JANUARI'2010' !
Winterwandeling' ! 01/01:! Het! nieuwe! jaar! begint,! zoals! vele!voorgaande!jaren,!een!beetje!brak.! Tja,!wat!wil!je,!na!de!traditionele!GR!10! oudjaarborrel! in! Café% Moeke! en! aansluitend! een! oud! en! nieuw! festijn! bij!een!stel!vrienden.!Gerda!jut!me!op:! Kom,! naar! buiten.! Je! wou! toch! kilometers! maken? ! Veel! kilometers! zullen! het! niet! worden,! maar! van! een! lusje! wandelen! door! het! besneeuwde! Markdal!en!het!Mastbos!fris!ik!op.!Het! is! alweer! januari! en! er! is! alweer! een! jaar!voorbij.!Naarmate!je!ouder! wordt,! lijkt!de!tijd!sneller!te!gaan.!Twintig!jaar! terugblikken! is! geen! probleem,! twintig! jaar! vooruitblikken! een! stuk! lastiger.! Ik! heb! nog! geen! last! van! de! teloorgang! van! het! leven! of! zoiets,!maar!dat!neemt!niet!weg,! zolang!het!nog!kan!steeds!sterker! !en! onthouden.!Niks!uitstellen!en!genieten!van!wat!er!is!derhalve.!Goede!voornemens!maak!ik!nooit.! ! Weliswaar! kan! ik! bij! gelegenheid! best! wel! een! glas! of! wat! bier! naar! binnen! werken,! maar! als! ik! mijn! zinnen! gezet! heb! op! een! sportief! doel,! dan! weet! ik! mijn! bierconsumptie!heel!wel!te!reduceren.!Grappig!eigenlijk!die!mensen!in!mijn!omgeving,!die!in!mij! alleen! maar!een! Bourgondische! flierefluiter! zien! (of!zagen).! Komt! hardlopen! toevallig! ter! sprake! (want!soms!trimmen! ze !zelf!een!beetje),!dan!kunnen!ze!van!verbazing!van!de!stoel!vallen.!! !
!Jij? ! met!me! ! Als!jij!meeloopt!mag!je!kiezen.!Elf,! !
! !
!! Als! ! tegen! het! lijf! loop,! dan! krijg! ik! vaak! te! horen:! Jij! was! toch! die! hardloper,! hè? echter! alleen! chocolademelk! en! dat! is! erg! lang! geleden.! In! gedachten! tel! ik! de! komende! alcoholische! risicodagen.! Drie! januari:! Nieuwjaarsbijeenkomst! van! het!Breda s!Mannenkoor.!Vijftien!januari:!Nieuwjaarsborrel!Pelsakker!(bij!ons).!En!16!januari:!GR! 10! jaarvergadering.! Als! zodanig! heeft! deze! vergadering! weinig! om! het! lijf.! In! principe! gaan! we! altijd!in!de!derde!week!in!juni,!regelt!John!de!vliegreis!naar!Pau!en!Henk!een!taxibusje!om!ons!naar! het!eindpunt!van!de!voorgaande!etappe!te!laten!vervoeren.!Dit!jaar!moeten!we!wellicht!iets!meer! overleggen.!We!zullen!het!eens!moeten!zien!te!worden!over!een! GR!variant,!nu!we!in!een!stuk!van! de!Pyreneeën!terechtkomen!met!primitieve!of!in!het!geheel!geen!overnachtingsmogelijkheden.!De! animo! om! een! kilo! of! vijf! extra! gewicht! aan! kampeerspullen! mee! de! bergen! over! te! slepen! is! begrijpelijkerwijs! niet! erg! groot.! Maar! dit! zal! de! pret! niet! drukken.! Onze! bijeenkomsten,! die! bij! toerbeurt!bij!een!van!de!leden!van!ons!clubje!worden!gehouden,!zijn!uitgegroeid!tot!een!vorm!van! .!Iets!om!naar!uit!te!zien!dus.!Waar!ik!ook!naar!uitkijk!zijn!de!filmpjes!die! Frank!ieder!jaar!van!ons!maakt.!Op!die!filmpjes!valt!te!zien!hoe!mijn!maten!na!beklimmingen!een!
1
voor! een! afgemat! in! het! gras! ploffen.! Weliswaar! een! kwartiertje! of! zo! voor! mij! uit,! maar! toch.! Tegen! de! tijd! dat! ik! boven! ben,! hebben! ze! weer! kleur! op! de! wangen! en! roepen! ze! flink:! ! jongens,!we!gaan .!! !
Edoch,!17!januari!kan!ik!als!trainingsdag!op!voorhand!wel!afschrijven.!De!dagen!daarna!overigens! ook!wel.!De!28e!vertrekken!we!naar!Nieuw\Zeeland!en!ik!moet!nog!mentaal!omschakelen,!koffers! pakken,! laatste! zaken! regelen! (waaronder! een! vakantieleenpomp),! her! en! der! goedendag! gaan! zeggen,! mijn! kinderen! te! eten! vragen! en! ze! vertellen! waar! ze! wat! vinden,!enzovoort.!Inmiddels!ben!ik!wel!steeds!meer!uit!gaan!zien!naar!onze!reis!naar!de!andere! kant!van! de! wereld.! En! in! Aotearoa,! zoals! de! Maori!hun! land! noemen,! zullen! ze! ook! vast! lekker! bier!verkopen.!!!! !
Dat'is'nou'sport' !
Een!Bourgondische!flierefluiter!ben!ik!dus!niet!en!ook!nooit!geweest.!In!wezen!ben!ik!heel!serieus.! Inspannen!en!ontspannen!beleef!ik!daarbij!als!de!keerzijden!van!dezelfde!medaille.!Helaas!was!er! voor!mij!op!de!7e!!Europese%Veteranen%Kampioenschappen!geen!medaille!weggelegd.!Wel!denk!ik! met!veel!genoegen!terug!aan!die!week!in!Hongarije,!samen!met!topveteraan!Ad!Heijdens!en!ex\ coureur!Theo!van!Wijchen.!Theo,!die!in!1956!deel!uitmaakte!van!de!Olympische!wielerploeg,!kon! prachtige! verhalen! vertellen! over! zijn! wielertijd! bij! Kees! Pellenaars.! Van! Pellenaars! mocht! Theo! nooit!ijs!eten!voor!een!wedstrijd.!En!de!ergste!dopingzonden!die!je!toen!kon!begaan!waren!enkele! mokken! sterke! koffie! of! een! pul! bruin! bier! voor! de! start.! De! Hongaarse! opstand! maakte! spijtig! !Olympische!droom.!Ach,!lieve!tijd.!! !
Juni!1992,!Népstadion!Budapest:!Vijf!uur!in!de!middag.!De!namen!van!de!31!deelnemers!worden! omgeroepen.!Imposante!namen.!Russische,!Portugese,!Finse.!Ik!spits!de!or zonder!hapering.!Een!Spanjaard!kijkt!wat!ver !vanaf! broken! door!een!stem:!Ra;hosjt.!Ruggen!krommen.!Kuiten!trillen.!Enkele!seconden!gespannen!wachten!op! het!startschot,!dat!valt!en!echoot!door!het!imposante!stadion.!! !
rd!door!een!val!languit!in!de!waterbak,!enkele!weken!geleden! tijdens!de!Nederlandse!Kampioenschappen.!Ritmisch!neem!ik!de!eerste!hindernis.!En!de!tweede.! \dró,!Pé\dró duidelijk,! maar! wie! zijn! die! anderen?! ! weer! op! de! wedstrijd! en! op! de! waterbak! die! in! de! bocht! opdoemt.! rsnellen!en!hup.!Perfect.!Ik!passeer!de!eerste!achterblijvers.! Hadden!ze!maar!niet!zo!hard!moeten!beginnen.!Sufferds!(ik!wist!er!alles!van).!! !
Al!vroeg!in!de!wedstrijd!besefte!ik,!dat!ik!onder!het!oude!clubrecord!zou!gaan!lopen.!Dat!voel!je!als! je!over!de!horden!scheert.!Als!je!ineens!geen!angst!meer!hebt!voor!de!waterbak.!Vooruit,!nog!vier! Die!twee!kan!ik!nog!pakken.!En!in!de! laatste!ronde!pakte!ik!ze,!vlak!voor!de!streep.!En!ik!voelde!me!gelukkig.!Ik!straalde.!Steef!straalde! ook,! want! hij! won! zilver.! En! Peter! om! zijn! 8.55! of! daaromtrent.! Kees,! die! bij! de! Nederlandse! Kampioenschappen!nog!voor!me!zat,!straalde!van!de!weeromstuit.!Stralend!staan!we!samen!op!de! ! !! !
Die'Czardasfürstin'' !
Juni! 1992,! Goldfasselpub! Budapest:! De! volgende! dag.! Series! 1500! m.! Ad! en! Theo! behaalden! finaleplaatsen.! Ik! kwam! de! series! niet! door.! Voor! mij! ging! het! simpelweg! te! hard! met! de! zware!
2
wedstrijd! van! gisteren! nog! in! de! benen.! Ec Maandenlang!had!ik!nagenoeg!elke!dag!getraind,!sociale!verplichtingen!verzaakt!en!geen!druppel! bier!gedronken.! Jammer!voor!jullie!dat!je!in!de!finale!zit,! !ik!daarom!ook.! !Goldfasselpub !' !
Na! het! diner! in! de! verlichte! tuin! van! Szep% Illion,! gingen! Theo! en! Ad! naar! bed.! Ik! wenste! hen! Een! groepje! Duitsers!zat!achter!een!afscheidingswandje!zachtjes!met!elkaar!te!praten.!Een!pianist!en!een!violist! speelden!melancholische!zigeunermelodieën!Ik!nam!plaats!aan!de!andere!kant!van!het!wandje!en! bestelde!een!grote!pul!Goldfassel.!Ik!ging!er!eens!goed!voor!zitten.!Het!duurde!echter!niet!lang!of! de!violist!kwam!bij!me!zitten.!Wat!aangeschoten!door!de!vele!glaasjes!palenka!die!ik!hem!tussen! het! strijken! door! achterover! had! zien! slaan.! Hij! wilde! van! alles! van!me! weten.! Om! mij!van! mijn! sociale!kant!te!laten!zien,!stelde!ik!hem!op!mijn!beurt!ook!maar!wat!vragen.!In!de!nauwe!steegjes! rondom!het!kleurrijk!gerestaureerde!oude!centrum!van!Buda%waren!me!de!vele!kogelgaten!in!de! gevels! van! de! verveloze! huizen! opgevallen.! it! 1956 De! oude! man! kreeg! een! trieste! blik! in! zijn! ogen.! Hij! had! het! allemaal! meegemaakt.! De! Duitse! bezetting,! de! Russische! onderdrukking,! de! Hongaarse! armoede.! Ik! bestelde! voor! hem! nog! maar! gauw! een! palenka! en! voor! mij! een! grote! Goldfassel.! We! klonken! op! die% Freundschaft.! Toen! hij! opstond,! maakte!hij!een!wegwerpgebaar!naar!het!schot De!man!zette!zijn!viool!aan!de!kin!en!bleef!me!strak!aankijken.!Ik!zag!dat!er!rafels!aan!de!mouwen! zijn!smokingjasje!hingen!en!besefte,!dat!een!welvarend!leven!hem!nog!steeds!niet!beschoren!was.! Ah!ja,!schön,!die!Czardasführstin hij! begon! verrukt! te! spelen.! En! ik! begon! te! zingen.! Eerste! zachtjes! van! la,! la,! la.! Daarna! luider! en! luider.! Flarden! tekst! schoten! me! te! binnen.! Operettemelodieën,! de! een! na! de! ander.! De! violist! ! !
Tegen!een!uur!zoefde!ik!neuriënd!met!de!lift!naar!boven:!Musikant,%Musikant,%wo%is%deine%Heimat?% Zachtjes!duwde!ik!de!kamerdeur,!die!mijn!gezellen!op!een!kier!hadden!laten!staan,!open!en!sloop! naar!binnen.!Theo!snurkte!zacht!en!Ad!sliep!met!een!zilveren!glimlach!op!het!kinderbed.!!! !!!!!
Medtronic'754! !
05/01:! Vandaag! krijg! ik! instructie! aan! huis! voor! de! bediening! van! een! nieuwe! insulinepomp.! De! Metronic% 754! blijkt! niet! veel! te! verschillen! van! mijn! vorige! pomp.! Bij! wijze! van! extra! beveiliging! verschijnen!er!vragen!op!het!display!als! Deze! vragen! ,!alvorens!je!de!insulinetoediening!kunt!starten.!Voor! de! rest! werkt! het! nieuwe! model! in! principe! hetzelfde! als! mijn! oude! Minimed.! Toch! neemt! de! instructeur!de!hele!checklist!met!me!door!en!laat!ze!me!zelf!(zoals!een!goede!instructeur!betaamt)! de!benodigde!instellingen!invoeren.!Ook!moet!ik!ervoor!tekenen,!dat!alle!aspecten!van!de!pomp! de! revue! zijn! gepasseerd! en! dat! ik! deze! begrepen! heb.! Alles! gebeurt! vriendelijk! en! efficiënt.! De! !Binnen!een!half!uur!heb!ik!een!werkende!pomp!aan!mijn! broeksband!hangen!en!een!kaartje!in!de!hand!waarmee!ik!een!gratis!abonnement!op!het!glossy! tijdschrift!Diabetes%&%Leven!kan!aanvragen.!! !
Kennelijk!heb!ik!alles!vlot!begrepen,!want!een!tweede!kopje!koffie!wordt,!met!een!snelle!blik!op! het!horloge,!niet!afgeslagen.!We!raken!wat!aan!de!praat!over!de!ontwikkelingen!in!de!zelfzorg!van! diabeten.! Een! sensor! voor! continue! glucosemetingen! lijkt! me! wel! wat,! zeg! ik.! De! verzekeringsmaatschappijen!willen!daar!wel!aan!meewerken,!maar!de!politiek!schijnt!nog!dwars!te! liggen,! aldus! mijn! gesprekspartner.! Ik!vertel! haar,! dat! ik! nog! stam! uit! de! tijd!van! optrekspuitjes,! kleurenstrips!en!moraliserende!betutteling.!Dat!ik!nog!een!week!in!het!ziekenhuis!heb!gelegen,!om! ingesteld! te! worden.! Kun! je! nagaan.! Van! een! actieve! sporter! werd! ik! gereduceerd! tot! een! bedlegerige! patiënt.! Bewegen! bestond! voor! mij! in! die! dagen! louter! uit! wat! dagelijkse!
3
wandelingetjes!naar!de!recreatiezaal,!om!er!te!kaarten! !Als! je! niet! in! je! bed! lag,! als! de! internist! zijn! rondje! maakte,! sprak! je! hem! niet.! Hij! richtte! zich! bovendien!meer!tot!de!verpleegkundige!die!met!hem!meeliep! als!hij!zich Mijn!eerste!hypo!zal!ik!ook!nooit!vergeten.!Ik!wist!niet!wat!me! overkwam,!toen!ik!de!kilometer!vanaf!het!ziekenhuis!naar!mijn!huis!wandelde.!Ik!werd!lijkbleek!en! stond! te! trillen! over! mijn! hele! lijf! en! te! zweten! als! een! otter Over! deze! inefficiënte! vorm! van! zorg! kan! ik! nog! mijn! wenkbrauwen! fronsen,! maar! het! was! kennelijk! niet! anders! in! die! tijd.! Maar! geef! mij! maar! de! nieuwe! lichting! internisten! en! gespecialiseerde! verpleegkundigen.! Wat! een! verademing,! die! combinatie!van!vertrouwelijkheid!en!professionele!afstandelijkheid.!Die!meer!coachende!vorm!van! begeleiding.!Of!ze!het!boekje!De%logica%van%het%zorgen!kent,!vraag!ik!haar,!want!hierin!wordt!de! verschuiving!beschreven!waar!ik!het!over!heb.!Die!van!patiënt!naar!cliëntbenadering.!Ze!kent!het! niet.!Waarom!zou!ze!ook.!Zij!heeft!geleerd!hoe!ze!klanten!moet!instrueren!en!dat!heeft!ze!goed! geleerd.! Met! dezelfde! flair! waarmee! ze! uitlegt! hoe! een! insulinepomp! werkt,! zie! ik! haar! de! bediening!van!een!nieuwe!magnetron!of!mobiele! telefoon! uitleggen.! Opnieuw!kijkt!ze! even! met! een!snelle!blik!hoe!laat!het!is.! Ik!m !dan! !! !!
Flowpoint''''' !
11!t/m!17/01:!Deze!hele!week!is!mijn!flowpoint!voornamelijk!mijn!zolderkamertje!onder!de!brede! Flow !refereert!aan!een!mentale!! toestand!waarin!een!persoon!volledig!opgaat!in!zijn!of!haar!bezigheden.! aan!de!omgeving! en!entourage!waarin!men!zijn!of!haar!flow!bereikt.!Dat!wist!ik!ook!niet,!maar!dat!heb!ik!opgepikt! van! de! website! van! Hester! Marieke,! bij! wie! ik! al! enige! jaar! spin.! Aanvankelijk! alleen! in! de! wintermaanden,!maar!dit!jaar!heb!ik!me!ter!voorbereiding!op!Barcelona!ook!opgegeven!voor!het! zomerspinnen !! !
Deze!week! is! de! laatste!waarin! ik! de! gelegenheid! te! baat! heb! kunnen! nemen! om! nog! even! een! flinke!snok!aan!de!pedalen!te!geven.!Daarna!zal!ik!mijn!flowpoint!tijdelijk!moeten!verleggen.!Maar! dat!is!niet!zo!erg!als!je!de!mogelijkheid!hebt!om!zes!weken!door!het!paradijselijke!Nieuw\Zeeland! te!toeren.!Het!totaal!aantal!fictief!afgelegde!kilometers!in!deze!week!bedraagt!219.4!km.!Niks!mis! mee.!En!anders!dan!ik!vreesde,!heb!ik!de!dag!na!de!GR!10!jaarvergadering!nog!heel!wat!kilometers! !(75!\! 125! watt).! Mijn! zweet! proefde! wel! enigszins! naar! alcohol.! Och,! je! kunt! het! maar! kwijt! zijn.! Uitgefietst! en! ontgift! heb! ik! teruggebladerd! in! mijn! logboekje! en! tevreden! vastgesteld,! dat! de! teller!van!mijn!gevarieerde!trainingskilometers!op!3003.7!km!stond.!Wat!spijtig!is!alleen,!dat!ik!in! de!afgelopen!maanden!weinig!in!de!buitenlucht!heb!kunnen!trainen.!Fietsen!en!lange!duurlopen! zijn! er! door! de! winterse! weeromstandigheden! nagenoeg! volledig! bij! ingeschoten.! Tot! lange! wandelingen!in!de!kou!heb!ik!mezelf!ook! niet! kunnen!bewegen.!Eerlijk! gezegd!is!het!bij!die! ene! winterwandeling!gebleven,!een!ommetje!slechts!van!7!km.!Als!we!terug!komen!van!onze!reis,!zal! het! hier! echter! bijna! lente! zijn! en! dan! zal! ik! weinig! meer! op! het! zadel! van! mijn! hometrainer! kruipen,!neem!ik!me!voor.!!!!!!!!!!! !
Naar'het'land'van'de'lange'witte'wolk'
!! 28/01:!Vandaag!is!het!zover.!Freek!zal!ons!naar!Schiphol!rijden!voor!onze!reis!naar!Nieuw\Zeeland.! Ik!zie!een!beetje!op!tegen!de!36!uur!die!daarmee!gemoeid!zijn.!Als!! heb!ik!het!boek!Stil% de% tijd! van! Joke! Hermsen! in! mijn! handbagage! gestopt.! Voor! de! zekerheid! ook! nog! maar! de! brochure!Diabetes%en%Reizen,!hoewel!ik!die!inmiddels!zo!ongeveer!al!van!buiten!ken.!Eigenlijk!hoop! ik! gewoon! heel! veel!te!kunnen! slapen! gedurende! de! lange! vlucht! naar! Auckland! en,! slik,! tijdens! een!tussenstop!van!acht!uur!op!Hong!Kong!Airport.! !
4
Gerda! heeft! 13! jaar! naast! Freek! en! zijn! vrouw! Corine! gewoond! en! veel! lief! en! leed! met! hen! gedeeld.!Toen!Gerda!en!ik!samen!een!huis!betrokken,!vond!Freek!dat!maar!niks.!Dit!heeft!geleid! tot! het! herhaaldelijk! opvoeren! van! een! toneelstukje! aan! zijn! voordeur.! Bij! verjaardagen! en! dergelijke!begroet!ik!hem!steevast!met:! .!Waarop!Freek!standaard!reageert!met:! !vent,!met!jou!praat!ik!niet,!je!hebt!mijn!buurvrouw!in .!Vervolgens!trekt!hij!me! naar!binnen,!kust!me!(soms)!en!vraagt:! .!Freek!is!inmiddels!meer!dan!een!maat!voor!me,! geloof!ik.!Geloof!ik,!want!wanneer!wordt!een!maat!een!vriend?!En!wat!is!eigenlijk!het!verschil?!Ik! snap!wel,!dat!er!graduele!verschillen!zijn!in!vriendschappelijke!relaties,!maar!in!essentie!draait!het! toch!altijd!om!vormen!van!(vaak!ook!intuïtieve)!zielsverwantschap.!Zouden!Twan!en!ik!anders!met! Had! ik! hem! er! dan! van! kunnen! overtuigen,! dat! aanlijnen bedoeld!is!om!te!voorkomen! dat! !Ik!geloof!er!niks!van.!!!! !
Freek! kent! mij! zowel! als! een! (bij! gelegenheid)! zanglustige! drinkerbroeder,! als! een! sportieve! doorbijter! (ook! bij! gelegenheid! voor!alle! duidelijkheid).! We! hebben! samen! eens! n! 170! km!van!de! Eifelsteig! afgelegd.!Deze!gemarkeerde,! 300! km!lange,! route!loopt! van!Aken!naar! Trier.!Hoewel!we!voor!aanvang!van!het!echte!wandelseizoen!op!pad!waren!gegaan,!kostte!het!ons! elke!avond!moeite!om!een!hotelkamer!te!bemachtigen.!Het!hele!Eifelgebied!bleek!al!verstopt!met! busladingen! senioren.! ,! zei! ik! eens,! toen! we! ergens! geduldig! in! een! schuifelende! rij! onze! beurt! afwachtten! om! een! Frühstück! op! ons! bordje! te! laden.! Jij! valt! hier! tenminste!niet!op!met!je!gerimpelde! Freek,!om!er!bedachtzaam!aan!toe!te!voegen:! k!hoop!dat!ik!tegen!de!tijd!dat!ik!60!ben!nog!kan!wat!jij!nu!doet.! .!Iets! later!dan!de!bedoeling!konden!we!die!keer!aan!onze!dagetappe!beginnen.!Om!onze!rugzakken!te! kunnen!pakken,!die!we!alvast!in!het!halletje!bij!de!voordeur!van!het!hotel!hadden!gezet,!moesten! we! eerst! wat! rollators! opzij! duwen.! Ook! werden! we! nog! even! opgehouden! door! een! bejaarde! dame,! die! van! mij! wilde! weten! of! dat! het! drinkslangetje! aan! mijn! bidon)! soms! voor! zuurstoftoediening! was.! Daar! hebben! we! de! rest! van! de! week! natuurlijk! wel! erg! om! moeten!lachen.!!! !
Veel! wordt! er! niet! gezegd! op! weg! naar! het! vliegveld.!Regen!en!natte!sneeuw!slaan!tegen! de!voorruit!en!het!is!druk!op!de!weg.!Ik!staar! wat! naar! buiten.! Het! is! nauwelijks! voor! te! stellen,! dat! we! pardoes! van! de! winter! in! de! zomer!zullen!belanden.!Meer!dan!Gerda!denkt,!heb!ik!me!op!onze!gezamenlijk!reis!voorbereid,!al! !de!geest!te!bannen.!Het!bloed!kruipt! i Maori\kunst! heb! ik! niet.! Wel! heb! ik! me! vergaapt! aan! prachtige! fotoreportages! en! videofilmpjes! van!een!ongekende!flora!en!fauna.!Ik!heb!de!boomvarens!in!de!Kauribossen!al!gezien!en!de!steile! wand!van!de!rode!krater!in!het!Tongariro\gebergte.!Enorme!plukken!draadmos!en!luchtwortels!in! de!subtropische!regenwouden,!kokende!modderpoelen,!spuitende!geisers!en!dolfijnen!(waarmee! Gerda! wil! zwemmen).! Ik! heb! de! zeldzame! yellow% eyed% pinguins! in! de! oogjes! gekeken.! Ik! heb! pelsrobben! zich! gapend! achter! hun! oor! zien! krabben;! gezien! hoe! het! water! tegen! Punakaiki% Pancakerocks!omhoog!kan!spatten;!de!Moeraki%boulders,!als!reusachtige!biljartballen!verspreid!op! het! strand! van! de! Pacific% Ocean;! de! verstilde! Doubtful% Sound! in! het! Fjordland% National% Parc.! En! vanzelfsprekend!de!Nieuw\Zeelandse!Alpen!met!de!3764!m!hoge!Mount%Cook,!ongenaakbaar!naar! de!hemel!reikend!èn!gespiegeld!in!het!ongelooflijk!heldere!water!van!Lake!Matheson.! !
5
mogelijkheid!onderzocht!om!de!ruim!53!km!lange!Milford!Track%vanuit!Te% Anau% Downs! naar! Milford% Sound! aan! ons! programma! toe! te! voegen.! De! beschrijving! in! de! wereldwijzergids1! doet! mijn! sportieve! hart! sneller! slaan.! Er! wordt! lyrisch! geschreven! over! mooist door! een! onbedorven! regenwoud,! over! de! 1073! m! hoge! Mckinnenpas! en! langs! de! Sutherlandwaterval,! die! van! 580! m! naar! beneden! klettert.! Deze! vierdaagse!rugzaktocht!heb!ik!!helaas!gauw!uit!mijn!hoofd!moeten!bannen.!Niet!zozeer!omdat!de! track!voor!Gerda!mogelijk!te!zwaar!zou!zijn!en! ze! haar!angst! voor!wiebelende!hangbruggen!zou! moeten! overwinnen,! maar! eenvoudigweg! omdat! we! de! overnachtingplaatsen! in! de! berghutten! langs! de! route! al! maanden! geleden! hadden! moeten! reserveren.! Sinds! de! uitzending! van! de! in! Nieuw\Zeeland!opgenomen!filmtrilogie!The%Lord%of%the%Rings,! een!zeer!populaire!vakantiebestemming!geworden.!! !
Het!samen!met!Gerda!naar!Whale%Rider!kijken!en!nadien!naar!Bride%Flight!beschouw!ik!ook!als!een! vorm!van!voorbereiding.!De!films!geven!niet!alleen!een!indringend!beeld!van!de!oorspronkelijke! en!van!de!immigrantenbevolking,!samen!kijken!is!ook!goed!voor!het!gevoel!dat!je!gezamenlijk!iets! onderneemt.! Bovendien! is! samen! kijken!ook! wel! een! beetje! bedoeld! als! mentale! voorbereiding,! want!zes!weken!op!elkaars!lip!moeten!leven,!is!voor!ons!beiden!best!wel!een!avontuur!op!zich.! !
Laudate'Dominum'' !
31/01:!Met!een!jetlag!in!het!lijf!lopen!Gerda!en!ik!door!het!drukke!Auckland.!De!aanvechting!om! eerst!even!te!gaan!liggen!nadat!we!met!een!shuttlebus!naar!ons!hotel!waren!gebracht,!hebben!we! dapper! afgeslagen.! Je! meteen! aanpassen! aan! het! dag\! en! nachtritme! van! het! zuidelijk! halfrond,! schijnt! ook! het! verstandigste! te! zijn.! We! douchen! en! verkleden! ons! daarom.! En! als! ik! de! tijdinstellingen!van!mijn!insulinepomp!en!glucosemeter!heb!aangepast,!nemen!we!de!lijnbus!naar! het! hart! van! de! stad.! De! abrupte! overgang! van! de! winter! naar! de! zomer! is! groot.! Pakweg! twee! dagen!geleden!hadden!we!nog!te!maken!met! sneeuw! en! gladheid! en! kropen! we! tegen! de! houtkachel! aan.! Hier! is! de! lucht! strak! blauw! en! is! het! warm.! Het! schijnt! hier! ook! al! maanden!niet!geregend!te!hebben.!! !
Om! te! beginnen! wandelen! we! tussen! de! wolkenkrabbers!door!naar! de! haven!om!over! te!varen!naar!het!schiereiland!Devonport.!Van! hieruit!heb!je!een!mooi!uitzicht!op!de!skyline! van! Auckland,! is! ons! verteld.! Ook! zijn! er! nog! enkele!authentieke!Victoriaanse!landhuizen!te! bewonderen.! Vanaf! het! dek! van! de! veerboot! heeft! Auckland! de! allure! van! een! wereldstad! 2! 2 in! zakformaat.! Het! centrum! is! slechts! enkele! km groot,! terwijl! de! stad! in! totaal! ! beslaat.!De!stad!telt!ruim!1!miljoen!inwoners,!wat!ongeveer!een!kwart!is!van!de!totale!bevolking! van!Nieuw\Zeeland.!Het!gros!van!deze!mensen!woont!in!vrijstaande!huizen.!!! !
Terug!in!de! Ferry% Terminal! van!Auckland! besluiten!we! om! eerst!wat!te! gaan! eten!in!een!van!de! vele! Sushitenten!die!je! hier!tegen!komt.!Daarna!lopen!we!in!de! richting!van!de!328! m!hoge! Sky% Tower!om!de!stad!en!het!omringende!gebied!vanuit!de!hoogte!te!kunnen!bekijken.! In!de!smalle! straten,!ingeklemd!tussen!moderne!hoogbouw,!zien!we!een!enkel!historisch!bouwwerk.!Zo!komen! we! langs! de! St.! Patricks! Cathedral! uit! 1842.! De! deuren! staan! uitnodigend! open.! Als! we! erlangs! lopen,!klinkt!opeens!het!ingetogen!Laudate%Dominum.! Hé,!Mozart ,!zeg!ik,! dat!zingen!wij!ook 1
Jan-Willem Driessen (2006) Wereldwijzer Nieuw-Zeeland. Uitgeverij Elmar B.V. Rijswijk
6
Wij! lopen! naar! binnen.! Binnen! geven! twee! jonge! mensen! elkaar! het! jawoord! ten! overstaan! van! banken!vol!getuigen.!Een!koor!en!soliste!zie!ik!niet,!die!staan!mogelijk!op!het!balkon!bij!het!orgel.! Of! misschien! draait! er! gewoon! een! cd.! Als! ik! het! Laudate! Dominum! hoor,! gaan! mijn! gedachten! onmiddellijk!uit!naar!de!aan!cultuurbarbarij!ten!prooi!gevallen!Bernaduskerk!in!Vilnius.!Ten!tijde! van! de! verbreiding! van! de! communistische! heilstaat! op! aarde,! werd! deze! van! oorsprong! Middeleeuwse! kerk! gebruikt! als! opslagplaats! en! paardenstal.! Nu! is! mij! elke! heilstaat! van! welke! orde! dan! ook! een! gruwel,! maar! respectloze! omgang! met! cultureel! erfgoed! is! mij! eveneens! een! doorn! in! het! oog.! Dat! alles! neemt! niet! weg,! dat! het! zingen! van! het! Laudate! Dominum! met! het! een!jonge!Litouwse!sopraan!in!deze!Bernarduskerk!indruk!op! mij! gemaakt! heeft.! En! muziek! is! een! sterke! drager! van! herinneringen.! Beelden! van! steigers! en! zakken!cement,!bedoeld!om!de!kerk!in!oude!luister!te!herstellen,!kan!ik!me!zo!voor!de!geest!halen.! Evenals! die! van! toegestroomde! toeristen! in! het! havenloze! middenschip! en! bedelaars! in! het! vervallen!portiek.!!!! !
De!lift!in!de!Sky!Tower!brengt!je!in!luttele!seconden!naar!het!observatiedek.!Het!uitzicht!over!!de! stad,! de! Manukau% Bay! en! het! binnenland! is! fenomenaal.! Een! klein! gedeelte! van! de! vloer! is! van! glas.! Hierdoor! kun! je! de! bedrijvigheid!op! de! grond! diep! onder! je! voeten! gadeslaan.! Ik! heb! geen! hoogtevrees,! maar! helemaal! onbevangen! stap! ik! toch! niet! op! de! glazen! bodem.! Het! duizelt! me! zelfs! een! beetje.! Waarschijnlijk! ook! vanwege! de! jetlag,! die! steeds!meer! zijn! tol! gaat! eisen.! Lang! blijven!we!niet!boven.!Ons!plan!om!in!het!ronddraaiende!panoramarestaurant!uitgebreid!te!eten! laten!we!varen.!We!voelen!ons!te!moe!om!nog!langer!van!het!uitzicht!of!van!een!warme!maaltijd! te!kunnen!genieten.!!! !
In!de!bus!terug!naar!het!hotel!vallen!mijn!ogen!dicht.!Steeds!knikkebol!ik!met!een!schok!voorover.! De!rit!terug!naar!het!hotel!duurt!gelukkig!niet!al!te!lang.!Even!nog!een!broodje!uit!het!vuistje!en! dan! naar! bed.! En! morgenvroeg! de! camper!ophalen! en! daarna! gauw! wegwezen! hier.! Ik! ben! niet! ! ! ! ! '
FEBRUARI'2010' Tane'Mahuta!
!
!
!
! ! ! ! !
Deze! conversatie! hebben! we! vaak! als! ik! rijd! en! Gerda! naast! me! zit.! Veel! eerder! dan! ik! dat! zelf! doorheb,!heeft!zij!mijn!ontregelingen!in!de!gaten.!Zonder!erg!kan!ik!bijvoorbeeld!van!120!km!p/u! passeren.! En! nu! bestuur! ik! voor! het! eerst! van! mijn! leven! een! ruim! zes! meter! lange! camper,! waarmee!ik!bovendien!nog!links! moet! rijden!ook.!Druk! is!het!niet!op!de! Highway%1! up%north!en! eenmaal!een!eind!Auckland!uit!wordt! highway!trouwens!een!eufemistische!aanduiding!voor!een! smalle! tweebaansweg! zonder! pechstroken.! Gelukkig! is! het! droog! vandaag.! Gisteren,! na! een! periode!van!maandenlange!droogte,!heeft!het!urenlang!gestormd!en!gegoten.!De!golven!sloegen! in!metershoge!waaiers!uiteen!tegen!een!laag!muurtje,!waarachter!we!onze!kampeerauto!hadden! opgesteld!om!van!nabij!van!het!fraaie!uitzicht!op!de!zee!te!kunnen!genieten.!Helaas!viel!er!weinig! te!genieten.!Zee!en!lucht!vormden!een!grauwe!aanblik.!De!wagen!stond!te!schudden!op!zijn!vering!
7
Gerda!en!ik!een!tijdlang!nog!op!de!zeewering!gezeten!en!gezien!hoe!de!maan!vol!en!bekoorlijk!de! baai!van!Whangaporaoa% !na!een!poosje!dan!zachtjes:! Blue% Moon geworden!was).!!!!!! !
Echt!bang!om!te!rijden!ben!ik!niet,!maar!ontspannen!voel!ik!me!ook!niet.!Integendeel.!De!lengte! van!het!voertuig!is!mij!vreemd,!het!louter!op!de!buitenspiegels!moeten!rijden!ben!ik!niet!gewend! en!het!schakelen!met!de! linkerhand! vind!ik!lastig.!De!camper!is!bovendien!uitgerust!met!allerlei! ! laten!slippen,! je!zit!bijna!in!de!berm.!Niet!teveel!op!het!midden!van!de!weg,!alsjeblieft.!Je!blijft!er!toch!wel!achter! rijden,!hè?!Zie!je!die!vrachtwag stressen!en!dat!is!slecht!voor!een!diabeet.!De!eerste!de!beste!gelegenheid!om!te!parkeren!neem!ik!
!hoeft!niet,!want!mijn!Contourlink!zendt!de!bloedglucosemetingen!automatisch!door.!De! wizard! berekent! vervolgens! hoeveel! insuline! de! pomp! extra! moet! afgeven! om! weer! op! de! ingestelde!streefwaarde!van!6.7!uit!te!komen.!Terwijl!de!katheter!druppelt,!duw!ik!mijn!rugleuning! achterover,!strek!mijn!benen!en!geniet!van!het!landschap.!We!zijn!op!weg!naar!Tane%Mahuta,!een! kauriboom!van!2000!jaar!oud.!!! !
De!aanblik!van!de!!God%van%het%Woud!is!imponerend.!De!boom!is!51!m!hoog,!heeft!een!omvang! van! 14! m! en! herbergt! in! zijn! geschonden! kruin! een! compleet! bos! van! inheemse! planten.! Meeslepender! is! evenwel! het! danklied! van! een! Maori\gids! voor! deze! heilige! plaats.! Het! lied,! waarin!weemoed,!verlangen!en!respect!vibreert,!ontroert!me.!Ik!word!overvallen!door!een!gevoel! van!melancholie.!De!boom!van!een!niet!te!bevatten!ouderdom!en!de!dramatiek!van!het!lied!dat! hier! al! eeuwenlang! wordt! gezongen,! spiegelt! mijn! nietigheid.! Op! momenten! als! deze! laat! mijn! levensdrang! zich! gelden! en! fixeer! ik! mijn! blik! onwillekeurig! op! het! vrouwelijke! element! van! de! schepping.!Op!deze!plek!zijn!vele!kuiten!rondom!me!ontbloot.!In!een!soort!van!reflex!ontlast!mijn! gemoed!zich!met!frivole!gedachten.!Rokjesdag!in%februari,!schiet!door!me!heen.!Een!ingeving!die! terstond!wordt!overschaduwd,!omdat!Martin!Bril!zijn!copyright! gelden.!!! '
Lana'from'Russia''! '
04/02:! Souliko! speelt! me! al! enkele! dagen! door! het! hoofd.! Je! hebt! zo! van! die! dagen! dat! een! bepaalde!melodie!zich!blijft!opdringen.!Souliko!is!een!melancholisch!Georgisch!lied!over!een!man! een! metafoor! zijn! voor! de! teloorgang! van! je! jeugd,! denk! ik! wel! eens.! Dat! Soeliko! zich! steeds! aandient,!zal!wel!te!maken!hebben!met!ons!bezoek!aan!het!Waipua%Forest%Parc%en!de!bijzondere! ontmoeting!met!een!boom!in!zijn!derde!millennium%Toch!voel!ik!mij!niet!treurig!of!zo.!Integendeel.! Voor! ons! is! het! zomer,! terwijl! het! in! Nederland! koud! is! en! het! verkeer! vast! loopt! in! hopen! stuifsneeuw.!Hier!op!het!Noordereiland!wuiven!palmen!en!op!deze!vroege!ochtend!schijnt!de!zon! binnenland!in.!! !
Zacht Whaitangi! en! door! het! drukke! Auckland!heen,!heeft!Gerda!al!in!het!thermaalbad!van!de!camping!in!Miranda! later!stap!ik!in!het!bad.!Het!water!voelt!inderdaad!heerlijk!aan.!Ik!waad!naar!de!overkant!en!ga!op! een!richel!onder!een!kunstmatige!waterval!zitten.!Terwijl!ik!geniet!van!de!masserende!werking!van!
8
de!warme!straal!op!mijn!nek\!en!schouderspieren,!kijk!ik!zachtjes!zingend!om!me!heen:!Do;lgo%ja% bra% % dil% srje% % Het! is! pas! acht! uur! en! nog! rustig! in! het! bassin.! Op! de! onderwaterrand! schuin!tegenover!me!zitten!enkele!oude!mannen!met!een!bleke!huid!waar!de!rek!helemaal!uit!is.! In!het!midden!drijft!Gerda!op!haar!rug,!met!gesloten!ogen!en!wijd!gestrekte!armen!en!benen.!Ze! botst!tegen!een!gezette!vrouw!aan,!schrikt,!en!gaat!staan.!Dat!geeft!niks,!begrijp!ik!uit!het!tafereel! verte.! In!een!onverstaanbaar!soort!Engels!stort! ze!vervolgens!een!golf!van!verhalen!over!Gerda! uit.! dat! Gerda! doof! is.! Die! is! wel! zo! verstandig! om! haar! oordopjes! te! laten! zitten! waar! ze! zitten.! Dan!waadt!de!vrouw!op!mij!af.!Verschrikt!slik!ik! de!noten!van!weemoed!en!verlangen!in.!En!dat! is!maar!goed!ook.!Stel!je!voor!dat!ze!me!boven% de% geliefde% roos% zat% een% nachtegaal! had! horen! zingen,! dan! had! ze! me! vast! aan! haar! enorme! boezem! gedrukt.! Nu! geeft! ze! me! alleen! maar! opnie klatert!als!de!waterval!op!mijn!rug.!Verhalen!over!haar!eerste!huwelijk,!haar!dochter!in!Amerika,! over! kleinkinderen! die! ze! zelden! te! zien! krijgt.! Verhalen! vol! weemoed! en! verlangen! naar! het! Rusland!van!haar!jeugd.!Gelukkig!heeft!ze!sinds!kort!een!schotelantenne!waarmee!ze!beelden!uit! haar! vaderland! kan! ontvangen.! Ondertussen! blijf! ik! vriendelijk! glimlachen! en! geef! halve! antwoorden!in!een!verbasterd!Engels!waarvan!ik!zeker!weet!dat!ze!er!geen!bal!van!snapt.!Na!een!
Waarschijnlijk! op! haar! zestigste! ook! nog! wel.! Zoals! je! matroesjkapoppen! uit! elkaar! haalt,! pel! ik! lagen!van!haar!af.!Zuchtend!gaat!ze!naast!haar!tweede!(Nieuw\Zeelandse)!man!zitten,!die!ze!een! schat!vindt,!maar!wel!wat!oud!met!zijn!82!jaar.!Ik!verval!in!gepeins.!Zit!ik!hier!tussen!de!bejaarden! die!hun!jicht!of!zo!verzachten!in!een!warmwaterbad,!en!ik!ben!pas!62.!En!ik!wil!nog!op!de! fiets! naar! Barcelona,! maar! trainen! kan! ik! hier! wel! vergeten.! Tegen! beter! weten! in! heb! ik! mijn! hardloopschoenen!en!mijn!wieleroutfit!mee!naar!het!andere!eind!van!de!wereld!gesleept.!Ik!troost! me!met!de!gedachte!dat!een!periode!van!rust!gezond!is!voor!mijn!lichaam.!In!de!aanloop!van!onze! ik! kan! geen! kwaad,! houd! ik! mezelf! voor.! Na! thuiskomst! Galgary!drie!maal!goud!won!na!een!gedwongen!rustperiode!als!gevolg!van!een!blessure.!! !
Yvonne! en! haar! schaatsvriendin! Marieke! Stam! heb! ik! trouwens,! lang! geleden! alweer,! op! Kreta! ontmoet.! We! logeerden! in! hetzelfde! appartementencomplex! tijdens! een! vakantie! die! toevallig! samenviel! met! het! Grieks\ van! het! complex! zijn! gasten!mee!naar!een!Mariagrot! in!de! bergen!waar!het!paasvuur!zou!worden!ontstoken.!Na!een! spannend!ritje!in!een!open!jeep!mengden!we!ons!tussen!de!Kretenzers!rondom!een!enorme!berg! hout.! Ik! weet! nog! dat! ik! onder! de! indruk! was! van! de! liturgische! zang,! waarmee! een! priester! in! karakteristiek! gewaad! de! brandstapel! aanstak.! Het! geknetter! van! de! meteen! metershoog! uitbrekende! vlammen! raakte! tegelijkertijd! verstrooid! in! een! enorm! kabaal! van! afgestoken! voetzoekers!en!pistoolschoten.!Op!de!terugweg!ging!de!wijnfles!rond!en!laveerde!de!bestuurder! behendig!langs!oude,!zwart!geklede!en!kromgetrokken!vrouwen!met!een!brandende!paaskaars!in! een! afgeschermde! hand,! of! in! een! jampotje.! Vast! diep! gelovig! en! op! weg! naar! afgelegen! boerderijen.!!
9
!
De!rest!van!die!avond!en!een!deel!van!de!nacht!bleef!de!wijn!gastvrij!vloeien.!En!er!werd!gedanst,! zelfs!bovenop!de!lange!tafels!in!de!feestruimte.!Ik!danste!met!een!leuke!jonge!vrouw,!die,!nadat!ze! een! glas! wijn! voor! mij! uit! de! enorme! jerrycan! had! getapt,! plotseling! verdwenen! bleek.! Het! was! geloof!ik!ook!al!erg!laat.!Vroeg!in!de!morgen!werd!ik!wakker!van!de!hartstochtelijke!wijze!waarop! naar! binnen! drong.! Nieuwsgierig! stak! ik! mijn! hoofd,! waarin! de! sirtaki! nog! nadeinde,! een! stukje! was! niet! mis! te! verstaan.! Even! later! zat! ik! temidden! van! zijn! familie! en! enkele! andere! vakantiegangers!met!een!stuk!vlees!in!mijn!ene!en!een!glas!wijn!in!mijn!andere!hand.!Ik!zorgde!er! wel!voor!dat!ik!naast!die!leuke!jonge!vrouw!kwam!te!zitten.!We!raakten!in!gesprek!over!sporten.!Ik! e ! aan! wedstrijdat eseffen!had!ik!de!avond! daarvoor!met!Yvonne!van!Gennip!boven!op!een!tafel!staan!dansen ,!Yvonne,!echt!een!leuke!meid!!! !
! !
Wist'je'dat'hij'bruin'was?' ! jaar!geworden,!in!Nederland!is!hij!op!ditzelfde!moment!nog!31.!Grappig.!Een!beetje!geestig!is!het! ook! wel,! dat! het! hier! op! zijn! verjaardag! een! warme! en! zonnige! dag! belooft! te! worden! en! er! in! Holland!wordt!geschaatst.! !
Adi! is! al! heel! lang! mijn! zoon.! Heel! eventjes! was! hij! mijn! adoptiezoon.! Toen! antwoordde! ik! op! laatste!keer!dat!ik!zoiets!gezegd!heb,!is!erg!lang!geleden.!Het!was!tijdens!mijn!jaarlijkse!keuring!bij! de! sportarts!van! AV! Sprint.!In!de! praktijkruimte!van!Hein!van!Bakel!liep!een!gitzwart!jochie!rond! ! verschil!in!huidskleur!tussen!mijn!dochter! !er!nooit!echt!om!heb!moeten!zien!lachen,! zeg!ik!ook!dat!eigenlijk!nooit!meer.!Wat!ik!ook!nooit!meer!zal!vergeten,!is!de!oprechte!onnozelheid! ! !
Waitangi'Day' !
Vandaag!is!het!ook!Waitangi%Day.!Op!6!februari!1840!werd!het!Verdrag!van!Waitangi!ondertekend! door! de! Britse! gouverneur! en! vooraanstaande! Maori\leiders.! De! Britse! regering! verleende! de! Maori! dezelfde! rechten! als! die! van! de! Britse! onderdanen! en! erkende! tevens! het! bezit! van! hun! eigen!grond.!In!de!koloniale!praktijk!van!alle!dag!werd!de!sociaal\maatschappelijke!achterstelling! en!onderdrukking!van!de!eigen!cultuur!van!de!oorspronkelijke!bevolking!er!niet!veel!minder!om.! Sinds!een!aantal!jaren!echter!worden!de!vele!schendingen!van!het!Verdrag!van!Waitangi!door!de! overheersende!klasse!met!succes!vanuit!de!Maori\bevolking!aangeklaagd.!Maori!krijgen!land!terug! of! worden! anderszins! gecompenseerd.! Toch! blijft! het! verdrag! van! unieke! betekenis! voor! de! tijd! waarin!het!werd!ondertekend.!Waitangi!Day!wordt!niet!voor!niets!voornamelijk!door!de!nazaten!
10
van! de! oorspronkelijke! bewoners! van! Nieuw\! Zeeland! uitbundig! gevierd.! Wij! maken! dit! mee! in! Whakarewarewa,! een! authentieke! nederzetting! in! de! buurt! van! Lake% Rotorua.! De! nederzetting! kom! je! binnen! door! een! gedenkboog! voor! gesneuvelde! Maori! tijdens! de! Eerste! en! Tweede! Wereldoorlog.!Op!het!monument!staan!ook!Tutanekai!en!Hinemoa!afgebeeld.!De!legende!rondom! deze!twee!geliefden!is!een!oude!Maori\ lopen! de! brug! over! waaronder! pennydivers! naar! muntjes! duiken,! die! door! de! toeristen! in! het! water! worden! geworpen.! Dat! schijnt! geluk! te! brengen.! Wij! zijn! al! gelukkig! en! lopen! door.! De! eerste!huisjes!in!ons!blikveld!zien!er!haveloos!uit.!Aan!de!achterzijde!worden!ze!gestut!en!de!verf! hangt!er!in!bladders!bij.!Verwonderlijk!is!dat!niet,!zoals!even!later!zal!blijken.!We!volgen!een!gids! met! een!onuitsprekelijke!naam,!maar! die!we! voor! het! gemak! Harry!mogen! noemen.! Harry! wijst! ons!op!een!groot!gat!achter!het!woninkje.!Het!gevolg!van!een!implosie,!legt!hij!uit.!Hij!laat!ons!aan! de!aardbodem!voelen,!die!als!een!verwarmde!vloer!aanvoelt.!Hij!leidt!ons!om! een!poel!roerloos,! glashelder!en!kokendheet!water!heen!naar!een!badhuis!en!in!de!rotsbodem!uitgehakte!ligbaden.! De!overige!huisjes,!schooltje,!kerkje!en!enkele!winkeltjes!zitten!beter!in!de!verf.!Op!weg! naar!de! Pohutu;geiser!komen!we!langs!een!verhoudingsgewijs!groot!kerkhof!met!hoog!opgemetselde,!wit! gekalkte! sokkels! met! stenen! grafkisten! daar! weer! bovenop.! We! moeten! lachen! om! het! verhaal,! wat!daarbij!hoort.!Kolonialiseren!en!kerstenen!gaan!altijd!hand!in!hand,!licht!onze!charismatische! en! etnisch! bewuste! gids! toe.! ! Als! opgegeven! om! hun! overledenen! (heel! natuurlijk! en! praktisch)! in! de! kokende! modderpoelen! te! vulkanische!activiteit!in!de!aardbodem!de!lichamen!na!verloop!tijd!aan!de!oppervlakte!kwamen!te! liggen.!Dit!probleem!werd!dus!opgelost!met!zware!sokkels.!!!! !
Na! de! rondleiding! lopen! we! naar! het! ontmoetingshuis! om! daar! de! haka! te! zien.! Dit! is! een! intimiderende! krijgsdans! waarmee! Maori\stammen! eeuwenlang! hun! vijanden! met! vervaarlijk! rollende! ogen,! kreten,! uitgestoken! tongen! en! wapens! van! geslepen! jade! op! gepaste! afstand! probeerden!te!houden.!Daarna!wandelen!we!door!het!omringende!park!langs!modderpoelen!en! zwavelbronnen.! Overal! pruttelt,! sist,! borrelt! en! dampt! het.! De! stank! van! rotte! eieren! valt! ons! eigenlijk!wel!mee.!!! !! We!sluiten!ons!bezoek!aan!Whakarewarewa%Parc%af!bij!een!grote!feesttent,!waar!optredens!zijn! van!enkele!koren.!Vrolijke!en!weemoedige!liederen!wisselen!elkaar!af.!Tot!mijn!verbazing!zitten!er! Oh,% island% in% the% sun! is! wellicht! niet! zo! verbazingwekkend! in! dit! deel! van! de! wereld,! wel! de! Iers! aandoende! folksongs! en! het! onmiskenbare!Altijd%is%Kortjakje%ziek,!dat!door!een!kinderkoor!wordt!gezongen.!Later!zal!ik!ergens! iets!lezen!over!ruige,!drinkende!en!zingende,!Ierse!walvisvaarders!en!over!de!inheemse!bevolking,! die! graag! allerlei! muzikale! invloeden! oppikten! van! de! eerste! generaties! kolonisten.! Over! de!! sporen! van! Caribische! sound,! ! Ierse! melancholie! en! Calvinistische! soberheid! in! Maori\liederen! behoef!ik!me!daarom!niet!langer!meer!te!verbazen.!! !
Share'the'road' Blue%Lake.!Gerda!wil!gaan! zwemmen! in! het! gelijknamige! meer! naast! het! kampeerterrein! en! meteen! maar! een! nacht! bij! boeken.! Het! vulkanische! landschap! en! de! Maori\cultuur! hebben! indruk! gemaakt! en! we! voegen! daarom! Wai;O;Tapu% Geothermal% Wonderland! en! Tamaki% Maori% Village! aan! ons! programma! toe.! Morgen!hoef!ik!daarom!ook!niet!te!koken,!want!in!het!openluchtmuseum!zullen!wij!!hangi!eten.! Dit! is! een! maaltijd! van! vlees,! vis,! aardappelen! en! groente! die! in! de! hete! grond! wordt! gaargestoomd.!Slow%food!met!een!eeuwenoude!traditie!dus.!! !
!
11
de! omgeving! was! me! eerder! de! uitzonderlijke! mogelijkheid! opgevallen! om! een! autovrije! lus! om! een!meer!en!door!het!bos!te!fietsen.!!Nieuw\Zeeland!is!geen!fietsland.!Wegen!zijn!schaars,!hebben! geen!fiets(pech)stroken,!en!het!autoverkeer!is!niet!gewend!aan!fietsers.!Niet!voor!niets!staan!er! metershoge! waarschuwingsborden! langs! de! kant! van! de! weg!om! de! automobilisten! te! bewegen! om! met! tenminste! een! bocht! van! anderhalve! meter! fietsers! te! passeren.! Op! de! vele! one% lane% stukken!is!dit!niet!eens!mogelijk.!Bovendien!zijn!de!huurfietsen!volstrekt!waardeloos,!en!die!van! mij!al!helemaal.!Die!heeft!versleten!kamwielen!en!een!geroeste!ketting.!Er!zit!een!tik!in!de!crank! en! is! met! geen! mogelijkheid! naar! het! grootste! blad! te! schakelen.! Ik! zou! eventueel! de! mountainbike! van! Gerda! kunnen! pakken,! bedenk! ik.! In! tweestrijd! sta! ik! achter! het! fietsenrek! dan!in!mezelf.!Ik!zet!mijn! kiwichair!in!de!zon!en! pak! een! flesje! bier! Steinlager! uit! de! koeling.! Genietend! van! de! rust! en! van! de! aangename! temperatuur,!neem!ik!af!en!toe!een!kleine!slok.!! !
Gerda!blijft!langer!weg!dan!gedacht!en!ik!pak!toch!alvast!maar!een!tweede!biertje!from%the%purest% country%on%the%earth,%New%Zealand.!!In!gedachten!proost!ik!op!Adi.!Dat!hij!bruin!was,!was!voor!mij! geen!verrassing,!dat!moge!duidelijk!zijn.!Dat!hij!een!keer!is!aangevallen!door!wat!skinheads!tijdens! een!weekendje!Zeeland,!waar!hij!met!een!paar!vrienden!naar!de!disco!was!geweest,!wist!ik!niet.! Een! van! die! hufters! heeft!hij! een! gebroken! neus! bezorgd.! Zijn! zijn! karatelessen! toch! nog! ergens! goed!voor!geweest.!Dat!hij!ooit!werd!belaagd,!vertelde!hij!mij!tijdens!een!vader\!en!zoonweekend,! dat!ik!hem!als!cadeau!had!aangeboden!voor!het!behalen!van!zijn!sergeantenstrepen.!Omstreeks! de!tijd!dat!ik!op!mijn!fiets!zal!stappen!voor!mijn!tocht!naar!Barcelona,!zal!mijn!zoon!naar!Uruzgan! vertrekken! om! als! genist! de! laatste! repatriëringtransporten! te! beveiligen.! Zoiets! neem! je! in! je! navrante!betekenis.!De!opmerkelijk!vele!gedenkkruisen!voor!dodelijke!verkeersslachtoffers!in!de! grasstroken!naast!de!wegen!hier!verworden!tot!evenzoveel!herinneringen!aan!het!feit,!dat!ook!jij! er! zorgen! om! de! gevaren!van!de!militaire!missie,!dan!om!de!verhuftering!van!de!maatschappij.!Niks!share%the%road,! maar!flikker! op!jij,!luidt! de!helaas!ook! politiek!aangestuurde! boodschap.!En!er!is!weinig!oprecht! slaan.!Ik!schrik!op!uit!mijn!gepeins,!als!ik!Gerda!onverwacht!hoor!opmerken:!!! !
! ! ! (stilte)! ! !! ! ! '
Het!vader!en!zoon!weekend!was!trouwens!een!succes.!Alleen!al!omdat!ik!antwoorden!heb!kunnen! geven! op! vragen! die! nooit! eerder! gesteld! waren.! En! Adi! heeft! openhartig! gesproken! over! zijn! De%Wandeling%van!de!KRO.!Toch!reageerde!Adi!aanvankelijk!weinig!toeschietelijk,!toen!ik!hem!het! weekend! aanbood.! Rondsjouwen! met! een! rugzak! door! de! Ardennen! moest! hij! al! genoeg! doen! moest!hem!een! beetje!paaien.!Ook!enigszins!om!opportunistische!redenen,!want!ik!wilde!trainen!voor!de!GR!10.! Twee! keer! 30! km! heuvel! op! heuvel! af! met! volle! bepakking.! En! toen! sprak! Adi! de! historische! erder!met!een!burger! !
12
Tongariro'Alpine'Crossing''! 09/02:!Voor!vandaag!staat!de!koninginnentocht!op!ons!programma.!Voor!Gerda!in!ieder!geval.!De! tocht! over! de! passage! tussen! Mount% Tongariro! en! Mount% Nghauruhoe! vergt! volgens! de! beschrijving!7!à!8! !m!geklommen!worden!en!1100!m!gedaald.!Het!hoogste! punt! ligt! op! 1866! m.! Volgens! de! beschrijving! (die! ik! thuis! natuurlijk! allang! van! tevoren! had! ekend! ! er! zelfs! met! een! alarmerende! snelheid! omslaan.!Zo!loop!je!in!de!zon!en!is!het!windstil,!op!een!volgend!moment!kan!de!wind!om!je!oren! gieren,! het! plenzen! van! de! regen! en! de! temperatuur! plots! met! een! graad! of! tien! zakken.! Ik! zie! South,!Red!en!Central%Crater!zal!leiden.!Gerda!ziet! er!ook!nog!flink!bij!geklommen!en!gedaald!worden.!Klimmen!gaat!nog!wel,!maar!dalen!is!voor!haar! altijd! al! een! ramp! geweest.! Niet! verwonderlijk! daarom! dat! Gerda! aangeeft! onrustig! te! hebben! geslapen,!nadat!om!6.30!u!het!alarm!van!mijn!horloge!is!afgegaan!en!we!wat!stilletjes!ontbijten.! Maar!ze! is!vastbesloten!om!mee!te!gaan!en!ik! probeer!haar!bovendien!wat!te!bemoedigen!met! de! buurt! blijven,! hoor,! helemaal!weg.! !
De!meeste!bagage!gaat!in!mijn!rugzak:!voldoende!eten!en!drinken!voor!onderweg,!extra!warme! kleding,!regenkleding,!zonnebrandolie,!EHBO\setje,!diabetes!equipment,!en!een!telefoontje.!Alles! gaat!in!speciale!waterdichte!zakken.!Om!acht!uur!worden!we!door!ene!Dave!met!een!pendelbusje! opgehaald,!die!ons!naar!Mangatepopo%Carpark!brengt,!het!startpunt!van!de!wandeling.!Om!15.00,! 16.00!en!17.00!uur!zal!hij!op!het!eindpunt,!Ketetahi%Carparc,! en!onze!medepassagiers!gerust.!Mochten!we!de!laatste!bus!missen,!dan!sturen!ze!om!18.00!uur! nog!een!taxi!en!desnoods!wordt!er!naar!je!gezocht.!!! !
Op! het! startpunt! komen! steeds! meer! busjes! aanrijden.! In! de! stralende! zon! worden! rugzakjes! omgegespt,! wandelschoenen! gestrikt! en! waterflessen! gevuld.! ! Ik! zie! eenlingen,! jonge! en!oudere! erk!ook!op! dat! ik! veel! mensen! zie! filelopen! valt! gelukkig! mee.! We! vertrekken! ongeveer! als! laatste! en! lopen! voor! mijn! gevoel! erg! anische!omgeving!te!nemen.!Ik!bezit! mijn!ziel!een!beetje!in!lijdzaamheid!en!pas!me!aan!aan!het!tempo!van!Gerda.!Dat!heb!ik!haar!ook! beloofd,!hoewel!ik!haar!op!de!relatief!vlakke!aanloop!naar!het!eigenlijke!klimwerk!tot!wat!meer! spoed! zou! willen! bewegen.! Ik! doe! het! niet.! Mijn! inschatting! dat! de! Tongariro% Crossing,!ondanks! zijn! lengte! (19,! 5! km),! niet! al! te! zwaar! zal! zijn,! blijkt! juist.! Het! populaire! wandelpad! is! breed! en! geëffend.! Overal! waar! het! drassig! is,! zijn! solide! loopbruggen! met! antislipmatten! aangelegd.! Steilere! delen! en! rotspartijen! zijn! door! middel! van! trappen! voor! de! doorsnee! wandelaar! zich! op! voorhand! niet! heeft! laten! afschrikken! en! op! de! camping! achtergebleven! is.! Na! ruim! vijf! kwartier!door! Mangatepopo%Valley! gewandeld!te!hebben,!zijn!wij! bij!Soda%Springs% aangekomen.% Volgens!de!routekaart!bereik!je!dit!punt!na!1!à!1.30!uur.!Het!voor!mijn!gevoel!erg!slome!tempo! tijd! voor! een! kop! ! koffie! uit! de! thermoskan.! Eerst! zoeken! we! een! beschut! plekje! tussen! zwarte! lavastenen,! want! er! is! een! kille! wind! opgestoken.! Even! voorbij! onze! koffiestopplaats! staat! een! opvallend!bord,!met!daarop!de!waarschuwende!tekst!Point%of%no%return.!In!diverse!talen!word!je! gevraagd! te! overwegen,! om! afhankelijk! van! het! weer,! je! conditie! en! je! moed! al! dan! niet! op! je! schreden!terug!te! keren.!Ik!kijk! Gerda!aan.!De! lucht!betrekt! meer!en!meer,!de! zon!is!al!een!tijd!
13
verdwenen!en!de!toppen,!waartussen!zich!ergens!de!1886!m!hoge!passage!moet!bevinden,!liggen! Kia% kaha kia% kaha,! ben% sterk zichzelf!hardop!moed!in!en!stapt!vastberaden!voorbi zeg! ik! en! volg! haar.! Vanaf! hier! begint! het! klimmen! pas! echt.! Na! een! steil! stukje! vlakt! het! wandelpad! af! en! voert! het! geleidelijk! en! over! heel! veel! trappen! omhoog.! De! trappen! zijn! aangelegd! om! horden! toeristen! te! k Nghauruhoe .!Helaas!wordt!het!steeds!mistiger!en!killer!op!het!omhoog!slingerende!pad!tegen!de! wand!van!de!Zuid\Krater.!De!slierten!hete!damp!uit!rotsspleten!en!de!ons!omringende!jachtende! mistflarden!geven!onze!tocht!iets!beklemmends!en!fascinerends!tegelijkertijd.!Ik!kan!me!levendig! voorstellen,! dat! deze! omgeving! gediend! heeft! als! decor! voor! het! macabere! Mordor! met! de! Doemberg!uit!de!filmtrilogie!Lord!of!the!Rings.!!! !
De! bodem! van! de! Zuid\Krater! blijkt! helemaal! uit! een! vlakke! gele! zandbodem! te! bestaan! en! ligt! bezaaid!met!kleine!stenen.!Ongeveer!om!de!100!m!zijn!lange!staken!in!de!grond!gestoken!om!de! route! te! markeren.! Dat! is! maar! goed! ook,! want! er! is! nauwelijks! zicht! in! de! dichte! mist! die! ons! omringt.!Soms!wordt! de!mist! door!een!harde!wind!uiteengereten!en!vang!je!even!een!glimp!op! van!de!laatste!steile!helling!waar!we!nog!tegen!op!moeten.!Ik!moet!aan!Arendsoog!denken.!Zoiets! zou! ik! van! tevoren! nooit! ! verzonnen! kunnen! hebben,! maar! ik! moet! aan! een! Arendsoogboek! denken,! waarin! boeven! markeringsstaken! in! een! woestijn! verzetten.! Maar! voordat! de! argeloze! settlers! verdwalen! en! van! dorst! omkomen! (om! beroofd! te! worden),! worden!ze!natuurlijk!door!mijn!jeugdheld! gered.! !
In! tegenstelling! tot! wat! je! zou! mogen! verwachten,!gezien!de!vele!beveiligingen! onderweg,! is! het! laatste! stuk! verhoudingsgewijs! best! gevaarlijk.! De! wand!waarlangs!je!de!Zuid\Krater!verlaat,! is!glibberig!door!de!vochtaanslag.!De!verbindingskam!naar!de!Centrale!Krater!is!betrekkelijk!smal! en!voert!langs!de!loodrechte!rand!van!de!Rode!Krater.!Een!koude!wind!rukt!aan!onze!kleren.!Ik!zou! nemen! van! de! inderdaad! rode! kratermond.! Als! we! doorlopen! worden! de! mistwolken! geheel! onverwachts! ! uiteen! geblazen! en! zien! we! een! paar! honderd! meter! beneden! ons! de! zeegroene! Esmerald% Lakes! in! het! zonlicht! liggen.! Om! daar! te! komen!moeten! we! over! een! gruishelling! naar! vergruisde! sintels! rollen! onder! je! vor antwoordt!Gerda.!Met!haar!ski\ervaring!snapt!ze!in!ieder!geval!het!principe!van!dalen!op!dit!soort! stukken.! Ze! komt! veilig! op! het! vlakke! gedeelte! van! de! Centrale! Krater! aan.! We! lunchen! in! een! stralende!zon,!alvorens!we!verder!trekken!over!zwarte!lava,!door!schouderhoge!vegetatie!en!een! regenwoud.! ! Het! uitzicht! op! het! toch! minstens! 50! km! verderop! liggende! Taupomeer! is,! zoals! ! !
! ! tevoorschijn!is!gekomen!en!naast!me!in!de!zon!op!een!rondhouten!hekwerk!heeft!plaatsgenomen.! een!uur!moeten!wachten!hadden!we!geen!zin.!Gerda!ziet!er!moe!en!een!beetje!bleekjes!uit.!In!het! laatste!stuk!is!ze!voor!de!derde!keer!gevallen,!vertelt!ze,!maar!ook!dat!ze!trots!op!zichzelf!is.!Ze!
14
heeft!een!overwinning!behaald!die!ze!haar!niet!meer!afnemen.!Naast!elkaar!zitten!we!op!Dave!te! ! aan!haar!prestatie,!ik!ben!ook!moe.!Zes!minuten!over!vijf!!komt!Dave!!aanrijden.!Uit!het!bos!komt! nog! een! echtpaar! met! enkele! kinderen! aanrennen,! die! blij! zijn! dat! de! tocht! is! volbracht.! Op! de! mooie!tocht!en!beslist!als!training!aan!te!merken.! !
De'tranen'van'Hinehukatere! !
an!het!parkeerterrein!door! een!breed!morenendal!naar!de!voet!van!de!Franz!Josef;gletsjer!wandelen.!!Al!een!hele!tijd!loop!ik! zachtjes!te!zingen.!Twee!zinnen!slechts.!Cry%me%a% River% en! % I% cried% a% river% over% you.! Eigenlijk! is! het! meer! een! kwestie! van! declameren,! want! de! melodie!weet!ik!niet!precies!meer.!Dat!Gerda!daar! een! beetje! simpel! van! wordt,! kan! ik! me! dus! wel!
Gerda!niet.!Ik!vertel!haar!de!oude!legende,!die!ik! overgehaald! om! achter! het! stuur! van! de! camper! te!kruipen,!heeft!ooit!een!jonge!Maori\vrouw!haar! vrijer! verleid! om! hier! tegen! die! bergen! op! te! bergketen! boven! een! helling,! die! met! vlammend! rode! rata! is! begroeid! en! vervolg! mijn! verhaal.! werd! de! arme! jongen! meegesleurd! door! een! lawine.! Vol! wroeging! en! verdriet! is! Hinehukatere! toen!in!snikken!uitgebarsten.!Haar!tranen!vloeiden!langs!de!hellingen!naar!beneden!en!bevroren.! niet!meer!achter!het!stuur,!begrijp!ik!dat!goe !!! ! !
MAART'2010' ' Hooker'Valley'Track! %
04/03:!!Het!is!een!stralend!blauwe!dag!vandaag.!We!rijden!langs!het!50!km!lange!Lake%Pukaki!naar! het!Aoraki/Mount%Cook%National%Park.!De!Nieuw\Zeelandse!Alpen!rijzen!als!een!massief!baken!aan! de!horizon!op.!De!besneeuwde!toppen!steken!scherp!af!tegen!een!reep!blauwe!lucht.!Het!blauw! wordt! gemarkeerd! door! een! wolkenband! die! door! de! opstijgende! warme! lucht! de! vorm! van! de! beneden!lijkt!te!zijn!geschud.! bestemming!is!een!klein!(en!spotgoedkoop)!!camperterrein!van!het! Department% of%Conservation! (DOC)!aan!de!voet!van!het!gebergte.!We!installeren!ons!in!de!zon.!Gerda!pakt!een!boek!en!ik!mijn! verrekijker!waarmee!ik!de!bergen!afspeur.!Bergen!heb!ik!altijd!fascinerend!gevonden.!Vrouwelijk! als! het! ware,! met! een! uitdagende! mengeling! van! majestueuze! en! wrede! schoonheid.! In! mijn! blikveld!verschijnen!watervallen!en!een!gletsjertong!vol!verraderlijke!scheuren!en!ijstorens.!Af!en! toe! is! vanuit! de! verte! het! schuivende! geluid! van! steenlawines! te! horen.! Verder! word! je! hier! omringd!door! een!weldadige! stilte.! Als!ik!ben!uitgekeken,!pak!ik!de! folder!van!de! Hooker%Valley%
15
Track.!Deze!track!willen!Gerda!en!ik!morgen!samen!nog!wandelen!en!dan!zit!onze!reis!er!ver!op.! The%Alpine%Memorial,!is! niet! zwaar! en! voert! over! twee! swingbridges! naar! de! bron! van! de! Hooker% River,! vanwaar! je! een! uitzicht!hebt!op!de!Hooker%Glacier!en!de!Mueller%Glacier.!Als!training!zal!ik!de!wandeling!niet!echt! kunnen!aanmerken,!maar!het!is!goed!zo.!Als!ik!echt!had!willen!trainen,!dan!zou!ik!best!wel!elke! dag! een! stukje! hebben! kunnen! hardlopen.! Veel! zin! heb! ik! daar! echter! nooit! in! gehad.! Niet! zeuren!dus.!!!! !
tegen! Gerda! en! wijs! op! iets! wat! en! sta!ik!voor!een!vierkanten!sokkel! van! aan! elkaar! gemetselde! rotsblokken! met! een! hoge! spits! erboven! op.! Boven! een! gedenkplaat! zijn! twee! metalen! pickels! en! een! klimtouw! bevestigd.! Op! het! koperen! blad! staat! te! lezen:! In% memory% of% those%who%perished%in%this%National%Park.%Aan!de!achterzijde!hangen!wel!veertig!koperen!plaatjes! met!de!namen!van!omgekomen!berggidsen,!klimmers!en!wandelaars.!Ik!ga!op!een!steen!zitten.!De! n!mijn!wandelmaat!die!het!leven! niet!meer!zag!zitten.!Van!Twan!dwalen!de!gedachten!naar!Over%de%rand2,!een!fascinerend!verhaal! van! een! bergbeklimmer,! die,! puttend! uit! een! onwaarschijnlijke! overlevingsdrang,! met! een! beenbreuk!van!de!ruim!6000!m!hoge!Sialu%Grande!in!de!Peruaanse!!Andes!naar!beneden!kruipt.!Hij! klimpartner!losgesneden!van!het!beveiligingstouw.!Uit!lijfsbehoud.!De!vriend!stond!voor!de!keuze,! of! samen! een! ge het!verhaal!in!het!boek!De%ijle%lucht%in3.!Minder!meeslepend!beschreven!dan!het!eerstgenoemde! verhaal,! maar! niettemin! ! beklemmend.! De! schrijver! doet! verslag! van! een! dramatisch! verlopen! expeditie!naar!de!top!van!de! Mount%Everest.!Tijdens!de!afdaling!worden!de!expeditieleden!door! noodweer! overvallen! en! laten! vier! van! de! vijf! klimmers! het! leven.! Niks! romantiek,! slechts! een! wanhopig!lijden!op!grond!van!een!keuze!die!aan!waanzin!grenst.!! !
Er! komen! herinneringen! in! me! op! aan! gebeurtenissen! tijdens! mijn! vele! fietstochten! en! bergwandelingen!die!verkeerd!(en!zelfs!fataal)!afgelopen!hadden!kunnen!zijn.!Herinneringen!aan! een! fietstas! die! tijdens! de! snelle! afdaling! van! de! Col! El! Portalet! tussen! de! spaken! sloeg.! Een! uitglijder!op!een!ijsveld!hoog!in!de!bergen,!waarbij!ik!me!in!een!reflex!op!mijn!buik!wist!te!draaien! en!na!een!meter!of!twintig!glijden!de!pinnen!onder!mijn!schoenen!grip!kregen!en!ik!tot!stilstand! kwam.! Ongelooflijk! hoe! snel! zoiets! gaat.! Mijn! voor! me! uitlopende! metgezellen! hadden! het! niet! eens! in! de! gaten.! Ik! heb! ze! later! (bij! een! flinke! neut! tegen! de! schrik)! verteld! van! de! als! een! skischans!omhoog!welvende!glijbaan!onder!mijn!voeten.!Welke!diepte!ik!in!zou!zijn!gelanceerd,!zal! ik!nooit!weten.!Ik!wil!het!ook!helemaal!niet!weten.!Roekeloos!ben!ik!nooit!geweest,!maar!dat!een! ongeluk! in! een! klein! hoekje! zit,! besef! ik! terdege.! De! dood! zal! ik! niet! tarten.! Ik! ken! meerdere! mensen,! die! de! dood! verkozen! hebben.! Ik! ken! ook! ernstig! zieke! mensen! die! de! dood! niet! 2 3
Joe Simpson (1989) Over de rand Nijgh & Van Ditmar Amsterdam Jon Krakauer (1999) De ijle lucht in Prometheus Amsterdam
16
verkiezen,!maar! daarin! weinig! te! kiezen! hebben.! Op!een! plek! als! deze! is!eigenlijk! elke! gedachte! elhaast!een!belediging!aan!het!adres!van!hen!die!om!hun! lijden!niet!gevraagd!hebben.!! !
In! de! afgelopen! weken! is! Barcelona! erg! op! de! achtergrond! gedrongen.! Slechts! een! enkele! maal! heb! ik! aan! mijn! voorgenomen! fietstocht! moeten! denken.! Als! het! snerpende! geluid! van! cicaden! visioenen!in!me!opriepen!van!zinderende!luchten!boven!Zuid!Franse!lavendelvelden!bijvoorbeeld! en!ik!mijn!mentale! namelijk!een!risico!voor!diabeten.!Ik!kan!er!althans!aardig!door!ontregeld!raken,!is!mijn!ervaring.! ter!voorbereiding!op!zijn!beklimming!van!de!Mount!Everest!in!1953,!heeft!zich!uitgesproken!tegen! de!vercommercialisering!van!het!bergbeklimmen!in!de!Himalaya.!Winstbejag!leidt!zijn!inziens!tot! risico!is,!hoeft!dat!voor!een!ander! !niet! te!zijn.!En!wanneer!neem!je! teveel!risico?!Wanneer!zijn! ! !!
Goodby'sandfly' !
% tell%me%a%truth%and%I%will%believe,%% but%tell%me%a%story%and%it%will%live%in%my%heart%forever.! !
09/03:!Het!verhaal!over!Nieuw\Zeeland!is!bijna!verteld!en!het!zal!in!mijn!hart!voortleven.!Op!een! fase! in! mijn! leven.! Heimwee! naar! mijn! vroegere! werk! heb! ik! nooit! gehad.! Op! een! vergelijkbare! wijze!zal!ik!ook!Nieuw\Zeeland!niet!missen.!Ik!heb!er!van!genoten,!maar!er!is!nu!eenmaal!een!tijd! van!komen!en!een!tijd!van!gaan.!Vandaag!beleven!Gerda!en!ik!onze!laatste!dag!in!een!land!dat!zo! anders!is!dan!we!gewend!zijn.!Gearmd!wandelen!we!door!Christchurch,!de!enige!mooie!stad!die!ik! hier! ben! tegengekomen.! De! overvloedige! rijkdom! van! de! natuur! steekt! sterk! af! tegen! de! rommelige!armoedigheid!van!de!meeste!stadjes!en!dorpen!die!ik!gezien!heb.!In!grote!delen!van! al! eens! havenloze! panden.! Door!de!rechthoekige!bouwstijl,!met!houten!luifels,!wapperende!reclameborden!aan!kettingen,!en! een!wirwar!aan!bedradingen!langs!de!gevels!en!over!de!straten,!waan!je!je!soms!opgenomen!in! het!decor!van!een!Western.!Veel!Nieuw\Zeelanders!hebben!het!niet!breed,!is!mijn!idee.!!! !
Christchurch,! van! oorsprong! een! bescheiden! nederzetting! onder! de! vleugels! van! de! Church! of! England,!is!een!levendige!en!moderne!!studentenstad.!Het!drukke!stadsleven!overvalt!ons.!Op!de! Avon,!die!door!het!centrum!van!de!stad!kronkelt,! punteren!Venetiaans!geklede!gondeliers!langs! bezienswaardigheden.! Het! tafereel! doet! wat! onwerkelijk! aan.!We!wandelen!door!het!bloemrijke!park!langs!de!oever! van! de! rivier! en! nemen! een! foto! van! het! standbeeld! van! een! van! de! eerste! Zuidpoolreizigers,! Robert! Falcon! Scott.! We! drinken! een! pilsje! op! een! terras! van! een! bluescafé,! waar! B.B.King! uit! de! luidsprekers! knalt! en! stinkende! brommers! langs! scheuren.! We! eten! frutti% di% mare! in! het! Palazzo%del%Marinaio%Seafood%Restaurant,!terwijl!Pavarotti! ons! toezingt.! Voldaan! nemen! we! de! lift! naar! kamer! 2402! met!twee!enorme!bedden,!een!bad,!airco!en!een!groot!tv!scherm!aan!de!muur.!Wel!wat!anders! dan!een!campertje.!Ik!laat!me!op!een!van!de!bedden!vallen!en!strengel!mijn!handen!achter!mijn! hoofd.! Herinneringen! buitelen! meteen! al! over! elkaar! heen.! Alle! plaatjes! die! ik! voorheen! op! internet!heb!bekeken,!heb!ik!in!werkelijkheid!gezien.!En!veel!meer!dan!dat.!Ik!heb!de!golven!van! de! Tasman! Zee! op! de! cementkleurige! Hokitika% Beach! (dat! bezaaid! ligt! met! grillig! gevormd!
17
wrakhout)!horen!slaan;!ik!heb!de!hete!damp!ingeademd,!die!vanaf!de!Champagne%Pool!in!Wai;O; Tapu% Geothermal% Wonderland! opstijgt;! de! ruwe! structuur! van! lavasteen! betast;! mijn! voeten! geschroeid!op!Hot%Water%Beach;!de!lijkgeur!van!possums!geroken;!en!ik!heb!hangi!geproefd!(het! smaakt!naar!zwavel).!! !
Ook!ben!ik!zeeziek!geworden.!Dat!was!op!de!voorlaatste!dag!van!onze!terugreis,!terwijl!een!vurige! het! water.! werden!de!in!een!duikpak!gehesen!zwemmers!en!hun!aanhang!naar!de!monding!van!Akaroa%Bay! gevaren.!Op!de!scheiding!met!de!Pacific%Ocean!leven!de!zeldzame! !(het!kleinste! soort!ter!wereld).!Ik!zag!Gerda!schrikken,!toen!ze!zich!in!het!onverwacht!koude!en!deinende!water! liet!glijden.!Vanwege!de!forse!deining!moest!ik!mij!met!een!hand!stevig!vasthouden!aan!de!railing! van!het!bootje.!Zo!goed!en!kwaad!als!dat!ging,!nam! van! dappere! Gerda! te! midden! van! een! steeds! grotere! groep! nieuwsgierige! een!gegeven!ogenblik.! ! !
Een! de!verrichtingen!van!Sven!Kramer!op!de!5000!en!de!10.000!m!tijdens!de!Olympische! Winterspelen,! voelde! aan!als!een!inbreuk!in!ons!besloten!leventje.!En!het!was!dat!we!door! een! coastgard!van!een!strand!werden!gehaald!en!gemaand!om!door!te!rijden,!anders!hadden!we!van! de! aardbeving! in! Chili! niets! geweten.! Eventjes! rijd! je! dan! toch! minder! prettig! over! de! Southern% Scenic%Route!door!het!kustlandschap!van!de!Catlins,!als!je!gewaarschuwd!bent!voor!een!mogelijke! vloedgolf.!! !
Het!goudzoekerdorp!Shantitown!zal!ik!niet!vergeten.!Dit!openluchtmuseum!geeft!een!onthutsend! beeld! van! de! omstandigheden! waarin! de! mensen! hier! pakweg! een! eeuw! geleden! leefden.! Ook! ! nabij! het! bezienswaardige! Te% Papa% Museum! in! Wellington! zal! ik! me! blijven! herinneren.!Stampvol!en!gezellig.!Ik!heb!er!heerlijke!Thaise!groene!curry!in!kokossaus!gegeten!en! lekkere!pinten!uit!eigen!brouwerij!(zichtbaar!achter!een!grote!glazen!wand)!gedronken!natuurlijk.! Het!toilet!was!er!erg!smal.!Ik!stond,!elleboog!tegen!elleboog,!ingeklemd!tussen!twee!vriendelijke! Nieuw\Zeelanders.! Een! van! hen! stak! een! verhaal! tegen! me! af,! waar! ik! niets! van! begreep.! Het! duurde!even!voordat!hij!begreep,!dat!ik!er!niets!van!begreep.!Hij!keek!me!een!beetje!lodderig!aan.! We!schoten!in!de!lach,!toen!we!gedrieën!exact!op!hetzelfde!moment!door!de!knieën!knikten,!zoals! veel!mannen!dat!boven!een!pispot!plegen!te!doen.!Eigenlijk!hebben!we!op!onze!hele!rondrit!alleen! maar!vriendelijke!en!hartelijke!mensen!ontmoet.!!!!!!! !
Hartelijk! was! zeker! ook! de! chauffeur! van! de! toeristenbus! naar! Tamaki% Maori% Village.! De! goedlachse! Maori\vrouw! liet! op! de! heenweg! de! passagiers! die! aan! het! gangpad! zaten! peddelen! alsof!ze!in!een!Maori\waka!(oorlogskano)!zaten.!Op!de!terugweg!naar!de!opstapplaats!leerde!ze! ons!een!Maori\kinderliedje!aan.!Als!tegenprestatie!wilde!ze!daarna!per!nationaliteit!een!volksliedje! horen.!Een!Schot!beet!de!spits!af!met!een!vrolijk!drinkliedje!(zo!klonk!het!althans).!Ik!volgde!met! het!lied!In% stille%dal ar!the!most!beautiful!Dutch!song!I!ever! als! compliment! te! horen.! De! bus! bleek! voor! het! merendeel! gevuld! te! zijn! met! Israëliërs,! die! massaal! Hava% Nagila% ( laat! ons! gelukkig! zijn )! aanhieven.! Een! Engelsman! moest! lang! nadenken! voordat!hij!Rule%Britannia,%Britannia,%rule%the%waves!inzette.!Een!beetje!ongepast!leek!me!dat!wel,! ware! het! niet! dat! deze! ! imperialistische! hymne! door! onze! chauffeur! uit! volle! borst! werd! meegezongen.! Een! Amerikaan! wist! helemaal! niets! te! bedenken,! maar! daar! verzon! de! vrolijke! vrouw!achter!het!stuur!wel!iets!op.!Luidkeels!zette!ze!Singing%aya,%yippie,%%yippie,%yeay%in,!stuurde! de!bus!een!rotonde!op!en!bleef!rondjes!draaien!totdat!we!met!zijn!allen!waren!uitgezongen!(en! gelachen).!Kennelijk!is!zoiets!heel!gewoon!aan!het!andere!eind!van!de!wereld.!Alle!verkeer!bleef! tenminste!rustig!wachten.!Geen!ongeduldig!knipperen!met!lichten,!geen!nijdig!getoeter.!Een!relaxt! volkje!die! .!!!!
18
!
De!ene!herinnering!verdrukt!de!andere.!Ongeordende!voorstellingen!vloeien!in!elkaar!over,!als!ik! door!mijn!wimpers!naar!het!gestuukte!plafond!lig!te!staren.!Beelden!van!het!troosteloze!Riverton! in!de!regen!(waar!we!vergeefs!op!zoek!gingen!naar!een!restaurant);!het!verrassende!beeld!van!een! zon! die! uit! zee! opkomt;! Art! Deco! huizen! in! Napier! (dat! in! 1931! door! een! aardbeving! werd! verwoest,!maar!in!stijl!werd!herbouwd);!zeehonden!(als!enorme!drollen!tegen!de!rotsen!van!Cape% Foulwind! aangedraaid);! ! mijn!onwaarschijnlijk! scherpe! spiegelbeeld!in! Mirror%Lake.! ! Beelden! van! doodgereden!possums!op!de! wegen!(geïmporteerde!vosachtige! roofdieren!om!de! konijnenplaag! te!bestrijden,!maar!die!inmiddels! een!ernstige! bedreiging!vormen!voor!de! inheemse! fauna);!het! openbare! toilethuis! van! de! Oostenrijkse! kunstenaar! Friedensreich! Hundertwasser! ( \ ontmoet\ );!van!een!hondsbrutale!Kea!(een!aan!rubber!pikkende! papegaaiensoort,!die!midden!in!de!nacht!aan!het!zadel!van!een!van!de!fietsen!zat!te!rukken);!van! de!watertaxi!waarmee!we!ons!in!het!Abel%Tasman%National%Park!op!een!van!de!goudgele!stranden! van!het!natuurreservaat!laten!afzetten!(om!door!een!ongerept!oerbos!over!het!Coast%Path!terug!te! wandelen);! van! hoog! boven! onze! hoofden! zwevende! Albatrossen! (de! grootste! zeevogelsoort! op! aarde,!waarvan!de!vleugels!!een!spanwijdte!kunnen!bereiken!van!bijna!4!meter).!Beelden!van!een! rit!op!een!platte!kar!achter!een!tractor!op!weg!naar!Cape%Kidnappers,!een!reservaat!voor!Jan!van! Genten! (vogels! die! zich! hoog! vanaf! de! krijtrotsen! als! een! speer! naar! beneden! laten! vallen! om! vissen!op!te!duiken);!van!de!Fantail%Falls;!van!zeeleeuwen!en!pelsrobben;!van!de!boottocht!over! Doubtful% Sound! (waarbij! de! kapitein! de! motor! afzette! om! ons! de! stilte! te! laten! horen);! van! gifgroene,!knalrode!en!felgele!meertjes;!van!het!in!Vlaamse!Renaissancestijl!gebouwde!station!van! !Dunedin.!En!van!zoveel!meer.!! !
Vers! in! het! geheugen! liggen! nog! de! herinneringen! aan! de! afgelopen! twee! dagen! op! Banks! Peninsula,!ten!oosten!van!Christchurch.!Twee!dagen!die!we!als!een!apotheose!hebben!ervaren!van! een!onvergetelijke!reis.!Wederom!een!indrukwekkend!landschap!van!uitgedoofde!vulkanen!en!een! schitterende! plek! op! de! mooiste! camping! waarop! we! vertoefd! hebben.! Bovendien! een! aankoop!door! een! kapitein! van!een!Franse!walvisvaarder,!met!de!bedoeling!om!op!The%Banks!een!kolonie!te!stichten.!Helaas! haalde! het! Verdrag% van% Waitangi! een! streep! door! de! Franse! rekening.! Dat! de! Fransen! zich! desondanks!op!dit!schiereiland!gesetteld!hebben,!is!goed!te!merken.!De!tricolore!wappert!voor!het! gebouw!van!de!gendarmerie.!En!op!onze!laatste!avond!eten!in!Ma%Maison,!waar!we!in!het!Frans! bediend!worden.!En!we!eten!er!heerlijk:!Gerda!cod%bleu!en!ik!entrecôte%aux%poivre%vert.!Voor!deze! gelegenheid!laat!ik!me!verleiden!om!een!fles%Sauvignon%blanc!mee!leeg!te!drinken.!Als!we!terug! wandelen! naar! onze! camper,! begint! het! licht! te! schemeren.! Voor! een! laatste! keer! zet! ik! de! kampeerstoeltjes! buiten.! In! stilte! kijken! we! vanaf! de! helling! waarop! we! zitten! uit! over! de! baai! waarin! bootjes! als! zwanen! liggen! te! dobberen.! Een! door! de! ondergaande! zon! paars! en! rood! verlichte! wolk! ligt! als! een! enorme! albatros! uitgestrekt! over! de! zuidelijk! bergrug! van! het! schiereiland.! ! Naarmate! het! donkerder! wordt,! worden! er! steeds! meer! lichten! ontstoken.! De! donkergroene! hellingen!rondom!ons!heen!lijken!met!kerstverlichting!behangen.!Lang!zijn!we!stil! en! staren! omhoog! naar! een! uitbundig! bespikkelde! sterrenhemel.!Op! een! gegeven! moment! pakt! Gerda!me!bij!de!hand.!Ik!voel!haar!emotie.!En!ik!voel!de!mijne.!Zonder!precies!te!weten!waarom!
Met!een!gevoel!van!machteloosheid!verpletter!ik!een!laatste! sandfly!die!zich!aan!mijn!kuit!heeft! vastgezogen.!!!! !
De!strijd!tegen!zandvliegjes!is!een!hopeloze.!Sommige!plekken!op!het!paradijselijke!Zuidereiland!! zijn!vergeven!met!deze!geniepige!beestjes.!Ongemerkt!zitten!ze!met!tientallen!tegelijk!op!je!benen! en!armen.!Je!voelt!ze!niet!eens!steken,!maar!na!enige!tijd!begint!een!jeuk!die!dagen!aanhoudt.!Ik!
19
heb! honderden! zwangere! wijfjes! verpletterd! en! daarmee! duizend! vruchten! afgedreven.! Zandvliegjes! zijn! er! echter! in! zulke! getale,! dat! een! natuurlijke! reflex! om! aan! de! dood! te! ontsnappen! ontbreekt.! Kan! een! gevecht! met! één! enkele! mug!midden!in!de!nacht!nog!heroïsche!vormen!aannemen,! zandvliegen! leveren! zich! achteloos! uit! aan! de! dood.! Dat! maakt!alle!strijd!ook!zo!hopeloos.!Goodbye%sandfly.!! ! Televisión'Espãnola'! !
We! zijn! al! vijf! dagen!thuis,! maar! ik! heb! nog! geen!moed!kunnen! verzamelen! om!mijn!training! te! hervatten.!In!het!afgelopen!weekend!heb!ik!zo!ongeveer!48!uur!aaneengesloten!in!bed!gelegen,! voornamelijk!geslapen!en!nauwelijks!gegeten.!Ongetwijfeld!laat!de!vermoeidheid!van!de!terugreis! vanuit!Nieuw! Zeeland!zich!gelden.!Twaalf!uur!lang!jengelende! kinderen!in!de!stoelen!voor!je! en! een! steeds! meer! overstuur! rakende! moeder,! waren! geen! pretje.! Van! slapen! kwam! niks,! mijn! oordopjes! ten! spijt.! In! Hong! Kong! scheidden! onze! wegen! en! werden! we! van! de! terreur! verlost,! maar!toen!waren!we!pas!op!de!helft.!Arme!moeder.!Arme!kinderen.!Helaas:!In%den%beginne%was%er% opvoeding%(Alice!Miller).%%! !
15/03:!Ook!na!twee!etmalen!rusten!is!het!gevoel!van!futloosheid!niet!verdwenen.!Tegen!mijn!aard! in!voel!ik!me!neerslachtig.!Sinds!we!terug!zijn!is!het!koud!en!nat!buiten.!Het!zomergevoel!is!abrupt! verdwenen.!Zou!het!daar!aan!liggen?!Ik!betwijfel!het.!Ik!moet!me!gewoon!herpakken.!Met!enige! tegenzin!kruip!ik!op!mijn!hometrainer!om!de!lethargie!uit!mijn!lijf!te!trappen.!Ik!begin!met!weinig! weerstand! (75! watt),! maar! probeer! wel! 100! pedaalslagen! per! minuut! aan! te! houden.! Dat! gaat! betrekkelijk!gemakkelijk!en!allengs!vrolijk!ik!op,!als!ik!al!zappend!ontdek!dat!de!Spaanse!televisie! terug!is!van!weggeweest.! TVE!zendt!vaak!documentaires!uit,!die!het!statische!fietsen!minder!saai! maken.!Vandaag!val!ik!met!mijn!neus!in!de!boter.!De!uitzending!gaat!over!de!!Picos%de%Europa!in! het! noordwesten! van! Spanje,! ten! noorden! van! Portugal.! De! Picos! staan! al! jaren! op! mijn! verlanglijstje.! Ik! zou! daar!graag! eens! willen!wandelen.! Ook! in! de! Sierra% Nevada! trouwens,! of!op! Sicilië.!Ach,!er!zijn!nog!zo!veel!mooie!gebieden!waar!ik!doorheen!zou!willen!trekken,!als!ik!tijd!van! doe!ik! me!goed!gedaan.!! '
La'Primavera' !
20/03:! Weersverwachting:! 11\14! graden;! neerslagkans! 80%;! zonkans! 0%! ;! zuidwestenwind! 5!! Beaufort.! !
Als!ik!de!wapperende!gordijnen,!de!beslagen!ruiten!en!de!plassen!op!het!verlaten!parkeerterrein! voor! Stadsherbergh% De% Dolle% Graaf! ! weersverwachting!wel!goed!zit!vandaag.!Ik!weet!niet!hoe!het!weer!in!Italië!is,!maar!vandaag!zal!ik! geen!getuige!zijn!van!de!winnaar!van!Milaan% %Sanremo.!Vandaag!rijd!ik!mijn!eigen!Primavera!van! Ravenstein!naar!Breda.!Gerda!en!ik!ontbijten!op!ons!gemak!in!de!oude! herberg,!waarin!al!sinds! e! mij! met! mijn! oude! randonneur!in!Ravenstein!afzetten!voor!mijn!eerste!lange!trainingstocht.!De!Koga!heb!ik!niet!mee! kunnen!nemen,!want!die!past!niet!in!de!fietsdrager.!We!zullen!een!nieuwe!aan!moeten!schaffen.! Onderweg!naar!het!Middeleeuwse!vestingstadje!regent!het!pijpenstelen.!Gerda!toont!een!beetje! we!Ravenstein!binnenrijden,!is!het!gelukkig!droog.!De!wind!waait!echter!onverminderd!hard!en!uit! !
20
drinken!zit!er!dus!niet!meer!in!en!rondwandelen!door!het!pittoreske!stadje!al!helemaal!niet.!Gerda! snapt! wel,!dat!ik!zo!snel!mogelijk!wil!!vertrekken.!Het!is!al!dik!tien!uur!geweest.!Door!een!oude! stadspoort!stappen!we!samen!de!dijk!op,!waar!we!afscheid!nemen!en!ik!op!mijn!fiets!stap.!Als!ik! Deze! bewegwijzerde! fietsroute! kan! ik! tot! Heusden! ! volgen.! Als! ik! daar! aangekomen! de! dijk! blijf! volgen,! kom! ik! in! de! buurt! van! Waspik! vanzelf! de! bordjes! van! de! Langstraatroute! tegen.! Deze! route!zal!me!tot!nabij!Breda!leiden.!Dat!heb!ik!van!tevoren!natuurlijk!allemaal!al!uitgeplozen.!!! !! Op!de!bochtige!dijken!langs!de!Maas!valt!er!weinig!van!de!nieuwe!lente!te!bespeuren.!Kale!bomen! en! lege! weilanden! onder! een! egaal! grijze! lucht.! Geregeld! miezert! het,! maar! te! weinig! om! mijn! windstopper! te! verruilen! voor! een! regenjack.! Ik! besef! al! gauw! dat! 100! km! fietsen! in! een! open! km! per! uur! aan! te! kunnen! houden,! laat! ik! al! snel! varen.! Op! de! stukken! waar! de! wind! pal! tegenstaat,!trap!ik!amper!15!km!per!uur.!Dat!tempo!liep!ik!vroeger!tijdens!mijn!duurlooptrainingen! met!gemak!anderhalf!uur!aan!een!stuk.!Maar!ja,!dat!was!vroeger.!Veel!glorie!is!echter!op!haar!best! als!ze!aan!het!vergaan!is.!Dat!heb!ik!niet!van!mezelf,!maar!van!Midas!Dekkers.!Het!staat!te!lezen!in! zijn! boek! De% Vergankelijkheid.! Dat! boek! heb! ik! cadeau! ! gedaan! aan! Manuel,! een! van! mijn! zes! broers.!Wel!een!passend!geschenk!voor!iemand!die!als!biologieleraar!de!kost!heeft!verdiend!en!65! jaar! is! geworden,! vond! ik.! Gisteren! trakteerde! hij! op! een! dinertje.! Op! de! spaarzame! momenten! waarop!ik!mijn!broers!bij!elkaar!tref,!dringt!zich!altijd!de!gedachte!op,!dat!het!wel!eens!de!laatste! keer!geweest!zou!kunnen!zijn,!dat!ik!hen!allen!nog!in!levende!lijve!bijeen!tref.!Het!leven!laat!steeds! nadrukkelijker!zijn!sporen!na!op!hun!gezichten.!Dat!zal!bij!mij!ook!wel!het!geval!zijn,!maar!je!eigen! De% Vergankelijkheid! leest! als! een! troostrijke! ode! aan! het! onvermijdelijke!afdalen!van!de!levenstrap.!! ! Lichamelijke% Opvoeding,! een! ander! behartenswaardig! boek! van! zijn! hand.! Als! hij! me! tegen! de! wind! in! zou! hebben! zien! ploeteren,! had! hij!me! vast! een!meewarige! blik! toegeworpen.! Maar! door! zijn!beschouwingen!op! ! ik! me! niet! uit! uit! veld! slaan.% Hoe% sterk% is% de% eenzame% fietser% die% kromgetrokken%in%de%wind%zich%kampioen%waant,%zing!ik!telkens!weer!om!de!moed!er!een!beetje!in! te!houden.!Ik!ben!blij,!als!ik!in!de!verte!hijskranen!zie!opdoemen!aan!de!wazige!horizon.!Heusden! is!nabij,!weet!ik.!In%den%Verdwaalde%Koogel!aan!de!Vismarkt!bestel!ik!een!uitsmijter!met!spek,!ui!en! champignons!en!een!glas!bier.!Eigenlijk!zou!ik!geen!bier!moeten!drinken,!maar!ik!doe!het!toch.!Ik!
op!mijn!bestelling!wacht,!lees!ik!op!de!binnenkaft!van!de!menukaart!de!informatie!over!Heusden! en! het! etablissement! waarin! ik! mijn! toevlucht! genomen! heb.! Heusden! heeft! sinds! 1231! stadsrechten.!De!taveerne!stamt!uit!1620!en!de!verdwaalde!kogel!in!de!voorgevel!getuigt!van!een! woelig!verleden.!Met!die!informatie!stap!ik!na!een!uurtje!verzadigd!en!een!beetje!stijfjes!op.!Nog! ongeveer! 50! km! te! gaan,! moet! lukken.! Er! komt! tekening! in! de! lucht.! Het! weer! wordt! beter,! ik! vermoeider.! Een! nieuwe! aanvechting!om! op!te! geven! en! Gerda! te! bellen! blijft! evenwel! uit.!Wel! baal! ik! als! nergens! de! ! en! ik! bovendien! nabij! Waalwijk! het! toeristische!spoor!helemaal!bijster! raak.!Het!laatste! wegen.!Eigenlijk!interesseert!me!dat!niet!veel!meer,!omdat!ik!het!fietsen!ondertussen!wel!goed!zat! ben!geworden.!Om!17.20!uur!kom!ik!thuis!aan.!Ik!heb!pijnlijke!benen,!stijve!armen!en!een!stijve! nek.! Mijn! eers \Zeeland! zit! erop.! Toch! ben! ik! niet! ontevreden.! Ik! Weliswaar!ben!ik!goed!moe!en!leek!het!tempo!nergens!op,!maar!dat!is!niet!belangrijk.!Ik!weet,!dat! ik!gemakkelijk!van!inspanningen!herstel.!Ik!weet!ook,!dat!ik!nog!veel!zal!moeten!trainen.!!!!
21
!
Corrylus'avellana' ! 23/03:!Eindelijk!is!het!echt!lente.!De!zon!schijnt!en!er!staat!een!matige!wind,!die!je!ook!meekrijgt! als!je!een!rondje!van!50!km!wilt!fietsen.!En!dat!wil!ik.!Ik!ben!voldoende!hersteld!van!mijn!eerste! lange! tocht! van! enkele! dagen! geleden.! Gisteren! heb! ik! op! mijn! gemak! nog! een! uur! op! de! hometrainer!gezeten!om!de!restanten!melkzuur!uit!mijn!benen!te!trappen.!Een!beetje!stijf!voel!ik! me!nog!wel,!als!ik!naar!de!garage!loop!om!mijn!racefiets!te!pakken.!Maar!dat!is!niet!erg,!want!het! gaat!immers!om!het!cumulatieve!effect!van!opeenvolgende!trainingen.!Ik!voel!ook!een!lichte!druk! in!mijn!hoofd.!Dat!zou!te!maken!kunnen!hebben!met!het!feit,!dat!het!gisterenavond!koorrepetitie! was! en! aansluitend! erg! gezellig! aan! de! bar! met! allerlei! vrolijke! verhalen! over! fietsen.! Diverse! zangers! blijken! in! het! verleden! lange! tochten! gereden! te! hebben! of! doen! dat! nog! steeds.! Sommigen!van!hen!zouden!nooit!alleen!willen!fietsen,!anderen!alleen!maar!alleen.!Met!de!laatste! categorie!deel!ik!de!opvatting,!dat!het!heerlijk!is!als!je!je!eventjes!eens!aan!niemand!hoeft!aan!te! passen.! Dat! het! zalig! is,! dat! je! helemaal! zelf! kunt! bepalen! of! ! je! ergens! een! dagje! blijft! hangen! ! ! Stik,!helemaal!vergeten.!Vorige!week!heb!ik!de!voorband!van!mijn!racefiets!lek!gereden!en!die!heb! ik! niet! geplakt,! omdat! ik! een! complete! set! nieuwe! banden! op! de! fiets! wil! leggen.! Geen! tempotraining!dus!vandaag.!Dan!toch!maar!een!rustig!rondje!op!mijn!nieuwe!randonneur.!Ik!neem! een!imbussleuteltje!mee!om!onderweg!te!kunnen!!experimenteren!met!stuur\!en!zadelhoogte.!Al! gauw!blijkt,!dat!er!van!tempotraining!toch!niet!veel!terecht!gekomen!zou!zijn.!Na!een!half!uur!doet! heel! mijn! lijf! zeer.! Met! moeite! kan! ik! mijn! bovenarm! optillen! om! mijn! neus! tussen! duim! en! wijsvinger! te! ledigen,! zoals! een! wielrenner! betaamt.! Waarschijnlijk! toch! minder! hersteld! dan! verondersteld.! Bij! het! opfietsen! van! een! viaduct! word! ik! voorbij! gesneld! door! een! bejaard! echtpaar.!Weliswaar!zitten!de!man!en!de!vrouw!op!elektrische!fietsen,!maar!dan!nog.!Ach,!waar!is! de! tijd! gebleven,! dat! Matt! en! ik! op!één! dag! over! zowel! de! Grote%Sint;Bernhardpas! (2469!m)! als! over! de! Furkapas! (2431! m)! fietsten?! Moet! ik! de! beoogde! ! hoogvlaktevariant! dan! toch! maar! uit! mijn! hoofd! zetten! en! door! het! Rhônedal! fietsen?! Dan! kom! je! in! ieder! geval! ook! door! allerlei! gezellige! wijndorpen.! Ik! breek! de! ronde! af! en! neem! een! beetje! mismoedig! de! kortste! weg! naar! huis.!Mijn!neus!blijft!vollopen,!mijn!ogen!jeuken!en!ik!houd!een!duffe!kop.!Gisterenavond!had!ik! ook!last!van!mijn!stem,!bedenk!ik!daarbij.!En!ook!dat!de!hazelaars!bij!mij!in!de!straat!volop!in!bloei! staan.!En!dat!ik!natuurlijk!weer!eens!rijkelijk!laat!ben!om!me!een!!antihistamine!tegen!hooikoorts! voor! te! laten! schrijven.! Kortom,! alles! is! de! schuld! van! de! Coryllus% avellana% die! bijna! in! onze! voortuin!staat.!!! !
Hebt'u'gezongen'in'Rome'bij'de'paus?'Vertel!'' !
28/03:!Vandaag!heb!ik!geen!tijd!om!de!fiets!te!pakken!en!naar!buiten!te!gaan.!Een!beetje!jammer! vind! ik! dat! wel,!want! het! is! lekker! weer! buiten.! Maar! ik! heb! inderdaad! in!2002,! samen!met! het! Maas.! Rinie! is! journalist! en! stadschroniqueur! en! hij! gaat! een! boekje! schrijven! over! vier! Mannenkoor!(opgericht!in!1865)!is!er!daar!een!van.!Ik!ben!uitgenodigd!om!aan!de!hand!van!een! aantal!richtvragen!een!Curriculum!Vitae!te!schrijven!waaruit!hij!kan!putten.!De!deadline!voor!het! aanleveren! van! mijn! bijdrage! nadert! echter! met! rassen! schreden.! Vandaar! dat! ik! vandaag! mijn! training!laat!schieten.!En!omdat!ik!geen!idee!heb!wat!Rinie!zal!gebruiken!en!op!welke!wijze,!neem! ik!mijn!antwoord!op!bovengestelde!vraag!op!in!Allegro%Vivace.!Een!beetje!als!genoegdoening!voor! mijn!gemiste!training,!maar!eigenlijk!ook!omdat!ik!nog!ergens!een!bidprentje!heb!liggen!met!een! handtekening!erop!van!Johannes! Paulus!uit!de!tijd!dat!hij!nog!kardinaal!was.!Het!devote!plaatje! heb! ik! gekregen! van! mijn! tante! non,! die! destijds! hoofd! huishoudelijke! dienst! was! van! de!
22
aartsbisschop!van!Frankrijk!(zijn!naam!weet!ik!niet!meer).!Toen!ik!een!jaar!of!16!was,!ben!ik!eens! naar! het! bisschoppelijke! paleis! in! Chartres! gefietst.! Mijn! antieke! logeerkamer,!met!gobelins!aan!alle!muren,!lag!pal!naast!de!beroemde!kathedraal.!Ik!heb!er!slecht! geslapen,!weet!ik!nog.!De!nachtelijke!verlichting!van!de!kathedraal!viel!mijn!muf!ruikende!kamer! binnen! en! om! het! uur! sloeg! de! torenklok.! Ik! denk! niet! dat! Johannes! Paulus! naar! hetzelfde! baldakijn!heeft!liggen!staren,!zoals!ik!gedaan!heb,!toen!hij!hier!op!bezoek!was!en!mijn!tante!hem! om!een!zegen!voor!haar!neefjes!en!om!een!handtekening!heeft!gevraagd.!De!aartsbisschop!bleek! trouwens!een!zeer!aimabele!man,!die!in!een!gewoon!kloffie!en!met!een!alpinopetje!op!zijn!hoofd! mij! kwam! begroeten.! Hij! stuurde! zelfs! mijn! tante! de! wijnkelder! in! om! een! exquise! fles! likeur! te! halen.!Een!beetje!opgelaten!voelde!ik!me!wel!te!midden!van! de! pracht! en! praal! van! het! rijke! Roomse! leven! en! mijn! slovende! tante,! herinner! ik! me! nog.! Hoe! oud! zal! zij! toen! geweest! zijn?! Geen! idee,! maar! het! volgende! heb! dus! aan! Rinie!geschreven:!! !
Ruim!een!maand!geleden,!tijdens!een!rondreis!door!Nieuw! Zeeland,!stond!ik!voor!Tane%Mahuta,!een!2000!jaar!(!)!oude! Kauriboom.! Een! Maoriman! zong! een! ontroerende! lofzang! ter!ere!van!deze!God%van%het%woud.!Geïmponeerd!door!deze! deze!heilige!plek,!moest!ik!onwillekeurig!denken!aan!de!van! protserige! hoogmoed! getuigende! kathedralen! die! vele! eeuwen! later! zijn! verrezen,! maar! in! het! niet! vallen! bij! de! goddelijke!eenvoud!van!de!natuur.!Dit!neemt!niet!weg,!dat! het!zingen!voor!de!paus!op!het!St.!Pieterplein!indruk!heeft! gemaakt.! Zo! heb! ik! met! verbazing! de! extatische! adoratie! van! de! paus! aanschouwd! van! tienduizenden! gelovigen! uit! alle! delen! van! de! wereld.! En! toch! ook! wel! een! beetje! handje!verwijderd!van! gebeden!heb,!maar!me!daarbij!volstrekt!genegeerd!weet.!Na!de!ontmaskering!van!Sinterklaas!en! de! ontmaskering! van! de! opvoeding,! hanteer! ik! De% onredelijkheid% van% religie! (Herman! Philipse)! desnoods!als!een!bijbel!(maar!dit!terzijde).! !
Toen! het! onze! beurt! was! en! wij! de! trappen! naar! het! bordes! opliepen,! werd! mij! meteen! de! pas! afgesneden!door!enkele!bodyguards.!Géén!zangmap!mee!naar!boven,!ik!zou!er!immers!een!mes!of! zo!in!verstopt!kunnen!hebben.!Verongelijkt!spotte!ik!met!een!blik!op!de!scheefweggezakte!en!aan! \ opmerking!lachen!en!het!bleek!ook!niet!waar!te!zijn.!Uit!de!metershoge!luidsprekers!op!het!plein! klonk!immers!een!diepe!en!ronkende!ademhaling.!Soms!hoorde!je!even!niks,!dan!plots!weer!het! gierende! inademen! van! iemand! met! apnoe.! En! toen! wij! oorverscheurend! en! vals! Hij% leve% lang! inzetten,! greep! hij! i wel!beter.!De!oude!man!schrok!zich!rot.! ! ! !
23
