Ken uw klant Een Europees patiëntenonderzoek, uitgevoerd door InSites Consulting in 7 Europese landen, onderscheidt 4 duidelijk verschillende patiëntprofielen: de gezonde, de non-conformist, de hedonist en de gezondheidsexpert. “De verschillende types verschillen van elkaar qua levensstijl, betrokkenheid bij gezondheid en hun houding ten opzichte van preventie en alternatieve geneeswijzen. Dit vertaalt zich dan weer in een andere relatie met de huisdokter, de specialist en de apotheker. De verschillende types patiënten reageren ook op een opvallend verschillende manier wanneer ze met ziekte geconfronteerd worden en een behandeling moeten ondergaan.”, aldus Magali Geens, Director Health Research bij InSites Consulting. Het eerste segment kunnen we kortweg de ‘occasioneel zieken’ of kortweg de ‘Gezonde’ noemen. Dit zijn mensen met een gezonde levensstijl en goede eetgewoontes. Ze zijn relatief jong en minder dan gemiddeld ziek. Wanneer ze toch last ondervinden van een kwaal, dan volgen ze de bekende wegen en gaan eerst naar de huisdokter. In België zijn 24 % van de patiënten ‘Gezonde’. De ‘Non-conformisten’ zijn absoluut geen referentie betreffende gezondheid! Ze tellen relatief veel rokers in de rangen en ze hebben meer dan gemiddeld last van overgewicht. De ‘Non-conformist’ zet zich niet alleen af tegen een gezonde levensstijl, maar ook tegen de traditionele gezondheidszorg. Ze gaan enkel naar een arts wanneer het echt nodig is en ze veranderen nog liever de slechte gewoontes dan medicijnen te nemen. 21 % van de Belgische patiënten zijn ‘Nonconformist’. Het derde type betreft de ‘Hedonisten’. Zoals zijn naam doet vermoeden, is hij eerder op goed leven gesteld, dan op gezond leven. Jawel, HIJ, want de Hedonist is vaker een man. In België vertegenwoordigt deze groep 29 % van de patiëntenpopulatie. De hedonist grijpt sneller dan de anderen naar de thuisapotheek om pijn en ongemak te onderdrukken. Wanneer ze naar de apotheker gaan, komen ze naar huis met meer producten dan gemiddeld om de ongemakken snel de wereld uit te werken. Een artsbezoek wordt vaak uitgesteld, omdat ze daar de ‘kijvende vinger’ kunnen krijgen voor slechte gewoontes zoals roken.
Bijlagen aan dit nummer Sinterklaasfeest - Jong KOVAG 1 blz.
Software op maat voor uw apotheek
Night of the Proms 1 blz. - Jong KOVAG Short-ski
KOVAG-berichten 10/2009
3 blzn.
1
En tot slot zijn er de ‘Gezondheidsexperts’. Dit zijn vaker vrouwen en ze zijn best vertegenwoordigd in de leeftijdsgroep boven de 55 jaar. De experts zijn sterk begaan met hun gezondheid en informeren zich goed. Ze zijn ook een referentie betreffende gezondheid voor hun omgeving. We vinden de gezondheidsexperts vaker in Spanje (36 %) en Italië (35 %) dan in eigen land (26 %). De experts hebben veel vertrouwen in hun huisarts en de diagnose van de arts. Ze zorgen er wel voor om goed geïnformeerd het gesprek met de professional aan te vatten. De expert zoekt meer dan gemiddeld gezondheidsinformatie op het internet en neemt dit mee naar de arts en de apotheker. Door de grote betrokkenheid bij de eigen gezondheid, hebben ze ook een grote impact op de behandeling die hen aanbevolen of voorgeschreven wordt. Interessante informatie om te beheersen. Want niet enkel herkennen, maar ook kennen en erkennen zijn belangrijke factoren om de communicatie met onze patiënten te optimaliseren. Apr. Jan Depoorter Voorzitter
2
KOVAG-berichten 10/2009
KOVAG-AGENDA
Oktober 2009 do 01/10: Najaarscyclus IPSA: taboeklachten in de apotheek - FFW do 08/10: Najaarscyclus IPSA: levensbeëindiging - FFW do 08/10: Topapotheek Strategisch Management (deel 2) do 08/10: Ophaling vervallen verdovende middelen di 13/10: Info avond KB 2009: implementatie in de apotheek - FFW do 15/10: Najaarscyclus IPSA: Parkinson - FFW do 15/10: Topapotheek Strategisch Management (deel 3) za 24/10: Night of the Proms Jong KOVAG za 26/10: Nieuw vergoedingssysteem - FFW
November 2009 do 12/11: Workshop “Beter leiding geven in uw apotheek” do 19/11: Topapotheek Marketing - management en klanten - tevredenheid (deel 1) za 21/11: Topapotheek Marketing - management en klanten - tevredenheid (deel 2) zo 29/11: Sinterklaasfeest Jong KOVAG
KOVAG-berichten 10/2009
3
Nieuw vergoedingssysteem (NVS): micro-analyse In voorbereiding van de vergadering van 26 oktober ‘09 die KOVAG samen met APB organiseert over het NVS zal een micro-analyse verdeeld worden aan de apothekers. Deze analyse is een vergelijkende momentopname tussen het huidige en het nieuwe vergoedingssysteem voor de terugbetaalde geneesmiddelen die gedurende twaalf opeenvolgende maanden in uw officina werden afgeleverd. Het maken van dergelijk document is alleen mogelijk door het gebruik van performante databases en aangepaste technische know-how en organisatie. APB en de beroepsverenigingen investeren reeds een paar jaren fors in deze tools. De resultaten ervan worden aangewend om ons beroep te verdedigen zowel op financieel als op wetenschappelijk en inhoudelijk vlak. Met deze accurate en gevalideerde gegevens hebben we steeds een sterke startpositie in velerlei discussies. Tevens bereidt deze ontwikkeling ons en het
apothekersberoep voor op de toekomstige evoluties op de elektronische snelweg en EHealth in het bijzonder. De aanzienlijke persoonlijke, technische en financiële investeringen zijn een noodzaak om ons beroep een volwaardige speler te laten blijven in de toekomst. Als apotheker heeft u van deze belangrijke ontwikkelingen nog niet veel gezien of rechtstreeks ondervonden. Deze micro-analyse is een eerste tastbare realisatie voor jullie. Deze gegevens worden dan ook enkel verdeeld aan die apothekers die bijgedragen hebben tot de realisatie van dit systeem door aangesloten te zijn bij een beroepsgebonden tariferingsdienst en bovendien lid te zijn van APB. Het is maar fair dat jullie trouw en bijdragen die ervoor zorgen dat de beroepsverdediging en -ontwikkeling kunnen plaatsvinden enkel voor jullie gehonoreerd worden. JDP
Op 26 september ‘09 gaf collega Catherine Ackerman (Deinze) het ja-woord aan Dhr. René Schockaert Langs deze weg bieden wij de families onze felicitaties aan.
4
KOVAG-berichten 10/2009
Echo’s uit de bondsraad dd. 22/09/09 Nieuw vergoedingssysteem Er is een consensus over het principe bij alle partijen. Het doel blijft om te starten op 1 maart 2010. Het honorarium wordt opgenomen als een aparte lijn in het RIZIV-budget. Het vastleggen van de totale margemassa is een politieke beslissing, die we noodgedwongen moeten kaderen binnen de (moeilijke) budgetbespreking voor het totale budget van volksgezondheid. APB dringt aan op een aanpassing van de cijfers (van de voorspellingen) voor 2009 met de index (heel beperkt) en een groeimarge. Eénmaal vastgelegd is de marge de basis voor alle (index)aanpassingen voor de toekomstige jaren. Vóór de avond die APB samen met KOVAG organiseert op 26 oktober ‘09 zal ieder lid van de tariferingsdienst (lid van APB) een microanalyse ontvangen met de cijfers van zijn eigen apotheek van de laatste 12 maanden (tot juni 2009) vergeleken met de cijfers na invoering van het nieuwe vergoedingssysteem toegepast op diezelfde periode. Grieppandemie Nu dat de organisatie van de verdeling van de antivirale middelen via de apotheken uiteindelijk een feit is, zoals jullie allemaal al weten, wordt een voorstel ingediend waar de apotheeksector ook zal deelnemen bij de verdeling van de vaccinaties. Details worden later meegedeeld na volledig akkoord. De gewone jaarlijkse griepvaccinatie is ondertussen gestart. Er wordt aangeraden om minstens een tussentijd van 3 weken te respecteren tussen de gewone griepvaccinatie en de vaccinatie tegen de Mexicaanse griep. Rust- en verzorgingstehuizen Gelieve te noteren dat de term RVT vervangen wordt door Woon- en Zorg-Centra (WZC). De werkgroep binnen APB wordt verder georganiseerd en gestructureerd tot een zogenaamde ‘competentiepool apothekers i.v.m. ouderenzorg’. De focus wordt verbreed van
Bondsraad
WZC naar alle ouderen, dus ook de ambulante patiënten. Binnen APB wordt een ‘Toolbox’ ontwikkeld waar alle leden allerlei informatie aangereikt wordt voor de praktische vragen en problemen waar men als apotheker kan mee geconfronteerd worden: juridische vragen, opleidingen, aanbestedingen, samenwerkingsmogelijkheden e.a. In de lente van 2010 moet dit alles beschikbaar worden. PGEU: Europese Farmaceutische Organisatie Op de algemene vergadering en het aansluitend symposium kwamen volgende onderwerpen ter sprake: - OTC-switch: na de mogelijkheid tot vrije aflevering van Alli volgen andere molecules: pantoprazol en lanzoprazol; verder zitten er nog 3 mogelijke kandidaten in de pijplijn. - Zweden: het apotheeklandschap wordt daar grondig herschreven. Waar momenteel nog alle apotheken staatseigendom zijn, wordt de invoering van het bezit door private apothekers en coöperaties voorbereid. - ‘Pharmaceutical Package’: dit betreft het probleem van de al dan niet commercieel gestuurde informatie naar de patiënt, de noodzaak aan een grotere rol voor de apotheker bij de farmacovigilantie en het probleem van de namaakgeneesmiddelen. - Cross-border healthcare: ter discussie: het probleem van de Europese erkenning van voorschriften uit andere lidstaten en ook de eventuele terugbetaling. - Farmaceutisch dossier in Frankrijk: de opstart is een succes en bevordert o.a. het contact tussen apotheker en voorschrijver. Alle aangesloten apotheken kunnen het farmaceutisch dossier (in hoofdzaak medicatiehistoriek) van elkaars patiënten online consulteren. De software zorgt voor een real-time integratie in het apotheekpakket.
KOVAG-berichten 10/2009
5
Echo’s uit de bondsraad dd. 22/09/09 - vervolg Voorlopige resultaten APB (1ste 6 maanden 2009) De cijfers zijn momenteel beter dan de voorgestelde budgettering. Dit laat APB toe om met meer middelen de nieuwe initiatieven ten voordele van het beroep verder te ontwikkelen. Farmaceutisch Technisch Assistent De procedure voor de definitieve erkenning van de FTA gaat van start op 1 september 2010. U wordt op de hoogte gehouden. Wie niet aan de vereiste voorwaarden van de toekomstige erkenning voldoet, mag nu al niet meer in een officina tewerkgesteld worden.
Bondsraad
exporterende apothekers, als exporterende groothandels worden geviseerd. Voor het einde van het jaar wordt de situatie opnieuw geëvalueerd. Magistrale werkgroep Deze wordt gevormd met vertegenwoordigers van beroepsverenigingen en tariferingsdiensten, maar ook van accountancydiensten, sociale secretariaten en IPSA (+ SSPF). De bedoeling is om het farmaceutisch, medisch en ook financieel belang in kaart te brengen en er de nodige conclusies uit te trekken om vervolgens concrete acties en voorstellen te formuleren.
Contigentering: rondetafel Het FAGG heeft een strategie om op korte termijn een oplossing te bieden. Zowel
“Empowerment” van de lokale apothekersgroepen
Beroepsmanagement
Dinsdag 24 september ’09 vergaderde in de KOVAG-gebouwen voor de eerste maal de Regioraad. Dit nieuwe adviesorgaan binnen KOVAG vertolkt rechtstreeks de stem van de lokale Apothekersregio’s. Meteen werden een aantal initiatieven genomen ter ondersteuning. Reeds vele jaren is er een basis van lokale samenwerking: apothekers organiseren samen de wachtdienst. Daarvoor wordt overlegd, worden afspraken gemaakt en lijsten opgesteld. Dan wordt dit medegedeeld aan de verschillende belanghebbende partijen, in de eerste plaats aan de bevolking. Op zich is dit al een mooie manier van samenwerken, maar natuurlijk kunnen er in het ideale plaatje veel meer mogelijkheden tot samenwerken zijn. En die zijn er ook nodig. Alleen door ons als groep apothekers duidelijk op de kaart te plaatsen zullen we onze maatschappelijke rol nu en in de toekomst degelijk kunnen opnemen. Ook voor overleg en samenwerking met bvb. huisartsen - maar ook met andere partners uit de gezondheidszorg staan we als groep veel sterker.
6
Om die weg van “sterke lokale apothekersgroepen” verder in te slaan en te ontwikkelen heeft KOVAG een nieuw initiatief genomen. Heel het grondgebied van KOVAG wordt in “Apothekersregio’s” ingedeeld. Op dit ogenblik vallen deze samen met de wachtgroepen. Het is de bedoeling die Apothekersregio’s sterk te ondersteunen en te stimuleren tot onderlinge contacten en samenwerking, naast mogelijk overleg met andere lokale partners, zoals met de huisartsen. In een allereerste fase ligt de doelstelling van KOVAG vooral in het stimuleren van de lokale onderlinge contacten. Niet alleen voor de wachtdienst kan er onderling worden afgesproken, maar ook i.v.m. een wetenschappelijk onderwerp of … gewoon om samen een glas te drinken. Omdat KOVAG hier alle kansen voor wil geven en het initiatief wil
KOVAG-berichten 10/2009
“Empowerment” van de lokale apothekersgroepen - vervolg stimuleren, wordt een beperkt bedrag voor elke apothekersregio ter beschikking gesteld als werkingsbedrag. Tevens wordt aan elke regio een typisch regiomailadres ter beschikking gesteld waarmee àlle lokale apothekers uit de regio worden bereikt. Een voorbeeld: wanneer u een mail stuurt naar
[email protected] dan ontvangt elke apotheker van de apothekersregio Aalter deze mail. Op een eenvoudige manier onderling communiceren…. Dat is wat we hiermee willen bereiken. Eerstdaags mag u een eerste mail op uw eigen regio-adres in uw mailbox verwachten… Elke Apothekersregio heeft twee verantwoordelijken (momenteel wordt deze
Beroepsmanagement taak opgenomen door de lokale wachtverantwoordelijke en de wachtcoördinator) . En alle regioverantwoordelijken vormen samen de Regioraad. Deze Regioraad is een nieuw adviesorgaan binnen KOVAG en speelt een belangrijke rol. Enerzijds kunnen via dit kanaal lokale behoeften en verzuchtingen worden gemeld, anderzijds kan deze raad feedback geven op initiatieven en standpunten van KOVAG en wordt daarmee de kloof naar de individuele apotheker makkelijker gedicht. Hebt u vragen over dit initiatief? Dan kan u hiermee terecht bij de regiocoördinator (Apr. Guy Vanparys, tel: 09 225 41 90 op dinsdag en donderdag, of via
[email protected]) of bij uw eigen regioverantwoordelijke. MH
Natuurlijk zijn er Apothekerregio’s die reeds in het verleden gezamenlijke initiatieven genomen hebben. Wat werd er zoal gedaan? y Overleg i.v.m. de wachtdiensten gebeurt quasi overal. Sommige regio’s komen naar aanleiding van de wachtdienst 4x/jaar samen. y Een jaarlijks etentje met alle collega’s (+ partner uit de regio). y Overleg met de lokale huisartsen: in sommige groepen bleken “generieken” en “magistrale bereidingen” relatief moeilijke onderwerpen. In een andere regio blijkt dit dan weer helemaal geen probleem. Nog een andere regio praat met artsen over bvb. maagpijn, … y Een jaarlijkse Nieuwjaarsreceptie met de huisartsen. y…
KOVAG-berichten 10/2009
7
OTC, ik doe mee … ook in fase IV Naast de voorbereiding van de Week van de Pijn wordt in het kader van het OTC-project intensief verder gewerkt aan een vervolg. Met meer dan 2000 Belgische apotheken – waarvan 1280 Vlaamse – hebben we de voorbije twee jaar hard gewerkt om het OTC-segment verder te ontwikkelen in onze apotheken. OostVlaanderen had in dit kader een uiterst belangrijke inbreng met meer dan één apotheek op twee als deelnemer. Het zou jammer zijn de ingeslagen weg te verlaten: enerzijds verdienen onze patiënten een correct advies en een goede ondersteuning bij zelfzorgmedicatie, anderzijds is de dreiging van andere sectoren natuurlijk nog steeds niet weg te denken. Enkel wanneer we het publiek voldoende kunnen overtuigen – en dit moeten we gewoon blijven doen, elke dag opnieuw – van de belangrijke rol van de apotheker als raadgever bij zelfzorg zullen we dit segment verder kunnen blijven ontwikkelen. Met de dynamiek die er heerst en de kracht van het grote aantal deelnemende apotheken zijn we op goede weg. “Samen verder doen in Fase IV” betekent “samen OTC verder ontwikkelen in de apotheek”. Dit kan niemand alleen. Dit moet in elk geval in groep – en liefst in een zo groot mogelijke groep – gebeuren. Daarom… deelnemen in Fase IV is warm aanbevolen.
Een tipje van de sluier oplichten… Wat mag u in een volgende fase verwachten? 1) Eerst en vooral – en dit is een noodzakelijk voorwaarde tot deelnemen – wordt een uitdagend en innovatief vormingsprogramma aangeboden. Geen programma dat heel veel tijd in beslag neemt, wel een initiatief waar u écht iets bij leert en dat u in een beperkte tijdspanne kan afwerken.
8
Beroepsmanagement 2) Aansluitend op het gedeelte farmaceutische zorg in het OTC-project wordt er intussen heel hard gewerkt aan de Beslisbomen OTC. Een hulpmiddel dat uiteindelijk in de software wordt geïmplementeerd en dat moet helpen bij een correcte behandeling van OTC-klachten in de officina. 3) Opnieuw is er een aanbod Personal Coaching. Met Personal Coaching krijgt u bezoek van een onbekende patiënt, die tijdens het bezoek aan uw apotheek nauwkeurig registreert wat hij/zij ziet, opmerkt en hoe u vragen stelt of advies geeft. Nadien wordt een nauwkeurig rapport opgesteld volgens bepaalde standaardrichtlijnen en u ontvangt dit rapport enkele dagen later. Alleen u kent uw eigen resultaten. Het projectmanagement kent alleen de geanonimiseerde resultaten. Bijzonder interessant voor u is dat u op deze manier de perceptie van de patiënt kent. Ook al schijnt die visie niet altijd correct, het is wel zó dat het bij de patiënt overkomt. Uit de vorige bezoeken van de personal coach hebben we geleerd dat door hieraan deel te nemen bepaalde aspecten inderdaad verbeteren. Interessant dus, om op deze manier de kwaliteit van werken in uw apotheek na te gaan. 4) U wil meer? U wil niet alleen de perceptie van een “onbekende patiënt” kennen maar ook de visie van een consultant? Ook dat kan. In Fase IV voorzien we namelijk ook Consultancy. Hiermee krijgt u het bezoek van een consultant gedurende drie uren in de apotheek. Die observeert en registreert en bespreekt met u de verschillende aspecten van uw apotheekvoering: van inrichting over merchandising tot communicatie en nog veel meer.
KOVAG-berichten 10/2009
OTC, ik doe mee … ook in fase IV - vervolg 5) En last but not least…. Als u zoveel inspanning doet, dan laten wij niet na dit ook aan het grote publiek mee te delen: een publieksgerichte campagne wordt opnieuw overwogen bij een belangrijke deelname van een groot aantal apotheken. Anders dan bij de vorige campagne willen we daarbij vooral de mensen buiten de apotheek overtuigen van de rol van de apotheker. We zullen dus creatiever te werk gaan dan enkel met communicatie vanuit de apotheek zelf.
Voorwaarde is wel dat “de vlag de lading dekt”. M.a.w.: dit kan enkel wanneer in een voldoende groot aantal apotheken intensief wordt meegewerkt aan de ontwikkeling van de rol van de apotheker in OTC. Binnenkort verneemt u meer over dit alles onder vorm van de concrete details, infoavonden en ook mogelijkheid tot inschrijven. MH
OTC: ‘Week van de Pijn’: 17 tot 24 okt. 2009 Wanneer u dit leest, hebt u heel waarschijnlijk reeds deelgenomen aan de vormingsavond “rugpijn” die de stuurgroep OTC i.s.m. IPSA organiseert. Dit is de voorbereiding op de ‘Week van de Pijn’, waar Bristol Myers Squibb de initiatiefnemer van is, maar die ook volledig past in het kader van de OTC-campagne “vraag het aan je apotheker, dan weet je het zeker”. Velen onder u bestelden trouwens ook de folders i.v.m. de ‘Week van de (rug)Pijn’ evenals een bijkomende poster. We zetten de zaken nog even op een rij: - Elke deelnemende apotheek aan het OTCproject ontvangt samen met de KOVAGBerichten de poster over pijnstillers. We vragen u die te willen ophangen vanaf 16/10/2009. - De bestelde bijkomende poster en folders
Beroepsmanagement
Beroepsmanagement
worden u eerstdaags geleverd. Ook die gebruikt u vanaf 16/10/2009. - Elke apotheker die naar de les “rugpijn” is geweest, kan een pakketje “rugcursussen” bijbestellen. Deze uitgebreide patiëntenbrochures bevatten tekeningen aan de hand waarvan u op degelijke wijze preventieve tips kan geven aan uw patiënt. - Vanaf 17/10/2009 mag u tevens aandacht verwachten in de pers voor de ‘Week van de Pijn’. Speciaal tijdens de voetbalmatchen Anderlecht - Charleroi en Club Brugge - AA Gent zal er in het stadion massaal veel aandacht zijn voor rugpijn. Eens een andere manier om mensen te bereiken… - Hebt u een apotheekwebsite? Dan kan u een link leggen naar de speciale website www.weekvandepijn.be. MH
KOVAG-berichten 10/2009
9
Kookworkshop dd. 24/09/09 Op donderdagavond 24 september organiseerde jong-KOVAG een nieuw initiatief : KOOKWORKSHOP. Voor alle deelnemers was het een verrassing dat restaurant Avalon enkel een vegetarische keuken heeft. De chef Kevin startte met een interessante inleiding en eens we aan het koken konden beginnen waren alle twijfels, voor zover die er waren, van de baan. De chef vertrouwde ons zijn keuken toe en onze enthousiaste apothekers werden in 4 groepjes verdeeld om elk een gang van het menu te bereiden.
Jong KOVAG We ontdekten ingrediënten waarvan we nog nooit gehoord hadden (vb. seitan, arrowroot, agavestroop,…). Deze heerlijke menu werd zeer smakelijk opgegeten, uiteraard met bijhorende speciale natuurlijke drankjes. Iedereen was achteraf verbaasd hoe lekker de vegetarische keuken kan zijn. Wij zien een tweede kookles onmiddellijk zitten. Deze activiteit viel dan ook zeer in de smaak. Foto’s zijn te bezichtigen op de KOVAG website. VL/EM
Het menu bestond uit: Aperitief: Vlierbloesem met muskaatwijn en cassis Hapjes: Lepeltje met hummus en geroosterde paprika Bruchetta met tapenade van groene olijven *********************** Voorgerecht: Groententaartje met pompoen, broccoli en pijnboompitten met slaatje van witte kool en paprika *********************** Hoofdgerecht: Volkorenpasta met romige saus van walnoten en portobello, krokantjes van seitan met roze peper en slaatje met mosterddressing ************************ Dessert: Citroen-maanzaadcake met rood fruit
10
KOVAG-berichten 10/2009
Deze KOVAG-berichten kwamen tot stand dankzij de structurele sponsoring van:
Tel 09 233 90 04 E-mail:
[email protected] www.officinall.be
Software op maat voor uw apotheek
U kan de meeste berichten eveneens terugvinden op www.kovag.be. Er is meer: de “hot-items” worden u reeds aangeboden op de dag zelf! Breng af en toe eens een bezoekje aan de KOVAG-website.
KOVAG-berichten 10/2009
11