OOSTERSE FILOSOFIE:
GUNA’S IN WERKING
Juni 2012, SPSO/AIW t.a.v. Dhr. Ton Kuijper Jeanette Manders, groep 4b, collegekaartnr. 208 6139
Volgens de hindoeïstische filosofie spelen drie sturende krachten een essentiële rol bij zowel het denken, het waarnemen als het handelen. Deze drie krachten zijn de guna’s: sattva, rajas en tamas. Sattva is de creatieve impuls waarmee iedere activiteit begint. In de sattva-fase komt de werking van de goddelijke bron ofwel Brahman het meest direct tot uiting. Dit is het prille begin van een gedachte, is het primaire en creatieve begin van een idee, waarbij dit idee nog geen vorm heeft aangenomen en nog niet onder woorden is gebracht. Rajas stuurt de volgende fase, die vooral bestaat uit verandering. De gedachte verandert snel van een onduidelijke denk-impuls in een concrete mentale voorstelling, die neemt meestal snel de vorm aan van een mentale voorstelling bestaand uit woorden of beelden. Tamas betreft de handhaving van de min of meer stabiele toestand die tenslotte wordt bereikt. Het veranderingsproces is tot stilstand gekomen, gevormde denkbeeld kan nu min of meer ongewijzigd in de tijd voortbestaan. De gedachte heeft een concrete inhoud gekregen. In het denken is de tamas-fase vaak ‘t meest verstoord. Gevormde gedachten worden vaak al weer door nieuwe gedachten verdrongen vóór de Atman ze duidelijk heeft waargenomen. Denken, in bijzonder de tamas-fase, op orde brengen. Brahman Is de naam voor de ultieme, onveranderlijke werkelijkheid, die uit het zuiver zijn en bewustzijn bestaat. Het brahman ligt achter de duidelijke meervoudigheid van de fenomenale wereld en is uiteindelijk identiek aan de innerlijke wezenlijkheid van de mens. Brahman wordt gezien als één, eeuwig, onvergankelijk, oneindig en onveranderlijk. Het staat voor de schepping in haar continuïteit. Guna’s en natuur In de natuur zijn de guna’s als een soort automatisme werkzaam. In de levende natuur kan werking van de guna’s worden waargenomen, namelijk als respectievelijk geboorte, vervolgens groei en verandering, en tenslotte verval en de dood. Zo ook de jaargetijden met nieuwe groei en bloei in de lente, oogst in de zomer, afsterven in de herfst en de rust in de winter, voordat er een nieuwe lente aanbreekt. In het leven van een persoon te herkennen bij bv een verlies ervaring, afscheid nemen, de donker en koude rustperiode die nodig is voordat er nieuwe periode aanbreekt om vruchtbaar verder te leven met wat het nieuwe te bieden heeft. Een constante cyclus van veranderingen. De natuur gaat zijn eigen gang, de werking van de guna’s is daar slechts in beperkte mate te besturen. Atman Alles in deze wereld wordt gezien als sacraal van oorsprong, dus ook de mens. In zijn diepste innerlijk bestaat de mens uit Atman. Deze ziel is de onsterfelijke goddelijke vonk. Brahman is als Atman in ons tegenwoordig, zodat het hier niet gaat om twee te onderscheiden eenheden maar om een eenheid. Het denkende, waarnemende en creatieve Spirituele Ik wordt in het hindoeïsme aangeduid als de Atman. Daarmee wordt de spirituele essentie van de mens bedoeld, datgene waar het woordje "ik" uiteindelijk naar verwijst. De Atman is in staat om de werking van de guna’s te besturen. Zodra iemand beseft dat hij zélf, als Spiritueel Ik, zijn eigen gedachten creëert is de deur geopend naar verdere zelfrealisatie, naar ontwikkeling en uitbreiding van de spirituele vermogens. Guna’s en denken Om de guna's bewust te kunnen toepassen moet iemand deze sturende krachten eerst in zichzelf herkennen en begrijpen. Onder meer in zijn eigen denken kan de Atman sattva, rajas en tamas aan het werk zien en gebruiken. Ordelijk denken Als denken onder besturing van de guna's plaatsvindt, is het een creatieve en doelmatige activiteit. Is dat niet het geval dan komen en gaan de gedachten in een chaotische stroom. Door de rol van de guna's bij het denken te herkennen en tot zijn recht te laten komen kan het denkproces méér onder controle worden gebracht. Dat geeft innerlijke kalmte en doelmatigheid. Als het denken goed wordt
bestuurd creëert het Spirituele Ik in plaats van een stroom elkaar verdringende gedachten één voor één duidelijke denkbeelden, die hij vervolgens gedurende korte of langere tijd in zijn bewustzijn vasthoudt. Ook leert hij om bewust te beslissen wat hij met een gevormd denkbeeld gaat doen. Hij kan het b.v. als onbelangrijk verwerpen en laten verdwijnen. Hij kan ook besluiten om met iemand over een opgekomen gedachte te praten. Verder kan hij een gevormd denkbeeld gebruiken als onderdeel van zijn plannen in het leven. Atman kan de aandacht niet op zichzelf richten, de geest is altijd naar buiten gericht, altijd waarnemer en nooit datgene wat waargenomen wordt. De Atman kan zich echter wel van zichzelf bewust worden door zijn eigen oorzakelijkheid te ervaren. De Atman is een creatief en oorzakelijk centrum en de guna's zijn het middel waarmee hij controle uitoefent over de werkelijkheid. Guna's en waarneming De Atman kan de omgeving mooi of lelijk, gedetailleerd of vaag, interessant of saai, waarnemen. Ieder mens ziet de omgeving op zijn eigen manier. Wat iemand ziet is een fenomenale realiteit die hij zelf creëert met behulp van de guna's. Het verminderen van de aandacht en de perceptie heeft een bewustzijns verlagend effect. Het gaat erom de activiteit van de zintuig-organen door middel van aandachtbeheersing te besturen. Met name is het belangrijk dat de aandacht niet in een bepaalde richting wordt meegesleept. Als de aandacht ongecontroleerd is, zodat de evenwichtige werking van de guna's wordt belemmerd, dan wordt de hier-en-nu werkelijkheid chaotisch. De guna's zorgen dat de bedoelingen van de Atman worden gerealiseerd, maar ze worden daarbij vaak gehinderd door chaotische denkgewoonten en automatische reacties. Elke handeling en iedere werkzaamheid begint met de sattva-fase: het maken van een plan (soms slechts een flitsende gedachte maar ook het maken van een min of meer uitgebreid ontwerp). Vervolgens vindt daadwerkelijke actie plaats; dat is de rajas-fase. Het resultaat is tamas: een blijvende verandering in de materiële werkelijkheid. Guna's en actie Lichamelijke activiteit is nodig om te kunnen leven. Alleen door intelligente actie kan de natuurlijke omgeving geschikt worden gemaakt en gehouden voor de mens. Actie, in de vorm van werk, is ook nodig om te voorzien in uiteenlopende levensbehoeften. Een actief leven is verder belangrijk omdat het lichaam alleen goed blijft functioneren als het veelvuldig wordt gebruikt voor uiteenlopende activiteiten. In het algemeen verloopt de actie beter en succesvoller als de Atman de guna's bewust bij iedere activiteit toepast. Het herkennen en zoveel mogelijk onder controle brengen van de guna's, inzicht krijgen in werking van de guna’s, is een belangrijke doelstelling bij het streven naar een hoger bewustzijnsniveau. Door zich méér bewust te worden van de guna's wordt de Atman zich ook meer bewust van zijn eigen werkzaamheid en daardoor ook van zichzelf. Dus zelfreflectie en zelfkennis is van belang evenals een (levens)doel hebben en daarbij gebruik te maken van je normen en waarden. Blijf trouw aan je natuur. Guna’s en levensgeluk Als de guna's niet worden herkend en zoveel mogelijk bestuurd heeft dat ongunstige effecten voor het levensgeluk tot gevolg. Denken en waarneming zijn dan chaotisch, er worden te veel of te weinig plannen gemaakt, activiteiten vinden te haastig plaats of duren te lang, begonnen werkzaamheden worden niet afgemaakt, nog bruikbare spullen worden vernietigd of afgedankt. Het leven wordt dan teleurstellend en de Atman komt in een toestand van verwarring. Wanneer iemand daarentegen de guna's wel in zijn leven tot hun recht laat komen zal dit geluk en voorspoed teweeg brengen. Door de guna's bij alles wat men doet op de juiste manier te laten werken komt men dichter bij Brahman en kan men het leven beter aan. Problemen zijn dan makkelijker oplosbaar en worden minder als een belemmering ervaren. Tegenslagen kunnen dan gemakkelijker worden overwonnen en doelen worden eerder bereikt. Beheersing van deze krachten geeft beheersing en begrip van de guna's en uiteindelijk van ons leven.
Periode in mijn leven waarin de krachten sterk aanwezig waren, wat het effect was, op welke niveau? In de energie kunnen we de drie guna’s onderscheiden: de drie wijzen waarop energie is te definiëren: Tamas: duisternis, koelte, beperking, remming, vertraging, naar binnen kerende energie. Het staat voor luiheid, traagheid en gebrek aan verandering. In de hoogste vorm staat hij echter ook voor volharding en standvastigheid. Om iets echter te volbrengen hebben we beweging nodig..... Rajas: altijd beweeglijk, vurig, expanderend, drift, naar buiten kerende energie. Deze vorm is de vorm die altijd produceert, het wordt echter ook verbonden met egoïsme en hartstocht. Het vitale uit zich het meest als het niet krijgt wat denkt te krijgen, verdient of wil. Als we deze drift of hartstocht oplossen in het liefdevolle hart komen we bij... Sattva: stilte, evenwicht, reinheid, stromende energie, noch naar binnen, noch naar buiten kerend. Sat is "zijn", het in harmonie zijn, zonder geestelijk te doen, de stille geest die in evenwicht is: het evenwicht tussen de andere twee wel te verstaan: tamas en rajas. In de sattvische vorm is energie altijd zuiver en rein, dus vol van het juiste waarnemen, het juiste voelen, het juiste willen en het juiste bewustzijn. Op momenten dat het sattvische aspect overheerst, is er liefde en inzicht. TAMAS Stagnatie, onwetendheid, depressiviteit, inertie, zwaarte, constante, vaste, gebrek aan creativiteit; drang tot niet evolutionair handelen. Tamas uit zich in de individuele gedachtewereld als: duisternis, inertie, zwaarheid, materialisme, luiheid, gierigheid, bezitterig, eigenbelang en depressie. Mijn Tamas denken verstoort, van de ene gedachten al naar de volgende gaan zonder deze gedachten bewust te worden of waar te nemen, stil te staan bij wat er op komt en afwegen of belangrijk is of niet. Ik koos lange tijd om met de stroom der verwachtingen mee te gaan en me vooral aan te passen, cijferde mezelf weg, liet het belang van anderen meestal voorgaan, negeerde mijn eigen gevoelens of verborg die achter een automatisch reactie of standaard antwoord (ik ging dit later herkennen als de LP die weer blijft hangen, als signaal dat ik ergens mijn ogen voor had gesloten) iets opzij schuiven en niet wilde zien. Bang om kwijt te raken wat ik had, schuwde ik veranderingen, hield ik me van den domme, was volgzaam en weinig creatief! Om mijn gevoelens van onzekerheid te verbergen droeg ik een vrolijkheidsmasker en liet ik mezelf niet echt zien of kennen, met als gevolg: afstand, depressie en eenzaamheid. Ik zat vast en had geen idee hoe ik verder moest, wie ik was of wat ik kon. Ik ging van het ene uiterste naar het andere, totaal naar buiten gericht totdat ik dit niet meer kon volhouden en mezelf afsloot en totaal naar binnen richtte, moest op mezelf zijn, opladen en keerde dan weer naar buiten… Dat paste niet bij me, zo extreem ineens de deur helemaal te sluiten voor alles en iedereen! Ik moest leren mijn om grenzen en wensen aan te geven. En ook niet gelijk al mijn gedachten uit te spreken, dat het beter is om die eerst even te laten rusten, ook eens te bekijken vanuit een ander perspectief evt. ook door erover te praten ipv reactief zijn! Soms verdwijnen problemen vanzelf, ik moest leren dat ze niet onbelangrijk worden als ik er wat afstand van neem, tot rust te komen, dat het goed is om dit in kalmte en rust later nog eens opnieuw te bekijken. Op een bepaald moment, vooral in het eerste studiejaar, ging mijn persoonlijke ontwikkeling als een sneltrein. Mijn partner daarentegen was niet toe aan van die grote veranderingen en nog niet bereid zomaar mee te bewegen. Ik had het gevoel dat mijn partner hing, als een blok aan mijn been, meeging op mijn step en mij het werk (steppen) liet doen. Ik wilde hem eraf en in beweging schoppen (forceren). Mijn sneltrein denderde door en ik had moeite met steeds te wachten tot de stoptrein ook op het station aankwam tuffen. Uiteindelijk konden wij elkaar weer ontmoeten, zagen onszelf en ook elkaar. Er kwam acceptatie met veranderingen, groei en ontwikkeling. Daarmee kwam er weer basis en houvast, genieten van rust met de ruimte om vrij onszelf te kunnen zijn. Mogen zijn wie je bent en te weten: IK BESTA! RAJAS Is het principe van beweging. Energie, actie, dynamiek, verandering, proces van observatie. Het is niet positief of negatief en is op zichzelf daarom neutraal. Een rajas-persoon is doenerig en wil graag werken. is strijdvaardig; liefde wordt emotioneel beleefd en zij is extrovert. Rajas is ook het principe van energie. Een rajas-persoon is dan ook dynamisch, maar wel met enige onrust. Het handelen komt meer voort uit onrust, prestige en macht, ze werkt meer impulsief. Hoe Rajas zich uit in de individuele gedachtewereld:
dynamiek, sensueel genot, plezier en pijn, inspanning, rusteloosheid, ambitie, agressie, competitie, hard werkend, egoïstisch, perfectionisme, geen aarding. Hierin herken ik mijn persoonlijkheid het meest, geen rust kunnen vinden, niet aarden, chaotische gedachten waaruit ik met moeite prioriteiten kan stellen of keuzes kan maken wat wel/niet te doen. Alles tegelijk willen doen, alles even belangrijk, die energie loopt lichamelijk ook hoog op totdat ik begin te ‘stuiteren’, ik herken dat als ‘energie van me af’, dan word en doe ik nog drukker, veel sneller praten, van alles door elkaar doen, zonder structuur van het een naar het ander en niets afmaken. De heftigheid ervan ketste ik mensen van me af en ook, door nervositeit, liet ik letterlijk spullen uit mijn handen vallen. Proberen mezelf tot rust te dwingen is als een stoomkookpan, het deksel zat er zo strak op dat als er een klein beetje lucht bijkomt het deksel eraf knalt! Dat werkt niet, beter is een gereguleerde stoomuitlaat, voor mij is dat even gek kunnen doen en beweeglijk kunnen zijn bv even op muziek dansen, meezingen met muziek of even buitenlucht opdoen met een korte wandeling, bij voorkeur in de natuur, dat lucht op. Maar ook met veel passie en overgave, vol enthousiasme en met grote inzet aan iets (nieuws) beginnen. Constant in beweging en actie, veel op me nemen met sterk principe doorzetten, iets nieuws vormgeven. Wel ook dominant en aanwezig daardoor, soms te bepalend, sterke wil wat kan stuiten op weerstand. Vaak gevraagd en moeite met nee zeggen, niet altijd overzien hoeveel er gevraagd wordt en wat ik kan. Mijn energie vaatje werd leeg getapt, eenmaal leeg was ik boos dat ik die zelf weer moest zien te vullen. Totdat ik in de gaten kreeg dat ik de tapkraan zelf open zette en dan kon ik het een ander onmogelijk toch kwalijk nemen dat zij hun glas eronder hielden om ervan mee te drinken? Ik leerde mijn kraantje ook te sluiten. Soms wat al te krampachtig gesloten te houden, angst weer vast te lopen of leeg te lopen. Achteraf ging ik pas zien hoe vaak ik tegen een burn-out heb gezeten en kreeg ook meer zicht en invloed op binnen/buiten: mijn enthousiasme, aanwezigheid, energie, vaak ook benijd. Mijn nieuwsgierigheid en interesse, steeds verlangen naar het nieuwe. Ook zien met inzet en passie doorzetten en iets te bereiken, vasthoudendheid zoals bv vastbijten in studie om diploma te halen, te doen wat daarvoor nodig is. Het zoeken naar mogelijkheden en in verzet komen bij tegenwerking. Dat kwam ik ook tegen in relatie met mijn partner. Ik was mijn zin aan het doordrijven, wilde niet wijken of opzij gaan, wat uiteindelijk een gevecht om macht en het gelijk werd, met alleen maar twee verliezers! Pas toen ik wil niet meer wilde doordrijven, ontstond er ruimte om zonder voorwaarden, eisen en wensen tegenover elkaar te staan en elkaar te zien. Uitspreken met de juiste intentie, er ontstond onvoorwaardelijke liefhebben… SATTVA Staat voor harmonie, zuiverheid, geestelijke groei, drang tot evolutie; intelligentie door kennis van universele waarheden, positieve instelling, liefde voor het hogere. Licht van bewustzijn, Licht, Liefde, Helderheid, Zuiverheid, datgene dat observeert. Een sattva-persoon heeft een prettige harmonieuze uitstraling, wordt gekenmerkt door universele liefde, is gericht op spirituele groei en heeft zorg voor de medemens. Sattva uitingen in de individuele gedachtewereld: Compassie, helderheid, liefde, puurheid, helder waarnemingsvermogen, goedheid, geluk, alertheid, wijsheid, creativiteit, bewustzijn. Passie werd mijn richting aanwijzer, toonde welke richting ik op had te gaan. Omscholing was ineens een heel logische keuze. Passie werd motivatie en inspiratie, gaf me de vastberadenheid om door te gaan en mijn doel te bereiken. Niet onrustig door veranderingen of onzeker over de toekomst, juist berusting en vertrouwen. Goed gevoel hebben als ik mee kan bewegen in onverwachte omstandigheden, mezelf kan conformeren en aanpassen. Zelfs in balans en evenwichtig ben, ik ben niet gauw uit het veld geslagen. Onvoorwaardelijk liefhebben, begint bij jezelf, te mogen zijn wie ik ben en wie de ander is, dat is Sattva! Sattva moet constant een bondje sluiten met een van de andere, dus OF Rajas OF Tamas. Is bemiddelaar tussen die twee tegenpolen, is op zoek naar licht, waarheid, schoonheid. Willen we naartoe en anderen naartoe leiden: harmonie, geluk, balans. Loslaten, kunnen we niet behouden. Meebewegen op de golven van het leven, met tegenslagen zoals storm, wind… guna krachten werking! Wederzijdse beïnvloeding van deze natuurkrachten, hiervan bewuster zijn/worden en ook opmerken. Verlangen naar licht (sattva), dat vast willen houden (wordt tamas uitgenodigd), komt verlangen naar rust/balans/schoonheid en beweging (rajas) om naar sattva te komen =constante beweging 3 guna’s!
Elke manifestatie wordt omringd door krachten, helpende/storende/neutrale krachten. En de invloed bepaald ook de actie daarop. Hoe krachten binnenkomen, bepalen je Guna. Deze kwaliteiten zijn steeds wisselend aanwezig, zijn natuurkrachten die in ieder van ons bewegen, hebben we geen controle over. De drie guna’s zijn het die de vrije Geest in alle wezens aan banden leggen. Het is Zuiverheid (Sattva), die geluk brengt. Die lichtgevend, sterk en onkwetsbaar is, die de mensen bindt door haar verlangen naar geluk en inzicht. Als Sattva toeneemt, dan verheft een mens zich; Sattva brengt Wijsheid voort. Als het licht van kennis uit alle poorten van het lichaam naar buiten straalt, dan weet je zeker dat Sattva de overhand heeft. Passie (Rajas), brengt opwinding. Door de dorst naar genot en gehechtheid, bindt de ziel doordat zij liefhebster is van activiteit. Als Rajas toeneemt, is er noch ontwikkeling noch ontaarding; vast zitten in actie en reactie (ook het onmogelijk kunnen voldoen aan alle verwachtingen en teleurstelling als niet eraan wordt voldaan). Hebzucht, de prikkel tot handelen en het begin van de handeling zelf, moeten toegeschreven worden aan de overheersing van Rajas. Het resultaat van Rajas is verdriet. Als Rajas de overhand heeft, wordt de ziel wedergeboren onder degenen die van activiteit houden; actie zoekt en vind actiezoekers. Onwetendheid (Tamas), verduistert de wijsheid en leidt tot leven van mislukkingen. Stompt de zinnen in alle belichaamde wezens af en bindt hen met de ketenen van onwetendheid, luiheid en diepe slaap. Tamas is onwetendheid, wanbegrip, misleiding en duisternis. Neemt Tamas toe dan is er wanbegrip, stilstand en duisternis. Onwetendheid, in een depressie komen. Als Tamas heerst, komt zij in de moederschoot van hen die onwetend zijn. Rust van wijsheid. Mijn beweeglijkheid om avontuur te zoeken, even weg uit geborgenheid, vrij de horizon tegemoet gaan. Het onzekere leidt me uiteindelijk toch weer terug naar mijn basis, mijn vaste grond, waar ik me veilig weet, zodat ik ook weer uit kan gaan vliegen. Om die beweging vrij te kunnen maken, is het nodig om te leren omgaan met: frustraties, eenzaamheid, verlies en mee te bewegen met veranderingen, afscheid te nemen van het oude en het nieuwe te verwelkomen, accepteren van wat is (en genieten van wat komt). Het weidse uitzicht met aan de horizon oneindige mogelijkheden van wat er daar is of kan zijn ofwel de vrije geest. Weer toekomst zien in het vergezicht in plaats van vast geworteld staan in de aarde. Dagdromen daar naartoe te reizen brengt je weer bij je autonomie het levenspad dat je te gaan hebt. Vrije geest aan banden leggen is ook noodzakelijk, uitstellen van verlangen, willen, die niet opeisen. Leren uitstellen zodat reactie past bij de situatie en omgeving, anders geen verbinding met anderen. Mijn oordeel over Tamas: star, stuf en vast, afwachtend en met de stromingen meegaan. Onzekerheden ook kunnen dragen, veilige basis in jezelf weten (zelfvertrouwen en zelfkennis). Geen bevestiging of de goedkeuring van anderen nodig hebben, die in mezelf vinden, want gevuld met eigenheid kan een ander niet binnenkomen om mij te vullen en mee te nemen. Sattva bood mij inzicht wat mijn pad was die ik te gaan had, het was ineens heel logisch! Ik kon altijd al meer zeggen, voel ik intuïtief aan. Altijd al grote interesse in mensen: alle rangen, standen, leeftijden, soorten, maten… wat maakt wat ze doen zoals ze doen en zij zijn wie zij zijn? Altijd een creatief beroep gekozen en met mensen willen werken, omdat contact met mensen uitdagend, verrassend creatief is. Ik zag ineens welke kant ik op had te gaan, koos een omscholing bij SPSO, dat was vanaf het begin goed! Vastbijten en doorzetten, einddoel willen halen (motivatiekracht)! Mijn persoonlijke uitdaging is Rajas/ADHD: grote impulsiviteit, veel creatieve en vitale levensenergie. Niet door guna’s laten leiden, leren anticiperen en tijdig afremmen. Nadenken (mentaal) voordat ik iets ga doen (fysiek), risico’s/gevolgen afwegen (mentaal), steeds mijn normen en waarden afwegen en mijn intuïtie durven volgen. Valkuil geen risico’s te nemen en dus maar niets te willen, wensen of veranderen. Tamas is stilstaan en vast in denken, maakt star, brengt zwaarte en donkerte. Terwijl rajas beweging en vernieuwing kan brengen. Niet alleen maar denken en afwachten maar ook doen, maar wel voorbereid op weg gaan en mijn levenspad bewandelen. Uiteindelijk weer van het leven te gaan/kunnen genieten. Steeds iets nieuws willen nu ook verdieping (bestaande) relaties; verzet tegen vaste patronen en regels, daar tegen verzetten en tegelijk wel (houvast ervan) nodig; overspoelen ander en afketsen van contact. Zelfsturing, herkennen Guna krachten, die niet ontkennen. Dat maakt onmachtig, ontneemt kracht!
Kracht rajas is sturing en actie, ook om kunnen gaan met tegenslagen of obstakels, creatief zoeken naar oplossingen, problemen overwinnen, zie obstakels als uitdagingen en crisis biedt nieuwe mogelijkheden. Ik verspil daarom geen energie meer om me achter een masker te verbergen, in plaats daarvan deel ik mijn bruisende levensenergie waarmee ik de ander hoop te inspireren om die levensenergie ook in zichzelf (terug) te vinden. Ik wil warm zijn, met mijn aanwezigheid anderen verwarmen, die warmte niet alleen afgeven en uitstralen. Ik wil dat doen vanuit mijn kern, dus eigenlijk: ik wil de zon ZIJN! DE REIS Hemel op aarde brengen, onsterfelijk (maken) de ziel gaat door die lagen heen om te worden. Depressie als je niet weet waar naartoe gaat… Soms zo naar binnen gericht zijn dat ik de omgeving vergat, dan weer zo naar buiten gericht zijn dat ik mezelf vergat. Soms niet een met de aardse verbinding (in contact). Ik heb ervaren hoe een depressie kan verzwelgen, je de diepte intrekt, steeds verder wegzakt als in een donker moeras. Voelde afstand en eenzaamheid alsof ik in een woestijn liep, waar het zonder tekenen van enig ander leven, bijna onmogelijk was nog te voelen dat er elders op aard nog wel leven is. Zonder vaste grond, verzanden zonder toekomstperspectief. “Zuiverheid heeft de overhand als Passie en Onwetendheid overwonnen zijn; “ niet ogen sluiten en naar kennis zoeken. eerlijk naar mezelf zijn en durven kijken. “Passie heeft de overhand als Zuiverheid en Onwetendheid overwonnen zijn; “ mijn passie volgen met zuiverheid van zelfkennis en -inzicht, autonomie. “en Onwetendheid heeft de overhand als zij Zuiverheid en Passie overwint.” eigen patronen/afweerreacties onderzoeken. geborgenheid in mezelf vinden, verlangen naar beweging en vernieuwing, ook van rust genieten. zuivere intentie.
Het gaat niet om wat je doet, het gaat om vanuit welk bewustzijn je dat doet! Zelfkennis en intuïtief weten wijzen de richting naar je levenspad, anders stuurloos! Zelfkennis en autonomie, handelen vanuit vrijheid met zuivere intenties, vrij van oordelen en verwachtingen.