Productcerticificering co-substraten Op weg naar kwalitatief betrouwbare co-substraten
16 januari 2013
W.A. (Bert) van Asselt
Inhoudsopgave • Aanleiding • Intermezzo – wettelijke kader • Inventarisatie (stap 1) • Ontwikkeling (stap 2) • RBC-scheme • Ervaringen pilots • Hoe verder ……. 2
Aanleiding (1) 2009-2010 • Resultaten van onderzoek door de VROM-inspectie (oktober 2009) gepubliceerd in januari 2010 “Co-vergisting van mest in Nederland, beperking van risico’s voor de leefomgeving”. • Aanbeveling: periodieke controle door AID, NVWA en provinciaal en gemeentelijk bevoegdgezag, bij producenten en leveranciers van co-producten ivm de naleving van de milieu- en meststoffenwetgeving
3
Aanleiding (2) • Handhavingsproject m.b.t. co-vergisting door middel van een steekproef bij 8 handelaren/leveranciers van co-producten. • Conclusie: bij 2 van de 8 bedrijven werden geen overtredingen geconstateerd. Bij de overige bedrijven (6) was sprake van kleine tot grote overtredingen.
4
Intermezzo – wettelijke kader -de positieve lijst Uitvoeringsregeling Meststoffenwet (URM) Bijlage Aa, Onderdeel IV. Eindproducten van bewerkingsprocédés die als meststof kunnen worden verhandeld.
De Meststoffenwet kent een limitatieve lijst van stoffen die als covergistingsmateriaal mogen worden ingezet in een vergister indien het digestaat als meststof toegepast kan worden. Digestaat dat ontstaat na vergisting met stoffen die niet op deze zogenoemde 'positieve lijst' (bijlage Aa van URM) voorkomen, is een afvalstof en kan niet als meststof verhandeld worden verhandeld.
5
Intermezzo – wettelijke kader – voorbeelden Categorie A1: Stoffen van plantaardige herkomst afkomstig van een landbouwbedrijf - Weidegras, op het veld gedroogd weidegras, weidekuilgras, snijmaïs, kuilmaïs/maïssilage, korrelmaïs, corn cob mix (CCM),…… Categorie A2: Gewas(-producten) voor de biogasproductie - Energiemaïs
Categorie C1: Stoffen van dierlijke herkomst al dan niet gecombineerd met stoffen van plantaardige herkomst – Reststof die is vrijgekomen bij het fabrieksmatig uitpakken door een daartoe gespecialiseerd bedrijf van uitsluitend verpakte vloeibare zuivelproducten die afkomstig zijn van detailhandel, groothandel of producenten en uitsluitend wegens overschrijding van de houdbaarheidsdatum, verpakkingsfouten of verkeerde bewaring ongeschikt zijn geworden voor humane consumptie. De reststof bestaat uit uitgepakte vloeibare zuivelproducten of mengsels daarvan en is vrij van verpakkingsmateriaal en reinigingswater (uitgepakte vloeibare zuivelproducten en mengsels daarvan). 6
Intermezzo – wettelijke kader – uitbreiding positieve lijst Categorie G (sinds april 2012): Ruim 80 stoffen waar de in bijlage II, onder tabel 1, bij het besluit opgenomen maximale waarden voor zware metalen, uitgedrukt in milligrammen per kilogram van het desbetreffende waardegevende bestanddeel en de in bijlage II, onder tabel 4, bij het besluit opgenomen maximale waarden voor organische microverontreinigingen, uitgedrukt in milligrammen per kilogram van het desbetreffende waardegevende bestanddeel voor gelden. Voorbeelden: 52.Reststof verkregen van de productie van aardappelen tot frites bestemd voor levensmiddel en bestaat uit gefrituurde aardappelresten (voorgebakken frites). 53.Reststof verkregen bij de bierbereiding en bestaat uit bier dat niet als een drank voor menselijke consumptie kan worden verkocht (voerbier). 7
Inventarisatie (stap 1) Juni 2010 Opdracht AgentschapNL aan Control Union Certifications: Onderzoek naar geschikt kwaliteitsborgingssysteem voor coproducten: • inventarisatie van geschikte beoordelingssystemen • voorwaarden voor een Nederlands systeem • consultatie van betrokken partijen (handelaren en leveranciers van co-producten, co-vergisters, certificeerders en overheden) Aanbevelingen: • ketencertificering van de voorschakels (producten, leveranciers en handelaren van co-producten) gebaseerd op HACCP systematiek (Hazard Analysis and Critical Control Points) • certificeringssysteem voor vergistingsinstallaties 8
Ontwikkeling (stap 2) Juni 2011 Opdracht AgentschapNL aan ISACert: Ontwikkeling van kwaliteitsborgingssysteem voor co-producten, analoog aan het systeem voor het certificeren van diervoerders. Enkele high lights: • oktober 2011: workshop met betrokken partijen, veel interesse en grote betrokkenheid • december 2011: GMP+ International betrokken als schemabeheerder • Ontwikkeling RBC-scheme (Responsible Biomass Certification Scheme)
9
Ontwikkeling (stap 3 – de praktijk) Co-product van A naar B: Producent transport handelaar/bewerker transport vergister Huidige wettelijke eisen: Document: begeleidingsbrief Vervoerder: moet op VIHB lijst staan en/of NVWA geregistreerd (vervoerders-inzamelaars-handelaren en bemiddelaars)
Opslag: Acceptatie:
10
conform vergunning schoon vastgesteld dat co-product schoon en onverdacht is
Transportbedrijf-bekend met certificatie: Certificaten: ISO 9001 ESE (kwaliteit) ISO 14001 ESE (milieu) VKL* ESE (voedselkwaliteit) VKL* DZ (voedselkwaliteit) VKL* MVZ (voedselkwaliteit) VIHB-vergunning GMP+ FSA scheme
Transport: 'On board' weegsysteem; Automatisch monstersysteem; Voertuigopvolgsysteem (AGR = Automatische Gegevens Registratie); 11
Randvoorwaarden certificatieschema • Voldoen aan wettelijke eisen binnen de meststoffenwet • Borging kwaliteit van co-substraten -> digestaat voldoet aan de milieunormen. • Mogelijkheid om andere producten als co-substraat in te zetten wordt verruimd. • Acceptabel voor alle belanghebbenden (diverse belanghebbenden hebben echter diverse meningen over wat voor hen acceptabel is) • Goede tracking and tracing • Aansluiten bij bestaande borgingssystemen • Onafhankelijke schemahouder en ontwikkelen geschikte database(s)
12
RBC-scheme – wat betekent dit? Vastleggen van gangbare praktijk leidt tot: • Verbetering van bestaande procedures • Kwaliteitsverbetering co-producten • Extra zekerheid Aandachtspunten: • Extra analyses (bepaling waardegevende bestanddelen) • Reinigingsprocedures transportmiddelen
13
14
RBC-schema – Certificatie • • o o o o o o o o •
15
Onafhankelijke certificatie door Certification Bodies (CB’s) goedgekeurd door GMP+ International Conform GMP+ eisen voor Certificatie: Getrainde en competente CB auditors (training + examen) Vastgestelde checklists voor CB audits Minimum audit tijdsduur/audit frequency voor CB audits Regels voor classification van afwijkingen voor CB auditors Format voor te gebruiken audit report/certificaat door CB’s Regels voor toe te passen ‘suspension & withdrawal’ door CB’s Publicatie door CB’s van gecertificeerde bedrijven in GMP+ International’s database Klachten procedure voor bezwaren tussen CB en bedrijf GMP+ International zorgt dat het certificatie proces in overeenstemming is met RBC-eisen voor Certificatie
RBC-scheme – deelname is vrijwillig maar daarna … Mededeling over een geschorste GMP+ onderneming Bestemd voor: GMP+ gecertificeerde ondernemingen en certificatieinstellingen.
Deze schorsing is terug te vinden in de GMP+ bedrijvendatabase onder geschorste GMP+ ondernemingen op de website. Het betreft de volgende schorsing: Naam bedrijf : xxxxx Bedrijfslocatie : xxxxx Reg.nr. : GMP00xxxx Status : Geschorst Reden : Voldoet niet aan de voorwaarden Deze mededeling wordt bekend gemaakt conform het bepaalde in artikel 5 vierde lid van het GMP+ FSA scheme, GMP+ A1 Algemeen Reglement.
16
Ervaringen pilots juni 2012: Start 7-tal pilots nieuwe certificeringssystematiek (RBC-scheme). Audits zijn puur administratief.
Resultaten: • Auditees zeer geïnteresseerd in het vervolg van de ontwikkeling van dit schema. • Elke audit had een duur van omstreeks 4 uur. • Aandachtspunt is dat er voldoende monsters genomen worden van de inkomende en / of uitgaande co-substraten. • Vragen ten aanzien van frequentie monstername, ingangscontrole en benodigde analyses (ivm de kosten).
17
Hoe verder ……… • Sept 2012: concept certificeringsschema aangepast (versie 14). • Januari 2013: schema besproken met expert comité (versie 15) Te verwachten … • April 2013: Publicatie certificeringsschema • April 2013: » Workshop (voor geïnteresseerde bedrijven) » Training (voor geïnteresseerde auditoren) • Juli 2013: eerste producten gecertificeerd.
18
Dank voor uw aandacht Voor vragen of meer informatie: Bert van Asselt 088-6022414 M 06-53375801
[email protected]
Kijk ook eens op: www.gmpplus.org/nl
19
