Sint-Jansbergklooster Projectomschrijving We droomden van een thuisplek voor zowel vernieuwende woonvormen als educatieve en recreatieve evenementen. Het Sint-Jansbergklooster in Zelem bleek er de ideale locatie voor. Dit document beschrijft deze plek, onze missie en visie en de verschillende activiteiten die we willen laten doorgaan. We stellen de betrokken partijen voor en onze aanpak voor structuur en financiering.
23 april 2013
Over de plek ......................................................................... 4 Project .................................................................................... 8 Wie zijn de initiatiefnemers? ..................................... 13 Wie ben jij? ........................................................................ 15 Structuur en financiering ............................................ 16 Zelf mede-eigenaar worden? ..................................... 18 Contacteer ons ................................................................. 20
Algemeen S T A RT V A N E E N VE R NI E U WE N D P R OJ E C T Van wensen komen dromen. Van dromen komen beslissingen. En plots is een droom realiteit... We droomden van een prachtig domein waar zowel vernieuwende woonvormen als educatieve en recreatieve evenementen een thuis vinden. Zelem, deelgemeente van stad Halen, kwam al meerder malen op ons pad tot plots het Sint-Jansbergklooster opdook in ons vizier. Vanaf het eerste bezoek een voltreffer! Zowel het domein, de gebouwen, de omgeving als de eigenaar raakten ons hart. Inmiddels leerden we deze plek kennen als een bijzonder waardevol domein met een prachtige geschiedenis en een nog onuitgesproken potentieel voor de toekomst. Ons buikgevoel gaf een duidelijke ‘ja’. Na advies uit verschillende hoeken werd ons vertrouwen in de realisatie van dit project steeds groter. In volle overtuiging van het potentieel van deze plek namen we de beslissing: we gaan ervoor! Het wordt de eerste van vele bijzondere zomers. En niet enkel voor ons. Dit is een project voor en door de gemeenschap. Een project waar we ook jou wensen bij te betrekken. Wees welkom en laat je onderdompelen in deze projectvoorstelling van het SintJansbergklooster. We wensen je een inspirerend lectuur die je laat proeven van een mooie, naderende toekomst.
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 2
MISSIE Het Sint-Jansbergklooster als ‘brug naar een nieuwe Aarde’ We wensen een brug te slaan naar een samenleving waar mens en natuur in respect en in verbinding leven, naar een samenleving waar de oorspronkelijke betekenis van de term ‘welvaartseconomie’ echt tot zijn recht komt. De betekenis van ‘economie’ verwijst naar het handelen van de mens om in zijn behoeften te voorzien. ‘Welvaart’ staat voor de mate waarin de behoeften met de beschikbare middelen kunnen worden bevredigd. Vandaag wordt dit bepaald door het BNP – m.a.w. een geldkwestie. Wij wensen een brug te slaan naar een samenleving die zijn welvaartsbepaling baseert op welzijn: het geluk en de gezondheid van de mens en de omgeving waarin hij leeft. We maken deel uit van een steeds groeiende groep pioniers die binnen bepaalde levensaspecten vernieuwing tot stand brengen, lokaal en globaal. De wereld waarin we leven ondergaat momenteel een maatschappelijk veranderingsproces van een oud naar een nieuw evenwicht, waarbij veranderingen optreden in structuren, cultuur en werk- en leefwijzen. We zien vooral de kracht in de bottom-up benadering, gestuurd door de lokale en actief betrokken bevolking.
VISIE Het project omvat een combinatie van wonen in een dragende gemeenschap en een platform voor projecten rond duurzaamheid en persoonlijke ontwikkeling. Via ons landbouwproject, onze woon- en leefwijze, ons educatief en feestelijk aanbod voor particulieren, bedrijven en organisaties bieden we anderen de kans om samen met ons deze inspirerende verandering mee te maken en zo samen een nieuwe Aarde te creëren. Verderop in dit dossier vind je meer uitleg over deze activiteiten. We voelen ons sterk geïnspireerd door de principes van permacultuur. Hoewel permacultuur als een praktisch ontwerpsysteem voor huis en tuin werd ontwikkeld, is het meer en meer een ‘ethisch’ systeem geworden. Het is een levensfilosofie van samenwerking tussen alle levende wezens en elementen, waarvan de mens er ook een is. Voedsel, bodem, water, energie, huisvesting en sociale en financiële structuren zijn de belangrijkste werkterreinen.
Imagine there's no heaven It's easy if you try No hell below us Above us only sky Imagine all the people living for today Imagine there's no countries It isn't hard to do Nothing to kill or die for And no religion too Imagine all the people living life in peace You, you may say I'm a dreamer, but I'm not the only one I hope some day you'll join us And the world will be as one - John Lennon
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 3
Over de plek O P P E R V LAK T E E N I N DE L I NG VA N HE T D OM E I N
Het hele domein is ommuurd door de originele kloostermuur uit de middeleeuwen en beslaat 4,2ha.
Hiervan is 2 ha sinds de 19e eeuw ingericht als landschapspark. Iets meer dan 1ha is afzonderlijk ommuurd en beslaat de boomgaard en een weide. De resterende ruimte gaat naar de gebouwen en de ruime parking vooraan.
In zijn huidige indeling herbergt het klooster 3 500 m2 bewoonbare oppervlakte.
De benedenverdiepingen zijn alle ingericht als lokalen voor feesten en evenementen: De “Kartuizerzaal” als eetcafé van 170 m2, drie statige salons van samen 125 m2, een polyvalente feestzaal van 200 m2 met een heerlijke dansparketvloer, een bodega, industriële keuken bij de feestzaal en bij het eetcafé, sanitaire ruimtes, dienstruimtes en bureau Op de verdieping van de twee hoofdvleugels zijn er 4 gigantische woonunits ingericht en in gebruik (85 m2 tot 240 m2). Daarnaast nog enkele ongebruikte ruimtes, zoals een schitterende zolder die smeekt om ingericht en in gebruik genomen te worden. De verdiepingen van de bijbouw zijn in gebruik als kunst-atelier en galerij (120 m2).
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 4
H I S T O RI E K VA N HE T S I N T - J A NS BE RG K LO OS T ER Tijdens haar bijna zeven eeuwen durende bestaan, onderging het Sint-Jansbergklooster talloze transformaties: 1329 – 1796
De kartuizers en hun klooster te Zelem
1798 – 1919
Transformatie tot kasteelklooster
1919 – 1928
Vakschool en internaat
1928 – 1993
Dominicanessen brengen de gewijde stilte terug
1994 – 2012
Nv De Kartuizer organiseert er evenementen, seminaries en feesten
2012 – . . . . Een mooie toekomst ligt voor ons open De orde der Kartuizers stichtte het klooster in 1329. De heer van Diest gaf hen hiervoor de nodige gronden en gelden. In de goddelijke omgeving van de Sint-Jansberg vonden de kartuizers een evenwicht tussen studie, lectuur en handenarbeid. De Kartuizers verbleven er in gewijde stilte tot 1796, wanneer ze in de naweeën van de Franse revolutie worden verjaagd. In 1798 begint het tijdperk der baronnen. Verschillende adellijke eigenaars verbouwen het klooster tot een kasteelklooster en riant buitenverblijf: “Chateau Mont Saint-Jean”. Gedurende iets meer dan een eeuw is het domein een thuis voor rijke adellijke feesten. In het interbellum (1919-1928) wordt het klooster uitgebaat als vakschool en internaat. Van 1928 tot 1993 bewonen zusters Dominicanessen de kloostergebouwen en beheren het domein. De gewijde stilte krijgt opnieuw zijn intrede. Ook het interieur wordt in die zin aangepast.
Huidige activiteiten Na een jaar leegstand werd het klooster in 1994 gekocht door NV De Kartuizer, onder leiding van professionele feestenbouwer Luk Matthijs. Hij herstelt het complex in zijn oude glorie, brengt het op het niveau van de hedendaagse noden maar bewaart hierin de authenticiteit. De plek blijft vaste bewoning herbergen en wordt een thuis voor evenementen, seminaries en (huwelijks)feesten.
T ROE VE N V AN D E ZE P LE K Als belangrijkste erfgoed in het dorp wordt het Sint-Jansbergklooster terecht de trots van Zelem genoemd. Zijn geschiedenis, het gebouw, de natuur, de rust en de mooie 14e-eeuwse kapel zijn bijzonder waardevol. Het domein is gelegen te midden van honderden hectare groen. Idyllische fietsroutes en wandelpaden doorkruisen de beboste omgeving. De Demer, het Zwarte Water en de Zwarte Beek stromen vlakbij, deze laatste geflankeerd door Vlaanderens grootste natuurgebied. Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 5
Bomen van honderden jaren oud sieren het park binnen de muren van het domein. Rode beuken, prachtige platanen, zelfs een sequoia staat er te pronken. Behalve voor de mensen blijkt dit in de stille en nachtelijke uren ook een genietende plek voor vossen en reetjes die de oversteek maken vanuit een naburig bos. De kapel, die ooit een kapittelzaal van het Kartuizerklooster was, wordt momenteel gebruikt voor trouwplechtigheden, dopen en klassieke concerten. Voorbijgangers gebruiken deze 14e-eeuwse kapel ook als rust- of gebedsplek. De vzw Vrienden van St. Jansbergklooster draagt bij aan het bewaren van de historische waarde. De vzw is lid van VCM (contactgoed voor erfgoedvereniging) en is vertegenwoordigd in het bestuur van Cartusiana, een netwerk van kartuizerskenners. In 2007 haalde het klooster een finaleplaats in de Monumentenstrijd op Canvas. De gebouwen kennen grote en kleinere ruimtes in authentieke sfeer uitgesproken zalen voor bedrijfsevents, trouwfeesten en andere educatieve en feestelijke gelegenheden. De verdiepingen werden omgetoverd tot ruime woongelegenheden. Het domein biedt alle mogelijkheden voor de activiteiten die we er met ons project willen ontplooien en is instapklaar.
S T A AT V A N DE G E B OU WE N Het schattingsverslag van gerenommeerd adviseur Stadim beschrijft de staat van de gebouwen als ‘zeer goed’. Een wandeling doorheen de professionele ruimtes – gerestaureerd in authentieke sfeer – bevestigt dit. De basisstructuur lijkt onverwoestbaar, de kelders zijn droog, er is centrale verwarming en dubbel glas. De wooneenheden zijn verbouwd met kwalitatieve materialen en waar mogelijk werden de authentieke vloeren, trappen en andere bouwmaterialen bewaard en gerestaureerd. Je snuift de netheid op via de geur van de bijenwas waarmee de parketvloeren geboend worden. Voor de kapel, die een opknapbeurt kan gebruiken, bestaat een restauratieplan dat voor 80% gesubsidieerd wordt.
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 6
L O C AT I E Zelem ligt op de kruising van drie provincies: Vlaams-Brabant, Limburg en Antwerpen en kan dus gemakkelijk publiek uit deze drie provincies aanspreken. Het is een glooiende, landelijke omgeving waar de dorpsrust en –sfeer nog hoogtij viert. Het cultuurlandschap wordt doorspekt met bossen en natuurgebieden. Vlaanderen grootste natuurgebied, langs de vallei van de Zwarte Beek, reikt tot hier. Het Sint-Jansbergklooster is opgetrokken op een berg van ijzerzandsteen. Deze steen werd ook vlakbij gewonnen voor de bouw van het historisch erfgoed in de omgeving van Diest. Daarop ligt echter een vruchtbare laag waar het park, de boomgaard en de toekomstige moestuin zich te goed aan kunnen doen. De 30 ha weilanden en akkers ten zuiden en oosten van het domein zijn eigendom van het Agentschap voor Natuur en Bos en blijven gegarandeerd authentieke natuur.
Fietsroutes en wandelpaden De omgeving biedt een uitgebreid netwerk aan fietsroutes en wandelpaden. Het domein ligt tussen fietsknooppunten 314 en 315. Bewegwijzerde wandelroutes in en langs de nabijgelegen natuurgebieden vormen een goede aansluiting naar het klooster.
Bereikbaarheid Het Sint-Jansbergklooster ligt op slechts 2 minuten van de afrit Halen op de E314, vlakbij de verkeerswisselaar met de E313. Ook al is de snelweg vlakbij, het natuurgebied op de SintJansberg doet dienst als geluidsbuffer. Het treinstation Diest ligt op 5 km van het Sint-Jansbergklooster. Het domein is op wandelafstand van de bushaltes van buslijn nr. 22 (Diest station-Halen) en buslijn nr. 92 (Diest station-Heusden). Vlakbij de ingang is een halte van belbus 735 (Herk-destad). We onderzoeken verdere mogelijkheden om het klooster nog bereikbaarder te maken met openbaar vervoer en fiets. Bv.
Fietspad verlengen
Deelauto / shuttle naar het station van Diest
Deelfietsen (NMBS Blue Bikes?) aan het station van Diest
Er komt een tweede ingang aan het domein vanuit het natuurgebied ten zuiden van het klooster, dus een nieuwe toegang voor fietsers en wandelaars.
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 7
Project A C C OM O DAT I E Eetcafé Met abdijbieren, het heerlijke zelfgebrouwen Sint-Jansbier op vat (blond en donker!), fruitsappen met biologisch gekweekt fruit uit de St-Jansbergtuinen en een vermelding tussen de “100 Beste cafés van België” hebben we hier zeker een grote troef in handen! Stoofvlees doordrenkt van ons eigen bier, een vegetarische Kartuizerschotel, een kleurrijk slaatje met eetbare bloemen uit eigen tuin en zelfgebakken taart staan alvast op de kaart! Het klooster is gelegen langs een fietsroute. Vaste stamgasten – zowel jong als oud – nestelen zich in de winter bij het houtkacheltje of genieten bij zomerweer op het terras, terwijl de kinderen op het grasveld en tussen de bomen hun hartje kunnen ophalen. Een tafel met twee stoeltjes voor een rustig ‘onder onsje’ op zondagmiddag. Of liever een plaatsje aan de lange tafel? Deze biedt ruimte voor ontmoeting met bewoners, omwonenden, cursisten of andere bezoekers.
Bed & Breakfast Een aantal lichte, ruime kamers langs het grote park worden omgetoverd tot comfortabele kamers met eigen sanitair. De gasten kunnen ontbijten in de prachtige salons, dicht bij de kapel.
Hoevetoerisme Met onze unieke permacultuurtuin die vanaf zomer 2013 voor voedselproductie zorgt, bieden we een vernieuwende trekpleister voor hoevetoerisme. Naast het biodiverse aanbod van eetbare planten, bloemen en kruiden biedt de tuin ook plaats voor kleinvee en kippen. Het kindvriendelijke hangbuikvarken zorgt voor verwerking van de voedselresten die niet thuishoren in de compost.
Overnachtingsplek voor cursisten en deelnemers aan onze events Naast enkele ruime B&B kamers, bieden we eenvoudige overnachtingsmogelijkheid met privacy voor 20 cursisten en deelnemers aan events die meerdere dagen op het domein verblijven.
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 8
Permanente bewoning op het klooster Het klooster met zijn 3 instapklare wooneenheden leent zich perfect tot co-housing. Op dit moment zijn er 2 wooneenheden voor gezinnen (beide al ingenomen) en 1 wooneenheid als gemeenschapshuis (nog enkele kamers vrij). In totaal verwelkomen we 12 tot 20 bewoners. Nog ongebruikte ruimtes worden in de toekomst mogelijk verbouwd en ingericht tot 2 extra wooneenheden. Cohousing is een vorm van wonen waarbij je naast je eigen privé huis met eigen badkamer en keuken ook nog beschikt over een gemeenschappelijke tuin en ruimte. In die ruimte wordt af en toe samen gekookt, is er een speelruimte voor de kinderen, ontspanningsruimte, logeerkamer, enz, … In een gemeenschapshuis leven de bewoners hechter samen: je slaapkamer is privé, de andere ruimtes (badkamer, keuken, woonkamer, bureau) deel je met de bewoners.
A C T I VI T E I T E N , C U R S U S S E N E N E VE NE M E NT E N Aanbod voor particulieren:
Vorming en events voor persoonlijke ontwikkeling en duurzaamheid (o.a. thuisplek voor vzw YOU – www.bouwjemee.be) Culturele en muzikale evenementen en dansavonden Ceremoniële begeleiding en feesten bij belangrijke overgangsfasen in het leven zoals geboorte, communie en huwelijk, overlijden. Rituele feesten bij overgangsfasen in de natuur zoals midwinter, midzomer, meiboomplanting, geïnspireerd door onze oorspronkelijke cultuur Tentoonstellingen Themadagen Netwerk evenementen Creatieve/artistieke workshops
Aanbod voor bedrijven en organisaties:
Trainingen, seminaries en workshops Teambuilding events Participatieve & netwerk-evenementen Vergaderruimtes Feestelijke evenementen uit het succesvolle aanbod dat de huidige uitbater blijft verderzetten (www.sintjansberg.be)
Open aanbod voor bewoners en buurtbewoners
CSA-permacultuur groententuin (zie verderop) Ontmoetingsplek voor samenzijn Rust- en ontspanningsplek
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 9
B I O L AN D BO U W Historisch gezien is landbouw steeds een belangrijke pijler geweest in en rond het klooster. Wist je dat de Kartuizers vegetariërs waren? Een lekkere wijngaardslak konden ze echter niet versmaden! Deze vind je trouwens nog steeds in groten getale bij de kloostermuur naast de akkers. Het domein omvat een ommuurde tuin van 1ha die 700 jaar geleden al door de Kartuizers werd bewerkt om zichzelf te voorzien van voedsel. Nu staat er een aanplanting kleinfruit, een recent aangeplante hoogstamboomgaard en een ponyweide. Deze plek bouwen we verder uit tot onze groentetuin. Op een kaart van 1602 zien we reeds een grote en kleine wijngaard rondom de kloostermuren. Het Agentschap voor Natuur en Bos, dat eigenaar is van de aanpalende 30ha landbouwgrond, wil dit historische aspect in ere herstellen. Het Agentschap start dit jaar nog met de aanplanting van een nieuwe, biologische wijngaard van zestig wijnstokken en een hoogstamboomgaard.
Biolandbouw onder de vorm van permacultuur De term permacultuur is afgeleid van het Australische woord permaculture – een samentrekking van “permanent” en “(agri)culture”. Permacultuur is een ontwerpsysteem, waarmee je een functioneel ecosysteem ontwerpt met de sterkte en de veerkracht van een natuurlijk ecosysteem. Een ecosysteem dat de mens in al zijn behoeften voorziet in samenwerking met de natuur. Het doel van permacultuur is samenwerking tussen de mens en de natuur, gebaseerd op een langetermijnvisie. Permacultuur heeft na een succesvolle start in Australië en Amerika zijn intrede gedaan in Europa en kent vooral succes via kleine projecten in de derde wereld. In Nederland en België bestaan momenteel een honderdtal permacultuurprojecten en duizenden privétuinen die met permacultuurprincipes beheerd worden.
CSA-project - Community Supported/Shared Agriculture Landbouw in samenwerking met of gedragen door de samenleving. CSA is een vernieuwend landbouwconcept waarbij de boer en de consumenten/leden de handen in elkaar slaan. De leden betalen een vaste jaarlijkse bijdrage en de boer teelt in ruil een ruim assortiment seizoensgroenten en -fruit. De leden hebben inspraak in het teeltplan en de bedrijfsvoering en krijgen bovendien inzage in de boekhouding. Er ontstaat dus een wederzijdse verantwoordelijkheid waarbij de boer tracht een zo goed mogelijke oogst te realiseren en de leden voor een eerlijk loon zorgen. Leden kunnen een wekelijks groentenpakket afhalen of via een zelfpluksysteem hun aandeel in de oogst verwerven. Het hele gezin is steeds welkom voor medewerking tijdens de drukste werkdagen. Een gezellig zaai- en oogstfeest brengt op een mooie lente- en zomerdag de hele gemeenschap samen! Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 10
A LG E M E E N HE DE N
Complementair waarderingssysteem
Sociale economie
Sinds de invoering van de monetaire munt wordt zowat elke handel of uitwisseling van materiaal, kennis of diensten vergoed met geld.
Naast een focus op lokale economie wensen we ons ook voor de sociale economie in te zetten. Het biolandbouwproject leent zich bv. uitstekend om deels als zorgboerderij te fungeren.
Binnen de transitie naar een nieuwe samenleving verwelkomen we graag de mogelijkheden om interne uitwisseling tussen de bewoners en de samenwerkingsverbanden met anderen te vergoeden via een complementair waarderingssysteem, denk bijvoorbeeld aan LETS, RES of Dadelen.
We verwelkomen ook lokale of internationale vrijwilligers die een tijd bij ons willen verblijven om ervaring op te doen, om te herbronnen of gewoon voor een lange “werkvakantie”.
S T AP VO O R S T AP VE R WE ZE N LI J K I NG VA N DE ZE D RO OM Het is een hele uitdaging om al voorgaande initiatieven in één jaar op te starten. Bovendien vraagt de financiële realiteit dat we het eerste jaar al bepaalde inkomsten verzamelen. Dus hebben we er voor gekozen om de huidige activiteiten op het Sint-Jansbergklooster in eerste instantie verder te zetten en stilaan de overgang te maken naar onze insteek. Dit laat ons toe om het eerste jaar van uitbating al zekere inkomsten te genieten. Bovendien engageert de huidige eigenaar zich om ons in een overgangsperiode te begeleiden bij de uitbating van het klooster. Dit aanbod aanvaarden we in dank. Zo krijgen we meteen een jumpstart bij de overname! We spreiden de investeringen voor verbouwing en inrichting over verschillende jaren. In het financieel plan houden we ook rekening met opstarttijd eer nieuwe activiteiten helemaal succesvol worden.
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 11
Jaar 1 – Opstart Naast de overname van de huidige activiteiten (de kalender voor 2013 vult zich stilaan met feesten en evenementen vanuit de huidige uitbating) voorzien we minstens volgende opstartende activiteiten:
Het domein en aanpak voor het beheer leren kennen. De organisatie van de huidige activiteiten onder de knie krijgen Keuken van het eetcafé opnieuw inrichten na de renovatie van de toren. Opening van het eetcafé (6 dagen op 7) Eerste aanleg van de permacultuurtuin zodat we in 2013 van een eerste oogst kunnen genieten voor eigen gebruik. Inrichting van enkele onbenutte ruimtes tot kamers voor logies (bed&breakfast en voor cursusdeelnemers). Dit laat ons toe om vanaf het volgende seizoen meerdaagse cursussen en seminaries in te richten waarbij de deelnemers in de sfeer van het domein kunnen verblijven. Programma uitwerken voor particulieren en bedrijven/organisaties met een deel van bovenstaande opsomming aan activiteiten. Ons kenbaar maken bij het publiek met dit nieuwe aanbod en er plaats voor maken op de kalender. Bewoning in de huidige vier woonunits. Samenwerking opstarten en mogelijkheden onderzoeken met overheden, verenigingen en het lokale leven in Zelem en omringende gemeenten.
Jaar 2 – Verdere uitbouw
Inrichting van atelierruimte voor workshops Inrichting van “zachte” cursusruimte Verbeterings- en vernieuwingswerken aan het eetcafé, sanitair, meubilair, … Uitbouw van de permacultuurtuin en opstart CSA-project Verdere uitbouw en vermarkting van de programma’s naar particulieren en bedrijven/organisaties
Verdere jaren
Renovatie kapel, in meerdere fases gespreid over meerdere jaren (mogelijks vroegere start indien noodzakelijke stabiliteitswerken zich opdringen). Consolidatie van een aantal vaste elementen in de programmatie. Ruimte maken voor initiatieven die vanuit de bredere gemeenschap komen om op het Sint-Jansbergklooster plaats te vinden. Panta rei: “Alles beweegt”. Ook dit project zal blijven evolueren. Sommige activiteiten verdwijnen, nieuwe initiatieven starten op, bewoners en coöperanten komen en gaan… Deze dynamiek is een essentieel onderdeel van onze visie voor dit project.
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 12
Wie zijn de initiatiefnemers? A N NE E NG E LE N Ik ben Anne Engelen, 44 en moeder van Thomas en Liesbeth. Meer dan 20 jaar had ik mijn eigen interieurzaak. Door nieuwe wegen in te slaan ben ik letterlijk en figuurlijk op het pad van het Sint Jansbergklooster aangekomen. Het was liefde op het eerste zicht, dit was mijn plek. Jaren ben ik bezig geweest met schoonheid, interieur en goed leven. Dit nieuwe hoofdstuk zal een combinatie van alles zijn. De uitbating van het eetcafé en B&B. Schoonheid en interieur van de gebouwen en omgeving. Het goede leven, eten, drinken en de babbels met cursisten, wandelaars, fietsers, gasten, bewoners, ...
G RE E T L U Y P AER T Ik ben dochter van een zelfstandig gezin uit Opwijk - anno 1974. In 2002 richtte ik bvba Juvenesco op, een centrum voor gezond en bewust leven. Daarnaast ben ik sinds 2002 ook docent en auteur in het werkveld persoonlijke en duurzame ontwikkeling. Na me een jaar te verdiepen in ‘duurzaamheid’ in Californië, richtte ik in 2007 vzw YOU op om samen te bouwen aan een duurzame wereld. Mijn missie ligt in het bijdragen aan de transformatie naar een gezonde, gelukkige en duurzame wereld. In mijn leven uit deze missie zich in een constant groeiend en evoluerend levenspad en het volgen van de natuurlijke levensweg (bewuste keuzes in voeding, materiaalgebruik, activiteiten, levensvisie, opvoeding, …). In mijn professioneel leven uit deze missie zich in begeleiding tot het ontdekken en beleven van eenieders ware potentieel. Dit gebeurt via mijn boek, persoonlijke sessies, workshops, seminaries en andere events. Binnen het St-Jansbergklooster maak ik deel uit van de kerngroep. Ik draag bij aan het reilen en zeilen van het totale project. In contact met de ziel en het potentieel van dit prachtige domein gaat mijn focus naar onderzoek en ontwikkeling van het aanbod voor particulieren. Samen met mijn partner Erik Decolvenaer en ons eerste kindje bewonen we een wooneenheid binnen het St-Jansbergklooster.
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 13
J A N FRE DE R I K L É G E R Met 32 jaar ben ik de Benjamin van de bende. Ik ben opgeleid tot ingenieur computerwetenschappen en run met twee vrienden het consultancybedrijf Kapernikov. Al mijn leven lang vertoef ik graag buiten in de natuur. Nu behoud ik het evenwicht door mijn bureaujob te combineren met de rol van survivalinstructeur, specifiek gericht op kinderen. Deze passie voor de natuur uit zich ook in aandacht voor ecologie. Meer en meer besef ik dat duurzaamheid breder is dan biologie. Het gaat ook over relaties tussen mensen, de organisatie van de economie en de samenleving in zijn geheel, in verbinding met alles op onze planeet. Met ons project op het Sint-Jansbergklooster wil ik mensen een platform bieden om te groeien in zichzelf en om te leren en ervaren hoe een duurzame samenleving er uit kan zien. Mooi! Verfrissend! En gezellig genieten! Ik woon al 15 jaar in gemeenschapshuizen in Leuven en omstreken, een aantal Noorse avonturen niet meegerekend. Ik kijk er naar uit om in het Sint-Jansbergklooster opnieuw met een aantal prachtige mensen te kunnen samenwonen in het “gemeenschapshuis”.
E RI K DE C OL VE N AE R Jongste van een gezin van 5 uit Mechelen (°1968). Gepassioneerd om met mensen te werken, verandering te faciliteren, verschillen samen te brengen. Oorspronkelijk afgestudeerd als industrieel ingenieur, heb ik gedurende 14 jaar in verschillende sectoren gewerkt, voornamelijk bezig met het analyseren en efficiënter maken van bedrijfsprocessen. In m’n vrije tijd was ik erg actief binnen het verenigingsleven en nam er enkele leidinggevende functies op. M’n focus verschoof naar het innerlijke van de mens en de interacties met zijn omgeving. Via opleidingen integrale psychologie en lichaamsgerichte psychotherapie werd ik therapeut. Sinds 2005 heb ik een privé-praktijk als psychotherapeut en coach in Leuven. De focus verschuift de laatste jaren terug naar het begeleiden van mensen en processen binnen het bedrijfsleven, o.a. via TheaterOpstellingen, een krachtige werkvorm die op een snelle en beeldende manier inzicht geeft in bestaande en mogelijke dynamieken binnen een organisatie of project. Daarnaast geef ik verschillende workshops en trainingen voor persoonlijke ontwikkeling en bewustwording. In het Sint-Jansbergklooster maak ik deel uit van het kernteam, de algemene werking en het coördineren van activiteiten met de focus op bedrijven en organisaties en samenwerking met andere partners.
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 14
Wie ben jij? W E N S J I J DE E L U I T T E M AK E N V A N DI T P R OJ E C T ? Als bewoner We zijn nog op zoek naar enthousiaste bewoners van het gemeenschapshuis die zich herkennen in onze visie, het project een warm hart toedragen en een handje willen toesteken bij een van onze activiteiten.
Als medewerker – professioneel Voel je je aangetrokken om actief mee te werken aan een deel van het project? Bijvoorbeeld als permacultuurlandbouwer, voor receptie en administratie, als all-rounder, ...
Als aandeelhouder Dit is een project voor en door de gemeenschap, gedragen door een brede basis van medeeigenaars en medewerkers. Vind je dit project waardevol en spreekt het jou aan om mede aandeelhouder te zijn? Kijk dan verder op pagina 18.
W I E I S NOG A L LE M AA L BE T R OK K E N? Bezoekers, bezielers, lokale gemeenschap, lokale en internationale vrijwilligers, participanten, overheid, toeristische organisaties, bedrijven, … Een dergelijk project bevindt zich te midden in een rijk en divers netwerk van verschillende actoren die via samenwerking mekaar wederzijds ondersteunen in hun werking en de realisatie van hun missie. Stap voor stap zal het bestaande netwerk zich verder ontvouwen en ontwikkelen in het kader van de nieuwe werking op het Sint-Jansbergklooster.
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 15
Structuur en financiering J U R I D I S C HE S T R U C T U U R Een eenvoudige, coöperatieve structuur voor het geheel van bewoning en activiteiten heeft onze voorkeur. Per 1 oktober 2012 is de coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (CVBA) ‘Sint-Jansbergklooster’ opgericht, die de aandelen van de bestaande NV koopt. Een coöperatieve leunt het best aan bij de waarden van het project: veel aandeelhouders (“coöperanten”) die zich betrokken voelen bij het project of het project uit sympathie financieel willen onderbouwen.
Mede-eigenaars Aandelen Bestuur
CVBA Sint-Jansbergklooster
Aandelen
Bestuur
NV De Kartuizer
VZW Vrienden van het Sint-Jansbergklooster Erfpacht
F I NA N C I Ë LE S T R U C T U U R
Organisatie Events Zaalverhuur (feesten) + Catering Verhuur woningen
Deze aanpak betekent dat men als bewoner of als persoon/organisatie die een bepaalde activiteit uitoefent geen rechtstreeks eigendom verwerft van een woonunit of ruimte. Men koopt aandelen van de vennootschap. Een CVBA heeft als voordeel dat er flexibel onderscheid kan gemaakt worden tussen verschillende types aandelen: de waarde, rechten en verplichtingen verbonden aan elk type aandeel kan verschillen. We onderscheiden in grote lijnen volgende types:
Bezielers-aandeel De rol van de bezielers is er over te waken dat de CVBA de beschreven missie en visie blijft volgen.
Bewoners-aandeel Een bewoners-aandeel kan men alleen aankopen als vaste bewoner.
Investerings- en steun-aandelen Met dergelijk aandeel krijg je een aantal voordelen. Deze kunnen bestaan uit een korting op de activiteiten of de uitkering van een dividend.
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 16
Ook deze aandelen geven stemrecht op de Algemene Vergadering. Voor meer informatie over deze aandelen, zie verder bij “Soorten aandelen”.
A A NK OOP E N FI N A NC I E R I NG We vormen een coöperatieve vennootschap (CVBA). De aankoop van het domein geschiedt doordat de CVBA alle aandelen van de NV De Kartuizer overkoopt, zodat we het volledige eigendom en controle verwerven over de NV. Voor de financiering van de aankoop en investeringen op het domein rekenen we op een financiële inbreng van de bewoners en anderen die er activiteiten ontwikkelen en leningen of investeringen door sociale investeringsmaatschappijen. Maar nog liever zien we het project gedragen door een brede cirkel van kleine en grotere investeerders die onze visie een warm hart toedragen. Of nuchtere mensen die een deelname in historisch vastgoed in deze tijden een stabiele investering vinden en een toekomstgericht project wensen te steunen. Onze visie om het project in al zijn aspecten zoveel mogelijk lokaal of door een actieve gemeenschap te laten dragen, is immers ook voor de financiering van toepassing.
W A AR DE -C RE AT I E In een duurzaam project houden we rekening met 3 P’s: People, Planet en Profit. Of: Mensen, Planeet en financiële Winst. Elk van deze is noodzakelijk en ook het evenwicht tussen de drie elementen is cruciaal voor het langdurig overleven van een project. Door een aandeel te kopen in het Sint-Jansbergklooster, creëer je dan ook waarde op drie vlakken:
Ons doel is mensen te laten groeien op persoonlijk vlak en in relatie met elkaar. Hieraan draag je als investeerder substantieel bij.
Daarnaast willen we de planeet ook een stukje duurzamer maken: direct door in onze eigen werking keuzes te maken die goed zijn voor de toekomst van de planeet en indirect door deze interesse en kennis over te dragen op onze bezoekers. Hieraan heb je als investeerder een substantiële bijdrage.
Evenzo wensen we dat alle medewerkers en de investeerders een beloning krijgen voor hun inbreng van tijd, energie, goede raad en kapitaal.
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 17
Zelf mede-eigenaar worden? E NK E LE RE DE NE N O M T E I N VE S T E RE N
Je hebt sympathie voor onze missie en visie en wil dit mee helpen realiseren. Je investeert graag in een project waar mensen bij betrokken zijn die je persoonlijk kent en wilt steunen. Je weet graag in welke organisatie je investeert. Openheid is voor ons een sleutelwaarde. Je bent steeds welkom op het SintJansbergklooster om het project te bezoeken en er aan deel te nemen. Of je kunt van op een afstand meevolgen met de nieuwsberichten en sociale media die we uitsturen en deelnemen aan een open dag. Je vindt ons een toffe bende en hebt vertrouwen in een project dat wij opzetten. Je hebt een sterke of minder sterke band met het Sint-Jansbergklooster. Bv. als Zelemnaar ben je trots op het erfgoed in je gemeente. Als investeerder is het klooster ook een beetje van jou en je kunt medezeggenschap krijgen over zijn bestemming. (Vul hier zelf in wat jou hierin aanspreekt)
S O ORT E N AA N DE LE N We bieden verschillende mogelijkheden aan om te participeren in ons project. Naargelang de grootte van het aandeel dat je wil opnemen, krijg je van ons een vergoeding als dank voor je steun. Alle aandelen geven stemrecht op de Algemene Vergadering der Aandeelhouders. Elke aandeelhouder krijg één stem, onafhankelijk van het bedrag dat je investeert. We voorzien volgende types aandelen.
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 18
Sympathie-aandeel Nominale waarde: 400 euro. Deze waarde blijft steeds behouden, dus bij verkoop krijg je de volle 400 euro terug. Voordelen
Geeft je een korting van 10% in het eetcafé. Je wordt meter of peter van een vierkante meter (m2) van het kloosterdomein.
Steun-aandeel Nominale waarde: 5.000 euro. Deze waarde blijft steeds behouden. Voordelen
Geeft je een korting van 10% in het eetcafé. Geeft je een korting van 15% op de B&B en op de prijs van de accommodatie tijdens cursussen en workshops, of Geeft uitkering met een nog te bepalen dividend (1 à 6%, afhankelijk van de behaalde winst).
Investerings-aandeel Een investeringsaandeel kost 1.000 euro bij aanschaf, met een minimum van 10 aandelen (dus vanaf 10.000 euro). Hun verkoopwaarde wordt bepaald door de werkelijke waarde van de coöperatieve op het moment van verkoop. Voordelen
Geeft je een korting van 10% in het eetcafé. Geeft je een korting van 15% op de B&B en op de prijs van de accommodatie tijdens cursussen en workshops, en Geeft uitkering met een nog te bepalen dividend (1 à 6%, afhankelijk van de behaalde winst).
De waarde bij verkoop van dit type aandeel, wordt bepaald door de reële waarde de coöperatieve vennootschap op het moment van verkoop. Om schommelingen in de financiële basis te kunnen voorspellen en vermijden, kun je dit type aandeel pas na 2 jaar terugvragen, jaarlijks, en vooraf aan te kondigen. Voor grote investeerders kunnen we ook alternatieve voordelen bespreken, zoals het gratis gebruik van infrastructuur of hulp bij de organisatie van activiteiten.
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 19
Contacteer ons Wens je meer te weten over dit project? Contacteer ons dan via een van volgende kanalen:
Website Meer informatie vind je op onze website: http://www.sintjansbergklooster.be. Neem ook een kijkje op onze Facebookgroep en “vind ze leuk”. Dan blijf je op de hoogte van het reilen en zeilen van het project: http://fb.sintjansbergklooster.be. Onze Facebookpagina’s zijn voor iedereen toegankelijk, zelfs al heb je er zelf geen profiel.
Algemeen Algemene e-mail:
[email protected]
Neem persoonlijk contact op met een van de initiatiefnemers Jan Frederik:
[email protected] – 0473/ 73.66.83 Greet:
[email protected] – 0478/ 29.40.39 Erik:
[email protected] – 0473/ 95.04.88 Anne:
[email protected] – 0497/ 61.41.97
Meest recente versie van dit document De meest recente versie van deze projectomschrijving vind je op http://www.sintjansbergklooster.be/projectomschrijving.
Projectomschrijving Sint-Jansbergklooster – versie 23/04/2013
Pagina | 20