Poitou_2014.indb 1
Poitou-Charentes
19-03-14 10
Poitou_2014.indb 2
19-03-14 10
Poitou_2014.indb 3
De regio’s in deze gids: (zie de kaart aan de binnenzijde van het omslag) n Poitiers en de Vienne ∑ Het Marais Poitevin en de Deux-Sèvres ± De kuststreek van Charente ∏ De Saintonge ∫ Angoulême en de Charente
blz. 75 blz. 145 blz. 209 blz. 305 blz. 353
Poitou-Charentes
GV POITOU CHARENTES_microrégions du guide_FRA32470FRA00_74x70mm
Poitiers
2
1
Niort La Rochelle 3
Saintes 4
5
Angoulême
19-03-14 10
6
Inhoud 1/ DE REIS VOORBEREIDEN Reistips..................................................... 10 NAAR POITOU-CHARENTES
Met de auto............................................ 12 Met de trein............................................ 12 Met het vliegtuig.................................. 12 VOOR HET VERTREK
Weer.......................................................... 13 Nuttige adressen.................................. 13 Uit eten.................................................... 14 Overnachten.......................................... 14
2/ POITOU-CHARENTES ONDER DE LOEP POITOU-CHARENTES VANDAAG
Toerisme..................................................30 Economische kernpunten................30 Papierfabricage....................................30 Producten uit zee................................. 31 Zoutpannen...........................................33 Rijkdommen van het land................34 Streekproducten..................................35 FRANSE COGNAC
Rubrieken in alfabetische volgorde............................................. 15
Gegarandeerde herkomstbenaming.......................38 Productieproces...................................39 Andere sterkedrank............................ 41 Wijngeschiedenis................................. 41
MET HET GEZIN
LANDSCHAP EN NATUUR
Bezienswaardigheden en activiteiten...................................23
De kust.....................................................44 Moerassen.............................................. 47 Het binnenland.....................................50
WAT IS ER TE DOEN?
MEMO
Evenementen........................................25 Leestips....................................................26
Poitou_2014.indb 6
GESCHIEDENIS
Van prehistorie tot heden................. 51 Belangrijke figuren uit de streek.......................................58 De wegen naar Santiago de Compostella.................................59 KUNST EN CULTUUR
Architectuur...........................................60 ABC van de architectuur....................65 Literatuur................................................70
19-03-14 10
7
3/ STEDEN EN BEZIENSWAARDIGHEDEN POITIERS ET LA VIENNE
Poitiers..................................................... 76 De hoofdstad van de Poitou............81 Parc du Futuroscope...........................98 Loudun...................................................105 Châtellerault........................................ 110 Angles-sur-l'Anglin............................ 118 Abbaye de St-Savin............................121 De abdij in detail..............................122 Chauvigny.............................................126 Montmorillon......................................132 Charroux................................................136 Lusignan................................................141 HET MARAIS POITEVIN EN DE DEUX-SÈVRES
Niort........................................................148 Het Marais Poitevin...........................158 De natuurschatten van het marais.................................164 Maillezais...............................................173 Saint-Maixent-l’École........................177 Tumulus de Bougon..........................181 Melle en het Pays Mellois................183 Parthenay............................................. 188 Thouars..................................................197 Oiron.......................................................202 Bressuire............................................... 205 DE KUSTSTREEK VAN CHARENTE
La Rochelle...........................................210 De geschiedenis van een stad die naar vrijheid smacht...............215 Île de Ré.................................................231 Het ‘witte eiland’..............................235 Fouras.....................................................242 Île d’Aix...................................................245 Rochefort..............................................249 Rochefort, de keuze van Colbert....251
Poitou_2014.indb 7
Brouage................................................ 264 Marennes............................................. 268 Marennes-Oléron, bakermat van de oester....................................269 Île d’Oléron...........................................272 Zoo de La Palmyre............................ 282 Royan..................................................... 285 Royan, badplaats aan het front....289 De monding van de Gironde........ 295 Kaviaar van de Gironde..................297 DE SAINTONGE
Saintes................................................... 306 Château de La Roche-Courbon......322 Crazannes.............................................325 Saint-Jean-d’Angély..........................329 Église Saint-Pierre d'Aulnay........... 334 Dampierre-sur-Boutonne...............337 Surgères.................................................339 Pons.........................................................342 Montendre............................................350 ANGOULÊME EN DE CHARENTE
Angoulême...........................................356 Angoulême, kweekvijver van de monarchie.......................... 360 De hoofdstad van de strip............. 364 Jarnac.....................................................377 Cognac.................................................. 385 Ruffec..................................................... 400 Confolens............................................. 407 Thermes de Chassenon...................414 Een verjongingskuur voor de thermen.......................................415 La Rochefoucauld..............................416 Villebois-Lavalette.............................421 La Petite Champagne Charentaise en les Fins Bois...............................427 Aubeterre-sur-Dronne.....................431 Register......................................437 Woordenlijst............................. 446 Kaarten en plattegronden...... 469
19-03-14 10
14
DE REIS VOORBEREIDEN
HANDIGE WEBSITES
www.poitou-charentes.fr – Site van het Conseil Régional PoitouCharentes: info over cultuur, economie, natuur, landbouw en actualiteiten. www.alienor.org – Site van het Conseil des Musées de Poitou-Charentes: actuele informatie over de musea in de regio. www.bernezac.com – Bezienswaardigheden en overnachtingsmogelijkheden aan de Atlantische kust en in het achterland. www.conservatoire-du-littoral.fr – Themadossiers en actuele informatie over de natuurgebieden langs de kust. www.art-roman.net – Foto’s en beschrijvingen van meesterwerken van de romaanse kunst in de Poitou.
Uit eten Raadpleeg onze selectie van eetgelegenheden in de ‘Adresboekjes’ aan het einde van de beschrijving van de belangrijkste plaatsen in het deel ‘Steden en bezienswaardigheden’. ONZE SELECTIE
De adressen zijn ingedeeld per prijscategorie (T zie tabel onder). Raadpleeg ook de Rode Michelingids France. www.bienvenue-a-la-ferme.com – Een overzicht van accommodatie op boerderijen. www.tablesgourmandes.com – Een lijst van streekrestaurants met dit kwaliteitslabel. SITES REMARQUABLES DU GOÛT
Het keurmerk Site Remarquable du Goût is toegekend aan Cognac (wijnkelders, kuiperijen, verkooppunten), het Bassin de Marennes-
Poitou_2014.indb 14
Oléron (oesterkwekerijen) en het Île de Ré (zout en fleur de sel). T www.sitesremarquablesdugout. com.
Overnachten Raadpleeg onze selectie van overnachtingsmogelijkheden in de ‘Adresboekjes’ bij de belangrijkste plaatsen in het hoofdstuk ‘Steden en bezienswaardigheden’. w Goed om te weten – Bij de departementale en sommige lokale toeristenbureaus kunt u online reserveren. Soms organiseren die ook korte themavakanties of hebben ze speciale aanbiedingen. ONZE SELECTIE
Hotelkamer of chambre d’hôte, u mag het zeggen! Onze adressen zijn ingedeeld per prijscategorie (T zie tabel hieronder). De vermelde tarieven (minimum- en maximumprijs voor een tweepersoonskamer) zijn die voor het hoogseizoen.
PRIJSCATEGORIEËN
Overnachten
Uit eten
Goedkoop
tot € 80
tot € 20
Doorsneeprijzen
€ 80 tot € 120
€ 20 tot € 40
Wat meer luxe
€ 120 tot € 160
€ 40 tot € 60
Pure verwennerij
meer dan € 160
meer dan € 60
19-03-14 10
15
WAT IS ER TE DOEN?
Wat is er te doen? Voor uitgebreide informatie over mogelijkheden voor sport en ontspanning kunt u terecht bij de de partementale en regionale toe ristenbureaus (T blz. 13). BOOTTOCHTEN
Varen op rivieren Tussen Angoulême en Rochefort (170 km) leent de Charente zich uitstekend voor boottochten. Dat geldt ook voor de Sèvre Niortaise tussen Niort en Marans (92 km).
Bootverhuur Kajuitboten met twee tot twaalf slaapplaatsen zijn een originele manier om de streek te verkennen. De boten kunnen worden gehuurd voor een dag, een weekend of een week. Le Boat – Quai FrançoisMitterrand - 16200 Jarnac t 05 45 36 59 98 - www.leboat.fr. Base de Sireuil – Pont de Sireuil 16440 Sireuil - t 05 45 90 58 18 www.intercroisieres.com. Rive de France – Île de la Grenouillette - 17350 St-Saviniensur-Charente - t 05 46 90 35 49. w Informatie over riviertoerisme is verkrijgbaar bij de departementale toeristenbureaus (T blz. 13). Waterkaarten en topogidsen worden uitgegeven door: Éditions Grafocarte-Navicarte – t 01 41 09 19 00 www.navicarte.fr. Vagnon Les éditions du Plaisancier – t 04 72 01 58 68 www.codes-vagnon.fr.
Wie een langere trip wil maken, kan inschepen voor een boottocht door de monding van de Gironde naar de vuurtoren van Cordouan, de kliffen bij Meschers en het schiereiland Talmont. Royan Croisières – Kiosque billetterie - quai Meyer - t 05 46 06 42 36 - www.royancroisieres.fr. Croisières Inter-îles – 3 promenoir des Coureauleurs - Le Gabut - 17000 La Rochelle - t 0 825 135 500 www.inter-iles.com. La Sirène – t 06 81 84 47 80 www.croisierelasirene.com. COGNAC EN PINEAU DES CHARENTES
T blz. 40. Het hele jaar door worden er evenementen georganiseerd om het publiek te laten kennismaken met het productieproces van cognac en natuurlijk ook cognac te laten proeven. www.experience-cognac.fr; www.cognac-tasting-tour.fr – Op deze twee websites is allerlei informatie over cognac te vinden.
Routes door de Cognac-streek Er zijn vijf routes uitgestippeld met bijna 200 attracties (producenten, bezienswaardigheden, restaurants en overnachtingsmogelijkheden). Le cognac, la pierre en l’estuaire is een route langs de monding van de Gironde die een andere kijk biedt op dit wijnbouwgebied - t 05 45 36 47 35 - www.cognacetapes.com.
Varen op zee
Op bezoek bij bekende producenten
Er worden allerlei boottochten georganiseerd naar de eilanden voor de kust van de Charente.
Bekende cognacproducenten organiseren rondleidingen en proeverijen, en soms ook maaltijden. Een
Poitou_2014.indb 15
19-03-14 10
38
POITOU-CHARENTES ONDER DE LOEP
Franse cognac
Al eeuwenlang staat de Charente wereldwijd bekend om zijn cognac, een van de universele symbolen van Franse luxe. Deze drank dankt zijn grote verfijning aan de bodem, het klimaat en een lang en gedul dig arbeidsproces op het veld en in de kelders, waar de keldermeesters soms wel meer dan 50 soorten brandewijn van verschillende leeftijd en herkomst samenvoegen om de nectar te verkrijgen. Deze mensen met hart voor hun product leiden u graag rond en hebben begrepen dat het wijntoerisme de komende jaren een van de ambassadeurs van de cognac zal worden.
Gegarandeerde herkomstbenaming De AOC ‘cognac’ is op 1 mei 1909 per decreet ingesteld. Het productiegebied ligt ten noorden van het Bassin Aquitain, tussen de Atlantische Oceaan en de eerste uitlopers van het Massif Central, midden in een heuvellandschap waar de Charente doorheen stroomt. Dit gebied beslaat een groot deel van de departementen Charente en Charente-Maritime en enkele gemeenten van de Dordogne en de Deux-Sèvres. Hoewel de totale oppervlakte meer dan 1 miljoen ha bedraagt, is de cognac afkomstig van slechts 75.300 ha. ZES CRU’S
De brandewijn uit de Charente is echter niet overal van dezelfde kwaliteit. Binnen het productiegebied van de cognac worden zes cru’s onderscheiden. La Grande Champagne – Deze wijngaarden liggen rond Segonzac in de Charente, op een bodem die bijzonder rijk is aan kalk en krijt. Ze leveren de beste en meest gewilde cru vanwege het rijke bouquet,
Poitou_2014.indb 38
en vertegenwoordigen 18% van de productie. Deze cognac rijpt heel langzaam, maar bereikt na tientallen jaren een kwaliteit die moeilijk te evenaren is. Een van de grote cognachuizen in dit gebied is Frapin, dat kostbare flessen produceert. La Petite Champagne – Dit gebied ligt ten zuidwesten van Cognac en rond Barbezieux en Jonzac, en is goed voor 21% van de productie. Ofschoon de uit deze streek afkomstige brandewijn eigenschappen vertoont die vergelijkbaar zijn met die van de Grande Champagne, is hij minder verfijnd, maar de bloemen- en fruitaroma’s blijven wel sterk aanwezig in de neus. De cognacsoorten die uitsluitend bestaan uit brandewijn afkomstig van de beide Champagnes (met minimaal 50% uit de Grande Champagne), vormen de AOC Fine Champagne. Hetzelfde geldt voor de cognac van Rémy-Martin. Les Borderies – Dit gebied ten noordwesten van Cognac is de kleinste cru op een meer kleihoudende bodem, die 5% van de productie voor zijn rekening neemt. Het resultaat is een fijne en lichte cognac die lang op de tong blijft
19-03-14 10
39
Attention version anglaise existante!!!
FRANSE COGNAC
GV_POITOU CHARENTES_Le vignoble de Cognac_FRA22110FRA00_70x67
DE WIJNSTREKEN ROND COGNAC 0
La Rochelle Beauvoir-sur-Niort Île de Ré Rochefort Île d'Oléron
40 km
Ruffec
Aulnay
TonnayCharente
St-Jean-d’Angély
Matha
Marennes St-Porchaire
Royan
Rouillac Saintes La Rochefoucauld COGNAC Ch Jarnac are nte Pons
Gémozac
Jonzac
Appellations
DE
N GIRO
en een uitgesproken viooltjesaroma heeft. Het rijpingsproces verloopt sneller dan bij de twee vorige cru’s. Les Fins Bois – Het grootste gebied (42% van de productie) heeft een totaal andere grondsoort dan de eerste drie. Deze klei- en kalkhoudende bodem is van een roodachtige kleur en zit vol kiezels (er zijn overigens tal van fossielen te vinden). De brandewijn, die hier sneller rijpt, heeft een ronde smaak en een sterk aroma. Een groot deel van de wijngaarden van Martell ligt ten noorden van Rouillac, op het domein van Lignières.
Angoulême
Segonzac
Archiac Grande Champagne Petite Champagne Borderies Fins Bois Bons Bois Bois Ordinaires
Aigre
Blanzac
Barbezieux Chalais
Montlieula-Garde
Les Bons Bois en Les Bois Ordinaires – Deze wijngaarden leveren ongeveer 12% van de productie. De bodem is zanderiger, wat een duidelijke grondsmaak geeft. De brandewijn rijpt heel snel. De invloed van het zeeklimaat valt vooral op in de Bois Ordinaires.
Productieproces Het maken van cognac is een werk van lange adem. De teelt van de druiven, de oogst, de distillatie, de rijping en de assemblage kunnen wel 100 jaar duren alvorens tot het eindproduct te komen.
DE COGNACHANDEL VANDAAG EN MORGEN
Het jaar 2012 sloeg alle records met 167,9 miljoen verkochte flessen, dat wil zeggen een stijging van 3,1% ten opzichte van 2011, en een omzet van 2,4 miljard euro, een toename van 17,3%. Vooral de topcognacs hebben van deze opmars geprofiteerd, die een ware uitdaging vormt voor handelaren en telers. Zo bestaat er sinds vijf jaar een run op oude brandewijn en zijn er soms spectaculaire overnames van zeer oude cognachuizen, zoals Larsen, dat in 2013 werd opgeslokt en onmiddellijk doorverkocht door de groep Rémy Cointreau. Dit succes breidt zich uit naar de BRICSlanden (Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika), die nu ook Franse wijngaarden en oude, kleine cognachuizen opkopen.
Poitou_2014.indb 39
19-03-14 10
208
DE KUSTSTREEK VAN CHARENTE GV_POITOU-CHARENTES_ _MicroRégion3_LE LITTORAL CHARENTAIS_95x172 NANTES 37
D1
48
D1
DE KUSTSTREEK VAN CHARENTE 10 km
9
V E NDÉ E
PERT UIS B RETO Les Baleines N Les Portes-en-Ré
D
Île de Ré IS D’A
D1 37
1
E Phare de Chassiron
Fort Boyard
St-Georges-d’Oléron
2
Buzay
Île d’Aix
D 12
6
St-Pierre-d’Oléron
Châtelaillon-Plage Réserve Naturelle du Marais d'Yves
Pointe de la Fumée Cabane de Moins Fouras Île Madame Rochefort Port-desSoubise Tonnay-Charente Barques
D2 Fort Louvois 38 Brouage Moëze Port des Salines
Échillais
A
Ch
83
a Trizay rente St-Trojan-les-Bains D La Gataudière Pont-l’Abbé2 Bourcefranc-le-Chapus 6 d’Arnoult 8 Marennes D1 La GripperieRonce-les-Bains St-Just-Luzac St-Symphorien Forêt Donjon de la Coubre La Tremblade St-Sornin de Broue
7
A
10
5
D
D1
D
LA PALMYRE
0
N 15
73 3 D1
D2
N 141
Mornac-s-Seudre 25
CHARENTEVaux-sur-Mer Saujon N St-Palais-sur-Mer MA R I T I M E Royan Nauzan Didonne Cordouan D7 30 St-GeorgesMeschers-sur-Gironde de-Didonne 15 0
37
COGNAC
La Coubre
NIORT
D1 50
7
D 11
38 D2
4 POITIERS
La Cotinière
N 11
LA ROCHELLE
Pnte de Sablanceaux
37
Île d’Oléron
La Flotte 20
NTIO CH
3
S èv re Niortaise
Marsilly
D1
PERT U
A8
Esnandes
St-Martin-de-Ré
Ars-en-Ré
14
8
ée
D 105
D1 05
D 735
Ven d
y La
D
POITIERS
0
D 94
Royan
Een omweg waard La Coubre Interessant Andere plaats St-Sornin Plaats van vertrek
45
D7
30
Natuurpool van Vitrezay
E
BORDEAUX
G I RO NDE
D 137
St-Dizant-du-Gua
OND
Rondrit over het eiland Van het Marais de Brouage naar het Canal de Pont-l’Abbé Rondrit over het eiland Presqu’île d’Arvert et estuaire de la Seudre
D1
Estuaire de la Gironde
GIR
Poitou_2014.indb 208
De reis waard
dre
D 137
LA PALMYRE
Mortagnesur-Gironde
S eu
A 10
5
D2
Site du Fâ
Talmontsur-Gironde
BLAYE
19-03-14 10
209
meer adressen
De kuststreek van Charente ± Michelinkaart 324 - Charente-Maritime (17)
Ñ LA ROCHELLEaaa
210
Ten westen van La Rochelle
Ñ ÎLE DE RÉa EN RONDRIT
231
Ten zuiden van La Rochelle
Ñ FOURASa
242
Ñ ÎLE D’AIXa
245
Ñ ROCHEFORTaa EN RONDRIT
249
Ñ BROUAGEa
264
Ñ MARENNES 268 Ten noordwesten van Marennes Ñ ÎLE D’OLÉRONa
272
In het uiterste zuiden van de streek
Ñ ZOO DE LA PALMYREaaa
282
Ñ ROYANaa EN RONDRIT
285
Ñ ESTUARIUM VAN DE GIRONDEaa
295
Poitou_2014.indb 209
19-03-14 10
210
DÉCOUVRIR XXXXX
La Rochelle aaa 75.170 inwoners – Charente-Maritime (17)
y ADRESBOEKJE: BLZ. 226 i INLICHTINGEN Toeristenbureau – 2 quai Georges-Simenon - 17000 La Rochelle - t 05 46 41 14 68 - www.larochelle-tourisme.com - juli-aug.: ma-za 9.00-20.00, zo en feestdagen 10.00-18.00 u; juni, sept.: ma-za 9.00-19.00, zo 10.00-18.00 u; april-mei: ma-za 9.00-18.00, zo en feestdagen 10.00-18.00 u; okt.-maart: ma-za 9.0018.00, zo en feestdagen 10.00-13.00 u - gesl. 1 jan., 25 dec. Rondleidingen – In het hoogseizoen. Ronde de Nuit is een presentatie van bekende figuren uit de geschiedenis van de stad op plekken die normaal voor het publiek gesloten zijn (€ 10,50 p.p.). Andere rondleidingen: Ronde de Nuit voor kinderen, het oude centrum en markt met proeverijen. Tevens tocht door de stad per koets (1 uur), te voet (halfuur) of met de fiets. Ñ LIGGING Regiokaart A1 (blz. 208) - Michelinkaart 324 D3. Vanuit Rochefort rijdt u naar La Rochelle via de D137, en vanuit het noordoosten via de N11. õ PARKEREN Laat de auto achter op een van de parkeerterreinen in de stad en neem de fiets om u in alle vrijheid te verplaatsen. Gratis parkeren: Les Minimes (verbinding met de binnenstad via de zeebus of Illico-bus), Bernard Moitessier, Lycée Hôtelier, Rieupeyrout (naast het Technoforum). Betaald parkeren: Jean Moulin (met gratis pendelbus naar het centrum en terug), Esplanade St-Jean-d’Acre, Encan, Place de Verdun, Notre-Dame; Arsenal, Esplanade des Parcs. Ondergrondse parkeergarage: St-Nicolas (bewaakt). w AANRADERS De oude haven, oude stad, de Tour St-Nicolas en Tour de la Lanterne, het aquarium met zijn haaienbassin, en het Muséum d’Histoire Naturelle. > PLANNING Reken op twee volle dagen voor de stad en alle bezienswaardigheden. Wie van muziek houdt, kan zijn hart ophalen tijdens de Francofolies in juli.
Poitou_2014.indb 210
19-03-14 10
211
De oude haven van La Rochelle Spila Riccardo / Sime / Photononstop
/ MET KINDEREN De oude havenwijk, het aquarium, het Musée des Automates en het Musée des Modèles Réduits, het Musée d’Histoire Naturelle, het Musée de la Mytiliculture in Esnande, en natuurlijk het strand. De lokroep van de oceaan is nog steeds sterk aanwezig in deze beroemde haven, waar zo veel (ontdekkings)reizigers zijn vertrokken. Het wekt dan ook geen verbazing dat deze op de zee gerichte stad op tal van gebie den een pioniersrol vervult. Het avontuur van de Francofolies bijvoor beeld, die onmiddellijk een succes waren, maar ook de ontwikkeling van elektrische auto’s, de autoloze dagen en de gratis fietsen. Het is leuk om zomaar wat rond te slenteren en de versterkte oude haven, de ultramoderne nieuwe haven, de kerken, de talrijke musea, de verbor gen straatjes met arcaden, de oude houten woningen, de aristocratische herenhuizen, de parken en de stranden te verkennen.
Wandelen Plattegrond (blz. 213)
3
aa VIEUX PORT C2 Ñ Wandeling B, in groen aangegeven op de plattegrond – reken op ongeveer 1.30 uur. Vertrek bij het toeristenbureau. / De vissershaven, die vereeuwigd werd door de schilders Joseph Vernet, Corot, Signac en Marquet, ligt aan een smalle baai (de nieuwe haven met computergestuurde visafslag werd overgebracht naar La Pallice). Te zien zijn de voorhaven, het getijdebekken of Vieux Port, de kleine vloedkom waar de jachten aanleggen, en de buitenste vloedkom voor de trawlers. Achterin ligt het stuwbekken dat via een kanaal gevoed wordt door water uit de Sèvre.
Quartier du Gabut CD2
In deze woon- en winkelbuurt stonden vroeger vissersloodsen. De houten gevels en felle kleuren geven de wijk een Scandinavische uitstraling.
a Tour Saint-Nicolas C2
2 quai Simenon - t 05 46 41 14 68 - www.monuments-nationaux.fr - april-sept.: dag. 10.00-18.30 u; okt.-maart: dag. 10.00-13.00 en 14.15-17.30 u - gesl. 1 jan, 1 mei, 25 dec. - € 6 (tot 26 jaar gratis) - combinatiekaartje met de Tour de la Chaîne en de Tour de la Lanterne € 8,50 - toeslag € 1,50 audiotour - gratis 1ste zondag van de maand in nov.-maart.
Poitou_2014.indb 211
19-03-14 10
212
DE KUSTSTREEK VAN CHARENTE
Deze 42 m hoge, licht hellende toren is een echte vesting. Hij werd gebouwd in de 14de eeuw volgens een vijfhoekig grondplan. De vijf hoeken zijn versterkt met drie ronde, half in de muur gemetselde torentjes, een rechthoekig torentje en een vierkante toren, die hoger is en dienstdeed als donjon. Een buitentrap leidt naar de schitterende achthoekige Salle des Gouverneurs met een sierlijk spitsbooggewelf. Het bovenste platform voor de wachters, omsloten door hoge muren met schietgaten en machicoulis, biedt een fraai uitzichta op de baai en het Île d’Aix. Let bij de afdaling op het kapelletje dat in de muur is uitgespaard en een gotisch retabel bevat. Loop zuidwaarts, steek het bruggetje over en neem dan rechts de laan langs de avenue Marillac. U passeert de mediatheek (1998), die ontworpen werd door de plaatselijke architecten Lahon en Cordier. Loop langs de kaden voor het uitzicht op de torens en de Vieux Port. Neem daar de veerpont naar de Tour de la Chaîne.
Cours des Dames C2
Aan deze kade, waar ooit de handelsschepen aanlegden, staan oude redershuizen. De esplanade, die vroeger werd ingenomen door sardineverkopers en vissers die hun netten boetten, is nu beplant met jonge linden; het is een van de drukste plekken in de Vieux Port en het vertrekpunt van tal van boottochten.
La Coursive C2
Deze toneelzaal in de voormalige Chapelle des Carmes heeft een imposant 17de-eeuws portaal waarboven een sint-jakobsschelp prijkt. Binnen ligt een mooie binnenplaats met arcaden.
DE MUZIKALE GEKTE VAN DE FRANCOFOLIES Elk jaar omstreeks 14 juli wordt La Rochelle overspoeld door Franstalige muziek. Een paar dagen lang volgen de openluchtconcerten in de Vieux Port elkaar op. Het idee voor het festival komt uit Quebec, waar JeanLouis Foulquier het succes opmerkte van een ‘Francofête’ met uitsluitend Franstalige zangers uit Quebec. In 1985 koos deze radioman zijn geboortestad uit om de vlag van de Francofolies te hijsen op de torens van de Vieux Port. Vanaf het eerste jaar trok het festival 25.000 mensen, die in de stemming werden gebracht door podiumbeest Jacques Higelin. Het festival staat open voor alle muziekgenres, waaronder rock, variété, jazz en rap. Zo ging het publiek in de loop der jaren uit zijn dak voor Aznavour, Bashung, Cabrel, Ferré, Guidoni, Hallyday, Lara, Lavilliers, MC Solar, Rita Mitsouko, Renaud, Sapho, Souchon, Manau, Faudel, Pierpoljak, Zazie, Enzo Enzo, Kent, Zebda en vele anderen. De esplanade St-Jean-d’Acre is voorbehouden aan de grote namen (megapodium met veel decibels en lichteffecten). Het Grand Théâtre en de Salle Bleue zijn intiemer en bieden een springplank aan nieuwkomers; het Carré Amelot zet regionale artiesten in de spotlights. ‘La rue est à nous’ (de straat is van ons) vult het officiële Francofolies-programma aan. Kleine podia, zoals Francos Junior, geven ruimte aan jong talent. En op de Cours des Dames organiseert L’Espace elke middag signeersessies. Houd uw fototoestel in de aanslag!
Poitou_2014.indb 212
19-03-14 10
Poitou_2014.indb 213
213
LA ROCHELLE
3
19-03-14 10
346
DE SAINTONGE
heropgebouwd in de 17de eeuw en geconfisqueerd in de Franse Revolutie. Het is ingrijpend gerestaureerd. Nu bieden de gebouwen onderdak aan een museum voor lokale archeologie, conferentiezalen en tijdelijke tentoonstellingen. Bezoek zeker de kloostergang, waarvan de galerij met rondbogen ten dele is gereconstrueerd.
Kuurcentrum t 05 46 48 59 59 - www.chainethermale.fr - vrije bezichtiging van de buitenkant (kuurcentrum in holwoningen) - vraag inlichtingen - gesl. jan. Dit kuurcentrum werd aangelegd in de grotten van een voormalige steengroeve waar in de middeleeuwen 'kathedraalstenen' werden gewonnen. In de 16de eeuw werden de grotten door de protetstanten als schuilplaats gebruikt, en later werden er paddenstoelen gekweekt. In 1980 bleek uit boringen dat hier warm grondwater aanwezig was (65-68 °C) met therapeutische eigenschappen. Het centrum biedt naast wellnessarrangementen ook gespecialiseerde behandelingen aan (reuma, gewrichtsklachten, ademhalingsproblemen en vaataandoeningen).
Rondrit Kaart (blz. 345) HET GEBIED RONDOM PONS (DE PONTOISE)
Ñ Rondrit van 65 km, in bruin aangegeven op de kaart – reken op ongeveer 4 uur. Verlaat Pons in noordoostelijke richting via de D732. Liefhebbers van kastelen en kerken in romaanse en renaissancestijl zullen graag op ontdekking gaan in de regio Haute-Saintonge, die een aantal schatten in petto heeft.
Kerk van Pérignac
De kerk heeft een schitterende gevel in de romaanse bouwstijl van de Saintonge met twee rijen gebeeldhouwde arcaturen. Op het onderste register staan de apostelen en Maria die de hemelvaart van Christus bekijken, bovenaan vechten de Deugden tegen de Ondeugden. De met paardenhoofden versierde booglijst van het grote centrale raam is kenmerkend voor de streek. Verlaat Pérignac in zuidoostelijke richting via de D128. Rijd Coulonges voorbij en blijf op de D128.
Kerk van Lonzac De kerk werd in één keer gebouwd en is een harmonieuze combinatie van een gotische structuur en renaissanceversieringen. De 40 m hoge klokkentoren is van ver te zien. De hoeken zijn versterkt met massieve steunberen. Om de muren loopt een fries met de initialen K en I (Katherine en Iacques of Jacques), afgewisseld met de attributen (kogels en granaten) en het dubbelzinnige devies van Galiot de Genouillac: J’aime fortune of J’aime fort une, 'Ik houd van fortuin' of 'Ik houd zielsveel van die ene'. Het verfijnde portaala heeft een dubbele deur met daarboven een grote accolade die eindigt in de salamander van Frans I. Boven de deuren illustreren twee bas-reliëfs de werken van Hercules (Hercules die als kind in zijn wieg slangen wurgt en Hercules die de leeuw van Nemea doodt). Het schip heeft gotische gewelven die rusten op renaissancezuilen. Op de sluitstenen staan de wapens van de families Archiac en Genouillac en op de kapitelen de emblemen van Galiot de Genouillac. Links van het koor bevindt zich de adellijke kapel met een cassettengewelf. Hier moest het graf van
Poitou_2014.indb 346
19-03-14 10
347
XXXXXXXXXXX
Het middeleeuwse kasteel van Jonzac B. Barbier / hemis.fr
vrouwe Catherine (zie kader blz. 342) komen. Boven het hoofdaltaar hangt een doek van P. Vincent uit 1787 met een voorstelling van de Aanbidding van de Drie Wijzen uit het Oosten. Verlaat Lonzac zuidwaarts via de D148. Neem na 3 km rechts de D700 naar Échebrune.
Kerk van Échebrune
Het portaal van deze romaanse kerk is erg groot in verhouding tot de bijzonder kleine zijarcaden, maar de versiering beperkt zich tot kapitelen met acanthusbladeren. Boven de kroonlijst nemen hoge arcaturen de hele breedte van de gevel in beslag. Verlaat Échebrune zuidwaarts via de D146 richting Chadenac.
Kerk van Chadenac
4
De gevel van deze romaanse kerk pronkt met overdadig beeldhouwwerk rond het thema van Goed en Kwaad. In het midden van het portaal prijkt de gekroonde Christus van de Hemelvaart en in de booglijsten zijn heiligen, monsters en allegorische figuren afgebeeld, zoals de Wijze en Dwaze Maagden (centrale booglijst) en de Deugden en Ondeugden (onderaan). De zij-arcaden zijn versierd met beelden die in 1840 werden verminkt, met daarboven een grote hond die een schaap aanvalt dat op de vlucht gaat en ook een os die blijft staan; in de hoeken staan de H. Joris, de prinses van Trebizonde en Michaël en de draak. Op de hoekkapitelen van de gevel staan rechts de heilige vrouwen bij het graf en links keizer Constantijn te paard bij een palmboom die de ketterij vertrapt. Verlaat Chadenac in zuidwestelijke richting via de D146E2.
Kerk van Marignac De 12de-eeuwse Église Saint-Sulpice heeft een romaanse apsisa met een origineel, klaverbladvormig grondplan. De apsiskapellen vloeien naadloos over in de afgeronde armen van het transept. Bewonder de rijkdom van het
Poitou_2014.indb 347
19-03-14 10
348
DE SAINTONGE
gebeeldhouwde fries met fantasierijke motieven, personages (zoals de tonman) en dieren. Ook de viering is opmerkelijk door de indeling van dubbele arcaden en consoles die de voet van de trompen van de koepel ondersteunen. Elk detail van de kapitelen is de moeite waard, zoals het jachttafereel op de zuidwestelijke pilaar en twee geliefden op de zuidoostelijke. De kapitelen zijn versierd met een fries dat overeenkomt met dat aan de buitenkant. Er zijn duidelijk Spaans-Moorse invloeden in te herkennen. Verlaat Marignac in zuidoostelijke richting via de D142.
Jonzac (T blz. 344)
Als u tijd hebt, bezoek dan ook het Château de Meux, 7,5 km oostwaarts via de D2.
Château de Meux
Niet te bezichtigen. Vier eeuwen was het kasteel eigendom van de familie Chesnel, die twee Maltezer ridders voortbracht. De gevel met vensters met lijstwerk wordt geflankeerd door een toren en voorafgegaan door een polygonale traptoren. In de 18de eeuw werd het gebouw versterkt met steunberen. Keer terug naar Jonzac en neem daar de D2 in noordwestelijke richting. Sla na ongeveer 1 km links af naar St-Germain-de-Lusignan viar de D148.
Abbaye de la Tenaille Dit benedictijnenklooster is nu een boerderij. Twee van de drie schitterende koepels op pendentieven van de romaanse abdijkerk in de stijl van de Saintonge zijn ingestort. Het kasteel (1830) heeft een zuivere Lodewijk XVIgevel met guirlandes en balustrades. Neem de D137 naar St-Genis-de-Saintonge.
Château de Plassac Het slot werd omstreeks 1772 door architect Victor Louis gebouwd voor de bisschop van Autun. In 1832 verbleef de hertogin van Berry hier, vóór haar poging om een opstand in de Vendée te ontketenen. Wie aankomt via de hoofdlaan ziet op de binnenplaats van de boerderij de Tour du Pèlerin, een overblijfsel van een 15de-eeuws kasteel. Blijf op de D137. Neem voor Belluire rechts de D144.
Kerk van Fléac-sur-Seugne Bekijk de originele klokkentoren van deze renaissancekerk met vierkante basis, achthoekige koepel en een daklantaarn. Aan beide kanten van het portaal staan gedraaide zuilen waarop twee leeuwen rusten. Blijf op de D144.
Kerk van Avy De gevel van de romaanse kerk heeft een portaal met aan de booglijst een voorstelling van een komisch concert. Binnen bevindt zich aan de linkerzijde een kapel met een 14de-eeuwse muurschildering: twee schenkers, vertegenwoordigd door hun beschermheiligen, aanbidden Maria met Kind, getooid in de uitrusting van de perfecte pelgrim, dus met mantel, pelgrimsstaf en reistas. De kapel staat op een knekelhuis waarvan de toegang aan de buitenkant is te zien. De D142 voert weer terug naar Pons.
Poitou_2014.indb 348
19-03-14 10
349
PONS
y PONS: ADRESBOEKJE OVERNACHTEN GOEDKOOP
Hôtel de Bordeaux – 1 av. Gambetta - t 05 46 91 31 12 www.hotel-de-bordeaux.com - gesl. zo-avond in periode okt.-Pasen 16 kamers € 68 - : € 9 - f € 13/49. Dit honderdjaar oude hotel heeft een vrij recent interieur. De kleine, smaakvolle kamers zijn sober ingericht. Het restaurant is een aanrader: lekkere, creatieve gerechten, een leuke patio in de zomer, redelijke prijzen en een mooie selectie cognacs.
In de omgeving GOEDKOOP
Le Vieux Logis – 1-3 rue du 8 May 1945 - 17500 Clam - 13 km ten zuidoosten van Pons via de D142 t 05 46 70 20 13 - www.vieuxlogis. com - õj - 10 kamers € 67/75 - : € 10 - f € 30/43. Vroeger café-kruidenierszaak, nu een prettig restaurant met een rustiek interieur. De gelijkvloerse kamers komen uit op de tuin. UIT ETEN
In de omgeving DOORSNEEPRIJZEN
Bistro 108 – 8 av. De Lattrede-Tassigny - 17500 Jonzac t 05 46 48 02 95 - õj -€ 18/34 5 kamers € 55. Bistro aan de ene kant, weelderig en intiem interieur aan de andere kant. Traditionele gerechten op een lei. WAT MEER LUXE
La Gourmandière – 42 av. de Cognac 17800 Pérignac - 8 km noordoostwaarts - t 05 46 96 36 01 - gesl. eind jan.-begin feb., 1 week in juni, half sept.-half juni di, wo, half juni-half sept. zo-avond-
Poitou_2014.indb 349
€ 21/75. Aardig dorpshuis dat door de jonge eigenaars gezellig en modern is ingericht. Aangenaam terras aan de tuinzijde en eigentijdse gerechten. WINKELEN
Colibri – 2 route de Marennes t 05 46 91 19 19 - www.colibri.tm.fr - õ - di-vr 9.15-12.15 en 14.30-17.00, za 9.00-12.00 u. Deze banket- en koekjesfabriek uit 1896 heeft een fabriekswinkel waar ook particulieren welkom zijn. U vindt er onder meer madeleines, boomstammetjes en Bretonse koekjes.
In de omgeving
Tonnellerie d’art Allary – 29 route de Cognac - 17520 Archiac 22 km ten zuidoosten van Pons via de D700 - t 05 46 49 14 59 www.tonnellerie-allary.com - rondleiding ma-vr 9.00 en 10.30 en 14.00 en 15.30 u. Deze kuiperij maakt niet alleen okshoofden voor wijn en sterkedrank, maar ook diverse eikenhouten voorwerpen als karafjes, pendules, enz. Unicognac – 51 route de St-Genis 17500 St-Germain-de-Lusignan 19 km ten zuidoosten van Pons via de D142 - t 05 46 48 10 99 - õ ma-vr 8.00-12.30 en 13.15-17.30 u. Deze wijncoöperatie produceert cognac en pineau des Charentes, maar ook een wijn: Jules Gautret.
4
SPORT EN ONTSPANNING
/ Les Antilles – ZAC du Val-deSeugne - 17500 Jonzac - 19 km ten zuidoosten van Pons - t 05 46 86 48 00 - www.lesantillesdejonzac. com - õ - Dit immense overdekte waterpretpark is een van de grootste van Europa met een tropische lagune, glijbanen, watervallen, geisers, stranden, groenruimte, sauna, h amam, enz.
19-03-14 10
Vertaling Michèle Schedler, Eef Gratama, Renneke Hellemans Eindredactie Jaap Verschoor Opmaak Jan Bos, Asterisk*, Amsterdam Omslagfoto Bertrand Rieger – hemis.fr Oorspronkelijke titel Poitou-Charentes Oorspronkelijke uitgever Michelin, Parijs Uitgevers Anne Teffo (Michelin, Parijs) Lieven Defour (Lannoo, Tielt) Eindredactie Françoise Rault, L’ADE l’Atelier d’édition Redactie Hervé Milon, Léa Delpont, Florent Gaillard, Laurent Gontier, Philippe Orain, Françoise Klingen, Sybille d’oiron, A. de Valroger Grafisch ontwerp Christelle Le Déan Omslagontwerp Keppie&Keppie, Varsenare Cartografie Michèle Cana, Aurore Colombani, Stéphane Anton Met dank aan Didier Broussard, Maria Gaspar, Françoise Tétard, Sophie Nogues, Pascaline Ricard, Hugues Lallemand, Nathalie Quod
© Michelin, Nederlandse tekst Uitgeverij Lannoo, nv, Tielt, 2014 © Cartografie: Michelin
Het redactieteam heeft de grootste zorg besteed aan de samenstelling en de controle van deze gids. Maar omdat de gegevens voortdurend gewijzigd worden, moet de praktische informatie (prijzen, adressen, bezoekuren, telefoonnummers, bezienswaardigheden, internet adressen) worden beschouwd als een aanwijzing. Het is dan ook best mogelijk dat bepaalde info bij het verschijnen van deze gids niet helemaal correct of volledig is. Wij kunnen daar niet verantwoordelijk voor worden gesteld. Deze gids bestaat voor en door u; u bewijst ons dan ook een grote dienst door eventuele tekortkomingen of vergissingen te melden. Aarzel niet om ons uw opmerkingen en suggesties over de inhoud van deze gids mee te delen. Bij een eerstvolgende bijgewerkte editie zullen wij daar rekening mee houden.
Contactadres De Groene Reisgids Uitgeverij Lannoo Kasteelstraat 97 B-8700 Tielt
[email protected]
De Groene Reisgids Uitgeverij Terra Lannoo bv Papiermolen 14-24 NL-3994 DK Houten
[email protected]
www.lannoo.com D/2014/45/345 - NUR 512 ISBN 978 94 014 1170 7 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Poitou_2014.indb 471
19-03-14 10