PUAGENR. ± a . . L ? l . . 1 : 1 . 2 j J l BEHOORT
BU ...2>.QJ.£.j.lZ£sJL
HALFJAARRAPPORTAGE 2010 BIJLAGE 5 SIGNALERINGSRAPPORTAGE JONGERENWERK
Jongerenwerk Participe Signaleringrapportage 2010
Alphen aan de Rijn Juli 2010
0
Inhoud Inleiding
blz. 2
I
Thematische trends en ontwikkelingen
blz. 3
II
Samenwerking Jongerenwerk
blz. 5
III Conclusies en aanbevelingen
blz. 6
IV Wijkoverzichten 1. Oudshoorn 2. Ridderveld 3. Zegersloot
blz. 9 blz. 9 blz. 11 blz. 16
4. Hoorn
blz. 23
5. Hoge Zijde
blz. 25
6. Lage Zijde
blz. 27
7. Kerk en Zanen
blz. 28
8. Aarlanderveen
blz. 28/29
9. Zwammerdam
blz. 28/29
Inleiding Dit is de tweede signaleringsrapportage van het Jongerenwerk. Hierin worden de trends en ontwikkelingen binnen de diverse jongerengroepen en hun subculturen beschreven. Het zijn geen wetenschappelijke gegevens. Het is informatie over en van jongeren en gaat om indrukken van de jongerenwerkers. De constateringen treft u op de eerste plaats aan per thema. Hiervoor zijn de groepen die het Jongerenwerk bereikt, in contact mee is, geanalyseerd. Het analysemodel is een beschrijving van de waarnemingen van de jongerenwerker en informatie die de groepsleden en de omgeving geven. Deze signaleringsrapportage is een vervolg op de signaleringsrapportage van december 2009. In deze rapportage staan nieuwe signalen en trends maar ook nog de trends waar we in de vorige rapportage over berichtten, maar die nog steeds actueel zijn Het Jongerenwerk is in alle wijken actief waarbij de afspraken, die in het productenboek zijn opgenomen, leidend zijn. We hebben op dit moment een goed beeld over groepen jongeren en waar ze zich bevinden. De volgende stap, waar we de komende tijd aan gaan werken, is om de activiteiten nog beter af te stemmen op de behoeften van jongeren, wat ook een bijdrage kan leveren aan de verdere ontwikkeling van het gemeentelijk beleid.
I
Thematische trends en ontwikkelingen
In 2010 heeft de prioriteit van het Jongerenwerk gelegen bij het leren kennen van zoveel mogelijk groepen in Alphen aan den Rijn. Daardoor hebben we een zeer goed beeld van alle hangplekken en welke groepen zich waar bevinden. Tegelijkertijd heeft het geleid tot een vervlakking van de kennis over bepaalde groepen. De groepen waar we wel verdieping in de contacten met de jongeren hebben gebracht, hebben we aan de hand van 'het overleg' geprioriteerd. Aantal groepen en groepsgrootte Door de redelijk strenge winter hebben we geconstateerd dat er minder groepen aanwezig waren over geheel Alphen aan den Rijn. Ook de overlastmeldingen beperkten zich tot maar een aantal groepen. Op het moment dat het mooier weer werd (april, mei) merkten we dat er bestaande groepen weer op straat te vinden waren maar ook nieuwe, vaak jongere, groepen gevormd werden. We kunnen in Alphen aan den Rijn spreken van een aantal Hotspots waar vaak veel jongeren samenkomen. Hotspots: • Skatepark Kerk en Zanen • Ridderhof • Herenhof • Bospark • Rijnplein • De Hooftstraat • Voorstraat • Ruysdaalstraat • Akkerwinde Bij deze Hotspots valt het op dat de jongeren op deze plekken geen relatie hebben met het wonen; desbetreffende jongeren zijn niet wijkgebonden. Het is voor het Jongerenwerk bij deze hotspots moeilijk groepen in beeld te brengen omdat de samenstelling van de groepen te veel veranderd. Leeftijd In de Edelstenen- en Planetenbuurt daalt de gemiddelde leeftijd van groepsleden en zijn er meer en meer kinderen die veel op straat zijn. Zij zoeken elkaar op en houden zich op in groepsverband. Dan gaat het niet om spelen, maar om kinderen met (negatief) gedrag wat bekend is van sommige jongeren. Dit is zorgelijk, want het gaat nog niet om puberen, maar om kopiëren en aanleren. Binnen de skaters dient zich een jongere generatie aan (15-). In geheel Kerk en Zanen zien we dat er een nog jongere groep in opkomst is (12-). Omdat er geen Kinderwerk in Kerk en Zanen is, missen we veel kennis over deze kinderen. Dit maakt het onmogelijk om integraal te werken. Het gedrag van deze kinderen baart ons niet meteen zorgen, maar vooral de grootte en het beeld dat deze kinderen straks ook gebruik gaan maken van het Europapark, baart ons wel zorgen. Ook in Berendrecht is er een grote groep kinderen in opkomst. In deze wijk is vooral het gebrek aan voorzieningen een grote zorg. Het valt op dat een grote groep kinderen pubergedrag vertonen. Categorieën Rond 'jeugd op straat' is er contact tussen Gemeente, politie en het Jongerenwerk. Om zo veel mogelijk dezelfde taal te spreken en overeenstemming te bereiken voor een gewenste aanpak wordt de indeling van Ferweda gebruikt. Die heeft de shortlistmethodiek, Beke genaamd, ontwikkeld. Deze wordt door de politie en de Gemeente gebruikt.
Hier is na verloop van tijd een O-categorie aan toegevoegd: Nulcategorie. Ontmoeten elkaar in de buurt, kletsen en/of sporten wat. Zijn (goed) bekend bij de volwassenen en hun gedrag leidt niet of nauwelijks tot klachten. Zij zijn over het algemeen druk met school, sport en overige activiteiten. Ook in 2010 zijn er bij het Jongerenwerk geen criminele jeugdgroepen bekend, categorie 3. In onze vorige signaleringsrapportage gaven wij aan dat er bij 40% van de groepen veelplegers en Toppers aanwezig zijn. Wij komen deze personen nu ook in andere groepen tegen. Zeker 85% van de groepen die wij in beeld hebben, heeft in meer of mindere mate contact met één van deze personen. Opvallend is wel dat er bij de overlastgroepen vaak meerdere van deze personen aanwezig zijn. In vergelijking met 2009 is er sprake van een afname aan overlastgroepen. Waar er in 2009 nog 5 overlastgroepen waren zijn er nu nog slechts 3. • Planetenbuurt groep (Ridderveld) • Honingzwam (Zegersloot, voorheen Garagegroep Ridderveld) • Lemelerberg (Ridderveld) Er zijn 19 hinderlijke groepen, categorie 1. (in 2009 waren dit er 16) Er zijn 27 plekken waar groepen en groepjes elkaar treffen, categorie 0.(in 2009 waren dit er
21)
We zien dus een licht groei van groepen, maar de overlastgraat is over het algemeen afgenomen. Dit voornamelijk door de gezamenlijke aanpak bij La familia en het Carmenplein. Drank en druggebruik Onze bevindingen over het drank en drugsgebruik onder jongeren is vrijwel identiek gebleven ten opzichte van de signaleringsrapportage van 2009. Wij willen hierop inspelen tijdens het outreachend werk (zie conclusies en aanbevelingen). Voorlichting over de schadelijkheid van de waterpijp lijkt bij sommige jongeren vruchten af te werpen. Toch zien we geen afname van waterpijpgebruik. Pesten, ruzie Er zijn geen opmerkelijke signalen rond (af- en toename van) pesten en ruzies tussen groepen. Relatie tussen groepen en culturen Onder jongeren zijn er, net als bij de volwassenen, groepen die onder elkaar voor- en afkeur over andere bevolkingsgroepen uitspreken. Dit valt onder populisme, dat is wel zorgelijk, maar het leidt niet tot excessief gedrag. Extremisme, radicalisme Er zijn geen signalen van jongeren die de samenleving de rug toekeren of extreme boodschappen verspreiden.
Werk, werkloosheid
Door de aanblijvende moeilijkheid voor sommige jongeren om een baan te vinden, wordt het gedrag zorgwekkend omdat de jongeren steeds meer neigen naar het halen van inkomsten uit andere bronnen dan werk. Het afgelopen halfjaar heeft het Jongerenwerk bemerkt dat het nog steeds heel moeilijk is om jongeren aan het werk te krijgen. Zeker de Marokkaanse jongens zonder opleiding hebben het moeilijk. We merken dat werkgevers veel keuze hebben qua personeel en dat deze doelgroep niet gewild is. Hierbij is zorgwekkend dat ook de jongeren met goed gedrag benadeeld worden.
Seksuele activiteit. De afgelopen maanden hebben we een aantal signalen opgevangen waarbij wij ons zorgen maken over de seksuele activiteit van jonge meisjes. Bij twee groepen zien we een toename van jonge meisjes (12 a 13 jaar) terwijl de mannelijke groepsleden rond de 18 jaar zijn. De meisjes proberen op te vallen bij de jongens door zich uitdagend op te stellen en hebben het vaak over seks. Uit gesprekken met de meisjes blijkt dat ze seksueel actief zijn en niet altijd even secuur zijn met voorbehoedsmiddelen. Bij meerdere groepen valt het op dat het spreken over seks vaker voorkomt en dat de taal steeds grover wordt. Het jongerenwerk gaat uit van de eigen verantwoordelijkheid van de jongeren en geeft graag preventieve voorlichting voor degene die het nodig heeft.
II
Samenwerking Jongerenwerk
De coördinator Jongerenwerk neemt deel aan het eerste deel van Het Overleg, signaalgedrag tot 23 jaar. Dit betreft twee onderdelen; groepen in beeld en individuele zorgvragen van jongeren. Hij bespreekt intern de notulen van Het Overleg en krijgt informatie van de jongerenwerkers die de wijken verdeeld hebben. In de eerste helft van 2010 is er vanuit het Jongerenwerk één jongen ingebracht waarover zorgen bestonden. Informatie van politie en burgers over groepen werd met het Jongerenwerk gedeeld. Het Jongerenwerk is vertegenwoordigd in de kerngroep jeugd. Het is een klankbord voor beleidsintenties op gebied van (samenwerking in) zorg en onderwijs. Participe neemt deel aan de stedelijke commissie jeugd. Hier wordt de uitvoering van projecten in en rond het onderwijs besproken. In Kerk en Zanen en Lage Zijde nemen jongerenwerkers op afroep deel aan de wijktafels. Dit is een overleg waar bewoners en wijkmanager van de Gemeente vorm geven aan wijkgericht werken en leefbaarheid. In de Planeten en Edelstenenbuurt nemen jongerenwerkers deel aan de wijkbriefing. Als ISV aanpak komen de leefbaarheidpartners bij elkaar om afspraken te maken. In de briefings wordt duidelijkheid gegeven over de inzet van het Jongerenwerk. Zodoende kan er afstemming plaats vinden.
III
Conclusies en aanbevelingen
Jongere leeftijd De trend dat op steeds jongere leeftijd hinderlijk gedrag in de buurt wordt vertoond, is niet alleen landelijk, maar ook in Alphen aan den Rijn waarneembaar. Demografisch gezien is de piek nog niet bereikt, de komende jaren vraagt dit dus om aandacht. Het is raadzaam het wijkgericht kindenwerk uit te breiden en aan te vullen met de outreachende methode van het Jongerenwerk, dus niet alleen (een zinvollere) besteding van tijd, maar ook aandacht voor het opzoeken van groepen. Zodoende kan er op die manier ook aandacht gegeven worden aan toekomstperspectief en normen en waarden. Aantal groepen Het Jongerenwerk heeft een heldere afspraak met de opdrachtgever: outreachend werken en aan de hand van signalen/constateringen twee activiteiten per wijk. Maar er zijn (veel) meer groepen en er wordt dus een keuze gemaakt. De vraag dient zich aan of er behoefte is aan criteria, die passen bij het gemeentelijk beleid, om te kunnen bepalen met welke groepen activiteiten ontwikkeld worden of dat er misschien meer uren Jongerenwerk noodzakelijk om dit adequaat in te kunnen uitvoeren. Meer melden. Tot nu toe zij we in Het Overleg vaak volgend terwijl we de groep en/of jongere dan al in beeld hebben. Aanmelden van groepen in Het Overleg moet zorgen voor preventiever handelen in plaats van (vooral) reageren op signalen die al als klacht op tafel liggen. Ook het melden van zorg rond een groep of jongere moet meer gemeengoed worden voor de jongerenwerkers. Voorzieningen In verschillende wijken ontbreken voorzieningen waar jongeren terecht kunnen. Dit frustreert regelmatig het proces om gedrag van groepen waarmee het jongerenwerk contact opbouwt te beïnvloeden. Het gemis spitst zich toe op twee gebieden: enerzijds kleinschalige mogelijkheden zoals JOP en anderzijds een plek om cultuuruiting voor initiatiefrijke jongeren mogelijk te maken. De wijken waar we tegen deze problemen aan lopen, zijn: Ridderveld (Akkerwinde, Steinenbuurt e.d) Oudshoorn (Ambachtenbuurt), Lage Zijde en in beperktere mate Kerk en Zanen. Voor de Planetenbuurt zou een JOP voorziening van toegevoegde waarde zijn volgens het jongerenwerk. Dit wordt ingegeven door de goede resultaten van JOP in de Edelstenenbuurt. Voorlichting Op gebied van gezondheid zijn er veel (landelijk) campagnes die via de media jongeren informeren over risico's en advies geven over gedrag: veilig vrijen, SOA's, overgewicht, roken, drank en druggebruik, sporten etc. Deze informatiestroom bereikt veel jongeren. Met het outreachende werk bereikt het Jongerenwerk groepen jeugd die minder of niet gevoelig zijn voor deze manier van communiceren. Zij vertonen nou juist het gedrag waar de campagnes zich tegen keren. Voorlichting moet zich specifiek op groepen met risicogedrag richten en de gekozen methode moet daarop afgestemd worden. In de analyses vindt het Jongerenwerk aanleiding om, als onderdeel van het outreachende werk, een start te maken met: Outreachend voorlichten: •
Voorlichting Softdruggebruik. Het signaal over het softdruggebruik van 16-minners in het centrum (Lage Zijde) krijgt wat het Jongerenwerk betreft een vervolg. Als onderdeel van het outreachend werken kan de methodiek outreachend voorlichten voor deze jongeren ingezet worden. De methode is onderdeel van "Open en Alert", het
voorlichtingsprogramma van het Trimbos Instituut voor het jongerenwerk. De methode is ontwikkeld door Bouman GGZ. •
Drankvoorlichting. De intensieve(re) landelijke campagnes slaan bij de Hollandse subculturen het minst aan. De groepsnorm, ook voor groepsleden onder de 16, is veel en vaak drinken. Het jongerenwerk gaat aan de slag met de outreachende methode van het Trimbos. Die kent ook een alcohol module. Deze aanpak werpt vruchten af als het in combinatie met andere acties, gericht op ouders, wordt ingezet. (In de regio Eindhoven draait het project 'Laat je niet flessen'.)
•
Informatie en advies Eveneens blijkt uit de analyses dat er bij veel jongeren behoefte is aan advies, vaak ingegeven door een gebrek aan informatie en kennis van regels, regelingen en mogelijkheden. Het Jongerenwerk pleit ervoor, deze functie onderdeel uit te gaan laten maken van het programma en de productafspraken. In Rotterdam is hiervoor de JIMMY methode ontwikkeld (Jongeren Informatie Medewerker).
Samenwerking Samenwerking tussen politie en Jongerenwerk is zinvol. Dit kan verder verbeterd worden door gezamenlijke protocollen met elkaar op te zetten. Het Jongerenwerk ziet graag een (nog) betere afstemming tussen de wijktafels, wijkbriefings en Het Overleg, met name wanneer het gaat om inzet van capaciteit. Actie?! Bij het schrijven van deze rapportage bemerken wij dat de meeste trends uit de vorige rapportage nog steeds actueel zijn. In sommige gevallen is dit omdat het jongerenwerk hier geen invloed op heeft zoals bij het tekort aan geschikte accommodaties of kwantiteit van inzet in bepaalde wijken. In andere gevallen, bijvoorbeeld bij onze gewenste preventieve inzet, zouden wij hier actiever op in moeten kunnen spelen. Dit betekent dat we de conclusies uit deze rapportage met de Gemeente willen bespreken zodat er verdergaande keuzes gemaakt kunnen worden waar het Jongerenwerk op ingezet kan worden. Om dit concreet en werkbaar te maken willen we aan de hand van deze rapportage een agenda opstellen met zaken die we graag willen bespreken. Deze agenda zal aan de hand van de conclusies en aanbevelingen van deze rapportage worden samengesteld. Beleidsterreinen Middels trefwoorden geeft het Jongerenwerk bij deze signaleringsrapportage aan waar ontwikkeling, verdieping en/of aanpassing van het jeugdbeleid wenselijk is of aangescherpt kan worden. Vrije tijd Voorzieningen: het Jongerenwerk ziet voordelen in het nieuwe welzijnsaccommodatiebeleid. Toch is het zo dat sommige buurten een gebrek hebben aan accommodaties waar we met jongeren terecht kunnen. Veiligheid In een aantal wijken zien we dat de inzet van het Jongerenwerk zeer belangrijk is en zeker op het huidige niveau van inzet moet blijven. In de wijken Ridderveld en Zegersloot zou extra inzet gewenst zijn. Educatie Stage en praktijkervaring: enorme toename van vraag, weinig plek en gelegenheid.
Informatie en advies Toevoegen van een dergelijke functie aan het Jongerenwerk. Het gebeurt nu uiteraard al (je geeft antwoord als er wat gevraagd wordt), maar beleidsmatige inbedding geeft op termijn meer resultaat. Zorg Melden, samenwerken: Participe wil de ingezette koers rond Het Overleg meer inbedden. Daarnaast zouden wij een meer preventieve rol moeten spelen om zo nog beter te kunnen voorkomen dat jongeren afglijden.
8
IV
Wijkoverzichten
In de loop van 2009 is voor alle wijken een analyse opgesteld. In deze signaleringsrapportage worden veranderingen in groepssamenstellingen binnen de verschillende wijken zo veel mogelijk weergegeven in een signaleringsformat. Wanneer de wijkanalyses nog actuele informatie geven, is er geen nieuw format ingevuld. De signalen die om een vervolg vragen, zijn in de voorgaande hoofdstukken aan de orde gesteld.
1.
Oudshoorn
Eerder dit jaar waren in de wijk Oudshoorn twee groepen in beeld bij het outreachend Jongerenwerk: hangplek de shelter in het Weteringpark en de voetbalkooi in Marsdiep, Stromenbuurt. Inmiddels is er een aantal ontwikkelingen betreffende de Marsdiepgroep. De jongeren hebben het Pluspunt. Van de shelter is inmiddels geconstateerd dat de plek minder bezocht wordt. Ook is het schoolplein van de Sweelinckschool vaak in het nieuws gekomen. Hier schijnt een groep jongeren te zijn die in de avond op het schoolplein hangt en overlast veroorzaakt bij een aantal buurtbewoners. Er zijn echter geen meldingen gedaan bij de politie, Gemeente of Jongerenwerk. Het Jongerenwerk zal in de volgende signaleringsrapportage een analyse maken over de desbetreffende groep. 1.1. VSM (categorie 1) (Vlietstroom/Stortemelk/Marsdiep-groep, eigen benaming van de groep) Locatie(s) Voetbalkooi Stromenbuurt. Samenstelling Jongens van 11 t/m 19 jaar. Allerlei nationaliteiten en culturele achtergronden (Irakees, Afghaans, Marokkaans, Somalisch, Turks, Antillaans, Chinees, Pools, Ghanees en Surinaams). Bij het wekelijkse zaalvoetbal doen er 4 Nederlandse jongens mee. Aantal 25 Hechtheid, groepsdruk, voortrekkers / rolmodellen / meelopers Ondanks de verschillende achtergronden een hechte groep. Twee broers hebben een voorbeeldrol, zijn oudste groepsleden. Zij corrigeren ook de kleinere jongens, hierdoor is er geen negatief meeloopgedrag. De afgelopen jaar heeft de jongere groep zich ontwikkeld en zijn weerbaarder geworden. Ze kunnen soms ook brutaal overkomen. Voorbeeld is dat ze de kinderen uit de voetbalkooi sturen. Motief voor ontmoeting Verveling, gezelligheid, voetbal, leeftijdgenoten en ook seksegenoten. Sommige groepsleden hebben een vriendinnetje, maar dit wordt gescheiden gehouden van deze groep. Stijl/(sub)culturele interesses R&B, Hip Hop, house, commerciëlere pop en muziek uit de eigen cultuur. Geen Gabber. In de kledingstijl veel urban, petjes en sportoutfits. Geen tattoos. De groep heeft veel interesse in voetbalgames zoals spelletjes als (pes) en call of duty.
Identiteit Van huis uit Islamitische opvoeding, maar dat is geen groepsnorm. Leven in twee culturen. Houding naar derden Met allerlei mensen in de wijk is gewoon contact. (Wijkagent, jongerenwerker en huismeester.). De afgelopen periode is de houding naar de omliggende buurtbewoners die naast het Pluspunt wonen, verslechterd. Dit komt mede door de overlastgevende situatie die het Pluspunt met zich mee brengt. Het Pluspunt bevindt zich onder woningen waardoor er veel geluidsoverlast is. Hulpvragen / behoeften en aantal Van drie jongens is bekend dat zij contacten hebben met hulpverlening door gedrag van de ouders (scheiding, oorlogstrauma). Er zijn geen jongens bekend die wel problemen hebben, maar niet in beeld zijn bij de hulpverlening. Gezondheid Twee roken er, de rest niet! 70% is lid van voetbal, traint en speelt competitie. Er wordt door 75% van de groepsleden regelmatig energydrank, chips en snoep genuttigd, maar in combinatie met het sporten niet problematisch. Geen alcohol en geen (soft)drugs. Er is een tendens dat de jongeren ook waterpijp gebruiken. Dit verschijnsel schijnt slechter te zijn dan het roken zelf. Drie jongeren uit de groep gebruiken dit. Thuissituatie: Drie jongens met problemen thuis, hulpverlening komt daar over de vloer. Verder geen bijzonderheden bekend. School Divers. Werk, werkzoekend, vakantiewerk 60% van de jongeren vanaf 15 jaar heeft een bijbaantje. Een groot deel werkt als vakkenvuller bij een supermarkt. Er zijn (nog) geen signalen over problemen bij het vinden van werk. De meesten zijn nog niet aan het solliciteren. Over (vinden van) stages geen signalen opgevangen. 'Nugger' (NietUitkeringsGerechtigde: geen opleiding, geen werk, ook: geen uitkering, verzekering?) Nee. Inkomenspositie, schulden ouders Niet van schulden gehoord, wordt geen informatie over gegeven. Vijf ouders van de doelgroep maken gebruik van de Voedselbank. Inkomenspositie, schulden jongeren Nee, geen signalen van opgevangen. Mogelijkheden, talenten Twee jongens zijn erg technisch en twee jongens zijn sociaal vaardig, zij zijn in staat en bereid om bij activiteiten vrijwilliger te zijn. Identiteit, rechts-extremistische sympathieën, radicalisering Geen signalen van.
10
Kwetsbaarheid: makkelijk beïnvloedbaar door omgeving, risico betrokken raken vandalisme, criminaliteit Niet kwetsbaar, wel grenzen verkennen, maar op niveau dat bij de leeftijd hoort. Er is wel een vermoeden dat zij bij te baldadige momenten vandalisme plegen. Enkelvoudige vragen of multiproblematiek Zie thuissituatie. Contacten / binding van de groep met de omgeving Ze voelen zich verbonden met de wijk, maar voor andere (oudere) inwoners komen ze bedreigend over. Deze angst wordt niet gevoed door het gedrag van de groep. Met de komst van de activiteit in de ruimte onder een flat komen bewoners niet klagen, dat doen ze via de huismeester. (Er is altijd begeleiding aanwezig, dus klagers worden gewoon te woord gestaan.) De buurt moet duidelijk wennen. Door de veelvoudige klagers heeft het Jongerenwerk samen met de Gemeente besloten om de activiteit te stoppen en te zoeken naar een geschikte locatie. De jongeren kunnen nu tijdelijk bij een activiteit terecht die voor jongeren in de wijk Ridderveld wordt georganiseerd. Participe is nu bezig om een accommodatie te vinden die geschikt is voor jongeren. Kansen / interesses De houding ten opzichte van leren is positief, geen schooluitval bekend. Kwetsbaarheid / risicofactoren De groep is in de toekomst kwetsbaar op de arbeidsmarkt. Deze signalen zijn nog niet merkbaar binnen de groep, maar bij oudere broers en anderen is het toekomstperspectief minder rooskleurig. Houding / relatie tot andere jongerengroepen (waar maatschappelijk relevant) Vijf jongens uit de Edelstenenbuurt doen mee met voetballen. Ze willen met andere groepen samen meer activiteiten. Overige Rond de ontmoeting in de kelder is er contact tussen de groep en buurt. De jongerenwerkers verspreiden hun mobiele nummers zo veel mogelijk om dit op gang te brengen.
2.
Ridderveld
Ridderveld kent twee overlastgroepen en twee hinderlijke groepen. Het heeft daarmee de dubieuze eer bovenaan te staan. Onderstaande beschrijving is van een recente groep. 2.1. Assumburg (categorie 1) Samenstelling Het is een mix van jongeren in de leeftijdscategorie 14 tot 21 jaar. Groep van Nederlandse jongeren en één Surinaamse jongen. De groep bestaat ook uit jongeren vanuit de Akkerwinde. Ze zijn op verschillende tijden en dagen op de betreffende plek. Het is niet aantoonbaar dat ze er op vaste dagen zijn. De hangplek is een nieuwe plek waar ook jongeren komen die bij ons bekend zijn. Aantallen 21, waarvan 5 meisjes en 16 jongens.
11
Hechtheid, groepsdruk, voortrekkers / rolmodellen / meelopers De groep kent elkaar via school en uit de buurt. Zij gaan goed met elkaar om. Doordat de groep van de Akkenwinde rondloopt door de wijk, zijn ze in aanraking gekomen met deze jongeren. Motief voor ontmoeting Een plek waar weinig mensen komen. Een openbare plek, genoeg vluchtroutes. Stijl/(sub)culturele interesses Hiphop, streetwear, Nikes, petjes, housemuziek en lonsdale, hardcore. Identiteit Nederlandse en Surinaams. Houding naar derden Het hangen van de jongeren veroorzaakt enige overlast in de wijk. Vooral over het achterlaten door de jongeren van afval. Buurtbewoners hebben contact gezocht met het Jongerenwerk, want ze wilden dit niet aan de politie doorgeven. Het Jongerenwerk is deze groep in kaart gaan brengen. Voor een deel bleek de groep al bij het Jongerenwerk bekend te zijn. Hulpvragen / behoeften en aantal Gezondheid Alle jongeren roken. 50% van de jongeren blowt. 80% drinkt alcohol. Ook de 14-jarigen roken en het vermoeden bestaat dat ze ook weleens een biertje drinken. Thuissituatie Tweeverdieners, gescheiden ouders. Uitkering. School Vmbo-niveau. Werk, werkzoekend, vakantiewerk 80% heeft een bijbaantje. 15% heeft geen werk (vanwege de jonge leeftijd). 5% heeft een vaste baan. 'Nugger' (NietUitkeringsGerechtigde: geen opleiding, geen werk, ook: geen uitkering, verzekering?) Niet van toepassing. Inkomenspositie, schulden ouders Onbekend. Inkomenspositie, schulden jongeren Nog geen beeld van. Mogelijkheden, talenten Zijn goed met sleutelen en tuinen aanleggen. Identiteit, rechts-extremistische sympathieën, radicalisering Geen.
12
Kwetsbaarheid: makkelijk beïnvloedbaar door omgeving, risico betrokken raken vandalisme, criminaliteit De jongere gasten zijn makkelijk te sturen. Dus beïnvloedbaar. Enkelvoudige vragen of multiproblematiek Niet bekend. Contacten / binding van de groep met de omgeving Zie kopje Houding naar derden. Buurtbewoners hebben het Jongerenwerk ingeschakeld. Ze wilden de politie er niet bij betrekken, omdat het nog geen zorgwekkende situatie is van overlast. Het Jongerenwerk is in gesprek gegaan met een buurtbewoner en heeft de overlastgevende plek bezocht. Buurtbewoners geven daarbij aan dat er geen overlast is in de zin van geluid. Het gaat meer om afval dat achtergelaten wordt. Kansen / interesses Een chillplek, een ontmoetingsruimte. Activiteiten die gericht zijn op het doen. Kwetsbaarheid / risicofactoren Grote deel van de groep drinkt alcohol en rookt op jongere leeftijd. Houding / relatie tot andere jongerengroepen (waar maatschappelijk relevant) Tot op heden zijn er geen problemen met andere jongerengroepen. De laatste ontwikkeling is dat een deel van de groep uit Akkerwinde zich met deze groep aan de Assumburg heeft vermengd. 2.2 Carmenplein speeltuintje (categorie 1) Samenstelling Het is een mix van jongeren in de leeftijdscategorie van 14 tot 17 jaar. Het is een groep van verschillende nationaliteiten. Ze zijn op verschillende tijden en dagen op de betreffende plek. Het is niet aantoonbaar dat ze er op vaste dagen zijn. Aantallen 13, waarvan 5 meisjes en 8 jongens. Hechtheid, groepsdruk, voortrekkers / rolmodellen / meelopers De groep kent elkaar via school en uit de buurt en gaat goed met elkaar om. Motief voor ontmoeting Na en tussen schooltijd hebben de jongeren vaak niets te doen. Ze zoeken een plek waar ze bij elkaar kunnen komen. De plek ligt in een woonwijk naast een winkelcentrum bij een parkeerplaats. Stijl/(sub)culturele interesses Hiphop, streetwear, Nikes, petjes, housemuziek. Identiteit Nederlandse, Antilliaanse en Surinaamse jongeren
13
Houding naar derden De jongeren worden vaak aangesproken door buurtbewoners. Het gedrag van de jongeren veroorzaakt enige spanning in de wijk met deze buurtbewoners. Buurtbewoners durven hun kinderen niet meer naar het speeltuintje te laten gaan. De houding naar de politie is negatief. Ze worden door de politie weggestuurd vanwege de overlast (afval, bierflesjes, blowen, prullenbak in brand). Buurtbewoners ervaren snel het gevoel van overlast. Hierdoor hebben ze de media en de politieke partijen opgezocht om het probleem aan te kaarten. Als actie hierop heeft de Gemeente, Jongerenwerk en de politie een gesprek gevoerd met de bewonerscommissie. Hierin is uitgelegd hoe de buurtbewoners kunnen omgaan met deze jongeren en het melden van overlast. Vanuit het Jongerenwerk is er meerdere malen per week inzet gepleegd rondom het plein. Hulpvragen / behoeften en aantal Gezondheid 10 van de 13 jongeren roken. 7 van de 13 jongeren blowen. Thuissituatie: Geen beeld van. School Vmbo niveau. Werk, werkzoekend, vakantiewerk Vier jongeren hebben een bijbaantje in het weekend. 'Nugger' (NietUitkeringsGerechtigde: geen opleiding, geen werk, ook: geen uitkering, verzekering?) Niet van toepassing. Inkomenspositie, schulden ouders Onbekend. Inkomenspositie, schulden jongeren Nog geen beeld van. Mogelijkheden, talenten Nog geen beeld van. Identiteit, rechts-extremistische sympathieën, radicalisering Een gemixte groep van verschillende culturen. Kwetsbaarheid: makkelijk beïnvloedbaar door omgeving, risico betrokken raken vandalisme, criminaliteit Nog niet bekend. Enkelvoudige vragen of multiproblematiek Niet bekend. Contacten / binding van de groep met de omgeving Niet goed. Buurtbewoners bellen de politie omdat ze vinden dat de groep overlast veroorzaakt. De jongeren zetten zich af tegen de omgeving. Ze beschouwen de plek als een hangplek waar ze veilig zitten. De plek heeft een aantal vluchtroutes. Buurtbewoners hebben in het verleden incidenten gehad waardoor ze de jeugd van tegenwoordig niet meer durven aanspreken. Er heerst een gevoel van angst, terwijl de jongeren daar alleen maar hangen.
14
Kansen / interesses Een chillplek, een ontmoetingsruimte. Kwetsbaarheid / risicofactoren Niet bekend. Houding / relatie tot andere jongerengroepen (waar maatschappelijk relevant) Tot heden zijn er geen problemen met andere jongerengroepen. 2.3 Parkeergarage van het winkelcentrum Ridderhof. (Categorie 1) Samenstelling Het is een groep van 14 jongeren, leeftijd van 16 tot 19 jaar. Alleen Nederlanders. Aantallen 14; waarvan 3 meisjes en 11 jongens. Hechtheid, groepsdruk, voortrekkers / rolmodellen / meelopers Het is een hechte groep en bestaat uit alleen Nederlanders. Motief voor ontmoeting Chillen en blowen. Stijl/(sub)culturele interesses Hiphop, streetwear, Nikes, petjes, skaters Identiteit Nederlands. Houding naar derden Deze jongeren trekken zich weinig aan van anderen. Ze zijn wel goed aanspreekbaar. Hulpvragen / behoeften en aantal Gezondheid Alle jongeren roken en blowen. Thuissituatie: Geen zicht op. School Tien Vmbo en vier op havo-niveau. Werk, werkzoekend, vakantiewerk Hebben allemaal een bijbaantje. 'Nugger' (NietUitkeringsGerechtigde: geen opleiding, geen werk, ook: geen uitkering, verzekering ?) Niet van toepassing. Inkomenspositie, schulden ouders Onbekend.
15
Inkomenspositie, schulden jongeren Nog geen beeld van. Mogelijkheden, talenten Nog geen beeld van. Identiteit, rechts-extremistische sympathieën, radicalisering Geen. Kwetsbaarheid: makkelijk beïnvloedbaar door omgeving, risico betrokken raken vandalisme. criminaliteit De jongere gasten zijn makkelijk te sturen, dus beïnvloedbaar. Enkelvoudige vragen of multiproblematiek Niet bekend. Contacten / binding van de groep met de omgeving Goed aanspreekbaar, de meeste reageren alleen wat traag. Kansen / interesses Een overdekte chili plek. Kwetsbaarheid / risicofactoren Alle jongeren roken en blowen. Houding / relatie tot andere jongerengroepen (waar maatschappelijk relevant) Tot heden zijn er geen problemen met andere jongerengroepen.
3.
Zegersloot
In Zegersloot zijn 5 groepen te onderscheiden. Het gaat hierbij om hinderlijke groepen. (Akkerwinde, meiden 16+ met een Islamitische achtergrond, JOP bezoekers, Somalische jeugd en jeugd in de schuurtjes.) Deze groepen zijn beschreven in de wijkanalyse december 2009. In de analyse zijn de signalen die om aandacht vragen weergegeven (veel kwetsbare jongeren, grote groei aantal jongeren, meer voorlichting en advies, samenwerking intensiever in hele wijk, ruimte voor jongeren en ontmoeting beperkt.) Hieronder een uitgewerkte beschrijving van de JOP bezoekers en de groep Akkenwinde. 3.1. JOP (in Pluspunt aan de Briljantstraat in de Edelstenenbuurt) Categorie 1 Samenstelling bezoekers JOP De bezoekersgroep bestaat uit jongens en is als volgt onder te verdelen: 1. Tieners (14+) die ook naast/buiten JOP tijden met elkaar optrekken. 2. Individuele jongens 16+ die behalve JOP verder niet zo'n binding hebben. 3. Individuele jongens 16+ die negatief bekend staan, overlast veroorzaken en ook binnen JOP op gedrag aangesproken moeten worden. 4. Zaalvoetballers 18+. 5. Huisraadleden, positieve voortrekkers binnen de groep. De scheidslijnen tussen deze typeringen zijn dun, er zijn (familiaire) dwarsverbanden en gelegenheidscoalities. De bezoekers zijn voor 90% van Marokkaanse afkomst, verder komen er jongeren met een vluchtelingen achtergrond (Afghaans, Irakees, Somalisch) en met een Turkse, Antilliaanse en Surinaamse achtergrond. Bij het zaalvoetballen doen ook 4 Nederlandse jongens mee.
16
Aantallen Tijdens openingstijden: 15-20 als het stil is. 30-40 als het druk is. In december wekelijks 42 deelnemers bij het zaalvoetbal. Er maken 60 verschillende jongens gebruik van JOP. Hechtheid, groepsdruk, voortrekkers / rolmodellen / meelopers Er is nauwelijks sprake van hechtheid en zoals uit bovenstaande blijkt ook niet van één groep. Er is, misschien wel te veel, respect voor het individu. Positieve voortrekkers zijn de jongeren in de huisraad. De Marokkaanse jongerenwerkers zijn rolmodel. Binnen de bezoekersgroep zijn er zo'n 15 in wisselende samenstelling 'die hun ding doen', wat vooral inhoudt dat ze met een korte termijnvisie hun bestaan gaande houden en zich niet aan (maatschappelijke) regels houden. Dit was voor de komst van JOP de norm op straat, met de komst van JOP is een discussie op gang gekomen en is dit gedrag niet meer vanzelfsprekend en stoer. (Zie ook 10, inkomenspositie.) Motief voor ontmoeting Het was in de eerst plaats vooral een gelegenheid tot ontmoeten, met als (door de bezoekersgroep geaccepteerd) doel de overlast terug te dringen. Inmiddels is het voor jongens in de wijk vooral ook een plek voor informatie, steun en advies. Het deel van de bezoekers dat niet positief is in gedrag, vraagt om veel toezicht tijdens de openingstijden, maar voor de jongerenwerkers ontstaat er steeds meer ingang om op individueel niveau ondersteuning bij de keuzes in de samenleving te bieden.
Stijl/(sub)culturele interesses
Muziek is populair in allerlei stijlen. Verder is uiterlijk belangrijk, verzorgde kleding. Dure merken, schoenen. Voor offerfeesten wordt er veel geld uitgegeven aan kleding.
Identiteit De moslimcultuur is leidend onder de bezoekersgroep. Tien jongeren staan daar los van en zijn zoekend. Houding naar derden Er is tijdens de openingstijden een open sfeer, iedereen kan zo naar binnen. Hulpvragen / behoeften en aantal Tijdens alle openingstijden komen er allerlei vragen vanuit de bezoekers. Dat gaat over het algemeen heel informeel, maar iedere week wordt er 4 keer met individuele jongeren een gesprek gevoerd. Gezondheid Eén Antilliaanse jongen met een psychose en drie Marokkaanse jongens met een 'kort
lontje'.
60% van de bezoekers doet actief aan zaalvoetbal, daarnaast vijf jongeren die aan vechtsport doen. Er zijn twee nieuwe trends; kauwen van pruimtabak ('shemma') en roken van de waterpijp (ook tabak, 'shisha'). Het pruimen is zeer slecht voor het gebit, bekend bij de gebruikers, maar vooralsnog toch erg populair. De waterpijp rukt op vanuit de steden in combinatie met loungebars (Leiden, Amsterdam, Den Haag). Er wordt gezegd dat een uurtje aan de pijp gelijk staat met het roken van een heel pakje sigaretten. Bij het uitgaan wordt er door 16+ alcohol gedronken, geen bier maar sterke drank zoals baccardi. Vier bezoekers blowen, waarvan één erg veel. De jongerenwerkers zijn met hem daarover in
gesprek.
17
Thuissituatie: Er zijn normale spanningen die bij de leeftijd horen. De indruk is dat de thuissituatie goed is, waarbij het omgaan met twee culturen een gegeven is. JOP is vooralsnog niet de plek waar eventuele problemen op dit terrein besproken worden. De conceptnotitie 'Alphense aanpak van problemen van allochtone jongeren' (mei 2009) van Kom Erbij is zeer herkenbaar. School In de eerste helft van 2010 hebben we vijf HBO studenten gehad die met de opleiding zijn gestopt. Dit door de moeilijkheidsgraad van de opleiding of doordat zij geen zorgvuldige beroepskeuze van te voren hadden gemaakt. Deze jongeren hebben allemaal een keuze voor het schoolseizoen 2010-2011 gemaakt. Drie jongeren die regelmatig in JOP komen, maken deel uit van de ID-college groep. Het gedrag van deze jongeren is zorgwekkend. Eén van deze jongeren hebben we een stageplek gegeven om zijn gedrag te verbeteren. Zijn gedrag is in JOP goed maar we horen signalen dat hij buiten JOP zich nog steeds slecht gedraagt. Hierover is contact geweest met zijn stagebegeleider van het ID-college. Een andere jongen mag JOP pas weer in als wij een gedragsverbetering zien. Deze jongen is echter niet van plan zich te verbeteren. Wij blijven wel in contact met deze jongen buiten het JOP zodat we hem kunnen helpen als hij hulp vraagt. Werk, werkzoekend, vakantiewerk Negen jongeren hebben geprobeerd om werk te vinden. We merken dat het in deze tijd zeer moeilijk is voor deze doelgroep om werk te vinden. Contacten met het jongerênloket hebben tot nu toe niets opgeleverd en we zien ook dat jongeren weer terugvallen in een soort slachtofferrol. Opvallend is wel dat ook de jongens met een goed CV en een zeer positieve werkhouding het moeilik vinden om aan het werk te komen. 'Nugger' (NietUitkeringsGerechtigde: geen opleiding, geen werk, ook: geen uitkering, verzekering?) Niet bekend. Inkomenspositie, schulden ouders Modaal is het maximum, 30% van de ouders leeft van een uitkering. Rood staan komt veel voor. Inkomenspositie, schulden jongeren Geld wordt heel belangrijk gevonden, vooral de wens om snel rijk te worden, overheerst. Bij (tijdelijke) tekorten ontstaan depressies en chagrijnig gedrag. Gemiddeld zijn er telkens vijf bezoekers die financiële problemen hebben. Over geld zijn er ook regelmatig (kleine) conflicten met elkaar. Zware schulden komen niet voor. Voor een deel van de bezoekersgroep is het verwerven van inkomen verweven met hun blik op de samenleving, ze nemen het niet zo nauw met regels en wetten. Dit was eerder meer de norm, maar is aan het veranderen. (Zie ook 5: Hechtheid en groepsdruk.) Mogelijkheden, talenten JOP is de plek waar talenten het vertrekpunt vormen in plaats van de onmogelijkheden. Deze talenten zijn ook in ruime mate op verschillende fronten aanwezig. Zo zijn er vier jongeren die op behoorlijk niveau voetballen, waarvan er één in het eerste van de Alphense Boys voetbalt. Er is één jongen die op hoog niveau rapt (nationale televisie) en we hebben een aantal jongens, die goed zijn in ondernemen. Identiteit, rechts-extremistische sympathieën, radicalisering Eens per twee weken praten JOP bezoekers over de Islam in het kader van samenleven en geloof beleven. Deze gesprekken betrekken de bezoekers bij het maatschappelijk functioneren en staan niet in het teken van afzetten.
18
Kwetsbaarheid: makkelijk beïnvloedbaar door omgeving, risico betrokken raken vandalisme, criminaliteit Het laatste halfjaar merken we dat de kansen voor de bezoekers van het JOP aan het afnemen zijn. Vooral de verslechterde kans op werk en het moeilijk vinden van geschikte stageplaatsen baart ons zorgen. Enkelvoudige vragen of multiproblematiek Zoals al aangegeven onder 10: het overgrote deel (80%) van de bezoekers heeft vragen en behoefte aan informatie en advies over school, opleiding, instanties en organisaties van iemand die ze vertrouwen. Contacten / binding van de groep met de omgeving De relatie met de omgeving is sterk verbeterd. Een wijkagent stelde in het wijkoverleg: "Met de komst van JOP is de overlast in de Edelstenenbuurt minder dan in de gemiddelde 'autochtone' wijk." Kansen / interesses De bezoekers hebben behoefte aan openstelling op zondag, maar kunnen dit niet zelfstandig realiseren. Kwetsbaarheid / risicofactoren Het toekomstbeeld en werken aan de eigen toekomst blijft een breekbaar proces, dat geldt voor alle jongeren, maar in de huidige economische tijden worden tegenvallers eerder merkbaar in de Edelstenenbuurt en dus ook voor JOP bezoekers. Houding / relatie tot andere jongerengroepen (waar maatschappelijk relevant) Er is geen vijandige houding tegenover de maatschappij en ook niet tegenover andere groepen jongeren. De bezoekersgroep wordt uiteraard geconfronteerd (individueel, kleine groepjes) met de negatieve publiciteit. Overige JOP heeft een plek veroverd in de wijk en de overlast is afgenomen. Er is een positievere houding aan het ontstaan, hoewel we de ogen niet moeten sluiten voor problemen die er zijn. Geld als maatschappelijke status zonder werk en opleiding, blijft een risicofactor. De aanwas van onderop maakt een voorziening als JOP, gezien de demografische opbouw van de wijk en de maatschappelijke positie van de wijkbewoners, het komende decennium broodnodig. De huidige positieve sfeer moet daarbij de norm blijven. 3.2. Akkerwinde (de groep heeft geen naam, dit is de locatie.), categorie 1 Akkenwinde, bij het speeltuintje. Af en toe bij de brug en erachter bij skatepark Zegersloot. Samenstelling Nederlandse jongens van 14 tot 21 jaar. Soms vijf meiden er bij. Aantal Groep bestaat uit 20 jongeren. 10 Groepsleden van 17 jaar. Hechtheid, groepsdruk, voortrekkers / rolmodellen / meelopers Het is een afsplitsing van de garagegroep Ridderveld. Vanwege druggebruik rond de garage zijn zij hier naar toe gegaan. Het is een hechte groep die gezamenlijk besloten heeft geen meeloper te zijn. De groep bestaat nu ook uit nieuwere jongeren met een aantal risicojongeren. Dit zijn jongeren die wel werk of studie hebben, maar waarover we ons zorgen maken wat betreft hun ontwikkeling. 19
Motief voor ontmoeting Biertje drinken, roken, druggebruik, vrienden zien en geen alternatieven daarvoor in de wijk. Door het aantal kan het alleen buiten. Stijl/(sub)culturele interesses Hardcore, dragen Nikes, kisten en oorbellen. Identiteit Nederlands. Er waren aanwijzingen voor (extreem) rechts gedrag. Hier is in de contacten geen aanleiding voor gevonden. Na verloop van tijd blijkt toch dat er een aantal jongeren tussen zit die de multiculturele samenleving niet altijd goed kennen. Houding naar derden Goed aanspreekbaar voor de jongerenwerkers, maar ook open naar de buurt en wijkagent. De surveillancedienst stuurt ze echter weg. De buurtbewoners klagen nu meer over de overlastgevende situatie die zich op de Akkerwinde bevindt. Hulpvragen / behoeften en aantal De groepsleden zijn jongeren waar ouders zich geen zorgen om maken. Hun vertrek bij de garagegroep bevestigt dat. Gezondheid Twee roken er niet. (De rest dus wel!) Er wordt regelmatig (ook doordeweeks) bier gedronken, maar dat leidt niet tot dronkenschap. Eén 13-jarige in de groep rookt en drinkt weleens. Van drie groepsleden is bekend dat zij op voetbal zitten, rest onbekend. Indruk is dat zij niet sporten. De hele groep houdt van snacken, van opvallend (zichtbaar) overgewicht is echter geen sprake. Thuissituatie Worden vrij gelaten, maar 'vreten' ook geen rottigheid uit. Relatie met ouders normaal. Bij 3 jongeren zijn er zorgen thuis. Een ouder van de jongeren heeft medische klachten, waardoor deze in het ziekenhuis verblijft. Hierdoor twee jongeren thuis aan hun lot overgelaten. School Groepsleden in opleiding voor vakken waar met de handen wordt gewerkt; (tuin)bouw. Werk, werkzoekend, vakantiewerk Veertien groepsleden hebben naast school een bijbaantje. Eén jongere heeft moeite met het vinden van een baan. Deze jongen loopt ook bij een instantie die hem daarbij helpt. 'Nugger' (NietUitkeringsGerechtigde: geen opleiding, geen werk, ook: geen uitkering, verzekering?) Eén jongere. Inkomenspositie, schulden ouders De ouders zijn tweeverdieners met hypotheek. Inkomenspositie, schulden jongeren Nee, niet bekend. Mogelijkheden, talenten Twee tekenen, twee sleutelen aan brommers. Stemming en sfeer in de groep is dat ze graag helpen bij activiteiten. Doen ook mee aan SHOOT! 20
Identiteit, rechts-extremistische sympathieën, radicalisering Hun Nederlandse identiteit wordt op een normale manier beleefd en uitgedragen. Er zijn op z'n tijd wel grappen die over allochtonen gaan. Maar dit wordt niet in het gedrag geuit. Kwetsbaarheid: makkelijk beïnvloedbaar door omgeving, risico betrokken raken vandalisme, criminaliteit Nee, zie 5. Enkelvoudige vragen of multiproblematiek Nee. Contacten / binding van de groep met de omgeving In het weekend wel eens te veel lawaai, maar het is onterecht om ze altijd weg te sturen. Op hun plek ligt regelmatig veel afval, maar het is niet duidelijk of het altijd van hen afkomstig is. Ze maken ook weleens uit verveling bierflesjes kapot, wat voor gevaarlijke situaties kan zorgen. Kansen / interesses Hun behoefte om elkaar te ontmoeten kan alleen worden gerealiseerd in de buitenruimte. Ook de ontwikkeling van (andere) activiteiten stagneert bij gebrek aan mogelijkheden, terwijl ze zich daarvoor wel willen inzetten. Het jongerenwerk heeft vanaf januari een wekelijkse zaalvoetbalactiviteit met de jongeren in de Honingzwam. De jongeren zijn hier erg blij mee en komen gemiddeld met 15 man de activiteit bezoeken. Kwetsbaarheid / risicofactoren Een jongen uit Alphen aan den Rijn die 'Topper' was, voegde zich soms bij de groep. Hij is 'Topper' af en is ook niet meer in beeld bij deze groep. Houding / relatie tot andere jongerengroepen (waar maatschappelijk relevant) Zij hebben geen bemoeienis met andere groepen, zijn weliswaar goed te spreken, maar ook gesloten. Overige Het is een positieve groep in de wijk die ook weleens overlast veroorzaakt. 3.3 Diamantstraat bij de schuurtjes (categorie 1) Samenstelling Het is een groep van negen jongeren, een mix van Nederlandse en Antilliaanse nationaliteit: zeven Nederlanders en twee Antillianen. Leeftijd ongeveer 15 tot 17 jaar. Aantallen
9. Hechtheid, groepsdruk, voortrekkers / rolmodellen / meelopers Het is een hechte groep, er zitten twee jongens in de groep die snelle scooters hebben en dat zijn een beetje de rolmodellen. Motief voor ontmoeting Voornamelijk sleutelen aan scooters.
21
Stijl/(sub)culturele interesses Hiphop, streetwear, Nikes, petjes. Identiteit Nederlandse en Antilliaanse nationaliteit. Houding naar derden De jongeren zijn goed aanspreekbaar, veroorzaken geen overlast, laten ook geen rommel achter. Niet agressief. Hulpvragen / behoeften en aantal Gezondheid Alle jongeren roken en blowen. Thuissituatie Drie jongeren met gescheiden ouders. School Vmbo-niveau. Werk, werkzoekend, vakantiewerk 70 % heeft een bijbaantje 'Nugger' (NietUitkeringsGerechtigde: geen opleiding, geen werk, ook: geen uitkering, verzekering?) Niet van toepassing. Inkomenspositie, schulden ouders Onbekend. Inkomenspositie, schulden jongeren Nog geen beeld van. Mogelijkheden, talenten Zijn erg handig, ze sleutelen voornamelijk aan scooters. Identiteit, rechts-extremistische sympathieën, radicalisering Geen. Kwetsbaarheid: makkelijk beïnvloedbaar door omgeving, risico betrokken raken vandalisme. criminaliteit De jongere gasten zijn makkelijk te sturen. Dus beïnvloedbaar. Ouders hebben vaak geen zicht op dat de jongeren blowen en roken. Enkelvoudige vragen of multiproblematiek Niet bekend. Contacten / binding van de groep met de omgeving Deze jongeren zijn makkelijk aanspreekbaar, hebben goede contacten met jongerenwerkers en huismeesters. Kansen / interesses Een overdekte ruimte waar ze kunnen sleutelen aan hun scooters.
22
Kwetsbaarheid / risicofactoren Alle jongeren roken en blowen. Houding / relatie tot andere jongerengroepen (waar maatschappelijk relevant) Tot nu toe zijn er geen problemen met andere jongerengroepen.
4. Hoorn In de wijk is in 2009 geconstateerd dat er Molukse jongeren zijn die zonder toekomstbeeld leven. Dit is zorgelijk. Een tweede constatering is de behoefte aan meer mogelijkheden om actief de vrije tijd met elkaar door te brengen. Samen met de Molukse jongeren is er nu een zaalvoetbalactiviteit gerealiseerd. Ook hier vormen adequate fysieke voorzieningen een knelpunt. Hiervoor is uitgeweken naar de gymzaal in de Oude Wereld. Een tweede groep in de wijk Hoorn hebben we richting Halfje Wit begeleid waar we een activiteit met ze hebben opgezet. Een beschrijving van deze groep wordt hieronder gegeven. 4.1. Zeeheldenbuurt, categorie 1 Locatie(s) Zeeheldenbuurt en dan voornamelijk in de Bankertstraat en het zwembad de Hoorn. Samenstelling Woonachtig in de Zeeheldenbuurt. Leeftijd15tot 19 jaar, vooral 17 a 18 jaar. Aantal 12; waarvan 6 jongens en 6 meisjes. Hechtheid, groepsdruk, voortrekkers / rolmodellen / meelopers De groep is zeer hecht. Één meisje houdt de groep bij elkaar, zij is een soort moederfiguur. Motief voor ontmoeting De moeder van één van de meisjes heeft aan het Jongerenwerk haar zorgen over deze groep kenbaar gemaakt, waarna het Jongerenwerk contact heeft gezocht met deze groep. Daarna hebben wij met de jongeren gezocht naar een mogelijke activiteit. De groep heeft voornamelijk behoefte aan activiteiten die ze helpt om in de toekomst zelfstandig te kunnen gaan wonen. Zoals leren koken en bepaalde huishoudelijke klussen. In het komende seizoen gaan we met deze groep verder aan de slag in Halfje Wit en kunnen we misschien activiteiten ontwikkelen in De Brug. Stijl/(sub)culturele interesses Deze groep is niet echt onder één subcultuur te omschrijven. Wel neigen de leden naar de alternatieve kant, maar ieder op zijn eigen manier. Wat opvalt aan deze groep is dat zwemmen een belangrijke rol speelt. Identiteit Kameraadschap rond zwemmen. Allen hebben een Nederlandse komaf. Houding naar derden Open, praten over van alles met iedereen. Ze zijn heel netjes in de omgang. Hulpvragen / behoeften en aantal Gezondheid: Roken is taboe. Er worden af en toe licht alcoholische dranken genuttigd. Één stel heeft aangegeven onveilige seks te hebben gehad. De groep zwemt veel! Één meisje is autistisch. 23
Thuissituatie: Vier van de jongeren hebben een conflict met de ouders. Eén van de jongeren komt uit een gebroken gezin. School Er zijn, zover wij weten, geen problemen op school. Wel geven ze aan op school nergens bij te horen. Werk, werkzoekend, vakantiewerk Drie jongeren geven zwemles in het zwembad de Hoorn. Eén jongere doet BBL opleiding. Ook doet er één vrijwilligerswerk. 'Nugger' (NietUitkeringsGerechtigde: geen opleiding, geen werk, ook: geen uitkering, verzekering?) N.v.t. Inkomenspositie, schulden ouders Onbekend. Inkomenspositie, schulden jongeren Onbekend Mogelijkheden, talenten De voortrekster van de groep doet een SCW opleiding. Zij zou zeer goed betrokken kunnen worden bij het kinderwerk in de wijk. Zoals al eerder beschreven, is zwemmen zeer belangrijk voor deze groep. Identiteit, rechts-extremistische sympathieën, radicalisering N.v.t. Kwetsbaarheid: makkelijk beïnvloedbaar door omgeving, risico betrokken raken vandalisme, criminaliteit Bij twee meisje gaan er geruchten over contacten met loverboys. De jongerenwerkers trekken, na gesprekken met de meisjes, deze geruchten in twijfel, maar wel signaleert het Jongerenwerk een roep om aandacht bij deze meisjes. Enkelvoudige vragen of multiproblematiek Ook al lijkt het een vrij rustige groep, er speelt toch van alles binnen de groep. Er is nog geen duidelijkheid over mogelijke hulpvragen bij de jongeren. Eén van de jongeren is besproken in Het Overleg. Contacten / binding van de groep met de omgeving Als de groep bij elkaar is, kunnen ze luidruchtig zijn. Ze zijn hier goed op aanspreekbaar door de buurtbewoners. Voor de rest zijn er geen knelpunten. Kansen / interesses De jongeren zijn misschien als groep te betrekken bij activiteiten in de wijk. Ook vindt het Jongerenwerk het belangrijk om met deze groep activiteiten te ontwikkelen. Kwetsbaarheid / risicofactoren We zien hier normaal puber gedrag waarbij de één iets gevoeliger is voor factoren van buitenaf dan de ander, maar de groepsleden vangen elkaar goed op bij problemen.
24
Houding / relatie tot andere jongerengroepen (waar maatschappelijk relevant) Staan open voor andere groepen, maar vinden het tot nu toe moeilijk om contact met anderen te leggen.
Overige
Gebrek aan een geschikte ruimte voor deze jongeren om activiteiten te ontwikkelen is kenmerkend. Het Jongerenwerk wilde deze groep toeleiden naar De Brug, maar door de ontwikkelingen rond deze voorziening heeft het Jongerenwerk samen met de Gemeente besloten deze toeleiding niet voort te zetten. Nieuwe ontwikkelingen rondom De Brug bieden mogelijk nieuwe kansen. 5. Hoge Zijde In de wijk Hoge Zijde hebben we twee plekken waar we regelmatig groepen jongeren tegenkomen die overlast veroorzaken. Deze groepen komen voor 85% uit andere wijken en/of steden. Deze plekken zijn het Rijnplein en de Voorstraat. Waarbij het Rijnplein voornamelijk gebruikt wordt als uitgaans- en winkelgebied. De overlast aan de Voorstraat wordt gekenmerkt door schoolgaande jeugd die veel vuil achter laat. In de signaleringsrapportage van december 2009 spraken wij over een groep die vaak op het Rijnplein was. Deze groep komen we niet meer als groep tegen in het outreachend werk. Wel hebben we nog contact met individuen uit deze groep. Wel heeft zich in het afgelopen halfjaar een groep ontwikkeld waar wij ons zorgen over maken. De kenmerken van deze groep worden hieronder weergegeven. 5.1. Rode- en Groene Dorp groep, categorie 1 Locatie(s) Speeltuintjes. Voornamelijk het speeltuintje aan de Ruyterstraat. Samenstelling Allerlei nationaliteiten en culturele achtergronden. (Nederlands, Marokkaans, Antilliaans en Surinaams). De groep bestaat uit ongeveer 10 meisjes en 15 jongens. Deze samenstelling wisselt per keer. De jongeren zijn woonachtig in heel Alphen aan den Rijn. Maar 7 jongeren komen daadwerkelijk uit het Rode- of Groene Dorp. De leeftijden van deze jongeren variëren van 13 t/m 19 jaar. Aantal ±25. Hechtheid, groepsdruk, voortrekkers / rolmodellen / meelopers De groep is zeer divers en de samenstelling is verschillend. Hierdoor is het moeilijk aan te geven hoe de groep in elkaar zit. Het is wel opvallend dat 3 (ex) toppers deel uit maken van de groep. Motief voor ontmoeting We hebben contact gezocht na negatieve geruchten over de groep op de tienerinloop van Kindervreugd.
Stijl/(sub)culturele interesses
De groep is zeer divers en is niet onder één stijl of subcultuur te plaatsen. Wel zijn het allemaal jongeren die zich thuis voelen op straat.
Identiteit Verschillende etniciteiten. 25
Houding naar derden Brutaal en asociaal. Moeilijk te corrigeren en aan te spreken door bewoners. Hulpvragen / behoeften en aantal Gezondheid: 80% van de jongeren nuttigt alcoholhoudende producten. 5% gebruikt softdrugs. 70% rookt. De groep is niet sportief ingesteld en bij drie leden van de groep is er sprake van zichtbaar overgewicht. Thuissituatie De thuissituatie is zeer verschillend. Bij 50% van de jongeren is de thuissituatie niet bekend. Vier jongeren komen uit multiproblem gezinnen en komen regelmatig terug in Het Overleg. De jongeren vertellen thuis ook alcohol te nuttigen met goedkeuren van de ouders. Vijf jongeren komen uit gebroken gezinnen. School 80% van de jongeren heeft regelmatig problemen op school. Deze problemen variëren van leerproblemen tot slechte resultaten op school. Werk, werkzoekend, vakantiewerk N.v.t. 'Nugger' (NietUitkeringsGerechtigde: geen opleiding, geen werk, ook: geen uitkering, verzekering?) Nee. Inkomenspositie, schulden ouders Onbekend. Inkomenspositie, schulden jongeren De jongeren lenen veel onder elkaar waardoor soms ook conflicten ontstaan. Er zijn geen noemenswaardige problemen met schulden bij ons bekend. Mogelijkheden, talenten Vrije tijd interesses van deze groep zijn: Rap, dans, voetbal en vechtsport. Identiteit, rechts-extremistische sympathieën, radicalisering Geen signalen van. Kwetsbaarheid: makkelijk beïnvloedbaar door omgeving, risico betrokken raken vandalisme, criminaliteit Meisjes zijn kwetsbaar. Ze zijn jong (13 tot 15 jaar), gebruiken alcohol en vragen om aandacht van de jongens. Door het vele gebruik van verslavende middelen en de problematiek hierin in het Rode- en Groene Dorp, maakt het Jongerenwerk zich zorgen over de verslavingsgevoeligheid van deze groep. Enkelvoudige vragen of multiproblematiek Zie thuissituatie. Contacten / binding van de groep met de omgeving Hebben maling aan iedereen. Kansen / interesses De groep is nog te wisselvallig om een activiteit mee op te zetten. Het Jongerenwerk wilde deze groep toeleiden naar De Brug maar door de ontwikkelingen rond deze voorziening 26
heeft het Jongerenwerk samen met de Gemeente besloten deze toeleiding niet voort te zetten. Nieuwe ontwikkelingen rondom De Brug bieden mogelijk nieuwe kansen Kwetsbaarheid / risicofactoren Op alle terreinen lopen deze jongens risico's. Houding / relatie tot andere jongerengroepen (waar maatschappelijk relevant) 50% van de groep was ook in beeld bij La familia. De drie (ex) toppers worden over geheel Alphen aan den Rijn gesignaleerd bij verschillende groepen. Overige Dit is een nieuwe groep (sinds medio mei) die niet altijd aanwezig is maar af en toe opduikt. 6. Lage Zijde In de wijk Lage Zijde is in het afgelopen halfjaar geprobeerd een goed beeld te krijgen van de jongeren die hier wonen. Opvallend is dat minstens 85% van de jongerengroepen die het jongerenwerk in dit gebied tegenkomt, niet uit de wijk zelf komt. Er zijn een aantal Hotspots in de wijk te noemen, namelijk de speeltuin in de Ruysdaelstraat, de Hooftstraat (voornamelijk bij de coffeeshops),de portieken in de Vogelbuurt, het parkeerterrein achter de Blokker en het Rijnstroompark. Wel hebben we contact met een aantal individuen uit de wijk waar wij ons zorgen om maken maar die al langere tijd in 'Het Overleg' besproken worden. Wat we wel zien is de opkomst van de kinderen in de wijk. In het bijzonder in het gedeelte Berendrecht komt een vrij grote groep kinderen in de leeftijdscategorie 10 t/m 12 jaar waarvoor er in de wijk niet veel gedaan wordt. Dit zou een probleem kunnen vormen in de komende 5 jaar omdat er ook geen voorziening in de wijk is om activiteiten voor jongeren te organiseren. In de maanden april en mei is er sprake geweest van overlast in het speeltuintje aan de Albert Verweystraat. Hieronder z|et u een overzicht van deze groep. Met deze groep zijn we in contact om een activiteit op te zetten in de wijk. Wel benadrukken we dat bij het uitkomen van deze signaleringsrapportage er geen sprake meer is van overlast van deze groep op de locatie. Ook komen we de jongeren minder (tot niet meer) tegen. 6.1. Albert Verweystraatgroep, categorie 1 Locatie(s) Speeltuintje aan de Albert Verweystraat. Samenstelling 5 jongens en 3 meisjes van 11 t/m 14 jaar. Aantal: 8 Hechtheid, groepsdruk, voortrekkers / rolmodellen / meelopers Eén van de meisjes is voortrekker, ze heeft een positieve invloed op de groep. Eén van de jongens vertoont negatief gedrag. De rest van de groep pas zich aan, aan deze twee. Motief voor ontmoeting Er kwamen klachten vanuit de wijk via de wijktafel en de opbouwwerker van overlast door deze jongeren. De klachten betroffen voornamelijk het vernielen van de speeltuin en het aanwezig zijn van de jongeren in de speeltuin. Stijl/(sub)culturele interesses De groep is divers qua etniciteit. De groep heeft geen eenduidige subcultuur of interesses. 27
Hulpvragen / behoeften en aantal Er zijn geen hulpvragen bekend vanuit de jongeren. Ook zijn er geen speciale zorgen over de groepsleden. De behoeften van de groep bestaat voornamelijk uit de wens om samen te komen. Contacten / binding van de groep met de omgeving De jongeren komen uit de wijk en hebben over het algemeen goed contact met bewoners van de wijk. Er is een incident bekend met één van de bewoners maar dit kwam voornamelijk door de moeilijke communicatie van beide kanten. Kansen / interesses De groep wil graag activiteiten. In de komende tijd gaan we onderzoeken wat de behoeften zijn in deze groep. Kwetsbaarheid / risicofactoren De groep is jong maar er zijn geen signalen waar het Jongerenwerk zich zorgen over maakt. Houding / relatie tot andere jongerengroepen (waar maatschappelijk relevant) De houding naar andere jongerengroepen is normaal. 7. Kerk en Zanen De jongerenwerkers hebben in Kerk en Zanen moeite om groepen in kaart te brengen omdat er heel veel groepen jongeren gebruik maken van het Europapark. Het komende halfjaar willen we benutten om de jongeren persoonlijk te leren kennen waardoor we een duidelijke behoefteonderzoek kunnen doen onder de jongeren. 8. en 9. Aarlanderveen & Z w a m m e r d a m Van Aarlanderveen en Zwammerdam zijn geen wijkanalyses opgesteld en er zijn ook geen groepsanalyses beschikbaar. Tijdens het outreachend werk worden er geen groepen jongeren aangetroffen, in Aarlanderveen komen er wel jongeren in het café. In de methodiek outreachend werken maakt het Jongerenwerk gebruik van zogenaamde sleutelfiguren, volwassenen die vanwege hun beroep en/of interesse zicht hebben op de leefwereld van jongeren. Voor de komende periode zal er naast outreachende pogingen ook geïnvesteerd worden in het opbouwen van een netwerk van sleutelfiguren. Op die manier kunnen signalen bij het Jongerenwerk terechtkomen. Aarlanderveen In Aarlanderveen zijn er nauwelijks jongeren op straat te vinden. Het Jongerenwerk verwacht dat er in de warme maanden er mogelijk meer jongeren op straat te vinden zijn. In Aarlanderveen is er nauwelijks sprake van accommodaties die op jongeren gericht zijn. Wel zijn er in privésfeer georganiseerde activiteiten onder jongeren. Die worden dan daadwerkelijk op privéterrein georganiseerd, buiten het bereik van het Jongerenwerk. Zwammerdam In Zwammerdam is het afgelopen jaar geïnvesteerd in de contacten met sleutelfiguren. Hiervoor zijn contacten gelegd met de wijkagent, twee basisscholen en het dorpshuis (buurthuis). De directeuren van de basisscholen waren erg enthousiast over de komst van het Jjongerenwerk in Zwammerdam. Ze zijn bereid om een samenwerking te starten met het Jongerenwerk. Scholen gaven ook aan dat er op het schoolplein weleens vernielingen zijn van hangjongeren. Ook het dorpshuis is bereid om een samenwerking aan te gaan met het Jongerenwerk. Ze willen meer activiteiten organiseren voor de jeugd. Het Jongerenwerk heeft tot nu toe alleen 28
het outreachend werk als opdracht van de Gemeente. Het organiseren van activiteiten is tot heden niet in het productenboek opgenomen. Het Jongerenwerk voert één keer per week een outreachend ronde. In de afgelopen maanden waren de weeromstandigheden zeer slecht, waardoor er weinig jongeren op straat waren. Er is geen vaste hanggroep getraceerd in de wijk. Hierdoor kan er nog geen analysekaart worden opgesteld. Streven is om in het volgende signaleringrapport een groepanalyse te hebben. Om de relatie met de jongeren beter te maken is er gekozen om regelmatig langs te gaan zodat er vertrouwen kan worden gewonnen. Populaire hangplekken zijn de voetbalkooi en de parkeerplaats bij het voetbalveld. Buurtbewoners hebben het vermoeden dat er op de parkeerplaats bij de voetbalclub gedeald wordt. Daarnaast is er onder de jongeren een trend wat betreft blowen en alcohol. In gesprekken met de buurtbewoners komen er vaak signalen dat ze zich verlaten voelen door de Gemeente.
29