SOCIALE ZEKERHEID & SOCIALE BIJSTAND: Een overzicht van de belangrijkste voorzieningen voor patiënten met Myotone Dystrofie

SOCIALE ZEKERHEID & SOCIALE BIJSTAND: “Een overzicht van de belangrijkste voorzieningen voor patiënten met Myotone Dystrofie.”

Koen De Coninck Hoofdmaatschappelijk Assistent UZG Coördinator Neuromusculair Referentiecentrum UZG 27/04/2013

1.INLEIDING: KADER SOCIALE ZEKERHEID EN SOCIALE BIJSTAND 1.1. Historiek 1.2. Bevoegde overheden 1.3. Beginselen, basisprincipes 1.4. (Basis)terminologie 1.4.1. Sociale zekerheid vs. Sociale bijstand 1.4.2. Stelsels 2. Ziekte- & Invaliditeitsverzekering 2.1. Bevoegdheden: algemene situering 2.2. Maximumfactuur (MAF) 2.2. Ziekt en invaliditieitsverzekering 2.3. Hulp van derden 2.4. Forfait Palliatieve zorg 3. Voorzieningen Federale Overheidsdienst Soc. Zaken 3.1. Verhoogde kinderbijslag 3.2. Inkomensvervangende tegemoetkoming 3.3. Integratietegemoetkoming 3.4. Tegemoetkoming Hulp aan Bejaarden 3.5. Bijzondere, aanvullende voorzieningen 4. Mantelzorgpremie 5. Vlaams Agentschap Personen met Handicap

1.INLEIDING: KADER SOCIALE ZEKERHEID EN SOCIALE BIJSTAND 1.1. Historiek 1.2. Bevoegde overheden 1.3. Beginselen, basisprincipes 1.4. (Basis)terminologie 1.4.1. Sociale zekerheid vs. Sociale bijstand 1.4.2. Stelsels

HISTORIEK: MEERDERE EVOLUTIES GEDURENDE 150 JAAR …

ENKELE MIJLPALEN … Eerste industriële revolutie (eind 18° - begin 19° eeuw)

Tewerkstelling in fabrieken

nieuwe sociale risico’s

Armoede als samenlevingsprobleem

structurele oplossingen

Eerste initiatieven

* Burgerlijke Godshuizen & Burelen van Weldadigheid * Maatschappijen Onderlinge bijstand (vrijwillige verzekering !) * Katholieke werkgevers > kinderbijslag (privé-initiatief) 1891: Subsidiëring mutualiteiten door overheid 1903: Eerste verplichte verzekering werknemers (zelfstandigen 1937 gezinsbijslag)

vrijwillige aansluiting !

arbeidsongevallen

HISTORIEK: MEERDERE EVOLUTIES GEDURENDE 150 JAAR … Tijdens de 2 W.O. Uitbreiding verplichte verzekeringen: vb. ook verlof, pensioen 1° Wet ifv. gewaarborgd inkomen personen met een handicap Tijdens de 2° W.O.: “Ontwerp van Overeenkomst Sociale Solidariteit” sociaal pact

Alle sociale verzekeringen voor werknemers verlicht Oprichting RMZ: centrale inning bijdragen Paritair beheer sociale zekerheid 1967: Sociaal statuut zelfstandigen Verder: Toename rol, invloed overheid Evolutie naar verzekering sociale risico’s ’97: Handvest sociaal verzekerde Staatshervormingen

bestaanszekerheid

bevoegdheden = overheden


SOCIALE ZEKERHEID: BEVOEGDE OVERHEDEN

FEDERAAL

VLAAMSE GEMEENSCHAP

? ? INKOMENSVERVANGENDE & AANVULLENDE VOORZIENINGEN

RIZIV

Arbeidsongeschiktheid Geneeskundige zorg

FOD SZ

Verhoogde KB IVT/ IT THB Bijzondere voorz.

PERSOONSGEBONDEN MATERIES

VAPH

VLAAMSE ZORGVERZ.

Zorg IMB PAB Tewerkstelling > VDAB !


BEGINSELEN, BASIPRINCIPES & TENDENSEN Verzekeringsprincipe met verplicht ! karakter Solidariteit Individuele bijdrage voor collectief systeem Tussen bevolkingsgroepen * Werkenden vs. werklozen * Gezinnen met kinderen vs. zonder kinderen *… Inkomensherverdeling Financiële bestaanszekerheid

compensatie arbeidsongeschiktheid

Levensstandaard: koppeling uitkering aan lonen Delegatie bevoegdheden federale overheid naar gemeenschappen Toekenningsvoorwaarden Niet louter medisch criteria Meer globale functionaliteit


TERMINOLOGIE: SOCIALE ZEKERHEID VS. SOCIALE BIJSTAND

Gemeenschappelijk doel = sociale bescherming 2 Systemen ~ mechanismen SOCIALE ZEKERHEID

SOCIALE BIJSTAND

Rust- & overlevingspensioenen

Leefloon

Werkloosheid

Inkomenswaarborgen bejaarden

Arbeidsongevallenverzekering

Gewaarborgde gezinsbijslag

Beroepsziekteverzekering

Tegemoetkomingen personen

met een handicap Gezinsbijslag Verzekering geneeskundige

verzorging & uitkeringen Jaarlijkse vakantie

TERMINOLOGIE: “STELSELS”

WERKNEMERS

ZELFSTANDIGEN

AMBTENAREN

Arbeiders

Helper

Plaatselijke & Prov. Ovh.

Bedienden

Meewerkende echtg.

Overige

2. Ziekte- & Invaliditeitsverzekering 2.1. Bevoegdheden: algemene situering 2.2. Maximumfactuur 2.3. Ziekte- & Invaliditeitsverzekering (ZIV) 2.3. Hulp van derden 2.4. Forfait Palliatieve zorg

ZIEKTE- & INVALIDITEITSVERZEKERING (ZIV): DOMEINEN

Terugbetaling geneeskundige verstrekkingen ngl.: Aard verstrekking

nomenclatuur

Statuut verzekerde Zorgverlener al dan niet geconventioneerd

INDIEN NIET VOLLEDIG = REMGELD Arbeidsongeschiktheid ~ invaliditeit Diverse (cfr. infra)


ZIV: MAXIMUMFACTUUR

Bescherming tegen hoog oplopende ziektekosten (remgelden) bij

langdurige of ernstige ziekte Hoe? plafonnering remgelden = van zodra kosten vooropgesteld plafond

bereiken, integrale terugbetaling kosten ziekenfonds Welke ziektekosten? Erelonen artsen, kinesitherapeuten, verpleegkundigen, … Technische prestaties: chirurgische ingrepen, beeldvorming Noodzakelijke geneesmiddelen Hospitalisatiekosten Enterale voeding via sonde of stoma jongeren < 19 j. …

ZIV: MAXIMUMFACTUUR Sociale MAF Wie ? OMNIO-statuut, verhoogde tegemoetkoming ziekenfonds Remgeld 450 € = volledige terugbetaling Inkomens MAF Gezinsinkomen Remgeld max. variërend tussen: * 450 € vs. 350 € voor gezin wv. 1 lid met chronische ziektekosten * 1.800 € vs. 1.700 € voor gezin wv. 1 lid met chronische ziektek. MAF ter bescherming van kinderen met verhoogde kinderbijslag Remgeld 450 € = volledige terugbetaling MAF zorgbehoevenden Wie? Cfr. erkenning als chronisch zieke, afhankelijke personen MAF op basis van eigen inkomen ipv. gezinsinkomen

vlugger plafond


ZIV: ARBEIDSONGESCHIKTHEID (66%) Gewaarborgd loon = loon werkgever bij aanvang arbeidsongeschiktheid

Stelsel: bediende 30 d. vs. arbeider 7 d. + gedeelte tot 30° d. Gezinslast Andere: bv. proefperiode

Aangifte ongeschiktheid bij de adviserend geneesheer (getuigschrift)

1° Jaar = primaire arbeidsongeschiktheid

Werknemers = 60% brutoloon (begrensd tot 77,41 euro/dag) Zelfstandigen = bedrag / dag * met gezinslast = 52,43 € * alleenstaand

= 40,30 €

* samenwonend = 32,73 €

ZIV: ARBEIDSONGESCHIKTHEID (66%)

Regeling vanaf 2° jaar arbeidsongeschiktheid = invaliditeit

Werknemers = ngl. & gezinslast + 6- dagen week !

Gezinslast = 65% laatste bruto-loon Alleenstaand = 55% laatste bruto-loon Samenwonend = 40% laatste bruto-loon Zelfstandigen = ngl. Gezinslast & al dan niet stop activiteit

ZONDER STOPZETTING

MET STOPZETTING

* Gezinslast =

52,43 €

Gezinslast=

53,32 €

* Alleenstaand =

40,30 €

Alleenstaand=

42,67 €

* Samenwonend =

32,73 €

Samenwonend= 36,59 €


GENEESKUNDIGE VERZORGING: HULP VAN DERDEN

Wie ? Personen met ziekte- of invaliditeitsuitkering Uitz.: * Hospitalisatie + 2 maanden of andere residentiële zorg * Gevangenschap, internering Min. 11 ptn. zelfredzaamheidsschaal (M.B.)

Bedrag = 16,91€/d.


FORFAIT PALLIATIEVE ZORG Principe

Tussenkomst kosten, noodzakelijk thuiszorg palliatieve patiënten * Medicatie * Verzorgingsmateriaal * Hulpmiddelen Palliatieve fase = levensverwachting max. 3 maanden Aanvraag via huisarts

melding medisch adviseur dat pt. voldoet

aan modaliteiten Bijstand via ziekteverzekering: 2 X forfait = 638,29 € ‘Afgeleide rechten’

Integrale terugbetaling huisbezoeken HA, thuisverpleging & kine 4 Overlegmomenten in kader van ‘geïntegreerd thuiszorgoverleg’

3. Voorzieningen Federale Overheidsdienst Soc. Zaken 3.1. Verhoogde kinderbijslag 3.2. Inkomensvervangende tegemoetkoming 3.3. Integratietegemoetkoming 3.4. Tegmoetkoming Hulp aan Bejaarden 3.5. Bijzondere, aanvullende voorzieningen

FOD SZ: VERHOOGDE KINDERBIJSLAG “OUD STELSEL”

Wie ? Kinderen, jongeren geboren voor 01/01/93 (uitdovend) Criteria

Medische en/of mentale beperkingen

66% invaliditeit

(OBSI- schaal) Redzaamheid vs. kind, jongere = leeftijd zonder aandoening Bedragen

Categorie 1 = 0 tot 3 punten = 406,16 euro Categorie 2 = 4 tot 6 punten = 444,59 euro Categorie 3 = 7 tot 9 punten = 475,27 euro Kritiek: ongenuanceerd, anti-therapeutisch effect, …

FOD SZ: VERHOOGDE KINDERBIJSLAG “NIEUW STELSEL” Kinderen geboren na 01/01/93 = “nieuw” stelsel Uitgangspunt, een meer genuanceerde evaluatie:

Criteria = niet meer louter medische ~ mentale beperkingen & ‘functionaliteit’

belang van de globale leefwereld van het kind

Beloning inspanningen revalidatie en integratie Stop ‘alles-of-niets’ effect: cfr. grens 66% Evaluatiecriteria

Pijler I = functionele ongeschiktheid Pijler II = activiteit en participatie van het kind of weerslag op: * leren ~ opleiding * communicatie * mobiliteit * zelfzorg Pijler III = familiale belasting

FOD SZ: VERHOOGDE KINDERBIJSLAG “NIEUW STELSEL”

Maximaal aantal punten PI=6

PII=12

PIII= 9 x 2= 18

FOD SZ: VERHOOGDE KINDERBIJSLAG “NIEUW STELSEL”

Bedragen:

< 6 punten & minstens 4 punten op pijler 1:

79,17 €

6-8 punten en geen 4 punten op pijler 1:

105,44 €

6-8 punten en min. 4 punten op pijler 1:

406,16 €

9-11 punten en geen 4 punten op pijler 1:

246,05 €

6-11 punten en min. 4 punten op pijler 1:

406,16 €

12-14 punten:

406,16 €

15-17 punten:

461,83 €

18-20 punten:

494,81 €

+ 20 punten:

527,80 €

FOD SZ: VERHOOGDE KINDERBIJSLAG - AANVRAAG ?

OUDERS/ WETTELIJK VTW. Aanvraag med. vaststelling Medische vragenlijst Medisch-sociale schaal

KAS VOOR KINDERSIJSLAG

FOD SOCIALE ZAKEN

Medisch onderzoek

Administratieve beslissing

Med. beslissing

OPMERKING: VERHOOGDE KINDERBIJSLAG VOOR KINDEREN VAN ARBEIDSONGESCHIKTE WERKNEMERS & ZELFSTANDIGEN Modaliteiten:

Arbeidsongeschiktheid ingevolge chronische ziekte of handicap Duur arbeidsongeschiktheid? * Vanaf de 1° maand = personen met integratietegmoetkoming min. cat. II * Andere = vanaf de 7° maand arbeidsongeschiktheid Inkomensvoorwaarden: bedrag inkomsten uit arbeid (partner, toegelaten activiteit) & vervangingsinkomsten mag voorgopgesteld plafond niet overschrijden Aanvraag = automatisch, zoniet kas voorkinderbijslag


FOD SZ: INKOMENSVERVANGENDE TEGEMOETKOMING Uitgangspunt Daling vermogen om inkomen te verwerven uit reguliere arbeid Daling = minimaal 2/3 in vergelijking met “valide” persoon Bedrag = afhankelijk van gezinssssituatie Cat. A:

cat. B of C

Cat. B:

543,49 €/maand 786,00 €/maand

* Alleenstaanden * Opname voorziening + 3 m. *

Cat. C

Cat. C: * Huishouden vormen * Gerechtigde + kinderen ten laste

1.068,98 €/maand


FOD SZ: INTEGRATIETEGEMOETKOMING Uitgangspunt

Tegemoetkoming in extra kosten tgv. verminderde zelfredzaamheid Sociale integratie 6 Parameters

Verplaatsing Bereiden van maaltijden Persoonlijke hygiëne Onderhoud van de woning Toezicht Communicatie en sociaal contact

Scores = afhankelijk van extra-inspanning, moeilijkheden of gebruik

0 1 2 3

hulpmiddelen bij uitvoering ptn. = onafhankelijke uitvoering pt. = beperkte noodzaak ptn. = grote noodzaak ptn. = onmogelijk zonder hulp van derden, opvang, aangepaste omgeving

FOD SZ: INTEGRATIETEGEMOETKOMING

Bedragen integretatietegemoetkoming Cat. 1 = 7-8 punten

1.148,76 €/jaar

Cat. 2 = 9-11 punten

3.914,53 €/jaar


6.254,92 €/jaar


9.112,63 €/jaar


10.337,70 €/jaar


FOD SZ: TEGEMOETKOMING HULP AAN BEJAARDEN

Principe = cfr. integratietegemoetkoming maar voor personen ouder dan 65 j. Bedragen integretatietegemoetkoming Cat. 1 = 7-8 punten

981,98 €/jaar


3.747,30 €/jaar


4.556,11 €/jaar


5.364,69 €/jaar


6.598,77 €/jaar

Opm.: IVT/IT voor 65 j.

“Hulp aan Bejaarden” indien voordeliger

FOD SZ: GLOBALE MODALITEITEN VOOR TEGEMOETKOMINGEN

Bijstandsuitkeringen = inkomensonderzoek !

inkomensgrenzen

Residuair karakter: prioritaire uitputting van rechten op

uitkeringen krachtens andere voorzieningen

Leeftijd:

IVT & IT = min. 21 j. (aanvraag vanaf 20 j.) & voor 65 j. THB = vanaf 65 Nationaliteit: Belg of gelijkgesteld Verblijf: buitenland max. 90 d./kalenderjaar (uitz. mogelijk)

FOD SZ: AANVRAAGPROCEDURE

PERSOON HANDICAP/ WETTELIJK VTW.

Tenzij “op stukken”

Medisch onderzoek

Administratief onderzoek

Ontvangstbewijs Aanvraagformulieren Bijkomend onderzoek BURGEMEESTER (gemeentelijke adm.)

On-line

Ingevulde aanvraagform.Algemeen attest binnen 30 d.

Ontvangstbewijs Aanvraagformulieren

FOD SOCIALE ZAKEN

Administrat. beslissing

PERSOON HANDICAP/ WETTELIJK VTW.

Beroep Arbeidsrb.

FOD SZ: ATTESTEN BIJZONDERE VOORZIENINGEN Criteria

% Arbeidsongeschiktheid en/of Vermindering redzaamheid Vrijstellingen en/of verminderingen

Vermindering van personenbelasting Vermindering van onroerende voorfheffing = “grondbelasting” Successierechten Vrijstelling BTW bij aankoop wagen Vrijstelling inschrijvingstaks en verkeersbelasting Parkeerkaart Tariefvoordelen openbaar vervoer Sociaal telefoontarief … Voorzieningen specifiek ngl. mutualiteit, provincie, gemeente, ….

BIJZONDERE VOORZIENINGEN: FISCALE REGELINGEN PERSONENEBELASTING

Volwassenen * Principe = verhoging bedrag dat vrijgesteld is van belastingen - 7.070 € inkomen < 25.270 € - 6.800 € inkomen > 25.270 € * Wie = gezin met perso(o)n(en) met handicap op 1/1 aanslagjaar handicap ontstaan na 65 j. - verdienvermogen verminder met 2/3 (66%) - vermindering redzaamheid min. 9 ptn. * Financieel = extra vrijstelling van 1.440 € Kind(eren) met handicap * Principe = 2 personen ten laste * Wie = min. 66% ongeschiktheid ~ min. 4 ptn. 1° pijler (verh. kb) * Financieel = 1° kind, verhoging 1.440 € - 4° kind = 13.480 € = verder 5.150 € per kind

BIJZONDERE VOORZIENINGEN: FISCALE REGELINGEN ONROERENDE VOORHEFFING

Principe = vermindering voor gehandicapte persoon, ten laste op 1/1 aanslagjaar 2 kinderen ten laste Wie = kind(eren) 4 ptn. pijler 1 of totaal min. 6 of handicap 66% = volwassenen vaststelling handicap voor 65 j.

Financieel = forfaitair basisbedrag

= totaal: basisbedrag + [(basisbedrag * opcentiemen) + (provincie/100)]

BIJZONDERE VOORZIENINGEN: FISCALE REGELINGEN PARKEERKAART

Wie = volwassenen - handicap min. 80% ~ vermindering redzaamheid 12 ptn. - min. 2 ptn. criterium ‘verplaatsing’ - blijvende invaliditeit 50% onderste ledematen - volledige verlamming bovenste ledematen = kinderen - 6 ptn. pijler 1 bij onderzoek verhoogde kb - min 2 ptn. criterium verplaatsing Bijkomende modaliteiten = * Kaart = strikt persoonlijk * Gebruik enkel wanneer titularis vervoerd wordt

BIJZONDERE VOORZIENINGEN: FISCALE REGELINGEN

BTW AAKOOP WAGEN + VERMINDERD TARIEF BIJ ONDERHOUD (6%) + VRIJSTELLING VERKEERSBELASTING

Wie = volwassenen of inwonende kinderen (min. 3 j.) met blijvende invaliditeit 50% onderste ledematen Bijkomende modaliteiten = * Wagen voor persoonlijk ! vervoer + inschrijving op naam van persoon met handicap * Slechts 1 voertuig * Enkel personenwagen (uitz. mogelijk enkel om medische redenen) * Gebruik voertuig min. 3 jaar (behoudens overmacht)

BIJZONDERE VOORZIENINGEN: FISCALE REGELINGEN Aanvraag * Voor ! levering BTW kantoor ambtsgebied woonplaats - Technische gegevens voertuig - Attest staving invaliditeit * Aanvraag vrijstelling verkeersbelasting Regionale Directie Directe Belastingen = voorwaarde voor teruggave betaalde 6% * Terugbetaling 6% BTW kantoor - Aanvraag of bewijs vrijstelling verkeersbelasting - Originele factuur - Attest staving invaliditeit * Finaal attest 717 - Identificatie voertuig - Onderhoud & herstelling 6%

VLAAMSE ZORGVERZEKERING Principe

Tegemoetkoming in niet-medische kosten Wie? Zwaar zorgbehoevende personen thuis of in WZC, PVT * Uitzondering: personen met PAB, opname voorziening (MPI, …) Verplichte verzekering vanaf 26 j. * Bijdrage: 25 € uitz. OMNIO, verhoogde terugbetaling Aansluiting bij zorgkas Beheer:

Zorgkassen: ziekenfonds, DKV, Vlaamse Zorgkas Vlaams Zorgfonds Vlaamse Overheid

Coördinatie

10 €

VLAAMSE ZORGVERZEKERING

Aanvraag Zorgkas Formulieren * mantelzorg

registratieformulier mantelzorgers

* residentiële premie

verblijfsattest

Voorwaarde: indicatiestelling of attest waaruit zorgbehoefte blijf

Katz-schaal thuiszorg BEL- profielschaal IT / THB

= = =

min. min. min.

Tegemoetkoming = 130 € / maand

socre B 35 ptn. 15 ptn.

ziekenfonds dienst gezinszorg FOD / kas kb

VLAAMS AGENTSCHAP: DOELSTELLING

* Uitgangspunt: sociale integratie personen met een handicap * Handicap ?

Stoornis

Fysiek Psychisch Cognitief Zintuiglijk

Beperking Kangdurig Belangrijk

Bedreiging sociale integratiekansen

VLAAMS AGENTSCHAP: BEVOEGDHEDEN Individuele Materiële Bijstand Opvangvoorzieningen thuisbegeleiding (semi-)residentieel > MPI kortverblijf “focus-wonen” … Persoonlijk Assistentiebudget (PAB) Opmerking: tewerkstellingsbevorderende maatregelen > VDAB (provinciale diensten arbeidshandicapspecialisatie)

BESLUIT Huidig systeem sociale zekerheid & bijstand = verplichte verzekering waarborgen voor iedereen Basisprincipes = vatbaar voor discussie, doch degelijke basis voor minimale financiële bestaanszekerheid Complexiteit mede bepaald door staatsstructuren Voortdurend in ontwikkeling, cfr. actuele discussies

Eenheidsstatuut bedienden – arbeiders Indexmechanisme Pensioenen Vereenvoudiging ! Overheveling bevoegdheden van federaal naar gemeenschappen …

BESLUIT

DANK VOOR DE AANDACHT !!!!!

SOCIALE ZEKERHEID & SOCIALE BIJSTAND: Een overzicht van de belangrijkste voorzieningen voor patiënten met Myotone Dystrofie

Recommend Documents