm, dat het doel er- wemelden van policie en soldaten. van, aanmerkelijk bij te dragen tot het dekaantal kiezers bevatte. De beweging groeit van jaar tot jaar.Het Doch niets is minder waar, want-zoo was ken van de kosten der uitvoering van de is alleen door de kracht en energie van de > andaar ook dat er bijna nooit zaken van e nieuwe landsverdedigingswetten sal worden ,~ kantons Deinze, Oruvshautemen Ooster- er te Gent het volgende : de eerste groep arbeidersmassa dat wij overwinnen moeten bevatte la-,000 kiezers, terwijl de veertiende bereikt. zsele voor den Raad gebracht worden. en zullen. groep er 1,500 bevatte. De rechterzijde en alle elementen, die JJe stichting van een Werkrechtersraad te verder nog agrarische belangen hebben; is JJeinze dringt zich op. Ddbr het stelsel, van bovenaf de zetels te DIE KINDEREN. — En. mevrouw hebt Daar bijna "al de kantwe-rksters in het kan- nemen, zou het kunnen gebeuren dat eene elke verandering van den tegenwoordigen gij m'n gedichten gelezen? partij eene vertegenwoordiging heeft voor toestand onaangenaam. ,™ Uosterzoele verblijven, is het dringend — Ja zeker. Ze zijn verrukkelijk I Waar De Zuid-Duitschers bepleiten belangen, noodig dat er daar ook een Raad tot stand 30,000, kiezers, terwijl zij maar 20,000 stemheb ik 't boek ook weer neergelegd? Mjmt. Daarbij komt dat het bedrag, waar- men heeft en de andere partij welke. 17,000 waardoor de inkomsten yan de nieuwe wet — Onder dat tafeltje, dat zoo wiebelde, oor eene kantwerkster ge-woonhjk iri onver- stemmen bekomen heeft, er-maar .7 a 8,000 zullen worden verminderd en de sociaal- mammie. democraten zijn er tegen, niet alleen omdat wmi met den werkgever komt, steeds lager kiezers zou vertegenwoordigen. Dit stelsel is onrechtvaardig en moet uit de verbruiksjWjs ©r door zal stijgen, maar « nan van een nijverheidswerkman. ook omdat zij in plaats ervan een directe besero " . n ' a K c v a l l e n J u i s t v 0 0 r h e t arrondis- de wét verdwijnen. Wat ook aanleiding gegeven heeft tot kri- lasting willen. ment Gent, zij zjin even iuist VOOT de anTe Coutances is de genaamde Polydor, 'e arrondissementen. tiek is het volgende: RUSLAND Kan "een geen Werkrechtersraad stichten bijgenaamd «Coq gris» onthoofd. Hij was Niemand wist, noch bij. bedienden, pazeven EENE KRACHTIGE BEWEGING den 11 Maart laatst ter dood veroordeeld troons o£ werklieden, uit welke nijverheden den ,? groepen dat men dan Ra Het bloedbad aan de Lena sleept nog door het a3sisenhof der Manche. d» Tv u m c ' * w e e °^ drie groepen, want of bedrijven eeue groep bestond. tersraclen k u n n e n Polydor had den 21 Januari 1912 eene Vroeg men inlichtingen aan de gemeente- steeds nieuwe protest-stakingen na zich. Uit hnnn °k maar aan alle deelen van het reuzenrijk komen er be- afschuwelijke misdaad gepleegd, te Diguile.__,?. roe Pmg beantwoorden wanneer eene besturen, deze-j/risten het niet. Vroeg men het aan de voorzitten* -van de richten over. Zoo wordt nu gestaakt aan de villo, nabij Beaumont-la-Hague. In die 1 «*2tl==!Sj e ? g°«tikoc-pe proceduur aan de-Öfcli-Jofdrmreelen^ rnte .wojjgde^ftjlêgpjg een huisje de chge wistenhet j ^ j n i n d e r . grootste ijzer- en «ta*lfabnek.
Eene Ghineezerij te meer in België
Se nieuwe Wet op de Werkrechfersraden
Eene halsrechting in Frankrijk
90jarige weduwe Aubrais. Polydor ver-« moordde die vrouw om haar te kunnen bestelen. Hij drong 's avonds in het huis,. verraste dc arme vrouw in haar bed en sneed bij middel van een slecht mes meteene afsohuwelijke wreedheid haar denhals om. Na ziju eehélmstuk doorsnuffelde de moordenaar de meubelen, doch hij vond?, geen geld. Polydor scheen volstrekt niet ontroert enj heeft" ook geen laatsten wil uitgedrukt.. Alvorens uaar de guiljotien te gr.an heeftj hij de troostmiddelen van den godsdienst I ontvangen. Hij stapte vastberaden het schavot op. Zouden de paajrik'ehs cii== niet kunneü zeggen of nu allé zonden van den moordenaar vergeven zijn en zijne ziel nuj ook in den hemel is '1
Ge vijfvoudige moord van Poijt-öes-Goules Voor het assisenhof van Puy-de-Dóme^ Frankrijk, had dc ondervraging plaats van, Guillaume Courmier, dc dader der vijfvoudige moord van Pont-dts-Goules. Hij toonde niet dc minste spijt over zijne mis-] daad. Hij beleedigde integendeel de-' slachtoffers, die hij zoo' wreed vermoord) heeft. Terwijl de kleiue Jeau Verdier, het' lOjarig kind d a t . d e n . U December zijnvader, ziju moeder en zijn broeder zag ver-1 ^ moorden, aan de jury verhaalde hoe de^ misdaad gepleegd wordi snauwde de boos.wicht den kloiiie toe: =Als ik uwe onder' vermoord heb, dan is hot'omdat zij schur* ken waren.» Zulks .verwekte eune hevige verontwaardiging tusschen het publieK.' Toen de voorzitter de eerste zitting hief,, riep Cournier uit: .Als ik naar het schavotf moet gaan, zooveel te ergqr, dan zal ik mij ton minste gewroken hc-bbeii-V 's Namiddags werden 3e wetsdoktoren onderhoord. die besloten dat Cournier verantwoordelijk . is voor zijne misdaden.: Daarna werd de vader van den betichte ondervraagd en verklaarde dat er in zijne' familie niets, anders dan zinneloozen en-' ontaarden waren. Toen Cournier zijn-,1 vader bemerkte, was hij er door aangedaan; en weende. Cournier werd ter dood ver.*i oordeeld.
Het methyialcoholproces te Berlijn De drogist Schamach, de hoofdbeklaagde", in het methyl-aleoholproces, is wegens over-ij treding van dc wet op de levensmiddelen en. van dc w=et op den verkoop van vergiften,! tot 5 jaar gevangenisstraf en 2000 mark boeti veroordeeld. De beklaagde Zastrow en Meyer zijn we- 1 gens overtreding- van de wet op de levens-' middelen gepaard met bedrog tot 2 maan-! den gevangenisstraf veroordeeld. De be-j klaagde Dahlo is wegens overtreding van| de wet op de levensmiddelen tot 6 weken; gevangenisstraf veroordeeld. De beklaagde/ Redomski werd vrijgesproken.. De rechtbank was van Oordeel, dat het! volstrekt bewezen was dat methyl-alcohol' een sterk vergif was, ook al waren eenigo deskundigen van een andere meening geweest. De rechtbank had ervan afgezien Scharmach wegens veroorzaking van dood door schuld te veroordeelen.
De overstroomingm in Amerika .Uit New-York- wordt? aan dé « Lokal An«i zeiger» geseind : De overstrooming' in. Louisiana breidt zich uit. Het water looprj over de waterkeering van New-Orleans en dreigt de stad te overstroomén. Do schade! wordt reeds op 5 millioen dollar geschaf. Del bedreigde bevolking neemt de wijk. De 15 m.' hooge Morgan-dijk, dc hoogste in Amerika, loopt ook gevaar. Het water staat tot aau den rand ervan.
OE OQÜLOG tusschen Italië en Turkije MIJ BOEKAMES Men meldt dat generaal,Garioni eene colonne heeft uitgezonden om de karavaan-| wegen ten Zuiden van Boekames te bezet-j ten. De colonne ontmoette 200 Turken ert Arabieren, die zich met groote verliezen! moesten terugtrekken. Van do colonne, uitgezonden door gcneJ, raal Gaiioni, werden 5 Askari's gedood en,' 40 gewond. . BIJ LEBDA De Italianen hebben een aanval van Tnr*. ken en Arabieren op de stelling van LebdaK afgeslagen. Zij hadden 2,dooden en 5 gewon-j den. 'De verliezen aan Turksche zijde zijnj onbekend. KEN SCHIP VERNIELD Uit Konstantinopel is bericht ontvangeen,' dat daar officieel het volgende is bekend ge-j maakt : Het stoomschip « Texas » is op dW mijn geloopen, toen zij na de scherpe echo-1 ten, ter wuarschuwing gelost, te laat yaarl» minderde. Daarentegen is de Amerikaamehe lezing1, van het gebeurde, dat juist het schietea' met scherp de ramp heeft veroorzaakt. De mail voor Europa, die de t Texaa» a a ^ bofir4 ha4, is verloren gegaan, \
,
l-jf**»
Tien personen verstikt in Rumenië De familie Filïpowitsch, ' bestaande uit Hen personen en wonende te Bucharest, werd verstikt' gevonden. I n eenen brief liet de familie weten, dat het de ellende is die b a a r t o t de zelfmoord gebracht heeft. . En de wereld zwemt in overvloed!
!<•
Een geduchte bandiet in Tunisie
, Een brigadier van Zaghouan en twee -agenten der policiebrigade van Tunis bejgaven zich naar het domein van Belle, om •zekeren Bechir-ben-Saïem, bijgenaamd : «Onled-Tonmi», aan te houden. Wanneer de policiem'anOen aan zijne hut Vwameu, tusschen hoog en dicht struikgewas opgetimmerd, kwam Bechftr met zijn •geweer buiten en schoot een der agenten dood. Hij verdween in het struikgewas ' vooraleer de andere agenten hunne revolvers konden gebruiken. ' Bechir is een gevaarlijke bandiet die *?eds een spahi, in dezelfde omstandigheden vermoord heeft. De overste der politiebriyide van Tunis en talrijke agenten ,Ün op zoek achter den bandiet. Zij hebaen bevel gekregen hem levend of dood jneo te brengen.
De bandietenbende IN FRANKRIJK CJP
GARNIER EN VALET De beruchte bandieten Garnier en Valet 'blijven onvindbaar. Al de sporen, die men 'tot hiertoe gevolgd heeft, hebben niet den 'jminsten uitslag opgeleverd. Verscheidene «opzieners der veiligheid hebben opnieuw leene strenge waakzaamheid uitgeoefend te Pontehay-aux-Roses en te Vaux-sur. ISeine. I n deze laatste gemeente hadden zij het gemunt op een huisje, bewoond door • eene oude vrouw, wier zoon langen tijd teen vriend was van Garnier. - Wat Zumbrunnen betreft, die aangehouden-werd te Juyisy, de policie heeft hem terug in vrijheid gesteld. Dagelijks komen er honderde brieven toe in de bureelen der veiligheid, doch geen enkele heeft kunnen nauwkeurige inlichtingen geven. De opzieners der veiligheid hebben minstens wel 80. sporen gevolgd, allen in den parijschen omtrek, maar voor.al in het Zuiden en in het Oosten. Nergens is een ernstig spoor ontdekt geweest. Tegenwoordig houden de agenten zich a e t de volgende aanduiding bezig: er is «kwestie van eene vrouw, die vroeger Garnier gekend heeft en die sedert drie of vier daigen verdachte uitstappen doet. Men «denkt dat zij Garnier zou kunnen gaan bezoeken. Doch, tot gister had men in de Veiligheid niets bijzonders vernomen. De opsporingen moesten dus geen uitslag opgeleverd hebben. DE ANARCHIST GARDX Men weet dat de anarchist Cardy, die .eene. schuilplaats , aan Bonnot verleend • bad, en in wiens woning t e Petat-Ivry" M. , Joyin gedood-werd: door Bonnet, aangehouden is. Hij bield te Ivry een kleergoedwinkel. Nu zit hij in het gevang der Santé ,te Parijs opgesloten. Het schijnt dat hij jzijne leveranciers niet al te goed betaalde. 'Hij is in de greffie van het gevang geleid 'geworden, die aanzien wordt als eene plaats van voorloopige vrijheid. Een deurwaarder kwam hem melden dat hij voor de burgerlijke rechtbank moest verschijnen die in kortgeding zetelde. Hij is voor de rechtbank gedaagd door drie kleerstofhandelaars, die eischen dat een rechterlijke likwidator zou benoemd worden om den winkel Cardy uit te verkoopen.
De schipbreuk van de "Titanic,, ',WAT EEN FRANSCH OVERLEVENDE ZEGT
! Te Le Havre is de « Savoie i toegekomen. Aan boord bevond zich de vlieger Maréchal, ontsnapt aan de ramp van de « Titanic >. M. Maréchal vertelde dat hij met drie fransche passagiers aan ' t kaartspelen v u , 'toen de aanvaring plaats had. Hij steeg naar het dek om te zien wat er gaande was FECILI-ËTOX VAN '7 MEI
(Hl
Om den Hoogsten Prijs n a a r h e t hoogdultsch van
E. W E R M E R dooi*
HORSA — Zou ik met u vechten? barstte BrunJOW los. Neen Arno, dat kunt, dat moogt .gij niet verlangen. — Ik dring er op aan... gij zult mijn uitdaging aannemen. — Neen, — Rudolf ,ik zeg u, gij zult bet doen. — En ik zeg u nogmaals : neen 1 Met Seder ander wil ik vechten, als het moet zijn, maar met u niet. ' Er vertoonde zich een diepe rimpel tusschen de oogen van den baron. Maar hij kende den vroegeren vriend zijner jeugd, die niettegenstaande zijn grijze .haren nog de oude driftKop was, en ,wiens t hartstochtelijkheid, wanneer zij 'eenmaal was gaande gemaakt, hem alle 'perken deed te buiten gaan. Het kwam ter op aan de kwetsbare plek te treffen, i — Ik had niet gedacht, antwoordde Raven spottend, dat gij sedert onze 'scheiding een lafaard zoudt geworden iajn. < Dat trof... de 'dokter sprong op en zijn loogen begonnen te fonkelen. ^-j*-» .Trek dat .woord i&l rifSL]iii..iés*n.
en ontmoette onderweg den kapitein S m i t ^ die de passagiers aanraadde zich van reiT dingsgordels te voorzien. M. Maréchal volgde dezen raad, begaf zich naar stuurboord en sprong in eene reddingsboot, waarin zich 28 personen bevonden, alhoewel zij er minstens 60 kon bevatten. Een matroos bestuurde de reddingssloep, die zich eene halve mijl van de «Titanic» verwijderde. Eene halve uur later zonk de « Titanic K De schipbreukelingen werden rond 6 ure 's morgens opgenomen door de «Carpathia». Aan boord waren kabiens voorbehouden voor mad. Astor en M- Ismay. Deze laatste vertoonde zich eerst b i j . dê aankomst'te New-York. M. Maréchal voegde erbij dat de « Titanic » zeer snel vaarde en een record wilde kloppen. De officiers van het schip werden 's avonds meer dan eens verwittigd dat zich onderweg ijsbergen bevonden. Het reddingsmaterieel aan boord van de « Titanic • was geheel onvoldoende.
— P É É B J
ÜïHsdag 7 Mei 1912 Het rijn: MM. Nestor j a a r ; Leo Ampe, 21 jaar vrongel, 35 jaar. M. Arthur Asperligh, ook een der slachtoffers de cTitanic».
Vande Walle, 27 en Camiel Wittevan Oostende, is der zeeramp van
BINNENLAND BRABANT B R U S S E L . — Erg ycio-ongeiuk.
— M.
te hebben onder de uitbarsting eener groote woede en dacht zijne «==TOUW enkel gekwetst te hebben.
WEST-VLAANDEREN ROESSELARE. — Erg ongeluk. — In de statie is een erg ongeluk gebeurd. Alberic Lecluyse, 30 jaar, werkman in het goedermagazijn der statie en wonende te Iséghem, Flabbaertstraat, ging gewoonlijk met den koopwarentrein, die uit lïousselare naar Iseghem vertrekt, naar zijne woning. Door de groote veranderingen, die men ter statie heeft gedaan, heeft het vormen der koopwaremtreinen plaats oan de loskaaien, die gemaakt zijn aan de wijk Barnum. Men veronderstelt dat Lecluyse op den ingang zijnde trein zal willen springen hebben, want m d a t de trein voorbij was, vond men op deze lijn langs alle kanten zijne lichaamsdeelen Verspreid. Men moest de overblijfsels in eenen bak vergaderen om naar het hospitaal te dragen. Lecluyse was vader vaa een kind en een tweede wondt verwacht.
|
•••
HS>
Pruisen betalen en daarentegen alle voor-' deelen hebben van de Ongevallen-, Invaliditeits- en Ouderdonnsverzekeringswetteq, evenzeer als de Duitsche arbeiders en dat de Staat'voor deze vreemdelingen dezelfde) rijkstoelagen voor invaliedenrenten betaalt) als voor de Duitschers. Een vertegenwoordiger van de Pruisische regeering verklaarde hierop in de rekwest! commissie van het Huis van Afgevaardig. den : De dubbele belasting in Pruisen en ia Holland is een gevolg van het onderscheid in de belastingwetgeving in beide Staten. Ia Pruisen moeten zij belasting betalen, omdat de Pruisische wet op de inkomstenbelaetuig al degenen, die in Pruisen wonen, aan de belasting onderwerpt, terwijl Nederland geen inkomstenbelasting heeft, die op de' Pruisische lijkt, maar een systeem van belasting, waaronder ook een belasting is op, de opbrengst van den arbeid. Deze laatste moeten ook degenen betalen, die buiten Nederland wonen, maar in Ne. derland hetzij door geestelijken, hetzij doof lichamelijken arbeid geld verdienen. Het ii voor het oogenblik niet mogehjk een verdrag met Nederland te sluiten,om deze dnb-= bele belasting uit de wereld te helpen, om. dat de Nederlandsche regeering niet het recht tot een dergelijke overeenkomst heeft. De Pruisische regeering is bij een wet van 18 April 1900 dit recht verleend. Men zal nu afwachten totdat het Nederlandsche ontwerp op de inkomstenbelasting aangenomen is, waarvan artikel 97 ook it Nederlandsche regeering een dergelijk recht geeft. Dan zal men trachten onderhandelingen over dit onderwerp te openen.
Bajart, architekt, wonende te. St-Joost, is gister op do Ste-GuduAaplaas omvergereden door een wieirijder die in volle snelheid reed. De gekwetste werd met ontwrichten schouder, eene wonde -aan het voorhoofd en talrijke kwetsuren opgenomen. Hij klaagt daarenboven over inwendige pijnen.Procesverbaal werd opgemaakt. Üiivoorzk-htii«=aeid. — Gister namiddag sprong een werkman der gaz, zekere Leopold Vandeuren, wonende te St-Joost, op de Madouplaats van een in gang zijnden HET WRAK VAN DE « TITANIC » tram. Hij werd op de straatsteenen geslinEen engelsoh vakkundig tijdschrift doet gerd en bleef bewusteloos liggen. OOST-VLAANDEREN opmerken» aangaande da ramp van de « TiHet slachtoffer werd bij een geneesheer tanic », dat nooit fcieer nog een stuk van het gebracht L0VENDEGEM. — Op onzen kristeRjken die eene breuk aan een arm vastschip terug aan de oppervlakte der zee zal buiten. — Zaterdagavond ontstond twist ook het neusbeen was gebroken. komen, uit do diepte waar het gezonken is. stelde ; Schielijke dood. — Eergister kwam tusschen een werkman, "Xagust Van Daele, Do drukking van 300 atmosfeeren, 't zij M. Seghers, kleermaker, wonende Brou- 23 jaar, en Henri Roms, 24 jaar dienstmeer'dan 20,000 kilos per 10 vierkante me- wersstraat,met zijne vrouw van den schouw- knecht. Deze eerste ontving eenen messteek ters, is zoo groot dat al de deelen die niet burg. In het buitenkomen zonk M. Seghers die hem erg kwetste. van ijzer zijn, letterlijk verpletterd sijn. Na verzorgd te zijn werd het slachtoffer ten gronde. Men nam hem op en droeg hem Men berekent dat, op de diepte waarop.de in eene apotheek. Alle geneeskundige zor- naar het gesticht van Gentbrugge overge'«Titanic » ligt, hét menschelijk lichaam gen waren vruchteloos. De dood volgde,ver- bracht. eene drukking ondergaat alsof er twintig oorzaakt d6or eene beroerte. geladen wagens, met lokomotief en tender, Bijtuigongeluk. — Mad. Demeuter, op lagen, 't Is bijgevolg te zeggen dat onder wonende Marktstraat, stapte gister de Rozulke drukking het menschelijk lichaam zoo gierplaats over en werd door een rijtuig plat als een blad papier --«etterd zou zijn. omgeworpen. Het slachtoffer werd met geGister voormiddag had in den put St Men heeft gepoogd de waterdrukking op weld ten gronde geslingerd en aan het hoofd Auguste der mijn Houillères-Unies eene deze groote diepten juist te meteu. Tot dit gekwetst, zoodat zij naar het gasthuis moes:, IN DE DUITSCHE METAALMJVERramp plaats. Eenige mijnwerkers waren einde heeft men peilloodcn neergelaten, worden overgebracht. HEID aan den arbeid, toen eensklaps een hevig waartusschen men breede platen kurk geIn de metaalnijverheid te Frankfort gekraak ELSENE. — Ongeluk op de feore. — Giswerd gehoord. Het was eene algevoegd had. Wanneer men de peilfcoestellen ter had zekere Gustaal D..., bankbediende, (Duitschland) zijn de werklieden in staking terug boven haalde, waren de kurken platen wonende Rollebeekstraat, plaats genomen om meer loon en min werkuren te bekomen. meene vlucht. Bij de naamafroeping ontbrak een man. in dikte met de 'helft verminderd en zoo op een molen, staande op de GemeenreDe vereeniging van metaalfabrikanten in werd ingericht en na een uur werken hard als hout geworden. Frankfort en omstreken verklaart in een Hulp plaats alhier. gelukte men er in den ongelukkige bedol. Toen de molen in vollen gang was,verloor manifest, dat zij niet verder kuiken gaan vene, Jules Gillet, 31 jaar oud, ongehuwd, HET GEHEIMZINNIG SCHIP dan den wekelijkschen werktijd tot 56 uren de jonge man het evenwicht en werd op de Het geheimzinnig schip waarvan de « Tivan onder te massa t e halen. in te korten. Verder hebben zij inwilliging tanic • de lichten zak en waaraan het vruch- straatsteenen geworpen. De jonrre man was in erbarmebjken toevan zekere eischen der arbeiders toegezegd. Toeschouwers namen hem bewusteloos op teloos noedseinen zond, zou wel de engelsche stand. Hij ademde nog flauwtjes en overDaar dezen nu toch aan hun eisch van 54 en brachten hem naar het kommissariaat, cargoboot « Kura • kunnen zijn, die den leed spoedig, ondanks alle zorgen. Zijn lijk 1 mei in de haven van Algiers landde en waar hij verzorgd werd. In den val bekwam uur per week blijven vasthouden, zal het werd naar zijne woning gevoerd. de ongelukkige eene erge wonde aan den overeenkomstig een vroeger besluit van de van New-York kwam. vereeniging, tot de uitsluiting van 60 pot. schedel. Dit schip was den 13 april uit New-York der metaalbewerkers komen. LUIK vertrokken en moet dichtbij de plaats der De arbeiders moesten in hun vergaderinschipbreuk van de « Titanic » voorbijgevaLUIK. — Verpletterd. — Verleden nacht gen uitmaken wat zij tegenover dit maniren zijn. Doch daar de « Kura » van geen had in de werkhuizen d'Espérance-Longdoz fest zouden doen. Als ze niet zijn bijgetoestel van draadloozen telegraaf voorzien een erg ongeluk plaats. draaid, dun zon de uitsluiting beginnen. De Het getal provinciale raadsleden zal, ten is, kon het niet ingelicht worden. De mekanicien der rollende brug M. Oc- fabrikantenvereeniging houdt het vioor gevolge der laatste volksoptelilng, vermeerDe kapitein herinnert zich in den nevel taaf Gierkens, 24 jaar oud, ia tusschen eene zeker, dat dan binnenkort in heel Zuid- derd worden met 13, verdeeld als volgt: een groot schip gezien en de stemmen van kraan, die ontriggeld was, en een poetrel Duitschland hum voorbeeld van uitsluiting Brabant 4 raadsheeren meer, Antwerpen 8, pasagiers gehoord te hebben, doch de mist gevat geworden, tusschen dewelke hq werd zal worden gevolgd. Oost-Vlaanderen 2, West-Viaanderen t / liet hem niet toe iets ongewoons te bestati- doodgepletterd. De ongelukkige wae den Nader wordt gemeld, dat de arbeiders Limburg 2, Henegouw 1, Luik 1. gcn. Hij vestigde zelf gansch zijne aan- buik platgedrukt. De nieuwe zetels in de vlaamsche pro. hebben besloten, de uitsluiting van de 60 dacht op de ijsklompen, ten einde deze te TILLEUR. — Onder den tram. — Verle- pet. te beantwoorden met het staken van de yinciën zijn toegekend aan de volgende vermijden. De kapitein vernam slechte de den nacht werd on de sporen van den tram overblijvende 40 pet. Zij zeggen dat de me- kantons: Borgerhout. Boom, Eisene, Sint ramp toen hij te Algiers aankwam en was Lnik-Seraing. te Tilleur, zekere Michel Van- taalfabrikanten hett publiek willen mislei- Gillis, Schaarbeek, Ukkel, Nienpoort, Her er zeer door ontroerd.De « Kura.» is naar derzele, .meestergast, wonende rue du Pont, den, door in hun manifest te verzwijgen, zele, Evergem, Neerpelt, Beeringen. EU kantons krijgt een raadsheer meer. Genua vertrokken.' .'.,„,.., i ' te Ougree.'vermorr-wrJcV'gevonden. dat de arbeiders wel genoegen wildéh r 'ne-_. -dier - - = - — ' '-, - * L y' M. Vanderzete," djffJoor den tram 'moét « HET-OORDEEL-BENS MINISTERS- * zijn 'gevat, had eene diepe wonde aan i e t m e i met 55 tiur per week, als overgangsmaatregel t o t 54. '-._..- , , . - - . , ' ,",.' Buiten, de minister van handelJheëfË hét hoofd ëii talrijke kwetsuren o v e r ' t lichaam. De uitsluiting strekt zich voorloopig uit in een tafelrede, gisteravond uitgesproken Hij was ook het kinnebekken en den rechter over Frankfort, Offenbach en Darmstadt. aan een feestmaal'van de Handelskamer te voet verpletterd! In Offenbach hebben vara de 2975 arbeiders Sheffield, over de ramp der i Titanio *sgeDe gekwetste werd naar het Beiersch. 1773 gedaan gekregen. Men verwacht diat er had. Hij wees op do algemeene bewondering gasthuis overgebracht, waar men tot de af- nog 266 zullen staken. Onder deze hoofding heeft de bond der die de houding van de passagiers, de beman- zetting van den voet overging. Tengevolge van de staking en uitsluiting spoorwegarbeiders, ter gelegenheid yan ning en den. kapitein der * Titanic » opgeZijn toestand is uiterst engder metaalbewerkers zullen er binnen enke- Een Mei, affichen aangeplakt. wekt hebben. le dagen 12,000 tot 14,000 arbeiders zonder Ziehier den tekst er v a n : HENEGOUWEN Spreker wilde er intusschen op wijzen, werk zijnC0UELLET. — Woeste aanranding. — De bedienden yah den
en dat er gedurende de laatste tien jaar op Het kapitalisme handelt over met dezelfEngelsche schepen naar Amerika slechts Verleden nacht keerde M. Leopold Gossi- de wreedheid om niet aan de nechtmatige van cWegen en Werken> doen 7 uren per negen menschenlevens te loor zijn gegaan. aux, handelaar te Couillet,huiswaarts,toen eischen der voortbrengers te moeten toege- dag. De werklieden der Staatswerkhmzen 10 Dit kan, met de maatregelen van de voor- hij eensklaps nfet ver van zijne woning werd uren; de anderen, zooals, remmers, stonaamste stoomvaartlijnen óm de reddings- aangevallen door twee onbekenden. Met kers en machinisten 12, 13 en meer. een steg in volle gelaat werd het slachtoffer middelen onvêrwijiH te versterken, het puDUITSCHE ARBEIDERS IN ten gronde geworpen en gewond. De bedienden der posterijen en telegw bliek geruststellen. NEDERLANDSCHE MIJNEN. fen 8 uren. Men denkt dat de aanrandeits zich zullen Buxton erkende niettemin, dat de omstanDuitsche arbeiders in het landsdistrict De werklieden 10 a 12. digheden waaronder de ramp der • Titanio» vergist hebben. THÜLIN. — Moord. — Zaterdagnamid- Aken, die in de Hollandsche mijnen werkDe bedienden der «Uitbuitingsdiensti W heeft plaats gehad, eene herziening van de verschillende reddingsmiddelen, van den dag, toen de twee kinderen der echtelin- zaam zijn, moeten in Holland inkomstenbe- k 12 uren. lasting betalen. Vroeger werd deze belasting De werklieden 12 uren. scheepsbouw, de draadlooze telegrafie, e n t gen Godrie, wonende te Chulin-lez-Bossu, l n de posterijen doen de bedienden 1 wettigen. Gelukkig, zeide Buxton nog, heeft te huis kwamen, vonden zij hunne moeder door de Pruisische ambtenaren geïnd, maar nu laat de Nederlandsche overheid deze van uren, de brievenbestellers 8 uren nacht uitgestrekt, te midden van een bloedplas, het publiek zijne kalmte behouden en het het loon afhouden. Ook worden de arbeiders dienst. ' parlement zal wel eene noodwet aannemen, ten gronde liggen. In de statie doet het personeel 11 s « De kinderen vluchtten weg om hulp roe- in hun vaderland in deze belasting aangemaar niet dan na behoorlijk overleg en rijp beraad en geenszins onder den indruk eener pende. Gebureo kwamen toegeloopen en slagen. Zij hebben zich nu met een ver- uren nachtdienst, stokers, machinisten o vonden de vrouw dood. Zij droeg drie ver- zoekschrift tot het Pruisische Huis van Af- remmers 13 en soms meer. paniek. Wij vragen, en met reden, waarom m* schrikkelijke wonden haar toegebracht door gevaardigden gericht en om opheffing van BELGISCHE SLACPf OFFERS dezen toestand verzocht. schreeuwend verschil moet bestaan toseen snijdend voorwerp. Men blijft zonder nieuws over drie perschen bedienden en werklieden welke ran De echtgenoot, die de moord bedreven In dit rekwest wordt gezegd, 'dat duizensonen van West-Roozebeke. die zich aan had, was zich bij de policie te Bergen gaan den Nederlandsche arbeiders, die op Prui- een en dezelfde minister, M. de Broqneboord van de «Titanic» bevonden. gevangen geven. Hij verklaarde gehandeld sisch gebied werken, geenerlei belasting in ville, afhangen? Dat stelsel is onrechtvaardig enffl»*• verdedigen. gend.. Gij weet dat ik geen lafaard ben'; maar u tegenover mijn wapen te plaat- zettelijk mist. KAMEBADEN, ik behoef het u niet eerst te bewijzen. sen, dat de beleediging moest wreken... Wij kunnen geen gepaster oogenilik ^*" Brunnow had zich opgericht, en uit — Ik trek niets in, verklaarde Raven. daartoe ontbreekt u de moet. Waarlijk, zijn oogen vlamde thans slechts wilde, zen als - nu, ter gelegenheid van eet Gij hebt een onteerenden aanklacht te- Rudolf, ik had niet gedacht, dat gij ïn gloeiende haat. Eersten Mei. . . Terwijl in alle steden van gansen bne gen mij uitgesproken, hebt dien tegen staat waart tot zulk een laaghartigheid... — Wees gerust, antwoordde hij. Wat aardrijk, de machtige massa's van f over een vreemdeling herhaald, terwijl — Genoeg t viel Brunnow hem met gij mij zoo even hebt doen hooren, begij wist, dat deze het openbaar zou ma- half verstikte stem in de rede. Geen graaft het overige van de herinneringen proletariaat zich achter de wapperena» ken, en thans wilt gij er u aan onttrek- woord meerl Ik neem uw uitdaging aan. der jeugd. Gij hebt gelijk, wij beiden roode banieren scharen, terwijl tut oni* zenden, millioenen borsten de kreet tan ken mij rekenschap te geven... noem gij Zijn borst zwoegde, de ademhaling was kunnen nog slechts op dood en leven hoop en verlossing opgaat en den eisen: het, ^ooals gij wilt... ik noem het laf- kort en ongeregeld ; hij was doodsbleek tegenover elkander staan. Ook ik weet Acht uren werken, acht uren ruste»heid. geworden en leunde, dewijl-hij over het een beleediging te wreken. neut uren genot hernieuwen, verklaren »estwoJae — Dat is dus uw wraak I zeide hij op hij zal met den uwe het noodige regelen. met vlugge schreden den weg naar de van dit Staatswerkhuis, in den loop »•» den dag aftrekten. • • JJ. ka. minachtenden toon. Twintig jaar lang Brunnow maakte slechts een toestem- woning van den overste Wilten in. Dit heerschap,.die professor is in oei » hebt gij er mede getalmd. Zoo lang ik mende beweging. De baron nam zijn tholieke ambachtschool St Antonius ea hoog geplaats en machtig was, waagdet hoed van de tafel en plaatste zich toen De naherist was dit jaar te N- en om- tevens lid van de jury, gelast met . a e *V gij het niet, mij aan te vallen. Doch het nog eenmaal vóór den dekter. streken ook zoo ruw en bar geweest, als werving van brigadier-visiteur; diei ww is ook gemakkelijker den man te treffen, — Nog eens, Rudolf I zeide hij lang- hij in de nabijheid van het hooggebergte drachten houdt in katholieke ^rocbUt,^' die op het punt staat te vallen. Winter- zaam maar met nadruk. De zaak is nr" pleegt te zijn. Thans echter, nu hij af- zoomin als de uilen, het hcht verdragen. feld was ten minste een eerlijke tegen- bloedige ernst en ik verwacht, dat giï Dergelijke handelwijze teekent gans"' scheid nam, scheen het verdwijnonde stander. Hij viel mij aan, maar hij bood het tweegevecht, dat na hetgeen gij mij leven der natuur zich nog eens te open- het ventje af. - • ui-jne mij een openlijken strijd aan en trad als hebt aangedaan, op dood en leven moet baren. De laatste dagen waren buitenMaar wij, spoorwegarbeiders enL» een man tegen mij op. Gij gaaft er de gaan, niet als een komedie zult beschou- gewoon belder en zacht geweest, zoodat bedienden, mogen die daad met onbeanivoorkeur aan. mij uit een hinderlaag te wen. Gij zoudt in staat zijn in de lucht men zich maanden achteruit verplaatst woord laten. ,, J„MW>1 intreffen, en hadt daarvoor vreemde han- te schieten. Dwing mij niet, hetgeen ik waande. De aarde droo»de nog een laatWij moeten onze krachten o»M*> spannen om de vermindering oer sten", korten droom van zonneschijn en den noodig. Gij zaagt er geen bezwaar in u zoo even gezegd heb, in het bijzijn den directeur van politie en den nieuws- onzer getuigen te herhalen. - Mijn woord zomerlucht. eer zrj zich door de ijskoude uren en betere levensvoorwaarden w komen, trots al de tegenkanting van wa bladen, de. wapenen tegen mij te leveren* er op : ik doe het., wanneer jun gebot.aar. .b^den^-desjwinte^liejL.boeien.. _ ... .BTI HT<""fg •tf'g'"'!*""''iVMO*
Iets uit de Internationale
Doodelijk mijnongeluk te Giiatelineai
Vermeerdering der Provincieraadsleden
Het spoorwegpersoneel en de drie 8
Dinsdag 7 BW 1912
SPORT WIELRIJDEN Ronde van België Gisteren werd de eerste rit van deze ronde betwist op den weg Brussel-Luik (2S0 kil.) Van de 72 ingeschrevene rijders namen 61 het vertrek. Ziehier de algemeene klasseering van dezen rit: 1. Pélissier, in 9,27 ure 50 seconden; 2. Detraye, op eene lengte; 3. Christophe, op twee lengten; 4. Dethier, 5. -. efc't-Breton; Saimon; 7. Blaise; 8. Verschoorë; 9. J . jiasselis; 10. Lamon; 11. Thijs; 12. K. Van den Berghe; 13. Van Ingelghem; 14. Engel; 15. Eberghien; 10. P. Heusghem; 17. HanJet- 18. Dupont; 19. J. Alavoiue; 20. H. De. vroye; 21. Egg; 22. E. P a u l ; 23. D. Van de Velde; 24. Monseur; 25. Everaerts; 26. Trousselier; 27. L. Heusghem; 28. Lambot; 29. Plateau; 30. Corsat; 31. Spiessens; 32. JL Buysse; 33. L. Petitjean; 34. Ch. De Kuyter; 35. Deloffre; 36. Devroye; 37. L. Petitjean; 3S. A. De Pauw; 39. H. Van Lerberghe: 40. Mortier; 41. Fastré; 42. Fr. Verstracten ; 43. A. Dierickx; 44. Govaerts, Sarolea en F. D'Hossche; 47. Tapin. De overwinnaar heeft met eene Bemiddelde snelheid van 29 kil. 658 m. per uur gereden. Klassement der afzonderlijke rijders: 1. Hanlet; 2. Vandevelde; 3. Platteau; 4. Buysse; 5. i*. Petitjean; 6. Deloffre; 7. A. Deïroye ; *. L. Petitjean; 9. De Pauw; 10. VanLerbeghe: 11. Mortier; 12. F a s t r é ; 13. Keiicks; 14. Govaerts, Saroléa en D'Hos,-ïe; 17. Tapin. Jforgen dinsdag 2e rit: Luik Luxemburg. Wij hebben het genoegen onze lezers aan te kondigen dat de beroemde coureur FraBtois FABEB zal deelnemen aan den «Tonrde Belgique professionel > op velos tSAPHIR» en banden « D Ü N L 0 0 P S »
De verovering der lucht TAL VAN EEN LLCHTVLIEGEB Zondag namiddag is op de aerodroom van St-Job (Antwerpen) de jonge luchtvlieger , Albrecht van Mechelen (na verscheidene 'schoone proeven te hebben gedaan) van eene hoogte van 50 meters gevallen, ten gevolge eener verkeerde beweging bij het draaien. , De jongen werd van onder zijn machien gehaald, de twee beenen gebroken en met ware verwondingen aan het hoofd en het lichaam opgenomen. Zijn toestand is wanhopig.
Doodelijk ongeluk ta Drongen Het 5jarig dochterken van Frans Mattens ipeeWe zaterdag nmiddg met andere kinderen opeene driewielkar van den lamdbou'frZouis Schelstraete, wijk Assels. De bak sloeg om en het kind werd gep.*tterd.
LEDEBERG BE PROVINCIALE VERKIEZING Gister had in « De Werkman » de kantonale partijvergadering plaats om te beslissen over de voorwaarden tot het sluiten Tan het Kartel. Met algemeene stemmen werd het voorstel der liberale onderhandelaars VERWOKPEN, om als volgt de lijst samen te stellen: Twee effectieve liberalen; Een effectieve socialist; Twee socialisten-suppléanten; Een Hberaal-suppléant. Daarna werd met algemeene stemmen een raorstel van De Visch AANGENOMEN, luidend als volgt: Twee effectieve liberalen; Een effectieye Eocialist; Twee socialisten-suppléanten; Een hberaal-suppléant. De tweede effectieve liberaal moet na ten i»ar zetelen, plaats maken voor een socialist, die op zijne beurt, na een jaar zetelen «laats maakt voor een liberaal, enz. Ds liberalen houden heden maandag verüweriag om te beslissen. FEUILLETON VA» 7 SI EI
IKJI
Paleis en Klooster naar het fransch
•an DUMONT GASTELLI Krampachtig drukte Clarissa 'de h a n d jkr prinses, die luid weenend voor het ted op de knieën zonk. De stervende wenkte W a l d e m a r nader te komen ; de schaduw des doods k w a m achtbaar op, en met flauwe stem lispelde a j . . ~~ Waldwnar, thans aan de poort des aoods. laat mij u nog eens zeggen, dat nnw hart nooit opgehouden heeft, vcor n te slaan, zoo innig-, zoo rein dat ik zelfs n dit oogenblik niet beschaamd ben het » bekennen. God heeft onze vereeniging niet gewild, uw.T-Üïïk h e m d a a r v o o r ; w a n t nadat ik ik IM^ s e n o o t e h a d l e e r e n kennen, ben b , A , e o v e rtuigir.g gekomen dat ik niet luvwtf • M u «eweest zijn, u waarlijk geDen'1 ^ a a r e n ' e S e n bezit al de eigenschaptooi-,?!?1 e e 5 e n m a n v a n karakter het ™ f « w r d s c h e g.luk te vergunnen.' toiT1^ n ° S een verzoek, W a l d e m a r .
die schennis van het geweten en der vrijheid van godsdienst. Men beweert: de familie, de ouders hebben het aldus gewild. Wij gelooven het, — en zullen hierover In d*"ze ."abriek hadden de spinners en draadmakers besloten dinsdag ncar hei niet redetwisten of niet onderzoeken wie op de familie druk uitoefende. bureel te rraan om n e t den bestuurder te Dat is eene zaak van geweten voor de spreken. Zij verlangden op le Mei werkverlet t e bekomen om met -unne duizenden naastbcstaande van het rampzalig slachtwerkbroeders uit Gent het feest van den offer en daar dragen zij de wroeging van. De Vrijdenkersbond deed zijn plicht door Arbeid te kunnen vieren. familie t e verwittigen van den laatsten Na eene langdurige onderhandeling was de wil van ons medeüd, en het bewijs van hei antwoord van den bestuurder dat hij er lidmaatschap te toonen. persoonlijk riet tegen was, maar volgens Toch moeten wij verzet aanteekenen, en het besluit van zijn syndikaat er niet mocht betreuren diep- dat onze wetten toelaten aan toegeven. Wanneer de weridieden -zich dat aldus de overtuiging ën de gewetensaan het besluit niet onderwierpen, zou hij vrijheid van een meerderjarige mag verzijne fabriek voor gansch de week stilge- kracht worden,... omdat bij buiten kennis legd hebben., ligt. De werklieden hadden dus te kiezen, ofVoor ons ongelukkig medelid is de vrijwel op le Mei te werken en volledig in hun- heid op elk gebied geschonden geweest. ne ocderv.orpenheid blijven bsrusten, ofOndanks dat het Eersten Mei was, en wel met hunne werkbroedere vian dorp en dat de stadsdiensten verlof hadden, moest stad het feest van den Arbeid te vieren, hij parade maken voor vreemde officieren, maar dan eene straf van drie dagen werk- zijne vrijheid als medeburger werd dus loosheid oploopen. verkracht, — en na den val, toen hij Ondanks de bedreiging van den bestuur- bewusteloos den dood inging, werd zijne der besloten zij op le Mei niet t e werken .vrijheid van geweten ook aan den haak en kwamen de rangen vervoegen «. an hot gehangen. strijdende proletariaat met wien zij gezaZoo is 't lot der nederige proletariërs menlijk de socialistische rtrijdliederenaan- in onze wanordelijke maatschappij. hieven. Maar wij brengen hier.naast ons protest, Verbitterd over deze eensgezindheid der ook een eerbiedig iuldebetoon aan den werklieden, veranderde do bestuurder zijn jongen vriend, aan ons medelid, aan den besluit, en in plaats zijne fabriek drie da- overtuigden vrijdenker, dubbel geslachtgen stil te leggen, liet hij aan een deel der offerd : lichamelijk en geestelijk, op het werklieden weten dat zij 's anderdaags al- gruwelijk altaar van machtmisbruik en len het werk mochten hernemen. Twee spin- miskenning van recht! ners echter mochten niet. meer beginnen, Aan den vrijdenker.Achiel Buyens onzen omdat zij, volgens hem, de opstekers wa- diepen eerbied, ons ontroerd aandenken! ren en waardoor hij gedurig moeilijkheden De Soo. Vrijdenkersbond. had in zijne fabriek. Dit was voor den bestuurder nog al goed uitgedacht; op die wijze zou hij maar voor een enkele dag voortbrengst verliezen, en zou zich bovendien van diegenen ontmaken die den moed hadden, niet alleenlijk in naam hunner werkgezellea verlet te vragen om. het feest van den Arbeid te vieren, maar «La Flandre» acht het noodig op de die tevens altijd in de bres springen om kwestie weder te kéeren, maar slechts om betere werkvoorwnarden en hoogere looneo ééne van die redenen te bespreken die te eischen, waar de bestuurder reeds met volgens ons de afschaffing der examens zooveel tegenzin heeft moeten aan toege- wettigt, namelijk, dat zij veeltijds dienden om de expeditionarissen op 1e visschen die ven. Doch ditmaal had hij zonder den waard men wilde vooruitsteken. Iemand die op de hoogte is der toegerekend. Van zoodra de spinners en draadmakers vernamen wat er met hunne twee standen is nochtans van de gegrondheid dier reden overtuigd; op het stadhuis, werkgezellen was gebeurd, legden zij vrijdag morgend allen hunne molens stil, ea bijvoorbeeld, twijfelt daar niemand aan. « La Flandre > beweert dat het moeilijk besloten het werk niet te hernemen alvorens de twee spinners terug zullen aanvaard zou zijn in een artikel van twee kolommen meer onnauwkeurigheden te vertellen dan worden. Bravo! mannen. Wij keuren deze schoone ons artikel van 28 April er bevatte. Aardig dan toch. . dat zjj er maar vijf daad van solidariteit goed, en zijn van oordeel dat de tijd moet uit zijn daS de heeren lijnen trachtte van te weerleggen; of heeft misschien haar antwoord het eenige doel patroons zich mogen wreken op deze werkUeden, die altijd voor hunne werkgezellen van hare liberale propagandisten, die wij het minst wilden verkleinen, naar in het gelid staan om hun loon en werkvoor- niet waarden te durven verdedigen, onder voor- omhoog te «teken. , Wij bepaalden ons met te zeggen dat er wendsel dat zij de opruiers der anderen bij de voorlaatste benoeming van kommies, zijn. expeditionnarissen benoemd waren met pas Dat de heeren patroons eerst en vooral 1 a 2 jaar dienst en oollegas met 8 a 10 beginnen met tegenover hunne werklieden jaar dienst, even be^waam of .nog meer, ; wat inschikkelijker te zijn en vele .moeilijk- over het hoofd" sproflj-sn! Dat werd 'enkel heden zullen uit den weg geruimd worden. aangehaald omdat zulk feit onze bewering Aaü de betrokkene werklieden zeggen rotsvast staaft en met geen ander doelwij: Schaart u aan de zijde van deze die de eind, U Ü ! als we de puntjes op de i's patroon wil treffen. zetten moet het zijn dat de eene bediende Mannen, houdt moedig vol en dat nie- ö jaar dienst telde, maar de andere intemand het werk herneme alvorens de twee gendeel slechts 6 maand, in plaats van een spinners terug aanvaard worden. jaar zooals «Le Flandre» onjuist herhaalt. Dus 6 maand dienst tellen, doodgewoon H . Lefevre. bediende zijn, want nooit kommies of hoogere bediende vervangen hebbende, en dan kommies benoemd worden over den rug van al die andere collegas met een tiental jaren dienst, is' het een beetje kras, ja of neen, en hebben wij ongelijk als wij zegden dat de examens dienden om de kommiezen op te visschen die men wilde f Merk wel on. t Flandre », dat wij niet willen besluiten dat de bedienden waarvan Alle vrijheidslievende personen hebben spraak geene perfecte kommiezen kunnen zeker wel met verontwaardiging gelezen zijn, wij sprekt*n slechts over hnnne verhoe op 1 Mei oen nog jong pompier, tij- diensten op het oogenbjik hunner benoedens eene reeks spiegeloefeningen.vah den mint*. Daarbij zijn er nu toch expeditionbrandtoren neerstortte, en met gebroken narissen die kommiezen en onderbureelschedel naar het hospitaal sterven ging. oversten vervangen, juist zooals er onderDit slachtoffer... van den plicht, is na bureeloversten zijn die het werk van zu'n verschrikkelijken val niet meer tot expeditionnaris doen of althans het werk bezinning gekomen en — alhoewel lid van da; zü als exneditionnaris verrichten. den Socialistischen Vrijdenkersbond, heeft Ook zijn er zeker nog wel andere expemen van zijne doodelijke bewusteloosheid ditionnarissen die in staat zouden zijn gebruik gemaakt om hem de zoogenaamde tijdelijk een chef of onderchef te vervanHeilige Olie toe te dienen en hem met alle gen, maar die er nog de gelegenheid niet kerkelijk ceremonieel te behandelen, en toe gehad hebben, en zich dus niet kunte begraven. nen doei waardeeren hebben! De Vrijdenkersbond protesteert tegen Wilt ge nog een ander klaar bewijs dat
Werkstaking in de 6rofspinnerij "i'Escaut,, te Gontbrugge
Nog bet overgangsexamen üP het Stadhuis
GENT
Vrijheid van Geweien
zeer tegen u en u w e familie misdaan, dat ik het niet meer over mij krijgen kon, mijnen broeder nog eens té zien. Nu spijt het mij, m a a r het is te laat. Wilt gij h u n mijn laatsten groet laten geworden en mijnen broeder doen weten, dat ik hem bezweer aan zijn losbandig leven te verzaken en een ander, beter leven te beginnen. — Betrouw u daarop, antwoordde W a l demar, doch Arthur heeft zich volstrekt gebeterd en bekleed eene deftige plaats. Hij is in engelschen dienst getreden, heeft door voorspraak mijns vriends Grah a m zijnen weg gemaakt, en u w vader is hem n a a r Indië gevolgd, hetgeen- ik eerst gisteren heb vernomen. — Dank, duizendmaal dank, Waldemar, voor deze groote onverwachte vreugd I Doch nog iets : is d9 n a a m mijns vaders openbaar gebrandmerkt geworden ? Zijne handeling betrekkelijk W a l d e n b u r g is zelfs tot aan mijne ooren gekomen. — Neen, ook daarover moogt gij gerust zijn. Wij geven W a l d e n b u r g niet weg, m a a r wij betalen aan 't klooster de daarop gegevene som, en u w vaders n a a m blijft onbevlekt, .want wij ook kunnen vergeven. — Gods zegen over u voor dit w o o r d ! Nu kan ik gerust sterven — zonder smart — zonder zorgen — en berouw. Vaar... wel... Waldemar... Clarissa... vaar... wel... u w . . . gekik... mijn... laatste... w e j y ^ h i .
Nauwelijks hoorbaar drongen deze woorden aan Waldemar's o o r ; Clarissa z w e e g ; innig drukte zij W a l d e m a r ' s rechterhand. Deze drukking hield eensklaps op, en toen de .prins n a a r omhoog zag, bemerkte hij dat. Clarissa den laatsten snik had gegeven. W a l d e m a r stond.op en legde zachtjes Clarissa's h a n d op het deksel terug, wenkte zijne echtgsnoote en ging met haar ter zijde w a n t reeds had de grijze Benedictijner zich opgericht en m e t een belletje een teeken gegeven. De koorknapen k w a m e n weder binnen; de gordijnen der vensters werden toegeschoven kaarsen aangestoken en rondom het sterfbed bezet,«en reeds begon oen reuk van wierrook da kamer te vervullen. De priester h a d Clarissa's oogen gesloten, het kuisbeeld op de borst gelegd en de handen erop s a a m g e v o u w e n ; dan knielde hij voor het bed neder een prevelde een gebed. Intusschen vulde het vertrek zich met nonnen, en de Benedictijner noodigde door een teeken W a l d e m a r en zijne echtgenoote uit. de doode aan den ritueel over te laten. Deze verlieten de sterfkamer, doch d a a r do prinses zoo heftig en overvloedig weende, leidde W a l d e m a r haar in de torenkamer. De vreedzame stilte dezes vertreks. de heldere zonneschijn en het zacht ruischen der boomen oefenden een goeden invloed <3JJ de £rioses. uii^ea" toen jiitjie, sterf ka--.
dc examens tot willekeur aanleiding geven, «Flandre»? Aan het voo _ laatste examen nam een niet lang in dienst zijnde expeditionaris deel. Hij kwam de eerste nit en men benoemde hem niet. De jongen gaf er zelfs zijn ontslag cm. Dus nog aangenomen dat de expeditionnaris, met Blechts 6 maand dienst ook de eerste uitkwam. — iets waaraan we sterk twijfelen — zijn dat dus twee regelrecht tegenoverstaande, handelwijzen. De eene wordt niet benoemd, zijne oudere collegas moesten voorgaan; de ander* nochtans wel. Wij noemen zulks willekeur en we gelooven dat we over de verklaring van het woordje willekeurig met het woordenboek volledig t'akfeoord zijn. Willekeurigheid moet veroordeeld worden en daarom ook de examens. Ja. er zijn ook nog wel andere redenen die de examens doen afkeuren. In het examen speelt het toeval de hoofdrol; het laat ook al de goede en slechte eigenschappen (werkzaamheid, initiatief, verkleefdheid of ordeloosheid, enz.) van den bediende verdoken. De jongere elementen die versch van de schoolbanken komen worden bevoordeeligd tegen de ouderen wier hoofd op het van buiten leeren niet meer staat. Het ingangsexaam volstaat om te oordeelen over den algemeenen graad van bekwaamheid, enz. Dat allen zijn redenen die de afschaffing van het overgangsexamen wettigen, en als dusdanig hebben wij ook die afschaffing gestemd. Dat was rechtvaardig en democratisch en jammer penoeg, de liberalen hebben dat niet begrepen. Zij hebben 'zelfs, zonder te roeren, schepen De Weert de grootste lichtzinnigheden laten vertellen over het duur leven (waarvan hij zegde reeds geheel zijn leven te hooren spreken hebben) en ook over de lagere bedienden van het stadhuis die al genoeg betaald werden, aangezien er zich telkens veel kandidaten aanboden als er eene plaats open is. Och, de liberalen blijven toch altijd burgers die de eischen der lagere bedienden niet kennen of niet willen kennen, en laat er nog een half dozijn nieuwbakken democraten bijkomen zooals deze die in de laatste gemeentekiezing in den raad gekomen zijn en ge ziet toch dat zij den duim leggen voor schepen De Weert en compagnie en hem, het hoefd gebukt, volgen.
.
*
Stadsnieuws NIEUWE TRAMLIJN. — Daar de verdubbeling der tramlijn van aan het tramdepot (werkhuis) tot aan het Arsenaal voltrokken is, zoo gaat men beginnen aan de voorbereidende werken der tramUjn naar Melle. ONZE HATEN. — Gedurende de vier eerste maanden van dit jaar zijn in onze haven toegekomen 412 schepen, metende 824,851 ton. Gedurende hetzelfde tijdstip, van verleden,jaar werd onze haven.bezocht door 483 schepen, metende 852|'908 .tOP..:-/ =••- _•:'-
_
Voor'dit jaar is er dus eene vermindering van 81 schepen en £8,057 ton. Deze vermindering is toe te schrijven aan het feit dat de reeders hun werk deden verrichten door duitsche ratten en dompers, die van werken niemendalle kenden. Het dompers-«Volk» meldt dat verscheidene zeevaartmaatschappijen hunne booten niet meer gaan laten lossen. Kan hét leugenblad niet zeggen welke maatschappijen dat zijn? Wij zouden dan ook eens kunnen informeeren I MEVROUWEN. Voor uwe hoeden zier do uitstallingen dop Groote. Magazünon
«PARIJS-BRUSSEL» n. 18. Veldstraat, te Gent. Vaste prijzen. Huia van •artrouwen-
HET ASPHALTEEREN VAN DEN EOL'TER. — De ondernemer van dit werk is reeds met zijn materieel in onze stad aangekomen ; hij heeft op den Kouter eene houten loods opgericht en zal denkelijk reeds Maandag het werk aanvangen. BRAND. — Door het ontploffen van een petroolvuur ontstond Zondag avond, om 7 1/2 ure, een begin van brand bij eenen inwoner der Frère-Orbanlaan. Eenige meubelen werden beschadigd. De brandweer, geholpen door de geburen, doofde het vuur uit. mer een treurend, droevig gezang der nonnen weergalmde, stond zij op, om aan W a l d e m a r ' s a r m het klooster te verlaten. Zij zagen zich intusschen genoodzaakt, : er nog langer te vertoeven, w a n t toen z~= den ingang betraden h a d men de overledene non reeds op eene baar gelegd om ze stoetsgewijze n a a r de kapel te dragen. Vooraan stapten de nonnen twee en twee met brandende kaarsen, zachtjes zingend ; koorkn^ppen met wierookvaten droegen de kist. en de Benedictijner volgde, met luider stem het Requiem aanheffend. Vol. eerbied lieten W a l d e m a r en zijno echtgenoote de dierbare doode voorbijgaan ; dan eerst verlieten zij het klooster. Hun weg leidde hen voorbij de doodenkapel en in de ledige gewelven weergalmend, klonk zooeven in het slotvers van 't Requiem de schallende stem des grijzen p r i e s t e r s : « Quando oorpus morietur Fac ut animae donetur Paradisi gloria I » (Als hek lichaam sterft, Geeft, dat de ziel verwerft Het schoon en heerlijk paradijs !)
OP DE PLEZANTE VEST. — H e t artikel der huisje smeikers dei Piezantevest onlangs verschenen in iVobrttit» is raak geweest: iangs alle kanten zijn metsers en timmerlieden komen cpdagem, om werfeen uit te voeren door de werklieden reeds lang gevraagd, oe huisjesmelkers Kijgen schrik van de stadsopzienerï. Een bewijs willen wij hier wedergeven: Er waren klachten ingediend ettert zekere huizen der Gasmeterlaan. De stadstoezichter was in een der huizen gaan zien of de feiten gegrond waren. Eenige uren nadien kreeg men het bezoek van , den ontvanger, die hun zegde dat zij, diej klachten ingediend hadden, moesten yeivhuizen. Die vrouw heeft zich tot den vrederechtergewend om te zien wat haar to doen s ü a t . Wij verklaren oij deze dat die vrouw niet is tusschen gekomen om' die klachten te doen; zij werden door mij aan de* bevoegde . overheid ingediend. Dat de heeren er van verzekerd zijn dat wij hun niet zullen .loslaten zoo lang er nog een werkman in huizen woont die- ongezond zijn. Emiel De Cortc, gemeenteraadslid.
TER HERINNERING. — De personen die voornemens zijn de Prijsvragen t e beantwoorden door de Provinciale Syndicale Kamer van Nijverheidsknnsten, te) Gent. uitgeschreven, worden verzocht er vüór den 30 Juni 1912 kennis van te geven, per gefrankeerden brief, aan het Secretariaat der Syndikale Katoer, Provinciaal Gouverneinentshotel, te Gent. Het bestuur vestigt de aandacht op de voorwaarden dier Prijsvragen, onlangs bekend gemaakt. ' Programma's mogen aan voormeld Secretariaat gevraagd worden. MARXKRING. — Maandag, om 8 1/2 nre stipt, repetitie voor l e en 2e tenors. . . Dinsdag avond, om 9 ure, repetitie voor le en 2e bassen. Donderdag en zaterdag, telkens om 9 uro stipt, repetitie voor alle partijen.. Op elks aanwezigheid wordt gerekend. Alle de merken CHICOBEI TALPB leveren de zekerste waarborgen op. (4).. GEMEENE DAAD. — Verleden,' nacht is men bij middel van baaefc ingedron-= gen in eene afhankelijkheid van het bureel, dichtbij het stadspaviljoen van Gent, op dej gronden der Internationale Tentoonstel-, ling. Men heeft er zeven plans gescheurd ; en verscheidene maketten verbrijzeld. Een onderzoek is door de policie geopend. Laat uw linnen wasschen bij 3. Hallerj "^—. OMVERGEREDEN. .— In de StJacobscïeT.vïtraat is de k!eine Arthdr = Vha Daele, S^jaréii ó'udï "door" tén'rijtnig ónïWrgereden. De kleine werd verwond aan een been en aan den rechter arm., DE CHOCOLATS: Semcur, Marian.ne en Clairicrc zijn de gezochtste markea= door het proletariaat. 39 BELANGRIJK ö E R I C H T . — Dinsdug aanstaande, 7 Mei, zal men in de Vlaanderenstraat, van af de Statiestraat tot aan het Rond Punt beginnen met het plaatsen' van de nieuwe gesoudeerde rails. Om daaraan allem spoed bij t e zetten, zal het verkeer voor rijtuigen, ook voor do! trams, in dit deel der sr.r=-=\at onderbroken.' zijn. Al de tramrijtuigen van Ledeberg zullenji terugkeeren aan de Zuidstatie. De nummers 1 en 2'komende van Rabot,1 en Saspoort zullen rijden tot aan ' t Rondt Punt en daarna naar de Koommarict ent verdere bestemming terugrijden. Tusschen de Koornmarkt en den Brabant-i dam langs de Kouter zal de dienst verze-': kerd zijn door een enkel rijtuig, daar het! onmogelijk is op dec Brabanidam van dei' eene lijn op de andere over t e gaan. — - Laat nvrc kleederen verwen bij J„ Hallor. STILSTAND DER INTERNATIO-j NALE TREINEN TE GENT-8T-PIETERS. — De officieele treingids van 1 Mei—30 Juni, komt te verschijnen. Men stelt vast dat de= internationale treins «Nord-Express> en «Oostende-Weener Express> niet stilhouden te Gent-St-Pieters, ondanks de drin-' gende vragen zoowel -van wege het Gentsch gemeentebestuur als van wege de Handelsen Nijverheidskringen der stad. Er valt op te merken van den anderen kant. dat een stilstajid te Leuven van den «Nord-Express» sinds verleden jaar plaats heeft. Laat nwe kleederen in het nienw wa&, schen bij J . Hallcr. TOONEELKRING VERBROEDER RING (Meibloemstj-aat). — Al de leden worden verzocht de vergadering bij te wonen der gérants, heden avond om 8 1/4 ure.; Gezel Henry wordt verwacht. MüLTATDLI-KBING. —• Maanda-f avond, om 8 1/2 ure, in het Feestlokaal, be< stuurzitting. Niemand mag ontbreken. GEVRAAGD: Een magazijnbediendrf voor het Centraal-matrazijn der kruideniers waren van de Maatschappij «Vooruit>. De voorwaarden li^r-en ter inzage bq den* conciërge van «Ons Huis*. De aanvragen moeten vóór 10 Mei inge*. zonden worden. Het examen zal plaats grijpen op 12 Mei^ om 3 ure namiddag, in «Ons Huis».
gen en EIND*
I
DINSDAG HARMONIE T O O R L U A .
—
Om. 8
ure,
•olfegeèM (middelbare leergang), om 8 1/3 u. bestui*,J-tinj: en clarij-jÊtli*-
Dineaag T M é n s r t •*?? « Lichtervelde, z. b'., Savaanstraat, 53. Coppejans, Emiel. .-,lteschhouwer Karre- > straat, 10, en Droogers Martha, winkel-' Poulet Louis, fab., Benardstraat, 4, en Boujuffer, Stoppelstraat. ' kaart, Elodie, fab., Ottergcmstwcg, £32. De Muer. Alfred, magazijnier, Maria ThetVyi«=ke, Eduorad, metserdiener, Blandinusresiastraat, 97, en Vanstreels, Marie, . s . i a a t , 7, e n Couvent Marie, fab., id. dienstmeid, Kraanlei, 29. Vai de Gejuchte, Pieter, sc-Uoenmaker, K a Onderbeke, Marcel, maga:ijnier. Apostelpelelstraat, 6, en Casteleyn, Marie, fab., straat, 61, t n Van Gansbeke, Martha, linGezondheidsstraat, 57. nennaaister, id. i.Van Wassenhove, Eduard, schaliedckker,Leikaai 84, en Prevost Valentina, fab., H a - Verschueren, Franeois, ajusteerder. Plezantevest, 211, en Verniers Coleta, fabrieki merstraat, 15. w e r k s t e r Gazmeterlaan, 99. V a n den Driesche, Modeste, houtb., Nieuwe Dalmotte.Jules, meubelmaker, Nieuwe SasKerkstraat, 28, en D e Moester Elvire, fab. schepoortstraat,60, en D e Bruyne Marie, Rogestraat, 1. Rietstraat, 42. Van Heghe, Armand, metaalb., QueteletDehavyne, Leo, rijtuigschilder. Verbindingstraat, 13, Vandekerckhove, Elodie, fab., straat, 18, en Gasse, Julie, naaister, Nieuwe Sasschepoortstraat, 10. Overzetstraat, 5. •Claves Maurice, houtzager, Bcgoniastraat,30 De Geest, Achille, meester-loodgieter, Lanea Bauwens Emilie, bomster, i d . 19. ge Viol'ettenstraat, 66. en Van Lancker, Wicart Maurice, st eendrukker, Graslei, 9, Esther, z. b . , Lange Violettenstraat, 30. en Verdegem, Charlotte, haapelaarster, Rozendaalken, 2. Van d e Genachte, Charles, timmerman. Messiasn Ferdinand, cimentbew., RegattcnGodshuisham, 36, en Vanderplancke, Radreef, 130, en Huysman, Olarisse, fab., chel, kleermaakster, Bleekersdijk, 29. Fuchsiastraat, 27. D e Jaeger, Alfons, magazijnier, Óttergem'Arena Alphonse, sigarenm., Kaarderijstraat, schesteenweg, 113, en Rogge. Caroline, 95, e n Mortier, Georgine, katoensp. id. 93. dienstmeid, St-Pietersnieuwstraat, 97. Devrecse, Theofiel, werkm. a a n staatssp., Vereecken. Robert, stoelmaker. KarderijBegijnhofl., 8. e n Vandeputte, Louise, ' straat, 69, en Poté. Ida, katoenbewerkStrijkster, idem. ster, Leikaai, 90. Vandevoorde Edmond, melkhand., Sint- Ossemerct. Emile, schilder, Tichelrij, 12, en Amandsbcrg, e n Meseman, Marie, dienstm Van Huïle, Emma, dienstmeid, AntwerpSt-Jacobsnieuwstraat, 1. schestraat, 1. 'Van Hecke, J a n , slachter, DendermondscheVan Damme, Casimir, behanger. Bisdomsteenweg, 54 en D e Waele, Marie, fab., kaai, 8. en D e Decker, Emilie, keukenSt-Amandsberg. meid, Begijnhoflaan, 42. Schelhaever, Georges, fab., Maïsstraat., 196, Cambeen, Jean, metaaldraaier, boomgaard' e n Cornelis, Leonie, fab., Fuchsiastr., 12. straat, 21, én De Meulemeester, Jeanne, V a n de Giessen, Herman,vischandelaar,Óude z. b . , id. Saspoortstraat, 91, en Priem, Elvire, z. b., Muysschoudt, Conmant, koetsier. Doornijk, Oude Saspoorstraat, 91. en Muus, Elisabeth, z. b . , St-PietersBauters, Rayniond, vloerder, Populierstr.36 vrouwstraat, 65. en D e Jaeger, Emma, katoenb., Eecloo. Declercq, Alf y voerman, Mariakerke, en Verbrugge, Alphonse, dokw., Toekomststr., D'haese, Marie, dienstmeid. Lange S t e e n , . i 114, en Van Acker, Marie, herb., Wespstr49 straat, 7. 'De Ley, Edouard, metaalb., Godshuizene- Fovel, Franeois, slachter, Veemarkt. IS, en laan, 161, en Herseelo, Melanie, dagl., B i j Staelens. Martha, giletmaakster, Kasteel • lokehof, 1. laan, 295. Hertelé J a n , machiensmeder. Vlierstraat, 60, Cneuvels. Augustin, brievendrager. Nieuwen Roelants Martha, fabriekwerkster, land, 11, en Verdonck,Catherine, fabriek-. • Kraanlei, 4o. werkster, Huidevettersstraat, 3. ffander-straeten Georges, metaalbewerker, Colle Angelus, handelaar, Meerendré. met Plezantevest, 119, en Everaert Rachel, fa-' Dewnlf Alice, z. b . , Akkergemstraat 35. briekwerkster, Plezantevest, 119. Dutré Engclbertus, fabr.. Gent, m e t Van =De Block Jules, daglooner, Groendreef, 170, der Auwera, Julianna, fabr., St-Amandsen Gooreman Marie, fabriekw., id. berg. Saye Oscar, fabriekw.. Esschestr., 44, e n Van Bragt Louis, schipper, Gent, m e t D e Pieters Jeannette, fabriekw., i d . , 2-5. Kever, Romanie, dienstm., Dendermonde iVanpeteghem Gaston, steenkapper, Kraan- D e Roo Gustave, luchiermaker, Gent, m e t lei, 7, e n Drubbel Melanie, fabriekw., id. Theuns Marie, weefster, Ledeberg. 'Bradt Jules, hovenier, Lange Kazernestr., Tiiman Jules, ajusteerder, Ledeberg. m e t ' 28, en Schiets Julie, fabriekw., id. D e Pacpe, Martha, z . b . , Nazareth. S e Raeve Camiel, schoenmaker, Lange K a - Dequin Leon, bureelbediende, Gent, en zernestraat, 101, e n Hulstaert Marie, dagTeirlynck Marie, handelaarster, Ledeloonster, id. berg. Vandervaren Robert, ajusteerder, W a s - Vanderbcken Norbert. ondcrluitenant der - straat, 140, en D e s m e d t Bertha, fabriekpompiers, Gent, en Bonte Bertha, z. b . , werkster, Dendermondschesteenweg 161. Moen. 81ock Isidore, wever, Palingshuizen. 121, Van Kerschaver, Alois, cartondekker,Geut, met Goevers Lievina, z, b . , Colpaerten Wieme Christine. iabrw.. Wondelgem. straat, 12. D e Corte Charles, metserdienaar, Gent, en . Fiers Frans, fabriekwerjeer. Maïsstraat, D e Cock Leqnie,. vlasbew., S t . Amandsb. 101, en Boe3 Rosalie, idem, Fuchsiastraat, Hanskens Theofiel. trambodiende,' Gent, en . - 34. Blancknert Josephine. fabw., DestelbetA p e r s Charles, schilder, Batterijstraat, 15, gen. • en Bekaert Martha, fabriekwerkster, id. • Denecker Aloys, brandweerman, Academie. WH ZOEKEN goede vlaamsche kuipers, straat, 6, e n Vancaillie Alice, dagloonster, gansch op de Hoogte van deu stiel.voor pres. Schouwvagersstraat, 30. tionvaten. Goed loon. Zich aan te bevelen Cluckers Adolf, schilder, Meelstraat-, '.3. e n bjj don hronwmcestcr Augustc Vanroost, Somerlinck Sidonie, fabriekwerkster, Harieninntschekaai, 162. te Brussel. Brou, Spaarstraat, 28. werij «Etoilüï. " D e Vilder J a n . letterzetter, Hoveniersberg, 67, e n Simoens Camille, fabriekwerkster, GEPENSIONNEERDE polieiclicdicnde, ', idem, 74. fGnillaume graaf V a n der Burch, 3e regi- 27 jaren oud, vraagt plaats voor alle werk. ment lanciers, Brugge, en Francoise de Adres : E. L . , Mainkkaai, 66, Gent.
TROUWBELOFTEN i
- Gedenkt de Strijdpenning Bolglscbo
Warkliedenparti]
U PRÉÏOYANCE SOCIALE Siniawirktodi Maatschappij m Tarcekariogai (lires, Lerc-slange reota, Brand) 4*V, R e g e n t l e s t r a a t , 4 4 - , B r u s s e l Telefoon 9857 AFDEELING LEVEN ._ ( g e s t i c h t d e n 1 O k t o b e r 1907)
!
198.519 verzekerden voor 29.278.273,71frankverzekerd kapiteel. 98.082,17 maandeüjksche ontvangst 2.737 geregelde rampen voor . H8.-t07.S4 frank.
AFDEELING
BRAND
( g e s t i c h t d a n 1 ' O k t o b e r 1900) Toestand I | j u polissen. op < 109 geregelde rampen voor 3i Dec tor I 119.T53.5a trauk. Al d e vooruitziende menschen verzekeren zich o p het leven, tegen brand. Al d e b e w u s t e w e r k e r s g e v e n h u n n e
verzekeringen aan LA P R E V O Y A N C E S O C I A L E De snaarpenningen der'arbeiders aan * La Préooyance Sociale . toeoertrouied worden door haar geplaatst in de instellingen der \ferhllcden-Partij. •
GEHEIME ZIEKTEN O* WITTE C'PSULEH VAN D' D/XVIDSON peneten rad.kaal lontfer werk* Terletting. op allen oaiierdom eo bij beide ce-=:aeh!es, alle iiPktea en inflacicii*. ti5n derWaierorgaseo.BLzas ea Nieren, tooi!* L'lUoöpiagen. Witte Verliezen. Pis buis* eren giDcen. 1-endearijnen, Steeu. troebele, pijoïijke of braodetKie Witer», Speen. Nooi'. geeoe mislukking ;ielfs bij de oorierlineen f n in de ergste getallen. 3M0 tr. de d(v>s Apotheker, 15.roede* ' -•ii.*a(i«j. Srtufei- - I' tyi ID Ceai . He NOPT, 38.
Buricstrast;
Antweireo i (& Mercator-
«nat
IQLSÏBAiJI van VOORUIT Krachthers tellende, tonische en versterkende emulsie van kalk en soda hvpophüspha'en, met gezuiverden Urgsckt» laerlrai*. Geeft gezondheid en kracht, prikkelt den eetlust, versterkt de zenuwen en g e neest de ergste borstkwalen. fr. 1 , 3 5 d e fle-Mh Gtbnfihemivijtinf t 1 kcffielepel 3 maal daags, telkens nabel ten.
AAN DE VROUWEK DeremedKTiaProfessor •> Thom•oii geeft altijd eeoes le&erea. gevttr t loeien eo oomiddeliijtea uitslag ia all* gerallea taa vegblüve» itu A tüDiistoüdea er,
VERTRAGING r*MT«et» i«wioo> tenoniies d«a o»a.secvritaria, ir.,nied«Cr«>ialits. ( 5 . Brnssd. VeneodiBt ondel *C=«1JI ICffe» frank in poat-litnben der srriiu-s ireerde bnK-haur dn óieowstfl en M, keratevoorbctioedniiddllJ enceheimt c w d w i u f t i i«,r ma m m n > .
Neergeveld door de gevolgen van" liet keeren ifer jafej; iiceft Mevrouw Wad. Bogemans, 10, Beiersche Plaats, te Brussel slechts haar hehoud te danken aan de
PILLEN van f CODERRE roir BLIK n Wtm MUD-
üjksche taak. hoe moeilykdeze ook is, en! 't is op hoogst eenvoudige wijze dat ze mei verhaalde len al de overdaad van vermoeienis en vaa( groot verdriet dat ik verdragen had. Niets! is me gespaard gebleven, want gansch? mijn licliaam leed tegelijkertijd. rf » De maag deed me verschrikkelijk pijn J onmogelijk liet een of ander voedsel tot ma3 te nemen, ik verteerde niets; daarna heb' ik vreeselijke hoofdpijnen uitgestaan;' voortdurend had ik oorsuizingen, verblindingen, duizelingen. Mijne oeenen warenuiterst zwak geworden en konden me, bijna niet meer dragen. Ook was ik voortdurend misselijk; ik werd buitemgewooii zwak door de groote verarming van mijn' bloed. ' n Ten slotte kwam er een uag dat i k j iettegenstaande de zorgen.welke vei-schei-j Mevr. Wed. BOGJïMANS, dene geneesheeren mij gaven, niy' to b*St]j Ï0, Beiersche Plaats, te Brussel moest leggen, en ik ben vier lanjeemaaadon» me iederen dag afvragende Mevr. Bogemans is een brave en moedige te bed gebleven, mij nog te levenoverbleef hy' münev vrouw en haar voorbeeld, dat aan vele per- hoelang arme kinderen. «t t sonen kon gegeven worden, toont ten volle - \ c h ! mijnheer, op welke wijze zul i n aan dat men onder de eenvoudigste daken al mijne erkentelyke bewondering uiuirak*; dikwerf degrootste hoed anighedenaantreft. Kan men 'zieh voorstellen hoeveel wils- ken voor de PILLEN van D P C&DEKREl kracht en energie er noodig is voor eene v o o r B l e e k e e n Z w a k k e V r o u w e n , vrouw, weduwe gebleven met drie kleine want ik zeg het luidop, aan deze is het dat' kinderen, om, alléén door haar arbeid, te ik het leven verschuldigd ben, deze hebben kunnen voorzien inde behoeften van gansch ree langzamerhand weer op de been ge> bracht. .. , ;' deze familie kleinen ? > Eenige dagen na te zyn begonnen met Hoevele uren, die aan den slaap badden het innemen der PILLEM w a n B r COmoeteu worden gewijd, zijn niet aan den DERRE, heb ik me reeds beter gevoekl; arbeid b«3steed geworden ? «SHoovele malen is niet de lamp laat, zeer al mijnlijden is langzamerhand verdwenen, en sedert zijn, zonder ophouden, van A' laat blijven branden, tot aan den morgentot dag mijne krachten vreöergeki stond, ter «-ijlde kleine kinderen sliepen, als de arme moeder, afgemat door de ver- zoodat ik in Smaanden tijds opnieuw ben geworden en mijn arbeid fconheri moeienissen van den dag, en haro oogen r ik verklaar het n. mijnheer, de PsLLi doelende dicht vallen, nog worstelde, en •ran B r CODERRE zijn een goed, zich letterlijk - doodde «• om de kleederen tewasschen en to verstellen, die de kinde- zeer goed, een nitneménd. geneesmii._..., ren den volgenden dag moestena-mtrekken. dat alle vrouwen moesten kennen, *,zégi Mevr. Bogemans»." , . •= .,-,-.*! Welk bestaan zulk een vrijwillige dage- mü Deze woorden werden mij gezegd 0 ^ w lyksche opoffering vau haar leven en ge- toon,lzóó overtuigend, dat ik me v ö o r ^ jond iieid ! ze w e e r te geven tot leerling, lier bèm Mevr. Bogemans, schijnt zieh daarvan lüke lezeressen van-.dit'-blad. ,= =;.«& volstrektniet bewust tezijn.zöó natuurlijk ^Lr-.--- . - F - ^ a a t r g ; , J. MAKGEl «chijnt haar de vervulling van haar dage*£'*•D e pillen *&n THr CODEKBE voor BLEEKE e n J W t f K E VKOUWEM «ij» in alle goede apoth*-1 ken t a koopen uoj S frank d e doos. 0C2£ PILLCW HCB3E.W CïKEN WZOÜOttKHWU* CM ~ ' D e p o t s t e Gent: U I O H A T O R I U M S ceit f - J u r s c r - A W Ü . I N A M E R I K A Zu ZUttPRAL£N AlTiJC VAN D* VVOUWZNZt&XTéM&r^nm 'Apotheken: D o Moor,BIEEKIUCHT. BLEZHE KL£.UX£NiZEMUWZt&i Burgstraat, 38; De UHDEMZIE.K7EN.euiKPUN.neTmTZN,TwUfEJM, t/aer a/fats>Jie*if*ntifn /examen dWi airOmérfe. Meulenacre, Steen-; dam, 3 0 ; J . Verg»»'/ fl len, .Veldstraat, » . ' Nauwkeurige afbeelding van eene dcos Pillen van D c Coderre
m*wfi^J*w&™J*$^&
EEN PRACHTIGE ALMANAK §2£ft C a n a d a , z a l k o s t e l o o s g e z o n d e n v/orden a a n a l l e v r o u w e n d i e Kern zullen Kragen' a a n « P i l l e n v a n D r Coderre, 1 4 5 , rue R o y a l e , B r u s s e l , d e p a r t e m e n t , 7*
^(gi^S Samenwerkende .mmaa öa GDMWVOLKSDRÖKKERI]
BIJZONDERE MACHIENEN VOOK HET
Steppen van Béchen Zakken. Zolen, Schoeisels, Kleederen en Paardentuig bijzondere werkhuizen voor bet verstellen van machienen aller stelsels eo merken. V r a a g t ca-taloguisen
Julius HOLZ 61, PUÏÏERUSTRAAT, 61 BRUSSEL
HOOGf OORT. Z9. CENT specialiteit van Registers, Omrend.. Trouw* en Rouwbrieven. Brierhoofden. Facturen Bijzonder Ingericht voor Affichen en Brochuren C = BOenHJANDEL = D
ST
VERTRAGING\ ilirHAANDSTONDENwonderbareultval f - Vraafft de koctaloo^g ïuiicbüngen . W-usMaijr. EETALING NA OE GËNEZIN3 * BRUSSEL, BEtQiE i
GOEDE B L I K S L A G E B S worden ff vraagd bij Firmolin, frères, MarehieaiMa> Pont.
H E R B E B G T E HÜBEJM in' de WoUerfni? — kleine huishuur. Zich t e bevragen :0eli Vest, 10.
bS)!Eigii^^=(z: Ons bïsr YOWOI. 329 al A weiscuten Tan zBJierheiti, raa iwk j eo is loedzaaa, wast ds grnt1 DAHUASTRAAT, 23, GENT istoffea BOUT BB HOPPE zljiwl islfgilezen taedaalglMjfc'f'" JOH 1 6 0 m -1/2:,
BROUWERIJ
VOORUIT
ENKELE . jkl« f p . i DUBBEEl 20 faaW
lOfrw Hes na? zijne bèsfelliiigea im fa ai ia -ioksKi Tolafoon 654
FABRIEK van AUTOMATISCHE PIANOSj
CH. ROMANO
Gebreveteerd ConstructeuT 4 5 4 7 , "VeriL-i-ils-ts-tr&at l ' K K F l - BRUSSEL, SPECIALITEIT IN
JS'Jri
XYLOPKQON & COHCERT-PiANOS Voordeelige prijzen Gemak van betaling
ik hob de eer.fnijti ialHJk* kllënUal en h s t geacht publiek kenbaan «x-> maken <(«t Ik geen a g e n t m e e r heb In Gent. Ook mijn hals niet n m e t een ander van dezelfde naam. D u s o p g e l e t e n
Geene andere remedie zoo GOED en zoo VERSPREID ais het
Dr TERWAGNE-ZÖUT Een ernstigste middel tegen Verstopping, Zoor. Get. Slechte SpIJsTerterisc- Ec!-}*J*a„
f^ijtl-
moet nooit |iurgeeren met lillen die werken op den dikken darm, waardoor zij ontsteltenis in ae"»W*' organen en speen te weeg brengen.
Prijs per flesch met beschrijving : fr. f . 5 0 ; per post: fr. 1.61 in ALLE APOTHEKEN en bij M . GSLO's, K a s t e e l p l e l n s t r a a t , 6 5 - Aniwei
i i s — t m •. • 11 II
• I t - M M M S l
I • • * • • H>A*S*t^^MS*afcO«B«
Dinsdag t TtTeï 1912
N.
•
amerversla Bigvosgse* van 7 Mei 1 9 1 2
Kamer van Volksvertegenwoordigers Zitting van I Mei 1912 NAMIDDAGZITTING (Vervolg) M. V E R H A E G E N . — I k zeg d a t voor die heeren v a n B e e r s e l . Uit deze lieve geschiedenis is e e n e uitmuntende les t e t r e k k e n . I n , België v o e r e n de S t a a t s i n s p e e t e u r s en de p a s t o o r s h e t openbaar onderwijs. E n de r e c h t e r z i j d e keurt d a t goed. M. F R A N C K . — E n m e n b e d i e n t zich v a n de wet oir. h e t wereldlijk p e r s o n e e l t e .-ervangen d o o r geestelijken. SI. V E R H A E G E N . — De w e t l a a t de a a n neming v a n scholen t o e . M. F B A N C K . — Wij stellen v a s t d a t gij deze ieiten g o e d k e u r t . AL V E R H A E G E N . — ' t I s n o g d a a r m e e niet d a t uw g e s t r a n d schip vlot zal k o m e n . M. F R A N K . — D i t feit s t a a t n i e t a l l e e n : ik ken er eene g a n s c h e r e e k s . Wij h e b b e n e e n e wet op k i n d e r b e s c h e r ming a a n g e n o m e n : misschien h a d m e n t e dier gelegenheid h e t k i n d t e g e n de m i s b r u i ken der politiek hoeven t e b e s c h e r m e n . ' i l . VAN C A Ü W E L A E R T . — Z e g d a t a a n éfen heer D e s g u i n . il. D E M E E S T E R . — D e k i e s r e d e v o e r i n gen van den h e e r D e s g u i n , l i b e r a a l schepene van A n t w e r p e n , w e r d e n a a n de k i n d e r e n der gemeer_ieseholen r o n d g e d e e l d . (Ondorbrekingen.) il. F R A N C K . — Gelief mij t e a a n h o o r e n , •rant t e g e n e e n a a n s l a g op liet g e w e t e n d e r huisvaders z u l t gij mij gelijk g e v e n . SI. W O E S T E . — Timeo D a n n o s ! ( G e l a c h . ) : . M. F R A N C K . — O, n i e t gij z u l t mij gelijk geven ! M a a r de a n d e r e n ? Zondag 21 April d u s h e b b e n d e l e e r l i n g e n der officieële school, t e .-«oenhout xmder h e t gelelde v a n d e n onderwijzer, e n v a n d e n hulpbnderwijzer,liL.erale s p r e k e r s uitgeflot e n . De vrouw v a n den b u r g e m e e s t e r h a d de fluitjes besteld. Z i e d a a r een e e r s t e feit. I n a n d e r e g e m e e n t e n , namelijk in h e t a r r o n d i s s e m e n t R o e s e l a e r e . w o r d e n clerikale kiesvlugschriften en gazetjes d o o r de schoolkinderen- r o n d g e d e e l d . M. C A P E L L E . — Te C e d i n n e insgelijks. M. R 0 3 S E E U W . — Men zal d a a r e e d a a n hebben gelijk t e A n t w e r p e n , w a a r liberale vlugschriften w e r d e n r o n d e e d e e l d M. H E N D E R I C K X . — H e e l e m a a l ! Zoo is het geschied m e t de r e d e v o e r i n g v a n den heer Dr-struin t e g e n 'de wet. M. F B A N C K . — I K stel v a s t , d a t die heeren hunne g o e d k e u r i n g geven. M. W O E S T E . — V o l s t r e k t n i e t ! D a a r ik het bewijs n i e t h e b v a n h e t g e e n gij zegt, beoordeel ik niet. M. F R A N C K . - Zoo d e feiten w a a r zijn, laakt srij ze d a n • M. W O E S T E , - A l v o r e n s te o o r d e e l e o , luister ik. M. F R A N C K . — W a t ik z e g is duidelijk. Ondewijzers r i c h t e n k e t e l m u z i e k i n : k e u r t gij ze goed ? M. DE M E E S T E E . — E n de r o n d d e e l i n g ran politieke vlugschriften va=n d e n h e e r Desguin in de scholen v a n A n t w e r p e n , k e u r t Pi dat goed ? . H- F B A N C K . — I k w e e t n i e t of h e t w a a r is. M. Y E R S T E Y L E N . — E o zoo h e t w a a r *as! M- F R A N C K . — I k zou d e n l i b e r a l e n , "ooalistischen of k a t h o l i e k e n schepen l a k e n •ue aan schoolkinderen eene politieke r e d e voering uitdeelt, hij heeft ongelijk. Zijt gij «et eens I M. L I E B A E R T . — Wij loochenen h e t feit. M. F B A N C K . — E n ik loochen h e t feit -wsguin, m a a r ik stel v a s t d a t gij in g r o n d beginsel, niet a n t w o o r d t . M. V E R H A E G E N . — D a t is hetzelfde met. (Uitroepingen, links.) D e a a n g e n o m e n school, de a a n n e e m b a r e school is e e n e vrije school. . 'JI. FRANCK. — I k wijs on h e t o n d e r l i d dat gij wilt m a k e n . M. V E R H A E G E N . — En de p r o p a g a n d a •oor de studenten v a n de Vrije Hoogeschool ••an Brussel? Ü- FRANCK. — H o e k u n t gij s t u d e n t e n '«gelijken met k i n d e r e n v a n l a g e r e scbo- . I k «W «ast d a t de rechterzijde, op den wer Woeste n a > die n i e t s zegt. deze feiten v m?rrt- u i t r o e p i n g e n , r e c h t s . ) M p ? E 0 - D 0 B - ~~ H o e g e n a a m d n i e t ! yj/'.."ANCK. — H e t is waarlijk ongeuoora dat men mij steeds in de r e d e v a l t . u . DE J O N G H E D ' A K D O Y E . — U w e "Tender, vallen ons v o o r t d u r e n d in de r e d e . CK ren-t ' ~ l k n o o i t ! J a of n e e n ' jT'i-S'J de ronddeeling v a n politieke vlugD m d e sc fW h o l e n , goed enenals h e t urtuiten van anders d e n k e n d e n door k i n d e r e n r , ™ « van den onderwijzer? J a ! M. MOYERSOEN. - N e e n ! N e e n ! riin'w ^OCTERS D'OPLINTER. Wij ? ' 5 fiet.a,Ien over eens d a t de g e m e e n t e i n l a t e n m et olin>b 3 I e r S ÜCh ° i e f c m o § e n v a n de a a n g e n o -
» O n z e V a d e r . . . Wees g e g r o e t . . . M. H O Y O I S . — De l e e r a a r s a a n de hooge» H e i l i g H a r t van J e s u s , b e s c h e r m België school t e B r u s s e l die in de t o e l a g e n s t i k k e n Ï Heilig H a r t v a n J e s u s , in n a a m u w e r van de openbare besturen, dcen voortduliefde t o t d e k i n d e r e n , v e r h o o r ons. r e n d a a n politiek. sHeilige M a r i a , w a a k o v e r ons. M. F R A N C K . — Vergelijk g e e n e hoogeI Heilige Jozef, p a t r o o n v a n België, bid school m e t eene l a g e r e school. voor ons. D a t zijn u i t v l u c h t e n . Gij d u r f t een o n d e r > I m p r i m a t u r . — B r u g i s , lOCAprilis 1912 wijzer n i e t l a k e n die zijn l e e r l i n g e n van s H . V a n den B e r g h e . Vic. g e n . » fluitjes voorziet en t e g e n l i b e r a l e r e d e n a a r s M. B O S S E E U W . — ' t I s een zeer schoon ketelmuziek inricht. Gij laafct zelfs h e t r o n d d e e l e n v a n poli- g e b e d . M . F R A N C K . — Men zegt d a t h e t een t i e k e t r a c t a a t j e s in de school n i e t . z e e r schoon gebed is. M. V A N C A Ü W E L A E R T . — W a a r zoo 1 ! Doch d a a r u i t blijkt d a t m e n onze k i n d e M. F R A N C K . — I n t a l r i j k e scholen v a n h e t V l a a m s c h e l a n d , namelijk in de a a n g e - r e n in onze politieke t w i s t e n m e n g t . M. R O S S E E U W . — I n d i t gebed zit n i e t n o m e n school t e Wijnegem d e e l t m e n p a piertjes u i t g e t i t e l d « K r u i s t o c h t des g e b e d s de m i n s t e politiek. M. D E VOORZITTER. — Mijnheer Rosd e r kleine k i n d e r e n » en ziehier w a t e r op seeuw, ik zal u moeten t o t de o r d e t e r u g staat. r o e p e n , zoo gij den s p r e k e r n o g in de r e d e I n de o n d e r s t e u n d e clericale scholen v a n v a l t . h e t Vlaamsche l a n d , d e e l t m e n t h a n s een M.FEANCK.—Vóór de verkiezingen ontnieuw gebed r o n d d a t een echt k i e s m a n i - a a r d t gij ons p r o g r a m m a , en l a s t e r t gij o n s , fest i s . w a n t zeggen d a t wij tegen d e n g o d s d i e n s t Ziehier d e n t e k s t : zijn, is o n s l a s t e r e n . c K r u i s t o c h t des g e b e d s d e r kleine k i n d e M. C O L A E B T . — D a t z e g t gij vóór de ren. verkiezingen. =» De kiezingsstrijd v a n d e n 2 J u n i zal M . F B A N C K . — N e e n ! D a t h e b ik altijd, beslissend zijn voor o n s d i e r b a a r België. gezegd, namelijk w a n n e e r e r s p r a k e was E r is h i e r g e e n s p r a k e v a n politiek, m a a r v a n de o n t s l a g i n g d e r geestelijken v a n den d e G o d s d i e n s t o n z e r V o o r o u d e r s s t a a t op m i l i t a i r e n dienst. E n d i t w e e t gij w e l ! I n s ' t s p e l ; d e zielen o n z e r kleine k i n d e r e n , gelijks h e b ik gezegd, d a t z o o l a n g eene die b e v o o r r e c h t e n v a n d e n goddelijke k e r k voor duizenden m e n s e h e n de h o o p verM e e s t e r , w o r d e n b e d r e i g d . D o o r sommi- t e g e n w o o r d i g t , men n i e t s d a a r t e g e n m a g g e n o n z e r vijanden w o r d t d i t s c h a a m t e - a a n v a n g e n : deze v e r d r a a g z a a m h e i d is s t e e d s loos b e k e n d ; a n d e r e n t r a c h t e n h u n n e hel- geweest en is nog de l e e r d e r l i b e r a l e p a r t i j . sche p l a n n e n t e v e r b e r g e n . T e w a p e n - v o o r / . P r o t e s t a t i e , rechts). ons heilig Geloof; r e d d e n wij onze lieve M . H O Y O I S . — E n de v r i j m e t s e l a r i j ? k i n d e r e n ! L a t e n wij a l o m d e n k r u i s t o c h t M. F B A N C K . — D e vrijmetselarij is n i e t d e r g e b e d s d e r k l e i n e n v e r w e k k e n en a a n - de -liberale p a r t i j . ( U i t r o e p i n g e n op dezelfv u r e n ! H e t Heilig H a r t v a n J e z u s k a n h u n de b a n k e n ) . n i e t w e e r s t a a n en S a t a n m e t zijne h a n d M. R O S b ^ ü U W . — D e v r i j m e t s e l a r i j legt l a n g e r s zullen o n m a c h t i g zijn t e g e n de al- u h a r e bevelen op. vermogende kracht h u n n e r smeekgebeden. M . H E N D E B I C K X . — 'tAls de vos d e D i t g a a t zoo v o o r t , en n a a a n g e t o o n d passie p r e e k t , boeren w a c h t uw g a n z e n » . te hebben d a t het over den kiesstrijd - M. F R A N C K . — I k d a a g u u i t een e n k e l e g a a t , d r u k t m e n een gebed t o t h e t Heilig- regel v a n o n v e r d r a a g z a a m h e i d a a n t e h a l e n H a r t van Jezus. u i t d e maconnieke , %Tondregelen ( G e r u c h t ) . M . R O S S E E U W . — Zeg h e t e e n s o p ! M e n l a s t e r t ons en ik v r a a g mij af of d e (Onderbrekingen.) k i n d e r e n a l d u s i n onze t w i s t e n mogen g e M . H Y M A N S . — E n gij z u l t h e t in k o o r m e n g d w o r d e n . H u n n e p l a a t s is in h e t h u i s nabidden! gezin ; zij m o e t e n leven in e e n k a l m e omgeM . D E J O N G H E D ' A R D O Y E . — E n n a ving, v e r r e v a n onze geschillen. dit alles z u l t gij nog b e w e r e n d a t gij n i e t I k d r a a g de bef noch h e t kleed v a n eenit e g e n d e n g o d s d i e n s t zijt. g e n godsdienst en zoo ik h e t d r o e g zou ik M . F R A N K . — Wie m e e s t k w a a d d o e t a a n d e k i n d e r e n g e b e d e n a a n l e e r e n v a n a a n d e n godsdienst... goedheid en mij niet l e e n e n voor h e t slechte M. V A N D A M M E . — ...Zijn d e p a s t o o r s en hatelijk w e r k d a t b e s t a a t in, a a n deze zelven. ( L i n k s : Z e e r w e l ! ) k'ieine lippen g e b e d e n v a n h a a t en s t r i j d - t e M. F R A N C K . — ' t Zijn zij die d e n gods- o n t l o k k e n . (Zeer w e l ! Toejuichingen links). d i e n s t t o t een kiesmiddel g e b r u i k e n , terM. H O Y O I S . — I n d i t g e b e d v r a g e n de wijl wij e r m e t e e r b i e d o v e r s p r e k e n . (Uit- k i n d e r e n slechts h e t b e h o u d v a n h e t geloof r o e p i n g e n , rechts.) hunner vaderen. M. V E R H A E G E N . — Als de verkiezing M F R A N C K . — H e t is n i e t b e d r e i g d nadert. D e n k a a n d e n tegenwoordigen t d e s t a n d van M. H E N D E R I C K X . — L e e s d e w o o r d e n h e t l a n d ; i n h o n d e r d e d o r p e n is e r g e e n e door d e n h e e r T e r w a g n e in d e n A n t w e r p - officieële school m e e r en m e n d e e l t a a n die schen g e m e e n t e r a a d u i t g e s p r o k e n . k i n d e r e n d i t factum u i t . M. F R A N K . — I k hoef n i e t te l e t t e n op M. R O S S E E U W : — D e k i n d e r e n m o g e n h e t g e e n de h e e r T e r w a g n e in d e n g e m e e n - b i d d e n voor h e t behoud v a n h u n geloof d a t t e r a a d m a g gezegd h e b b e n . h u n hoogste goed is. M. H E N D E R I C K X . — Hij is uw # b o n d M. F R A N C K . — O n d e r die k i n d e r e n zijn genoot i n h e t k a r t e l . ( G e r u c h t ) . er d u i z e n d e n w i e r o u d e r s onge m e e n i n g deeM . F R A N K . — I k v e s t i g d e a a n d a c h t len : Gij z e t h e n a a n t o t h a a t . D a a r o m h e r d e r K a m e r op de o n v e r d r a a g z a a m h e i d v a n h a a l ik d a t u w e politiek h a t e l i j k is : h e t h i t s t die h e e r e n , die mij n i e t l a t e n s p r e k e n . de k i n d e r e n op t e g e n h u n n e o u d e r s , en d a t M . R O S S E E U W . — S e d e r t e e n half u u r is h e t afschuwelijkste d a t b e s t a a t .(Luide zijt gij a a n ' t w o o r d . g o e d k e u r i n g links). M. F R A N K . — %En gij, gij h e b t s e d e r t M. D E V O O R Z I T T E R . — D e h e e r V a n e e n half u u r o n d e r b r o k e n ! ' t I s o n u i t - C a u w e l a e r t heeft h e t w o o r d . staanbaar. L I N K S . — Rosseeuw ! R o s s e e u w ! I k zegde d u s d a t m e n een d o o r de k i n M. R O S S E E U W . — Ik ben ingeschreven. d e r e n op t e zeggen gebed a a n p r i j s t . E n d i t M. V A N C A U W E L A E R T (in ' t V a a m s c h ) . w o r d t i n de school r o n d g e d e e l d m e t h e t — N a zooveel woeligheid h e e f t de K a m e r i m p r i m a t u r v a n de n v i c a r i s - g e n e r a a l v a n een r u s t i g e r t h e m a v e r d i e n d . I k wil h a a r h e t bisdom B r u g g e . d a t verschaffen m e t een oogenblik t e s p r e Men n e e m t zijne t o e v l u c h t t o t h e t g e b e d k e n o v e r d e n t o e s t a n d v a n de V l a a m s c h e om o n s , k o r t vóór d e v e r k i e z i n g , een p r o - t a a l in h e t m i d d e l b a a r onderwijs v a n hoog r a m m a t e n l a s t e te leggen d a t n i e t h e t g e r e n graad-. onze i s . M a a r e e r s t b e n ik den h e e r M i n i s t e r een M. B O S S E E U W . — L e e s h e t gebed v o o r : woord v a n d a n k verschuldigd, o m d a t v o r i g We zullen oordeelen. j a a r door h e m m e e r d a n e e n e b e v r e d i g i n g M. F B A N C K . — D a t h e e t - K r u i s t o c h t a a n d e V l a m i n g e n werd gegeven. des g e b e d s d e r kleine k i n d e r e n » . D a t g e b e d Merkelijke v o o r u i t g a n g is o n d e r a n d e r e v r a a g t a a n o n s H e e r h e t g e e n m e n i n h e t g e d a a n on d e •nonnaa.lschalen v a n middelvoorwoord opgeeft. b a a r onderwijs. M . R O S S E K U W . — M a a r lees h e t ons E r blijven e c h t e r nog vele v e r b e t e r i n g e n toch v o o r ! in t e v o e r e n . M. M O N V I L L E . — M a a r , mijnheer d e I n deKteerste p l a a t s v r a a g ik w a a r o m m e n V o o r z i t t e r , heeft d e h e e r Rosseeuw h i e r v o o r t g a a t m e t h e t b e n o e m e n , i n ' t V l a a m alleen het woord? sche l a n d , v a n zooveel l e e r a a r s die de M. N E V E N . — Men ziet wel d a t h e t Vlaamsche t a a l n i e t m a c h t i g zijn : T h a n s zijn h e d e n l e Mei i s . D e h e e r Rosseeuw heeft een a a n t a l l e e r a a r s en p r e f e c t e n d e r a t h e een fijn n o t a r i s n o e n m a a l g e n u t . (Gelach). n e a ' s a a n g e s t e l d , die onze t a a l n i e t of zeer M . M O N V I L L E . — D a t d e h e e r Ros- o n v o l d o e n d e k e n n e n . seeuw d e n v o o r z i t t e r s z e t e l i n n e m e ! Bijvoorbeeld,het a t h e n e u m v a n O o s t e n d e M. F R A N C K . — Zoo ik h e t gebed voor- op 7 l e e r a a r s v a n latijn zijn e r 4 vlaamschlees, zal m e n m o r g e n zeggen d a t ik d e n o n i t u n d i g e n . Blijkbaar bevinden zich deze godsdienst heo bespot. l e e r a a r s in d e onmogelijkheid de w e t n a t e M. R O S S E E U W . — L e e s h e t ons toch leven, welke voorschrijft de technische tervoor. men in h e t N e d e r l a n d s c b m e d e t e d e e l e n . M. F R A N C K . — W e l n u , g o e d ! Z i e h i e r : N u , is h e t e c h t e r voor Vlamingen om zoo «. G e b e d v a n h e t k i n d t o t J e s u s ' Heilig t e zeggen onmogelijk eene b e n o e m i n g t e Hart. b e k o m e n in d e W a a l s c h e s t r e k e n . =) 0 zoet h a r t v a n mijn lieven J e s u s , uwe M e e r d a n een Vlaamsch l e e r a a r die eene kleine v r i e n d e n zijn b a n g . D e boozen, die p l a a t s v r o e g in ' t W a l e n l a n d , k r e e g voor w e t e n hoe z e e r Gij ons b e m i n t , willen ons a n t w o o r d , d a t h e t n u t t e l o o s was a a n t e a a n u w e liefde o n t r u k k e n d M o e s t e n zij d r i n g e n , d a a r hij Vlaming w a s . o v e r w i n n e n , d a n z o u d e n velen o n z e r U n i e t E e n e t w e e d e b e m e r k i n g b e t r e f t de o n g e l e e r e n k e n n e n . S t o o t d e n vijand terug, o lijkheid t u s s c h e n d e l e e r a a r s d e r G e n n a a n zoet H a r t ' v a n J e s u s , en zegt n o g m a a l s : a?he t a l e n en die in de R o m a a n s c h e t a l e n . « L a a t de k l e i n e n t o t Mij komen 1 » D e e e r s t e h e b b e n gemiddeld 5 u u r t e r » O m d e z e g u n s t t e b e k o m e n , zullen wij week m e e r les d a n de l a a t s t e , ofschoon h e t z e e r b r a a f zijn en m e t liefde g e h o o r z a m e n onderwijze v a n die verschiUende t a l e n een a a n onze c o e d e O u d e r s e n a a n onze Mees- b u i t e n g e w o o n g r o o t e v o o r b e r e i d i n g voor ddee n e r k i'n g t e r s ; wij zullen veel b i d d e n en U dikwijls lessen vereischt. M a a r mijn hoofdbemerl b e t r e f t d A T ^ ^ ^ ^ S e » ^ op het littijnze. h-urten cartsanizen-
-
Vlaamsch in h e t m i d d e l b a r e onderwijs, r i n g v a n d e n h e e r F u r n é m o n t : Reeds het vorige j a a r h e b ik d a a r o v e r uitc Wij socialisten en l i b e r a l e n , wij z u l l e n wijd. een strijd op leven of dood a a n v a n g e n t e Ik d r i n g er n o g m a a l s op a a n d a t e r zoo g e n d e k a t h o l i e k e k e r k . J a ! o n z e k r e e t zal veel mogelijk u i t b r e i d i n g w o r d t gegeven, z i j n : Dood a a n d e k a t h o l i e k e k e r k ! » niet zoo z e e r a a n de wet van 1910, m a a r wel M. F R A N C K . — W a t scheelt d e m e e n i n g a a n die v a n 1883. v a n de h e e r F u r n é m o n t a a n de l i b e r a l e n ? Men heeft van de nieuwe i n d e e l i n g d e r M. L O R A N D . — D e h e e r de J o n g h e v a k k e n g e b r u i k g e m a a k t om de v e r v l a a m - heeft zijne p a p i e r k e n s t e voorschijn g e sching d e r n a t u u r w e t e n s c h a p p e n v o o r t a a n h a a l d u i t zijne d r u k k e r i j d e r B e e k s t r a a t . o v e r b o d i g t e m a k e n . De wet v a n 1SS3 heeft M. i . O S S a E U W . — Uwe p r o t e s t a t i ë n b e m e e r d a n 20 j a a r k u n n e n v o o r t b e s t a a n , zon- wijzen d a t ik u op de gevoelige p l a a t s h e b ' d e r d a t zij geheel werd t o e g e p a s t . getroffen. ( P r o t e s t a t i ë n , links.) E n n u ' t W o r d t dus tijd d a t ze e e n s h a r e volle over de b e g r o o t i n g ! t o e p a s s i n g krijge vooral d a a r zij slechts M. NLVfcN. — i s h e t al r e d a a n ? een m i n i m u m vereischt, en geeno b e p e r M. .i.vjSSEEUW. — m e t spijt stel ik v a s t king stelt. dtxt de h e e r M i n i s t e r geen e i n d o p l o s s i n g tfen n u g r i j p t m e n g a u w de gelegenheid heeft k u n n e n v i n d e n voor h e t v e r h o o g e n om, ook w a a r zijn iet noodig zijn, W a a l s c h e v a n d e wedde d e r k a n t o n n a l e schoolop.' afdeelingen in t e r i c h t e n . E n w a a r , zooals z i e n e r s v a n n e t l a g e r onderwijs. t e T o n g e r e n , bijvoorbeeld, j a r e n l a n g de I k b e k e n d a t h e t v r a a g s t u k l a s t i g is, doch: Walen zonder protest een uitgebreid n i e t o n o p l o s b a a r en ik beveel h e t n o g m a a l s Vlaamsch o n d e r r i c h t g e n o t e n , heeft men ze d e n h e e r M i n i s t e r a a n . u i t d e Vlaamsche h - r g a n g e n v a n geschieW a t betreft de v e r d u b b e l i n g v a n d e leer-d e n i s en a a r d r i j k s k u n d e verwijderd e n n e t g a n g e n in de m i d d e l b a r e scholen, zou d e a a n t a l u r e n les in de Vlamsehe t a a l v a n 7 h e e r M i n i s t e r de v e r p l i c h t i n g e n d e r g e m e e n op 4 v e r m i n d e r d . N a eenige j a r e n w a r e n ze t e n b e t e r m o e t e n b e p a l e n . zoo v e r g e v o r d e r d in d e Vlaamsche t a a l . d a t M. R E N S . — I k wensch d e n Leer M i n i s t e r ze v a n a t de 4e lessen in de V l a a m s c h e t a a l t w e e v r a g e n van algemeen b e l a n g t e s t e l l e n : m e t de V l a m i n g e n k o n d e n volgen. H o e v a t de h e e r M i n i s t e r d e t o e p a s s i n g op M . N E V E N (in ' t Vlaamsch). — I s er voor v a n a r t i k e l 1G d e r w r t van 18S4 op h e t m i d T o n g e r e n g e e n e bijzondere i n r i c h t i n g voor d e l b a a r onderwijs? I n 1SS4 b e s t o n d e n e r 73 de W a a l s c h e sectie I m i d d e l b a r e jongensscholen, h e t g e t a l is nog M . V A N C A U W E L A E R T . — J a , en ze i m m e r hetzelfde gebleven, d u s n o g v e r •»•»was overbodig. W e mogen n i e t v e r g e t e n d a t n e d e n h e t voor de jongensscholen in d e wet zelfs m e t h e t V l a a m s c h regiem n i g de 7/10 ingeschreven h o n d e r d t a l . d e r lessen w o r d e n gegeven in de F r a n s c h e Ook h e t g e t a l m i d d e l b a r e meisjesscholen t a a l , z o o d a t zelfs een W a a l s c h e s t u d e n t e r bleef o n v e r a n d e r d : 34 in p l a a t s v a n h e t wetvolkomen gelegenheid v i n d t de F r a n s e n e telijk vijftigtal. t a a l t e o n d e r h o u d e n , en een g e l u k k i g voorD e bevolking is n o c h t a n s a a n g e g r o e i d : t a l beeld k a n w o r d e n v a n t w e e i a l i g h e i u voor v a n belangrijke g e m e e n t e n smeken t e v e r - ' zijn t a a i b r o e d e r s . W a n t m e r k t wel op, wij geefs om h e t o p r i c h t e n van m i d d e l b a r e zien g a a r n e d a t e r in ' t V l a a m s c h e l a n d W a scholen.. len zijn, ook als b e a m b t e n , w a n n e e r ze onze M. P O U L L E T . — K e n t gij z u l k e g e - ' t a a l goed k e n n e n . W a n t ze zijn een a n t meenten ? w o o r d op een*vooroordeel en een o n v e r d i e n d M. R E N S - — J a , bij voorbeeld G e e r a a r d s - j verwijt ' b e r g e n , doch i k v e r l a n g te w e t e n w e l k e M . N E V E N -(in ' t Vlaamsch)i — Gij w i l t v o o r w a a r d e n in g r o n d b e g i a s e l w'orden"+«er- ' toch d e F r a n s c h e scetiën n i e t afschaffen? eischt voor h e t o p r i c h t e n v a n e e n e m i d d e l Wrij m o e t e n een bijzonderen l e e r g a n g inrich- b a r e school. ten voor d e W a l e n . T h a n s zijn in verschillende g e m e e n t e n de M. V A N C A U W E L A E R T . — J a , doch we i n w o n e r s t e g e n h u n d a n k doch bij g e b r e k m o e t e n h u n d e gelegenheid geven in h e t a a n a n d e r e scholen, v e r p l i c h t h u n n e k i n d e V l a a m s c h e l a n d onze t a a l zoo degelijk m o - r e n a a n geestelijke m i d d e l b a r e scholen toe te vertrouwen. • gelijk t e l e e r e n . H e t t w e e d e p u n t geldt d e wijze w a a r o p '•A. N E V E N , (in ' t Vlaamsoh). — H i e r b e n ik m e t u t ' a k k o o r d : d e W a a l s c h e l e e r a r t i k e l 5 d e r schoolwet w o r d t t o e g e p a s t . D i t lingen m o e t e n altijd in s t a a t g e s t e l d zijn, a r t i k e l b e t r e f t h e t schoolgeld, d o o r w e l d a - . d e v l a a m s c h e t a a l degelijk a a n t e l e e r e n . d i g h e i d s b u r e e l e n t e beKaleo, en v e r m i t s h e t M. VAN CAUWELAERT, (in ' t onderwijs kosteloos m o e s t zijn, d i e n d e d i t V l a a m s c h ) . — V r o e g e r h a d d e n de leerlin- a r t i k e l slechts voor een o v e r g a n g s t i j d p e r k gen in de e e r s t e j a r e n 7 u r e n Vlaamsch n u t e b e s t a a n . D e h e e r S c h o l l a e r t heeft d i t a r t i k e l a l s nog slechts 4. M. N E V E N , (in ' t V l a a m s c h ) . — D a t is e e n tijdelijken m a a t r e g e l doen a a n n e m e n , om de gemeentegefden n i e t b o v e n m a t e a a n slechts tijdelijk. M. VAN CAUWELAERT, (in ' t t e s p r e k e n : welnu, te Geeraardsbergen V l a a m s c h ) . — I k wil n i e t v e r d e r a a n d r i n - w o r d t de w e t a v e r e c h t s t o e g e p a s t : h e t g e n op d i t p u n t , d a a r onze s p r e e k b e u r t t e onderwijs is kosteloos voor de rijken en b e - . t a l e n d voor de a r m e n : w a t a a n h e t b u r e e l k o r t is. In sommige Athentea namelijk, t e v a n weldadigheid 15,000 frank ' s j a a r s k o s t . ' l k v r a a g d e n a c h t b a r e n h e e r M i n i s t e r of Oostende werd propaganda gemaakt, opdat V l a a m s c h e s t u d e n t e n zich z o u d e n l a t e n in- de g e m e e a t e G e e r a a r d s b e r g e n in d e w e t t e schrijven \ o o r d e F r a n s c h e a f d e e l i n g e n . lijkheid i s . Te A n t w e r p e n g e b e u r t d i t n i e t : d e p r e f e c t M. POULE'i'. — Dien a a n g a a n d e bestaat w a a r s c h u w t d e o u d e r s op behoorlijke wijze. g e e n twijfel. M. R E N S . — D a t k o m t n o c h t a n s n i e t M. B O U L L E T , M i n i s t e r v a n W e t e n s c h a p p e n en K u n s t e n . — D a t w o r d t o v e r a l ge- o v e r e e n m e t d e v e r k l a r i n g e n v a n d e n h e e r S c h o l l a e r t die zelfs b e r o e p bij d e n K o n i n g daan. M. VAN CAUWELAERT, (in 't voorzag. M e n m a g n i e t in d e k a s d e r a r m e n p u t t e n V l a a m s c h . ) — Toch n i e t ! M a a r ik wensch d a t h e t g e d a a n w o r d e , w a n t ik b e n v a s t be- o m d e b e g r o o t i n g d e r g e m e e n t e in r e g e l t e sloten, o n w r i k b a a r op t e t r e d e n o p d a t die b r e n g e n . s t u d e n t e n w e l k e in de V l a a m s c h e g o u w e n T e r e k e n e n v a a 1895 t o t 1900 was h e t n i e t v o l d e d e n a a n al d e b e p a l i n g e n d e r w e t onderwijs volkomen kosteloos en w e l d a d i g n i e t z o u d e n t o e g e l a t e n w o r d e n t o t de h e i d s b u r e e l is voor n i e t s t u s s c h e n b e i d e geHoogeschool. k o m e n . T o e n in 1901 h e t nieuw k a t h o l i e k beOm t e eindigen, een woord betreffende Sviiur n i e t m e e r wist hoe zijne b e g r o o t i n g in . d e V l a a m s c h e s t u d e n t e n t e D o o r n i k , t e n evenwicht t e b r e n g e n , s t e l t het- e e n e som g e t a l e v a n 32 m e e n ik. Wellicht zal d i t ge- v a n 10,000 f r a n k t e n l a s t e v a n h e t w e l d a d i g t a l t o e n e m e n t e n gevolge v a n de vestiging h e i d s b u r e e l . T e g e n dergelijke handelwijze v a n V l a a m s c h e l a n d b o u w e r s in ' t W r aalsche p r o t e s t e e r ik. l a n d . T e r e c h t v e r z o e k ik bijgevolg d e n T e n s l o t t e vestig ik de a a n d a c h t op hef. a c h t b a r e n h e e r M i n i s t e r de noodige m a a r - v o l g e n d e f e i t : t e K e r k s k e n e e n e p l a a t s in', r e g e l e n t e willen n e m e n , o p d a t die leerlin- mijn a r r o n d i s s e m e n t , d e e l t m e n aam d e l e e r g e n behoorlijk k u n n e n opgeleid w o r d e n in l i n g e n v a n é e n k l o o s t e r een politiek g e b e d hunne taal. u i t , w a a r b i j de z e g e p r a a l d e r k a t h o l i e k e n D a t zijn d e h o o f d p u n t e n w a a r o p ik de op d e vijanden d e r H . K e r k w o r d t g e v r a a g d . welwilleude a a n d a c h t v a n d e n h e e r MinisM . L O R A N D . — D i t is duidelijk. M c o t e r v e r s t i g ; ik h o o p d a t hij e v e n a l s v o r i g heeft n o g zelfs d i e n wensch n i e t a a n g e k l e e d j a a r n i e t n a l a t e n z a l . gevolg t e geven a a n in een k o r t v o o r w o o t d . deze mijne billijke v r a g e n . (Zeer w e l ! Zeer M . L E M O N N I E R . — Zoo d e R e g e e r n g . wel!) t o e l a g e n v e r l e e n t a a n clericale m u t u a l i t e i M. R O S S E E U W . — D a a r e v e n zegde de ten en zelfs a a n k a t h o l i e k e j o n g e w a c h t e n h e e r F r a n c k d a t d e l i b e r a l e p a r t i j d e n om v a a n d e l s te k o o p e n , d a n was ik dezen g o d s d i e n s t n i e t a a n r a n d t e n ik a n t w o o r d d e m o r g e n t o c h v e r w o n d e r d t e lezen in e e n e h e m d a t die v e r k l a r i n g t e begrijpen w a s o o r k o n d e d e r K a m e r d a t een k r e d i e t v a n k o r t vóór d e verkiezing. I k betwist niet d a t 2.500 frank voorgesteld w e r d t e n b a t e v a n d e h e e r F r a n c k v e r d r a a g z a m e r is d a n zijne c o l l e g a ' s d e r b e i d e g r o e p e n v a n d e l i n k e r k a t h o l i e k e t u r n v e r e e n i g i n g e n , o n d e r voorz i j d e : hij o n d e r s t e u n d e d e vrijstelling d e r wendsel de j e u g d t o t den m i l i t a i r e n d i e n s t geestelijken en ik b r e n g e r h e m b u i d e voor te b e r e i d e n . H e t g e l d t hier een l o u t e r politiek w e r k , w a n t deze t u r n e r s zijn d e voor. N i e t t e m i n is h e t w a a r , d a t beide g r o e p e n s t o k s l a g e r s v a n onze t e g e n s t r e v e r s : b e t a a l t d e r linkerzijde g e s t a d i g den godsdienst en uwe w e r k e n eelf. M. M E C H E L Y N C K . — H e t is o n d e r s t e u n de godsdienstige gedachte a a n r a n d e n . Is h e t n a m e n s b e i d e g r o e p e n d e r linkerzijde d e vriiheid. M. L E M O N N I E R . — "t I s ongelooflijk! (onderbreking vanwege den heer Feron) d a t de h e e r F u r n é m o n t in J u l i 1904 v e r - D i t voorstel w e r d o p h e t l a a t s t e oogenblik' k l a a r d e op een c o p e n b a a r o n g r e s te P a r i j s . i n g e d i e n d . D re R e g e e r i n g k e n t g e e n e s c h a a m t e meer'. W at zou zij wel doen, m o c h t i k M. N E V E N . — I n 1904? M . L O R A N D . — N a m e n s de t w e e g r o e - e e n e toelage v r a g e n voor l i b e r a l e of socialist i s c h e t n r n v e r e e n i g i n g e n ? Men zou mij voor-i p e n d e r linkerzijde? ' t I s bespottelijk. M. M O N V I L L E . — O p welk C o n g r e s ? z e k e r w a n d e l e n z e n d e n . • M . M E C H E L Y N C K . — Men richt zelf» I O p e en C o n g r e s v a n n o t a r i s s e n ?
1 M. ROSSEEUW. -—r-
Ziehier de .vejWu-
nieuwe wteriiampte» oa. e « dga «ecreta-
'
6
Yf* " - | - - " -
ris van den bond der clericale maatschappijen een plaats te bezorgen. M. LEMONNIER. — Ik teeken protest a a j tegen het krediet van 2,500 frank en zal .in een amendement voorstellen de voorgestelde sommen zooveel te verminderen. M. FRANCK. — Het is een kwestie van .verdeeling die de Regeering in haar amendement heeft willen te berde brengen: De onzijdige bond zal niets hebben en de kathoM. WOESTE. — Alvorens den heer Rens • te antwoorden, verlang ik een jaar woorden te zeggen tot de heeren Franck en Vandewalle die een politiek debat hebben willen openen met uiterst geringe feiten. Alvorens over die feiten uitspraak te doen, verlang ik de betrokken partijen te hooren; daarna • zal een redelijk vonnis kunnen geveld worden. De heer Franck heeft van deze gelegenheid willen gebruik maken om te verklaren dat do liberale partij den godsdienst niet vijandig is. M. JOUREZ. — Dat is de waarheid ! Gij wilt een godsdienstoorlog uitlokken, dat is hatelijk. M. WOESTE. — lk loochen niet dc inzichten en de persoonlijke overtuiging van den heer Franck, maar zijne rede herinnert mij het spreekwoord: «Woorden zijn vrouwen, daden zijn mannen. » Wanneer men J e n gang der liberale partij nagaat, stelt fl^en vast. en ik betreur het, dat deze partij den godsdienst steeds vijandiger wordt. (Tegenspraak, links.) Men kan het niet loochenen en ik betreur het. M. FBANCK. — Wij betwisten het volstrekt. M. WOESTE. — Geen liberaal die naar de kerk jra.-.t kan nog een parlementair mandaat krijgen. M. LOBAND. — En de heer Dupont, dien men onlanrrs begraven heeft! M. DE JONGHE D'ARDOYE. — Dat was de laatste. (Uitroepingen.) ffl. WOESTE. — De heer Dupont aan wiens overtuiging ik vaak hulde heb gebracht, stond alléén: geen anderen kunt gij ' aanhalen. Gansch de liberale drukpers voert strijdt ' tegen den godsdienst. M. LORAND. — Strijd tegen het misbruik dat gij ervan maakt! M. WOESTE. — Al do artikelen van het 1 jongste programma van de partij der pro' gressisten zijn tegen de katholieke instel< lingen gericht. , M. LOBAND. — Omdat het strijdinstel, lingen zijn. M. WOESTE. — Aan het hoofd van al uwe Strijdmachten staan de vrijmetselaars. (Uitroepingen, links.) Eens zullen wij, met de onweerlegbare bewijzen in de hand, aantoo. nen dat gansch de liberale partij niets is dan een uitvloeisel der vrijmetselarij. M. LOBAND. — Toe maar! M. BUYL. — En Diana Vaughan! M. WOESTE. — In uwe dagbladen, plaki a a r t e n en omzendbrieven valt gij bij voortduur de kloosters aan en gij verspreidt den • laster dat de Regeering aan do kloosters 33 millioen wil geven. M. LEMONNIER. — ' t Is waar! M. WOESTE — 't Is laster ! AI uwe machten trekken in strijd tegen den godsdienst. M. FRANCK. — Dat is niet «oo! M. LORAND. — "t Is valsch. •M. RENS. — Voor twintig jaar kondet gij dat doen gelooven, doch nu niet meer. M. FRANCK.— Gij neemt uwen toevlucht tot een versleten middel bij gebrek aan een • programma. M. WOESTE. — De heer Franck. met zijne gewone hoffelijkheid en de heer Lorand met zijne even gewone opvliegendheid, beweren dat hetgeen ik zee valsch is M. Lui.AND. — ' t Is uit beleefdheid dat ik zegde dat h r t valsch is. Feitelijk zijn het leugens. M. HYMANS. — Gij hebt geen enkel feit Aangehaald. _U. WOESTE, — In uw gansche polemiek nier ter Kamer niet gericht tegen de katholieke Bcholen? Houdt gij op de meetings geene bet»eke'nisvolle redevoeringen? Uwe eenige hoop om uwe troepen rond het kartel te scharen berust op den godsdienstoorlog. Spreekt dat niet zonneklaar? Gij zoudt ons willen veroordeelen tot de rol yan ingeslapenen! Ge hebt Eet echter leelijk mis! Zoolang er nog bloed in onze deren vloeit, zullen wij strijden voor 't be. houd van ons_geloof! (Rechts: Zeer wel!) M. HYMANS. — Gij zijt niet in staat een enkel feit aan te halen ! M. WOESTE. — Het land weet waaraan zich te houden. (Onderbrekingen.) En nu . een woord aan den heer Rens, die er steeds op belust is het bestuur aan te randen van een der steden die hem naar hier sturen. Eene dergelijke school komt grootendeels ten laste der gemeente. M. RENS. — ' t Is dus uit vrees voor de kosten d a t het middelbaar onderwijs niet wordt ineerioht. M. WOESTE. — Waarom heeft de heer Rens het vooral op Geeraardsbergen t M. RENS. — Ik heb gezegd d a t ik eene vraag van algemeen belang stelde, en had Geeraardsbergen niet voornoemd zoo de heer Minister mij niet had beroepen om gemeenten te noemen, die dergelijke scholen vragen. M. WOESTE. — Deze vraag kan enkel gesteld worden wanneer het oprichten van, dergelijke school klaarblijkend noodig is, en dit werd niet bewezen. Ik zeg dat die school voor de stad Geeraardsbergen een zware last zon zijn. De heer Rens vraagt de Regeering rekenschap over het feit dat de gemeenteraad van het bureel van weldadigheid schoolgeld voor ; de behoeftige kinderen vergt. Hij verschuilt zich achter ik weet niet welke verklaring van den heer Schollaert. M. RENS. — Gij zult die wel kennen. M. WOESTE. — Lees de wet, zij kan niet verkeerd beirrepen worden. Het bureel van weldadigheid moet aan de kinderen het brood der ziel met het brood • voor het lichaam verschaffen. Sommige bu1 reelen van weldadigheid beschikken daartoe niet over voldoende geldmiddelen. Doch 'te Geeraardsbergen is dit niet het geval. De inkomsten bedroegen in 1901 3G,000 frank; thans 86,000 frank; de uitgaven bedragen -vslechts 44,000 frank. Dat heeft de heer Rena I verzwegen.
Cf-isdag 7 Mei 1912 schoolgeld meer betaalde, moest de stad nieuwe belastingen invoeren. Dat de heer Rens deze stelling op de meetings uiteenzette: ik betwijfel grootendeels zijn bijval. Wanneer de heer Rens besluit dat te Geeraardsbergen het onderwijs kosteloos is voor de rijken en betaald voor de armen, steunt hij op een schijn.- De inkomsten van het bureel van weldadigheid worden gedeeltelijk aan schoolgeld besteed: het is valsch, dat de armen voor do rijken betalen. Te Geeraarsbergen bezoeken overigens de kinderen der rijken betalende scholen. M. RENS. — Gij put nit de armenkas om het tekort der gemeentekas te dekken. M. WOESTE. — Ik laat het daarbij. Dit debat heeft overigens bewezen waarheen de liberale partij ons wil voeren. (Bechts, zeer wel!) M. JOUREZ. — Ik teeken protest aan tegen dien gedui-igen aanval waarbij men zegt dat de liberalen geen ander programma hebben dan oorlog aan den godsdienst. Gij gelijkt die wilde volksstammen uit Noord-Afrika, die wanneer de nederlaag nabij is, den godsdienstoorlog uitroepen. De kaholieken handelen op dezelfde wijze. Wij willen eerbied voor den godsdienst, en eerbied voor het burgerlijk gezag. Wij 'dulden niet dat de geestelijkheid meester zij over 't land. Bewees niet het katholiek congres te Mechelen in 19C9 dat de katholieke ministers met de portefeuille van State, de bevelen ontvangen van den aartsbisschop van Mechelen, namelijk het bevel onverbiddelijk te strijde-u tegen de partij der linkerzijde, en het bevel schrikbarende toelagen te -even aan de kloosters. De heer Schollaert liet zijn ontwerp niet los, omdat hij er niet de toelating voor kreeg. En morgen zal de heer de Brocjueville de bevelen volgen van de geestelijkheid zoo gij overwinnaar zijt; ziedaar de waarheid. (Links: Zeer wel!) Welnu, wij willpn niet dat ons land worde bestuurd door de geestelijke macht. M. HOYOIS. — En wij willen niet dat het worde bestuurd door de Loges. M. JOUREZ. — Nooit sprak ik tegen den godsdienst een vijandig woord. Den dag waarop de liberale partij don godsdienst niet meer zou eerbiedigen, zoudt gij terecht mogen zeggen, dat er geene liberale partij meer bestact; (Goedkeuring). De verdraagzaamheid in zaken van godsdienst, is de eer onzer partij. Doch zoo wij dein godsdienst eerbiedigen, alsook de priesters die den laatsten troost brengen aan zieken en stervenden, die liefdadigheid oefenen... M. HYMANS. — Zeer wel I M. JOUREZ. — Zoo wij de priesters bewonderen die deze verhevene taak vervullen... M. FBANCK. — Zeer wel! M. JOUREZ. — ...nemen wij echter niet aan,dat de priester den predikstoel beklimt om er uit te vallen tegen liberalen en socialisten. De pastoor die zulk werk verricht, is nog slechts een politiek man, en wij zouden onbehendig en laf zijn, zoo w-jj ons niet tegen hem verdedigden. (Goedkeuring, links). M. COLFS. — Het is zeker daarom dat g ü d e gasthuisnonnen wegjaagt. M. JÖUEEZ. — Geloof mij, gij berokkent den godsdienst de grootste schade door te handelen zooals gij doet. Wij willen gelijkheid voor allen invoeren, in orde eo vrede. (Herhaalde en levendige goedkeuring linKs). En nu een woord over het plaatselijk feit. Het betreft eerae vrije bewaarschool van Grez-Doiceau. Men stuurt er al de kinderen naar de vrije school van eene naburige gemeente, die van Gastusche. En zoo zij er niet heengaan oefent men drukking nit op de ouders. Wanneer een Kind door zijne ouders naar de gemeenteschool wordt gebracht in plaats van naar de vrije school, daa worden zijne jongere zusters en broeders weggejaagd uit de bewaarschool. Het is de plicht van de Regeering tegen die handelwijze in te gaan. Ik verzoek haar een onderzoek in te stellen en er het noodige gevolg aan «te geven. Het door mij bedoeld stelsel strekt tot den oorlog tegen net officieel onderwijs. % M. HYMANS. — Ik wensch den heer Jourez geluk met zijne uitstekende redevoering. Hij deed het met eene oprechtheid die iedereen verwonderde! Zijne gevoelens zijn ook de mijne en die van de gansche liberale partij. De heer Woeste heeft gezegd zonder feiten aan te halen dat bij den gang vaststelde van de liberale partij naar eene aan den godsdienst vijandige politiek. Ons programma zou zijn: oorlog aan den godsdienst. Deze taktiek zien wij bij elke verkiezing: Voor dertig of veertig jaar, richten den heer Woeste on zijn vrienden dezelfde scheldwoorden tot de toenmalige liberalen. Men randde de heeren Orts en Verhaegen aan, die naar de mis gingen, en Frère-Orban... M. HOYOIS. — Die niet naar de mis ging. M. HYMANS. — Men zegde tot die liberalen hetzelfde als thans. Doch wanneer de heer Woeste mij vraagt 'hoevelen onzer naar de mis gaan, dan som ik in opstand tegen die vraag: gij moet iedereens geweten eerbiedigen. Wij van onzen kant, willen ieders overtuiging eerbiedigen. M. POULET. — Niet op schoolgebied I M. HYMANS. — Nooit heb ik een woord uitgesproken dat de rechterzijde als beleedigd kon beschouwen; nooit heb ik een programma vooruitgezet, dat tegen den odsdienst is gericht. Wij willen integeneel den godsdienstvrede, en den vrede der gewetens. M. DE JONGHE D'ARDOYE. — Door met de socialisten te regeeren! M. HYMANS. — Gelief hij te laten spreken, mijnheer de Joughe: Tot hiertoe hebt gij hier ter Kamer daar geschitterd door uwe wanluidende onderbrekingen. Wel is waar munt gij buiten de Kamer uit door de bescherming welke gij verleent aan verfoeilijk drukwerk. (Links: Zeer wel!) Ik herhaal dat er in ons programma niets besloten ligt dat onze vrijheden bedreigt, krachtens welke uwe kloosters bestaan, en die u toelaten te onderwijzen. Maar wij willen niet dat uwe partijscholen op denzelfde voet geplaats worden als de officieële scholen. Wij willen niet weten van uw onderwijs van oorlog en haat. (Zeer
g
y - s l ^ ; -—-
-
-•'
S**
kel de aandacht op mij getrokken heb door M. POULLET. — ' t Is onnauwkeurig! M. HYMANS. — De feiten van dweepe- eenige aanstootelijke onderbrekingen: lk rij staan vast. Men heeft u daareven een zou die willen vernemen, ten ware men als louter politiek gebed voorgelezen, dat men aanstootelijk bestempelt de onderbreking aan de kleine kinderen leert. waarin ik zegde dat de liberale partij door M. HOYOIS. — Daarin is niets politieks. de vrijmetsslarij wordt geleid. De kideren bidden om hun geloof te behouM. LORAND. — Dit is enkel potsierlijk, den. belachelijk en dom. M. HYMANS. — Is het goed, de kleine M. NEVEN. — Zoo is 't. kinderen te bemoeien met onzen politieken M. DE JONGHE D'ARDOYE. — Volgens strijd doo htn een gebed te doen opzeggen den heer Hyma/ns, moest ik blozen omdat ik tgen ons, dat zij overigens niet begrijpen. sommige uitgaven aanmoedig: en ik ben blijEn 't verwondert u dan dat wij geen on- de eene gelegenheid gevonden te hebben derwijs willen onderhouden waarin gij te^ om te antwoorden op de zoowat overal tegen gen ons haat en nijd aanpredikt? mij gerichte aanvallen. Ons onderwijs wordt in de geemeenten Zoo heeft de heer Terwagne. alhoewel ik door middel van de wet geregeld; het gods- zeer laat ter zitting was gebleven, mijne a( dienstonderwijs staat op het programma. wezigheid te baat genomen om mij in 't geDat voldoet u niet! Gij moet millioenen niep cm met te weinig vrijpostigheid aan te hebben en nog millioenen. Daar komen wij vallen. gen op. Wij bestrijden niet uw recht, M. FRANCK. — Door den band is hij zeer scholen te openen; wij bestrijden u, daar vrijpostig. gij overal het openbaar onderwijs wilt verM. VAN CAUWELAERT. — Al te zeer! nietigen ten voordeele van het vrij onderM. DE JONGHE D'ARDOYE. — Iedereen wijs, .'e Staat buiten de school: daarnaar moet de "vrijheid der drukpers genieten. 'streelt gij. M. BUYL. — Zelfs cm walgelijkheden te M. Puu'LLET. — Er is geen lager drukken. Staatsonderwijs. M. HYMANS. — «.chelmerijen I M. HYMANS. — Gij weet wel dat men M. DE JONGHE D'ARDOYE. — Voor onder Staatsonderwijs het openbaar ondaxblaaartikels is de uitgever of zoo hij derwijs verstaat. De heer Verhaegen wilde in 1879 het ppkend is de schrijver verantwoordelijk. (Uitroepingen, links.) Staatsonderwijs afschaffen. M. NEVEN — Gij verschuilt u achter M. POULLET. — Dat was onder de liberale regeering, die de wet van 1879 deed eenen oudveroordeelde. M. DE JONGHE D ARDOYE: — D e door stemmen. M.. HYMANS. — Dezelfde strekking u bedoelde bladen verschijnen onder de vervindt men in het ontwerp Schollaert; doch antwoordelijkheid vaa een uitgever evenals de volksmeening heeft er niet van gewild! de uwe. Maakt men den heer May verantwoorde(Links: Zeer wel!) Welk is uw ontwerp ? lijk vorr al de eerloosheden door cLa DerM. POULLET. — En het uwe? nicre Heure gedrukt? M. HYMANS. — Gij zijt regeering. Zeg M. FLECHET. — Keurt gij de prent af? ons dus wat uw programma is! in uwe vergadering van vrienden komt gij vooruit Daar ligt de knoop. met ' ï programma gelijkend aan dat van M. DE JONGHE D'ARDOYE. — Ik keur den heer Schollaert. . a het openbaar de gedachte goed, waarvan de bladen uitochter spreekt gij van een zoogezegd be- gaan, door den heer Hymans bedoeld. Daar zadigd ontwerp, dat nauwelijks enkele ik echter de uitgever niet ben, moet ik niet millioen zou vergen. verantwoorden voor de printen of artikelen Wat de heer de Broqueville voornemens door die bladen uitgegeven. (Onderbrekinis, weten wij niet, want zijne redevoering gen links). te Turnhout luidt hoegenaamd niet klaar Overigens zijn de bladen en printen door daar omtrent. de oppositie uitgegeven oneindig veel heviHet schoolontwerp zal zijn, wat de ver- ger dan de onze, en ik verklaar eens en kiezingen zullen zijn. vooral dai ik niet meer zal antwoorden op Daarom blijft gij bij deze leugenachtige de aanvallen welke men dienaangaande testelling: Vrijheid van den huisvader. Nu, gen mij nog zou richten. deze vrijheid wordt nergens in gevaar geM. NEVEN. — Lees de bladen uit Limbracht. (Protestatie, rechts.) burg. M. POULLET. — In de groote liberale M. CARTON DE WIART. — Moesten wi> steden bestaat de vrijheid van den huisva- verantwoordelijk gemaakt worden voor al der nog s l e e t s dank zij de aanneembare wat man over ons drukt! scholen. MOTIE VAN ORDE M. HYMANS. — Uw officeel lager onM. FERON. — Ik stel voor, op onze dagderwijs behelst onderwijs van den godsdienst. Wat wilt gij nog meer! De waarheid orde van Vrijdag hdt w e t s v o o r s t te brenis, dat gij nog meer vraagt, omdat gij de gen betreffende het toelaten van de vrouwen trapsgewijze vernietiging van den openba- tot de balie,dat 4 stemmen in de middenafren dienst van het onderwijs beoogt. Wel- deeling bekwam. nu, tegen de Regeering zullen wij de M. WOESTE. — Dat wetsvoorstel is van rechten van het openbaar onderwijs ver- aard om verschillende zifctirgen in te nededigen. men, en er is besloten dat wij vandaag niet Wij willen niet dat het land zijne be- zonden stemmen. scherming geve, en verplicht worde toeM. CARTON DE WIARD. •-*- Er kan geen lagen te verleenen aan een vrij onderwijs sprake van zijn, deze kwestie nog te behandat meestal gericht ïs tegen de denkwijze delen voordat wij uiteengaan. Er staan nog van meer dan de helft der Belgen. 31 punten aan onze dagorde. Dat is niet meer eerbied voor den godsM. FERON. — Niemand is ingeschreven dienst en daarvan willen wij niet weten. om het woord te nemen over dit voorstel. Wij hebben het recht uw onderwijs af te M. HYMANS. — Men zon morgen kunnen keuren en de onbekwaamheid van hen die uitspraak doen over de motie van orde van in uwe scholen onderwijzen te doen uit- den heer Feron. schijnen. ' M. DE VOORZITTER. — Ja, morgen. M. POULLET. — Ik logenstraf u ten M. FEBQN- — Het is noodig dat vrijdastelligste: de aanneembare scholen zijn de bijvoorbeeld het voorstel zelf worde besprogemeentescholen waard. ken. Ik zal het overigens morgen bepaald M. HYMANS. — Gij geeft thans echte aanvragen. eerloosheden uit tegen de officieële school. Ik zeg niet dat zij die zidh schuldig maken DE BEEAADSLAGING OVEB DE BEGROOTING WQBDT HERVAT aan deze schandelijke uitgaven hier voor ons zitten, doch er zijn clericale bladen M. POULET,- Minister van Wetenschapdie de openbare scholen trachten te ont- pen en Kunsten. — Alleen de rede van den eeren. heer Hymans heeft de Regeering rechtNiemand zou durven betwisten dat in streeks in de zaak betrokken en ik teenen opvoedkundig opzicht onze openbare scho- protest aan tegen de beschuldigingen die telen voorbeeldig zijn. Het zijn overigens gen ons werden gericht, als zouden wij tedeze scholen, die de Begeering aan de gen het officieel onderwijs zijn, en als zouvreemdelingen toont tijdens de internatio- den onze verklaringen te Leuven en te nale tentoonstellingen. Turnhout, afgelegd zijn geworden op bevel M. POULLET. — •-=. schenk haar milde van de geestelijkheid. toelagen. Ik teeken ook protest aan tegen dezen lasM. HYMANS. — Zij maken eenen open- ter, dat wij de kloosters zouden willen vetbaren en nationale dienst uit, terwijl gij mesten, door hun overdreven toelagen te enkel partijwerk verricht. schenken. Nooit hebben wij de kinderen die naar Geheel het verleden van de katholieke de godsdienstige scholen gaan, beleedigd. partij op tegen'de beschuldiging dat Doch hier heb ik een clerikaal geïllustreerd wij de komt vijanden zouden zijn van het officiblad dat bij duizenden exemplaren vereel onderwijs. Zoo er soms overdreven spreid is geworden; daarop staat een officieële school afgebeeld: langs eene wporden werden uitgesproken,dan was het deur gaan de kinderen binnen; langs eene tijdens 'den schoolstrijd van 1879. Wanneer men beweert dat wij do officieële andere deur tomen baanstroopers en menschool bekampen in naam van de geestelijkschen met varkenskoppen uit! Men zegt mij dat de heer de Jonghe heid dan spreekt men cje waarheid niet. De kardinaal aartsbisschop van Mechelen d'Ardoye aan het hoofd staat van hen die deze lasterende prenten uitgeven. Ik be- zegde op 12 April 1909 te Antwerpen bij de treur dat hij zijn naam bezoedelt door dit stichting van het provinciaal comiteit van lasterblad te beschermen I (Zeer wel! en den katholieken schoolbond: »Ik acht het noodig om enkele vooroortoejuichingen links.) M. DE JONGHE D'ARDOYE. — He deelen to voorkomen, te wijzen op de volgenvraag het woord voor een persoonlijk feit. de denkbeelden yooruitgezet in de stichM. HYMANS. — Wij -staan tegenover tingsvergadering. »lo iiegt wel rondom u dat het doel van eene geestelijkheid die buiten al de sporen is gegaan, tegenover eene geestelijkheid die den K. S. B. niet is iets te vernietigen dat deel neemt aan al de politieke Btrijden, en voor het goede bestaat. Wij willen verbetedeze geestelijkheid is het, zooall de heer ring. Jourez zegde, die den godsdienst verlaagt en »2o Wij willen do vrije school niet stellen zijnen invloed verijdelt. tegenover de officieële, dit ware dwaling en M. WOESTE. — Gij zie* wel dat gij de onzin. »Góde zij dank, bestaan er zeer goede ofkerk aanvalt, want er is geene kerk zonder ficieële scholen teg«enover de niet katholiegeestelijkheid. ke, do goede tegenover de slechte, zondor M. FLECHET. — De pastoors zijn de kanmeer. ker van de kerk. »Onze tegenstrevers zullen zeggen dat wij M. HYMANS. — 't Is ongehoord dat eene geestelijkheid die door den Staat wordt be- tegen het officieel onderwij» zijn. Dit moeten taald, gansch haren invloed aan den politie- wij voorkomen. Wij loochenen bij voorbaat ken strijd toewijdt. Gewis weten de geeste- dezeü laster. »De waarheid is, dat wij betreuren dat er lijken dat uw val nabij is. (Gelach, rechts), en daarom leven zij in angst. vrije scholen noodig zijn. »Het ideaal ware dat hot officieel onderM. CARTON DE WIART. — Spreek voor wijs strookte met de overtuiging en de rechn! M. HYMANS. — Wij hebben zooveel groo- ten van allen en ieders geweten genoeg eerte daden te plegen, dat wij ons in uwen val- biedigde om aan do katholieken de opoffestrik niet zullen laten vangen. Doch wij ver- ring niet op te leggen die het privaat onderdedigen het openbaar onderwijs zonder de wijs van hen vergt. godsdienstige overtuiging der burgers aan M. HYMANS. — D.-n begrijp ik niet, hoe te vallen. « Vrede voor ieders geweten » zie- men nog eene enkele kloosterschool kan opdaar ons programma. (Handgeklap, links) richten daar waar gemeentescholen met M. DE JONGHE D'ARDOYE (persoon- godsdicnstlcergangen bestaan. M. HOYOIS. — Omdat de huisvaders het lijk feit). — xt. teeken krachtdadig protest aan tegen de woorden van M. Hymans. vragen. H s t . a f ^ b j a j ^ d [ z e g b j i a t JJttSt *üertoe en.- - WSuJiQ VL?ï*„Mir^<ït.VM L jWetenjcha^
pen en Kunsten. — Ontelb.-re waarborgeg geven wij aan het gemeenteonderwijs, en d kiascen die in 1884 wer 'en afgnachaft, warei klassen zonder leeriingen. M LOBAND. — Gij hebt klassen »ig-, schaft die vol leerlingen waren. M. POULET. — De waarheid is, dat «J sedert 1884 meer dan 3,000 klassen hebbei tot stand gebracht en vruchteloos zou mei trachten te h -.wijzen dat wij het gemeente onderwijs ni?t ruimschoots met toelagei voorzien. Anderdeels hebben wij het lot der gemeen teonderwijzers verbeterd; van de 4 millioei dio te mijner beschikking waren besteld heb ik 3,200,000 frank aan de gem eenteseüo. len geschonken. M. BUYL. — Gemeentescholen? M. POULET. — J a l M. BUYL. — Dwaling! Ik heb het be»-. zen. M. COLART. — De heer Minister weel beter wat er gedaan werd dan gij, mijnheej Buyl! M. LEVIE. Minister van Financiën. -. De heer Bnyl staat stom voor onzen recht vanrdigheidszin M. POULLET. — Ik herhaal dat il 3.300,000 frank heb verleend aan de offi. cieele onderwijzers. M. COLAERT. — Dit belet niet dat dj molen der kloosters maar altijd voortdraaft! Ze komen straks tot het milliard ! M. PuL ijLiti'.— Onder de ministers zj» er verschillende oud gemeenteraadsl, uit groote steden en zij hebben altijd stemd ten voordeele van de gemeente ondï wijzers. Te Leuven .is het de groep waartoe ik hoorde, die den loonstandaard der gemee» teonderwijzers heeft doen verhoogen. El indien ons voorstel, dat het voordeeligsl* was voor het onderwijzend personeel, mulukte, dsn is het ten gevolge van de af»». zigheid van een liberaal en een socialist (Onderbrekioc door den heer Neron.) M. CARTON DE WIART. — Zoo dat dij onderbreking <wil zeggen dat de oppositie uitgaven voorstelt nit lust ze voor te stellen. M. POULLET. — Het is dus valsch te z, gen dat de katholieke partij tegen het pj eicel onderwijs is. Tweode punt: De Regeering legde in Juni jongstleden eene plechtige belofte af: "^ zegde dat een wetson«twerp wae ingedi en dat het in de toepassing vatbaar ma voor wijziging. Onlangs; op de vergadering te Borgerhout, Leuven en Turnhout hebbei het hoofd van het kabinet en ik zelf op delijke wijze het standpunt van de ~ ring toegelicht. Men zegt dat vrij de kloosters willen vetmesten. Welke dwaling. Zijn het de kloot ters die eene herziening van de srhoolwj) vergen? Niet één Kloosterling vïaagt eene hoogsre of gelijke wedde dan die van de wereldlijke onderwijzers. Zij vragen 500, 600 en ten hoogste 700 fr. wedde. Onlangs scheen een liberale senator zich erover *e beklagen dat men de wedde der nonnen in de gevangenissen met 100 ft verhoogd had. ^Vanneer men hem zegde dai de wedde 700 tc-i 800 fr. bedroeg, was hj hen hoogste verwenderd. M. HYMANS.— Dat is zer wel I De Harterlingen vragen niet voor hen maar «n»t hunne orde. , M. CARTON DE WIART. — Wat tamnen zij sparen van 500 frank dia men hun voor eiken leeraar uitbetaalt ï M. POULLET. — Een klooster kan cth niet verrijken. M. HYMANS. — Er zijn ook toelagen pa klas. M. POULLET. — Ik zeg n dat een klom ter niet vraagt om vetgemest te worden. M. HYMANS. — De kloosterlingen legde de gelofte van armoe af en het geld ii voor het klooster. M. POULLET. — Op znlke toelagen kan een klooster niet bezuinigen. Deze feiten zijn te meer kenschetsend, daar de gemeenten die geestelijke scholen vragen, talrijker zijn dan de klooster» zelf. Dit is wel het bewijs dat deze niet op geld azen. M. FLEOHET. — De geestelijke gemeenten vragen steeds om geld. M. HOYOIS. — Allemaal uitvindsel». M. POULLET. — Nooit heeft iemand « van gesproken aan de kloosterscholen r* lagen te schenken voor het bonwen en totalen van schoollokalen. M. HYMANS.— En de toelagen perldail Zoolang wij den tekst van uw ontwerp niet kennen, mogen wij terecht onderstellen dat het van denzelfden aard zal zijn als dit W den heer Schollaert. M. POULLET. — Het bewijs dat het"? onderwijs overal wordt gevraagd, ligtin^w inlichtingen van een liberaal blad IBia* "f arrondissement Leuv«n, dat bekend ?*J~ dan 683 kinderen onze aangenomen scholen bijwonen; dit vertegenwoordigt 250 ?«M" nen.Hoe zouden deze gezinnen zonder toelagen, hunne onderwijzers kunnen betalen' M. HYMANS. — Ik ben niet van plan M aanneming af te schaffen. M. VAN CAUWELAERT. — Te Antwerpen, zijn er in onze scholen 231 gediplomeerde onderwijzers. Waarom neemt men ze ni» aan ? .. , __ M. HYMANS. — Het geldt hier de gemeente. , , . „. M. POULLET. — Met nw stelsel ir\<* geen waarborg meer voor de mmaernn waarvan de jrinderen de aanneemDarscholen bezoeken. . M. FRANCK. — Er zijn andere waarborgen dan die welke gij eisoht. ,. M. POULLET. — Over gansch de wereia eischen de katholieken godsdienstige «•»•• e M .FLECHET. — In gansch Europa i»er gelukkig nog Blechts eene olenkale nes** ring, de onze. ., . . -a M. POULLET. - Wij gelukken er metffl u maar eene enkele waarborg te ontrustGepit gij aan de katholieke ouder» we» de eoholen welke zij verlangen, dan; u * dat gij den godsdienst vijandig zat: om zonneklaar! ,, . . «vnnoo Wij eerbiedigen de rechten « r =°££ kinderen die de officieële echoletioe**?^ WH vragen dat men eveneen» de re™ eerbiedige van de 400.000 kinderen die <• vrije scholen bevolken. . . t „a. Een woord over de uitkeering van bei m Hoen aan de onderwijzers. Het bes^w het lager onderwijs, dat is Bemenge^'a een gering *ei*i (\a)*t*}9HeM* b * e a bl**m
1
*-» de kinderen worden onderwezen in een ellendig gebouw. Ik hoop dat het zal ophouden. M. POULLET. — Ik zal maatregelen ne men, doch zoo ik niet slaag, zeg mij dan welk wapen ik moet bezigen ! Gij komt altijd met dezelfde dingen voor den dag! M. BUYL. — Zend een bijzonderen commissaris ; uw invloed alleen ware voldoende M. DE VOORZITTER. — Gelief gedaan te maken, mijnheer Buyl, uwe vijf minuten zijn lang verstreken en ik verwittig de leden dat ik de beslissing, door de Kamer genomen, zal doen naleven. M. HOYOio. — 't Is ongehoord dat de linkerzijde gisteren beweerd heeft dat zij het op den godsdienst niet beeft gemunt Eenigen tijd geleden zegde het liberaal blad c L'Avenir du Tournaisis » dat achter elk politiek vraagstuk, een trodsdienstvraagstnk schuilt : Gansch de politiek der beide groepen van de linkerzijde gaat uit van hare goddeloosheid. (Tegenspraak, links.) M. COLFS. - 't Is zoo! Gezel C.HUYSMANS. — Daar gelooft gij geen woord van ! Gezel VANDERVELDE. — Dat de clericalen zich met ons niet bezig houden; wij zullen ons niet met hen bemoeien. Gezel DEMRLON. — Wij bestrijden niet meer den godsdienst dan gij hem ondersteunt. M. HOYOIS. — Ik zal u een artikel uit de «Indépendance Beige => voorlezen. Gezel C. HUYSMANS. — Dat artikel k°n ik : het is even dv,*aas als uwe redevoering. M. HOYOIS — Ziehier dat artikel. De Kamer kan oordeelen : « 't Is voor de liberalen een dringende plicht de jeugd te onttrekken aan het kloos teronderwijs. Wij hopen wel dat het voorbeeld door den heer Combes gegeven, ook door andere landen zal nagevolgd worden, gansch het latijnsch Europa door. » Dus ook in België! Dat artikel dagteekent, meen ik, van 30 Juli 1902. Op 9 Februari 1004 sprak het blad nog duidelijker toen het zegde: « Ten allen prijze moeten wij er ons op toeleggen om het volk te onttrekken aan den invloed van den godsdienst, t n wij beweren volkomen vrijzinnig te blijven, als we zoo spreken... Ja, het Combisme, vermits men het nu toch heet, heeft ons den wezenlijken toestand van België doen Inzien. » Onze tegenstrevers der rechterzijde mo gen gerust zijn : den dag dat die machtige anticlericale opwelling in België mogelijk is, zullen wij ze steunen zooals we ze steun den in Frankrijk. » Zoo sprak de «Indépendance Beige» op 9 Februari 1904. M. FLECHET. — Dat raakt den godsdienst niet! Gezel C. HUYSMANS. — 't Was eene dwaasheid! Zitting van 2 Mei 1912 M. HOYOIS. — Hier zelfs, voordat de heer C. Huysmans hier zitting had, zegde CCHTENDZITTÏNG de heer Terwagne in 1903, 'dat indien hij Voorzitterschap van den heer NERINCX, meester was, hij in de school de vervaleersten ondervoorzitter: sching van het godsdienstig onderwijs met zou dulden. Is dat geen oorlog? Te Want wordt de zitting geopend. M. LORAND. — Toch niet! Gezel DEMBLON. — De godsdienst moet MEDEDEELINGEN buiten de school blijven. Ie heeren Cooreman en Braun, ten M. HOYOIS. — En daar we zegden dat tromde weerhouden, en de heer Neven, de linkerzijde zich op sleeptouw liet nemen rerhinderd. verontschuldigen zich de ver- door de politiek der Combisten in Frankgaderingen van heden niet te kunnen bij- rijk, riep een gematigde liberaal, de heer wonen. Van Damme, hier uit, 9at het de goede po VERSLAG litiek was. Zegde de heer Berloz van zijnen M. LEVIE, Minister van Financiën, legt kant niet, dat het jammer was dat wij hier ter tafel namens zijn collega van landbouw, ook geen Combes bezitten. «ie verhinderd is, het driejarig verslag over M. LORAND. — 't Is eene kwestie van let onderwijs der veeartsenij. smaak.' M. HOYOIS. — Van slechten smaak! M. LORAND. — Hij was voor den gods BEGROOTING MN WETENSCHAPPEN EN KUNSTEN dienst en verklaarde het ook ter Kamer in Frankrijk. Vervole van de beraadslaging. M. VAN LIMBURG STIBUM. — De heer M. BUYL. — Al loochent de rechterzijde Combes past ons niet. "U het geld aan de aanneembare scholen M. LORAND. — De heer Combes hield pjeven. feitelijk naar de kloosters gaat, in de Fransche Kamer eene spiritualistische t is nochtans de loutere waarheid. Ik zal redevoering, waarin hij verklaarde dat erbet kort maken, daar ik slechts één kwaart een godsdienst noodig is. uur mag spreken. M. HOYOIS. — Die redevoering werd M. COLFS — Vijf minuten ! door al de anticlericale bladen afgekeurd H. BUYL. — Terwijl men aan de wereld- en dit uit taktiek. We aanneembare scholen maar 264.268 fr. M. DE VOORZITTER. — Kalmte, mijne "•ttt geschonken, is het overige van het heeren 1 ' * Wuoen aan de kloosters ten goede gekoM. LORAND. — Wij bejegenen de kies"en, want de scholen met een gemengd praal van den heer Hovois naar verdienste fcijoneel zijn feitelijk kloosterscholen M. HOYOIS. — Gij verdedigt den heer ». POULLET. — Hoegenaamd niet! Combes. &. WYL. — Over de latere gestemde M. LORAND. — Neen ! - Hij had eene jwmilhoen zegde de heer Minister dat hij dwaze manier van anticlericaal te zijn' ™t pootste gedeelte aan de gemeenteonM. HOYOIS — Gij, leden der linkerzijde, «"Hizers had verleend. hebt hem ondersteund. offi •" } e e l t d e n t o e s , a S geweigerd aan de Gezel VANDERVELDE. — Neen! Betrek "ideële onderwijzers en onderwijzeressen ons niet in die Combistenzaken. „ ". talrijke scholen. Dat personeel is M. HOYOIS. — Ziehier hoe de heer Com "k , , gediplomeerd, terwijl dit der vrije bes zelf zijne politiek van ontchristening en "Men het niet is I dezer gevolgen, door middel van zijne M. POULLET. - Hoeveel zim er» schoolpolitiek heeft beoordeeld, volgens een tt b e k e n d a t z ü n i e t telri interview van hem dat in 19(56 verscheen in tijn' ~ Jk het blad « Die Neue Freie Presse >: ^ P O U L L E T . - Het zijn tijdelijke toe« Het is noodig dat de school overal de plaats van de Kerk inneemt.De school heeft fJL' B I ? Y I '- ~ D e h e e r Minister kan de sedert vijf en twintig jaar over gansch Z f u T ' loochenen. Hij heeft het overi- Frankrijk de legende der godsdiensten afj l bekend in zijn antwoord op eene mij- gebroken. Zij hoeft amar op steeds bree™'vragen. dere schaal haar werk voort te zetten! t e L v E V 0 0 E z n T E R . - Gelief het kort Reeds hebben vier vijfden der natie zich we SI Tmv? ^ minuten zijn verstreken. ontdaan van hunne aloude geloofsbegrip,,'.'."UYL. — De vrije scholen worden pen. Niet één hinderpaal kan haar nog teicti™?les-t dmee t ^ a g e n en millioenen. Do genhouden ! » Gezel C. HUYSMANS. — 't Is een valsch W . ¥ \ e e r Berlaimontstraat onder hec van den interview! t».. , heer Woeste, trekt M. HOYOIS. — Moet ik u den toast herinV-S,] Z °° Y e e l aU d e S 0 h ° o 1 d e r s t a d neren, in 1904 uitgesproken door den heer 0üLIj fcr-i ^ E T . — Die regelen zijn veran- Cocq, aan de Fransche vrijmetselaars. (Pro10 h e b t testatiën, links.) t KJKM! -ü «™ gelijk, maar ik heb M. DE COCQ. — Daar verwachtte ik mij M Smrf d m S e v oerd. zee i s aan! '«S'to* loTn l i X ^ £ . ge 8 0 1 " 6 " 3 van M. HOYOIS. — Waarin hij zegde dat zij ^ «j-fcnM, °J ft*>b h i e r d e uittreksels uit M r r e ?-,-&• tekenkamer. tegen den godsdienst moeten strijden I Voegen wij nu daarbij dat de Fransche vrijmel selaars ons een mooi voorbeeld geven. Komt »rtte w r t e ï . b e * n i e t b e t w i s t . gelief het n b l d ik u dit niet hier op neer, dat men in België bet M I r m Zal d e rampzalig werk van den heer Combes wil ^ómenH«"t~i Rekenkamer ook de verwezenlijken ? to van 2 fr *» d o o r ? . ; l W '°°° goedkeuM. COCQ. — Ge doet mij glimlachen t fc school A - ï m , s t e r verleend aan dezelfM. HOYOIS. — Die redenaars zoudt gij zétSTL Krr BeM>-l?iq*ontetraat? niet durven over boord werpen. Heeft «Le Persoen ^ . -d e l n i Bmlii, el ri o ne ine tz a a n d e n h « r Peuple» niet geschreven dat men dien ai•«rten™ 5* ƒ a f h o u d i uHen betaald , ouden sluitsteen van het clericalisme dat fanden n'Zl u\i? -*S van twee zoo noodlottig was moest vernietigen? J J ldlBd a a n d e k a a v o o r we «*en en « " (Herhaalde onderbrekingen.) De ? \ e e z e n ? Wanneer gij Bpreekt van lengen en be6 ^ P c S . * ^ ""tldelbare school te d r o g dan brejyrtjeü njü jaan 't lachen, -en ^ ^ ^ • ^ J ^ i e ^ a o u w d ©nj
diet moeten verdeden onder 14.000 onderwijzers, en ik heb voor elk hunner een staat moeten opmaken. Deze staat moest vervolgens worden onderzocht door de schoolopzieners, en dit heeft maanden werk geyraagd: dat is de eenige oorzaak van de rertraging waarover men heeft geklaagd. De betalingsmandaten zijn nog altijd in de Rekenkamer. De heer Vandewalle sprak van sommige feiten te Beersel gebeurd. Die feiten betreffen het gemeentebestuur. M. HYMAN. — De omstandigheden welke flet deze feiten gepaard gingen, zijn van belang. Zonderling is het, dat pastoor en schoolopziener het eens waren, om den gemeenteraad van zijne beslissing te doen terug komen. SI. POULLET. — Wie maar één klok boort, hoort maar één klank. M. FRANCK. — 't Is het officieel verslag waarvan lezing werd gehouden. U. POULLET. — Was er in deze zaak en. tel een pastoor betrokken geen haantje hadde er over gekraaid. De heer Van Cauwelaert heeft gesproken over de toepassing van de wetten van 1883 en 1610- Ik betreur dat de door hem aangehaalde feiten mij niet vroeger werden bekend gemaakt. Ik kan dus enkel verklaren di. ik op de stipte naleving dier wetten zal letten, vooral wat betreft de Waalsche afdeelingen. -' VAN CAEWELAERT. — Dan zal te Oomnde de leergang van natuurwetensichappen in het Vlaanisch onderwezen worlent H. POULLET. — Voorzeker. Ce wet van 1S84 legt aan de Regeering geene verplichting o p ; zij behelst een machtiging, en dit cijfer is een maximumcijfer. De heer Rens heeft gesproken over de bij. drage van het bureel van weldadigheid van Geeraardsbergen in de schoolkosten. De wet schrijft de kosteloosheid niet volitrekt voor, en de bijdage van het bureel van weldadigheid is niet verboden. De heer Bchollaert heeft tijdens de bespreking der «=e== enkel verklaard dat van die machtiging roo zeldzaam mogelijk moest gebruik gemankt worden. Wat betreft de opmerkingen van den heer Lemonnier betreffende de turnbonden. deze beide bonden zijn tot een verstandhouding gekomen, en door het toekennen van eene toelage aan de bec'de bonden, krijgen het meerendeel der turnkringen voldoening. Zoo iets mij ontgaan was, zal ik zoo vrij lijn er morgen voormiddag op terug te komen. (Rechts: Zeer wel.) . —De zitting wordt te half acht geheven. Morgen, openbare vergadering te 10 uur.
Dinsdag 7 Mei 1912 Gezel DEJARDIN. — Zoo men het wel ringen eerst en vooral aan de meest ongohet land weet heel goed aan welken kant gedaan had, ware_ de toestand niet verer- lukkigen ten goede kwamen. Ik ben trouleugen en bedrog bestaat. Het zal dan ook op 2 Juni tegen u uit- gerd en de leerlingen zouden niet naar eene wens tot rechtvaardige uitslagen gekomen. naburige gemeente moeten gaan waar zij Van de 4 millioen frank voor de 14,000 onspraak doen! derwijzers bestemd, zijn 420,000 fr. ten goede M. BUYL. — En de rechterzijde juicht schoolgeld betalen. gekomen aan de 1,400 aanneembare onderM. POULLET. — Wat vraagt gij? niet toe! Gezel DEJARDIN. — Ik vraag dat gij het wijzers. Aldus is slechts het tiende der som, M. EENS. — Telkens als de Minister mij moet antwoorden,komt de heer Woeste hem hem zoudt zeggen, zoo deze onderwijzer ten goede gekomen aan het tiende deel van niet bekwaam is. Gij hebt het toezicht over het onderwijzend personeel.' Is dat niet vervangen, zooals hij gisteren nogmaals deed. Ik beklaag er mij niet over, want ik het lager onderwijs in al de gemeenten. rechtvaardig? De gemeente-onderwijzers en aangenomen heb aldus nogmaals onbewimpeld zijne ziel Zeven leerlingen op acht kunnen niet lezen : van dweepzuchtige geestdrijver kunnen dat stelde men in de catechismus-les vast. onderwijzers hebben samen 3,400,000 frank waarnemen. Hij zegde dat het handhaven De katholieke gemeentesecretaris heeft ge- ontvangen, waarvan de eigenlijke gemeenvan eene middelbare school te Geeraards- zegd dat zijn kind in de school het lezen te-onderwijzers er 3,120,000 fr. hebben bekobergen lasten zou meebrengen voor de ge- verleerd had. De gemeentebesturen durvin men. Deze verdeeling is volstrekt rechtvaarmeentekas. Dat weet nu iedereen! Om lo- niet handelen zoo zij zich niet gesteund dig. gisch te zijn, zou de heer Woeste moeten voelen door de Regeering. M. BUYL. — Het is natuurlijk dat de vragen om afschaffing van alle officieële In eene vraag had ik den heer Minister gemeente-onderwijzers meer van de toelage Bcholen, dat zou de belastingen doen ver- verzocht te handelen. Hij antwoordde dat moeten trekken, vermits zij talrijker zijn. minderen ! (Gelach, links.) hij een onderzoek zou instellen. Daarna M. POULLET. — De verdeeling is hun WTat betreft de schoolkosten te Geer- zegde hij mij dat de toestand beter w e r i : i* niet ongunstig geweest; hebben enkele onaardsbergen. acht ik dat de heer Woeste het eene verbetering, het getal leerlingen derwijzers en onderwijzeressen daarvan eene zonderlinge opvatting heeft van het- te zien verminderen ? Maatregelen dienen niets bekomen, dan was de reden daartoe geen de goederen van het weldadigheidsbu- te worden genomen. dat hun reeds voordeelige toestand ze buireel vertegenwoordigen, doch ik kom tot de M. DE LALIEUX. — De Regeering stelt ten de wet sloot. De toelagen moeten ten begrooting terug. eene toelage van 15.000 frank voor, ten bate goed komen aan hen wier wedde het geringM. POULLET. — Eindelijk toch I der turnbonden, opdat zij zouden kunnen ste is. M. RENS. — Moest ik niet antwoorden deelnemen aan de Olympische spelen te Ik weet nog niet welke moeilijkheden bij aan den heer Woeste die uwe plaats had in- Stockholm. de Rekenkamer zijn opgerezen om de verefgenomen? De heer Lemonnier heeft voorgesteld dit fening der 4 millioen te verdagen. Men kan M. POULLET. — Hoegenaamd niet! Hij krediet tot op 12.500 frank te verminderen, van deze verhoogingen sommige afhoudinheeft zooals gij, over zijn arrondissement om alzoo het krediet aan den katholieken gen doen, doch nooit heb ik gezegd dat deze gesproken. turnbond te onttrekken. De achtbare sche- taak aan mijn Departement is opgelegd. M. RENS. — Ik ken overigens reeds dit pen van Brussel heeft ongelijk, want beide Ik heb aan de gouverneurs der provinciën stelsel dat baron Descamps reeds toepaste. bonden hebben er in gelijke ïoate toe bijge- een omzendbrief gestuurd, waarbij hun Zal de Regeering nieuwe middelbare scholen dragen om door onze jongelieden de wordt voorgehouden de gepaste maatregelen stichten waar de nood het vergt? lichaamsoefeningen die al te lasig waren te treffen om de stortingen in de kas der M. POULLET. — Dat kan gedaan wor- verwaarloosd, te doen waardeeren. Zij heb- weduwen te verzekeren. Heb ik mijne bn-' den! ben het onderwijs der gymnastiek vreten- reelen met deze afhoudingen niet belast, dan' M. RENS. — Ik weet het. maar gij doet schappelijk ingericht en' ook groote sport- was het omdat ik, naar den wensch der het niet ondanks de noodwendigheid en de feesten tot stand gebracht, namelijk tijdeKS volksvertegenwoordigers van de rechter- en de Tentoonstelling te Brussel, waaraan de de linkerzijden de vereffening wilde bespoetoeneming van de bevolking. De wet gebiedt ook niet dat de scholen heer Lemonnier heeft deelgenomen als lid digen. Aldus wilde ik tijd winnest tol ljet van het Comiteit der « Worlds fair ». De is waarlijk niet mijne schuld zoo «VMhéel volstrekt kosteloos moeten zijn; doch gij weet heel goed dat de heer Schollaert ver- bond van den heer Cuperus is schier uitsluiklaard heeft dat een weldadighe-ldsbureel tend uit liberale maatschappijen samenge- ia. De heer Buyl zegt dat men in kiestijd zal niet mag bifdragen. wanneer jie scholen vol- steld. betalen f Daar de onderwijzers sedert lang • strekt kosteloos zijn! M. LEMONNIER. -«- Er is geene liberale wisten dat dit hun verschuldigd was, zullen M COLFS. — Onze tegenstrevers deelen gymnastiek. zij niet van meening veranderen, omdat men in de officieële scholen, op allemanskosten, M. DE LALIEUX. — Deze bond staat in anticlericale redevoeringen en boeken uit: zeer goede betrekking 'met den katholieken hun betalen zal in Mei instede van in Jan u a r i . Zoo de heer Buyl zulkB meent, moet dat was 't geval te Antwerpen met eene re- bond die meer dan 6,000 leden telt. hij zich van hen een mager denkbeeld vordevoering van den heer Desguin. AnderDe heer Lemonnier vroeg mij wat we doen men, deels deelt men in de officieële scholen te zouden zoo socialistische of liberale bonden M. BUYL. — Neem! Neen! Wij zijn Ile* Brussel een boek uit dat 4 frank kost en het toelagen vroegen? Maar dat is zeer eenvoueens. heet «Le Régime tiérical en Belgique» dig: Ik zon ze warm aanbevelen, daar ik M. POULLET. — De Kamer schonk mij" Gezel C. HUYSMANS. — In de scholen mijne daden overeenbreng met mijne woor200,000 fr. meer dan de j aarlij ksche toelage van Brussel? den. (Rechts: Zeer wel!) om de wedde van het personeel der normaalM. COLFS.— J a ! M. LEMONNIER. — Dat zijn afdeelin- scholen te verhoogen. Ik ben van plan een M. COCQ, — Niet waar! gen van uwe jonge politieke wachten. Aan gedeelte van deze 200,000 fr. te geven aan M. COLFS.— Stellig! • politieke maatschappijen geeft men geene het personeel van de school in de BerlaiM. LORAND. — In welke scholen? toelagen. • montstraat. D i t personeel verdient inderM. COLFS. — In gemeentescholen van M. DE LALIEUX. — Er zijn socialisti- daad beter te worden betaald. De heer Buyl . Brussel. sche en liberale mutualiteiten en syndicaten zou dus niet hoe-ven aan te dringen. Gezel C. HUYSMANS. — In welke die toelagen ontvangen; en dit is zeer goed. Enkel billijkheid was mijne drijfveer bij school ? Gezel DEJARDIN. — Niet één socialis- wat ik deed voor dit uitstekend personeel. M. LORAND. — Geef namen op! tisch syndicaat! M. GIBOUL. — Het is eene katholieke M. COLFS. — Er zijn boeken aan onderM. DE LALIEUX. — Ik dank den heer school. wijzers peseven, met stadsstempel op. Minister omdat hij in zijne begrooting eene M. POULLET. — E,ene wereldlijke. M. LORAND. — 't Is een bibliotheek- toelage heeft geschreven voor de turnkunst, De toestand waarop de heer Dejardin mij ' boek-! wat reeds zoolang werd gevraagd door alle M. COLFS — Wie heeft die boeken be- partijen, en waardoor het puik onzer tur- wees is zeer kiesch. Ik maakt gebruik van taald? ners de gelegenheid zal hebben deel te ne- de wettelijke wapens tegen de onderwijzers Gezel C. HUYSMAN§. — De heilige ge- men aan de Olympische spelen te Stockholm. die t e wenschen overlaten. Doch ik ben ook de groote beschermer van de onderwijzers schiedenis en de werken van den heer M. BUYL. — Wij ook. Woeste staan in onze bibliotheken. M. OZEBAY. — Ons amendement -ten die soms door overheden worden geplaagd.' Men mag niet een jong onderwijzer afstelM. COLFS. — Die boeken v-orden aan de voordeele van de leeraars der gemeentecolonderwijzers uitgedeeld. leges moet door de Kamer worden aangeno- len die nog gansch op de hoogte is van zijne M. LORAND. — Dus niet aan de leerlin- men. Sommigen onder hen, die naar hunnen taak. Welnn te Cerexhe-Heusoux geldt het gen! Dus heeft de heer Colfs gelogen en hij stand moeten leven, winnen 1,500 frank 's een man, zwak van gezondheid, die in zeer lastige omstandigheden ontboden werd voor logenstraft zich zelven I jaars. de geneeskundige commissie. Ik achtte uitM. OZERAY. — Lieg en blijf liegen: er De heer Minister zal evenals wij van mee- stel noodig. Op dat oogenblik was hij echblijft toch altijd iets van over! ning zijn dat deze toestand jammerlijk is. ter goed gezond. M. BUYL.— Echt ^atholiek! Men zegt dat zekere gemeenten niet over Gezel DEJARDIN. — En zes maanden M. COLFS. — Uwe onderbrekingen zullen de noodige geldmiddelen beschikken, dus mij niet beletten te spreken. moet de Staat ter hulp komen. Laten wij later was hij nogmaals ziek. M. POULLET. — Het mangelt hein nfet Gezel VANDERVELDE. — Voortaan is het onderwijs niet van zijne krachten beleugentaal het wapen der clericalen. rooven. Aan de rechterzijde zijn verschei- aan goeden wil en de bedreiging die wij hem deden, hebben den toestand verbeterd. M. COLFS. — Ik heb mijzelf niet tegen- dene collega's van mijne meening, namelijk gesproken. Men heeft dat rondgedeeld aan de heeren Rosseeuw en Delalieux; de Staat De schoolopziener stelt Vordering vast; in zij i jongste verslag, dat ik vóór drie dagen de onderwijzers en aan de leerlingen. moet de gemeenten helpen. M. BUYL. — Ziehier vlugschriften die de M. LORAND. — Doch hij doet het te- ontving, wordt de vordering nog bevestigd. Regeering ronddeelt. gendeel. Hij schaft de officieële scholen af DUJ zal ik nog wat geduld hebben. Ten opzichte der school van Cererxhe-HenM. COLFS. — De linkerzijde beweert dat ten bate van de kloosters, de atheneums ten seux zal ik mijne gedragslijn vol welwilzij den godsdienst met eerbied bejegent. bati van de bisschoppelijke college's. Welnu, te Verviers en elders verbieden libeM. OZERAY. — De gemeenten die reeds lendheid doch ook vol vastberadenheid' ralen en socialisten het kruisbeeld op den aanzienlijke sommen betalen ter ontlasting voortzetten. Verslechte de toestand opnieuw, lijkwagen. van den Staat, bij voorbeeld voor de buurt- dan zou ik doorwerken. Gezel DEJARDIN. — Als de officieel» De heer Gerard, een liberaal logenstraft spoorwegen, zouden ten bate van het onderdie bewering in zijn vlugschrift t L'avenir wijs meer steun moeten vinden. Verleden school geene leerlingen meer zal hebben. de la Belgique et la mauvaise democratie ». jaar beloofde de heer Minister de zaak te M. POULLET. — Te Grez-Doioeau, waarwaarin hij niet enkel erkent dat het anti- onderzoeken voor de begrooting van dit over de heer Jourez sprak, is de toestand clericalisme het programma der liberale jaar. Ik hoop dus heden een gunstig ant- insgelijks zeer ingewikkeld. Men wil mij in partij uitmaakt, doch tevens moest zij aan woord te krijgen. dorpskrakeelen doen stand kiezen. De onder't bewind komen, dat de Franschsprekemde M. POULLET. — Bij den aanvang dezer wijzeres der bewaarschool weigert sommige en Franschgezinde Belgen de teugels zou- vergadering heeft de heer Buyl eene reeks leerlingen in hare sohool. Er dient nu ingede veeren. Wij hebben gevraagd'of de lin- steeds dezelfde kritieken aangehaald, om te zien dat te Grez-Doieeau de schoolstrijd'zeer kerzijde op zich nam de verantwoordelijk- bewijzen dat ik de aanneembare Bcholen en hevig is en deze ongerijmdheid zich daar heid over de vlugschriften van de «Flandre de kloosterscholen zou bevoordeeleru voordeed, dat de hoofdonderwijzer tevens liberale*-, en van andere schandelijke en n voorzitter van het bureel van weldadigheid Ik heb den heer Buyl reeds weerlegd e logenachtige artikelen zooals « Les gloires bewezen dat het millioen niet naar de kloos- is. de 1'Eglise ». Gezien dezen onregelmatigen toestand, ters gaat: de helft ervan werd gegeven aan M. DE JONGHE D'ARDOYE. — 't Is de aanneembare scholen om de wedden der verzocht de Regeering den onderwijzer zijn eene aaneenschakeling van lasterende be- onderwijzers te verbeteren; maar in niets ontslag te nemen ais voorzitter en daartoe schuldigingen. (Gesprek.) heb ik do kloosters bevoordeeld. De heer heeft men de groote middelen moeten geM. «GOLFS. — Schreef «Le Peuple» niet Schollaert had 80 frank verleend aan de ge- bruiken. Welnu, de bestuurders hebben den das mén zich moet wachten de partij ver- diplomeerde kloosterlingen en 300 aan de onderwijzer door zijne vrouw vervangen en dacht te maken door voor de boeren den .wereldlijken. zoo ben ik ontwapend. materialist en den godloochenaar uit te M. JOUREZ. — Zult gij de misbruiken De kloosterlingen hebben aldus 137,000 fr. hangen. Drukte «Vooruit» niet dat er geen getrokken en de wereldlijken 386,000 fr. van den bestuurder der bewaarschool gechristenen of geen geloovigen van eender Als toelage voor schoolmaterieel heeft men doogen ? welk slag meer mogen bestaan, dat kloos- 120 fr. per klas gegeven en aldus bekwamen M. POULLET. — De heer Jourez heeft ters, kapellen en kerken dienen afgebroken de klassen der kloosterscholen 312,000 fr. en het mis wanneer hij zegt dat het reglement of vergruisd te worden? de wereldlijke klassen 180,000 fr. Als grond- de bestuurders der bewaarscholen verplicht M. LORAND. — Gij vindt die teksten slag was de klas genomen. alle kinderen zonder onderscheid te aanuit. M. FRANCK. — De heer Buyl heeft be- vaarden. Gezel DEJARDIN. — Ik betreur dat de wezen dat de drie vierden van de toelagen M. JOUREZ. — Wie oordeelt of de ouders Kamer van dit groot debat afwijkt voor aan de kloosters zijn geschonken. onvermogend zijn? dorpspolitiek, doch ook dit laatste is niet M. POULLET. — Ik beschik niet over M. POULLET. — Volstrekt niet! De helft zonder belang. Te Therexhe-Heureux, nadat naar het vrij onderwijs dat niet noodzake- een wettelijk wapen. Ik ben het er met den de> onderwijzer sedert enkelo jaren school lijk kloosteronderwijs is, verre van daar! heer Jourez over eens, dat dergelijke toehield, werd men gewaar dat het onderwijs M. BUYL..— Op 3,700 vrije onderwijzers stand te betreuren is, doch kan hij ginder daalde. Dan verzocht het bestuur den school- zijn er maar 700 wereldlijken. niet zooals ik, door overtreding een uitslag opziener maatregelen te treffen in 't belang M. POULLET. — Nu ziehier cijfers: Er betrachten ? van het onderwijs. M. JOUREZ. — Gij zoudt eerst moeten zijn 1,423 klassen door woreldlijken en Men heeft gevraagd dat de onderwijzer 2,555 door kloosterlingen bestuurd. De heer goedmaken wat gij tegen de vrouw van dein het geneeskundig onderzoek van een specia- Buyl rangschikt onder kloosterscholen de onderwijzer hebt gezegd. list zou ondergaan. Deze weigerde. En de scholen met gemengd personeel. Men dient M. POULLET. — Ik beschuldig niemand I Minister heeft het goedgekeurd! Op 8 leer- op te merken dat talrijke gemengde scholen Ik wijs op een onwettelijken toestand, eent lingen die do school bezochten, kunnen 7 tot wereldlijke comiteiten behooren. « vereeniging in den persoon » die aanleiniet lezen en de 8e ternauwernood. Maar de De heer Buyl vervormt wereldlijken tot ding geeft tot dubbelzinnigheid pastoor is tusschenbeide gokomen en dat ver- kloosterlingen, zoo is het zeer gemakkelijk; Den heer Rens antwoord ik dat ik eene klaart alles. Onder die omstandigheden deed doch in niets heb ik de kloosterlingen be- mogelijke vraag vanwege de gemeente Geerde onderwijzer zich een verlof van zes maan voordeeld; de heer Buyl heeft de verdcelitig raardsbergen onpartijdig zal onderzoeken. den verleenen wegens zenuwziekte. Hij is der 4 millioen beknibbeld; volgens hem zou Maar tot hiertoe heb ik niets ontvangen. dus niet onder waakzaamheid gesteld zooals ik de aanneembare scholen hebben bevoorRENS. — Geeraardsbergen weet wel de gemeente en de arrondissementscommis- deeld ; dat is volstrekt niet zoo. De maatre- datM.ware zijn bestuur katholiek, het bij saris vroegen. gelen die ik genomen heb, komen overeen voorbaat ware, toegestaan. (Gelach, links.), M. POULLET. — Hoe kan men over hem met de -verlangens van het onderwijzend pertoezicht houden, zoo hj^ niei_yerjpi_is J _[. soneeL hetwüUi s ü d s dai de weddAvarbeie-, fiïontt XBOïtgezgtJ^ j ^
umstrag 7 mei 1912
Werkstaking bij Van Watteghem TE UENT Deze patroon — rijtuigmaker — vernemende dat zijne werklieden allen vereenigd waren begon reeds eenigen tijd alle middelen te gebruiken ten einde ze van die stomme daad te doen afzien. Zijn eerste middel was het maken der rekening hoeveel bijdrage zij betalen moesten per jaar aan de vereeniging. Zijn tweede was ben te laten verstaan dat zij veel beter dat geld zouden gespaard hebben «dan er nietsdoeners mede te betalen, die van 't zweet yan den werkman leefden». Zijn derde was dat hij toch die vereeniging niet zou eerbiedigd hebben, want de eerste afgevaardigde die zou komen onderhandelen zou hij met- de politie doen wegleiden, want, zegde hij, ik ben geen stommerik zooals de Brusselsche patroons, die zich met 't syndikaat verstaan. Hij riep dus zijne mannen bijeen hen meldende dat hij ze zou willen zien de organisatie verlaten. Doch ziende dat al zijne pogingen vruchteloos bleven, besloot hij er met geweld op aan te stooten. En toen zijne mannen hem lieten verstaan dat, wanneer hij van de organisatie niet wilde, dat zij er te meer aanhielden, dat hjj over hun niet hoefde bekommerd te wezen (daar hij zich nooit bekommerde, wanneer hij mannen op straat zwierde zonder rekening te houden of ze te huis nog brood op de planken hadden, enz.), dan gaf hij eenen kleinen opslag aan de «heethoofden--', zooals hij die noemde, ten einde deze uit te koopen. Maar groot was zijne teleurstelling als deze hem zegden dat de organisatie een blok is, welker leden zich solidair toonen en dat niet zij, maar wel al de werklieden 'er hoefden van te genieten, dan was zijne gramschap ten top. Kj wilden hunne kameraden niet verraden, welnu zij zouden het uitboeten!! Geheel zijn personeel had den Eersten Mei gevierd (en niettegenstaande dit jaar er scholen gesloten waren, de openbare diensten medefeestten, in een woord, dat het Arbeidsfeest als officieel mocht aanzien worden) had hij toch dit middel bebruikt om drie voormannen af te danken. Hij dacht de organisatie daarmede kapot te m'akefijv De drie voornaamste kregen dus hun :ontré per brief. Zij boden ziel bij hem Aan, vroegen uitleg en dat hij zulks zon intreltKen. Niets te doen, 't moest zoo zijn, ze waren di leiders en daarmee uit. Hij wilde geene onderhandelingen en de strijd brak 1-31 22 werklieden zegden : « Wij strijden samen, wij willen geene slachtoffers, beter al strijdende vallen dan ons een voor. een te laten uithongeren». Twee werklieden lieten zich uitköopen en een onbewuste bood zich aan. Ziedaar in korte woorden de staking van Van Watteghem. De patroon beroemt er zich op een harde kop te wezen; doch er zijn hardere koppen tegen den organisatiemuur stukken geslagen. Getuigen: de Brusselsche en Antwerpsohe j-ratroons-rijtuigmakers, die een weinig machtiger zijn dan... Van Watteghem!... Dat deze patroon goed oyerdenke dat hij .niet strijdt tegen. de 22 stakers van zijn werkhuis, maar tegen de 2000 leden der Centrale vereeniging der Belgische Rijtuigmakers, die gesterkt zijn door al de georganiseerde werklieden aller stielen, en dat al de agenten, die hij tegen de stakers opzendt en die hen beletten te wandelen, toch zijn werk niet zullen afmaken. Ziet goed, kameraden, overdenk en oordeelt wanneer eenen patroon eene organisatie wil vernielen dat zulks beteekent, dat in die organisatie uwe kracht ligt. Onthoudt de woorden van onzen grooten voorganger Karl Marx: «Proletariërs aller landen vereenigt u!» Moed, de zege is aan ons indien gij stand houdt. Voor da Centrale Vereeniging der Rijtuigmakers: De Landelijke schrijver, CYRELLE ISEBAEBT.
De werkstaking te Hamme In dezen hongerstrijd die hier in het hartje van het Arme en het Donkere Vlaanderen gevoerd wordt, i3 weinig of geene verandering vast te stellen. De stakers houden moedig vol ondanks la armoede waarin zij verkeeren. Deze ongelukkige zijn zoo tot het uiterste gedreven geworden dat zij alles trotseeren om hunne eischen te zien inwilligen. * De tdfestanden de door deze ongeletterd, en utdgehongerde arbeiders veropenbaa , worden zijn niet nieuw. Onze vriend De Winne eft dit meesterlijk beschreven in zijn erk «Door ArmVlaanderen». v Het wraakroepende van de uitbuiting waaraan mannen, vrouwen en k-nderen onderworpen zijn is treffend beschreven en aanschouwelijk voorgesteld geworden in de Internationale Tentoonstelling in 1910 te Brussel gehouden, en nog steeds zijn wij, socialisten, gansch alleen om daar tegen op te komen. De hnidigo staking schijnt eene uitbarsting te zijn van to lang opgekropte en onverdiend geledene ellende. Voor 'een groot deel is zulks waar, maar in den grond is het een ellendig kiesmaneuver vanwege de klerikalen, dat door hunne ietaalde knechten — de dompers — uitgevoerd wordt. Inderdaad, wanneer zij zich zoo nauw de zaak der werklieden "an Hamme ter harte trekken, waarom deden zij zulks niet .•an over jaren? Waarom stonden zij naast ons niet om de iWet t e doen tusschenkomen ? , Neen. da konden of mochten zii niet doen.
de klerikale -meesters vonden het oogenblik Morgen zullen wij n insgelijks den tarief niot geschikt. voor Borstelwerk ter hand stellen. Doch nu moest dit geschieden, het reeds Wij betrouwen op eene goede overeenvan over maanden beraamde plan moest nu komst en groeten u met achting. ten uitvoer gebracht werden. Voor het Bestuur: De Voorzitter. Van in februari laatst wist men in zekere En ziehier nu den tarief der Houtbewermidden.! dat de staking nu uitbreken kers welke bij dien brief was : moest. Niet alleen het arbeidsministerie was vau het maneuver op de hoogte, maar ALGEMEEN TARIEF VOOR BOORWERK ook eene andere fraktie dio men bij derZullen betaald worden per duizend r i t e n : gelijke zaken steeds van noode heeft. 1. Aan 7 centiemen: Alle artikelen voor Het bewijs hiervan kan men gemakkelijk trek of machiengoed, platte of kromme hou vinden in het feit dat reeds daags na het ten met gaten,hebbende eene grootte tot ea uitbreken der staking, een beambte van het, roet 5,5 m/m, zooals: bunkborstels, kleerarbeidsministeri-s ter plaats kwam en de borstels, trapborstels, koeken-, schoen-, tu«sohcukomst beloqfde boenders n:robbers in crime en Union-midIn andere groote werkersstrijden, die der engelsche stoveborstels met neumaanden en maanden duurden, moest m-n dels zen-, lepeltjes-, peerdeborstc! = in crimi en vragen op vragen naar het ministerie van haar-, hoedjesborstels-, militairen-, décrotarbeid zanden om tusschen to komen en toirs-, dragers-, gemeene haarborstels tn rog deed men het niet. Dat het een klerikaal kiesmaehien is nagelborstels. 2. Aan 8 centiemen: a) Leiwagens in critegenover het kartel van socialisten en liberalen vindt men hierin, dat de klerikale me ; b) wasschers-, scrobbers-, pooteborstels-, crimièren-, trapborstels in Union of kamerleden tot de strijders gesproken hebben van zoodra de strijd uitgebroken was, chiendent met gaten van af 6 m/m ; c) de hun de tusschenkemst van den minister scrobbers met neuzen met gaten beneden de verzekerende, hunne hulp toezegden en 6 m/m; d) de speeken in crime ; e) <'-.: ronde een ander klerikaal 10.000 frank belooide er. scherpe vetters en platte machine molwanneer zij een domperssyndikaat wilden len; £) harnassen: g) kleerborstels van 15 tot 21 m/m dikte inbegrepen. stichten. 3. Aan 8 1/2 centiemen: a) de lichte eccos 't Is het kartel dat moet getroffen worden met den liberalen volksvertegenwoor- tot 20 m/m inbegrepen en met gaten tot diger Van Damme, fabrikant te Hamme, 8 1/2 m/m inbegrepen; b) de leiwagens in chiendent en peerdeborstels tot 22 m/m dikaan het hoofd. De dompers zijn in deze zaak dus ook in te ; c) de wasschers-scrobbers voor Union of hunne rol als knechten der rijke klerikale chiendent met gaten van af 6 m/m die geen kapitalisten en als verraders van de onge- 50 gaten per stuk behelzen. 4. Aan 9 centiemen: a) de zware niet afgelukkige werklieden van Hamme. Maar, of hun pogen trots geld, beloften zaagde crimièren en peerdeborstels vai boen dwang lukken zal, dat is eene ander* ven de 30 m/m dikte; b) de scrobbers met neuzen voor crime, ..Ünion-Bassine met gavraag. Gister morgend hielden de dompers eene ten van af 6 m/m; c) platte en uitgehaalde meeting in hunne patronage. Verschillende doorgeboorde molen-; d) cocohouten van 21 sprekers voerden er het woord. Op onze tot 25 m/m dikte inbegrepen; e) alle afgekap werd ferm gedonderd en alleen de syn- zaagde houten,'t zij fatsoens-, ronde cocos-, dikaten onder Gods bescherming zijn de tapijten, enz. y- f) zware kleerborstels wijd geboord en doorgeboord vanaf 21 m/m dikbeste . Die kerels hebben het zeer gemakkelijk te; g) Leiwagensankers; h) de neuzen der cm op ons te schelden, zij houden hunne engelsche stoveborstels. 5. Aan 10 centiemen: a) alle ronde beaemmeetings met gesloten deuren. 's Namiddags hadden wij ook eene toe- houten, b) de platte bezems tot 24 m/m inspiaak op den hof van Polfliet. Tamelijk begrepen ; c) de zware cocos en tapijten van 26 tot 30 m/m dikte inbegrepen. veel volk, plus een 12-tal gendarmen. 6. Aan 11 centiemen: a) de zware cocos en De vrienden Hannick, 'Vertongen, De Brouwer. iJergmans, Cnudde en Vercam- tapijten boven de 31 m/m dikte; b) de gentïnen voerden beurtelings het woord. sche neuzen in haar en crime tot 21 m/m Met aandacht luisterden de mannen en de dikte; c) de platte bezems tot 24 m/m dikte ; «.Touwen, en meermalen gaven zij teekens d) de tapijtbcrstels in chiendent niet afgevan goedkeuring. Bewijs dat zij met de zaagd. , sprekers instemden en hen goed begrepen. 7.' Aan 12 centiemen: a) platte schuiDeze week zullen twee duizend brooden ten coco-Bassine n chiendent; b) gemeene den stakers besteld worden. ronde schuiten in coco. Midden de meeting kwam een telegram 8. Aan 13 centiemen: a) platte bezems bovan den vriend Vanden Me-ilebroucke toe, ven de 25 m/m dikte en geboord met neuzen; meldend dat de socialistische verzekerings- b) gentsche trapborstels in crime of chienmaatschappij «La Prévoyance Sociale» 350 dent vanaf 22 m/m dikte. frank gestemd had voor de stakers van 9. Aan 14 centiemen: schuiten in chienHamme. Daarmede zal ook eene kar brood dent met 3 neuzen (fatsoenschuiten). gezonden worden. 10. Aan 15 centiemen: a) fatsoenschuiten De geest was uitstekend onder de aanwe. chiendent met 4 neuzen; b) tonneborstels in zigen en wij verhopen het beste. chiendent crime-Union. Moed werd hen ingegeven den strijd voort 11. Aan 16 centiemen: a) fatsoenschuiten te zetten; het werd de stakers goed op het in chiendent met 5 neuzen; b) plat pekgoedhadt gedrukt dat alleen vereeniging hen ronde vaagborstels', platte schuiten, ramoredden kan en tot slot werden zij krachtig netten, enz. •aangemaand om voor den" socialistischen 12. Aan 18 centiemen: alle pekgoed met kandidaat Lucien Vertongen te stemmen op kroon of neus. 2 Juni aanstaande. Klerikalen en dompers zullen deerlijk ALGEMEENE BEMERKING nit dien strijd komen. Het is wel verstaan d a t : 's Morgens werd er onder verschillige 1. De stok-, nagel- en koordegaten in devrienden van Hamme een propagandaclub zen tarief zijn inbegrepen en allen tellen gestichten. Beeds verschilligen liet zich als voor een gat, behalve voor de Leiwagens lid inschrijven, een secretaris werd be- wier stokgaten betaald worden: a- een cenroemd en wij zijn verzekerd dat het getal tiem per dozijn voor deze met een stokgat, spoedig zal verdubbelen. b) twee centiemen per dozijn voor deze met Vooruit mannen, de wagen is aan 't rol- twee stokgaten. len, 't Socialisme dringt dieper door, 2. De bezems met twee stokgaten zullen Vlaanderen moet aan ons! een centiem meer per dozijn betaald worden voor 't tweede stokgat. 3. Deze tarief slechts toepasselijk is voor deze die zelve hun boor kunnen zetten. 4. Wie zijn boor niet kan zetten 5 % zal DE STAKING IN DE BORSTELNIJVEB- afgetrokken worden van zijn loon. HEID. — DE HOUDING DEB D Ü J I 5. Het slecht werk niet betaald wordt en PEBS EN DER PATROONS. eene vergoeding vereischt. 6. Wie slecht werk maakt zich blootstelt Gelijk wij in ons nummer van Zondag schreven komt er roering om de onder- aan onmiddellijke werkopschorsing. 7. Voor speciale artikelen in dezen tarief handelingen eraan te knoopen. Volgens men ons uit goede bron gezegd niet vermeld zal er 'moeten overeen gekoheeft beginnen de dompers naar verscheide- men zijn tusschen patroon en werkman. DRAAIWERK ne patroons brieven te schrijven hen smeekende om overeen te kor n en aan 't werk Per dozijn goê houten: te kunnen gaan. 1. Aan 5 centiemen: Ronde bezems- coWaarom'. Hebben zij misschien geen poe- cos-, vaagborstels ofwel aan 7.50 fr. per der meer of beginnen zij toch eens te be- honderd dozijn rollen. grijpen wat kolossale beestigheid zij begaan 2. Aan 5 centiemen: de mollen. hebben? 3. Aan 6 centiemen: de pottebezemstelen Of is 't waar dat zij hunne leden met een en de ordinaire ronde cocos gewreven om te ellendig kluitje willen in ' t riet sturen ? vernissen. Er schuilt toch iets onder! 4. Aan 7 centiemen: de witborstelstokken, Nog iets! Waarom hebben zij aan den pa- schuitjes met steertje alleen gedraafd, en troon, die aan ' t christen syndikaat vroeg boenders. hem eenige mannen te leveren om z'jno boo5. Aan 8 ccnti*«ien: de torpedos. men te verplaatsen, daar hij zegde er te 6. Aan 9 centiemen: dè ordinaire engelveel schade door te lijden, hem die mannen sche cocoschuiten, zwijntjes en fabrieke geleverd m e t e e n bcstnnrlid aan 't hoofd?? schuitjes. Is dat onderkruipen of niet? 7. Aan 10 centiemen: de kbbbejagers. de Dus, overal dezelfde strijdbrekers, !oon- fatsoencocos en de engelsche schuitjes, bedervers die hunne medemakkers verra- steertje alleen gedraaid. den. 8. Aan 12 centiemen: de platte schuiten Allo. dompers, nog een beetje harro op geheel gedraaid en de smeerders in pek. de socialisten, 't is zeker ook onze schuld? *9. Aan 13 centiemen: kroonschuiten en Hewel, «Volkske >, waarom schrijft gij platte bakkersschuitcn. . . dit ook niet? 10. Aan 18 centiemen: lange handborstels. Wij wachten reeds om dat te lezen) 11. Aan 20 tot 25 centiemen: kabinetsZaterdag namiddag om 4 ure ontvingen borstels en engelsche fatsoenschuiten volgens groote en fatsoen. wij voleenden brief: "Bond Op vele artikels is het een aftrok van der Bor6telnijverheid loon. Iseghem Die fatsoenlijke heeren wilden eerst niet Iseghem, den 4 Mei 1912. meer onderhandelen, en nu willen zij dat •wij op een paar uren tijds zulk een tarief M. H. Dewaele, Schrijver der Houtbewerkers, discuteeren en onze opmerkingen erover inzenden. « Parnassus », in stad. hebben onmiddellijk geantwoord, dat Zooals gij. weet houdt onze Bond dezen wijWe niet in zoo korten tijd zulk een tarief avond eene belangrijke vergadering, om- de konden bespreken en er alle voorbehoudinvoorstellen te bespreken ter vereffening van gen over maakten. het werkgeschil. Op 't oogenblik dat ik dit schrijf ontvanWij vernemen dat in deze vergadering een wij van het patroons-syndikaat volgenvoorstel zal gedaan worden, door een groot gen de brieven, die wij hier laten volgen. getal onzer leden, om slechts het werk te hernemen, wanneer de loontarieven door Iseghem, den 4 Mei 1918. beide partijen vastgesteld en aanvaard zijn.. Mijnheer Henri Dewaele, In dit vooruitzicht en om daardoor eene Schrijver van de Vakvereeniging der Houtvertraging in onze overeenkomst te voorkobewerkers, Iseghem. men zenden wij u hiernevens een tarief voor Wij zenden U hiernevens de voorstellen de Houtbewerkers, met verzoek denzclven zonder uitstel te willen nazien, en zoo noo- tot overeenkomst gedaan door onzen bond. De tarief voor het borstelwerk zullen wij dig. cun uwe ODmerkinzen te laten, kennen.
ISEGEM
U waarschijnlijk niet voor Dinsdag morgen kunnen zenden. Wij moeten U doen opmerken dat deze tarieven slechts voorstellen zijn, die nog in onze algemeene vergadering niet besproken werden. Aanvaard, Mijnheer, onze rechtzinnige groeten. Voor het Bestuur: De Sekretaris : E. Deryckere. De Voorzitter: E. Gysens. VOORSTELLEN Herneming van het werk in alle fabrieken, zoo haast mogelijk, onder de volgende voorwaarden: 1. Te beginnen van 20 Mei aanstaande zal er overal 63 uren per v.eck gewerkt worden en er 66 uren betaald worden. 2. Het loon van het overwerk zal 50 % verhoogd worden voor alle werk c'n; de borstelnijverheid aangaat. 3. Alvorens het werk te hernemen zullen de werktarieven der stukwerkers herzien ea verbeterd, en door de beide partijen aanvaard, in a!!e borstellabrieken dezelfde zijn en in zwang komen. 4. Het staat de patroons vrij, zeker de beste en naarsdgstc werklieden eene loonsverhooging toe te staan. 5. "De verdeeling der werkuren zal z o d a nig zijn, dat er in elke fabriek hetzelfde getal uren zal gewerkt worden en men op üet zelfde; uur zal beginnen en eindigen te werken. 6. Er zullen geene uitzonderingen gemaakt worden, gevolgentlijk zullen er geene slachtoffers zijn. 7. De overeenkomst betreffende het 63 urenwerk per week, is gesloten voor drie volgende jaren. Iseghem, 4 Mei 1012. Morgen meer nieuws. H. D.
OOSTENDE PARTIJGENOOTEN PAST OP! Met eene ware apachenvreugde werpen de clericale polemisten zich op de zaak Bonnot en Cie! Al wie vrijzinnige gedachten heeft, alle socialisten, en al diegenen die niet blindelings de hatelijke dogmas volgen, worden verantwoordelijk gesteld voor de draden van eene bende bandieten die met anarchisme noch socialisme iets te maken hebben. Alleen hunne schaamtelooze taktiek en hunne blinde woede ;egen al wat strijdt voor losverbetering doet hem, als kiesargumenten, dergelijke smeerlapperijen op den rug der socialisten schuiven. Die vuile en lagq beschuldigingen hebben echter een groot gebrek: en wel dit, vaa zich voor te doen in een land waar er maar een soort dynamietaanslagen gepleegd zijn. namelijk deze van de uitdagiagsagenten betaald door het katholiek gouvernement en die M. Beernaert ten zijnent ontving ter middernacht. Het is het eenigste aatweord die wij aan de verdedigers en stichters van de bende van Pourbaix en Cie waardig achten. Het zijn die mannen die eens geld uitdeelden om dynamietaanslagen te plegen onder de hooge bescherming van M. Beernaert en het katholiek gouvernement, die nu aan eerlijke en deftige werklieden en burgers komefi vnag'èn: ".Waarom zouden de kartelmannen voor Bonnet en Cie geen standbeeld oprichten?» Partijgenooten, verstaat gij de bedoeling dier lage politiekers? Zij willen alle Iichtgeloovige menschen tegen ons in 't harnas jagen. Begrijpt gij nu de kenspreuk der jezuiet e n : «Het doel heiligt de middelen ?2 Maakt de socialisten verdacht, zegt dat zij vereerders zijn van lage walgelijke moordenaars! dat is hetgeen moet! Die vuüpoten vér-zwijgen natuurlijk dat er onder de bende Bonnot en Cie gewezen leerlingen zijn van broerkensscholen, waar er geleerd wordt: «Zonder God geen zedeleer». Past dus op, kameraden, en wapent n goed voor den kiesstrijd. Documenteert u en stelt tegenover, die lage middelen het schoone socialistische programma _ met zijne beginselen van verdraagzaamheid.
OU^ËNAËRDE"' STEEDS V0ORWAABTS Meermaals hadden de vrienden van Bonse de Gentsche kameraden gevraagd in het arrondissement Audenaerde eens te komen zien of er niets te doen viel voor onze Centrale Bouwwérkersvereeniging. Zondag laatst waren w-ij vrij en konden eens gaan zien. Te Eyne wachtten ong verscheidene vrienden van Ronse op. Wij bemerkten spoedig dat de vrienden van Ronso propaganda gemaakt hebben, want een talrijk publiek wachtte ons op en men vertrok naar Neder-Eename waar het meeting was voor de bouwwerkers. Vaü Eyne tot Neder-Eename hoorde men niets anders: hadden de socialisten hier een viertal weken vroeger kunnen komen, dan hadden de kristene vakbonders uit Gent ons niet zoo schandelijk bedrogen en ons niet in werkstaking doen gaan. Zij hebben bet met een politiek doel gedaan om onze stemmen te visschen voor de kiezing vau den Werkrechtersraad». Nauwelijks op de ,-laats der meeting meldt men ons dat er door den voorzitter van het kristen syndikaat tegenspraak zal eijn. Gezel Devilder nit Gent, die als spreker optrad, verzoekt aan al de aanwezigen, indien een tegenspreker zou opdagen von de kristen volksbonder, denzelfden eerbied te gebruiken als voor hem zelve. De meeting werd geopend om 11 1/4 uur en gezel Devilder voerde het woord over bet nut der vereeniging. Hij zegde dat wij geene charlatans zijn, dat wij onder geene beloften in Vlaanderen komen zooals de kristenen wel doen, dat de werklieden hun van heden af moeten vereenigen en morgen in strijd moeten gaan en dat zij mild zullen ondersteund worden. Dat doen wij niet. riep hij uit, eerst moet eene sterke organisatie geschapen worden. Wij, Centrale Bouwarbeiders, komen u zeggen dat gij • moet vereenigen, n organiseeren en disciplineeren atv .wanneer «ij
goed gedisciplineerd zijt zullen wij besli sen wanneer de slag moet geleverd worde Ver«/olgens noemde hij verscheidene mi bruiken die bij de steenbakkers bestaa tegen de wet in, en die wij door de kroel der vereeniging zullen trachten uit te roe en. Nogmaals, vrienden, wij zijn geene b lovers, maar uitvoerders! En door• de m dchulp van u alleji zullen wij tot ons dokomen. Gezel Van Schamelhout, van Bonse, d voorzit en de vriend Hoetsier Oscar, d ook plaats had genomen aan het buree vroegen of er geene tegensprekers warei Er «erd geroepen ja,... maar niet tegen i Op verzoek van gezel Devilder zegde l dat hij aan de toehoorders wilde brrijzt Loe do kristene Volksbonders hem en v» anderen bedrogen hebben. Na zeven jaren bij hen vereenigd te zij; hebben zij ons in werkstaking gejaagd; a dat we veertien dagen in strijd waren har den we nog niemand gezien. De staking maar gedeeltelijk gewonnen, dank aan j armoede en wilskracht die wij geduremj deze veertien dagen geleden hebben. Meer dan zeven jaren heb ik mijne een ten gegeven en na ons in strijd te hebbe doen gaan hebben zij ons verlaten en vei raden. Om mijne centen gevraagd te hel ben werpen zij mij buiten. Ik raad al j aanwezigen aan de kristenen te schuwen e zich aan te sluiten bij de Centrale Bon» werkers, waarover de spreker het hier ai goed heeft uitgelegd.». Dat wij in ons schik waren met zulbj tegenspreker hoeft niet gezegd. Spoedig gingen wij over tot de sticbSe» van eene nieuwo afdeeling. Negentien led schreven wij in en zelfs aan de hoogste bij, dr." gen De kameraden steenbakkers belcofda ens tegen toekomende week het getal tndubbeld te zien ; daar dc dag zeer OBje. schikt was en vele steenbakkers te Bissè] naar de jaarlijksche bedevaart waren, »m het meer aan een feest gelijkt dan aan eo» bedevaart, en vroegen ons om na verloof van veertien dagen terug to komen, wan-, aan wij zullen voldoen. De vrienden van Rcnso danken wij TOOI de opoffering die zij zich getroosten. Dn \oort, houdt moedig vol en door uwe an. houdendheid zullen wij lukken. Voor de Centrale P-euwwcrkers van Belat! L. D.
enoiüi Twee mannan in stukken gi
Fernand Crapez, 31 jaren oud en Julia Duquesnoy, 37 jaren, beiden wonend tl Lomignies (Henegouwen') gingen gister, on den weg te verkorten, langs de spoorbaan op het grondgebied van Jolimeiz. Zij werden door den trein verrast en il stukken gesaeden. Beiden waren gehuwd en vaders vsüémilie. -e •
Garnier voor lief Assiseoiioi van Henegouwen In den loop van d;n volgenden zittijd vu het Assisenhof, is de jury geroepen uitspraak te dcea over eene moordpoging, op een policieagent te Charleroi, en waarin. als derde betichte, Garnier, de bandiet der bande Bonnot en Cie, betrokken is. De noodige proceduur volgend, heeft o» deurwaarder, M. Broeyère, vaj Bergen, zondag morgend aan de poort van Hl* gerechtshof post gevat en na een trommelsUger het bevel te hebben gegevea den «rappel» te slaan, heeft hij uitgeroepen dat Garnier uitgenoodigd werd voor het Atssenhof te verschijnen. Garnier heeft het voorzichtiger gevondta noch «ja?, noch «neen» te zeggen...
Nog twee leden der bende Bonmf aangehouden In den nacht van 10 op 11 November*™ den winkel van M. Barbier, gemeenten»*' lid, te Chatou, geplunderd. Titels «i*" ook gestolen. . Deze werden nu ter uitwisseling aaap00den door zekere Jean Diebold. , De gast, alsook zijne vrouw zijn n»"3» aangehouden.
Oe Gesrsesnfekiezmgen IN FRANKRIJK Zondag hadden in heel Frankrijk de P meentekiezingen plaats . „, Te Parijs zijn gekozen: 9 conservatie"»7 republikeinsche liberalen, 16 prcfre"^ tische en onafhankelijke repubiikeineiw. radikalen en radikaal-social'sten, 8 P ^ lieerde socialisten eu 3 ouafbaJjK«* socialisten. ,„ j Er zijn 25 balloteeringen, waaronder waarin socialisten betrokken" zijn. ,. Te Limoges is de geunifieerde soa tische lijst gekozen met 2000 stemmen •«*• derheid. , ,;„ v-r Tc Liévin is de lijst van Lamenain, merlid en uittredend burgemeester, ge met 300 stemmen. .„ 0 De socialisten waren in den laatsie op hem verbitterd, daar hij meer en de partij der regeering trok.
WIE EXTRA FIJNE CHOCOLADE begeert, koopt In de winkels van Voor* eene proeftablet wan het merk M. ••• 0.26 de 100 grammen. ^ ^ . Deze chocolade wordt speciaal w™ digd voor Vooruit.
®©®®@®g^ f f l m m ' f f l W ®®®J|^